Hiểu tâm lý tuổi dậy thì ở con trai sẽ tạo một nền tảng tốt để nuôi dạy cậu con cưng của bố mẹ trở thành người đàn ông trưởng thành và đĩnh đạc.
Nếu bố mẹ đang loay hoay với những câu hỏi con trai dậy thì như thế nào, tâm lý tuổi dậy thì ở con trai ra sao, tính cách con trai tuổi dậy thì thế nào và cách dạy con trai ở tuổi dậy thì là gì hay nên làm gì khi con trai đến tuổi dậy thì; bài viết sau sẽ hỗ trợ bố mẹ trả lời những thắc mắc trên.
Thay đổi tâm sinh lý tuổi dậy thì ở con trai
1. Thay đổi thể chất
Hành vi của trẻ tuổi dậy thì đa phần sẽ bị chi phối bởi nội tiết tố và sự thay đổi tâm sinh lý tuổi dậy thì ở con trai. Tuổi dậy thì của con trai thường bắt đầu từ 10 đến 14 tuổi và kết thúc ở độ tuổi 16 đến 18. Con trai dậy thì có những đặc điểm sau:
- Chiều cao tăng nhanh, có thể lên đến 10cm mỗi năm, xuất hiện cơ bắp và tình trạng vỡ giọng (giọng trầm và khàn hơn).
- Thay đổi về cảm xúc và hành vi trong mối quan hệ với bạn khác giới và các vấn đề liên quan đến tình dục.
- Não bộ vẫn đang tiếp tục phát triển, khu vực não chịu trách nhiệm phán đoán và ra quyết định vẫn đang xây dựng và sẽ “hoàn thiện” khi trẻ được 20 tuổi.
Ở độ tuổi này, tâm lý tuổi dậy thì ở con trai hay tâm lý tuổi dậy thì bé trai cũng trở nên thất thường hơn. Các bé trai rất dễ bị thay đổi xung động và cảm xúc. Điều này khiến cho cha mẹ gặp rất nhiều khó khăn trong việc nắm bắt tâm lý tuổi dậy thì ở con trai.
Trong nội dung tiếp theo bố mẹ sẽ hiểu rõ hơn về những thay đổi trong cảm xúc và suy nghĩ của con trai dậy thì.
2. Thay đổi trong cảm xúc và suy nghĩ
Cảm xúc trong tâm lý tuổi dậy thì ở con trai bao hàm rất nhiều cung bậc khác nhau:
- Con trai dậy thì của bố mẹ có thể bộc lộ những cảm xúc mạnh mẽ và mãnh liệt. Tâm trạng của cậu con trai dường như không thể dự đoán được. Những thăng trầm trong cảm xúc này một phần là do não bộ của con vẫn đang học cách kiểm soát và thể hiện cảm xúc theo cách trưởng thành.
- Con trai dậy thì nhạy cảm với người khác. Khi con lớn hơn, chúng sẽ đọc và hiểu cảm xúc của người khác tốt hơn.
- Thay đổi nhận thức về bản thân. Lòng tự trọng của con trai dậy thì thường bị ảnh hưởng bởi cách nghĩ của con về vẻ ngoài. Khi con phát triển tâm lý tuổi dậy thì ở con trai, chúng có thể cảm thấy tự ti về ngoại hình của mình. Con cũng có thể so sánh cơ thể của mình với cơ thể của bạn bè cùng trang lứa.
- Hành xử bốc đồng. Kỹ năng ra quyết định trong tâm lý tuổi dậy thì ở con trai vẫn đang phát triển và chúng vẫn đang học rằng: đôi khi, hành động có hậu quả và thậm chí là rủi ro.
>> Bố mẹ có thể quan tâm Tại sao bố mẹ không hiểu con? Cách tái kết nối với con yêu ở độ tuổi dậy thì
3. Thay đổi trong tương tác xã hội
Tâm lý tuổi dậy thì ở con trai có nhiều sự thay đổi dẫn đến cách con trai dậy thì tương tác với mọi người xung quanh cũng sẽ có những khác biệt:
- Khao khát sự độc lập: Con muốn tự quyết định về nơi con đi, cách con di chuyển, thời gian con dành cho ai và tiêu tiền vào việc gì.
- Muốn nhận nhiều trách nhiệm hơn: Theo sự phát triển tâm lý tuổi dậy thì ở con trai, con có thể muốn đảm nhận nhiều trách nhiệm hơn cả ở nhà và ở trường. Ví dụ như nấu bữa tối mỗi tuần một lần hoặc tham gia hội thao của trường.
- Mong muốn có nhiều trải nghiệm mới: Con trai dậy thì có khả năng tìm kiếm những trải nghiệm mới. Điều này là bình thường khi con khám phá các giới hạn và khả năng của bản thân. Nhưng do bộ não của tuổi thiếu niên đang phát triển; con đôi khi có thể gặp khó khăn trong việc suy tính về những hậu quả và rủi ro trước khi chúng thử một điều gì đó mới.
