Categories
3 tháng đầu Mang thai

Bà bầu không nên ăn gì trong 3 tháng đầu để giúp thai nhi phòng tránh dị tật bẩm sinh?

Bầu nên cẩn thận khi ăn uống trong suốt thời gian mang thai, đặc biệt là trong giai đoạn 3 tháng đầu. Nếu bà bầu ăn phải các thực phẩm không tốt cho thai kỳ có thể gây ảnh hưởng đến cho thai nhi.

Bài viết liệt kê 20 loại thực phẩm mà bà mẹ mang thai không nên ăn, có nghĩa rằng nó sẽ không phải là lựa chọn tối ưu nếu bạn có nhiều lựa chọn khác hoặc không nên ăn một cách quá thường xuyên. Bạn cũng đừng quá căng thẳng hay lo lắng nếu chẳng may ăn hay thỉnh thoảng ăn vì sở thích ăn uống. Tuy nhiên, vẫn cần lưu ý một số loại thực phẩm tiềm ần nhiều nguy cơ trực tiếp nên tránh.

Bà bầu không nên ăn gì trong 3 tháng đầu để giúp thai nhi phòng tránh dị tật bẩm sinh? Dưới đây là danh sách 20 loại thực phẩm bà bầu không nên ăn khi mang thai 3 tháng đầu và trong suốt kỳ.

1. Cá có chứa nhiều thuỷ ngân

Các loại cá bạn nên tránh ăn trong 3 tháng đầu mang thai như cá mập, cá kiếm, cá thu vua và cá ngói là những loại có hàm lượng thủy ngân cao. Ngoài ra, bạn cũng nên tránh các loại thịt sống cá sống như sushi và nội tạng.

Thủy ngân là một chất được tìm thấy trong đại dương, suối và hồ. Chất này là một chất có thể ảnh hưởng đến thần kinh, gây tổn thương não và chậm phát triển ở trẻ sơ sinh. Khi mang thai 3 tháng đầu, bạn có thể chọn tiêu thụ các loại cá như cá hồi, cá da trơn, cá tuyết và cá ngừ có hàm lượng thủy ngân thấp.

Bạn có thể ăn khẩu phần cá từ 226 – 240g/tuần, tức là từ 2 đến 3 phần ăn. Tuy nhiên, khi bạn tiêu thụ cá ngừ trắng (albacore) chỉ nên giới hạn ở mức 170g mỗi tuần, theo FDA Hoa Kỳ (1).

>> Bạn có thể xem thêm: Bà bầu ăn cháo cá chép vào tháng thứ mấy để mẹ khỏe, bé thông minh?

2. Cá sống ở môi trường ô nhiễm

Bầu cũng nên tránh ăn các loài cá sống ở dòng suối, hồ và sông ở địa phương có chứa hàm lượng polychlorinated biphenyls (PCB) có hại. Nếu bạn tiếp xúc với những chất gây ô nhiễm này có thể dẫn đến trẻ sinh ra nhẹ cân, kích thước đầu nhỏ hơn, suy giảm khả năng học tập và có các vấn đề về trí nhớ.

Để giúp thai nhi phòng tránh dị tật bẩm sinh bà bầu trong 3 tháng đầu không nên ăn gì? Tốt nhất, bạn cần tránh ăn cá bắt từ những ao hồ gần các khu công nghiệp

3. Hải sản hun khói

bà bầu không nên ăn gì trong 3 tháng đầu để giúp thai nhi phòng tránh dị tật bẩm sinh?

Bà bầu không nên ăn gì trong 3 tháng đầu để giúp thai nhi phòng tránh dị tật bẩm sinh? Bầu không nên dùng hải sản hun khói (xông khói) và trữ đông lâu ngày vì nó có thể chứa vi khuẩn Listeria, gây tiêu chảy cấp, buồn nôn. Mẹ nhiễm loại vi khuẩn này trong 3 tháng đầu có thể gây sẩy thai, trong 3 tháng cuối có thể gây sinh non, thai nhẹ cân. Ngoài ra, thực phẩm xông khói còn chứa nhiều muối dễ làm tăng huyết áp hơn.

>> Bạn có thể xem thêm: Những lưu ý cần thiết khi ăn hải sản mẹ bầu nhất định phải biết!

4. Các loài động vật có vỏ

Bên cạnh tránh các loại hải sản hun khói, bà bầu cũng nên tránh ăn sống các loại hải sản có vỏ như hàu và trai. Vì các loài động vật này có vi khuẩn, virus và độc tố có hại có thể gây ra bệnh và ngộ độc thực phẩm rất nguy hiểm. Để tránh gây dị tật cho thai nhi, bạn nên chế biến chính các loài động vật này trước khi ăn.

>> Bạn có thể xem thêm: Bà bầu có nên ăn sò lông? Ăn làm sao để không rước họa vào người?

5. Trứng sống hoặc nấu chưa kỹ

Bà bầu không nên ăn gì trong 3 tháng đầu để giúp thai nhi phòng tránh dị tật bẩm sinh? Bạn không nên ăn trứng sống, trứng chưa được nấu chưa chín. Vì trứng sống có chứa vi khuẩn salmonella có khả năng gây ngộ độc thực phẩm.

Nếu nhiễm phải vi khuẩn trên, bạn có thể bị tiêu chảy, nôn mửa nặng, nhức đầu, đau bụng và sốt cao. Dù những triệu chứng này không gây hại cho thai nhi nhưng điều này sẽ khiến hệ thống miễn dịch của bạn yếu hơn gây ảnh ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.

>> Bạn có thể xem thêm: Bà bầu ăn trứng gà đúng cách mới tốt

6. Thịt gia súc và gia cầm sống

Bà bầu kiêng ăn gì trong 3 tháng đầu?
Bà bầu kiêng ăn gì trong 3 tháng đầu?

Các loại thịt gia súc và gia cầm sống hoặc nấu chưa chín như thịt đỏ hoặc thịt sống có máu có thể gây nguy hiểm. Vì các loại thực phẩm này có chứa ký sinh trùng Toxoplasma và vi khuẩn Salmonella có hại.

Nếu bạn nhiễm phải vi khuẩn Salmonella có thể tăng nguy cơ bị ngộ độc thực phẩm. Còn khi bạn nhiễm ký sinh trùng Toxoplasma có thể gây ra bệnh toxoplasmosis có các triệu chứng giống cúm khi mang thai dẫn đến sảy thai hoặc thai chết trong khi sinh.

Để tránh gây dị tật cho thai nhi, bà bầu cần nấu chín trước khi ăn.

7. Thịt nguội

Bà bầu không nên ăn thịt nguội vì có chứa vi khuẩn listeria. Loại vi khuẩn này có thể truyền từ mẹ sang nhau thai gây ra các biến chứng nghiêm trọng; thậm chí khiến cho thai nhi chết lưu.

>> Bạn có thể xem thêm: Bà bầu ăn thịt bò được không? Ăn như thế nào mới tốt cho cả mẹ và bé?

8. Sữa chưa tiệt trùng

Bà bầu 3 tháng đầu nên kiêng sữa chưa tiệt trùng

Nếu bạn đang có thói quen uống sữa chưa tiệt trùng hoặc sữa tươi thì nên từ bỏ ngay. Mặc dù, các loại sữa này có chứa nhiều chất dinh dưỡng. Nhưng các loại thực phẩm này lại có thể gây bệnh cao hơn. Vì chúng có chứa các vi khuẩn có hại như salmonella, listeria, E.coli và cryptosporidium có thể gây hại cho hai mẹ con (3).

9. Phô mai mềm chưa tiệt trùng

Để giúp thai nhi phòng tránh dị tật bẩm sinh bà bầu không ăn gì trong 3 tháng đầu? Tốt nhất bà bầu không nên ăn phô mai mềm chưa tiệt trùng. Vì trong thực phẩm này có chứa listeria. Nếu bạn muốn ăn phô mai trong thai kỳ thì nên chọn loại phô mai cứng không chứa nước đã tiệt trùng, hoặc loại phô mai mềm đã được tiệt trùng.

>> Bạn có thể xem thêm: Bà bầu ăn phô mai con bò cười được không và có tốt không?

10. Trái cây và rau quả củ chưa rửa

Trái cây và rau chưa rửa là nơi “trú ngụ” của ký sinh trùng Toxoplasma gây hại cho thai nhi đang phát triển. Ký sinh trùng Toxoplasmosis làm ô nhiễm đất trồng trái cây và rau quả. Khi bạn ăn phải các loại trái cây này lúc chưa rửa kỹ thì sẽ bị nhiễm bệnh.

Tốt nhất, khi ăn rau củ quả bạn nên rửa sạch và nấu chín. Nhất là, bạn phải cắt bỏ phần quả bị giập vì chỗ này dễ bị ký sinh trùng xâm nhập vào thực phẩm (4).

11. Rau mầm sống

Mang thai 3 tháng đầu bà bầu kiêng ăn gì?
Mang thai 3 tháng đầu bà bầu kiêng ăn gì?

Mang thai trong 3 tháng đầu, bà bầu không nên ăn gì để giúp thai nhi phòng tránh dị tật bẩm sinh? Thực phẩm bà bầu không ăn chính là các loại rau mầm sống như giá đỗ, lá đinh lăng, mầm đậu tuyết… Vì các loại thực phẩm này dễ bị nhiễm vi khuẩn listeria, salmonella và E.coli.

>> Bạn có thể xem thêm: Bà bầu ăn rau sống được không? Mẹ bầu thích rau sống nên xem ngay!

12. Nước trái cây chưa tiệt trùng

Các loại nước ép trái cây chưa tiệt trùng kể cả những chai nước được đóng gói bán trong cửa hàng tiện lợi hay siêu thị đều có thể chứa vi khuẩn. Thậm chí, một ly nước trái cây mới pha cũng có thể gây nguy hiểm nếu nguyên liệu không được rửa sạch.

Do đó, để an toàn cho sức khỏe khi mang thai, bạn nên ép nước trái cây ở nhà để uống. Khi ép nước, bạn nhớ phải rửa kỹ trái cây và rau quả, dùng bàn chải cạo sạch bụi bẩn và cắt bỏ những chỗ bị giập nát đi nhé.

14. Cam thảo

Để giúp thai nhi phòng tránh dị tật bẩm sinh trong 3 tháng đầu bà bầu không nên ăn gì? Bạn nên tránh dùng cam thảo khi mang thai. Vì trong cam thảo có chất glycyrrhizin có thể làm suy yếu nhau thai, làm tăng nồng độ của hormone cortisol, gây ảnh hưởng đến sự phát triển của các tế bào thần kinh. Ngoài ra, cam thảo cũng làm tăng nguy cơ cao huyết áp và sinh non ở thai phụ (8).

>> Bạn có thể xem thêm: 9 tác dụng của kỷ tử giúp bà bầu tẩm bổ

15. Uống nước có nhiều caffeine

Nếu bà bầu tiêu thụ một lượng caffeine cao hơn mức khuyến nghị có thể làm tăng nguy cơ sảy thai và sinh con nhẹ cân. Do đó, bạn chỉ nên tiêu thụ caffeine ở mức 200 mg mỗi ngày thôi nhé.

Bạn cần hạn chế dùng các thức uống có caffeine như trà, sôcôla và nhiều loại nước tăng lực. Bên cạnh đó, bạn cũng cần tránh uống nước ngọt, soda, rượu và trà đá trong khi mang thai nhé.

>> Bạn có thể xem thêm: Mẹ bầu uống trà đường được không? Và một số lưu ý cho thai phụ

16. Thực phẩm đóng hộp

Bà bầu nên kiêng thực phẩm đóng hộp

Bà bầu không nên ăn gì trong 3 tháng đầu để giúp thai nhi phòng tránh dị tật bẩm sinh? Khi mang thai, bạn nên tránh dùng các thực phẩm đã được đóng hộp. Nguyên nhân là do 3 lý do sau (5):

  • Thực phẩm trong hộp có thể đã quá cũ để ăn và chứa đựng vi khuẩn gây hại do thời hạn sử dụng đã lâu.
  • Các loại ngừ đóng hộp và salad cá ngừ có chứa hàm lượng thủy ngân cao gây độc cho mẹ và thai nhi (6).
  • Lớp lót của hộp thực phẩm có chứa Bisphenol A (BPA) gây ảnh hưởng đến hoạt động nội tiết của thai nhi và các vấn đề cho thai phụ về sinh sản, ung thư, bệnh gan, bệnh tim.

17. Thực phẩm giàu nitrat

Bà bầu cũng cần tránh các thực phẩm chứa nhiều nitrat như sandwich, thịt xông khói, thịt nguội, xúc xích… Chất nitrat này có tác dụng tạo màu và bảo quản thực phẩm.

Khi bầu tiêu thụ các thực phẩm trên, nitrat sẽ chuyển hóa thành nitrosamine làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư ở bà mẹ và những bất thường ở thai nhi. Ngoài chứa nhiều nitrat, các thực phẩm trên còn có chất béo bão hòa có thể không tốt cho thai kỳ.

18. Thực phẩm nhiều đường

Ngoài việc tránh các thực phẩm giàu nitrat, bạn cũng cần cắt giảm thêm các thực phẩm nhiều đường khi mang thai. Các thực phẩm nhiều đường bà bầu kiêng ăn gồm những gì? Đó là món ăn tráng miệng, kẹo, bánh ngọt, kem, bánh quy, sôcôla và đồ uống ngọt.

Vì các thực phẩm nhiều đường sẽ làm trầm trọng hơn các biến chứng thai kỳ như buồn nôn, táo bón, ợ chua, tăng cân và dẫn đến tiểu đường thai kỳ. Ngoài ra, nếu bạn ăn nhiều các thực phẩm trên còn làm tăng nguy cơ sinh non, tiền sản giật và mắc hội chứng chuyển hóa ở trẻ sơ sinh.

Tuy nhiên, đôi khi bạn cũng có thể ăn các thực phẩm nhiều đường nhưng đừng quá nhiều. Tốt nhất, bạn nên chọn các thực phẩm giàu đường tự nhiên như lê, bưởi, chà là và mơ… nếu đang thèm ngọt.

>> Bạn có thể xem thêm: Bà bầu ăn đu đủ xanh được không? 5 lý do không nên ăn kẻo hại thai nhi

19. Thực phẩm giàu chất béo

mang thai trong 3 tháng đầu để giúp thai nhi phòng tránh dị tật bẩm sinh bà bầu không nên ăn gì?
Mang thai trong 3 tháng đầu để giúp thai nhi phòng tránh dị tật bẩm sinh bà bầu không nên ăn gì?

Bà bầu cũng nên tránh ăn các thực phẩm giàu chất béo chuyển hóa hoặc chất béo hydro hóa như thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, bánh quy giòn, pizza đông lạnh, thực phẩm chiên, bơ thực vật và kem phủ kem.

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị, chúng ta nên hạn chế tiêu thụ chất béo chuyển hóa ở mức dưới 1% so với tổng lượng calo nạp vào. Điều này để tránh nguy cơ mắc bệnh tim, béo phì, tăng tốc độ phát triển của thai nhi và sinh non (7).

Tuy nhiên, trong thai kỳ bạn có thể tiêu thụ các thực chứa axit béo omega 3, 6, 9 vì chúng cần thiết cho bạn và thai nhi đang phát triển. Bạn có thể bổ sung chất này trong các thực phẩm như ô liu, các loại hạt, quả bơ, hạt lanh và cá. Nhưng bạn cũng không nên ăn quá nhiều các thực phẩm này nhé.

20. Thức ăn thừa

Khi mang thai 3 tháng đầu và suốt thai kỳ, bạn cần nhớ không nên ăn những thức ăn đã để quá lâu ngoài nhiệt độ phòng nhé. Vì các thức ăn này đã có vi khuẩn “trú ngụ” và hoạt động rồi. Tốt nhất, bạn cần phải nhớ chỉ ăn các món ăn vừa được chế biến nhé (9).

>> Bạn có thể xem thêm: Tại sao không được ăn đồ thừa của bà bầu? Điều này có xui xẻo không?

Như vậy bà bầu không nên ăn gì trong 3 tháng đầu để giúp thai nhi phòng tránh dị tật bẩm sinh? Bà bầu nên tránh các thực phẩm gồm hải sản chứa nhiều thuỷ ngân, hải sản ở môi trường ô nhiễm, rau quả củ chưa rửa sạch, rau mầm, phô mai và các chế phẩm chưa tiệt trùng, thực phẩm đóng hộp, thực phẩm giàu nitrat, đường và thức ăn thừa.

By Nguyễn Thụy Ngọc Quỳnh

Tác giả Nguyễn Thụy Ngọc Quỳnh đã có kinh nghiệm hai năm với vị trí chuyên viên nội dung về sức khỏe. Với những kiến thức và kinh nghiệm đã tích lũy, Quỳnh hy vọng sẽ mang đến cho độc giả những thông tin bổ ích và thiết thức trong việc chăm sóc sức khỏe. Hiện Quỳnh đang phụ trách viết bài cho chuyện mục Mang thai của MarryBaby.