Trong bài viết là 15 cách dạy con của người Do Thái; nhằm lý giải phần nào câu hỏi vì sao dân tộc này được đánh giá là có nhiều thiên tài vĩ đại nhất thế giới. Bố mẹ đọc và áp dụng cách nuôi dạy con của người Do Thái để trẻ phát triển một cách toàn diện nhất nhé!
Tại sao cách dạy con của người Do Thái được nhiều người kính phục?
Do Thái tuy chỉ là một đất nước nhỏ nhưng lại sản sinh ra rất nhiều người tài và mang đến những đóng góp to lớn cho thế giới bởi họ chú trọng đến các yếu tố sau khi nuôi dạy con:
- Chú trọng giáo dục: Người Do Thái tin rằng giáo dục là nền tảng quan trọng, giúp con người phát triển toàn diện cả về trí tuệ, đạo đức và nhân cách. Do đó, cha mẹ Do Thái thường khuyến khích trẻ học tập, đọc sách và khám phá thế giới xung quanh ngay từ khi còn nhỏ.
- Xây dựng khả năng tự lập cho trẻ: Một trong những phương pháp giáo dục đỉnh cao của người Do Thái khiến nơi đây sản sinh ra nhiều người tài là trẻ được rèn luyện tính tự lập từ sớm. Họ không bao bọc con quá mức mà để con tự trải nghiệm và khám phá cuộc sống, từ đó tự có cách giải quyết vấn đề hiệu quả.
- Khuyến khích giao tiếp cởi mở: Trong quá trình giáo dục con cái, người Do Thái thường khuyến khích trẻ trò chuyện với cha mẹ. Ngược lại cha mẹ cũng sẽ lắng nghe con cách chân thành, trò chuyện cùng với trẻ để cho con những giải pháp, chia sẻ những bài học hay.
- Tôn trọng con cái: Người Do Thái không áp đặt ý kiến của mình lên con mà lắng nghe và tôn trọng những suy nghĩ, cảm xúc của con.
Chính những nguyên tắc này đã giúp cách dạy con của người Do Thái được nhiều người kính phục mà áp dụng dạy cho con cái của mình, với mong muốn con sau này cũng có cơ hội phát triển toàn diện và trở thành những người thành đạt trong tương lai.
So sánh cách dạy con của người Việt Nam và người Do Thái
Cách dạy con của người Việt Nam và người Do Thái có nhiều điểm chung và khác biệt.
Điểm chung:
- Cả hai dân tộc đều coi trọng giáo dục và khuyến khích con cái học tập. Gia đình và vai trò của cha mẹ trong việc nuôi dạy con cái cũng được đặt lên hàng đầu. Ngoài ra, truyền thống văn hóa và đạo đức cũng được chú trọng ở cả hai dân tộc.
Điểm khác biệt:
| Người Do Thái | Người Việt Nam |
|---|---|
| Coi trọng giáo dục trí tuệ, họ dạy con học chữ từ rất sớm và khuyến khích con đọc sách, học hỏi | Thường chú trọng vào giáo dục đạo đức và kỹ năng sống |
| Khuyến khích con tự lập bằng cách tự làm việc nhà, tự giải quyết vấn đề và chịu trách nhiệm cho hành động của mình. | Có xu hướng bao bọc con quá mức, khiến con trở nên ỷ lại và phụ thuộc |
| Thường xuyên khen ngợi và động viên con để trẻ cảm thấy tự tin và có động lực phát triển bản thân. | Chủ yếu khen ngợi con dựa trên cảm xúc và kết quả đạt được. |
| Lắng nghe, tôn trọng suy nghĩ và cảm xúc của con | Thường coi con cái là “cái bóng” của mình và áp đặt ý kiến của mình lên con. |
Cách dạy con của người Do Thái
1. Khuyến khích tinh thần độc lập
Cách dạy con của người Do Thái dựa trên tinh thần tôn trọng trẻ; và cho con sự tự do trong suy nghĩ, hành động.
Ở gia đình khác, cha mẹ thường nghĩ con cái mình sẽ thành công nếu trẻ tin rằng chúng có thể làm mọi thứ. Nhưng ở các gia đình Do Thái; các bậc cha mẹ lại thấy việc quan trọng là cho con trẻ nghĩ chúng tự làm được mọi thứ.
