Bổ sung canxi cho bé như thế nào để giúp con phát triển hệ xương, răng chắc khỏe mà không ảnh hưởng đến sức khỏe của bé? Các mẹ hãy cùng Marry Baby tìm hiểu trong bài viết này nhé!
Tại sao cần bổ sung canxi cho trẻ?
1. Sự phát triển của xương
Canxi đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển xương và chiều cao của bé. Trẻ em thiếu canxi sẽ dẫn đến biến dạng xương, còi xương, chậm lớn, răng biến dạng, sâu răng.
2. Hệ miễn dịch
Khi những vi khuẩn gây hại tấn công cơ thể, canxi là một trong những “chiến sĩ” đầu tiên phát hiện sự xâm lăng và loan báo. Không chỉ vậy, canxi còn đóng vai trò quan trọng trong quá trình tấn công và tiêu diệt vi khuẩn.
3. Hệ thần kinh
Đối với hoạt động của hệ thần kinh, canxi là chất dẫn truyền, giúp các tế bào thần kinh hoạt động linh hoạt hơn. Vì vậy, các nhóc thiếu canxi thường hay khóc đêm, cáu giận, dễ rối loạn chức năng vận động, không tập trung tinh thần.
Dấu hiệu trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bị thiếu canxi
Tình trạng thiếu canxi ảnh hưởng rất nhiều đến trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Khi bị thiếu canxi, bé thường có các dấu hiệu phổ biến sau:
- Thường hay vặn mình, trằn trọc khó ngủ, ngủ hay bị giật mình
- Bé quấy khóc thường xuyên
- Bú kém, có khi không bú mẹ
- Hay bị nấc hoặc hay bị ọc sữa
- Tóc rụng, dân gian gọi là rụng tóc hình vành khăn
- Chậm mọc răng
- Chân vòng kiềng, vẹo cột sống
- Chậm tăng trưởng
- Tim đập nhanh
- Hay đổ mồ hôi dù trời không nóng
Tác hại của việc bổ sung canxi cho bé quá dư thừa
Thừa canxi có thể là nguyên nhân khiến bé bị rối loạn tiêu hóa, táo bón, các bệnh về tiêu hóa. Vì vậy, trong một số trường hợp, bổ sung thừa canxi cho cơ thể sẽ dẫn đến việc giảm hấp thu các chất dinh dưỡng khác như sắt, kẽm, thậm chí có thể gây vôi hóa thận của cục cưng.
Cách bổ sung canxi cho bé
1. Nên bổ sung canxi cho bé như thế nào?
♦ Bổ sung canxi cho thai nhi
Trong thời gian mang thai, canxi không chỉ cần cho mẹ mà còn cần cho cả thai nhi. Nếu mẹ thiếu canxi, thai nhi sẽ gặp nguy cơ bị suy dinh dưỡng ngay khi còn trong bụng mẹ. Trẻ sinh ra bị còi xương bẩm sinh, biến dạng xương gây dị hình, chiều cao kém phát triển bé trở nên thấp lùn. Vậy nên, bà bầu cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý, giàu canxi. Mẹ ăn gì để bổ sung canxi cho bé? Bạn có thể bổ sung vào thực đơn hàng ngày các thực phẩm như:
- Sữa dành cho bà bầu
- Các loại đậu
- Viên uống canxi bổ sung theo chỉ định của bác sĩ
- Thực phẩm giàu canxi như cua, tôm, trứng, rau cải bó xôi.
- Các loại trái cây giàu vitamin C để giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn như: Chanh, cam, quýt, dứa, kiwi, chanh dây.
♦ Bổ sung canxi cho bé sơ sinh
Sau khi sinh, bé bị “cắt” nguồn canxi từ cơ thể mẹ, vì vậy con cần được bổ sung đủ canxi để phát triển hệ xương và chiều cao. Theo các chuyên gia sữa mẹ là nguồn cung cấp canxi tối ưu nhất, vì vậy mẹ nên bổ sung canxi cho bé sơ sinh qua sữa mẹ bằng cách cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu tiên sau sinh.
Đây chính là thời điểm xây dựng nền tảng để bé đạt được chiều cao tối đa về sau. Tuy nhiên vì còn quá nhỏ nên trẻ hay gặp phải các vấn đề thiếu hụt canxi với các biểu hiện như chậm liền thóp, bú kém, khó ngủ, hay quấy khóc, giật mình, nên mẹ cần đặc biệt lưu ý.
