Nuôi dạy con chưa bao giờ là một việc dễ dàng. Ngược lại, nó đòi hỏi kiến thức, kỹ năng và cách vận dụng thông minh từ các bậc phụ huynh. Với chuyên mục này, các thông tin được xây dựng nhằm trở thành một bách khoa toàn thư cung cấp kiến thức cần thiết cho quá trình chăm sóc và nuôi dạy con cái. Tất cả nhằm giúp cha mẹ hiểu rõ về nét tính cách, tư duy, suy nghĩ của con và từ đó áp dụng cho con phương pháp giáo dục, nuôi nấng phù hợp.
Để bé dễ dàng tiếp thu, mẹ cũng cần chia những bài học này theo giai đoạn phù hợp với độ tuổi của bé. Ví dụ những bài học về lễ phép nên dạy từ nhỏ, còn kiến thức tâm sinh lý giới tính thì sẽ giáo dục khi trẻ bắt đầu dậy thì.
Những bài học mẹ cần dạy bé từ 3-5 tuổi
Cha mẹ cần nuôi dạy con tính tự lập ở những việc nhỏ như vệ sinh cá nhân, mặc quần áo, nhớ địa chỉ nhà mình, không nói chuyện hay đi theo người lạ.
Ở độ tuổi này, trẻ cũng cần học cách thỏa thuận với bạn bè hay người lớn, đối phó với cơn giận của bản thân hay làm thế nào để tha thứ cho người khác và chính mình.
Trước khi bước sang tuổi thứ 6, trẻ cần nhận thức được tầm quan trọng của việc ăn uống lành mạnh. Ngoài ra, cha mẹ cần hướng dẫn để con biết đặt câu hỏi về những điều không biết, không cảm thấy ngại ngùng và biết chịu trách nhiệm về những việc mình làm.
Mẹ nên dạy bé vệ sinh cá nhân sớm để rèn luyện thói quen tốt này từ nhỏ
6-8 tuổi và những bài học về giao tiếp
Ở độ tuổi này, trẻ em cần được dạy ý thức hoàn thành công việc đúng hạn, cách tìm kiếm thông tin từ sách vở, Internet.
Trẻ cũng nên thuộc số điện thoại của cha mẹ, nhớ các số điện thoại khẩn cấp, biết cách đi qua đường an toàn. Đây là độ tuổi thích hợp để dạy trẻ biết làm một vài món ăn, đồng thời biết cách cư xử đúng mực trên bàn ăn.
Cha mẹ cũng đừng quên dạy trẻ tự nhiên giao tiếp với người khác, không nói ra mọi suy nghĩ vì nó có thể làm tổn thương người khác, biết cách chăm sóc, bảo vệ động vật.
Giao tiếp cũng là bài học mẹ cần dạy bé ở tuổi tiểu học
Bài học về định hướng bản thân cho bé từ 9-12 tuổi
Trẻ cần học cách ăn mặc phù hợp, biết phân biệt giữa thứ mình thích và thứ mình cần.
Cha mẹ cần hướng để trẻ phát hiện sở thích của bản thân, cố gắng để làm tốt nhất có thể, dạy trẻ sống lạc quan, tích cực nhưng không nhìn đời qua lăng kính màu hồng.
Đây cũng là thời điểm thích hợp để dạy con ý thức an toàn trên mạng xã hội, tự quản lý thời gian xem TV, máy tính, tập thể dục đầy đủ.
Đến tuổi này, trẻ nhất định phải biết cách mua đồ từ cửa hàng tạp hóa, nấu những món phức tạp hơn, nhớ sinh nhật của người nhà và biết thêm một số kỹ năng cần thiết khi đi cắm trại như sử dụng la bàn, dựng lều trại.
[inline_article id=227418]
13-15 tuổi và những bài học tự tin về bản thân và tôn trọng người khác
Trẻ bắt đầu ý thức rõ hơn về bản thân. Do đó, cha mẹ nhất thiết phải giúp con hiểu rằng mỗi người có một thế mạnh riêng, chấp nhận ngoại hình của mình thay vì quá để ý vào những điểm không hoàn hảo.
Như vậy, trẻ tự tin về bản thân hơn nhưng không đánh giá thấp người khác. Chúng cũng cần học cách tôn trọng người phục vụ, quý trọng tình bạn cùng các mối quan hệ, thể hiện tình cảm với người khác giới, biết xin lỗi khi phạm sai lầm.
Trước tuổi 16, trẻ chắc chắn phải học cách chi tiêu hợp lý, tiết kiệm tiền, sử dụng phương tiện giao thông công cộng, nhớ đường nơi mình sống, biết tránh xa khu vực nguy hiểm.
Biết quan tâm và chia sẻ với người khác sẽ giúp trẻ trưởng thành hơn
Ngoài ra, ở tuổi dậy thì, trẻ có nhiều biến chuyển về tâm lý, cha mẹ cần trang bị cho con kiến thức để hiểu rõ về chứng trầm cảm và cách ứng phó. Tránh xa chất cồn, ma túy cũng là những bài học mẹ cần dạy bé rất quan trọng
Cần dạy những bài học về sự trưởng thành khi trẻ 16-18 tuổi
Ở ngưỡng giao thời giữa thiếu niên và thanh niên, bạn trẻ cần học được cách kiểm soát cân nặng bản thân, nắm được điểm mạnh, yếu của mình.
Bố mẹ cũng nên dạy bé bắt đầu suy nghĩ về nghề nghiệp, tương lai, suy nghĩ cẩn thận trước khi quyết định, biết cách giải quyết mâu thuẫn, mạo hiểm một cách khôn ngoan.
Giáo dục giới tính là bài học mẹ cần dạy bé quan trọng không thể thiếu
Trước khi chính thức bước vào cuộc đời, những thiếu niên 16-18 tuổi còn rất nhiều việc phải học như hiểu năng lực bản thân, sắp xếp việc học hợp lý, biết điều tiết cảm xúc, hiểu được cảm giác của mình và người khác.
Đây cũng là thời điểm họ học cách tự lập về tài chính, tìm kiếm việc làm thêm. Đặc biệt, ở tuổi này, họ nhất định phải nắm rõ kiến thức về quan hệ tình dục an toàn.
Đúng là cả một quãng thời gian trưởng thành của trẻ có quá nhiều bài học mẹ cần dạy bé phải không nào! Tuy nhiên mẹ không cần quá áp lực. Chỉ cần tình thương, trách nhiệm và sự quan tâm, mẹ sẽ hoàn thành trọng trách này tốt thôi!
Có nhiều cách để bạn dạy con học thêm tại nhà nhưng nếu áp dụng không đúng phương pháp sẽ gây ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu của con. Một số phương pháp dưới đây sẽ giúp cha mẹ và con cái trở thành “đôi bạn học” cùng tiến mỗi ngày.
Học cùng con tại nhà dễ hay khó?
Với chương trình học hiện tại, nhiều bậc phụ huynh cảm thấy dễ dàng khi kèm bé từ 4 đến 6 tuổi (lớp 1 đến lớp 3). Thế nhưng khi trẻ bước vào lớp 4, 5 hay khi con lên cấp hai, cấp ba, những kiến thức mới dường như nằm ngoài khả năng của cha mẹ càng khiến họ đau đầu.
Vì vậy, nhiều bậc phụ huynh lại có tâm lý chán nản, bực bội dễ nóng giận, thiếu kiểm soát khi dạy con học. Điều này lại càng gây cho bé thêm nhiều áp lực, trẻ khó tập trung, giảm khả năng tiếp thu bài.
Vì sao nên tăng cường học cùng trẻ?
Không chỉ giúp trẻ học tốt, dạy trẻ học tại nhà còn mang lại nhiều lợi ích:
Tạo tình cảm gắn bó giữa cha mẹ và con cái. Con sẽ cảm nhận được sự gần gũi, quan tâm của cha mẹ dành cho mình, cả trong học tập.
Giúp trẻ cảm nhận được ý nghĩa của việc học đối với cuộc sống của bản thân
Hình thành cho trẻ cách “hiện thực hóa” nội dung học vào cuộc sống hàng ngày
Giúp trẻ có được cách học cách nhẹ nhàng, hiệu quả, hứng thú. Qua đó, trẻ củng cố được kiến thức, hình thành được những kỹ năng, nhất là kỹ năng tư duy.
Cha mẹ biết được việc học tập ở trường cũng như học lực của con. Từ đó, có biện pháp thích hợp để bù khuyết hay phát triển khả năng cho trẻ.
Những vấn đề xảy ra khi bố mẹ dạy học cho con
Những thách thức sẽ nảy sinh trong quá trình bố mẹ học cùng con có thể kể đến:
Bố mẹ tra vấn trẻ bởi “Ta là cha, là mẹ có quyền đó”. Kiểu hỏi này làm trẻ sợ sai, thiếu tự tin… gây ảnh hưởng đến tính cách và chất lượng học tập của trẻ.
Phụ huynh vô tình áp đặt trẻ, nổi nóng với trẻ khi trẻ thất bại. Điều này khiến trẻ hoảng sợ, co người lại và “xù lông nhím” làm cho việc cùng học thất bại.
Cha mẹ chưa hiểu hết về khả năng, năng lực của con, đưa ra những nội dung không vừa sức – quá khó hay quá đơn giản, khiến trẻ mất hứng thú.
Gia đình thiếu thời gian dành cho trẻ. Năm thì bảy họa mới hỏi trẻ vài câu thì khó có thể có tác dụng như mong muốn.
Cha mẹ thiếu kiến thức sư phạm (không biết đặt ra những câu hỏi, vấn đề thú vị, vừa sức trẻ) sẽ khó kích thích được tư duy, hứng thú đối với trẻ…
[inline_article id=240441]
Học cùng con sao cho hiệu quả?
Làm thầy của con
Cha mẹ có thể dạy cho con những cái mới mà con chưa được học ở trường hoặc giúp trẻ vận dụng những điều đã học vào thực tiễn cuộc sống hàng ngày. Khi đó, cha mẹ nên đặt con vào tình huống cụ thể để tạo hứng thú, kích thích tư duy của trẻ.
Ví dụ: Sau khi con học bài diện tích hình chữ nhật (lớp 3), cha mẹ có thể hỏi: Nhà ta định lát lại sân bằng gạch mới, con tính giúp bố cần bao nhiêu viên gạch, mỗi viên có kích thước 4×4(cm)?
Làm bạn học với con
Cha mẹ hãy tạo điều kiện cho trẻ cùng tham gia giải quyết các vấn đề trong gia đình nhưng có liên quan đến nội dung trẻ đã được học. Ví dụ: Sáng mai Chủ Nhật, mẹ con cùng đi chợ mua thực phẩm cho bữa trưa có khách nhé. Mẹ dự tính chi 300.000 đồng cho việc này. Mình cùng bàn xem cần mua bán như thế nào?
Làm học trò của con
Cha mẹ khéo léo gợi ý, khuyến khích trẻ nhớ lại, dạy lại cho mình những kiến thức trẻ đã học ở trường. Trong đó, nêu những câu hỏi “thắc mắc” để phát triển tư duy của trẻ.
Phụ huynh cần đề cao những câu hỏi mà trẻ đặt ra cho thầy cô ở trường, khích lệ trẻ tự tìm tòi, tìm hiểu những điều mình muốn biết…
Trong những trường hợp này, nhiều khi cha mẹ phải “giả vờ” không biết để trẻ khẳng định bản thân. Ví dụ những câu hỏi gợi ý như: Này con, tại sao khi trời nắng mẹ con mình trú dưới bóng cây lại cảm thấy mát mẻ nhỉ? Nhưng đồng thời lá cây hô hấp cũng “lấy đi” oxy mà. Vậy, khi đó lượng oxy được lá cây thải ra và hấp thụ có cân bằng không con nhỉ?…
Những lưu ý khi làm gia sư cho trẻ
Lựa chọn phương pháp thích hợp
Lựa chọn phương pháp đúng sẽ giúp bạn dễ dàng hướng dẫn con khi làm bài, trẻ cũng dễ tiếp thu hơn và thời gian hoàn thành bài vở sẽ rút ngắn hơn. Để làm được điều đó, bạn cần phải nắm được thói quen học của con, biết con thích học một mình hay cần có người ngồi bên cạnh, con thích học môn tự nhiên, khoa học hay xã hội,… Từ đó, bạn có thể chọn cho mình phương pháp phù hợp nhất để dạy con hiệu quả.
Điều tiết thời gian học hợp lý
Mặc dù theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, các bé tiểu học nếu đã học 2 buổi ở trường thì không phải làm bài tập về nhà. Tuy nhiên, quy định này vẫn luôn trong tình trạng khó khả thi. Ngoài hai buổi học ở trường, đến tối trẻ vẫn phải làm rất nhiều bài tập về nhà. Điều này rất dễ gây tâm lý mệt mỏi, chán học cho con.
Vì vậy, bạn nên điều tiết lại thời gian học ở nhà của con sao cho hợp lý. Việc tạo thời gian nghỉ ngơi cho con chính là để giảm bớt áp lực, không cảm thấy chán ghét việc học, hứng thú đến trường vào mỗi buổi sáng.
Nếu như số lượng bài tập cuối tuần nhiều hơn so với ngày thường, cha mẹ có thể phân chia thành nhiều khoảng thời gian khác nhau, xen kẽ là thời gian nghỉ ngơi.
Đến giai đoạn con lớn hơn, bạn có thể yêu cầu con chủ động sắp xếp thời gian tùy theo thời gian biểu học tập có sẵn.
Luyện khả năng tập trung
Khi còn bé, con rất dễ bị phân tán bởi những yếu tố xung quanh khi học bài. Vì vậy, để đảm bảo buổi học cùng con hiệu quả, trước khi bắt đầu, bạn nên đưa ra một số quy tắc để con phải tuân theo.
Khi con học, bạn nên tắt hết các thiết bị ảnh hưởng đến khả năng tập trung của con như ti vi, điện thoại, laptop, máy tính bảng,… để con chuyên tâm làm bài.
Nên thành cho trẻ thói quen tập trung từ nhỏ bởi điều này sẽ rất có lợi cho học tập cũng như công việc sau này.
[inline_article id=238802]
Tạo không khí thoải mái khi học
Việc học vốn dĩ đã rất căng thẳng nên bạn cũng không cần phải tạo thêm áp lực khi dạy con học. Hãy tạo không khí thoải mái, giữ thái độ ôn hòa, nhẹ nhàng khi giảng bài để bé không có cảm giác sợ mỗi khi đến giờ học.
Bạn nên tìm hiểu những cách thức dạy học linh hoạt, có thể thông qua những trò chơi để con có thể tiếp thu bài nhanh hơn. Không nên tạo áp lực bắt buộc con phải ngồi vào bàn học bằng mọi cách. Tránh tỏ thái độ bực bội, cáu gắt hay dùng những câu nói nặng lời để quát mắng con. Bởi tất cả những điều này sẽ càng khiến con khó tiếp thu bài và chán ghét việc học hơn.
Tích cực động viên và khuyến khích
Những lời khen và động viên luôn rất cần để khuyến khích con học tốt hơn. Dù con có làm sai hay chưa hiểu những lời bạn nói, hãy từ từ giải thích và đưa ra những dẫn chứng cho con dễ hiểu.
Nếu con đã lớn, hãy khuyến khích con đưa ra những ý kiến cá nhân, tìm tòi, khám phá những điều xung quanh để con phát triển khả năng nhận thức và suy nghĩ một cách tốt nhất.
Nhờ sự trợ giúp của nhà trường
Các kiến thức của cha mẹ từ thời xưa có thể đã không còn phù hợp với cách thức học của trẻ ngày nay. Vì vậy, nếu nhận thấy bạn thực sự không có khả năng giảng giải để con hiểu về một vấn đề nào đó, hãy nói những băn khoăn đó với cô giáo. Bởi cô giáo là người trực tiếp giảng dạy các con hàng ngày nên chắc chắn với kiến thức chuyên môn và khả năng sư phạm của mình, họ sẽ có những giải đáp thích đáng cho thắc mắc của con.
Hy vọng với những tư vấn trên đây, chuyện học cùng con tại nhà không còn là vấn đề quá rắc rối đối với các ông bố bà mẹ thời hiện đại.
Đồ chơi phát triển trí tuệ cho bé 1 tuổi không chỉ giúp bé giải trí mà còn tăng cường nhận thức, phát triển tư duy và khả năng vận động. Đặc biệt là các kĩ năng như phối hợp chân, tay, mắt, tai… Vì thế, việc lựa chọn đồ chơi phù hợp với giai đoạn phát triển của trẻ sẽ giúp trẻ vừa chơi, vừa học và phát triển toàn diện.
Đồ chơi phát triển trí tuệ là gì?
Trẻ bước vào giai đoạn trẻ 1 – 2 tuổi sẽ có những bước tiến đánh dấu hành trình khôn lớn đầu tiên. 1 tuổi trở lên cũng chính là giai đoạn bé tiếp thu thông tin tốt nhất.
Thời điểm này, đồ chơi không chỉ giúp bé vui mà còn giúp bé phát triển trí não và tìm hiểu thế giới bên ngoài. Vì vậy việc lựa chọn đồ chơi trẻ em cần sự chăm chút hơn của cha mẹ.
Đồ chơi phát triển trí tuệ cho bé 1 tuổi rất quan trọng để giáo dục trẻ giai đoạn đầu
Những đồ chơi lắp ghép, đồ chơi phát ra âm thanh sống động hay những cuốn sách được tạo hình với nhiều tranh ảnh ngộ nghĩnh đáng yêu cũng rất tốt cho bé. Đây chính là những loại đồ chơi phát triển trí tuệ, kích thích tính tư duy, khả năng học hỏi tìm tòi. Qua đó có thể định hướng tốt hơn cho trí não của bé ngay từ những tháng năm đầu đời trong hành trình nuôi dạy trẻ.
