Tuy nhiên, nếu mẹ theo dõi trẻ và thấy trẻ 4 tuổi khó ngủ thường xuyên (nhiều hơn 3 lần/tuần) và tình trạng này lặp đi lặp lại trong vài tháng, có thể trẻ đang gặp chứng rối loạn giấc ngủ và cần có hướng xử trí phù hợp.
Vai trò của giấc ngủ ngon đối với sự phát triển của trẻ?
Có thể thấy, giấc ngủ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của trẻ trong giai đoạn 1-5 tuổi. Việc ngủ đủ giấc sẽ tạo tiền đề cho sự phát triển của trẻ trong những năm đầu đời, giúp con phát triển toàn diện nhất.
Khi trẻ đi ngủ, bộ não của con sẽ bắt đầu quá trình nạp lại năng lượng. Do đó, tình trạng trẻ 4 tuổi khó ngủ kéo dài có thể ảnh hưởng đến não bộ, khiến con có khả năng tập trung và ghi nhớ kém hơn, ảnh hưởng đến kết quả học tập và cuộc sống của con về sau.
Hơn nữa, một giấc ngủ ngon còn giúp cơ thể trẻ có thể cân bằng các hormone tiết ra, hạn chế tình trạng hormone kích thích cảm giác thèm ăn được tiết ra quá mức khiến trẻ thừa cân, béo phì.
Không chỉ vậy, việc ngủ đủ giấc là một cách giúp con phát triển thể chất hiệu quả bởi vào ban đêm, từ 22 giờ đến 2 giờ sáng là thời điểm hormone tăng trưởng tiết ra nhiều nhất. Đi ngủ sớm và ngủ sâu có thể giúp trẻ cao lớn hơn.
Đặc biệt, giấc ngủ còn đóng vai trò hỗ trợ các cơ quan trong cơ thể hoạt động, giúp tăng cường sức đề kháng ở trẻ, hạn chế trẻ mắc các bệnh lý nguy hiểm. Việc trẻ 4 tuổi khó ngủ có thể khiến trẻ yếu ớt, chậm phát triển so với bạn bè đồng trang lứa.
>>> Mẹ có thể quan tâm: Bé khó ngủ thiếu chất gì? Mẹ cần biết để cải thiện giấc ngủ cho bé
Trẻ 4 tuổi cần ngủ bao nhiêu thì đủ?
Trong những năm đầu đời, trẻ sẽ cần ngủ nhiều hơn người lớn để có thể phát triển tốt nhất và toàn diện nhất. Vậy với trẻ 4 tuổi, cần ngủ bao nhiêu tiếng một ngày?
Theo đó, trẻ sơ sinh (4 đến 12 tháng) cần ngủ 12 đến 16 giờ, trẻ mới biết đi (1 đến 2 tuổi) cần ngủ 11 đến 14 giờ và trẻ em (3 đến 5 tuổi) cần ngủ 10 đến 13 giờ. Thời gian này bao gồm cả giấc ngủ dài vào ban đêm và những giấc ngủ ngắn trong ngày, chẳng hạn như ngủ trưa.
>>> Mẹ có thể đọc thêm: Đầy đủ nhất: Cách chăm sóc giấc ngủ của bé dưới 1 tuổi
Vì sao trẻ 4 tuổi khó ngủ về đêm?
Thông thường, chứng rối loạn giấc ngủ và tình trạng khó ngủ về đêm của trẻ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như do trẻ không quen ngủ xa mẹ, trẻ có sự thay đổi về chỗ ngủ, chế độ dinh dưỡng chưa phù hợp,…
Trong đó, một số nguyên nhân khiến trẻ 4 tuổi khó ngủ thường gặp nhất có thể kể đến như:
Căng thẳng
Mẹ đừng tưởng rằng trẻ còn nhỏ thì không gặp các vấn đề về tâm lý mẹ nhé! Trẻ vẫn có thể bị căng thẳng do bị bạn bè nghỉ chơi, bị bố mẹ la mắng hoặc phải liên tục ăn những món ăn mà mình không thích,… Và tình trạng căng thẳng này có thể khiến trẻ mất ngủ, ngủ không ngon giấc, khiến trẻ hay tỉnh dậy giữa đêm.
Caffeine
Caffeine từ các loại nước ngọt và nước tăng lực có thể là nguyên nhân khiến trẻ 4 tuổi khó ngủ. Các loại thức uống này sẽ tác động trực tiếp đến hệ thần kinh của trẻ, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của con.