[key-takeaways title=””]
Trong các quán cà phê ở Israel; việc đứa bé 1 tuổi tự xoay sở ăn tảng thịt bò là bình thường. Trẻ em Do Thái được cha mẹ cho phép tự làm mọi thứ ngay khi sự phát triển thể chất của con chưa đáp ứng được đòi hỏi của công việc.
[/key-takeaways]
2. Vạn sự khởi đầu nan, mọi nỗ lực của con đều được ghi nhận
Khi nói đến cách dạy con của người Do Thái, họ có câu nói rất nổi tiếng: “Kol haschalot kashot.” (có nghĩa là: “Vạn sự khởi đầu nan.”). Không có gì mới bắt đầu làm mà suôn sẻ cả.
[key-takeaways title=””]
Người Do Thái thừa nhận và trân trọng mọi nỗ lực của trẻ; khuyến khích con tự lập và nỗ lực. Bất kỳ sở thích mới nào của con cũng được cha mẹ ủng hộ, dù ý tưởng có điên rồ và thất bại.
[/key-takeaways]
3. Tin cậy là phần thưởng ý nghĩa nhất
Nếu được tin tưởng giao cho việc nào đó để tự làm, trẻ sẽ lấy làm tự hào vì điều đó có nghĩa là trẻ đang làm được tốt. Được cha mẹ hoàn toàn tin cậy chính là phần thưởng ý nghĩa nhất; đó là nguyên tắc quan trọng trong cách dạy con của người Do Thái.
4. Cách dạy con của người Do Thái khiến trẻ hiểu vẻ bề ngoài không phải là tất cả
Những bà mẹ yêu thích con mình chỉn chu hẳn sẽ thấy ngạc nhiên khi nhìn thấy trẻ con Do Thái đi dạo ngoài trời. Chúng thường dính đầy bùn đất; đó là cách dạy con của người Do Thái. Ngón tay cáu bẩn, đầu gối bụi bặm, áo quần xộc xệch thậm chí mất cả nút áo. Thực sự việc giữ trẻ con luôn gọn gàng sạch sẽ mất rất nhiều công sức và thời gian của cả cha mẹ và bé.
[key-takeaways title=””]
Cha mẹ dạy con kiểu Do Thái nghĩ rằng cho con phát triển theo bản tính tự nhiên của con hữu ích hơn việc chỉ chăm chăm cho bề ngoài của trẻ. Mà trẻ con thì thường ít quan tâm xem người ta nghĩ gì về bề ngoài của mình.
[/key-takeaways]
>> Mẹ xem thêm Trẻ 3 tuổi nên học gì? Bố mẹ đừng bỏ lỡ thời điểm vàng này để dạy con nhé!
5. Chấp nhận việc bừa bộn
Cha mẹ người Do Thái chẳng lấy làm phiền lòng khi con cái họ tạo ra những đống lộn xộn. Trẻ con phải nghịch, đôi lúc làm đổ mọi thứ xung quanh.
[key-takeaways title=””]
Theo quan điểm cách dạy con của người Do Thái, nếu con làm căn phòng bừa bộn; cha mẹ sẽ chẳng cằn nhằn. Thay vì vậy, cha mẹ sẽ giải thích tại sao sự ngăn nắp lại hữu ích đối với chúng. Đó chính là dạy con kiểu Do Thái!
[/key-takeaways]
6. Cho con tự do bên ngoài
Ở các gia đình bình thường, cha mẹ sẽ để mắt đến con và không ngừng nhắc nhở “Đừng leo lên chỗ đó!”, “Đừng chạm vào thứ này!”, “Đừng la hét nữa”… Việc trông con vì thế rất mệt mỏi.
Cách dạy con của cha mẹ người Do Thái khác hẳn. Họ cho phép con tự do bên ngoài khi còn rất nhỏ. Trẻ sẽ tự thu xếp những rắc rối của mình, tìm cách giải quyết tới cùng chuyện chơi của chúng. Bằng cách này, khi lớn lên trẻ sẽ tự tin hơn và kiên trì trong mọi việc.
7. Tự do trong khuôn khổ là cách dạy con của người Do Thái
Trẻ em Do Thái được tự do làm mọi thứ chúng thích, kể cả việc vẽ lên tường cũng được cha mẹ ủng hộ vì rẻ có tiềm năng trở thành một họa sĩ vĩ đại. Tuy nhiên, hỗn láo và thiếu tôn trọng người thân trong gia đình là tuyệt đối không được. Xúc phạm cha mẹ, trẻ sẽ phải chịu hình phạt nghiêm khắc.