Tiêu chí khi chọn đồ chơi cho bé 1 tuổi
Khi nhận được một món đồ chơi, trẻ thường trải qua 3 giai đoạn:
Giai đoạn 1: Chú ý và tỏ ra quan tâm
Giai đoạn 2: Chủ động tham gia và khám phá nhưng luôn tìm cách giao tiếp với bạn bằng cử chỉ, ánh mắt hoặc lời nói
Giai đoạn 3: Bé sẽ tự chơi và khám phá món đồ chơi
Một món đồ chơi phù hợp sẽ hỗ trợ rất tốt cho bé phát triển trí tuệ
Trong giai đoạn 2, nhiều liên kết thần kinh não bộ của bé sẽ phát triển. Đôi khi trẻ chỉ vừa chú ý ở giai đoạn 1 nhưng do không được tạo không gian khám phá hoặc tự chơi một mình, bé sẽ có xu hướng chuyển nhanh qua giai đoạn 3. Lúc này những liên kết cần có để tạo sự phân tích, đánh giá và so sánh không diễn ra.
Vì thế, khi chọn mua đồ chơi cho con có 3 điểm quan trọng nhất cha mẹ cần lưu tâm đó là:
Món đồ chơi đó có thể chơi cùng người khác, cha mẹ có thể giao tiếp, trò chuyện với trẻ thông qua đồ chơi ấy
Đồ chơi đó phải nuôi dưỡng khả năng tập trung cho trẻ; hoặc có khả năng biến hóa khi trẻ chơi hoặc tác động vào nó
Nếu có thể thì đồ chơi handmade là một lựa chọn không tồi vì nó có ý nghĩa đặc biết đối với trẻ: trẻ cảm nhận được tình yêu thương của cha mẹ, lưu lại những kỉ niệm ấu thơ cho trẻ.
Những món đồ chơi phát triển trí tuệ cho bé 1 tuổi
Nhiều cha mẹ tìm mua những đồ chơi công nghệ thông minh hay các loại game, chương trình đọc chữ, học toán giúp trẻ phát triển trí tuệ. Tuy nhiên, cấp độ thông minh của đồ chơi không nằm ở công nghệ. Đồ chơi phải phù hợp với độ tuổi trẻ mới phát huy được khả năng.
Đồ chơi xếp hình đơn giản
Ở độ tuổi này mẹ không nên chọn mua những món đồ lắp ghép quá phức tạp bởi khó quá con sẽ nhanh chán và bỏ cuộc. Bé 1 tuổi chỉ cần một bộ xếp hình có các hình khối căn bản là đủ.
Những liên kết căn bản giữa các hình khối sẽ là bài học dành cho con trong giai đoạn này. Mẹ đừng quên cổ vũ và khen ngợi nhiệt tình mỗi khi con làm đúng nhé!
[inline_article id=193781]
Đồ chơi nhiều màu sắc
Dù là bé trai hay bé gái cha mẹ không nên cứng nhắc chọn những đồ chơi phát triển trí tuệ cho bé 1 tuổi bởi ở giới tính nào, con cũng đều thích thú với những gam màu sặc sỡ và bị thu hút bởi sự tương phản màu sắc.
Đồ chơi rối tay
Đồ chơi dành cho bé 1 tuổi sẽ hoàn thiện hơn nữa nếu có bộ thú ngón tay này. Những câu chuyện kể của mẹ sẽ thú vị và sinh động hơn rất nhiều. Ngoài ra, mẹ cũng có thể cho con tự chơi với món đồ này để kích thích sự sáng tạo của riêng mình. Con sẽ bắt chước mẹ tạo ra những cuộc hội thoại cho các bạn thú cưng.
Những bộ đồ chơi rối tay sẽ giúp trẻ phát triển ý thức và sự sáng tạo
Chưa hết, không chỉ giúp con cử động thành thạo các ngón tay bé xinh mà những món đồ chơi này còn kích thích trí tưởng tượng và sáng tạo của não bộ.
Lục lạc
Lục lạc đại diện cho những món đồ chơi âm thanh. Loại đồ chơi này giúp kích thích sự phát triển thính giác, bé sẽ bị cuốn theo, nhờ đó giúp hình thành thói quen tập trung, lắng nghe, phân loại và phản xạ với âm thanh.
Miyazaki Hayao (đạo diễn phim hoạt hình nổi tiếng thế giới của Nhật) đã đưa ra lời khuyên với các bậc cha mẹ: đồ chơi phát triển trí tuệ cho bé 1 tuổi không quan trọng số lượng. Đôi khi chỉ một món đồ chơi yêu thích là đủ vì chính món đồ chơi ấy mới là khởi nguồn niềm say mê cho trẻ sau này.
Nếu cha mẹ muốn mua nhiều đồ chơi nhưng vẫn muốn sử dụng nó hiệu quả thì cách tốt nhất là mỗi ngày hãy chỉ để một số lượng đồ chơi giới hạn, hai mẹ con có thể dọn dẹp trong vòng 2-3 phút. Tiếp đến là lên lịch chơi trong tuần để sử dụng tất cả các món đồ chơi một cách hiệu quả.
Ngày Tết, việc cho trẻ uống thử rượu bia của người lớn là một trong những thói quen không tốt cho sức khỏe. Khi chức năng chuyển hóa còn quá yếu, việc uống rượu, bia sẽ gây ảnh hưởng tới gan, thận của trẻ.
Cấm trẻ uống rượu bia để ngăn ngừa những tác hại khôn lường
GS.TS Phạm Gia Khải, nguyên Chủ tịch Hội tim mạch Việt Nam, khẳng định sử dụng rượu bia ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của mỗi con người, đặc biệt là trẻ nhỏ.
Rượu bia sẽ làm giảm sút trí tuệ, trí nhớ kém, mất tập trung đồng thời gây ảnh hưởng đến năng lực tư duy và khả năng học tập của trẻ.
Trẻ chỉ hớp một ngụm nhỏ rượu bia cũng gây tác hại lớn đến sức khỏe
Lương y Vũ Quốc Trung phân tích hiện nay, khi nuôi dạy con cái, không ít phụ huynh cho rằng “con uống một chút rượu bia sẽ không sao?” nhưng điều này ảnh hưởng lớn tới sức khỏe của trẻ.
Trước thực trạng trên, giáo sư Khải và lương y Trung khuyến cáo, gia đình nên cấm trẻ uống rượu bia dù chỉ một ngụm nhỏ.
Bởi sử dụng rượu bia quá sớm, các bộ phận trên cơ thể chưa phát triển hoàn toàn sẽ gây ra những bệnh về gan, thận, dạ dày, thần kinh…
Trẻ vị thành niên uống rượu sớm cũng tai hại không kém
Đối với trẻ đang trong độ tuổi vị thành niên, thời điểm nghỉ lễ cũng là lúc các em vui chơi nhiều, một số em sử dụng rượu bia để “chứng tỏ bản thân” với bạn bè.
Ở lứa tuổi này, bố mẹ cần cấm trẻ uống rượu bia bởi dù chỉ là một lượng rất nhỏ đều có thể để lại hệ lụy nguy hiểm.
Nếu cho trẻ sử dụng rượu bia một vài lần sẽ trở thành thói quen và biến chúng thành “con nghiện”. Chúng sẽ chủ động tìm đến loại thức uống có cồn này mọi lúc, mọi nơi như một thói quen.
Đây cũng là nguyên nhân dẫn tới những vụ xô xát, tai nạn giao thông nghiêm trọng trong những kỳ nghỉ lễ. Nguy hiểm hơn, trẻ sử dụng phải loại rượu giả, không rõ nguồn gốc có chứa cồn công nghiệp… sẽ bị ngộ độc, ảnh hưởng tới thần kinh, mắt…
Trong các bữa tiệc ngày Tết, một số người lớn thường cho bé uống thử bia rượu mà không biết tác hại của nó
Những lệ lụy cho xã hội khi trẻ uống rượu từ nhỏ
Trong thảo luận về dự thảo Luật phòng chống tác hại của rượu bia, Phó giáo sư Phạm Việt Cường – Trường Đại học Y tế Công cộng , hôm 15-11, đến 44% nam sinh học lớp 8 đến lớp 12 đã uống cốc rượu, bia đầu tiên trước 14 tuổi và 22,5% uống say ít nhất một lần.
Uống rượu, bia ở trẻ em và thanh thiếu niên hậu quả nghiêm trọng hơn đối với người lớn, do não bộ một người trưởng thành tiếp tục phát triển đến tuổi 25. Uống rượu bia sớm, não càng dễ bị tổn thương và nguy cơ cao bị nghiện.
Nghiên cứu của Học viện cảnh sát tại 11 tỉnh vào năm 2015, đến 70% vụ phạm pháp hình sự liên quan đến uống rượu, bia ở người chưa tới 30 tuổi.
