Một trong những điều khiến cha mẹ mong chờ nhất trong quá trình mang thai chính là sự lớn lên của con từng ngày. Bạn có tò mò bé yêu trong bụng phát triển thế nào, lớn đến đâu mỗi tuần không? Bài viết này của MarryBaby sẽ cùng bạn khám phá kích thước thai nhi theo tuần, giúp bạn hình dung rõ hơn về hành trình phát triển của bé. Đây cũng là thông tin hữu ích để theo dõi sức khỏe và chuẩn bị tốt nhất cho ngày bé chào đời.
Kích thước thai nhi theo tuần: Tại sao mẹ bầu cần quan tâm các chỉ số này?
Việc theo dõi chiều dài và cân nặng của thai nhi theo từng tuần không chỉ giúp mẹ bầu yên tâm hơn, mà còn có thể giúp bác sĩ phát hiện sớm những bất thường trong thai kỳ. Đây là hai chỉ số quan trọng để đánh giá sự phát triển của thai nhi và nhận biết các nguy cơ tiềm ẩn như:
- Thai bị suy dinh dưỡng
- Thai phát triển lớn hơn so với tuổi thai (còn gọi là thai to hoặc macrosomia)
Khi biết rõ kích thước thai nhi có đang phát triển đúng chuẩn hay không, mẹ bầu sẽ dễ dàng điều chỉnh chế độ ăn uống, nghỉ ngơi sao cho phù hợp. Nếu thai phát triển chậm hoặc quá nhanh, mẹ cũng có thể kịp thời thay đổi để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.
Các bác sĩ và chuyên gia y tế cho rằng việc theo dõi kích thước thai nhi đều đặn là một cách hiệu quả để mẹ chuẩn bị tốt cả về thể chất lẫn tinh thần cho quá trình sinh nở.
Bảng kích thước thai nhi theo tuần chuẩn
Các chuyên gia y tế từ Dịch vụ Y tế Vương quốc Anh (NHS) và Cleveland Clinic đã xây dựng bảng kích thước thai nhi theo tuần dựa trên các chỉ số trung bình. Bảng này thường bao gồm hai thông số chính:
- Chiều dài: đo từ đỉnh đầu đến gót chân
- Cân nặng ước tính: tính bằng gram (g)
| Tuổi thai | Kích thước thai nhi (so sánh với loại trái cây hoa quả có kích thước tương ứng) | Chiều dài trung bình (cm) | Cân nặng trung bình (gram) |
| 1-3 | Không thể xác định | ||
| 4 | Hạt cây anh túc | Không thể xác định | Không thể xác định |
| 5 | Hạt vừng | ~0.2 | ~0.1 |
| 6 | Hạt táo | ~0.5 | ~0.2 |
| 7 | Hạt đậu Hà Lan | ~1.3 | ~0.8 |
| 8 | Quả việt quất | 1.6 | 1 |
| 9 | Quả mâm xôi | 2.3 | 2 |
| 10 | Quả anh đào | 3.1 | 4 |
| 11 | Quả dâu | 4.1 | 7 |
| 12 | Quả chanh nhỏ | 5.4 | 14 |
| 13 | Quả mận | 7.4 | 23 |
| 14 | Quả chanh vàng | 8.7 | 43 |
| 15 | Quả đào | 10.1 | 70 |
| 16 | Quả cam vàng | 11.6 | 100 |
| 17 | Quả bơ | 13 | 140 |
| 18 | Quả lựu | 14.2 | 190 |
| 19 | Bông atiso | 15.3 | 240 |
| 20 | Quả xoài | 16.4 | 300 |
| 21 | Quả chuối | 26.7 | 360 |
| 22 | Quả đu đủ nhỏ | 27.8 | 430 |
| 23 | Quả bí ngòi | 28.9 | 501 |
| 24 | Quả bưởi | 30 | 600 |
| 25 | Cây súp lơ | 34.6 | 660 |
| 26 | Quả dưa lưới | 35.6 | 760 |
| 27 | Quả bí hồ lô | 36.6 | 875 |
| 28 | Bắp cải thảo cỡ vừa | 37.6 | 1005 |
| 29 | Quả bí dâu | 38.6 | 1153 |
| 30 | Bắp cải nhỏ | 39.9 | 1319 |
| 31 | Quả dừa khô | 41.1 | 1502 |
| 32 | Bó măng tây | 42.4 | 1702 |
| 33 | Bắp cải thảo lớn | 43.7 | 1918 |
| 34 | Quả bí đao | 45 | 2146 |
| 35 | Quả bí nghệ | 46.2 | 2383 |
| 36 | Quả dứa mật | 47.4 | 2622 |
| 37 | Bắp cải | 48.6 | 2859 |
| 38 | Bó xà lách lô lô | 49.8 | 3083 |
| 39 | Quả dưa hấu | 50.7 | 3288 |
| 40 | Quả bí ngô | 51.2 | 3462 |
| 41 | Không thay đổi nhiều | 51.7 | 3597 |
| 42 | Không thay đổi nhiều | 51.5 | 3685 |
| 43 | Không thay đổi nhiều | 51.3 | 3717 |
Lưu ý: Các con số trên chỉ mang tính chất tham khảo. Mỗi thai nhi có thể phát triển nhanh hoặc chậm hơn một chút so với mức trung bình mà vẫn hoàn toàn khỏe mạnh. Sự khác biệt này có thể do nhiều yếu tố như:
- Di truyền
- Chế độ dinh dưỡng và sức khỏe của mẹ bầu khi mang thai
- Thời điểm và phương pháp siêu âm.
