Trẻ biếng ăn là vấn đề khiến nhiều phụ huynh phải đau đầu. Theo các chuyên gia nhi khoa, không có công thức nào đúng với các trẻ. Chỉ khi tìm được đúng nguyên nhân, cha mẹ mới có thể khắc phục thành công chứng biếng ăn của con.
Tạo sức ép để trẻ ăn, dỗ trẻ ăn bằng điện thoại, tivi hay dùng cố định một loại thực phẩm đều là những sai lầm cố hữu của nhiều phụ huynh Việt. Các bậc cha mẹ nên khắc phục những tình trạng này để giúp trẻ ăn ngon miệng trở lại.
Nguyên nhân khiến bé lười ăn
1. Dùng thiết bị thông minh quá nhiều
Với cách nuôi dạy con cái thời nay, tranh cãi về việc cho phép con trẻ sử dụng thiết bị điện tử chưa bao giờ hạ nhiệt. Nhất là với một số trẻ 2-3 tuổi trở lên, không còn trong giai đoạn bú mẹ.
Nếu dành quá nhiều thời gian cho các thiết bị thông minh như điện thoại, máy tính bảng, tivi, trẻ mất cảm giác thèm ăn uống. Bên cạnh đó, không ít cha mẹ áp dụng “chiêu” vừa ăn, vừa xem điện thoại để bé ăn nhanh và nhiều hơn.
Khi vừa ăn, vừa xem, trẻ sẽ như một cái máy chỉ biết há miệng và nuốt thức ăn, không biết món đó có ngon hay không. Như vậy, việc hấp thu, tiêu hóa sẽ gặp vấn đề.
Kết quả là dù ăn được nhiều nhưng vẫn có nguy cơ trẻ suy dinh dưỡng, thậm chí mắc bệnh dạ dày.
2. La mắng, dọa nạt, bắt trẻ ăn bằng mọi giá
Sự phát triển thể chất của bé 1-2 tuổi chậm hơn giai đoạn dưới một tuổi, trung bình bé tăng 2,4kg/năm. Cha mẹ ép ăn trong giai đoạn này sẽ làm bé biếng ăn kéo dài đến 3-4 tuổi hoặc lâu hơn.
Với các bé tăng trưởng tốt, bé biếng ăn vài ngày là hiện tượng bình thường. Hiện nay, nhiều cha mẹ lo lắng thái quá về tình trạng ăn uống của bé.
Họ ép con ăn bằng mọi giá, con đã no nhưng vẫn bắt ăn thêm. Cách làm này hoàn toàn sai lầm, có thể khiến bé sợ hãi mỗi khi tới giờ ăn.
3. Dùng quá nhiều loại thực phẩm trong một bữa
Với trẻ đang tập ăn, đặc biệt tuổi nhũ nhi, cha mẹ Việt thường có cách chế biến trộn nhiều loại thực phẩm thành một hỗn hợp, sau đó xay nhuyễn, tạo hương vị rất khó ăn.
Trẻ trong giai đoạn này cần thích nghi dần với từng loại thực phẩm, cha mẹ lại cho dùng món thập cẩm sẽ làm trẻ không cảm nhận được mùi vị, kém hấp dẫn, dẫn đến biếng ăn.
4. Quên bổ sung vi chất cho bé
Thiếu hụt vi chất như sắt, kẽm là một trong những nguyên nhân quan trọng gây nên tình trạng chán ăn ở trẻ. Trẻ dưới 2 tuổi thiếu máu thiếu sắt khá phổ biến ở nước ta. Biểu hiện là da hơi xanh, niêm mạc, môi, vành mắt nhợt nhạt.
Trẻ lớn có thể thấy mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt còn trẻ nhỏ không chịu chơi, quấy khóc kéo dài. Trẻ bị thiếu máu kéo dài thường kém ăn, ăn không ngon, thậm chí gây chậm phát triển trí tuệ và thể lực.
Cha mẹ có thể nhận biết trẻ thiếu kẽm nếu thấy bé chậm phát triển hoặc ăn không ngon miệng, tiêu chảy, rụng tóc, viêm da, móng tay có đốm, rối loạn giấc ngủ hoặc dễ nhiễm cúm do suy giảm miễn dịch.
Nếu bé xuất hiện những dấu hiệu này, mẹ nên đưa đi thăm khám để tìm hiểu nguyên nhân và khắc phục kịp thời cho trẻ thấy ngon miệng hơn.
5. Thực đơn nhàm chán, ít thay đổi
Trẻ phải ăn một món kéo dài trong nhiều ngày, thường xuyên lặp lại hoặc mẹ chỉ chế biến các món ăn một cách đơn điệu. Như vậy sẽ không kích thích được vị giác và làm con có cảm giác nhàm chán khi ăn.
