Phương pháp nào dạy con tốt nhất? Dạy trẻ kiểu Nhật, kiểu Mỹ hay Israel… đều có những cái hay riêng. Do vậy việc hiểu con và vận dụng phương pháp giáo dục phù hợp cho con là việc quan trọng. Các thông tin cần có để phát triển con một cách phù hợp có trong chuyên mục này đang chờ bạn khám phá!
2.Khi nhận cái gì đó, con phải biết nói “Cảm ơn ông/bà/ba/mẹ/bạn…”.
3.Không nói chen ngang vào khi người lớn đang nói chuyện với nhau trừ phi có tình trạng khẩn cấp xảy ra.
4.Nếu cần gây sự chú ý của ai đó đi, cụm từ “xin lỗi” là cách lịch sự nhất để con bắt đầu hỏi chuyện với người đó.
5.Khi con có nghi ngờ/thắc mắc về một việc gì đó, hãy xin phép trước khi hỏi.
6.Người ta không quan tâm đến những gì con ghét. Hãy giữ kín những ý kiến tiêu cực đó trong lòng, hoặc chỉ giữa con và bạn bè, không nên để người lớn biết được.
7.Không nhận xét, bình luận, chê bai về ngoại hình của người khác. Con cần biết một lời khen tặng lúc nào cũng được chào đón.
8.Khi có người thăm hỏi con: “Con có khỏe không?” thì con phải trả lời: “Dạ, con khỏe” và rồi hỏi thăm lại họ “Cô/chú có khỏe không ạ?”
9.Khi con đến nhà bạn chơi, hãy biết cảm ơn bố mẹ của bạn ấy đã cho phép con đến chơi và cảm ơn họ đã cho con có được thời gian chơi đùa vui vẻ.
10.Biết gõ cửa khi thấy cửa đóng và chờ người bên trong cho phép rồi con mới bước vào.
11.Khi con gọi điện thoại cho ai đó, cần tự giới thiệu mình trước tiên rồi hãy xin phép được gặp người mà con cần nói chuyện.
13.Không bao giờ sử dụng lời lẽ thô tục trước mặt người lớn.
14.Không được gọi ‘trỏng’ người lớn bằng tên của họ.
Dạy con biết lễ phép khi nhận gì từ người lớn
15.Không chọc ghẹo bất kỳ ai vì một lý do nào đó. Khi trêu chọc ai đó, người ta sẽ cho rằng con là một người kém cỏi, và hùa nhau đả kích người khác là một việc làm tàn nhẫn.
16.Nếu tình cờ va phải một ai đó, phải xin lỗi họ ngay.
17.Che miệng khi ho hoặc hắt hơi, và không ngoáy mũi nơi công cộng.
18.Khi đi qua một cánh cửa, hãy để ý xem có ai đi sau mình không, nếu có thì hãy giữ cửa cho họ đi qua trước.
19.Nếu tình cờ thấy ai đó đang làm một việc gì đó, hỏi xem liệu con có thể giúp gì cho họ không. Nếu họ đồng ý thì con mới làm.
20.Khi người lớn yêu cầu con làm cho họ một việc nào đó, hãy làm với thái độ vui vẻ.
21.Khi ai đó giúp con, hãy nói “cảm ơn bạn”. Người đó có thể sẽ muốn giúp con lần nữa.
22.Biết cầm muỗng, đũa đúng cách khi lên bàn ăn.
23.Khi đi ăn, hãy trải tấm khăn ăn lên đùi; lấy khăn lau chùi miệng khi cần thiết.
24.Không với tay qua mặt ai đó để lấy thứ con cần; hãy xin phép họ chuyển/lấy dùm đồ vật ấy cho con.
Không phải ai cũng có thể chấp nhận chuyện con nói dối cũng như có cách xử lý phù hợp. Việc la mắng hoặc trách phạt đôi khi còn có thể gây nên tác dụng ngược, khiến trẻ nói dối nhiều hơn. Do đó, mẹ hãy cùng MarryBaby bỏ túi cẩm nang hướng dẫn xem cần làm gì khi trẻ nói dối mẹ nhé!
Mẹ ơi, con nói dối là có nguyên nhân cả đấy!
Mẹ bối rối không biết làm gì khi trẻ nói dối bởi không hiểu được lý do tại sao con lại lựa chọn như vậy. Hiểu được nguyên nhân tạo nên những hành động của con sẽ giúp mẹ có hướng xử trí phù hợp nhất.
Việc trẻ nói dối có thể vì các lý do sau đây:
Muốn kiểm soát tình huống: Trong một số tình huống, trẻ có thể muốn nói dối để kiểm soát tình huống hiện tại theo ý mình, chẳng hạn như nói dối về lỗi sai của mình để không bị bố mẹ trách phạt.
Trẻ muốn nhận được sự chú ý: Trẻ nói dối có thể xuất phát từ nguyên nhân con muốn nhận được sự chú ý từ bố mẹ và những người xung quanh. Một ví dụ thường thấy chính là khi con bị ngã, dù không đau nhưng con vẫn khóc và nói rằng con rất đau để được dỗ dành, an ủi.
Nói trước khi nghĩ: Khi được hỏi, trẻ có thể trả lời mà không cần nghĩ, khiến câu trả lời này hoàn toàn sai sự thật và giống như một lời nói dối. Tình huống này thường gặp ở trẻ bị ADHD – chứng rối loạn tăng động giảm chú ý.
Khi trẻ thấy người lớn nói dối: Nếu trẻ phát hiện ra bố mẹ hay những người thân xung quanh mình đang nói dối, trẻ sẽ có thể học theo và dần có thói quen nói dối nhiều hơn.
Không nhận được sự tin tưởng: Khi trẻ chia sẻ một vấn đề nào đó nhưng bố mẹ không tin trẻ hoặc tỏ ý nghi ngờ, những lần sau trẻ sẽ có xu hướng im lặng hoặc nói dối, không còn muốn kể sự thật nữa.
Dấu hiệu cho thấy trẻ đang nói dối
Có nhiều câu chuyện dạy trẻ không nói dối mẹ có thể kể cho bé mỗi ngày.
Trước khi suy xét việc nên làm gì khi trẻ nói dối, mẹ có thể bỏ túi một vài dấu hiệu để xem trẻ có đang nói dối hay không mẹ nhé. Thông thường, khi nói dối, trẻ sẽ có một hoặc một vài biểu hiện sau đây:
Trẻ có cử chỉ không tự nhiên, không dám nhìn thẳng vào mắt người lớn
Khi nói, trẻ sẽ chớp mắt nhiều hơn bình thường
Tay có thể chống cằm, đầu hơi cúi thấp
Trẻ nói dối sẽ có vẻ bồn chồn, tay co giật nhẹ, tay chân ngọ nguậy không yên. Mẹ có thể quan sát thấy tay trẻ nắm lại hoặc cầm nắm vật gì đó trong vô thức
Khi nói dối, trẻ cũng không nói một câu suôn sẻ mà dễ ấp úng, ngập ngừng, nói vấp
Trẻ có thể im lặng, từ chối trả lời khi bị người lớn tra hỏi
Trẻ bịa ra những câu chuyện phi lý, không logic
Mẹ cần làm gì khi trẻ nói dối?
Khi phát hiện trẻ nói dối, nếu mẹ không xử lý đúng cách mà lập tức tỏ thái độ bực bội, la mắng hoặc trách phạt trẻ có thể để lại ám ảnh tâm lý và ảnh hưởng đến quá trình hình thành, phát triển nhân cách của con về sau.
