Author: Bích Trâm

Có nên cho trẻ 3 tuổi chơi vi tính?
Máy tính có thể là một công cụ hỗ trợ tuyệt vời cho việc học tập và phần mềm dành cho trẻ mẫu giáo rất phong phú, song những trò chơi trên máy tính chưa thực sự cần thiết cho trẻ lên ba.

Tuy vậy, nếu con của bạn quá hứng thú với máy tính, bạn đã chuẩn bị tinh thần theo dõi chặt chẽ việc chơi game của bé, hãy tìm kiếm những trò chơi và trang web thúc đẩy sự sáng tạo nghệ thuật, toán học và thói quen đọc sách. Nhấn mạnh các kỹ năng như đếm, nhận diện chữ và các mẫu tự.

Những trò chơi thân thiện với trẻ mẫu giáo thường liên quan đến âm thanh và hình ảnh hơn là câu chữ. Xem con của bạn có khả năng chọn trò chơi phù hợp với bé hay không.

Cần kiểm soát thời gian tập trung vào màn hình của trẻ
Các nhà khoa học cho rằng giải pháp tốt nhất để phát triển tri thức trẻ nhỏ là những trải nghiệm khám phá thế giới bên ngoài và tương tác với mọi người xung quanh. Thực tế, dù những phần mềm máy tính có tính giáo dục cũng không thể thay thế các hoạt động vui chơi ngoài trời.

Ba mẹ thường thận trọng về việc hạn chế xem tivi nhưng lại dễ chịu hơn về thời gian sử dụng máy vi tính vì cho rằng hoạt động này mang tính chất học tập nhiều hơn.

Ra quy định về thời gian sử dụng máy tính cho trẻ ít hơn một giờ mỗi ngày. Bạn có thể cài đặt chế độ ngắt máy theo thời gian khi bé chơi. Nếu trông thấy bé không ngồi yên một chỗ hoặc thái độ cáu kỉnh, cho trẻ ngừng một chút.

Con của bạn có lẽ cần hỗ trợ khi sử dụng chuột máy tính hay khởi động chương trình. Cũng như việc xem truyền hình, trẻ sẽ học được nhiều hơn nếu bạn nói về những nhân vật đang làm gì và đặt ra câu hỏi liên quan đến hoạt động hàng ngày của trẻ.

Đừng nên bỏ mặc trẻ với máy tính để bạn “rảnh tay” được một lúc. Trên hết, đừng nhiệt tình giới thiệu trò chơi máy tính cho trẻ khi còn quá sớm để rồi sau đó phải đau đầu tìm cách cai nghiện máy tính cho trẻ.

Cuộc sống của mẹ: Hãy kiên định và thống nhất
Bạn có thể vẫn thường nghe rằng trong việc kỷ luật, răn dạy trẻ, yếu tố kiên định và dứt khoát rất quan trọng. Điều này chính xác!

Liệu bạn có cảm thấy bất an, khó chịu nếu luật giao thông hay quy định về thuế thu nhập thay đổi mỗi ngày mà không thông báo? Cũng tương tự, trong việc dạy con, những lần ngoại lệ, phá lệ dễ dãi hay nhượng bộ với trẻ nếu quá nhiều sẽ trở nên phản tác dụng.

Những giới hạn và quy định được bạn đưa ra một cách kiên định, thống nhất trước hết sẽ tăng cảm giác an toàn cho bé, đồng thời dần dà bồi đắp tính vâng lời của bé.

Bé tập nói theo ngữ pháp
Bé đã có vẻ nói sõi và nói giỏi. Đột nhiên bạn lại nghe bé mắc những lỗi ngữ pháp mà bé chưa từng phạm trước đây.

Mẹ đừng vội lo lắng nhé. Khi học được những quy tắc đặt câu mới, bé có xu hướng áp dụng mẫu câu này cho mọi trường hợp bé gặp phải.

Ví dụ như bé học được từ mới “đôi” bé có thể thích thú ghép với hầu hết các từ như đôi tay, đôi chân, đôi vớ, đôi… quần!!!, hoặc như cách nói “nhiều hơn” ngoài những cụm đơn giản như: “Con yêu mẹ nhiều hơn”, bé có thể nói ngô nghê: “Con ngoan bạn Bo nhiều hơn”.

Dù bé có nói sai, nhưng việc áp dụng lặp lại một mẫu câu thực sự là một dấu hiệu mừng của sự tinh tế trong ngôn ngữ. Nó cho thấy rằng trẻ đang thử áp dụng các quy tắc và có ý thức hơn về sử dụng ngữ pháp.

Thay vì chỉ ra lỗi sai và cách sửa lỗi, bạn cho bé lặp lại câu được đặt với cách sử dụng đúng.

Khi bé xưng ngôi sai, bạn khéo léo thay thế bằng đại từ thích hợp trong khi vẫn tiếp tục trò chuyện với bé. Thật cẩn thận khi bạn sử dụng đại từ xưng hô trong giao tiếp hàng ngày với trẻ.

Cuộc sống của mẹ: Khen ngợi trẻ
Bạn có cảm thấy mình cứ như một chú vẹt khi suốt ngày nhắc lại: “Ồ, tốt lắm con yêu!” mỗi khi bé làm đúng điều gì? Duy trì vốn từ biểu thị sự khen ngợi bé. Bạn sẽ sớm nhận ra bé sẽ sẵn sàng hợp tác và có nhiều tiến bộ hơn. Sau đây là một số câu gợi ý:

• Cảm ơn con vì đã giúp mẹ nhé.
• Mẹ yêu con làm sao…
• Mẹ biết mẹ có thể trông cậy vào con mà.
• Con đúng là một trợ thủ đắc lực của mẹ.
• Ồ, cảm ơn con nhé, mẹ đang cần cái này.
• Mẹ nghe ba bảo con đã làm một việc tốt khi…
• Này! Mẹ nghe con nói “làm ơn” dễ thương lắm!
• Đập tay nào!