Ngoài ra, học sinh uống rượu bia dẫn đến hàng loạt vấn đề xã hội như nghỉ học, đánh nhau, mâu thuẫn với gia đình, bạn bè, có hành vi tình dục không an toàn…
[inline_article id=64459]
Bố mẹ nên loại bỏ suy nghĩ, rượu, bia có men kích thích hệ tiêu hóa của trẻ nên cho uống một chút cũng không sao. Điều này chỉ hợp lý với người lớn, khi các cơ quan bộ phận trên cơ thể đã phát triển hoàn toàn.
Bên cạnh cấm trẻ uống rượu bia, bố mẹ cũng không nhờ trẻ nhỏ đi mua rượu, tránh tạo cho chúng thói quen sử dụng rượu. Bởi rất có thể, trong tương lai không xa, trẻ sẽ tự ý mua rượu và sử dụng mà phụ huynh không hề hay biết.
Mỗi bé có một tốc độ phát triển riêng. Có bé biết nói nhanh; cũng có bé biết nói chậm. Có trẻ nói nhiều, có bé nói ít. Tuy nhiên, khả năng nói của bé cũng phụ thuộc rất nhiều từ những phương pháp dạy trẻ học nói của ba mẹ. Với những tuyệt chiêu và cách dạy bé tập nói cực đơn giản, dễ áp dụng dưới đây; mẹ có có thể nghiên cứu và áp dụng trong quá trình chăm sóc con.
Khi nào mẹ cần giúp con phát triển ngôn ngữ?
Mẹ có thể giúp bé phát triển ngôn ngữ khi nào? Trẻ có thể phát triển ngôn ngữ từ khi còn trong bụng mẹ. Thế nên cách dạy trẻ học nói là dạy từ khi còn trong bụng mẹ
Từ rất sớm, trẻ đã có thể nghe và nhận ra giọng nói của mẹ ngay từ khi mới sinh ra. Không những thế, trong 3 tháng cuối thai kỳ con cũng đã có thể nghe được giọng của mẹ. Một kiểu âm thanh giống như giọng mũi và hơi trầm.
Chính nhờ điều này, mà bé có thể phân biệt được giọng của người lạ và người quen, quen thuộc nhất là giọng của mẹ. Và thế là, ngay từ khi con còn trong bụng mẹ, bác sĩ đã khuyên mẹ nên nói chuyện nhiều với bé; cho bé nghe nhạc; thậm chí kể chuyện cho bé nghe.
Thế nên, cách dạy trẻ học nói là dạy từ khi con còn trong bụng mẹ. Để khi con chào đời khả năng nói của con sẽ có cơ hội phát triển tốt và thuần thục hơn
Với những cách dạy bé tập nói dưới đây, chắc chắn bé sẽ sớm bí bô suốt ngày quanh tai bạn đấy!
1. Thường xuyên nói chuyện với bé
Ngay từ khi bé mới chào đời, mẹ hãy nói chuyện với bé. Ôm bé và giao tiếp bằng mắt. Bé cần phải hiểu các từ trước khi nói. Vì vậy, việc nói chuyện sẽ giúp xây dựng các mối liên kết trong não của bé.
Nghiên cứu chỉ ra rằng những bé được nghe âm thanh bi bô từ cha mẹ thường biết nói bập bẹ khi bé 1 tuổi.
2. Dạy bé học nói sớm bằng cách gọi tên con
Dạy trẻ học nói bằng cách gọi tên bé thường xuyên sẽ giúp trẻ học phản xạ nghe nói từ nhỏ
Trước khi bắt đầu nói chuyện, mẹ nên tạo sự chú ý bằng cách gọi tên bé. Đây là âm thanh bé thường xuyên được nghe nên cũng sẽ ghi nhớ lâu nhất.
Ngoài ra, mẹ cũng nên lưu ý giao tiếp với trẻ bằng ánh mắt khi dạy trẻ học nói. Tránh tình trạng nói chuyện với bé nhưng lại nhìn sang chỗ khác; hoặc tệ hơn nữa là làm một việc khác. Bằng cách gọi tên và giao tiếp bằng mắt; bé sẽ dễ dàng đoán được ý câu nói của mẹ hơn.
3. Đặt câu hỏi cho bé
Khi 6 tuần tuổi, bé sẽ quan tâm nhiều hơn đến mọi thứ xung quanh. Vì vậy, hãy bắt đầu dạy bé tập nói bằng cách đặt câu hỏi cho bé: “Con có đói không?”, “Con có muốn uống sữa không?”.
Hãy chỉ cho bé một vài thứ, dạy trẻ học nói các con vật, ví dụ như: “Con nhìn kìa, một con mèo”, “Bà ngoại ở kia”… Khi bé lớn hơn; hãy nói thêm một vài chi tiết như: “Con nhìn kìa, chiếc xe màu đỏ” hoặc “Một ngôi nhà nhỏ”…
4. Sao chép âm thanh của bé
Khoảng 3-4 tháng tuổi, những âm thanh “oohs”, “ahhs” sẽ dần biến thành những tiếng bập bẹ. Đây là thời điểm mà bé làm quen với các từ như “babababa”, “dadadada”.
Hãy thử dạy trẻ học nói bằng cách bắt chước lại những âm thanh mà bé phát ra. Điều này không chỉ khuyến khích trẻ làm nhiều hơn mà còn bắt đầu dạy trẻ nói chuyện. Chờ cho đến khi bé nói xong, bạn hãy nói lại những tiếng tương tự mà trẻ vừa nói.
Khi bé bắt đầu nói bập bẹ; bé sẽ thêm các giai điệu khác nhau vào giọng nói của mình. Đến 6 tháng tuổi, bé sẽ nhận ra sự tức giận hoặc kích động trong giọng nói của mẹ; và cũng sẽ bắt đầu phát ra nhiều âm thanh hơn để thu hút sự chú ý hoặc thông báo cho mẹ biết bé đói.
Nhận ra âm thanh của bé và nói chuyện sẽ giúp bé cảm thấy vui hơn. Đây là lúc mà bé bắt đầu cảm thấy thích thú với giọng nói của bản thân. Do đó, mẹ thể hiện cảm xúc là cách dạy trẻ học nói hữu hiệu.
6. Hát cho bé nghe
Tập hát cũng là một cách dạy bé học nói hiệu quả
Bài hát là một khuôn mẫu lý tưởng cho bé tập nói. Đó là lý do tại sao mà mỗi nền văn hóa lại có những bài hát riêng dành cho trẻ nhỏ.
Đừng lo nếu mẹ hát không hay vì bé sẽ không quan tâm đâu. Bé chỉ thích nghe giọng hát của mẹ mà thôi. Nếu không biết hát những bài hát ru, mẹ có thể hát bất kỳ bài nào mà bạn thích.
Việc hiểu cách bắt đầu và kết thúc một âm thanh sẽ giúp ích nhiều cho bé trong việc dạy trẻ học nói, học phát âm sau này.
Trẻ nhỏ thích sách và cảm thấy bị thu hút bởi những cuốn sách phù hợp với độ tuổi của trẻ. Với trẻ đang trong giai đoạn học nói, mẹ nên mua những quyển sách có hình ảnh tươi sáng; rực rỡ để thu hút sự chú ý của bé. Lặp đi lặp lại tên sự vật hoặc dạy trẻ học nói tên các con vật trong sách; sẽ giúp trẻ có thêm vốn từ và phát triển khả năng đọc và nói của mình.
Khi được 1 tuổi, bé đã có thể nắm vững được một vài từ. Đây là thời điểm thúc đẩy bé nói ra những từ đầu tiên. Nếu bé nói sai điều gì, bạn hãy sửa lại cho bé.
Bạn có thể giúp bé xây dựng vốn từ bằng cách đưa ra nhiều sự lựa chọn cho bé và khuyến khích bé sử dụng nhiều từ hơn. Ví dụ: “Con thích quả táo và quả chuối không?”, “Trong các loại quả dưa, quả mận, quả lê, quả xoài, con thích quả nào?”…
Một cách dạy trẻ học nói và tập nói theo hiệu quả chính là làm mẫu cho con. Khi nói chuyện với con, cha mẹ hãy nói đi nói lại những câu ngắn, với âm tiết đơn giản. Khi nghe nhiều lần, con sẽ bắt đầu hiểu và muốn nói theo.
Khi dạy trẻ học nói, nếu bé chậm trả lời thì bố mẹ hãy kiên nhẫn chờ đợi nhé
Trong quá trình dạy trẻ học nói, bố mẹ cần lưu ý những vấn đề sau để bé tiếp thu tốt hơn.
1. Tận dụng ngôn ngữ hình thể khi dạy trẻ học nói
Vẫy tay, chỉ tay có thể giúp ích trong việc giao tiếp. Trước khi 1 tuổi, bé sẽ chỉ những điều mà bé thích hoặc quan tâm.
Bé có thể lắc đầu khi biểu hiện điều mình không muốn. Một số bà mẹ dạy con ngôn ngữ ký hiệu để khuyến khích trẻ giao tiếp trước khi bé biết nói.
2. Dành nhiều thời gian cho bé
Đến 2 tuổi, bé bắt đầu biết ghép các từ lại với nhau và hình thành những câu đơn giản. Hãy cho bé thời gian để nói chuyện.
Nếu cách dạy bé tập nói là ba mẹ hoặc đặt một câu hỏi cho bé; hãy kiên nhẫn chờ đợi câu trả lời của bé. Dành nhiều thời gian để nói chuyện với con sẽ giúp bé ham thích và cố gắng nói tốt hơn.
3. Dùng từ đơn giản khi dạy trẻ học nói
Tránh sử dụng câu nói dài dòng, từ phức tạp, khó nhớ khi nói chuyện với trẻ. Cách này vừa giúp bé dễ nhớ hơn, cũng như dễ tập trung vào thông tin quan trọng.
4. Vừa học vừa chơi
Còn gì có thể khuyến khích trẻ bày tỏ quan điểm, sự thích thú của mình tốt hơn những trò chơi? Thông qua chơi đùa, bé cũng dễ dàng học hỏi thêm nhiều từ mới cũng như những ngữ cảnh hoàn toàn khác cuộc sống thường nhật.
[inline_article id=184673]
5. Không “nhái” lại phát âm sai của con
Một lưu ý mà nhiều ba mẹ có thể không để ý, đó là đừng nhái lại phát âm sai của bé. Bé còn nhỏ nên khả năng phát âm còn hạn chế. Nhiều khi bé sẽ nói ngọng một vài từ, ví dụ “đi chè (tè)”, “ăn ơm (cơm)”, ô cô (ô tô)…
Trong những lúc đó, mẹ không cần phải chỉnh bé, nhưng cũng đừng phát âm theo bé. Nhiều ba mẹ thấy bé nói như vậy rất dễ thương, nên thường nói nhại theo con để gần gũi với trẻ. Tuy nhiên, điều này có thể khiến bé tiếp tục nói sai và có thể khó sửa hơn sau này. Cha mẹ muốn dạy trẻ học nói sớm hay lưu ý nhé!
Tivi có thể khiến trẻ mất tập trung. Do đó, hãy tắt tivi nếu đang nói chuyện với con. Tắm cho bé cũng là cơ hội tuyệt vời để trò chuyện với trẻ. Mẹ có thế sử dụng những đồ chơi trong phòng tắm để giúp dạy trẻ học nói từ ngữ và màu sắc mới.
Cách dạy trẻ tập nói hiệu quả theo từng giai đoạn phát triển
Dạy trẻ học nói qua từng giai đoạn phát triển
1. Giai đoạn trước 18 tháng tuổi: Bé chuẩn bị học
Con cưng đã có thể hiểu được ngôn ngữ khi vẫn còn nằm “tận hưởng” trong bụng mẹ. Ở giai đoạn này, bé sẽ dần nhận biết được giọng nói của mẹ; đồng thời phân biệt nhiều kiểu giọng nói khác nhau. Sau khi chào đời, khóc sẽ là hình thức giao tiếp đầu tiên của bé con đối với thế giới bên ngoài.
Để dạy trẻ học nói; thời gian bên nhau sẽ là bí quyết tốt nhất giúp mẹ có thể dễ dàng giải đáp những nhu cầu của trẻ thông qua âm thanh mà bé phát ra. Chẳng hạn như khi đói bé sẽ hét toáng lên; tiếng khóc ngắt quãng; kèm theo những hành động quấy và khó chịu sẽ là lúc con cưng cần được thay tã… Khi tròn 3 tháng tuổi, bé có thể nhận biết âm thanh phát ra từ hướng nào; và sự khác nhau giữa những giọng nói của các thành viên trong gia đình.
Cha mẹ có thể nhận biết việc bé phát ra những nguyên âm khác nhau như a, o… trong giai đoạn từ 3 đến 6 tháng tuổi. Cách dạy trẻ tập nói lúc này là mẹ cần thường xuyên trò chuyện cùng con; hát ru hay kể chuyện cho bé nghe…
Cách dạy trẻ học nói này sẽ giúp con yêu gia tăng vốn ngôn ngữ và từ vựng để trở thành nền tảng vững chắc cho giai đoạn tập nói sau này. Thời điểm mà bé có thể gọi “ba”, “mẹ” một cách rõ ràng là một cột mốc quan trọng trong giai đoạn tập nói; và thường là khi thiên thần nhỏ vừa tròn 1 tuổi. Lúc này, con cưng đã hiểu được những cuộc đối thoại đơn giản và có thể phản ứng lại khi được ai đó gọi tên mình.
2. Giai đoạn 18 tháng – 2 tuổi: Trẻ tập phát âm
Thông qua hoạt động hàng ngày, ba mẹ có thể dạy con trẻ học và tập nói
Sau khi bé yêu tập nói được một số từ đơn cơ bản (khoảng 20 từ); mẹ có thể cho bé tập làm quen với một ít từ ghép đơn giản. Trường hợp với những bé chậm nói, mẹ có thể chủ động kéo dài quá trình luyện nói từ đơn cho bé.
Một số mẹ cũng tỏ ra khá lo lắng khi con yêu nói ngọng hay nói đớt trong giai đoạn này. Tuy nhiên, mẹ không cần quá bận tâm. Đây là hiện tượng khá phổ biến ở một số bé; và mẹ hoàn toàn có thể giúp con cưng khắc phục nhược điểm này. Cách dạy trẻ tập nói thích hợp nhất là mẹ nên phát âm lại một cách chậm rãi, rõ ràng; và kiên trì giúp bé khắc phục những từ bị phát âm sai.
Thêm vào đó, cách dạy trẻ học nói các từ thông qua các hoạt động hàng ngày của gia đình là cách tốt và phù hợp với bé nhất khi ở độ tuổi này. Vì thế, mẹ có thể tận dụng những tình huống thường xảy ra trong sinh hoạt hằng ngày để hướng dẫn bé tập nói. Những mẫu câu đơn giản như “ba đi làm”, “mẹ yêu con”, “bà đi ngủ”… sẽ giúp thiên thần nhỏ nhanh chóng tiếp thu được nhiều từ mới và tăng khả năng quan sát của bé.
[inline_article id=255421]
3. Giai đoạn 2 – 3 tuổi: Trẻ gia tăng vốn từ một cách đột phá
Cách dạy trẻ học nói hiệu quả trong giai đoạn trẻ 2-3 tuổi là giúp con gia tăng vốn từ.
Trong giai đoạn này, những câu hỏi tại sao sẽ liên tục xuất hiện giữa bé và các thành viên trong gia đình. Đây là lúc con đang chuyển mình sang giai đoạn tò mò và muốn biết thêm nhiều thứ mới. Lúc này, con đã có khả năng ghép khoảng 2-3 từ lại với nhau mỗi khi trò chuyện với cha mẹ; và việc phát âm cũng dần được cải thiện từ đây.
Khi con gần tròn 3 tuổi, vốn từ vựng của con có thể lên đến khoảng 200 từ. Vì thế, con đã có thể bắt đầu hát, diễn đại, hay trình bày lại một tình tiết đơn giản nào đó mà con gặp phải. Khi đó trông bé rất là đáng yêu, vì con cố gắng lục tung vốn từ vựng của mình để nói cho cha mẹ hiểu.
Đồng thời đây là giai đoạn rất phù hợp để dạy trẻ học nói và trau dồi thêm kỹ năng diễn đạt cho con. Mẹ có thể làm điều này bằng cách kể chuyện cho con, sau đó dạy con kể lại câu chuyện đó cho mẹ nghe. Hoặc mẹ dùng những mệnh lệnh đơn giản để con nhanh chóng hiểu nghĩa của những cụm từ như: “đặt ly lên bàn”, “đứng lên”, “ngồi xuống”,…
Tóm lại, cách dạy trẻ học nói là điều cha mẹ nên làm từ khi con còn trong bụng cho đến sau khi con được sinh ra.
Để dạy bé biết chia sẻ, không chỉ đơn giản là một món đồ chơi có thể chơi chung, hay cái bánh, cây kẹo có thể ăn cùng mà xa hơn một đứa trẻ biết sẻ chia khi lớn lên sẽ là người biết yêu thương, quan tâm người khác.
Đó còn là người có thể nói lên cảm xúc, ý kiến của chính mình, chính nó giúp bé gắn kết với những người xung quanh. Nhiều cha mẹ biết điều này, nhưng họ không biết khi nào thì con có thể học được và bản thân cha mẹ nên dạy con như thế nào
Dạy bé biết chia sẻ bằng cách hợp tác và đoàn kết
Bé bắt đầu có khái niệm biết chia sẻ khi con đang lớn được chừng ba tuổi nhưng phải mất một khoảng thời gian lâu hơn để chúng có thể làm được điều đó. Do đó nếu bé nhà mình cảm thấy khó khăn trong việc chia sẻ thì cũng bình thường thôi bạn nha.
Bởi phần lớn trẻ ở độ tuổi này thường cho rằng nhu cầu của chúng là nhất và chúng có thể “hờn, dỗi” nếu bố, mẹ, anh, chị hay bất kì ai khác không đáp ứng nhu cầu của nó.