Chiều dài và cân nặng thai nhi theo từng tuần được đo như thế nào?
Trong suốt thai kỳ, bác sĩ sẽ sử dụng các phương pháp đo khác nhau để theo dõi sự phát triển của thai nhi. Cụ thể:
- Từ tuần 8 đến tuần 19: Bác sĩ thường đo chiều dài từ đỉnh đầu đến mông của thai nhi (gọi là chiều dài đầu–mông hay CRL). Lý do là trong giai đoạn này, thai nhi thường hơi cúi, co chân và nằm cuộn tròn, nên nếu đo đến gót chân sẽ không chính xác.
- Từ tuần 20 trở đi đến khi sinh (khoảng tuần 42): Lúc này, thai nhi đã duỗi chân nhiều hơn và tư thế cũng thay đổi, nên bác sĩ sẽ đo chiều dài từ đỉnh đầu đến gót chân.
Ngoài chiều dài, cân nặng của thai nhi cũng được ước tính thông qua các chỉ số siêu âm như:
- Đường kính lưỡng đỉnh (BPD – đo ngang đầu)
- Chu vi vòng bụng (AC)
- Chu vi vòng đầu (HC).
Dựa vào các chỉ số này và những công thức dùng trong y khoa đã được nghiên cứu, bác sĩ có thể ước tính cân nặng của thai nhi khá chính xác.
Mục tiêu của việc theo dõi này là để đảm bảo em bé đang phát triển bình thường và nhận đủ dưỡng chất. Nếu phát hiện thai nhi phát triển quá chậm hoặc quá nhanh, bác sĩ sẽ theo dõi sát sao hơn và có thể đưa ra hướng xử lý phù hợp nếu cần thiết.
Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển kích thước thai nhi
Có nhiều yếu tố tác động đến sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:
1. Yếu tố di truyền
Nếu bố mẹ hoặc người thân trong gia đình có vóc dáng nhỏ hoặc lớn hơn mức trung bình, thai nhi cũng có thể “thừa hưởng” đặc điểm này. Vì vậy, việc tìm hiểu tiền sử sinh nở trong gia đình có thể giúp mẹ hiểu vì sao bé phát triển nhanh hoặc chậm hơn so với chuẩn.
2. Sức khỏe và chế độ dinh dưỡng của mẹ
Tình trạng sức khỏe và cách ăn uống của mẹ trong thai kỳ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi. Ví dụ:
- Nếu mẹ bị suy dinh dưỡng, thai nhi có thể nhẹ cân và chậm phát triển chiều dài, cân nặng.
- Nếu mẹ bị thừa cân, béo phì hoặc mắc tiểu đường thai kỳ, thai nhi có nguy cơ phát triển quá nhanh, dẫn đến tình trạng thai to (macrosomia), làm tăng khả năng phải sinh mổ hoặc gặp biến chứng khi sinh (sinh khó do kẹt vai).
Ngoài ra, trong suốt thai kỳ, việc mẹ bầu giữ tinh thần thoải mái, ăn uống lành mạnh, tập thể dục nhẹ nhàng và nghỉ ngơi đầy đủ cũng giúp thai nhi phát triển tốt hơn.
3. Thứ tự sinh con
Theo thống kê, những em bé sinh sau (con thứ hai, thứ ba…) thường có cân nặng cao hơn con đầu lòng. Nguyên nhân có thể do cơ thể mẹ đã quen với việc mang thai và có nhiều kinh nghiệm hơn trong việc chăm sóc thai kỳ và dinh dưỡng.
4. Số lượng thai
Nếu mẹ mang đa thai (sinh đôi, sinh ba…), các bé thường có cân nặng thấp hơn so với chuẩn. Do phải chia sẻ không gian và nguồn dinh dưỡng trong tử cung, tốc độ phát triển của mỗi bé có thể chậm hơn. Tuy nhiên, nếu được theo dõi kỹ và chăm sóc đúng cách, thai đôi hoặc thai ba vẫn có thể phát triển khỏe mạnh.
Nắm bắt các mốc kích thước thai nhi theo tuần không chỉ giúp cha mẹ hình dung rõ hơn về hành trình lớn lên của con, mà còn là công cụ quan trọng để theo dõi sức khỏe và sự phát triển toàn diện của bé trong suốt thai kỳ.