Vậy phải làm gì khi trẻ nói dối mẹ nhỉ? Nếu chẳng may thấy trẻ đang có biểu hiện nói dối, mẹ có thể thử chọn cách xử trí tùy theo độ tuổi của con. Cụ thể:
Cách xử lý khi trẻ mới biết đi (2-3 tuổi)
Ở độ tuổi này, trẻ có thể chưa hiểu được việc nói dối là một điều không được phép. Mẹ cũng cần nhớ rằng, không phải lúc nào trẻ 2-3 tuổi cũng suy nghĩ trước khi hành động nên trẻ cũng thường ít lường trước được hậu quả của việc nói dối.
Thông thường, “động cơ” để trẻ nói dối trong độ tuổi này chỉ là để phản ứng với việc bố mẹ đang khó chịu, tức giận. Trẻ không có ý để nói dối bố mẹ.
Nếu mẹ chưa biết làm gì khi trẻ nói dối, hãy nhớ rằng trong giai đoạn này, đừng cố gắng trừng phạt con bằng đòn roi hay những lời trách móc. Hãy cho trẻ biết rằng mẹ đã biết sự thật bằng một cách thật nhẹ nhàng, sau đó nói với con về tác hại khi nói dối, giúp con hiểu được đúng sai.
Làm gì khi trẻ nói dối nếu trẻ trong độ tuổi mầm non (4-5 tuổi)?
Ở độ tuổi này, trẻ đã có thể học cách để trao đổi, trò chuyện với bố mẹ và những người xung quanh. Do đó, khi trẻ nói dối, mẹ nên cùng con ngồi xuống và cho con biết tầm quan trọng của việc nói sự thật.
Đừng cố gắng để làm lớn mọi chuyện nếu chẳng may phát hiện ra trẻ nói dối. Ở độ tuổi này, con vẫn đang khám phá mọi thứ và trải nghiệm thế giới xung quanh theo cách riêng của mình. Vì vậy, mẹ cứ hãy cho trẻ biết con có quyền lựa chọn nói dối hoặc nói sự thật, nhưng sẽ tuyệt vời biết bao nếu con chia sẻ cùng bố mẹ sự thật mà con đang nghĩ.
Cách xử lý nói dối trong khi trẻ học tiểu học
Khi trẻ đã học tiểu học và mẹ phát hiện ra con không hề kể sự thật với mình, mẹ cần làm gì? Phải làm gì khi trẻ nói dối dù ở độ tuổi này, con đã nhận thức được nhiều hơn?
Trong độ tuổi khoảng 6-11 tuổi, trẻ hiểu rằng nói dối là sai nhưng đồng thời cũng ý thức được rằng việc nói dối có thể giúp trẻ tránh được một số hậu quả, chẳng hạn như bị bố mẹ trách phạt hoặc phải làm việc nhà. Một ví dụ thường thấy là khi mẹ nhờ trẻ cùng nấu ăn, trẻ có thể nói dối rằng con đang bận làm bài tập để ở trong phòng và xem bộ phim hoạt hình mình yêu thích.
Vậy trong tình huống này, mẹ nên làm gì khi trẻ nói dối? Trước tiên, mẹ cần nhớ rằng trẻ vẫn muốn bản thân mình làm những điều đúng đắn. Tuy nhiên, vì thiếu kỹ năng xử lý tình huống nên trẻ quyết định nói dối như một cách để giải quyết vấn đề.
Lúc này, mẹ cần xác định xem nguyên nhân phía sau lời nói dối của trẻ là gì và hướng dẫn con cách xử lý vấn đề. Hãy xem đây như một cơ hội để rèn luyện những kỹ năng mềm cho con mẹ nhé!
Làm gì khi trẻ nói dối ở độ tuổi trung học?
Trong những năm cấp hai, con bạn thậm chí có nhiều khả năng nói dối hơn vì nhiều lý do khác nhau, chẳng hạn như để hòa nhập với bạn bè cùng trang lứa, để tránh khỏi việc bị bố mẹ trách phạt, để được bố mẹ đồng ý một nguyện vọng nào đó của mình,…
Lúc này, mẹ cần giải thích cho trẻ những hậu quả nguy hiểm của việc nói dối. Ví dụ như khi trẻ qua nhà bạn chơi nhưng lại nói dối là đến trường cùng bạn. Như vậy nếu trẻ có sự cố như tai nạn, mẹ sẽ không thể can thiệp xử lý ngay lập tức được.
Ngoài ra, mẹ cũng có thể chia sẻ với con việc con nói dối sẽ ảnh hưởng đến niềm tin của mọi người xung quanh dành cho con. Từ đó, trẻ sẽ có thể hạn chế và ngưng việc nói dối của mình.
Không chỉ quan tâm đến việc làm gì khi trẻ nói dối, nhiều mẹ cũng đặc biệt tìm cách nuôi dạy con để hạn chế việc trẻ nói dối bố mẹ và mọi người. Bên cạnh việc trò chuyện, mẹ cũng có thể kể cho trẻ nghe những câu chuyện cổ tích, ngụ ngôn liên quan đến vấn đề nói dối nữa đấy nhé!
2 câu chuyện dạy trẻ không nói dối mà MarryBaby muốn gợi ý cùng mẹ:
Trong một khu rừng nọ, có cô bé Sáo Sậu hay nói dối nên không được muôn loài yêu quý. Cô không nhận thức được việc nói dối là việc làm sai, cần khắc phục.
Một hôm, khu rừng có cuộc thi hát cùng với các loài ở rừng kế bên. Mọi người chờ Mãi nhưng Sáo Sậu chẳng xuất hiện đã thua cuộc trong cuộc thi này. Mãi đến trưa, cô mới thanh minh: “Tớ bị cảm nên không đi được.”
Chị Ong Nâu nghe thế liền phản đối: “Cậu ấy nói dối. Sáng nay tớ thấy cậu ấy đi chơi ở bìa rừng.”. Khi bị chị Ong tiết lộ sự thật, Sáo Sậu chỉ gãi đầu cười xòa và nói: “Tớ chẳng thích đi thi hát, chơi với các bạn bướm vui hơn.”
Một ngày nọ, Sáo Sậu thấy gia đình Cá Vàng đang bơi thì bỗng nghĩ ra một “trò vui” và hét lớn: “Cứu cá vàng con, cứu cá vàng con, nó mắc kẹt dưới khe đá rồi.”
Các con vật khi nghe thấy liền vội vã chạy lại và nghe Cá vàng bố phân trần: “Chúng tôi đâu có làm sao, Sáo Sậu phá mọi người đó thôi.”. Từ đó, mọi người chẳng còn tin lời của Sáo Sậu nữa,
Hôm sau, Sáo Sậu bị sốt cao, mệt mỏi nằm một chỗ và cầu cứu Ong mật khi thấy Ong bay ngang qua: “Ong ơi giúp tớ với, tớ sốt cao và mệt quá.”. Tuy nhiên, Ong đã không tin và tiếp tục bay đi hút mật. Khi Ong quay về, Sáo Sậu đang nằm ngất ngoài cửa nên Ong vội vàng kêu các loài thú khác đến lấy nước, thuốc cho Sáo Sậu uống.
Sau khi tỉnh lại, Sáo Sậu đã nhận ra hậu quả từ việc nói dối của mình và xin lỗi muôn loài. Từ đó, Sáo Sậu đã có một bài học đặc biệt cho riêng mình.
Làm gì khi trẻ nói dối? Mẹ hãy thử áp dụng cách kể chuyện để giáo dục cho trẻ với câu chuyện “Cậu bé chăn cừu” quen thuộc nhưng luôn hiệu quả nhé.
Truyện kể rằng, ở một ngôi làng nọ, có một cậu bé chăn cừu. Mỗi ngày, cậu sẽ nằm trên cánh đồng, canh chừng đàn cừu ăn cỏ khỏi lũ sói đói và lùa cừu về làng khi trời về chiều. Mọi người trong làng thường căn dặn cậu hãy hét to lên nếu gặp sói để mọi người hỗ trợ.