Thậm chí có bé còn nghĩ nếu bây giờ món đồ này không phải của mình, thì nó cũng sớm thuộc về mình thôi, và tiếp theo là cảnh quen thuộc mà chắc không ít bố mẹ ở đây đã từng chứng kiến: bé giật đồ chơi của bạn.
Những bài học thực tế sẽ dễ dàng dạy bé biết chia sẻ hơn là những câu nói khuôn mẫu
Thay vì dạy chúng những trò chơi mang tính tranh đấu, thắng thua bạn có thể cùng bé chơi những trò đồng đội, hợp tác với nhau để cùng chiến thắng.
Ví dụ như ghép hình hoặc tận dụng thời gian vừa cùng chơi với bé và hướng dẫn bé làm quen với những công việc nhà nhẹ nhàng phù hợp như tưới nước cho hoa, quét nhà, gấp đồ….
Quan trọng là bé cảm thấy vui và thích thú khi cùng làm việc hay chơi đùa cùng với người khác.
Hãy cho phép bé được từ chối và giữ lấy vài thứ của riêng mình
Chúng ta có thể hiểu cảm giác xấu hổ, “ ngượng chín mặt” của cha mẹ khi nhìn thấy con mình chộp giựt đồ chơi hoặc đồ ăn từ một đứa trẻ khác.
Tuy nhiên nếu vì điều đó mà bạn nổi cơn tam bành, to tiếng mắng nó ích kỉ và bắt ép trẻ phải trả lại chiến lợi phẩm nó mới dành được, thì mình khuyên đừng nên làm vậy.
Vì điều đó chỉ khiến trẻ ngượng ngùng và thêm ấn tượng xấu với việc dạy bé biết chia sẻ đồ với người khác. Và khi trẻ cảm thấy xấu hổ, chúng thường tạo cho mình một lớp phòng vệ, điều này vô tình ngăn cản trẻ học các kĩ năng mới.
Mẹ nên dịu dàng, nhẹ nhàng và ân cần để con từ từ học cách chia sẻ với bạn bè
Nhưng nói đi cũng phải nói lại biết nhường nhịn, chia sẻ là tốt nhưng có một vài thứ rất đặc biệt mà chúng muốn giữ riêng cho bản thân.
Nếu đó có thể là một con gấu Teddy vô cùng ưa thích, hay một cái mền quen thuộc mà không có nó bé không ngủ được, thì chuyện đó cũng có thể chấp nhận được.
Đơn giảnvì người lớn chúng ta đôi khi cũng có những thứ không muốn chia sẻ cùng ai đúng chứ ạ, vậy thì lúc này bạn nên hướng dẫn bé từ chối chia sẻ một cách lịch sự và giúp bé hiểu hành động đó cũng không hẳn là ích kỉ, nhỏ mọn đâu.
Cách xử lý khi trẻ có biểu hiện ích kỷ
Khi thấy những đứa trẻ cãi nhau, tranh giành một món đồ chơi và sắp đánh nhau tới nơi, hãy tách hai đứa nhỏ ra, để cho chúng bình tĩnh.
Khi cả hai đã sẵn sàng lắng nghe, bạn hãy đứng ra là người phân giải cho chúng. Nếu món đồ đó không thể chơi chung và bạn của bé nhất quyết đòi lại món đồ đó, thì bạn có thể giải thích cảm giác của cậu bạn ấy như thế nào với bé
Ví dụ như: “Su thật sự rất thích món đồ đó và bây giờ bạn ý không muốn bất kì ai chơi với nó. Con có thể chơi trò khác mà đúng không?”
Có thể bé sẽ đồng cảm với bạn nó vì đôi khi bản thân bé cũng có lúc như vậy và không đòi món quà đó nữa.
[inline_article id=211684]
Cho nên bố mẹ cũng chú ý dạy cho trẻ nhận biết được cảm xúc của bản thân bằng cách cho chúng một vốn từ trong những tình huống cụ thể như khi bé không được chơi búp bê cùng bạn, ba mẹ có thể nói “nhìn con có chút buồn và thất vọng à?”.
Và nếu bé cứ khăng khăng không chịu cho bạn khác chơi cùng món đồ chơi của nó, có thể bạn sẽ rất bất ngờ khi hỏi bé tại sao và được nghe cả một câu chuyện thú vị đằng sau đấy.
Học cách tôn trọng ý kiến của con để dạy bé biết chia sẻ
Bạn cũng nên tôn trọng quyết định của trẻ, vì nếu bé cảm thấy quần áo, sách hay đồ chơi của chúng có thể bị mất hoặc phá huỷ, các bé sẽ cảm thấy e ngại về việc chia sẻ đồ của mình với người khác.
Thay vào đó bạn hãy hỏi ý kiến bé trước đồng thời đừng quên nhắc nhở anh chị em hoặc bạn của bé cũng phải giữ gìn đồ chơi cẩn thận.
Ngoài ra nếu bé có một buổi chơi chung với bạn của nó, bạn có thể hỏi bé trước là liệu con có món đồ nào không muốn chơi chung không.
Mỗi bé đều có ý thức độc lập về bản thân nên người lớn cần biết tôn trọng bé
Nếu có thì bé có thể cất nó đi và sẽ chỉ mang theo những đồ chơi mà các bạn có thể chơi cùng với nhau. Sẽ tốt hơn nếu bạn của bé cũng mang theo một vài món đồ nho nhỏ chơi cùng. Như vậy cục cưng nhà bạn sẽ cảm thấy vui hơn vì cũng được chia sẻ đồ chơi nữa.
Thường xuyên dùng từ “chia sẻ” khi trò chuyện với con mỗi khi bạn đang sẻ chia cho chúng, ví dụ như “mẹ chia sẻ kem cho con này”, và kể cả một cảm xúc hay ý tưởng nào đấy.
Điều quan trọng nhất của việc dạy bé biết chia sẻ là hãy để cho bé cảm nhận được niềm vui, ý nghĩa của việc cho đi và được nhận lại và như vậy bé sẽ lớn lên với một tấm lòng bao dung, rộng lượng.
Điển hình nhất là trường hợp của bé N.K.L 10 tuổi quê ở Hà Nội đã tử vong vì bị kiến ba khoang cắn. Được biết nguyên nhân chính là do sự bất cẩn của gia đình trong việc sơ cứu vết thương.
Sự nguy hiểm chết người chỉ vì kiến ba khoang cắn
Được biết, trong ngày bị nạn, bố mẹ đưa bé xuống nhà bà ngoại ăn tiệc. Sau khi ăn xong bé chạy ra vườn chơi thì không may bị kiến cắn làm cho ngứa rát ở sườn và chảy máu.
Theo người thân kể lại: “Con kiến đốt bé rất to, dài, thân chúng có màu đen cam với cánh ngắn đến nửa thân mình, cuối bụng nhọn còn có hai đuôi nhỏ”.
Kiến ba khoang là loài côn trùng nhỏ nhưng cực kỳ nguy hiểm
Thế nhưng, do trước giờ chưa từng biết đến loại kiến này, cứ ngỡ như những loại kiến bình thường nên bà của bé đã lấy dầu gió thoa vào vết thương khiến cho chiều hôm đó bé bị sốt cao rồi hôn mê sâu.
Sự nguy kịch không ai có thể ngờ
Cha mẹ thấy vậy tức tốc đưa vào bệnh viện. Tại đây các bác sĩ đã chẩn đoán bé bị nhiễm độc của kiến ba khoang. Đáng tiếc là do không được cứu chữa kịp thời nên bé đã tử vong khiến cho cả gia đình thương tiếc khôn nguôi.
Tương tự là trường hợp của một em sinh viên tên Sơn 18 tuổi, theo như chị Nguyễn Thị Thanh Thúy cho biết: “Cách đây vài hôm tại hẻm này có em Sơn bị kiến ba khoang cắn gây nổi bóng nước khắp nơi.
Nếu không sơ cứu đúng cách, vết cắn của kiến ba khoang sẽ để lại hậu quả nặng nề
Do không biết cách khử trùng nên da bị nhiễm trùng nặng gây ngứa trên cơ thể, sau đó đã được bạn bè đưa đi bệnh viện để điều trị”.
Không chỉ tại phía Bắc, qua lời kể của người dân sống tại huyện Nhà Bè, TP.HCM, tình trạng kiến ba khoang xuất hiện từ hai hôm trước. Lúc đầu chỉ vài con nhưng đến hiện tại thì ngày càng nhiều.
Thực tế đã có nhiều hộ dân bị tấn côn. Trong đó có gia đình nọ 4 người đều bị loài kiến này đốt. Từ trẻ nhỏ đến người lớn đến mức phải cấp cứu.
Biến chứng khó hồi phục do điều trị sai
Theo ghi nhận Bệnh viện Da liễu Trung ương, thời gian gần đây số lượng bệnh nhân tới khám do bị kiến ba khoang đốt tăng cao “đột biến”. Trung bình mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận khám từ 15-20 ca bệnh/ngày.