Khi bước vào độ tuổi cho trẻ ăn dặm, nhu cầu canxi của trẻ cũng bắt đầu tăng dần. Mẹ hãy cho bé ăn nhiều thức ăn giàu canxi như cá, bông cải xanh, chế phẩm từ đậu nành, mẹ cũng đừng quên món sữa chua cho thực đơn của bé nhé!
♦ Bổ sung canxi cho bé 3 tuổi-5 tuổi
Ở giai đoạn 3-6 tuổi, trẻ sẽ tăng khoảng 8,5kg và 28,5cm nếu được chăm sóc dinh dưỡng đầy đủ. Áp dụng theo tiêu chuẩn của nước Anh, mức bổ sung canxi cho trẻ em Việt Nam giai đoạn này được khuyến nghị là 500-600mg/ngày, cao hơn một số nước ở châu Âu.
Phương pháp bổ sung canxi cho trẻ 3-6 tuổi hiệu quả chính là thông qua những loại thực phẩm thiên nhiên đầy đủ dinh dưỡng, thay cho món ăn bổ dưỡng nhất dành cho các bé trước kia là sữa mẹ.
♦ Bổ sung canxi cho trẻ 6-12 tuổi
Giai đoạn phát triển của trẻ có 3 mốc quan trọng: Bào thai, sơ sinh và dậy thì. 6-12 tuổi là tuổi tiền dậy thì của các em. Ở giai đoạn này, nhu cầu canxi và khoáng chất rất cao (khoảng 800-1200 mg/ngày). Một số trẻ còn đau xương khớp ở giai đoạn này. Ví dụ, một số cháu bé bắt bố mẹ bóp chân vào ban đêm bởi đau xương khớp. Do vậy, cần bổ sung canxi cho trẻ.
Cha mẹ nên chọn thực phẩm giàu canxi như sữa và chế phẩm của sữa, sữa không đường, phô mai; nên ăn tôm, cua cá dạng nhỏ ăn được cả xương; rau xanh như cải bó xôi. Tuy nhiên, canxi ở rau hấp thụ không tốt bằng canxi ở sữa hay hải sản. Nên bổ sung cả vitamin D, vitamin K để canxi được hấp thụ, vận chuyển đến xương. Sau khi điều trị như vậy, tình trạng đau xương ở trẻ sẽ giảm.
Ngoài ra, cha mẹ nên có thể cho con dùng thuốc bổ sung canxi cho bé theo chỉ định của bác sĩ, đồng thời khuyến khích con tập thể dục thể thao vì thường xuyên luyện tập sẽ giúp trẻ nhanh nhẹn, khỏe mạnh, tăng cường sản sinh các hormone tăng trưởng trong cơ thể, giúp phát triển chiều cao tối đa. Có thể cho trẻ tập luyện các môn như bơi lội, bóng rổ, đu xà đơn, cầu lông, đạp xe đạp.
♦ Bổ sung canxi cho giai đoạn dậy thì
Đây được xem là thời điểm “vàng” để trẻ bứt phá về chiều cao và thể lực, vì vậy bổ sung canxi giai đoạn này là vô cùng cần thiết. Nếu được cung cấp lượng canxi đầy đủ trẻ sẽ đạt được chiều cao tối đa, đồng thời phòng tránh bệnh loãng xương sau này.
Mẹ vẫn nên duy trì chế độ dinh dưỡng phong phú với những thực phẩm giàu canxi. Bên cạnh đó, canxi và vitamin D là bộ đôi không thể tách rời nhau vì vitamin D giúp cơ thể hấp thu canxi tốt hơn. Song song với việc bổ sung canxi mẹ cũng nên nhớ bổ sung thêm vitamin D cho trẻ nhé.
2. Bổ sung canxi cho bé đúng liều lượng
Theo khuyến cáo của Viện y tế của Mỹ (IOM) để có xương chắc khỏe, nhu cầu bổ sung canxi hàng ngày của trẻ là:
- Từ 1-3 tuổi: 700mg canxi/ngày
- Từ 4-8 tuổi: 1000mg canxi/ngày
- Từ 9-18 tuổi: 1300mg canxi/ngày
Ngoài ra, trẻ từ 1-18 tuổi cũng cần bổ sung thêm 15mcg vitamin D mỗi ngày. Nếu bạn nghĩ con mình không được bổ sung đủ dưỡng chất cần thiết, hãy thảo luận cùng bác sĩ để có bước điều chỉnh khẩu phần ăn phù hợp, hoặc cho trẻ dùng thêm thuốc bổ sung vitamin theo chỉ định của bác sĩ.
