Quan hệ tình dục tuy mang lại nhiều lợi ích, song nếu không quan hệ an toàn sẽ làm tăng nguy cơ mắc những bệnh lây qua đường tình dục.
Để bảo vệ bản thân tránh khỏi những hậu quả nghiêm trọng, bạn hãy tìm hiểu định nghĩa bệnh lây qua đường tình dục, các bệnh lây qua đường tình dục và cách phòng ngừa dưới đây.
Định nghĩa về bệnh lây qua đường tình dục
Bệnh lây qua đường tình dục viết tắt là STDs (Sexually transmitted diseases) là những bệnh truyền nhiễm phổ biến. Bệnh có thể lây nhiễm qua bất kỳ hình thức quan hệ tình dục nào kể cả quan hệ đường miệng hay qua hậu môn.
Những đối tượng trong độ tuổi sinh sản có nguy cơ mắc bệnh lây qua đường tình dục cao nhất. Mỗi bệnh sẽ có những biểu hiện và mức độ ảnh hưởng sức khỏe khác nhau.
Nếu không được chẩn đoán và điều trị hợp lý, STDs có thể dẫn tới biến chứng nghiêm trọng như vô sinh, sảy thai, thai ngoài tử cung, tắc nghẽn niệu đạo, khối u…
Tại Việt Nam, với tâm lý ngại thăm khám cũng như thiếu kiến thức về bệnh lây qua đường tình dục, nhiều người khiến tình trạng bệnh của mình ngày càng diễn biến xấu đi.
Các bệnh lây qua đường tình dục thường gặp
1. Chlamydia
– Nguyên nhân: Là bệnh lây truyền chủ yếu qua đường tình dục, do vi khuẩn Chlamydia trachomatis gây ra.
– Cách thức lây truyền:
Bất kỳ ai cũng có thể nhiễm Chlamydia nếu quan hệ tình dục (qua ngả âm đạo, hậu môn, miệng) với người đang nhiễm Chlamydia.
Phụ nữ có thể bị lây nhiễm Chlamydia kể cả khi đàn ông không xuất tinh.
Nếu từng nhiễm Chlamydia và đã điều trị khỏi trong quá khứ, bạn vẫn có thể tái nhiễm nếu quan hệ không an toàn với người đang nhiễm Chlamydia.
Phụ nữ có thai nhiễm Chlamydia có thể truyền bệnh cho thai nhi và để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng.
– Triệu chứng:
Ở phụ nữ
- 70% phụ nữ nhiễm Chlamydia không triệu chứng.
- Các triệu chứng nếu có: Dịch âm đạo bất thường, đau rát khi đi tiểu, chảy máu âm đạo hoặc ra máu vào khoảng giữa hai kỳ kinh nguyệt, ra máu sau khi quan hệ, đau hoặc khó chịu bụng dưới.
Ở nam giới
- 50% nam giới nhiễm Chlamydia không triệu chứng.
- Các triệu chứng nếu có: Đau buốt khi đi tiểu, dịch tiết ở lỗ tiểu bất thường, đau hoặc khó chịu ở đầu dương vật.
Bệnh Chlamydia nếu không chữa trị sớm có thể gây vô sinh ở nữ giới và nhiều biến chứng nguy hiểm khác.
2. Bệnh lây truyền qua đường tình dục: Lậu
– Nguyên nhân: Là bệnh lây truyền chủ yếu qua đường tình dục, do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae (hay còn gọi là vi khuẩn lậu) gây ra.
Lậu xảy ra chủ yếu ở vùng sinh dục. Ngoài ra, còn có thể gây bệnh ở họng và mắt.
– Cách thức lây truyền: Đối tượng nào cũng có thể nhiễm bệnh lậu nếu quan hệ tình dục (qua ngả âm đạo, hậu môn, miệng) với người đang nhiễm lậu.
– Triệu chứng:
Ở phụ nữ
50% phụ nữ nhiễm lậu không có triệu chứng, song ở những người có triệu chứng thường gặp các tình trạng dưới đây:
- Tăng tiết hoặc thay đổi bất thường ở dịch âm đạo
- Đau bụng, đau khi đi tiểu dễ nhầm với nhiễm trùng tiểu thông thường
- Đau khi quan hệ tình dục.
- Ngứa hậu môn hoặc đau rát họng nếu có tiếp xúc sinh dục ở vùng này với người nhiễm lậu.
- Trường hợp hiếm hơn là chảy máu ở giữa hai kỳ kinh nguyệt, kinh nguyệt bất thường.
Ở nam giới
90% nam giới mắc lậu có triệu chứng. Viêm niệu đạo là triệu chứng bệnh lậu điển hình ở nam giới, thường xuất hiện 5-7 ngày sau khi quan hệ không an toàn với người nhiễm lậu.
Dấu hiệu thường là:
- Dịch tiết dương vật bất thường. Xảy ra ở ít nhất 8/10 nam giới nhiễm lậu
- Đau rát khi đi tiểu
- Tiểu rát, thường xuyên cảm thấy mắc tiểu và tiểu nhiều lần trong ngày
- Nhiễm trùng vùng hậu môn và họng có thể xảy ra nếu có tiếp xúc sinh dục ở vùng này. Triệu chứng thường là ngứa và đau họng.
3. Herpes sinh dục
– Nguyên nhân: Bệnh do virus Herpes Simplex gây ra.
80% người nhiễm virus herpes ở sinh dục không có triệu chứng, hoặc có triệu chứng nhưng chỉ thoáng qua.