Một ngày nọ, cậu nảy ra ý tưởng lừa mọi người trong làng một vố cho vui. Cậu bỗng chạy đến bìa cánh đồng rồi hét to : “Sói! Có sói!”.
Khi nghe được, dân làng liền bỏ dở việc đang làm để chạy đến, giúp cậu đuổi sói. Khi thấy mọi người cầm gậy gộc, khiên cuốc chạy đến và hét to đuổi sói, cậu bé cười thích thú vì đã lừa được mọi người.
Lúc này, người trong làng vẫn chưa nhận ra và nghĩ rằng sói đã hoảng sợ khi nghe thấy tiếng ồn từ xa. Họ quyết định quay trở về làng và tiếp tục công việc của mình. Trong khi đó, cậu bé cười ngặt nghẽo và nghĩ mình thật thông minh khi lừa được mọi người trong làng.
Cho rằng mình thông minh, cậu bé lại tiếp tục trò đùa này vào ngày hôm sau. Dân làng một lần nữa chạy đến giúp cậu bé đuổi sói. Họ cố gắng chạy nhanh hơn, tạo ra nhiều tiếng ồn hơn để đuổi sói và rồi thấy cậu bé cười ngặt nghẽo, chẳng có con sói nào cả! Mọi người giờ đã hiểu ra cậu bé chỉ đang lừa họ và có lời nhắc nhở: “Này thằng bé kia, hãy coi chừng đấy. Rồi sẽ có lúc mày phải kêu cứu mà chẳng có ai đến đâu!”.
Cậu bé tiếp tục cười to và không tin vào những lời dân làng căn dặn.
Một ngày nọ, mọi thứ bỗng trở thành sự thật. Cánh đồng xuất hiện một con sói hung dữ, lăm le tiến đến bầy cừu. Cậu bé liền chạy thật nhanh về làng và liên tục hét lớn: “Sói! Có sói! Có một con sói thật đang đến!”.
Tuy nhiên, mọi người cho rằng cậu bé chỉ đang cố gắng lừa họ nên thản nhiên như chẳng nghe thấy gì. Cuối cùng, cậu bé đành ngậm ngùi nhìn sói ăn hết đàn cừu và hiểu ra rằng, sẽ chẳng ai tin một người từng nói dối cả, cho dù sau đó có nói thật đi chăng nữa.
Nói dối là một đức tính xấu ở trẻ và mẹ hoàn toàn có thể uốn nắn con để con khắc phục tình trạng này. Vì thế, nếu không biết làm gì khi trẻ nói dối, hãy thử những cách làm trên mẹ nhé!
Theo TS, những bậc bố mẹ có khả năng nhận biết được những xúc cảm của riêng mình có thể sử dụng khả năng ấy vào việc “bắt đài” những xúc cảm của con cái. Tuy nhiên, cũng không ít ông bố bà mẹ tuy nhạy bén với với xúc cảm nhưng không dễ dàng hiểu được những cảm xúc của con cái mình. Để làm được điều này, đòi hỏi bạn phải có một số kỹ năng sau:
Cách trẻ thể hiện xúc cảm
Trẻ con thường thể hiện những xúc cảm của mình một cách gián tiếp theo kiểu mà người lớn thường cảm thấy thật rối rắm, khó hiểu.
Trẻ con thường giấu những xúc cảm vào trong những hành động, cách cư xử, lời ăn tiếng nói hằng ngày, trong những lúc chơi đùa
Đối với trẻ dưới 7 tuổi, những xúc cảm của con trẻ được bộc lộ qua những lúc chơi đùa những trò giả tưởng. Chính những lúc giả vờ, sử dụng những nhân vật, những cảnh trí, những trang phục khác nhau, đã cho phép trẻ một cách an toàn, thử vào “vai” những xúc cảm khác nhau.
Các bước nhận biết xúc cảm của con
Bước 1: Hãy xem những lúc con xúc động là cơ hội để làm thân và dạy dỗ con
Khả năng bạn vỗ về, an ủi và làm dịu một đứa trẻ đang xúc động mạnh có thể thấy chúng ta đang làm vai trò bố mẹ một cách tốt nhất. Những xúc cảm tiêu cực chỉ có thể tan biến đi khi trẻ con có thể được trò chuyện về những xúc cảm của chúng. Do vậy, điều cần thiết là bạn phải sớm nhận ra những xúc cảm của trẻ khi chúng đang còn ở cường độ thấp trước khi trẻ lâm vào khủng hoảng quá căng thẳng.
Bước 2: Lắng nghe bằng cả trái tim và cho con cái thấy “cái lý” của những xúc cảm của chúng
Hãy xây dựng một mối thâm tình và dạy cho con cái mình một kỹ năng giải quyết vấn đề, sử dụng trí tưởng tượng để nhìn vấn đề từ góc nhìn của đứa trẻ. Để bắt đài những cảm xúc của con cái, bạn phải để ý thể hiện qua điệu bộ, cử chỉ, nét mặt, tức ngôn ngữ bằng tay chân của chúng. Hãy ngồi vào vị trí của con cái, đặt mình đúng tầm mức của chúng, hít một hơi thở thật sâu, thở đều, thư giãn và tập trung. Thái độ chú ý lắng nghe của bạn sẽ giúp đứa trẻ biết rằng bạn đang nghiêm túc, quan tâm đến vấn đề của chúng.
Bước 3: Giúp con cái gọi tên những xúc cảm của mình
Một bước dễ làm và rất quan trọng tiếp theo là giúp con trẻ gọi tên những xúc cảm của chúng. Dùng ngôn từ để gọi tên những xúc cảm có thể giúp cho đứa trẻ “chuyển thể” những xúc cảm còn đang rất mơ hồ, không rõ hình dạng trong trí óc trẻ như giận dữ, buồn bã, cô đơn, tủi thân, sợ hãi, ghen tức,… Ví dụ nếu bố mẹ thấy con nước mắt lưng tròng hãy nhỏ nhẹ hỏi: “Con thấy rất buồn phải không nào?”. Nghe vậy, không chỉ đứa trẻ cảm thấy mình được cảm thông, và đứa trẻ có được một từ ngữ để diễn đạt tâm trạng của mình.
Bạn phải để ý điệu bộ, cử chỉ, nét mặt, tức ngôn ngữ bằng tay chân của trẻ.
Bước 5: Đặt ra giới hạn trong khi giúp con giải quyết vấn đề
Đặt ra giới hạn: Đối với con trẻ, giải quyết vấn đề thường bắt đầu với việc bố mẹ đặt ra những giới hạn đối với những cử chỉ không thích hợp. Ví dụ, đứa trẻ tức giận, thất vọng chuyện gì đó, thế là đập vỡ đồ chơi, hoặc đánh bạn. Trước tình huống này bố mẹ hãy giúp đỡ trẻ xác định, gọi tên xúc cảm đó, có thể hướng dẫn trẻ nghĩ ra cách thức thích hợp để xử lý với những xúc cảm tiêu cực ấy.