8. Bố mẹ là sếp, con không phải ‘trung tâm vũ trụ”
Trẻ được dạy tôn trọng cha mẹ từ khi còn nhỏ. Trong gia đình, cha mẹ là “sếp”, chúng không phải là trung tâm mọi sự chú ý. Muốn làm gì, con phải tự cố gắng đạt được điều đó.
9. Cách dạy con của người Do Thái giúp con tự chủ trong suy nghĩ và hành động
Trong các gia đình Do Thái, một số quy tắc được áp dụng để trẻ hiểu và hành xử đúng như:
- Trẻ sẽ không bó hẹp suy nghĩ vào những quy tắc giới hạn hay hình phạt.
- Trẻ sẽ học cách tự chỉnh sửa hành vi của mình vì lợi ích của chính chúng. Nếu làm đổ chai nước hoa của mẹ; tiền mua thức ăn cho con sẽ bị cắt để mẹ mua lại chai mới, trẻ suy nghĩ thế và tự chủ hành vi nghịch phá của mình.
>> Bố mẹ cũng có thể muốn biết Phương pháp dạy bé học toán Finger Math
10. Việc gì con làm cũng đáng chú ý
Theo cách dạy con của người Do Thái, các bậc cha mẹ sẽ khen ngợi, ghi nhận bất kỳ thành tựu nào con đạt được. Nếu trẻ tặng mẹ chiếc khăn ăn có dòng chữ viết nghuệch ngoạc; mẹ Do Thái sẽ xem đó là bức tranh có họa tiết độc đáo và giới thiệu với người thân trong gia đình.
Cách dạy con của người Do Thái hoàn toàn không khó. Điều quan trọng là bố mẹ thay đổi quan niệm của mình, trao cho con trẻ nhiều cơ hội thể hiện hơn nữa, luôn cổ vũ và khen ngợi con.
11. Dạy trẻ biết quản lý thời gian
Ngay từ khi còn nhỏ, các bé đã được bố mẹ dạy cách phải làm việc chăm chỉ và biết cách quản lý thời gian hợp lý để mọi việc không chồng chéo lên nhau. Cha mẹ Do Thái luôn cho con học thêm nhiều kỹ năng khác và nhiều bộ môn cùng lúc với khối lượng thời gian lớn như đàn violin, tiếng Anh, toán học.
Nếu cha mẹ bé làm kinh doanh buôn bán thì các bé sẽ được tham gia buôn bán cùng gia đình cùng cha mẹ từ rất sớm. Từ đó, những hoạt động trải nghiệm lớn và liên tục như vậy, các em phải học cách quản lý thời gian, sắp xếp công việc và luôn tự nhủ phải làm việc chăm chỉ.
12. Cách dạy con của người Do Thái: Dạy con chấp nhận rủi ro
Bố mẹ người Do Thái luôn dành câu nói quen thuộc này cho con của mình “Hãy tiến về phía trước”. Ý nghĩa của câu nói này là trẻ phải tự làm mọi việc một mình, luôn phát triển bản thân thay vì giậm chân tại chỗ và tự giành được thành công của riêng mình. Họ luôn cho phép con mạo hiểm bước ra khỏi vùng an toàn, khám phá thế giới và tự xoay sở với vấn đề riêng.
[key-takeaways title=””]
Cách dạy con của người Do Thái này nhằm giúp trẻ học về sự tự tin, thất bại và chiến thắng. Cha mẹ luôn theo sát con và lưu tâm đến từng hoạt động của trẻ và đưa ra lời khen ngợi, khuyến khích kịp thời. Điều này giúp trẻ kiên trì theo đuổi mục tiêu và sẵn sàng chấp nhận rủi ro.
[/key-takeaways]
>> Bố mẹ thấy con trẻ “lười biếng”? Tham khảo ngay ý kiến từ chuyên gia giáo dục để hỗ trợ con nhé!
13. Cách dạy con của người Do Thái: Tránh sự thiên vị giữa các con
Cha mẹ Do Thái luôn đảm bảo sự nhất quán và công bằng với tất cả con cái của mình. Cha mẹ Do Thái tin rằng, việc ưu ái một đứa trẻ hơn những đứa trẻ khác có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Đối với người Do Thái, cha mẹ không bao giờ nên công khai thể hiện sự thiên vị; hoặc thể hiện bất kỳ sự bất bình đẳng nào giữa các con.