Ở những người này, virus sẽ cư trú ở dạng không hoạt động trong rễ thần kinh vùng sinh dục, không gây ra triệu chứng. Tuy nhiên, những người không có triệu chứng vẫn có virus ở vùng sinh dục, và làm tăng khả năng lây bệnh qua đường tình dục.
– Triệu chứng:
- Mệt mỏi, sốt nhẹ
- Mụn nước mọc thành chùm ở vùng sinh dục, hậu môn. Có thể mọc từng đợt trong 1-2 tuần. Các mụn nước sau đó vỡ để lại các vết trợt nông.
- Các hạch vùng bẹn có thể nổi.
- Ở phụ nữ có thể thấy dịch tiết âm đạo bất thường, mụn nước khó quan sát nếu mọc ở cổ tử cung hoặc các túi cùng âm đạo.
[inline_article id=264715]
4. Bệnh lây qua đường tình dục: HIV
– Nguyên nhân:
Do Human Immunodeficiency Viruses (HIV) gây ra và có thể gây hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS) nếu không điều trị kịp thời.
Nếu được điều trị bằng các liệu pháp ức chế virus, HIV có thể được kiểm soát, người nhiễm HIV có thể sẽ sống lâu dài, khỏe mạnh.
HIV lây chủ yếu qua các loại dịch tiết cơ thể như máu, tinh dịch, dịch nhầy trước khi xuất tinh, dịch hậu môn, dịch âm đạo của người mắc HIV.
– Cách thức lây truyền: Quan hệ tình dục không an toàn (trong đó quan hệ qua đường hậu môn có nguy cơ cao nhất), dùng chung kim tiêm với người mắc HIV, truyền từ mẹ sang con (nguy cơ này giảm ở người mẹ có điều trị).
– Triệu chứng:
Trong vòng 2-4 tuần sau nhiễm, người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi và có các triệu chứng như nhiễm cúm, kéo dài trong vài tuần rồi biến mất.
Giai đoạn tiếp theo diễn ra âm thầm và hầu như không có triệu chứng. Người bệnh AIDS có thể sống được 3-5 năm nếu không điều trị.
>> Bạn có thể tìm hiểu thêm: Quan hệ bằng miệng có nhiễm HIV không? Biết để phòng tránh đúng cách
5. Mụn cóc sinh dục (sùi mào gà)
– Nguyên nhân:
Mụn cóc sinh dục hay còn gọi là sùi mào gà gây ra bởi human papillomavirus (HPV). Có khoảng hơn 100 tuýp HPV đã được định danh, trong đó tác nhân chủ yếu gây bệnh sùi mào gà là HPV tuýp 6 và tuýp 11.
HPV tuýp 16, 18, 31, 33 gây ung thư cổ tử cung (có thể gây ung thư ở vùng tiếp xúc sinh dục khác như dương vật, hậu môn, âm hộ, âm đạo). Mụn cóc thông thường do các tuýp khác của HPV gây ra và không phải là bệnh lây qua đường tình dục.
– Cách thức lây truyền: Sùi mào gà lây qua đường tình dục. HPV lây truyền qua đường tiếp xúc, phần lớn là trực tiếp (da chạm da), hoặc ít hơn, lây gián tiếp (vùng sinh dục cùng tiếp xúc với đồ vật đã nhiễm HPV).
– Triệu chứng: Thường xuất hiện một hoặc một vài sẩn nhỏ ở vùng sinh dục, hơi gồ lên khỏi bề mặt da, phẳng hoặc hơi sùi nhẹ.
6. Bệnh lây qua đường tình dục: Giang mai
– Nguyên nhân:
Bệnh giang mai do vi khuẩn Treponema pallidum gây ra, là bệnh lây truyền chủ yếu qua đường tình dục.
– Triệu chứng:
Thường xuất hiện vết loét tròn hoặc bầu dục ở ngay vùng nhiễm của vi khuẩn (đầu dương vật, miệng, họng, cổ tử cung…). Những vết loét này thường không đau, tự hết sau khoảng 2-6 tuần kể cả không điều trị. Giai đoạn này thường có nổi hạch ở gần vùng có vết loét.
7. Viêm âm đạo do Trichomonas
– Viêm âm đạo do Trichomonas là bệnh lây qua đường tình dục khá phổ biến ở phụ nữ.
– Triệu chứng thường gặp là dịch tiết âm đạo bất thường. Dịch tiết thường loãng, số lượng nhiều, có bọt, màu vàng xanh và có mùi hôi. Các triệu chứng khác có thể gặp là ngứa âm hộ, đi tiểu khó, đau bụng dưới hoặc đau khi quan hệ.
Cách phòng ngừa bệnh lây qua đường tình dục
Biết cách phòng ngừa các bệnh lây qua đường tình dục thường gặp sẽ giúp bạn giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh hiệu quả.
- Quan hệ tình dục chung thủy một vợ một chồng.
- Kiểm tra sức khỏe tình dục định kỳ 6 tháng/lần.
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ nếu bạn đời đang mắc bệnh ở vùng kín.
- Vệ sinh bộ phận sinh dục sạch sẽ trước và sau quan hệ.
- Tránh các hành vi tình dục làm tăng rủi ro lây nhiễm bệnh như làm chảy máu, rách da…
- Tiêm vắc-xin phòng bệnh viêm gan B, HPV.
Như vậy, bạn đã biết các bệnh lây qua đường tình dục phổ biến. Để bảo vệ bản thân, bạn cần thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc quan hệ tình dục an toàn. Khi cơ thể xuất hiện những dấu hiệu lạ, bạn nên đến thăm khám tại các bệnh viện uy tín để nhanh chóng có phác đồ điều trị phù hợp.