Xác định mục tiêu: Để xác định mục tiêu cho việc giải việc giải quyết vấn đề, hãy hỏi xem con bạn muốn gì. Thông thường, câu trả lời rất đơn giản: Đứa trẻ muốn sửa lại con diều, giải bài toán hóc búa,… Những trường hợp khác có thể phải cần hai bên nói chuyện thì mới rõ vấn đề là gì. Ví dụ, con bạn không nhận được vai thích hợp trong vở kịch sắp diễn ra ở trường, con vật của con bạn mới chết hay đứa bạn thân nhất vừa theo bố mẹ dời nhà đi chỗ khác,… Trong những trường hợp thế này, mục tiêu của đứa trẻ chỉ đơn giản là sự chấp nhận mất mát hoặc tìm kiến ở bố mẹ một sự an ủi, thông cảm
Nghĩ đến những giải pháp có thể áp dụng: Hãy cùng ngồi lại với con bạn để tìm những phương cách giải quyết vấn đề. Những ý kiến của bố mẹ có thể rất cần thiết, được con trẻ đánh giá cao, đặt biệt với những đứa trẻ con bé khó có thể tự mình nghĩ ra cách giải quyết nào đó.
Đánh giá những giải pháp được đề nghị dựa trên những giá trị của gia đình: Đây là lúc điểm lại những ý tưởng mà bố mẹ và con đã nghĩ ra, quyết định xem nên triển khai áp dụng và loại bỏ những giải pháp nào. Hãy khuyến khích con bạn xem xét từng giải pháp riêng biệt, đặt ra những câu hỏi sau đây:
Giải pháp này có công bằng không?
Giải pháp này có khả thi không?
Giải pháp này có an toàn không?
Mình có thể cảm thấy như thế nào với giải pháp này?
Với cách làm thế này, bạn có thêm cơ hội để cùng con mình xem xét và thấy được sự cần thiết phải đặt ra những giới hạn cho một số cách xử lý nào đó, đây là cơ hội để bố mẹ củng cố những giá trị gia đình cho con cái.
Hãy đảm bảo sàn nhà của bạn không trơn ướt. Sàn nhà trơn trượt sẽ làm bé khó giữ thăng bằng, thậm chí còn có thể gây nguy hiểm đối với bé nào đang học cách giữ thăng bằng.
Các kỹ năng vận động cần thiết cho sự phát triển của trẻ không hẳn chỉ có sự phối hợp mắt và tay mà ngoài ra còn cần đến sự phát triển của cả kỹ năng vận động thô lẫn kỹ năng vận động tinh.
Các hoạt động tăng cường kỹ năng vận động và phối hợp cho sự phát triển của trẻ:
Bạn có thể giúp cho con bạn phát triển theo nhiều cách. Đồ chơi không những khuyến khích bé phát triển các kỹ năng vận động mà còn giúp bé học cách sử dụng các đồ chơi đó.
Khối lắp ráp bằng nhựa :
Lắp ráp là một trong những trò chơi giúp bé phát triển
Chị Ngân vẫn tự hào khoe với mọi người rằng: “cu Tin nhà mình mới lên hai nhưng đã khôn hơn những đứa trẻ cùng tuổi khác. Khi chơi cùng bọn trẻ trong xóm, thấy bạn có đồ chơi đẹp là bé nịnh bạn mượn bằng được. Hứa là cho Tin mượn về nhà xíu thôi, lát Tin mang sang trả liền. Thế là cu cậu xù luôn…”.
Hứa với ba sẽ về thăm ông bà nội vào cuối tuần. Chủ nhật, ba rủ mãi nhưng Minh vẫn một hai không chịu đi. Hỏi ra mới biết Minh đang ấm ức vụ hôm qua, ba hứa đưa Minh đi bơi nhưng rồi lại bỏ lên cơ quan mất tiêu.
Học kỳ 1 của năm lớp 5, Lan Phương học hành sa sút. Ba mẹ khuyến khích con bằng cách đưa ra những phần thưởng hấp dẫn: “Con sẽ có một đôi giày xinh, bộ váy đẹp, một chuyến du lịch cùng cả nhà nếu như cuối kỳ con đặt học sinh giỏi”. Kết quả tổng kết cuối năm khiến vợ chồng chị thất vọng. Chị Mai quở trách con: “Con đã hứa với ba mẹ sẽ đạt kết quả cao đúng không? Sao bây giờ điểm số lại lại đẹt thế này? Con làm ba mẹ thất vọng quá!” Lan Phương phản ứng ngay với mẹ: “Ba mẹ thường xuyên hứa mua này mua nọ cho con mà có thấy đâu. Sao lại bắt con phải giữ lời hứa”.
Có 101 câu chuyện về việc “nói lời không giữ lấy lời…” ở người lớn và trẻ nhỏ. Điều quan trọng là bạn đừng nghĩ rằng trẻ chưa hiểu gì về chữ tín. Hay chúng sẽ nhanh chóng quên đi những lời hứa hẹn của cha mẹ mình. Hãy tìm ra nguyên nhân là cách giúp bạn dạy con tôn trọng lời hứa, chữ tín hiệu quả nhất.
Đâu là nguyên nhân? Cha mẹ chưa làm gương. Nguyên nhân khởi đầu và chủ yếu nhất vẫn là cách ứng xử hàng ngày của cha mẹ. Vì một lý nào đó bạn thất hứa với con. Lần đầu, có thể trẻ cảm thấy hơi buồn và hụt hẫng một chút. Lần thứ 2, rồi thứ 3… ở trẻ sẽ xuất hiện tâm lý bất an, mất lòng tin, thất vọng về gia đình – điểm tựa tinh thần đặc biệt quan trọng của trẻ.
Không dừng lại ở tâm lý mất lòng tin. Khi không coi trọng chữ tín, trẻ thể hiện cách nhìn nhận của mình qua ứng xử hàng ngày: Bắt đầu nói suông với bạn bè và với chính cha mẹ mình. Một khi trong tâm hồn trẻ là hình ảnh cha mẹ với những việc làm bất nhất, thiếu chân thành thì sẽ rất khó để trẻ có thể lĩnh hội và ghi nhận những lời dạy bảo, khuyên răn sau này.
Tác động từ bên ngoài. Tới tuổi đi học, bé có những mối quan hệ xã hội khác, ngoài gia đình. Lúc này, tác động từ bên ngoài rất mạnh mẽ và bé cũng học rất nhanh. Chẳng hạn bạn chơi cùng hứa ngày mai sẽ mang cho Bi mượn chiếc xe hơi điện tử mới toanh mà mẹ mới mua cho. Bi háo hức lắm. Vậy mà mấy cái ngày mai rồi Bi vẫn chưa được thấy hình thù chiếc xe ấy ra sao. Bi quyết cho bạn biết cảm giác chờ đợi vì bị “cho leo cây” là như thế nào! Cu cậu ấm ức nói với mẹ: “Con sẽ giả bộ hứa cho bạn Vừng mượn siêu nhân và sau đó cho bạn ấy chờ dài cổ luôn”… Chuyện tưởng như bình thường ở các bé, tuy nhiên nếu không có sự can thiệp sớm của người lớn, chữ tín của con dần mất đi, nhường chỗ cho những hoài nghi trong cuộc sống.
Cách dạy con tôn trọng lời hứa, chữ tín
Cha mẹ phải là người biết tôn trọng lời hứa, chữ tín. Nếu chỉ giảng giải cho bé rằng: con phải biết giữ lời hứa, phải tạo được sự tin tưởng của ba mẹ và mọi người; trong khi bản thân lại luôn thất hứa. Đó chẳng phải là bạn cũng đang nói suông hay sao? Hãy thể hiện cụ thể qua ứng xử hàng ngày một cách nghiêm túc. Hứa với con điều gì, nhất định bạn phải thực hiện. Bằng cách này, bé sẽ học được cách luôn tôn trọng lời hứa, chữ tín của bản thân và người khác.
Không nên hứa hẹn tùy tiện. Một số phụ huynh muốn con nghe lời nên không tiếc buông ra những lời hứa hẹn, dù biết rằng khó thực hiện. Bởi vậy bạn cần suy xét trước khi hứa. Đừng vì nhất thời muốn làm dịu tình hình mà hứa lèo với con. Thực tế khi muốn con thực hiện điều gì đó, bạn có thể áp dụng nhiều cách khác thay vì hứa hẹn.
Khuyến khích trẻ tự đánh giá bản thân. Sau khi trẻ thực hiện những điều mà bạn yêu cầu trước đó hoặc những điều mà trẻ đã cam kết. Hãy khuyến khích trẻ tự đánh giá về mình xem có xứng đáng để được cha mẹ thực hiện lời hứa hay không. Điều này tạo cho trẻ tính trung thực, thẳng thắn, dám chịu trách nhiệm với việc mình làm.
Xin lỗi với con ngay khi thất hứa. Trong trường hợp không thể thực hiện được lời hứa vì lý do chính đáng nào đó, cha mẹ nên thành thật nhận lỗi với con ngay. Đừng nghĩ rằng hành động này sẽ hạ thấp uy tín của bạn trong mắt trẻ. Trái lại, bằng việc trò truyện thân mật và giải thích cho con hiểu, chắc chắn bạn sẽ nhận được sự cảm thông chân thành từ bé.
Bên cạnh đó, bạn có thể chọn lựa một phần quà khác thay thế hoặc một thời điểm khác để thực hiện lời hứa ban đầu. Làm như vậy trẻ sẽ thấy mình được tôn trọng, thương yêu và tin tưởng vào cha mẹ nhiều hơn. Đồng thời trẻ học được cách xử lý tình huống khi nói và thực hiện lời hứa với người khác.
Không dung túng cho những hành động hứa rồi thất hứa của con. Con thất hứa lần đầu, bạn có thể tha thứ nhưng không quên khẳng định với con: “Mẹ chỉ bỏ qua cho con lần này thôi nhé, mẹ sẽ phạt nặng con nếu như con còn hứa suông như thế nữa”. Bằng sự nghiêm túc này, trẻ sẽ có cơ hội để sửa sai.
Cha mẹ thường phải mất nhiều thời gian vất vả để đọn dẹp những “bãi chiến trường” của trẻ, phần lớn là việc lục soạn đồ đạc lung tung, hoặc bày bừa đồ chơi. Hơn thế nữa, có những bé với tính cách hiếu động đôi khi còn tháo rời hoặc phá tung những món đồ chơi yêu thích. Tuy có thể bào chữa rằng các bé còn quá nhỏ để có thể nhận thức được hành động của mình nhưng không nên vì thế mà các bậc cha mẹ quên việc giáo dục trẻ tính gọn gàng và thái độ nâng niu giữ gìn những đồ vật trong gia đình. Chỉ cần uốn nắn và chỉ bảo bé đôi chút thôi cũng giúp bé rất nhiều trong việc xây dựng thói quen tốt sau này. Cùng Marry tìm hiểu thêm giải pháp để dạy bé cách bảo quản và nâng niu đồ đạc nhé!
Cha mẹ làm tấm gương cho bé
Là biện pháp hiệu quả nhất nhưng cha mẹ đôi khi lại quên mất điều này: muốn dạy trẻ điều gì thì trước hết, cha mẹ phải là tấm gương cho bé. Bạn nên nhớ rằng trẻ nhỏ là chuyên gia bắt chước với từng hành động, cử chỉ nhỏ nhặt nhất của người lớn trong gia đình. Do đó, dù cho tất bật với công việc như thế nào đi nữa, cha mẹ cũng phải làm gương cho con trong việc gọn gàng, ngăn nắp trong mọi hành động cử chỉ. Có như thế thì khi bé phạm lỗi, cha mẹ chỉ bảo bé mới cảm thấy “tâm phục khẩu phục” vì chính cha mẹ đã làm gương cho bé còn gì!
Hãy luôn làm tấm gương tốt cho con noi theo.
Dạy bé qua cách giải quyết tình huống
Các tình huống thường nhật xảy ra trong gia đình đối với trẻ cũng là những bài học giáo dục về nhân cách sống rất thú vị. Đối với những bé hay hiếu động hoặc phá đồ đạc thì các bậc cha mẹ hãy thử tâm sự với bé rằng bạn buồn như thế nào khi thấy trẻ không trân trọng những món đồ mà cha mẹ trao tặng. Khi bé cảm nhận được việc mình làm là sai và làm cha mẹ buồn, bạn hãy đến gần con và nhẹ nhàng bảo ban bé, giải thích cho bé hiểu tại sao phải trân trọng những vật dụng trong gia đình. Đừng dạy bé theo kiểu ép buộc con phải thế này, thế kia, như vậy càng khiến bé ương bướng thêm mà thôi. Tốt nhất hãy giúp trẻ hiểu rõ việc làm sai của mình, ý thức và tự sửa chữa, có như thế thì bài học bạn dạy cho trẻ ngày hôm nay mới trở thành thói quen tốt trong hành động của trẻ hằng ngày sau này được.
Giao trách nhiệm cho bé
Trẻ nhỏ hay bắt chước và hỏi han đủ thứ về người lớn, nhất là lý do tại sao người lớn được sử dụng nhiều vật dụng trong nhà còn trẻ thì không. Đây cũng là một đặc điểm đáng yêu và thú vị nơi trẻ mà cha mẹ có thể linh hoạt áp dụng để tạo thói quen gọn gàng và bảo quản đồ đạc. Chẳng hạn như mẹ có thể giao kèo với bé rằng: “Con sẽ làm một nhà quản lý siêu bự cho căn phòng của mình đấy! Hãy làm cho các nhân viên đồ chơi bé nhỏ của con phải tuân thủ mệnh lệnh và gọn gàng ngăn nắp đi nào”. Khi có cảm giác được nhận một “công ăn việc làm” tuyệt vời như thế, bé sẽ cảm thấy hãnh diện và trách nhiệm với phòng ốc của mình và những vật dụng xung quanh. Từ đó, bé sẽ biết trân trọng những vật dụng quanh mình như là trân trọng những công việc của mình vậy.
Dạy trẻ qua tấm gương khó khăn trong cuộc sống
Xung quanh chúng ta có biết bao mảnh đời khó khăn, cơ cực và chính họ sẽ là những bài học đáng quý cho con bạn. Cả gia đình hãy sắp xếp thời gian theo dõi các chương trình giúp đỡ những mảnh đời khó khăn trên truyền hình hoặc cùng nhau dịp cuối tuần đi làm những công việc thiện nguyện. Hành động này vừa dạy cho con bạn biết yêu thương mọi người mà còn giúp bé có cái nhìn tích cực về niềm hạnh phúc mà bé có. Sau mỗi lần tham gia những chương trình này, bạn hãy trò chuyện với trẻ xem bé nghĩ gì. Tâm sự với bé về suy nghĩ của cả hai đối với những hoàn cảnh khó khăn như thế, về sự quý giá của cuộc sống. Từ đó giáo dục trẻ có thái độ sống tích cực và trân trọng mọi thứ quanh mình kể cả những vật dụng trong gia đình.
Dạy trẻ có thói quen bảo quản và gìn giữ những tài sản trong gia đình để từ đó giáo dục trẻ biết trân trọng hạnh phúc quanh mình. Đây là một việc làm hết sức cần thiết trong xã hội hiện nay khi mà giá trị ảo đang ngày càng xâm chiếm đi những hạnh phúc thực đáng gìn giữ. Hãy cùng gìn giữ những giá trị tốt đẹp của gia đình bạn nhé!
Trẻ thơ được ví như một tờ giấy trắng mà bạn có thể viết lên đó nhiều điều. Bé sẽ có một tâm hồn trong sáng, cao đẹp hay chứa chất những ghanh ghét, thù hận… điều đó phần lớn phụ thuộc vào cách bạn giáo dục nhân cách sống cho con ngay từ tấm bé. Trong vô vàn điều bạn uốn nắn con thì dạy con về lòng vị tha là món quà giá trị giúp con có được cuộc sống hạnh phúc lâu bền.
Hiểu thêm về lòng vị tha
Người có lòng vị tha là người biết nghĩ đến người khác, nghĩ cho người khác, biết tha thứ cho những lỗi lầm của họ. Người vị tha luôn nhìn người khác bằng cái nhìn của lòng nhân từ, tình thương yêu. Họ luôn đặt mình vào vị trí của đối phương để hiểu và cảm nhận tình cảm vui buồn của những con người đó.
Cũng như nhiều phẩm chất tốt đẹp khác, lòng vị tha không tự nhiên có. Nó chỉ được hình thành, nuôi dưỡng và phát triển khi có sự dạy dỗ. Cần một quá trình để trẻ làm quen, hành xử mới thấm nhuần những giá trị mà lòng vị tha mang lại.
Lòng vị tha là một trong những phẩm chất tốt đẹp không thể thiếu, là một phần của cuộc sống. Bởi cuộc đời ai cũng có lầm lỗi. Sự tha thứ cho những lỗi lầm của người khác và ngay cả chính mình sẽ giúp con người sống tốt đẹp hơn.
Vài mẩu chuyện về lòng vị tha ở các bé
Bé Sun đi học về, chân cà nhắc mà miệng vẫn cười líu lo khoe với mẹ: Hôm nay trên trường, bạn Ni làm rớt ghế xuống chân con. Con đau lắm nhưng bạn ấy đã xin lỗi và con đã tha thứ cho bạn ấy. Vì bạn Ni chỉ lỡ tay thôi mẹ ạ”. Thấy chân con sưng đỏ tấy, xót xa… nhưng chị Lan mỉm cười hạnh phúc vì mình đang dạy bé nên người.
Bé Phương Nhi mặc dù lớn hơn bé Thư nhà kế bên 1 tuổi nhưng luôn bị bắt nạt. Có hôm bị Thư giật đồ chơi chạy về mất tiêu. Hôm thì bị cào vào tay đến phát khóc. Phương Nhi không đánh lại mà luôn nói “Chị tha cho em đó, bé mà đành hanh ghê”. Và thế là Phương Nhi không hề giận, hôm sau vẫn chơi thân thiết cùng cô bạn Thư nhà kế bên như chưa hề có chuyện gì xảy ra.
Chị Liên hứa dắt con đi xem phim vào cuối tuần. Nhưng đã 2 cái cuối tuần rồi chị vẫn thất hứa bởi một số việc phát sinh. Chị cảm thấy có lỗi vô cùng và đã xin lỗi con. Tưởng bé giận, thế mà con lại cười thật tươi: “Con không buồn đâu. Dịp khác cả nhà mình cùng đi xem phim nhé mẹ. Mẹ cho con rủ cả bạn Tin đi xem cùng luôn nha”
Những lời nói, hành động dù là nhỏ nhưng rất đáng khâm phục và trân trọng đúng không các mẹ. Vậy tại sao chúng ta không bắt đầu dạy con trở thành một đứa trẻ đáng yêu, một người giàu lòng nhân ái, vị tha?
Dạy trẻ về lòng vị tha
Đừng nghĩ rằng bé nhà bạn còn quá nhỏ để học về lòng vị tha. Hoặc bạn thấy quá khó khăn và lúng túng không biết nói thế nào để con hiểu. Hãy bắt đầu từ những câu chuyện kể, những tình huống thực tế hàng ngày, rất đơn giản mà hữu hiệu đấy các mẹ ạ.
Khi con còn nhỏ, luôn mê mẩn với những câu chuyện cổ tích. Mẹ hãy kể cho bé nghe những câu chuyện nói về lòng vị tha, nhân hậu như truyện Sọ dừa, truyện Thạch Sanh… để bé có được cảm nhận ban đầu và cơ bản về lòng vị tha.
Khi con lớn hơn, mẹ hãy hướng tới những hành động thực tiễn. Chẳng hạn, bé giành đồ chơi và đánh em khóc. Bạn không nên la mắng con, hãy nhẹ nhàng nói với bé: “Con lớn hơn em thì nên nhường nhịn em, lần này mẹ và em sẽ không giận và tha thứ cho con, từ nay con không nên vậy nữa nhé”. Bằng cách này bé nhìn thấy lỗi của mình trong sự bao dung của mẹ, sự tha thứ của em.
Cha mẹ phải là tấm gương để con noi theo
Người lớn phải là tấm gương để trẻ noi theo. Nếu bố mẹ có lỗi với các bé, chúng ta hãy biết xin lỗi. Khi con sai, phải thật nghiêm khắc nhưng không nên mắng mỏ hay đánh bé. Giải thích nhẹ nhàng để bé nhận biết được mình sai và cần có lời xin lỗi cùng lời hứa không tái phạm. Như vậy, chúng ta dạy trẻ biết xin lỗi, nhận lỗi và sẽ dễ dàng tha lỗi cho người khác.
Tạo những tình huống trong cuộc sống cho con tập chấp nhận sự khác biệt của người khác, không phải ai, cái gì, lúc nào cũng theo ý mình. Để bé hiểu rằng con người vốn không ai hoàn thiện. Ai cũng có những khiếm khuyết, ai cũng có những sai lầm. Như vậy bé sẽ dễ dàng “chấp nhận”, tha thứ cho những lỗi lầm của bản thân và người khác khi mắc phải.
Giúp trẻ hiểu vị tha khác với sự nhu nhược rụt đầu trốn tránh, nhường nhịn bạn yếu, bạn khuyết tật, nhưng không thỏa hiệp với những thói xấu của bạn. Chẳng hạn, bạn đưa ra một tình huống: “Có một bạn không có búp bê đẹp, không có một cái hộp bút thật xinh và thế là bạn ấy hay lấy đồ của những bạn chơi cùng làm của mình. Như thế là sai hay đúng?”. Bạn hãy xem bé có phân định rạch ròi đâu là sự cảm thông để tha thứ, đâu là điều cần phải đấu tranh để loại trừ. Dĩ nhiên, định hướng của bạn đối với bé sẽ rất cần thiết.
Chỉ bằng những hành động đơn giản dưới đây, bạn và các con có thể tạo thêm niềm vui cho gia đình với nụ cười của “những người bạn lớn tuổi” đấy!
1. Tâm sự với con về tình yêu thương của ông bà
Trẻ con rất thích tâm sự và trò chuyện với cha mẹ về những điều trẻ cảm nhận được từ cuộc sống. Những lúc như thế, bạn nên kề cận bên con, giải thích cho bé biết những việc đúng, sai kết hợp kể cho bé nghe những câu chuyện ngày xưa của bạn đã được ông bà dạy dỗ như thế nào. Cha mẹ cũng nên thể hiện tình cảm yêu thương ông bà trước mắt trẻ để làm gương. Hãy tâm sự với con về những đóng góp của tổ tiên với con cháu và sự vất vả của ông bà đã nuôi cha mẹ nên người để trẻ cảm dần những khó khăn vất vả từ đó lòng tri ân sẽ đến một cách tự nhiên.
Sự gần gũi với gia đình phải được xây dựng từ nhỏ
2. Gợi ý cho con những hành động nhỏ
Những dịp gia đình sum họp đầy đủ, bạn nên chú ý đến việc để con ngồi chung và trò chuyện cùng ông bà. Sự gần gũi với gia đình phải được xây dựng từ nhỏ nếu không khi lớn lên trẻ sẽ cảm thấy xa cách khi tiếp xúc với người thân trong gia đình. Chị Nhung (quận 10) cho biết “Hằng tuần mình lại chở các con đến thăm hai bên nội ngoại, đây là dịp cháu được gần gũi và học được những giá trị to lớn của tình cảm gia đình”. Ngoài ra, bạn nên gợi ý cho trẻ những hành động nhỏ thể hiện tình cảm với ông bà như: bóp vai cho ông bà, rót nước, lấy tăm cho ông bà, quạt mát cho ông bà… Những việc làm nhỏ như thế giống như một cốc nước mát làm không khí gia đình thêm tươi vui và gắn bó.
3. Làm những món quà ý nghĩa
Vào những lúc rảnh rỗi, bạn hãy cùng trẻ làm những món quà nhỏ nhưng đầy ý nghĩa để tặng ông bà. Đó có thể là một tấm thiệp hoặc một bức tranh với những nét vẽ ngây ngô của bé kết hợp những lời chúc đáng yêu ngộ nghĩnh. Người lớn tuổi hay ôn lại kỉ niệm nên bé có thể giúp ông bà bằng cách tạo ra những bức ảnh cắt ghép từ ảnh cũ, hoặc những bức ảnh chụp chung với con cháu của ông bà. Những món quà nhỏ như thế đối với những người lớn tuổi như là một báu vật của cuộc sống vậy.
4. Dạy con biết ơn khi nhận quà
Nhiều bậc cha mẹ hay suy nghĩ trẻ con thường không biết gì, nên khi trẻ quên nói lời cảm ơn tới người thân, đặc biệt là ông bà thì cũng bỏ qua mà không uốn nắn trẻ ngay. Nhưng đó là một sai lầm bởi bạn đã đánh mất cơ hội để con có thói quen tri ân. Việc giáo dục để trẻ biết vâng lời, lễ phép và học cách thể hiện tri ân là điều vô cùng cần thiết. Dĩ nhiên việc dạy dỗ trẻ làm thể nào để tri ân không hề dễ, nhất là khi trí óc và nhận thức của trẻ lúc này như tờ giấy trắng. Tuy nhiên, nói như thế không có nghĩa trẻ không thể tiếp thu những bài học về thái độ lễ phép từ bố mẹ. Điều quan trọng là các bậc cha mẹ cần kiên trì, nhẹ nhàng và dạy con từng chút một. Chị Tâm (quận 1) cho biết mỗi khi qua nhà nội, bà luôn cho bé bánh kẹo hoặc đồ chơi, những lúc như thế chị đều nhắc khéo bé đại loại như: “Mỗi khi con được tặng quà thì con sẽ làm gì nhỉ?” hay “Con quên gì rồi nhỉ? Khi nhận quà phải làm gì con nhớ chưa?”. Từng hành động nhỏ được sửa đổi dần sẽ tạo nên thói quen tốt nơi trẻ.
Ông bà chính là những nguồn động viên tinh thần, là tình yêu thương vô giá đối với các bé con nhà bạn. Nếu biết cách giúp bé gần gũi và yêu thương ông bà hơn thì gia đình bạn không chỉ tràn ngập tiếng cười mà các con bạn còn được lớn lên với một tâm hồn đẹp. Giáo dục trẻ về tình yêu gia đình nên bắt đầu từ hôm nay ngay trong chính gia đình bạn.
Quả thật dùng xe đẩy đưa trẻ đi mua sắm, cho trẻ ngồi vào ghế xe hơi rất tiện lợi cho các mẹ, nhưng bằng cách giữ trẻ cố định một chỗ như thế quả thật không tốt cho trẻ chút nào. Khi bạn rảnh rỗi, hãy để trẻ được vận động tự do (tất nhiên với sự giám sát như hình với bóng của người lớn). Một trong những cách tốt nhất bảo đảm trẻ vận động là cho trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời.
Không gian ngoài trời có nhiều thứ để trẻ chạy nhảy, leo trèo, bò trườn, chơi đùa nhiều hơn khi trẻ ở trong nhà. Chính vì vậy mà bậc phụ huynh nên tìm hiểu các khu vui chơi an toàn bên ngoài và đưa con đi vận động. Đừng quên mang theo các quả banh cùng đồ chơi để trẻ chơi đùa. Cha mẹ cũng có thể cùng chơi bóng, trốn tìm hoặc rượt đuổi với trẻ.
Lối sống năng động giúp con luôn tràn trề năng lượng
Nếu đã quá chán các khu vui chơi, công viên quen thuộc, cả gia đình có thể kéo nhau đi chơi biển với trò xây lâu đài, tìm kho báu hoặc thi leo các đồi cát, ngắm cảnh. Sau bữa tối, cả gia đình có thể cùng thong thả đi dạo để ngắm sao.
2. Lăn, lê, bò, trườn
Khi việc cho con ra ngoài chơi là không thể, chẳng hạn vì trời đổ mưa, em bé đang bệnh, trẻ đang nổi cơn bực dọc v.v… thì mẹ có thể mở một vài bài nhạc và “nào, ta cùng nhảy múa”.
Bạn không nhất thiết phải tìm những bản nhạc dành riêng cho trẻ để con bạn chịu “động chân động tay”, bất kỳ bản nhạc nào với giai điệu cơ bản đều được. Hãy đứng lên và “lượn vài vòng” cùng con, chẳng mấy chốc cả mẹ và con đều đổ mồ hôi vui vẻ cho mà xem.
3. Mẹ, con cùng tập
Chắc các mẹ đều biết những lời cha mẹ nói đều gây ảnh hưởng đến cách con bạn nói chuyện, hay những gì bạn ăn cũng gây ảnh hưởng đến thói quen ăn uống của trẻ. Việc tập thể dục cũng vậy: mức độ vận động và tập thể dục của con bạn trong tương lai ảnh hưởng rất lớn từ cách mà bạn sử dụng thời gian nhàn rỗi của mình.
Thế nên, những khi có thế, hãy đi bộ mua sắm hoặc tạt ngang nhà bạn bè thay vì ngồi xe suốt. Đừng quên mang theo xe đẩy nếu bạn sợ trẻ sẽ không đi nổi, hoặc nếu không gặp trường hợp đó thì xe đẩy vẫn rất hữu dụng giúp bạn chất hàng hóa lên.
Khi ở nhà, hãy cho trẻ cùng tham gia lúc bạn tập yoga, một điệu nhảy hoặc chỉ đơn thuần là tập thể dục theo video hướng dẫn.
Bạn cũng cần bảo đảm các buổi cả gia đình cùng ra đường có nhiều hoạt động, chẳng hạn như tắm ở hồ bơi gần nhà, đi dạo trong công viên hoặc thả diều thay vì chỉ ngồi một chỗ, như ngồi xe chạy lòng vòng.
4. Mời bạn bè đến nhà
Không có gì thú vị hơn có bạn bè “đồng tâm hợp lực” để cùng khuyến khích trẻ vận động. Hãy mời bạn bè thân thiết cùng đi té nước trong hồ bơi, hoặc đạp xe đạp chẳng hạn.
Nếu có nhóm bạn thường xuyên gặp gỡ hàng tuần, MarryBaby nhắc các mẹ hãy nhớ dành chút thời gian cho trẻ thỏa sức chơi đùa, tất nhiên là dưới cặp mắt giám sát của người lớn. Hoặc nếu nhà có điều kiện, bạn có thể cho bọn trẻ tập luyện cơ bắp với nhau trong khi mẹ và các bà mẹ khác cùng trò chuyện ngoài sân.
5. Đăng ký lớp ngoại khóa
Ngay cả với tuổi này ở trường, con bạn cũng sẽ có rất nhiều hoạt động như bơi lội, thể thao, âm nhạc hoặc các lớp ngoại khóa khác. Do vậy cha mẹ cần lưu ý không gây quá tải thời gian biểu của trẻ.