Đồng thời, cha mẹ không nên hứa điều gì đó với trẻ và sau đó không thực hiện lời hứa đó. Nếu cha mẹ không hoàn toàn chắc chắn rằng sẽ giữ lời hứa; tốt hơn hết là không nên thực hiện lời hứa ngay từ đầu. Vì sự thất vọng và tức giận của trẻ về hành động này sẽ gây ra khó khăn lớn và không cần thiết.
14. Kỷ luật với sự linh hoạt là cách dạy con kiểu Do Thái
Một nguyên tắc trong liên quan đến việc kỷ luật một đứa trẻ. Nguyên tắc này không có nghĩa là cha mẹ không nên kỷ luật con; nhưng ngụ ý là cha mẹ nên biết cách kỷ luật hiệu quả; hiểu khi nào và làm thế nào để kỷ luật con nhưng không gây tổn thương nghiêm trọng cho trẻ.
Song song đó, dạy con kiểu Do Thái đòi hỏi kỷ luật cần kết hợp với sự quan tâm và lòng trắc ẩn. Cha mẹ người Do Thái biết cách dạy con của mình tốt sẽ hiểu khi nào cần linh hoạt giữa kỷ luật và tình yêu thương.
>> Mẹ có thể quan tâm Nên kỷ luật trẻ 2 tuổi như thế nào để bé ngoan hơn?
15. Giúp trẻ phát triển dựa trên tính cách, đặc điểm và tài năng riêng
Có thể nói đây là nguyên tắc quan trọng nhất trong cách dạy con của người Do Thái. Cha mẹ cần chú ý và nuôi dạy mỗi đứa trẻ theo cá tính, đặc điểm và tài năng riêng của chúng.
Ngoài đất nước Do Thái, Nhật Bản cũng là một trong số những nước có nền giáo dục hàng đầu. Mẹ tham khảo các cách dạy con kiểu Nhật khiến “cả thế giới ngưỡng mộ” tại bài viết này nhé!
Các câu hỏi thường gặp trong cách dạy con của người Do Thái
1. Người Do Thái bắt đầu dạy con từ khi nào?
Người Do Thái thường bắt đầu quá trình giáo dục và dạy dỗ con cái từ khi trẻ còn nhỏ, thậm chí ngay từ lúc trẻ còn ở trong bụng mẹ. Việc này nhằm mục đích phát triển các giá trị, và kỹ năng cần thiết cho sự thành công và hạnh phúc trong cuộc sống từ giai đoạn sớm nhất của trẻ thơ.
2. Cha mẹ Do Thái có phạt con không?
Khi con mắc sai lầm, cha mẹ Do Thái thường áp dụng kỷ luật cẩn thận và khoa học. Họ không phạt con trước mặt người khác để bảo vệ lòng tự tôn, thay vào đó, tập trung trò chuyện riêng với con, chỉ ra lỗi và khuyến khích trẻ nhận và sửa lỗi.
3. Có nên áp dụng cách dạy con của người Do Thái cho trẻ Việt?
Quyết định này còn dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm văn hóa, giáo dục, và giá trị gia đình. Dưới đây là một số điều cần xem xét:
Văn hóa gia đình: Cân nhắc xem phương pháp giáo dục của người Do Thái có phù hợp với giá trị và văn hóa gia đình Việt không.
Cá nhân tính cách của trẻ: Mỗi trẻ có tính cách khác nhau, và một số phương pháp dạy dỗ có thể phản tác dụng đối với một số trẻ.
Hoàn cảnh xã hội: Xem xét xem cách dạy con của người Do Thái có phù hợp với môi trường xã hội và hệ thống giáo dục Việt Nam hay không.
Sự linh hoạt: Cần phải linh hoạt trong việc thích nghi với nhu cầu và tính cách riêng của từng con cái, không nên quá thúc ép con hay nóng vội muốn con trở thành thiên tài.
Với những kỹ năng này và môi trường giáo dục phù hợp sử dụng các nguyên tắc được nêu ở đây; cha mẹ dạy con kiểu Do Thái có thể giáo dục đứa trẻ lớn lên trở thành loại người mà cha mẹ nào cũng sẽ tự hào. Hy vọng bố mẹ sẽ sớm ứng dụng được cách dạy con của người Do Thái để giúp con phát huy hết tiềm năng của bản thân nhé!
Xem thêm bài cùng chủ đề: