Category: Nuôi dạy con

Trẻ sẽ học được nhiều điều thông qua sinh hoạt của gia đình giúp nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ cho bé. Khi trẻ bắt đầu có những suy nghĩ chủ quan của mình, tâm hồn, óc thẩm mỹ, sự sáng tạo của trẻ sẽ được nuôi dưỡng qua việc đọc sách, nghe nhạc hay quan sát, học hỏi thế giới xung quanh.

Đọc sách phát triển thế giới quan

Thông qua việc khuyến khích trẻ đọc sách và cùng đọc sách với trẻ, cha mẹ sẽ góp phần dạy trẻ tự phân biệt những điều tốt xấu trong cuộc sống qua từng mẫu truyện. Thế giới quan của trẻ được mở rộng, những thông tin trẻ tiếp nhận được sẽ thẩm thấu vào trí não trẻ một cách tự nhiên và hiệu quả nhất.

Để việc đọc sách trở nên hiệu quả thì vấn đề chọn nội dung và phương pháp đọc phù hợp cũng không kém phần quan trọng. Cũng như người lớn, chỉ những cuốn sách có nội dung hay, phù hợp với tâm lý, lứa tuổi mới dễ khiến các bé có ấn tượng và ham thích khi đọc. Vì thế, các bậc cha mẹ nên lựa chọn những cuốn sách có nội dung hợp với tâm lý và lứa tuổi của con em mình. Thêm vào đó, với đặc điểm tâm lý của trẻ nhỏ yêu thích âm thanh màu sắc sặc sỡ, cha mẹ cũng nên khéo léo trong việc chọn những cuốn sách không những có nội dung hay mà còn có nhiều hình ảnh minh họa, màu sắc phong phú và những âm thanh vui nhộn. Cùng đọc và trò truyện với trẻ những nội dung xoay quanh cuốn sách đó còn giúp cha mẹ tìm thấy “tiếng nói chung” với trẻ. Xây dựng thói quen cho trẻ phải thật tự nhiên không ngượng ép, hãy để cho trẻ cảm thấy vui và thoải mái khi được đọc sách.

Cảm nhận âm nhạc

Âm nhạc có nhiều tác dụng tốt cho cơ thể, trí não, tâm trạng và tinh thần. Với trẻ em, âm nhạc càng đặc biệt quan trọng bởi trẻ đang trong thời kỳ phát triển và cần được hấp thu những giá trị đẹp từ âm nhạc. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những trẻ có cảm thụ âm nhạc tốt thường có xu hướng thông minh hơn những trẻ không có hứng thú hoặc thậm chí là ghét nghe nhạc.

Cha mẹ nên sắp xếp thời gian để trẻ có thể nghe nhạc ít nhất một lần mỗi ngày. Có ý kiến cho rằng, treo bộ loa ở gần quạt trần, như thế các nốt nhạc sẽ từ từ truyền đến tai con thật nhẹ nhàng và tự nhiên. Những giai điệu chậm thường thích hợp nhất cho lúc trẻ ngủ và giai điệu nhanh cho lúc trẻ chơi đùa. Ngoài ra, đối với những trẻ thể hiện năng khiếu âm nhạc từ nhỏ, cha mẹ nên cho theo học một loại nhạc cụ nhằm phát huy hết tiềm năng của bé.

Học hỏi qua việc quan sát thế giới xung quanh

Trẻ cảm nhận thế giới xung quanh qua những trải nghiệm và quan sát của chúng. Khi nhìn thấy một hình ảnh đẹp, một con vật ngộ nghĩnh, trẻ sẽ phản ứng rất nhanh do đặc tính não trẻ tiếp thu thông tin rất mạnh vào khoảng thời gian này. Hàng tuần, cha mẹ nên dẫn trẻ đi dã ngoại, vui chơi ngoài trời ở những địa điểm có phong cảnh đẹp, không khí trong lành để giúp trẻ cảm nhận được những nét đẹp giản dị từ cuộc sống.