- Phát triển sự thấu hiểu bản thân và giá trị cá nhân: Các cậu thanh thiếu niên bận rộn tìm hiểu xem họ là ai và họ phù hợp với nơi nào trên thế giới. Bố mẹ có thể nhận thấy con thử những thứ mới như phong cách quần áo, âm nhạc, nghệ thuật hoặc các nhóm bạn. Tâm lý tuổi dậy thì ở con trai thời gian này bắt đầu phát triển hệ giá trị và đạo đức cá nhân mạnh mẽ hơn. Con sẽ thắc mắc nhiều điều hơn. Lời nói và hành động của bố mẹ sẽ giúp hình thành ý thức về đúng và sai của con.
- Bạn bè của con dậy thì đóng vai trò vô cùng quan trọng: Bạn bè đồng trang lứa thường ảnh hưởng nhiều đến tâm lý tuổi dậy thì ở con trai; đặc biệt là hành vi, ngoại hình, sở thích, ý thức và lòng tự trọng của con trai dậy thì. Bố mẹ vẫn có ảnh hưởng lớn đến những thứ lâu dài như lựa chọn nghề nghiệp, giá trị và đạo đức của con.
- Bị ảnh hưởng bởi phương tiện truyền thông: Internet và phương tiện truyền thông xã hội có thể ảnh hưởng đến cách con giao tiếp với bạn bè và học hỏi về thế giới. Chúng có nhiều lợi ích cho sự phát triển tâm lý tuổi dậy thì ở con trai, nhưng cũng có một số rủi ro. Trò chuyện với con là cách tốt nhất để bảo vệ con khỏi những rủi ro trên mạng xã hội và đảm bảo an toàn cho Internet của chúng.
Hiểu tâm lý tuổi dậy thì ở con trai: Cách giúp con vượt qua khủng hoảng tuổi dậy thì
1. Làm gương để tâm lý tuổi dậy thì ở con trai phát triển tốt
Bố mẹ có thể là một hình mẫu cho các mối quan hệ tích cực với bạn bè, con cái, đối tác và đồng nghiệp của mình. Con sẽ học được từ việc quan sát các mối quan hệ có sự tôn trọng, đồng cảm và giải quyết xung đột một cách tích cực.
Bố mẹ cũng có thể làm gương trong việc xử lý và đối mặt với những cảm xúc, tâm trạng khó chịu và sự xung đột. Ví dụ: sẽ có lúc bố mẹ cảm thấy cáu kỉnh, mệt mỏi và khó gần. Thay vì tránh né con hoặc gây ra một cuộc tranh cãi, bố mẹ có thể nói, “Bố/mẹ đang mệt mỏi và cố gắng vượt qua. Hiện tại, bố mẹ không thể nói chuyện mà không buồn bực. Mình có thể trò chuyện sau được không?”
>> Bố mẹ có thể xem Mách mẹ bí quyết xây dựng thực đơn tăng chiều cao ở tuổi 14
2. Kết bạn với bạn bè của con
Làm quen với bạn bè của con bạn và khiến chúng được chào đón trong nhà sẽ giúp bố mẹ duy trì các mối quan hệ xã hội của con mình. Nó cũng cho thấy rằng bố mẹ hiểu bạn bè của con quan trọng như thế nào đối với con. Từ đó, giúp phát triển tâm lý tuổi dậy thì ở con trai tốt hơn.
Nếu bố mẹ lo lắng về bạn bè của con mình, bố mẹ có thể hướng dẫn con mình đến các nhóm bạn bè khác. Nhưng cấm kết bạn hoặc chỉ trích bạn bè của con có thể phản tác dụng. Tức là, con có thể muốn dành nhiều thời gian hơn cho nhóm bạn mà bố mẹ cấm.
[inline_article id=291196]
3. Lắng nghe để hiểu tâm lý tuổi dậy thì ở con trai
Lắng nghe tích cực có thể là một cách mạnh mẽ để củng cố mối quan hệ của bạn với con trong những năm tháng này.
Để lắng nghe một cách tích cực, bố mẹ cần dừng việc đang làm khi con muốn nói. Nếu bố mẹ đang lúng túng điều gì đó, hãy dành thời gian khi bố mẹ có thể lắng nghe. Tôn trọng cảm xúc và ý kiến của con và cố gắng hiểu quan điểm của chúng; ngay cả khi quan điểm đó không giống với quan điểm của bố mẹ.
4. Cởi mở với con về cảm xúc của bố mẹ
Nói cho con biết cảm xúc của bố mẹ trước những hành xử của con sẽ giúp con trai dậy thì học cách đọc và phản ứng với cảm xúc. Điều này tạo thói quen cho con biết cách kết nối tích cực và mang tính xây dựng với mọi người xung quanh.
>> Bố mẹ cần biết 16 điều nhất định phải dạy con gái tuổi mới lớn
5. Tập trung vào những điều tích cực để nuôi dưỡng tâm lý tuổi dậy thì lành mạnh ở con trai
Khi bố mẹ nói về các mối quan hệ, tình dục và giới tính một cách cởi mở và không phán xét với con; điều đó có thể thúc đẩy sự tin tưởng giữa hai bên; và đồng thời nuôi dưỡng tâm lý tuổi dậy thì ở con trai lành mạnh. Nhưng tốt nhất bố mẹ nên tìm những thời điểm hàng ngày khi bố mẹ có thể dễ dàng trao đổi vấn đề này hơn là dạy bảo con phải làm gì.
Khi những khoảnh khắc này xuất hiện, bố mẹ thường nên tìm hiểu những gì con mình đã biết. Rồi sau đó, bố mẹ hãy chỉnh sửa những thông tin sai lệch và đưa ra sự thật. Bố mẹ cũng có thể sử dụng các cuộc trò chuyện này để nói về hành vi tình dục phù hợp và những thứ như sự đồng thuận, hành vi gửi tin nhắn tình dục và nội dung khiêu dâm. Và cho con biết bố mẹ luôn sẵn sàng nói về những câu hỏi hoặc mối quan tâm.
[inline_article id=269976]
6. Trò chuyện và thấu hiểu tâm lý tuổi dậy thì ở con trai
Tâm sinh lý tuổi dậy thì ở con trai có đặc điểm gì? Đa phần, các bé trai tuổi dậy thì thường không muốn gần gũi cha mẹ, ít khi chịu chia sẻ và có xu hướng giấu kín “tâm tư” của bản thân. Bên cạnh đó, con trai tuổi dậy thì cũng rất khó để diễn đạt những cảm xúc. Tuy nhiên, thay vì bực bội vì bị con trai “phớt lờ” mỗi khi hỏi han, quan tâm, bố mẹ hãy kiên nhẫn và áp dụng thử những cách dạy con trai ở tuổi dậy thì sau:
- Đặt ra những câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng để trẻ trả lời từng câu
- Cách dạy con trai ở tuổi dậy thì: Đừng giao tiếp bằng mắt quá nhiều. Mặc dù giao tiếp bằng mắt thường được khuyến khích nhưng với con trai tuổi teen, đây có thể là dấu hiệu của sự đe dọa hay áp đảo.
- Làm gì khi con trai đến tuổi dậy thì? Trò chuyện với trẻ khi đang cùng làm một điều gì đó chẳng hạn như chơi trò chơi, đi bộ, chuẩn bị bữa ăn… Khi vừa làm vừa nói chuyện, trẻ sẽ dễ dàng chia sẻ hơn.
- Khi nói chuyện với trẻ, bạn phải thật bình tĩnh, đừng để cảm xúc chiếm ưu thế. Thể hiện sự tức giận hoặc thất vọng có thể khiến trẻ càng “thu mình” và không muốn tìm đến bạn khi gặp khó khăn.
- Hãy cho trẻ thời gian. Đừng thất vọng nếu con không thay đổi hành vi hoặc thái độ ngay lập tức. Hãy để trẻ tiếp nhận thông tin và sau đó xử lý.
7. Biết cách đặt giới hạn rõ ràng
Bố mẹ cần đặt ra giới hạn và quy tắc dựa trên các giá trị chung về sự an toàn, sức khỏe, chẳng hạn các vấn đề về thời gian chơi game, xem tivi, những việc được phép làm và không được làm. Bố mẹ cũng cần giải thích cho con trai tuổi dậy thì hiểu tại sao lại có những quy định này và những điều này chỉ được áp dụng khi trẻ đã hiểu và đồng ý.
Đồng thời, bố mẹ cũng đưa ra hậu quả mà trẻ phải đối mặt khi vi phạm các nguyên tắc đã đặt ra. Chẳng hạn trẻ sẽ phải về nhà sớm hoặc làm việc nhà, bị cắt tiền tiêu vặt. Tránh trừng phạt quá nghiêm khắc khi trẻ làm sai hoặc có hành vi không tốt. Vì đây không phải là cách phát triển tâm lý tuổi dậy thì ở con trai hiệu quả. Bởi trẻ có thể cảm thấy bực bội, khó chịu và ngày càng xa lánh bố mẹ.
>> Bố mẹ xem thêm 15+ cách dạy con trai bướng bỉnh không cần đòn roi
8. Dạy con trai dậy thì cách chịu trách nhiệm
Để trẻ tự chịu trách nhiệm về những hành vi mình gây ra, ngoài ra, bố mẹ cũng nên dạy trẻ về tinh thần trách nhiệm. Cung cấp các thông tin cơ bản về việc chăm sóc bản thân cũng là cách dạy con trai ở tuổi dậy thì. Bố mẹ có thể chia sẻ nhẹ nhàng hoặc nếu không có thể tìm sách để trẻ đọc.
Hướng trẻ đến một lối sống lành mạnh, tập thể thao thường xuyên và chú ý nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc để phát triển và tăng chiều cao tốt nhất.
Cha mẹ đóng vai trò rất quan trọng trong việc hình thành và phát triển tâm lý tuổi dậy thì ở con trai tốt nhất. Do đó, việc tìm ra cách dạy con trai ở tuổi dậy thì phù hợp là điều cực kỳ quan trọng để trẻ dễ dàng vượt qua những “khủng hoảng” tuổi dậy thì và trở thành một chàng trai mạnh mẽ.