Mẹ nên là cầu nối điều chỉnh tính khí, thói quen hàng ngày của trẻ và nhu cầu xã hội cho trẻ. Chẳng hạn, trẻ đi học 5 ngày mỗi tuần có thể cảm thấy thêm một chương trình ngoại khóa là quá nặng. Ngược lại, trẻ đam mê hoạt động xã hội dành nhiều thời gian với bạn có thể phát triển mạnh một vài hoạt động trong thời khóa biểu mỗi tuần.
Tuy vậy, bạn cũng cần tập trung vào việc biến buổi tập ngoại khóa trở nên vui vẻ, thoải mái chứ không phải là “sản sinh” ra một vận động viên Olympic của tương lai. Không nên tạo áp lực cho trẻ phải có khả năng thể thao vượt trội ở độ tuổi “ăn chưa no, lo chưa tới” nhạy cảm này.
Hãy tìm các người huấn luyện thân thuộc với trẻ và biết cổ vũ chứ không phải ép trẻ tập. Một điều mà MarryBaby không thể không đề cập là các mẹ cần lưu ý sử dụng các trang thiết bị phù hợp và an toàn với độ tuổi của trẻ. Đồng thời, hãy chọn các chương trình tập chủ yếu tập trung vào vận động tự do thay vì theo một bài tập nghiêm ngặt (20 phút vận động là tối đa). Cơ cấu lớp học cũng là điều đáng quan tâm: một số trẻ cảm thấy bị áp đảo tinh thần trong môi trường nhiều tiếng ồn và chứng kiến hết thân thể này đến thân thể khác cứ thay nhau mà bật tường.
Trước khi đăng ký cho trẻ tham gia, bạn cần yêu cầu cho con học thử để xem liệu trẻ có khả năng tham gia khóa học hay không.
Cho bé làm quen
Dưới 2 tuổi, bé đã có thể vào bếp cùng mẹ để dõi mắt xem mẹ đang làm gì, ngắm nghía màu xanh xanh đỏ đỏ của đồ ăn. Đây là thời kỳ đầu giúp bé khám phá thế giới thú vị có ngay ở gian bếp nhỏ xinh nhà mình.
Mẹ hãy đặt bé ngồi trên một chiếc ghế để bé làm khán giả. Trong khi rửa táo, nho hay bất kỳ đồ ăn, vật dụng nào bạn có thể hỏi con như: “Su ơi, mẹ đang cầm trái gì đây? Trái táo màu gì vậy con?” Hoặc cho bé nếm thử một thứ trái cây nào đó và hỏi con xem trái đó có vị gì? Bằng cách này bạn sẽ lôi kéo được sự chú ý của bé. Hơn nữa bé sẽ biết thêm nhiều khái niệm, phân biệt được nhiều màu sắc, công dụng của các dụng cụ nấu ăn và nhiều thứ quan trọng khác nữa.
Trở thành “đầu bếp” tý hon
Từ 2 tuổi trở lên khi bé đã chạy lon ton được rồi thì mẹ hoàn toàn có thể yên tâm nhờ bé những việc nhỏ như: Lấy giúp mẹ 1 quả trứng gà trong tủ lạnh, một trái cam to nhất trên rổ. Đây là dịp để bé thực hành bài học phân biệt các loại đồ ăn, trọng lượng, công dụng của các đồ dùng bếp mà mẹ đã dạy trước đó… Bé sẽ rất hăng hái với vai trò phụ bếp đấy mẹ ạ!
Từ 5 tuổi, mẹ cũng có thể để bé tự lên thực đơn cho bản thân và cả nhà (đương nhiên mẹ vẫn nên định hướng để đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng cho mọi người). Sau đó hai mẹ con hãy đi chợ để lựa chọn thực phẩm. Thực phẩm nào tươi, ngon, tốt cho sức khỏe? Ví dụ, rau củ đã bị dập, hư thì không nên chọn vì nó sẽ không tốt cho sức khỏe của chúng ta… Bằng cách này, mẹ dần dần trang bị cho bé những kiến thức cơ bản nhất để nhận biết nguồn thực phẩm tốt cho sức khỏe.
Lần đầu bé tập nấu ăn, hãy bắt đầu từ những món đơn giản.
Lần đầu bé tập nấu ăn, hai mẹ con hãy cùng chế biến những món tương đối đơn giản một chút để bé không cảm thấy mệt. Có thể là món trứng chiên chẳng hạn. Dạy cho bé cách cầm quả trứng và đập vào tô thế nào cho không bị rớt ra ngoài. Cùng bé dùng đũa và đánh tan trứng… Một vài phút thôi là hai mẹ con đã hoàn thành món trứng chiên rồi, bé sẽ rất khoái chí cho mà xem.
Mẹo khuyến khích bé
Biến thành trò chơi thú vị. Trẻ con vốn thích bắt chước những việc người lớn làm nhưng chúng cũng rất nhanh chán. Để việc bếp núc không nhàm chán đối với bé thì mẹ phải biến buổi nấu ăn thành những trò chơi thú vị.
Bao giờ cũng vậy, những cuộc thi thố luôn lôi cuốn bé tham gia một cách nhiệt tình. Hãy biến việc nhặt rau tẻ nhạt thành cuộc thi xem ai là người nhặt rau nhanh và sạch nhất. Ai là người nhào bột nhuyễn hơn? Hoặc phân chia công việc, mẹ làm cá còn cu Bin sắp xếp các món rau quả tươi lên đĩa, ai xong trước sẽ dành phần thắng. Mẹ nên giả bộ nhường phần thắng để bé thích thú với trò chơi nấu ăn hơn mà không nhụt chí. Một phần quà nhỏ cho người thắng cuộc rất cần thiết, mẹ không nên bỏ qua.
Mẹ hãy biến việc làm bếp thành trò chơi thú vị mà bổ ích cho bé.
Khen ngợi để khích lệ. Mỗi lần con hoàn thành xong việc gì mẹ không nên “tiếc” lời khen ngợi bé. Dù rau nhặt chưa được sạch cho lắm hay món thịt kho mà con tự tay bỏ muối hơi mặn một chút thì mẹ cũng không nên chê bai con. Hãy khuyến khích: “Bo của mẹ giỏi quá, hôm nay con đã nấu ăn rất ngon rồi đấy. Hôm sau nếu kho thịt, mẹ con mình nên bỏ bớt 1 muỗng muối nhé, như vậy nồi thịt kho sẽ tuyệt hơn”.
Mẹ đừng quên sắm cho bé vài chiếc tạp dề nhỏ xinh, một chiếc nón vua đầu bếp,…để với bộ dạng là một đầu bếp chuyên nghiệp, bé sẽ thích thú hơn mỗi khi nấu ăn.
Lưu ý khi cùng bé vào bếp
Tuyệt đối không cho trẻ táy máy vào những vật dụng sắc bén, đặc biệt là những máy móc vẫn còn nóng sau khi sử dụng, mà chưa hỏi qua ý của người lớn.
Một số thực phẩm có nguy cơ gây ngộ độc hoặc đau bụng khi chưa chế biến, mẹ cần tránh cho bé nêm nếm một cách tùy tiện.
Trước và sau khi chế biến món ăn, nhắc nhở bé vệ sinh tay sạch sẽ.
Luôn để mắt tới bé trong suốt thời gian hai mẹ con vào bếp để hướng dẫn khi cần và đảm bảo sự an toàn cho bé.
Một vài góp ý nhỏ, MarryBaby mong rằng mẹ và bé sẽ có những trải nghiệm thật thú vị với hành trình vào bếp của mình.