Categories
Mang thai Biến chứng thai kỳ

Tìm hiểu về xét nghiệm HbA1c cho bà bầu giúp tầm soát nguy cơ tiểu đường thai kỳ

Tiểu đường thai kỳ là một trong các biến chứng mà nếu mắc phải, mẹ bầu và thai nhi đối mặt với nhiều nguy cơ về sức khỏe. Y học đã có nhiều phương pháp để sớm phát hiện, tầm soát tình trạng này cho mẹ bầu. Xét nghiệm HbA1c là một trong số đó.

Xét nghiệm HbA1c cho bà bầu chưa phổ biến lắm trong các phương pháp xét nghiệm tiểu đường thai kỳ. Tuy nhiên, chỉ số HbA1c sẽ phản ánh được việc kiểm soát đường huyết của mẹ bầu. Từ đó tầm soát sớm tiền đái tháo đường thai kỳ (GDM) và cho mẹ thông tin về giải pháp sức khỏe phù hợp.

Xét nghiệm HbA1c là gì

Theo thông tin của MedlinePlus thuộc Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ (NLM), xét nghiệm HbA1c cho bà bầu là xét nghiệm máu dùng để kiểm tra lượng glucose gắn với hemoglobin trong các tế bào hồng cầu. Người mắc đái tháo đường hoặc các bệnh làm tăng lượng đường trong máu sẽ có lượng glucose gắn với hemoglobin nhiều hơn. Nồng độ % hemoglobin bị glycosyl trong tổng số hemoglobin sẽ đánh giá nồng độ glucose trong máu trong khoảng thời gian 2-4 tháng trước đó.

Chỉ số HbA1c là gì trong xét nghiệm cho bà bầu

Hemoglobin glycated (HbA1c) là một loại hemoglobin đặc biệt kết hợp giữa hemoglobin và đường glucose, nó đại diện cho tình trạng gắn kết của đường trên Hb hồng cầu. HbA1c tồn tại trong hồng cầu, có chức năng vận chuyển oxy và glucose đi nuôi cơ thểc. Mức trung bình của glucose huyết tương trên hồng cầu tương quan với mức độ glycosyl hóa. Chỉ số HbA1c phản ánh tình trạng kiểm soát đường của thai phụ liên tục trong 3 tháng, xét nghiệm này có giá trị chẩn đoán cũng như tầm soát sớm đái tháo đường thai kỳ. Một số nghiên cứu trước đây đã kiểm tra và đề xuất rằng, mức HbA1c được đo trong tam cá nguyệt đầu tiên sẽ hữu ích cho việc dự đoán đái tháo đường thai kỳ (GDM) trong các tam cá nguyệt tiếp theo.

xét nghiệm HbA1c cho bà bầu 1

Xét nghiệm HbA1c cho bà bầu

Là 1 trong các phương pháp xét nghiệm để tầm soát sớm đái tháo đường thai kỳ (GDM)

Ưu điểm của xét nghiệm HbA1c cho bà bầu là phản ánh được việc kiểm soát đường huyết tốt hay không trong phạm vi 3 tháng. Từ đó giúp cho bệnh nhân và bác sĩ điều trị có kế hoạch điều trị phù hợp. Ngoài ra HbA1c có giá trị chẩn đoán cũng như tầm soát sớm tiền đái tháo đường.

[inline_article id= 279910]

Chỉ số HbA1c an toàn cho bà bầu trong xét nghiệm

Kết quả của xét nghiệm HbA1c cho bà bầu sẽ được phân thành các mức độ như sau:

  • Bình thường: dưới 5,7%
  • Tiền đái tháo đường (nguy cơ đái tháo đường): 5,7- 6,4%
  • Đái tháo đường: trên 6,5%

Theo Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA), giá trị mục tiêu HbA1c nằm trong khoảng từ 6 đến 6,5% (42–48 mmol/ mol) được khuyến nghị. 

Tuy nhiên, trong xét nghiệm cho bà bầu nên có chỉ số HbA1c nên từ 6% trở xuống. (1)

Các nghiên cứu quan sát cho thấy tỷ lệ an toàn cho thai nhi đến HbA1C nên ở mức dưới 6–6,5% (42–48 mmol/ mol) ở tam cá nguyệt thứ nhất.

Trong tam cá nguyệt thứ haithứ ba, HbA1C nên dưới 6% (42 mmol/ mol) có nguy cơ thấp. Trong khi các kết quả bất lợi khác như nguy cơ dị tật thai nhi tăng lên khi HbA1C ≥ 6,5% (48 mmol/ mol).

Khi xem xét tất cả các khả năng, các chuyên gia khuyến nghị chỉ số HbA1C tốt là ở mức 6–6,5% (42–48 mmol/ mol) nhưng mức HbA1C <6% (42 mmol / mol) có thể là tối ưu nhất khi thai nhi phát triển và lớn hơn.

>>> Có thể mẹ quan tâm: Chỉ số thai nhi theo từng tuần

Quy trình xét nghiệm HbA1c cho bà bầu

  • Điều dưỡng sẽ lấy mẫu máu từ tĩnh mạch trên cánh tay của mẹ bằng một cây kim nhỏ. 
  • Sau khi kim được đưa vào, một lượng nhỏ máu sẽ được thu thập vào ống nghiệm hoặc lọ. 
  • Mẹ bầu có thể cảm thấy hơi châm chích khi kim đi vào hoặc đi ra. Quá trình này thường mất ít hơn 5 phút.

xét nghiệm HbA1c cho bà bầu 2

Một số phương pháp khác ngoài xét nghiệm HbA1c cho bà bầu

Phương pháp xét nghiệm HbA1c cho bà bầu được dùng để theo dõi đường huyết thai kỳ. Bên cạnh đó, dưới đây là một số phương pháp phổ biến hơn trong xét nghiệm tiểu đường thai kỳ mẹ có thể tham khảo thêm.

Nghiệm pháp dung nạp glucose (OGTT)

Xét nghiệm dung nạp glucose qua đường uống (OGTT) là phương pháp phổ biến để thử tiểu đường thai kỳ.

Nhược điểm của phương pháp OGTT là khá tốn thời gian, nhiều mẹ bầu dễ nôn khi uống đường, không thuận tiện cho việc xác định mẹ có bị tiểu đường thai kỳ hay không.

>>> Mẹ có thể quan tâm: Thử tiểu đường thai kỳ (OGTT): Thời điểm và quy trình thực điểm

Xét nghiệm nước tiểu

Ngoài xét nghiệm HbA1c cho bà bầu, xét nghiệm nước tiểu cũng giúp xác định tiểu đường thai kỳ trong tam cá nguyệt thứ nhất, thứ hai. Một số chỉ số như glucose và kentone có thể cho bác sĩ thông tin chẩn đoán.

Chỉ số glucose

Bình thường nồng độ glucose có trong nước tiểu rất thấp (khoảng từ 0-0,8 mmol/l).

Nếu xác định được có hàm lượng glucose cao hơn thì mẹ bầu có nguy cơ tiểu đường thai kỳ. Nồng độ glucose trong nước tiểu cũng phản ánh tình trạng suy giảm chức năng thận mà mẹ nên cẩn trọng nếu có.

Chỉ số ketone

Chỉ số ketone cho phép ở mức 2,5-5 mg/dL hoặc 0,25-0,5 mmol/L. 

Nếu ketone trong nước tiểu của mẹ bầu vượt quá chỉ số cho phép thì nguy cơ tiểu đường thai kỳ rất cao. Xác định ketone giúp bác sĩ theo dõi chế độ ăn của thai phụ và đưa ra giải pháp, lời khuyên phù hợp.

Tóm lại, xét nghiệm HbA1c cho bà bầu là một trong số các xét nghiệm mẹ có thể chọn nhằm giúp tầm soát tiểu đường thai kỳ. MarryBaby hi vọng mẹ và bé sẽ luôn khỏe mạnh trong suốt thai kỳ nhè!

By Khanh Lương

Tác giả Khanh Lương có nền tảng kiến thức từ việc tốt nghiệp khoa Dược - Đại học Nguyễn Tất Thành và từ đó "bén duyên" với việc viết lách. Cô chia sẻ việc mang đến các nội dung chăm sóc sức khỏe hữu ích, chính xác, dễ hiểu là việc cô yêu thích, cô hy vọng bạn đọc có thể tìm thấy những thông tin bổ ích cho việc chăm sóc bản thân và gia đình thông qua các bài viết mà cô truyền tải.