Phát triển kỹ năng cho bé qua trò chơi ghép hình
Những miếng ghép hình đầy màu sắc có thể là công cụ giảng dạy tuyệt vời với trẻ lên 3. Mảnh ghép có in hình chữ cái, từ đơn, động vật hay đồ vật giúp con bạn làm quen với những chữ cái và phát triển kỹ năng ngôn ngữ.

Ở tuổi này, trẻ có thể hoàn thành trò chơi lắp ráp bảng chữ cái hay những mảnh ghép đủ loại vào khung có sẵn. Việc này tốt cho việc phát triển kỹ năng phối hợp giữa tay và mắt ở bé.

Ban đầu, bạn có thể giúp bé bằng cách đưa ra một số gợi ý để bé không cảm thấy quá khó khăn. Thử mua những bộ ghép hình về những hình ảnh bé nhận ra được hay về những vật mà bé thích. Qua nhiều lần chơi với những trò xếp hình quen thuộc, bé sẽ phản ứng nhanh hơn và phấn khích hơn.

Dạy bé 3 tuổi tập đếm
Ở tuổi này, khi bạn hỏi trẻ bao nhiêu tuổi, trẻ sẽ vô cùng tự hào giơ đúng số ngón tay bằng tuổi của mình. Con của bạn đang bắt đầu nhận ra rằng các ngón tay tương ứng với một con số thực tế. Đừng ngạc nhiên nếu “số 3” là con số yêu thích của trẻ với hầu hết các câu trả lời khi mà bạn hỏi: “Con có bao nhiêu…?”.

Phần lớn trẻ 3 tuổi có thể đếm đến 3 và bắt đầu biết các con số từ 1 đến 9. Trẻ sẽ nhanh chóng nhận ra khi được cho số bánh ít hơn của bạn khác.

Mặc dù hiện tại, bé có chỉ thể đếm được 1 hoặc 2 khối gỗ hoặc xe tải, nhưng đến cuối năm nay, trẻ sẽ biết đếm đến 4 và 5. Tuy nhiên, việc tính nhẩm còn là một thách thức với trẻ, như 2+2=4, trẻ thường không thực hiện được cho đến khi gần vào mẫu giáo.

Cách tốt nhất để rèn luyện kỹ năng toán học cho con của bạn là kết hợp đếm và phân loại cùng lúc, ví dụ đếm những chiếc xe màu đỏ khi bạn băng qua đường để cho trẻ dễ hình dung.

Cuộc sống của mẹ
Hầu hết cha mẹ nào cũng đã từng trải qua những trận chiến khi cho bé mặc quần áo, nhưng trừ khi đó là một dịp đặc biệt, còn không, bạn đừng quá phiền lòng tới chuyện ăn mặc của trẻ.

Nên để con của bạn tự chọn trong ngăn kéo hoặc chọn một trong những bộ đồ bạn đã để sẵn. Không có vấn đề gì nếu trẻ mặc đồ nhìn hơi kỳ cục vì trẻ vẫn còn quá nhỏ để lo lắng về vấn đề thời trang.

Hơn nữa, đây cũng là cơ hội để trẻ tự đưa ra quyết định và sự sáng tạo của mình. Nên đưa ra một nguyên tắc như: “Hôm nay trời lạnh nên con sẽ mặc thêm một cái áo len” , sau đó để trẻ tự chọn cái mà trẻ muốn.

Bé 3 tuổi rưỡi đã có thể nhận diện được các chữ cái
Bé 3 tuổi rưỡi của bạn có thể biết hoặc không biết cách viết tên của mình. Tuy nhiên, bạn có thể hướng dẫn bé làm quen khi cho thấy tên của bé ở nhiều nơi bằng nhiều cách.

Thường trẻ mẫu giáo đã nhận diện được các chữ cái trong tên của bé. Bé có thể chưa biết đọc, nhưng nhận diện những ký tự này sẽ là tiền đề quan trọng phát triển kỹ năng đọc sau này.

Việc dán đầy tên của bé xung quanh nhà có thể khiến trẻ phát ngán mỗi khi đọc. Thay vì vậy, bạn có thể mua những trò chơi đố chữ hay là trang trí tên bé trước cửa phòng. Những việc này cũng sẽ giúp bé hình thành ý thức sở hữu và phát triển tính cách. Ngoài ra, bạn cũng có thể chơi trò hỏi – đáp về những đồ vật xung quanh có chữ cái đầu giống như tên của bé.

Bé yêu có phải là thần đồng?
Bé 3 tuổi của bạn có thể liên tiếp khiến bạn ngạc nhiên vì khả năng trả lời câu đố hay là nhận diện hình dạng và màu sắc của bé.

Đây là một năm với những bước tiến tuyệt vời trong việc phát triển kỹ năng mới và xây dựng tinh thần học tập ở trẻ. Thậm chí, bạn còn thắc mắc không biết có nên cho trẻ trắc nghiệm IQ để đo chỉ số thông minh vì bé không chỉ sáng dạ mà còn có thể có năng khiếu.

Theo các chuyên gia tâm lý, thời điểm này còn quá sớm để can thiệp. Thật ra, các câu hỏi trắc nghiệm IQ không phù hợp đối với trẻ dưới 5 tuổi. Do đó, bạn sẽ không thu được kết quả nào. Năng khiếu tiềm tàng của trẻ lên ba cần được khuyến khích, động viên bằng những việc như: cho bé trải nghiệm những điều mới lạ, chơi tự do, tiếp xúc với nhiều loại ngôn ngữ và khả năng chọn lựa đồ chơi.