Cảm thấy không thoải mái
Quá đói hoặc quá no trước khi đi ngủ, phải ngủ trong một không gian chật hẹp, giường ngủ không đủ êm ái,… là những yếu tố có thể ảnh hưởng đến trẻ, khiến con cảm thấy không thoải mái và từ đó dẫn đến khó ngủ.
Mất cân đối giữa các giấc ngủ
Ngủ trưa quá nhiều sẽ làm trẻ 4 tuổi khó ngủ về đêm do trẻ không còn cảm thấy buồn ngủ nữa. Tình trạng này kéo dài sẽ làm rối loạn nhịp sinh học của trẻ và khiến trẻ mất ngủ.
Vừa trải qua những thay đổi lớn trong cuộc sống
Các vấn đề về tâm lý ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng đối với chất lượng giấc ngủ của trẻ em. Trong một vài trường hợp, trẻ 4 tuổi khó ngủ là do vừa trải qua những thay đổi lớn, chẳng hạn như bố mẹ vừa ly hôn hoặc gia đình vừa chuyển nhà đến một địa phương khác, trẻ vừa chuyển trường, trẻ vừa được tập cho ngủ một mình…
Ác mộng
Những cơn ác mộng diễn ra thường xuyên sẽ khiến trẻ cảm thấy sợ hãi, ám ảnh với việc đi ngủ. Lúc này, trẻ sẽ bắt đầu phản kháng, cố gắng chống lại cơn buồn ngủ đang ập đến và dẫn đến việc thức khuya, không chịu đi ngủ để không phải gặp ác mộng.
Những nỗi sợ
Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ 4 tuổi khó ngủ chính là trẻ có những nỗi sợ đang lấn át trong tâm trí của con. Trẻ sợ phải ngủ một mình vì vừa xem một bộ phim kinh dị, trẻ sợ phải ngủ riêng vì sợ bố mẹ không còn thương mình,… Những nỗi sợ có thể trở thành rào cản tâm lý và ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ mỗi đêm.
Sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ
Ánh sáng xanh phát ra từ tivi hoặc điện thoại, máy tính bảng cũng là một trong những nguyên nhân gây mất ngủ đối với cả trẻ em và người lớn mà mẹ không nên xem thường.
Chế độ dinh dưỡng không phù hợp
Chế độ dinh dưỡng kém lành mạnh, không bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cũng có thể khiến trẻ 4 tuổi khó ngủ. Cụ thể:
- Thiếu canxi sẽ gây nên tình trạng đau nhức xương khớp và ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ của trẻ.
- Thiếu hụt nguồn cung cấp magie sẽ khiến các cơ quan bên trong cơ thể hoạt động kém hiệu quả hơn và khiến trẻ mệt mỏi, khó ngủ.
- Trẻ 4 tuổi khó ngủ về đêm còn có thể là do thiếu protein. Protein động vật có chứa lượng acid amin để hình thành các chất dẫn truyền thần kinh hoá học trong não bộ (GABA, endorphin, serotonin…) để giải tỏa căng thẳng, áp lực của trẻ. Vì vậy, việc thiếu protein có thể khiến sức khỏe tinh thần của trẻ xuống dốc và dẫn đến mất ngủ, ngủ không ngon giấc.
- Ngoài ra, mẹ cũng nên cung cấp lượng chất béo cần thiết cho trẻ bởi chất béo có thể giúp các noron thần kinh được hình thành và phát triển một cách tốt nhất. Hơn nữa, chất béo còn có công dụng hỗ trợ các dưỡng chất khác được phát triển một cách tốt nhất.
- Thiếu hụt vitamin D cũng có thể khiến trẻ khó hấp thụ canxi và dẫn đến tình trạng trẻ 4 tuổi khó ngủ.
- Sắt và kẽm: 2 dưỡng chất này đóng vai trò đặc biệt quan trọng với giấc ngủ của trẻ. Thiếu sắt sẽ gây nên tình trạng mệt mỏi, căng thẳng, lo lắng, ngủ không ngon giấc. Thiếu kẽm cũng khiến hệ miễn dịch giảm sút, trẻ hay bệnh và khóc về đêm, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
Tác dụng phụ của thuốc
Trẻ 4 tuổi khó ngủ, mất ngủ có thể do ảnh hưởng từ một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc dùng để điều trị chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và thuốc chống trầm cảm.