Cùng trẻ thưởng thức vẻ đẹp thiên nhiên, cảnh vật, phân tích cho trẻ nghe những quy luật của tự nhiên sẽ giúp trẻ không những học hỏi được kiến thức mới về cuộc sống mà còn cảm nhận được rõ nét hơn những giá trị cái đẹp vô tận từ thiên nhiên, con người, cảnh vật xung quanh.

Việc giáo dục trẻ cần sự kiên nhẫn và tinh tế. Cha mẹ hãy dành thời gian để nuôi dưỡng tâm hồn trẻ qua những thói quen hằng ngày trong cuộc sống.

Ngọc Phạm

Làm gì khi bé 2 tuổi hay la hét?
Để dạy con ngoan, bạn nên cố gắng không bình luận hoặc chỉ trích khi thấy bé la hét. Nếu sự ồn ào của bé thực sự gây phiền cho bạn và cho hàng xóm, bạn có thể yêu cầu bé ngừng la hét bằng cách dịu dàng nói với bé rằng: “Mẹ không thể chịu được tiếng la hét nhé, con yêu. Nó làm mẹ nhức đầu”. Đừng cố gắng quát to hơn để lấn át và hy vọng bé sẽ thôi la hét. Hành động này chỉ có tác dụng ngược mà thôi bởi vì bé sẽ nghĩ rằng âm thanh càng lớn càng chiếm ưu thế.

Bạn cũng có thể thử dạy con ngoan hơn bằng cách làm bé thích thú với trò chơi bạn đề nghị: “Cả mẹ và con cùng thét lớn hết mức có thể nhé!” và sau đó tham gia với bé trong việc la hét. Tiếp theo, giảm nhỏ âm lượng bằng cách nói: “Bây giờ đến lúc xem ai có thể thì thầm tốt hơn nào”. Tiếp tục trò chơi bằng các hoạt động khác, chẳng hạn như nắm lỗ tai mình, nhảy lên nhảy xuống. Điều này sẽ làm cho tiếng la hét có vẻ như chỉ là một trong rất nhiều những điều thú vị bé có thể làm.

Nếu là con đầu, bé có thể hét lên khi muốn ba mẹ chú ý tới mình. Đây là cách để bé nói rằng: “Này, nhìn con này”. Bé có thể cố nói lớn giọng trong khi ba mẹ đang nói chuyện để chuyển hướng sự chú ý của bạn trở lại với bé. Trong trường hợp này, bạn có thể dạy con ngoan không la hét bằng cách ra dấu cho bé, ví dụ như đưa một ngón tay lên miệng như một cách ngầm nói rằng bạn biết bé muốn nói chuyện nhưng phải đợi đến lượt của mình chứ đừng nên la hét.

Để dạy con ngoan hơn, bạn chỉ nên ra dấu chứ không nên ngừng cuộc đối thoại lại để quay sang nói chuyện với bé. Nếu bé có thể chờ đợi mà không giận dỗi, đừng quên khen ngợi bé. Nếu bé bỏ qua tín hiệu “Giữ im lặng” của bạn, nên nhắc cho bé nhớ ý nghĩa của tín hiệu đó và thử lại lần sau.

Kinh nghiệm dạy con ngoan khi bé hay la hét
“Khi con gái hai tuổi của tôi la hét quá lớn, tôi trả lời với bé một cách nhỏ nhẹ. Sau đó, bé trả lời tôi cũng như vậy, hoặc ít nhất là bé phải hạ thấp giọng xuống để nghe tôi nói. Tôi đã dùng cách này nhiều lần và rất có tác dụng.” (chị Mai Hà, giáo viên mầm non, TP.HCM).

“Con trai của tôi thường hay la hét cho tới khi hết sức mới thôi. Tôi đã tìm cách dạy bé “hét trong im lặng” bằng cách hét thầm trong cổ họng. Đối với bé, đây là một trò chơi tuyệt vời và bé có thể la hét thoải mái mà không làm phiền người xung quanh!” (chị Thanh Phương, nhân viên văn phòng).