Mẹ nên thường xuyên thay đổi loại thực phẩm, món ăn, xen kẽ giữa thức ăn mới và thức ăn cũ mà trẻ thích. Biện pháp này vừa giúp trẻ ăn ngon vừa cung cấp đủ vi chất dinh dưỡng cho bé theo độ tuổi.
Ngoài ra mẹ cần đa dạng cách chế biến, trang trí món ăn theo dạng tạo hình bắt mắt. Như vậy sẽ kích thích trẻ “hào hứng” hơn với các bữa ăn.
6. Chế độ ăn không phù hợp
Ngoài ra, nhiều cha mẹ Việt quan niệm trong thực đơn hàng ngày của trẻ phải ăn nhiều rau. Ăn một lượng rau vừa phải sẽ thúc đẩy nhu động đường ruột và đi tiêu. Tuy nhiên, ăn quá nhiều có thể dẫn đến chứng khó tiêu, gây cản trở sự hấp thu canxi và kẽm trong cơ thể, ảnh hưởng đến sự phát triển trí thông minh và xương.
Bên cạnh đó, ít ăn hoa quả, thiếu vitamin C, B cũng là một trong những nguyên nhân ít ai ngờ gây biếng ăn ở trẻ. Nguyên nhân do trẻ bị sưng lợi, dễ chảy máu, vòm miệng và lưỡi có nhiều mụn nhiệt, dễ ốm vặt. Trẻ hay mệt mỏi khi hoạt động. Bé còn phù nề, dễ mọc mụn nhiệt quanh vòm miệng, da tay chân nóng và dễ viêm, dễ rối loạn tiêu hóa, hay nôn, chán ăn, tinh thần không phấn chấn.
7. Hệ tiêu hóa bất ổn
Các triệu chứng rối loạn sự co bóp dạ dày và loạn khuẩn đường ruột sẽ khiến trẻ buồn nôn, đau bụng, đầy bụng, táo bón, tiêu chảy thường xuyên trực tiếp gây ra tình trạng bé lười ăn dặm.
8. Cho con bú không đúng cách
Sau 2 tuổi trẻ vẫn bú mẹ thì nguyên nhân có thể do trẻ bú quá lâu nên chán ngán, biếng ăn. Trước đó nếu mẹ cho bé bú không đúng nhu cầu của trẻ cũng vậy, không nên cứ thấy bé khóc là cho bú. Khoảng 2-3 tiếng mới nên cho bé bú lại. Đối với trẻ quen bú mẹ, bạn không nên ép trẻ bú bình hay tạo không khí căng thẳng khi trẻ bú.
9. Lạm dụng thuốc
Sử dụng quá nhiều kháng sinh hoặc thuốc kích thích ăn cũng sẽ gia tăng nguy cơ trẻ biếng ăn. Cần tuyệt đối tránh hòa thuốc và sữa cho trẻ uống vì rất dễ tạo ám ảnh và gây tình trạng sợ bú ở trẻ dẫn đến tình trạng biếng ăn ở trẻ sơ sinh.
10. Mắc chứng biếng ăn bẩm sinh
Có khoảng dưới 5% trẻ sinh ra chỉ ngủ, chơi mà không bao giờ đòi bú. Một số trẻ còn có thể bị biếng ăn sau khi tiêm phòng hoặc sau chấn thương.
[inline_article id=126379]
Khó khắc phục chứng bé biếng ăn tâm lý
Bé biếng ăn tâm lý là tình trạng khá phổ biến hiện nay. Do một số nguyên nhân khởi phát, nói nôm na là triệu chứng biếng ăn xảy ra khi chuyển dịch môi trường đột ngột. Ví dụ như trẻ bị chuyển trường, trẻ bị thay đổi người chăm sóc, thay đổi món ăn, lịch ăn và cách cho ăn. Cũng có một số nguyên nhân do biến cố như trẻ từng bị sặc thức ăn hoặc ăn nhầm thức ăn quá nóng nên sợ ăn.
Ở những bé lười ăn, cha mẹ thường xuyên cố gắng ép ăn, ăn nhiều nhất có thể. Chính vì thế thường xuyên xảy ra cuộc chiến ăn dặm. Bữa ăn đầy những tiếng khóc lóc, quát tháo. Chính không khí căng thẳng, bị o ép quá thô bạo nên đã khiến bé chán ăn. Các chuyên gia ước tỉnh chỉ khoảng 5% trẻ sinh ra đã lười bú nhưng từ 2-3 tuổi thì tỉ lệ này lên đến 30-40%. Điều này chứng tỏ nguyên nhân biếng ăn phần nhiều do môi trường sống gây ra.