3. Thực phẩm bổ sung canxi cho bé
♦ Bổ sung canxi cho bé theo khẩu phần
♦ Các thực phẩm giàu canxi cho bé khác
♣ Hải sản: Không chỉ canxi, trong hải sản có chứa nhiều dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, hải sản là thực phẩm dễ gây dị ứng, mẹ nên cẩn thận khi cho con ăn.
♣ Các loại rau: Rau dền, cải thìa, bông cải, khoai tây, súp lơ chứa rất nhiều canxi. Hơn nữa, trong rau xanh cũng chứa nhiều loại vitamin, đặc biệt là vitamin D và vitamin K giúp cơ thể trẻ hấp thụ canxi tốt hơn.
♣ Họ hàng nhà đậu: Các loại đậu có hàm lượng canxi nhiều hơn lượng canxi chứa trong sữa và trẻ cũng dễ hấp thụ hơn.
♣ Trái cây:
- Kiwi: Kiwi được biết là loại quả có rất nhiều chất dinh dưỡng và là nguồn cung cấp dồi dào vitamin K, vitamin E, kali, canxi, chất xơ, folate, đồng.
- Cam: Mỗi 100g cam chứa 40mg khoáng chất canxi. Trong cam còn chứa một số chất dinh dưỡng tốt cho cơ thể khác bao gồm vitamin B1, chất xơ, folate, kali.
- Chuối: Cung cấp kali và chất điện phân giúp ngăn ngừa sự thoái hóa của xương và tăng lượng canxi của cơ thể lên mức hợp lý.
- Dâu tây: Trong dâu tây còn có nhiều vitamin B1, B2 cũng như canxi, phốt pho, sắt, kali, kẽm, crôm và khoáng chất thiết yếu khác.
4. Bí quyết giúp bé hấp thu canxi tốt nhất
♦ Bổ sung sữa theo từng độ tuổi
- Trẻ sơ sinh và trẻ dưới 1 tuổi không nên uống sữa bò thông thường vì nó không chứa các loại dưỡng chất cần thiết cho bé phát triển. Hãy để bé uống sữa mẹ hoặc sữa công thức vì đây là nguồn thực phẩm chính, bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho sự phát triển của bé trong năm đầu đời.
- Trẻ từ 1-2 tuổi nên uống sữa nguyên kem để giúp cung cấp chế độ ăn đầy đủ chất béo cần thiết cho sự phát triển bình thường của não và cơ thể trẻ.
- Sau 2 tuổi, hầu hết trẻ đều có thể chuyển sang uống sữa ít béo hoặc không béo. Tuy nhiên, mọi loại sữa, từ tách béo cho đến nguyên kem đều có chứa cùng lượng canxi cho mỗi khẩu phần. Theo khuyến cáo của bác sĩ, trẻ 2-3 tuổi nên uống 473ml sữa/ngày, trẻ 4-8 tuổi nên uống 354ml sữa/ngày và trẻ từ 9 tuổi trở lên uống khoảng 710ml sữa/ngày.
[inline_article id=88719]
♦ Lưu ý để trẻ hấp thụ canxi đúng cách
- Theo nghiên cứu, buổi tối là thời điểm cơ thể dễ dàng hấp thu canxi nhất. Vì vậy, mẹ nên cho bé uống sữa trước khi đi ngủ. Vừa giúp con ngủ ngon vừa bổ sung canxi hiệu quả, lợi cả đôi đường.
- Khi cho bé ăn hải sản, mẹ nên đặc biệt chú ý đến độ tươi mới của sản phẩm. Nên hấp thay vì chiên xào, vì dầu mỡ có thể làm mất một số chất dinh dưỡng trong thực phẩm.
- Các loại nước uống có ga, trà và cà phê có thể làm hao hụt lượng canxi cơ thể hấp thụ. Nếu không muốn con “nấm lùn”, mẹ nên hạn chế các loại nước ngọt trong thực đơn của con.
- Không nên cùng lúc nạp quá nhiều nguồn canxi trong một bữa ăn. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng khác, làm bé thiếu chất. Hơn nữa, dư thừa canxi cũng gây ảnh hưởng xấu cho cơ thể bé.
- Không uống canxi cùng với sữa vì có thể làm ảnh hưởng đến quá trình hấp thu.