“Khi con gái tôi hét lớn, tôi nói: “Hét lớn lên!” và tôi cùng hét với bé. Sau đó tôi nói: “Nhỏ lại!” và cả hai đều hạ thấp giọng xuống. Thường chỉ mất một vài lần là bé chán. Khi chúng tôi yêu cầu bé nói to hay nhỏ hơn, bé đã biết nghe lời.” (chị Minh, nhân viên văn phòng).

“Chúng tôi dạy con ngoan bằng cách nói năng nhỏ nhẹ, giọng nói bình thường khi ở trong nhà, và gọi tên giọng nói đó là “giọng nói dễ thương”. Mỗi khi bé lớn giọng, chúng tôi nhắc nhở bé rằng mọi người muốn nghe “giọng nói dễ thương” của bé. (chị Hạnh, nhà báo).

“Mỗi khi bé con 3 tuổi rưỡi của tôi hét lên, tôi chỉ nói với bé rằng tôi không thể hiểu bất cứ điều gì bé nói vì âm lượng quá lớn. Thế là bé phải giảm âm lượng và nói chuyện rõ ràng hơn để tôi có thể hiểu được những gì bé đang cần. (chị Trâm, chủ cửa hàng thời trang).

11. Ký hiệu : Quả chuối

Giả bộ như đang lột vỏ một quả chuối

Dạy cho bé những ký hiệu chỉ các món ăn giúp bạn nhận biết vài món khoái khẩu của bé chẳng hạn như ký hiệu “Chuối ” – một thứ trái cây dễ ăn nhất mà hầu như bé nào cũng thích ăn.

12. Ký hiệu : Nước

Giơ ngón tay chỉ số 3 (giống từ W) vỗ nhẹ trước miệng

Đừng kỳ vọng các ký hiệu sẽ hoàn hảo theo ý bạn. Bé có thể ra những ký hiệu hơi khác lạ với bạn, vì các kỹ năng cơ tinh của bé không khéo léo được như bạn. Nếu bạn nghĩ bé đang cố ra hiệu một cái gì đó, hãy giúp đỡ bé: Ồ! Con muốn nói từ Nước à? Con muốn uống nước không? và sửa sai ký hiệu của bé.

13. Ký hiệu : Sách

Úp hai bàn tay lại và mở ra giống như đang mở một cuốn sách

Kích thích lòng ham mê đọc sách ngay từ thời thơ ấu bằng ký hiệu “sách” vô cùng đơn giản.

14. Ký hiệu : Chó

Vỗ vào đùi như gọi con chó

Nhiều ký hiệu rất dễ nhớ vì chúng bắt chước một hành động bạn có thể đã sử dụng trước đó. Vỗ nhẹ chân và gọi một con chó là một hành động theo bản năng, điều này sẽ khiến ký hiệu trở nên rất tự nhiên.

15. Ký hiệu : Mèo

Dùng 2 tay vuốt hai bên má như mèo vuốt râu

Mỗi khi ra hiệu, bạn và bé nên nhìn thẳng vào mắt nhau, đảm bảo bé có thể nhìn rõ tay bạn. Đây là chìa khoá giúp bé biết cách kết nối ký hiệu với từ ngữ.

16. Ký hiệu : Bánh mì

Giả bộ như đang cắt một lát bánh mì

Một vài bé sẽ tỏ ra khó chịu hoặc vui thích khi bố mẹ ra hiệu. Tất cả những phản ứng ấy chứng tỏ bé tiếp thu được hình thức giao tiếp của bạn.

17. Ký hiệu: Quả táo

Đưa khớp ngón trỏ chạm vào má và xoắn nhẹ má

Tuỳ theo sở thích và mối quan tâm của bé mà bố mẹ có thể tăng cường những ký hiệu có liên quan đến các đề tài đó. Chẳng hạn như, nếu bạn nhận thấy bé thích các con vật, dạy bé các ký hiệu “con chó”, “con cá”… Nếu bé thích ăn táo, dạy cho bé ký hiệu “quả táo”.

18. Sign : Quả bóng

Giả bộ như đang vỗ một quả bóng

Đừng chỉ dành toàn thời gian để ra hiệu, mà nên biết kết hợp với những hoạt động trong ngày của bé, ví dụ như vừa chơi vừa ra hiệu, sao cho càng vui càng đơn giản thì càng tốt.