Bác sĩNguyễn Tiến Thành, Bệnh viện Da liễu Trung ương cho hay đa phần các trường hợp bệnh nhân bị kiến ba khoang đốt chỉ đến viện khi có tổn thương nặng, bội nhiễm và nhiều biến chứng.
Bị ngứa trên mặt chị Đỗ Thị Đào (Thanh Hà, Thanh Oai, Hà Nội) có ngãi nhiều, đến ngày hôm sau chị Đào thấy ngứa lan rộng sưng mặt và mắt.
Số người bị kiến ba khoang cắn và tổn thương nặng ngày càng tăng
Chị Đào tự ra hiệu thuốc mua thuốc dị ứng về điều trị. Tuy nhiên, triệu chứng chị đi khám thì bác sĩ chẩn đoán bị viêm da do tiếp xúc với độc tố kiến ba khoang.
Trường hợp của bé T.Ch (5 tuổi, Hà Nội) cũng bị viêm da do kiến ba khoang đốt nhưng ban đầu gia đình lại nghĩ bị zona.
Bác sĩ Thành đã từng gặp trường hợp bệnh nhân bị kiến ba khoang đốt ở mặt tự đắp thuốc tại nhà điều trị. Sau đó, bệnh nhân này bị tổn thương loét thành sẹo thâm và xấu trên mặt.
[inline_article id=84265]
Cách xử lý an toàn khi bị kiến ba khoang đốt
Qua đây là hồi chuông cảnh báo cho mọi người cần phải biết cách sơ cứu khi bị kiến ba khoang đốt. Đặc biệt những ai đang sinh sống tại ký túc xá, chung cư cao tầng – đó là nơi mà chúng xuất hiện nhiều nhất.
Theo bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng của bệnh viện Bạch Mai: “Khi bị côn trùng đốt, nhất là với kiến ba khoang thì nạn nhân cần nhanh chóng tiến hành xử lý vết đốt để tránh làm da bị tổn thương nặng”.
Và để chăm sóc con tốt nhất cũng như phòng ngừa chúng tấn công bất cứ lúc nào, bác sĩ Dũng khuyên mỗi gia đình cần chuẩn bị sẵn 3 loại: mỡ corticoid, kem phenaegan và cồn 70 độ.
Chỉ cần sơ cứu đúng cách, kiến ba khoang cắn không quá nguy hiểm
Trong trường hợp không may bị chúng đốt thì phải sơ cứu cấp tốc theo từng bước sau:
Đầu tiên dùng cồn 70 độ rửa sạch vùng da bị tổn thương để giảm thiểu tình trạng nổi bọng nước sẽ xuất hiện không lâu sau khi bị cắn.
Tiếp đến bôi mỡ corticoid từ 4-6 lần/ngày, đồng thời bôi luôn kem phenaegan từ 8-10 lần/ngày, có như vậy vết thương mới mau lành hơn.
Đặc biệt phải luôn theo dõi diễn biến vết thương, nếu thấy chúng lan rộng hay cảm thấy sức khỏe xảy ra dấu hiệu bất thường gì thì cần đến cơ sở y tế ngay.
Cũng theo bác sĩ Dũng, thường khi thấy côn trùng bò trên người chúng ta hay có tâm lý dùng tay đập cho nó chết ngay. Tuy nhiên, với loại kiến này mà thực hiện cách thức đó thì chẳng khác nào “tự mình hại mình”.
Nguyên nhân vì chỉ cần đụng vào nó sẽ khiến độc pedetin lan ra. Vậy nên, cách tốt nhất là phải thổi chúng ra xa hoặc để tờ giấy cho nó bò lên và lấy ra khỏi người rồi giết ngay nhé!
Cha mẹ có thể tham khảo những quy tắc sau để hướng dẫn bé sử dụng thiết bị công nghệ đúng cách và hiệu quả hơn.
Có thể chơi 1 tiếng mỗi ngày
Cha mẹ nên quy định cho bé thời gian được phép sử dụng các thiết bị điện tử. Tốt nhất là khoảng một tiếng mỗi ngày, có thể tăng giảm thời gian một chút tùy theo độ tuổi.
Cụ thể, với trẻ từ 3-5 tuổi, thời gian chơi của bé nên dưới 1 tiếng/ngày và tối đa 2 tiếng/ngày với trẻ từ 6 tuổi trở lên (theo khuyến cáo của Viện Nghiên cứu Y khoa trẻ em Mỹ và Hội Y khoa Canada). Sử dụng lâu hơn có thể khiến bé dễ bị béo phì, cận thị, cáu gắt hoặc giảm tập trung.
Bé có thể tập làm quen với các thiết bị thông minh khoảng 1 tiếng/ngày
Tuân thủ nguyên tắc 3 “không” của cả nhà
Cha mẹ cần ý thức mình luôn là hình mẫu để các bé noi theo. Chính vì thế, nếu muốn bé hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử, cha mẹ nên đặt ra các nguyên tắc để bé và cả gia đình cùng “tuân thủ”. 3 nguyên tắc được nhiều chuyên gia khuyến nghị đó là:
Không sử dụng máy tính bảng hay điện thoại ít nhất 30 phút trước giờ ngủ vì đây là một trong những nguyên nhân làm ảnh hưởng đến chất lượng và thời gian giấc ngủ của bé (Theo Học viện Nhi khoa Mỹ).
Không sử dụng thiết bị điện tử trên bàn ăn hay trong phòng ngủ. Điều này cũng đồng thời hỗ trợ cha mẹ xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh cho bé và cả gia đình.
Không dùng khi chưa xin phép. Theo bà Anya Kamenetz – tác giả quyển sách về cách cân bằng cuộc sống số và đời thực cho gia đình The art of screen time: How your family can balance digital media and real life đưa ra lời khuyên rằng cha mẹ nên chia sẻ với bé lý do khi dùng điện thoại hoặc máy tính bảng. Điều này giúp các bé hiểu nên có lý do thì mới sử dụng các thiết bị điện tử và hình thành thói quen xin phép trước khi sử dụng.
Học ít nhất 1 bài học phù hợp mỗi ngày
Bên cạnh việc giải trí, cha mẹ nên hướng các bé đến các hình thức vui học trên thế giới công nghệ để mỗi ngày bé đều thu được một bài học bổ ích. Dễ dàng và tiện lợi nhất là cho bé xem chuyện cổ tích trên mạng Internet. Bởi đây luôn là “cái nôi” của những bài học đạo đức đầu đời, kích thích trí tưởng tưởng và rèn luyện tư duy logic cho bé.
Trong số các chương trình chuyện cổ tích trên mạng, một trong những hình thức được nhiều cha mẹ ưu tiên lựa chọn là Kiddy Series – Chuyện Cổ Chưa Kể. Đây là chuỗi series chuyện cổ tích dưới hình thức video bao gồm các câu chuyện cổ tích nổi tiếng của Việt Nam và thế giới; được thể hiện qua diễn xuất của các diễn viên nhí tạo cảm giác đáng yêu, dí dỏm và gần gũi với bé.
Với thời lượng 10 phút/tập, mỗi cậu chuyện thuộc Kiddy Series chứa đựng nhiều bài học bổ ích, được đúc kết thành bài vè ngắn cuối mỗi tập giúp cha mẹ dễ dàng tương tác cùng bé.
Cô Phương Trang, giáo viên mầm non tại quận 1, TP HCM cho biết: “Điểm mình tâm đắc nhất trong Kiddy Series là nội dung đa dạng được chọn lọc kỹ càng. Mỗi tập bao hàm một bài học không trùng lặp. Chẳng hạn các bé học được bài học về lòng hiếu thảo qua chuyện Sự tích hoa cúc, cách ứng xử với bạn bè qua chuyện Hai cục bướu…; biết được những phong tục và truyền thuyết của Việt Nam qua chuyện Cây nêu ngày Tết, Thánh Gióng, Bánh chưng bánh giầy,… Ngoài ra, Kiddy Series được xây dựng theo hình thức trẻ em kể chuyện cho trẻ em giúp các em dễ dàng tiếp thu các giá trị đạo đức bằng chính ngôn ngữ, lối tư duy trong sáng phù hợp độ tuổi của mình.”
Cô cũng khuyến khích cha mẹ thay vì để bé xem một mình có thể cùng trò chuyện, động viên bé chia sẻ những cảm nhận của bé về các tình huống, nhân vật, hay tập tóm tắt lại câu chuyện để bé tự rút ra bài học về những việc nên làm, không nên làm.
Hoạt động cũng đồng thời giúp bé rèn luyện tư duy logic, phát triển trí tuệ cảm xúc EQ, mở rộng vốn từ vựng, khả năng ngôn ngữ.
Kiddy Series – Chuyện Cổ Chưa Kể là kho chuyện cổ tích video online cho trẻ từ 3- 6 tuổi được nhãn hàng dầu ăn trẻ em Kiddy thực hiện. Chương trình được đăng tải định kỳ, miễn phí vào:
Richard Fitzwillia là một chuyên gia về Hoàng gia Anh đã chia sẻ với tờ Sun Online rằng dù con đầu lòng của Hoàng tử Harry và Meghan là bé gái hay bé trai thì sẽ có thể được nuôi dưỡng khác với con trai đầu lòng của Hoàng tử William.