Biếng ăn do thể trạng điều trị không quá khó nhưng nếu xuất phát từ nguyên nhân tâm lý lại rất khó khắc phục, đòi hỏi nhiều thời gian và công sức của gia đình. Cách giải quyết duy nhất chính là sự kiên nhẫn tuyệt đối của cha mẹ. Không nên tạo ngay một sự thay đổi quá lớn ngat lập tức và cũng không cho trẻ uống quá nhiều loại thuốc một lúc nhằm thay đổi triệu chứng lâm sàng.
Bé lười ăn phải làm sao? Lời khuyên dành cho các mẹ có con biếng ăn
Chăm trẻ biếng ăn, cha mẹ nhất định phải từ từ mới tập thành thói quen hằng ngày cho trẻ và trẻ mới có hứng thú với thực phẩm:
- Cho bé ăn vào một giờ nhất định để hình thành thói quen ăn uống tốt.
- Đừng bỏ cuộc nếu bé từ chối món ăn của bạn. Hãy kiên nhẫn tìm cơ hội giới thiệu lại cho bé, ít nhất 10 lần hoặc hơn để trẻ làm quen.
- Bé lười ăn cháo thì mẹ nên giới hạn sữa không quá 500 ml/ngày. Sử dụng sữa quá nhiều sẽ làm bé dễ no và không hứng thú ăn.
- Không nên ép bé phải ăn bất cứ thứ gì. Với bé đủ cân nên cho con ăn đúng lượng bé muốn và giới thiệu nhiều loại thức ăn khác nhau. Nếu bé nhẹ cân, bạn nên giới hạn đủ lượng theo độ tuổi nhưng chia nhỏ bữa ăn và đa dạng thức ăn.
- Bạn không nên chọn giờ ăn sau khi bé chơi quá mệt, hãy cân bằng giờ ăn và giờ chơi hợp lý.
- Cha mẹ không nên cho hay thưởng bé bánh kẹo, thức ăn không lành mạnh để thay thế phần thức ăn bé không chịu ăn. Con sẽ hình thành thói quen xấu “ăn là được thưởng”.
- Thời gian cho bữa chính không quá 30 phút, bữa phụ 20 phút. Nếu bé bướng hơn 10 phút, bạn để bé ngồi yên trên ghế vài phút trước khi cho bé ra khỏi ghế và kết thúc bữa ăn.
- Cha mẹ nên tạo môi trường bữa ăn không quá áp lực và có nhiều tác nhân làm sao nhãng như tivi, điện thoại, đồ chơi.
- Các bé độ tuổi này khuyến khích nên ăn cùng thời điểm với các thành viên trong gia đình, được ngồi ghế ăn dặm cao. Việc nhìn và bắt chước cách ăn của các thành viên khác giúp bé vượt qua giai đoạn biếng ăn tốt.
- Cho trẻ ăn thêm 2 bữa phụ để cung cấp thêm năng lượng cho hoạt động ở độ tuổi này. Hãy lựa chọn thực đơn bữa phụ đơn giản, tạo cơ hội cho bé cùng bạn chuẩn bị, các trẻ đều thích những món có vai trò trong quy trình đó.
Khi nào thì bạn nên lo lắng về tình trạng bé lười ăn?
Tình trạng bé biếng ăn kéo dài quá lâu sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Nếu xuất hiện thêm các dấu hiệu bé biếng ăn dưới đây mẹ nên đưa bé đi khám;
- Nếu bé biếng ăn, ốm yếu và có tình trạng không khỏe, bạn có thể đưa con đi khám bác sĩ để được sự tư vấn chuyên môn về cân nặng cũng như dinh dưỡng.
- Nếu như bạn băn khoăn không biết bé có bị biếng ăn hay không, mình đã cung cấp đủ dinh dưỡng cho con chưa thì hãy nhờ các bác sĩ chuyên khoa nhi hoặc chuyên về dinh dưỡng tư vấn.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng để khắc phục tình trạng bé lười ăn thì tốt nhất là bố mẹ nên làm gương tốt cho con để bé bắt chước các thói quen ăn uống tốt từ người lớn.
Nhìn chung, bé biếng ăn là tình trạng thường thấy ở trẻ và cũng là một trong những mối bận tâm hàng đầu của các bậc phụ huynh. Tuy nhiên, ba mẹ hoàn toàn có thể tìm hiểu tại vì sao trẻ biếng ăn, từ đó có giải pháp phù hợp. Bên cạnh những giải pháp nêu trên, phụ huynh có thể nhờ đến sự hỗ trợ của các sản phẩm bổ sung dinh dưỡng đầy đủ và cân bằng dành cho trẻ, hỗ trợ trẻ tăng trưởng khỏe mạnh lâu dài.
.