19. Ký hiệu : Chia sẻ

Dùng tay xoa xoa vào vết lõm giữa ngón cái và ngón trỏ tay bên kia

Hãy kiên nhẫn — và đừng so sánh đứa con bé bỏng của mình với một người rành rọt về ngôn ngữ ký hiệu. Vài đứa bé mất nhiều thời gian tập ra hiệu hơn những bé khác.

20. Ký hiệu: Làm ơn/vui lòng/dạ

Dùng tay xoa thành một vòng tròn trước ngực

Đây là ký hiệu dạy cho bé kỹ năng và cách cư xử khi giao tiếp.

21. Ký hiệu : Cảm ơn

Đưa tay chạm vào môi và đưa tay ra phía trước như mi gió

Ngôn ngữ ký hiệu không những tạo điều kiện thuận lợi cho bạn và bé giao tiếp với nhau từ rất sớm mà còn giúp bé biết nói sớm hơn.

MarryBABY

Bí quyết tập cho bé tự ngủ “không nước mắt”

Khuyến khích bé ăn nhiều cữ trong ngày. Bằng cách này, bé có thể học được rằng ban ngày là để ăn, ban đêm là để ngủ. Đây là bước dạo đầu để tập cho bé tự ngủ. Việc cho ăn nhiều vào ban ngày còn giúp bé ít bị đói vào ban đêm, một trong những lý do khiến bé thức dậy nhiều lần.

Lập thời gian biểu cho giấc ngủ trưa của bé. Khi đã quen với giờ giấc ngủ ban ngày, bé cũng sẽ điều chỉnh được giấc ngủ ban đêm.

Đặt bé vào giường sớm, khoảng 18h30 hoặc 19h. Đừng nghĩ rằng để bé thức khuya, bé sẽ ngủ sâu hơn. Cách này chỉ làm bé mệt mỏi, càng thêm khó ngủ. Ngược lại, nếu bé đi ngủ sớm hơn có thể sẽ ngủ lâu hơn.

Thay đổi từ từ thói quen của bé trong quá trình tập cho bé tự ngủ. Nếu bé thường đi ngủ trễ, đừng đột nhiên thay đổi giờ ngủ của bé từ 21h30 thành 19h. Hãy cho bé ngủ sớm hơn một chút vào mỗi tối cho tới khi bạn đạt tới giờ mà được cho là tốt nhất cho bé.

Tìm một lịch trình đi ngủ có thể xoa dịu bé và bám sát nó, ví dụ như tắm, sau đó là đọc sách, tiếp theo là hát ru và sau đó là ngủ và tối nào cũng giống như thế.

Phát triển một số từ cốt yếu để ra hiệu cho bé đó là giờ ngủ. Có thể đơn giản là âm thanh “suỵt” hoặc một câu nói êm dịu như: “Đã đến giờ ngủ rồi con yêu”. Lặp lại âm thanh hoặc câu nói đó khi bạn đang dỗ bé ngủ hoặc dỗ bé ngủ lại. Bé sẽ liên hệ từ đó với giờ ngủ.

Tạo một môi trường ngủ thoải mái phù hợp với bé. Một số bé cần yên tĩnh và bóng tối hơn những bé khác. Bạn có thể thu những bài nhạc nhẹ hoặc những âm thanh tự nhiên như tiếng nước hồ cá, cho bé nghe khi ngủ để xoa dịu bé. Bạn cũng cần chú ý xem chỗ nằm của bé có đủ ấm áp, thoải mái không, đặc biệt là tấm lót đó không được nhăn nhúm. Các bé sơ sinh có thể ngủ ngon hơn khi được bọc tã. Không nên mặc quá nhiều quần áo cho bé hoặc để nhiệt độ phòng quá cao, có thể làm tăng nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS).