- Khi trẻ đang dùng kháng sinh thì nên uống canxi cách nhau khoảng 2 giờ.
- Trước 14 giờ chiều là thời gian cho trẻ uống canxi tốt nhất.
- Chọn loại canxi có khả năng hấp thu vào cơ thể dễ dàng hơn, tránh dùng nhiều dẫn đến thừa canxi.
- Kết hợp dùng canxi và vitamin D có lợi hơn cho quá trình hấp thu.
5. Cách bổ sung canxi cho bé giúp con không bị táo bón
♦ Uống nước đúng cách
Uống đủ lượng nước cần thiết trong một ngày sẽ giúp tránh được tình trạng táo bón ở trẻ. Tuy nhiên, mẹ nên nhớ cho trẻ uống nước cũng cần phải đúng cách.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, trẻ em nên uống nước máy đun sôi để nguội, nước lọc, nước khoáng thiên nhiên. Thêm các loại nước ép trái cây như cam, táo, cà rốt, vừa giúp bé không ngán lại vừa bổ dưỡng.
Hạn chế cho bé uống các loại nước ngọt có ga vì bé cưng còn nhỏ nên thành dạ dày rất mỏng và yếu. Khí ga cùng axit trong nước ngọt sẽ làm tổn thương niêm mạc dạ dày dẫn đến các rối loạn về tiêu hóa. Ngoài ra, nước ngọt có ga còn là nguyên nhân làm tăng khả năng đào thảo canxi trong cơ thể ra ngoài qua đường nước tiểu.
Với trẻ dưới 6 tháng tuổi, khi cơ thể ra mồ hôi và đi tiểu nhiều, có biểu hiện táo bón mẹ nên cho bé uống thêm nước. Chú ý không cho bé uống nhiều vì có thể gây ngộ độc nước, chỉ nên dùng từ 100-200ml nước/ngày. Còn những bé lớn hơn từ 6-12 tháng tuổi mẹ có thể căn cứ theo cân nặng, mỗi kg cân nặng cần 100ml nước/ngày. Trẻ trên 10 tuổi cần uống 2000-2500ml nước/ngày. Không để bé uống quá nhiều trong một lần uống kể cả khi đang khát, cố gắng dàn trải những lần uống nước đều cả ngày.
♦ Ăn nhiều rau xanh
- Cho bé ăn rau xanh hàng ngày. Trái cây tuy tốt nhưng không thể thay thế hoàn toàn rau xanh.
- Cho bé ăn trái cây sau hoặc trước bữa chính 1-2 tiếng. Tốt nhát nên cho bé ăn sau khi ngủ dậy hoặc giữa 2 bữa chính.
- Tùy theo từng độ tuổi mà mẹ có cách cho bé ăn hoa quả phù hợp nhất để không làm ảnh hưởng đến sức khỏe. Đối với trẻ dưới 4 tháng tuổi chỉ nên cho uống nước ép, trên 4 tháng tuổi hoặc bắt đầu ăn dặm mẹ hãy cho bé ăn bình thường.
- Không cho bé ăn quá nhiều, bởi hệ tiêu hóa của trẻ còn khá non nớt, dễ bị đau bụng đi ngoài hoặc bị dị ứng. Cho bé ăn thử từng ít nếu không sao thì mới cho bé sử dụng tiếp.
♦ Chọn nguồn canxi phù hợp cho bé
Khi muốn bổ sung canxi cho bé, mẹ cần lựa chọn kỹ lưỡng loại phù hợp nhất. Mẹ có thể dựa theo những điểm sau để đưa ra quyết định:
- Canxi nano được sản xuất theo công nghệ hiện đại, có kích thước nhỏ nên dễ dàng hấp thu vào cơ thể, không gây thừa canxi.
- Các loại canxi được bào chế dưới dạng siro cũng tăng khả năng hấp thụ cho bé.
- Canxi có sự kết hợp của vitamin D, kẽm, lysine cùng các loại vitamin sẽ giúp bé hấp thụ tốt hơn, dễ tiêu hóa hơn.
Bổ sung canxi cho trẻ cũng như các loại vitamin và khoáng chất khác luôn cần đúng và đủ. Thừa hay thiếu đều không tốt, nhẹ thì các triệu chứng táo bón, tiêu chảy nặng có thể là các bệnh lý liên quan đến tim mạch. Mẹ cần chú ý nhé!
MarryBaby