“Cách nuôi dưỡng hai đứa trẻ sẽ hoàn toàn khác nhau. Một ngày nào đó Hoàng tử bé George sẽ lên làm vua và vợ chồng Công nương Kate đang cố gắng làm tất cả những gì để thời thơ ấu của cậu bé George bình thường như bao đứa trẻ khác. Do đó, rõ ràng sẽ có sự khác biệt với con đầu lòng của Hoàng tử Harry, người chỉ xếp thứ 7 trong danh sách thừa kế ngai vàng“.
Dưới đây là 4 điểm khác biệt dễ nhận ra nhất mà chuyên gia này chia sẻ:
Thoải mái trong lựa chọn quần áo
Thuộc dòng dõi Hoàng tộc nên cũng như cha mẹ, các Hoàng tử, công chúa và Huân tước tương lai đều phải tuân thủ một số quy tắc liên quan đến trang phục. Chuyên gia về lễ nghi tại Anh cho biết: “Quần dài là dành cho nam giới và các thanh niên còn quần short luôn dành cho các cậu bé dưới 8 tuổi“.
Hoàng tử Geogre luôn xuất hiện với những chieescn quần short nhiều màu sắc
Từ chia sẻ này mọi người có thể dễ dàng nhận thấy Hoàng tử George luôn xuất hiện với quần short thay vì những bộ trang phục khác. Tuy vậy, theo ông Richard con cái của vợ chồng Meghan sẽ được ăn mặc thoải mái hơn giống phong cách của cha mẹ nhưng dĩ nhiên vẫn trong khuôn khổ cho phép.
Lựa chọn về trường học
Hoàng tử George đang theo học trường mẫu giáo tư thục Thomas’s Battersea, nằm ở Tây Nam London có chất lượng đứng hàng đầu xứ sở sương mù với học phí đắt đỏ chỉ có những “Richkid” mới được bước chân vào. Dĩ nhiên giá cao thì chương trình học chất lượng.
Geogre đang theo học ngôi trường đắt đỏ hàng đầu nước Anh
Con của Hoàng tử Harry và Meghan sẽ có nhiều lựa chọn hơn cho vấn đề giáo dục của con mình vì đứa trẻ sinh ra vốn đã không chịu quá nhiều gánh nặng và áp lực của một người sẽ lên làm vua giống như George.
Cuộc sống thoải mái hơn
“Những đứa trẻ cần làm tròn bổn phận trong hoàng gia Anh. George là vị vua tương lai và cậu bé sẽ có một cuộc sống tự do hơn như cha mẹ cậu mong muốn nhưng chắc chắn sẽ có những hạn chế. Hãy nhìn sự khác biệt giữa William và Harry, điều đó đã giải thích tất cả“, Richard giải thích.
Hoàng tử bé đang được cha mẹ cho trải nghiệm cuộc sống đời thường nhất có thể
Danh hiệu hoàng gia khác nhau
Con của Meghan và Harry sẽ không được gọi là Hoàng tử hay Công chúa giống như những đứa trẻ nhà William. Điều này theo quy định được Vua George V ban hành vào năm 1917.
Nếu con đầu lòng của Harry là trai sẽ có tước hiệu là Huân tước
Theo đó, con của Harry – Meghan sẽ là Huân tước Mountbatten-Windsor (nếu mang giới tính nam) hoặc Tiểu thư Mountbatten-Windsor (nếu mang giới tính nữ). Đứa bé sẽ chỉ có thể là công chúa hay hoàng tử nếu như Nữ hoàng Anh can thiệp, thay đổi quy định.
Đừng lo lắng nếu con bạn đột nhiên không ngủ 1 mình. Anh ta nói với bạn rằng anh ta sợ làm như vậy. Nhiều trẻ chập chững đi qua một giai đoạn khi chúng thích ở bên những người khác trong đêm. Có nhiều lý do cho điều này, và đây là một số gợi ý thực tế để giúp bạn giải quyết vấn đề này một cách hiệu quả.
Mẹ ơi, con sợ
Chuyện gì xảy ra?
Con sợ bóng tối và muốn được quay vào phòng ngủ chung với ba mẹ.
Mọi chuyện diễn ra thế nào?:
Trẻ từ chối để bạn tắt đèn ngủ và khóc khi bạn cố gắng thực hiện điều này. Bạn có thể thấy rằng sau khi bạn tắt đèn, bạn nghe thấy bé ra khỏi giường để bật đèn trở lại.
Càng lớn bé càng có nhiều lý do để không đi ngủ sớm
Giúp bé thế nào?
Có một số lựa chọn. Đầu tiên, bạn có thể lắp một công tắc điều chỉnh độ sáng cho ánh sáng phòng ngủ của bé. Tức là cho phép bạn dần dần làm tối căn phòng nhiều hơn một chút mỗi đêm.
Thứ hai, bạn có thể có mua một đèn ngủ ban đêm. Hoặc bạn có thể ngồi với trẻ cho đến khi bé ngủ – mặc dù điều đó có thể sớm trở thành thói quen khó phá vỡ.
Con cần được ăn?
Chuyện gì xảy ra?
Sau khi thức dậy vào nửa đêm, trẻ không thể ngủ lại được nữa.
Mọi chuyện diễn ra thế nào?
Bạn đang ngủ say thì đột nhiên cục cưng đang nằm bên cạnh mình, tỉnh táo và khuôn mặt thể hiện sự cô đơn. Bé nói rằng không thể ngủ lại và muốn được ở bên mẹ.
Giúp bé thế nào?
Đưa anh ta trở lại giường, hôn trẻ một cách âu yếm và rời khỏi phòng. Kiên quyết từ chối bất kỳ sự cám dỗ nào kho bé đòi ănvà chắc chắn không chơi trò chơi với bé. Nói rõ ràng rằng đây không phải là thời gian để vui chơi và ăn uống. Làm điều này mỗi lần bé thức dậy vào ban đêm cho đến khi bé ổn định tâm lý.
Bé căng thẳng
Chuyện gì xảy ra?
Trẻ lo lắng về chuyện nho nhỏ nào đó. Chính điều này tác động đến giấc ngủ của bé khiến trẻ sợ phải ngủ một mình.
Mọi chuyện diễn ra thế nào?
Trẻ vẫn đi ngủ trong khoảng thời gian quy định như mọi ngày mà không thể hiện bất kỳ sự khó chịu nào. Nhưng bạn có thể nghe thấy tiến động nho nhỏ từ trong phòng. Bé trở mình liên tục, thức giấc nhiều giờ sau đó. Điều này cũng tương tự như khi bạn có chuyện gì phải suy nghĩ, thức dậy vào nửa đêm và không muốn tự mình trở lại.
Giúp bé thế nào?
Bước vào phòng và trò chuyện với bé rằng dù có chuyện đã xảy ra trong ngày chăng nữa thì cũng cần phải ngủ ngon ngày mai mới giải quyết tốt hơn được. Không có gì phải quá lo lắng. Nhớ để trẻ vẫn nằm trên giường khi bạn nói những điều này.
Ngày hôm sau, cha mẹ hãy suy nghĩ kỹ về những vấn đề có thể khiến bé mệt mỏi. Có thể chiều hôm trước bé đã gây lộn với bạn hàng xóm, hoặc ở trường mẫu giáo bị cô phạt hay chơi đùa quá trớn với anh/chị em của mình. Cố hắng làm những gì bạn có thể để hỗ trợ bé vượt qua căng thẳng.
Bé tìm kiếm sự chú ý
Chuyện gì đang xảy ra?
Cái gọi là nỗi sợ khi ngủ một mình thực ra chỉ là hành vi tìm kiếm sự chú ý từ cha mẹ của bé.
Mọi chuyện diễn ra thế nào?
Mặc dù trẻ không muốn bạn rời đi và để bé lại một mình trong phòng. Bé lý giải rất nhiều lý do về nỗi sợ hãi nhưng chỉ cần nghe tiếng bước chân mẹ quay trở lại là trẻ vui vẻ và muốn cha mẹ tham gia một trò chơi nho nhỏ nào đó ngay lập tức.
Bé không chịu ngủ đôi khi chỉ là muốn tìm kiếm sự chú ý
Giúp bé thế nào?
Hãy cố gắng kiểm soát tình thân ngay lúc này. Ví dụ như cố gắng phớt lờ khi trẻ nhắn nhủ “Mẹ ơi, con không muốn ngủ một mình – và nếu bạn cảm thấy phải đi gặp hãy nói chuyện ngắn gọn, kết thúc nhanh để đưa bé đi vào giấc ngủ.
Ngoài ra, dành cho bé sự chú ý đặc biệt mỗi buổi sáng thức dậy. Nói rằng “Mẹ cảm thấy rất vui và tự hào khi con có thể tự ngủ một mình. Con đã mạnh mẽ như một chú rồng rồi nè!”