Không phải lúc nào cũng cần phản ứng với những tiếng động do bé tạo ra. Bạn cần phân biệt giữa tiếng khóc và tiếng thút thít khi ngủ. Bạn có thể đợi bên ngoài một vài phút xem bé có đang khóc không. Như thế, bạn sẽ không làm phiền  nếu bé vẫn đang ngủ hay chỉ đang lớ mớ.

Tập cho bé tự ngủ mà không để bé khóc có thật sự hiệu quả?
Không phương pháp tập  cho bé tự ngủ nào có hiệu quả với tất cả các bé. Thậm chí nếu phương pháp hợp với bé ở giai đoạn hiện tại không có nghĩa nó hiệu quả khi lớn hơn. Bạn phải hiểu rõ bé, linh động tìm xem phương án nào thích hợp.

Phương pháp tập cho bé tự ngủ “không nước mắt” có thể phải mất thời gian hơn một chút so với phương pháp “để bé khóc”. Đó là điều chắc chắn, nhưng về lâu dài, nó ít gây tổn thương cho bé và có thể là cho cả ba mẹ hơn.

Một sự thật không thể chối cãi là chúng ta không thể thay đổi thói quen thích ngủ lúc nào thì ngủ và thích thức dậy nhiều lần trong đêm của bé thành thói quen đi ngủ đúng giờ, tự mình ngủ mà không có một trong hai thứ là nước mắt và thời gian.

Phương pháp tập cho bé tự ngủ mà không phải khóc có thể phù hợp với bạn. Nếu bạn thấy phương pháp này không hiệu quả, có thể phải thử phương pháp “để bé khóc”.

Các bé có khả năng lắng nghe và nhận biết âm thanh ngay từ trong bụng mẹ, càng được tiếp xúc nhiều với ngôn ngữ càng giúp bé sớm biết nói. Tuy nhiên, bạn cũng nên tránh những điều dưới đây trong khi dạy bé tập nói

1. Lặp lại lỗi phát âm sai của bé:

Khi các bé mới tập nói thường không thể tránh khỏi việc phát âm ngọng, sai nghe rất ngộ nghĩnh, đáng yêu, nên có người cố tình  lặp lại theo cách nói của bé một cách thích thú. Tuy nhiên, việc làm này nếu kéo dài và thường xuyên, vô tình sẽ trở thành thói quen, khiến bé ngày càng nói ngọng hơn và việc sửa lỗi cho bé cũng khó khăn hơn. Vì vậy, bạn cần phải phát âm thật chuẩn xác và  nhẹ nhàng khi dạy bé nói, kiên nhẫn nói đi nói lại từ đúng rồi để bé lặp lại.

2. Trợ giúp bé quá nhanh:
Chỉ cần thấy bé lấy tay chỉ bình nước là ngay lập tức bạn lấy nước cho bé uống. Việc đoán biết đúng ý muốn của con khiến các bà mẹ cảm thấy rất vui, tuy nhiên việc này đã tước mất cơ hội tập nói của bé, dễ khiến bé lười suy nghĩ và không chịu tìm cách biểu đạt mong muốn của mình bằng lời nói. Đây là những lỗi phổ biến của nhiều bậc cha mẹ.

Để tránh và khắc phục lỗi này, thay vì phản xạ nhanh trước những nhu cầu của bé, bạn hãy tìm cách khích lệ, động viên bé phát ra âm thanh, và dùng ngôn ngữ thể hiện mong muốn của mình.

3. Dạy bé nói từ “người lớn”:
Nhiều gia đình, cả ba mẹ và ông bà đều không ý thức được việc nên chọn lựa từ ngữ mà cứ vô tư dạy bé những từ không hay, vì cho rằng về sau có thể uốn nắn lại cũng không sao. Khi thấy bé nói được những từ “người lớn” một cách ngộ nghĩnh, các bậc phụ huynh không thấy khó chịu mà còn vô cùng thích thú.

Thực chất những tiếng nói đầu đời rất ý nghĩa với con trẻ, là cột mốc đầu tiên cho những câu nói khác để mở rộng kỹ năng giao tiếp xã hội, mọi từ ngữ bé học được đều được vận dụng và khó sửa đổi về sau. Vì vậy, bạn và mọi thành viên trong gia đình không nên vì quá “hào hứng” mà dạy bé nói một cách vô tội vạ, nên có sự chọn lọc từ ngữ để dạy khi bé mới tập nói.