Bí quyết giúp trẻ dễ ngủ hơn và ngủ ngon hơn
Nếu trẻ 4 tuổi khó ngủ kéo dài, sức khỏe thể chất và tinh thần của con sẽ bị ảnh hưởng. Con không chỉ uể oải, mệt mỏi, kiệt sức, không thể tập trung vào các hoạt động hằng ngày mà còn dễ cảm thấy không vui, thường xuyên quấy khóc.
Do đó, mẹ có thể áp dụng một số bí quyết để giúp trẻ ngủ ngon hơn như:
- Trò chuyện cùng con mỗi ngày: Khi mẹ trò chuyện cùng con, mẹ có thể lắng nghe tâm tư tình cảm của trẻ, giúp con giải tỏa những căng thẳng, áp lực mà còn đang gặp phải. Đây là một cách rất hiệu quả để mẹ có thể khắc phục tình trạng trẻ 4 tuổi khó ngủ.
- Dành thời gian ở bên trẻ nhiều hơn trước khi ngủ: Nếu trẻ khó ngủ do cảm giác bất an, sợ hãi, bố mẹ nên dành thời gian ở bên trẻ để trò chuyện, trấn an con, mang đến cho con cảm giác an tâm hơn. Sự hiện diện của bố mẹ và người lớn trước khi trẻ đi vào giấc ngủ sẽ là một cách để dỗ dành, xoa dịu tâm lý lo sợ của trẻ và giúp con nhanh chóng chìm vào giấc ngủ.
- Bố trí không gian phòng ngủ thoải mái: Để hạn chế và cải thiện tình trạng trẻ 4 tuổi ngủ không ngon giấc, mẹ nên chú ý hơn đến không gian phòng ngủ của con. Nhiệt độ phòng ngủ không quá nóng hoặc không quá lạnh, nệm ngủ êm ái, không gian yên tĩnh,… là những yếu tố có thể giúp trẻ ngủ ngon hơn.
- Hạn chế cho trẻ sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ: Không cho trẻ xem tivi hoặc chơi game, sử dụng các thiết bị điện tử, điện thoại trước khi ngủ sẽ giúp trẻ dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn.
- Không cho trẻ ngủ trưa quá mức: Để tránh tình trạng trẻ khó ngủ về đêm, nên cho trẻ ngủ trưa từ 30-45 phút, tránh để trẻ ngủ quá 60 phút mẹ nhé.
- Tập thể dục: Các hoạt động thể chất được chứng minh là có khả năng mang đến giấc ngủ ngon và sâu hơn. Do đó, mẹ có thể khuyến khích trẻ tập một số bài tập thể dục nhẹ khoảng 30-60 phút mỗi ngày và cần lưu ý tránh để trẻ vận động mạnh trong vòng hai giờ trước khi đi ngủ.
- Tránh các nội dung không phù hợp: Không nên cho trẻ xem các loại phim ảnh, sách báo kinh dị, có tính chất bạo lực hoặc tiêu cực để tránh trẻ 4 tuổi khó ngủ do sợ hãi.
- Thay đổi chế độ ăn uống: Mẹ nên xây dựng một thực đơn ăn uống lành mạnh, khoa học, cân bằng giữa các nhóm dưỡng chất. Ngoài ra, nên tránh cho trẻ sử dụng các loại thực phẩm có chứa caffeine để giúp trẻ ngủ ngon hơn.
- Không cho thú cưng vào phòng ngủ của trẻ: Các loại thú cưng có thể tạo ra tiếng ồn khiến trẻ không thoải mái. Do vậy, để tránh trẻ 4 tuổi khó vào giấc ngủ, mẹ nên hạn chế để trẻ ngủ cùng thú cưng mẹ nhé!
- Duy trì khung giờ sinh hoạt chuẩn: Mỗi ngày, nên cho trẻ đi ngủ cùng một khung giờ để tạo một thói quen tốt cho cơ thể. Như vậy đến đúng giờ, trẻ sẽ tự cảm thấy buồn ngủ và dễ đi vào giấc ngủ hơn.
Trẻ 4 tuổi khó ngủ có thể khiến mẹ lo lắng. Tuy nhiên, tình trạng này hoàn toàn có thể khắc phục được nên hãy từ từ cùng con xây dựng một lối sống lành mạnh và cố gắng để có một giấc ngủ ngon, chất lượng mẹ nhé!