4. Dạy bé …trả treo:
Có nhiều cha mẹ cố tình nói sai để tập cho bé cãi lại, vì nghĩ rằng như vậy là bé thông minh, khôn khéo. Tuy nhiên, khi “trả treo” trở thành thói quen sẽ ảnh hưởng xấu đến sự giao tiếp của bé về sau.

Ở giai đoạn dưới 3 tuổi nhận thức của bé còn chưa phát triển, ngôn ngữ của bé chỉ đơn giản là bắc chước người lớn, chứ chưa hề hiểu hết ý nghĩa của lời nói.Vì vậy,  bạn nên chú ý cách cư xử, giao tiếp của mình để con học được những điều hay, đẹp. Những từ ngữ không hay khi qua miệng con trẻ bi bô dù nghe dễ thương thế nào thì cũng cần chấn chỉnh, vì bạn không thể biết con có thể vận dụng thường xuyên và nhớ dai thế nào, để lâu về sau muốn sửa cũng không dễ.

5. Giải thích không thống nhất:
Ở tuổi tập nói các bé  rất tò mò, thường hay hỏi, nhiều khi những câu hỏi rất ngu ngơ và chi tiết làm người lớn khó chịu. Ba mẹ khi này cũng hay nghĩ con còn nhỏ nên chỉ giải thích qua loa. Tuy nhiên, nếu vấn đề không quá phức tạp, bạn nên dành thời gian giải thích một cách dễ hiểu nhất cho con và tuyệt đối tránh việc mẹ nói thế này ba lại nói thế khác bởi điều đó rất dễ làm mất lòng tin ở con trẻ.

TT

Dạy bé tập nói: Kể lại những gì xảy ra trong ngày
Với một đứa bé mới biết đi, mỗi ngày là một cuộc phiêu lưu. Chuyện bé theo bà đi chợ mua táo, theo anh đi ra công viên, hay bé ngồi xem chị giúp việc phơi quần áo đều có thể là đề tài thú vị. Mỗi đêm trước khi đi ngủ, ba mẹ nên dành thời gian hỏi chuyện về những việc xảy ra trong ngày. Nếu bé chỉ mới nói được từ đơn hoặc từ đôi, bạn có thể hỏi bé những câu hỏi cụ thể. Chẳng hạn bé nói rằng bé đã đến khu trò chơi ở công viên, bạn có thể biết thêm chi tiết bằng cách hỏi những câu như: “Ai đưa con ra đó? Con chơi với ai? Con thích nhất trò chơi nào?”. Chú ý chọn các câu hỏi để bé trả lời càng nhiều từ càng tốt. Cách này đặc biệt có ích với các bậc phụ huynh gửi con ở nhà trẻ vì không chỉ dạy bé tập nói mà ba mẹ còn có thể biết được các hoạt động ở lớp của con.

Dạy bé tập nói: Tạm ngừng khi kể chuyện
Sau khi đã kể cho bé nghe chuyện Rùa và thỏ đến lần thứ 100, bạn sẽ không quá ngạc nhiên khi biết bé đã thuộc lòng câu chuyện. Đây là lúc cho bé cơ hội tỏa sáng đồng thời dạy bé tập nói bằng cách kể cho bé nghe một trong những câu chuyện mà bé thích nhất, rồi thỉnh thoảng tạm ngưng đọc để bé có thể “điền vào chỗ trống”. Nếu cần, bạn có thể nhắc bé và yêu cầu bé lặp lại theo bạn. Mỗi lần kể chuyện hãy ngừng ở những chỗ khác nhau để bé có thể luyện phát âm từ mới.

Dạy bé tập nói: Nói chuyện qua điện thoại
Hầu hết các bé đều tỏ ra rất thích thú với điện thoại trước cả khi bé biết nói. Vì thế, đây là một vật dụng rất hay để “dụ” bé nói chuyện. Khi bạn bè hoặc người thân gọi điện đến thăm hỏi, bạn nên để bé cầm máy một lát vì lúc nói chuyện điện thoại, bé không thể sử dụng các ngôn ngữ hình thể nên bé sẽ phải cố gắng để phát âm và nói. Khi bé bắt đầu tỏ ra bực bội vì không diễn đạt được ý mình với người bên kia đầu dây, bạn có thể giúp bé. Nếu người đối thoại là người thân, bạn có thể nhờ người đó hỏi bé những câu đơn giản. Nếu bé không trả lời, bạn có thể dẫn dắt bé bằng những câu như: “Con có thể cho ngoại biết trưa nay con ăn gì hay không?” hoặc: “Con nói cho dì út biết là con rất thích cái váy dì út may cho được không?” …

Dạy bé tập nói bằng các trò chơi về từ ngữ
Học nói sẽ thú vị hơn nếu đó là một trò chơi. Trẻ nhỏ rất thích hỏi và được hỏi: “Cái gì đây?”. Khi bạn và bé đến một nơi nào đó mới mẻ với bé như quán cà phê, sân bay, cửa hàng, nên chỉ vào thứ gì đó và hỏi: “Cái gì đây con?”. Để bé luôn hứng thú, bạn nên bắt đầu bằng những thứ bé đã biết như con mèo, bánh quy rồi thỉnh thoảng lại chen vào những vật mà bé chưa biết tên. Nếu bé không biết, bạn có thể nói thầm vào tai bé để bé nói to lên, sau đó cho bé biết vật đó là gì và dùng để làm gì: “Đó là cây dù. Chúng ta dùng dù để che mưa cho đầu khỏi ướt”.

Khi bé lớn hơn, bạn có thể dạy bé tập nói với những trò phức tạp hơn một chút, ví dụ như trò “Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo?”. Bạn bắt đầu bằng cách kể cho bé nghe một câu chuyện. Khi câu chuyện đã lên đến cao trào, hãy để bé kể tiếp phần còn lại. Nếu bé chưa đủ kỹ năng ngôn ngữ để diễn đạt các chi tiết cụ thể, bạn có thể giúp bé bằng cách hỏi những câu hỏi mang tính dẫn dắt như: “Con nghĩ cún con có chạy đi không?”. Khi hai mẹ con đã đồng ý về hướng đi tiếp theo của câu chuyện, bạn có thể hỏi bé thêm các chi tiết như: “Con nghĩ cún con sẽ đi đâu?” hoặc: “Cún sẽ đi với ai?”.

Cho bé tham gia thảo luận để dạy bé tập nói
Trẻ con không chỉ thích nghe chuyện của người lớn mà còn thích được góp ý kiến nữa. Nói cách khác, đừng cho rằng những chuyện người lớn nói chỉ như gió thổi qua tai vì bé hiểu được nhiều hơn bạn tưởng. Ví dụ: nếu vợ chồng bạn đang chọn màu để sơn lại phòng tắm, nên hỏi bé những câu liên quan đến vấn đề này: “Tường của phòng tắm có màu gì nhỉ? Chúng ta nên sơn tường phòng tắm màu gì thì đẹp?”. Dù ý kiến của bé không được chọn, việc phát biểu ý kiến cũng rất có lợi cho quá trình dạy bé tập nói.

Quay phim bé
Hầu hết các bé đều thích biểu diễn trước ống kính máy quay. Bạn thử bật máy quay và hô to: “Bắt đầu diễn” để xem bé phản ứng như thế nào. Một số bé không cần khuyến khích mà có thể bắt đầu diễn xuất ngay. Nếu bé không chủ động, bạn có thể hướng dẫn bé một chút bằng cách hỏi các câu hỏi giống như phỏng vấn trên tivi. Sau đó bạn cho bé xem lại đoạn phim vừa quay sẽ khiến bé thêm hứng thú để tiếp tục trò chơi. Khi đã nhìn thấy hình ảnh và nghe thấy âm thanh của mình, bé sẽ tỏ ra hào hứng và muốn biểu diễn thêm lần nữa.

Các phương pháp dưới đây có thể giúp cũng cố tâm lý trẻ nhỏ để bé làm quen với việc xa mẹ trước khi đến tuổi đi học.

Để bé tham gia vào một hoạt động nào đó
Nên cho bé và người giữ trẻ cùng tham gia làm một việc gì đó trước khi bạn rời khỏi. Đến lúc đi, hôn tạm biệt con nhanh chóng và lập tức đi ra cửa. Bé có thể khóc, nhưng việc đang làm cùng người giữ trẻ sẽ giúp bé xao nhãng ngay khi bạn đi khuất. Ít khi tập trung vào một việc quá lâu là một đặc điểm của tâm lý trẻ nhỏ mà bạn có thể tận dụng trong trường hợp này.

Dùng một vật thay thế
Một vật nào đó để nhớ về bố hay mẹ có thể giúp bé đối mặt với sự vắng mặt của bạn tốt hơn, vì vậy khi bạn đi ra ngoài, nên đưa cho bé một vật kỷ niệm cá nhân. Nó có thể là bất cứ thứ gì, từ một tấm ảnh đến một cái áo ấm của bạn hay một cái kẹp áo đặc biệt. Cũng có khả năng vật thay thế đó sẽ có tác dụng ngược đối với tâm lý trẻ nhỏ vì cứ thường xuyên nhắc bé nhớ về bạn, vì vậy sau khi về, bạn nên hỏi người giữ trẻ xem bé có bị kích động bởi vật đó hay không. Một vật để tạo sự an toàn cho tâm lý trẻ nhỏ như một cái chăn, một con thú bông mềm mại hay thậm chí là chính ngón tay cái của bé cũng có thể là một nguồn ai ủi với bé.

Hình thành một quá trình chuyển tiếp
Nếu bạn ra khỏi nhà vào buổi tối, nên nhờ người trông trẻ đến sớm nửa tiếng. Bạn hãy dành khoảng nửa tiếng trước khi đi để cả bạn, bé và người trông trẻ có thể cùng làm chung một số hoạt động. Khi bé trông có vẻ vui vẻ cùng người giữ trẻ là lúc bạn có thể rút lui trong im lặng. Nếu như bé đem đến cho bạn một cuốn sách và muốn bạn đọc, bạn có thể hướng bé theo hướng khác bằng cách nói với bé: “Con có thấy là chị ấy muốn đọc sách cùng con không?” hay nếu như bé muốn được bế, hãy gợi ý rằng bé người giữ trẻ rất thích làm công việc này. Một điều bạn nên biết về tâm lý trẻ nhỏ là chỉ cần bố hoặc mẹ còn ở đó, bé sẽ không muốn gần người trông trẻ. Vì vậy, nếu có thể, hãy để bố của bé đóng vai trò chuyển tiếp. Như vậy, quá trình chuyển tiếp có thể diễn ra nhẹ nhàng hơn nếu như bố đóng vai trò là người trung gian khi mẹ rời đi, và ngược lại.

Hãy để bé học cách đối mặt
Không có ông bố bà mẹ nào lại muốn con mình có những nỗi buồn không đáng có, nhưng đối diện với sự xa cách là một trong những kỹ năng bé cần học trong cuộc sống. Nếu bạn đã thử mọi cách nhưng không hiệu quả, tốt nhất là không làm gì cả. Đây là lúc để bé hiểu rằng không phải lúc nào mọi người cũng có thể chiều theo ý bé. Bé phải học cách đối diện nó. Nếu như bé dính chặt vào bạn đến nỗi bạn không thể ra khỏi phòng mà không có sự phản kháng, việc bạn đáp ứng mọi yêu cầu của bé sẽ chỉ làm tình hình tệ thêm. Bé sẽ an toàn khi ở nhà, vì thế đừng quá lo lắng nếu bé có la khóc khi bạn rời đi. Trước khi rời khỏi, bạn nên cố gắng nói với bé bằng giọng điệu nhẹ nhàng nhưng chắc chắn rằng mọi thứ sẽ ổn và đừng nên cảm thấy tội lỗi khi để bé ở nhà.