Category: Sự phát triển của trẻ

1/ Trò chơi cho bé: Dựng lều cùng con

Với một chiếc lều được tạo nên từ những vật dụng quen thuộc trong nhà sẽ mang đến cho bé trò chơi rất thú vị và an toàn cho bé. Đồng thời, bé sẽ bắt đầu nhận ra việc “tạm vắng mặt” của sự vật.

– Chuẩn bị: Ghế, khăn bàn, vải hay mền mỏng dài

– Cách chơi với bé:

Phủ tấm vải lên hai ghế để tạo khoảng trống ở giữa. Như vậy, một chiếc lều đơn giản nhất đã được hình thành rồi mẹ nhé! Đặt búp bê hay thú bông vào trong lều rồi hỏi bé “Búp bê (gấu) đâu rồi con?”. Đợi chừng 5-10 giây rồi giở miếng vải phủ lên cho bé thấy được bạn của bé đang nằm trong đó. Mẹ có thể cầm tay bé dở lên hay gợi ý cho bé tự làm) rồi làm ra vẻ ngạc nhiên và la lên “Búp bê (gấu) đây rồi!”.

Khi bé đã quen với trò chơi, mẹ có thể khuyến khích bé một mình vào lều trốn nếu bé không sợ. Hoặc mẹ cũng có thể chui vào lều làm thử trước và vỗ về bé nếu bé nhút nhát. Đến khi bé tự tin khi ở trong lều, mẹ sẽ bắt đầu đi/bò xung quanh rồi hỏi “Bé cưng của mẹ đâu rồi ta?” và khi bé chuẩn bị chui ra khỏi lều, mẹ sẽ vui mừng la to “A, con gái của mẹ đây rồi!”

2/ Trò chơi cho bé: Nào cùng vỗ tay

Là một hành động đơn giản với người lớn, nhưng đối với trẻ em, vỗ tay là cách giúp bé phát triển kỹ năng khả năng vận động và phối hợp giữa 2 tay. Ngoài ra, nếu hành động vỗ tay đi kèm một bài nhạc, khả năng thích giác và cảm thụ âm nhạc của bé cũng được phát triển tốt hơn.

– Cách chơi với bé:

Đặt bé ngồi đối diện. Có thể dùng gối, mền đỡ lưng nếu bé chưa thể ngồi vững. Vỗ tay và hát theo nhạc, sau đó khuyến khích bé làm theo. Nếu bé chưa biết cách, mẹ có thể cầm tay và làm thử 1-2 lần trước khi khuyến khích bé tự làm. Mục tiêu của trò này là giúp bé có thể tự vỗ tay, dẫm chân theo lời bài hát. Khi bé lớn hơn, mẹ có thể sáng tạo thêm một vài động tác khác và khuyến khích bé làm theo. Cứ luân phiên các động tác theo nhịp điệu cho đến khi nào bé chán thì thôi.

Bài hát gợi ý cho mẹ:

“Vỗ cái tay cho đều này (2 lần). A í a mình vỗ cái tay cho đều này.
Dậm cái chân cho đều này (2 lần). A í a mình dậm cái chân cho đều này.
Vỗ cái vai cho đều này (2 lần). A í a mình vỗ cái vai cho đều này.
Múa với nhau cho đều này (2 lần) A í a mình múa vói nhau cho đều này.”

[inline_article id=1009]

1/ Trò chơi cho bé: Kể chuyện bằng bảng

Không chỉ gia tăng mối liên kết giữa 2 mẹ con, một câu chuyện ngắn trước khi đi ngủ còn là cách giúp bé ngủ ngon hơn. Tuy nhiên, kể chuyện cũng cần “phong cách” nữa mẹ nhé!

– Chuẩn bị: một cái bảng bằng vải bố hay sợi cotton, vải nỉ nhiều màu, kéo

– Cách chơi với bé:

• Dùng kéo cắt vải nỉ thành nhiều hình thù khác nhau. Bạn có thể tự vẽ hoặc in mẫu có sẵn trên mạng. Tốt nhất, nên làm sẵn nhiều bộ hình với các chủ đề khác nhau, như trang trại, chữ số, khuôn mặt…
• Tùy theo nội dung câu chuyện, mẹ nên chuẩn bị những tấm vải phù hợp, hoặc ngược lại, dựa trên nhân vật có sẵn (bằng vải nỉ) mẹ sáng tạo câu chuyện cho bé.
• Cho bé ngồi đối diện để có thể nhìn rõ nhân vật minh hoạt bằng vải nỉ. Để tránh cho bé bị nghẹn, mẹ nên dùng những mảnh vải lớn.

Trong trường hợp bé cưng có vẻ thích “măm măm” nhân vật minh họa hơn là lắng nghe câu chuyện, mẹ nên tạm ngưng trò chơi lại và thử lại vào một lúc khác. Trò chơi này sẽ giúp các bé 7 tháng đến 1 năm tuổi phát triển thính giác và khả năng giao tiếp bằng lời.

2/ Trò chơi cho bé: Đuổi bắt

– Chuẩn bị: 2 vỏ chai nước 2 lít bằng nhựa, băng keo, một vài món đồ chơi nhỏ, sáng màu, mấy quả bóng, chuông hoặc những đồ vật có thể phát âm thanh

– Cách chơi với bé:

• Dùng dao hoặc kéo cắt bớt khoảng 1/3 đầu chai, sau đó bỏ 4-5 món đồ chơi vào trong 1 vỏ chai. Bóp nhỏ miệng vỏ chai lại rồi nhét vào chai còn lại để tạo thành bình nước đóng kín 2 đầu
• Lấy băng keo quấn quanh phần đầu nối 2 vỏ chai. Đảm bảo không để phần đầu nào lòi ra làm đau bé
• Đặt bình xuống sàn và lăn cho nó chạy. Đây sẽ là động lực thôi thúc bé bò về phía trước để đuổi kịp bình đang lăn. Lưu ý, dù bé đang trong phạm vi an toàn, mẹ cũng không được rời mắt khỏi bé 1 giây nào đâu nhé!

Trò chơi này sẽ giúp bé luyện tập các kỹ năng cần thiết trước giai đoạn tập bò, thích hợp với các bé trong giai đoạn từ 7 -11 tháng tuổi.

[inline_article id=84146]

Không chỉ các mẹ ở Việt Nam mà rất nhiều bà mẹ ở các quốc gia khác trên thế giới cũng tin rằng, việc quấn khăn cho trẻ sơ sinh sẽ giúp bé ngủ ngon và ít quấy khóc về đêm hơn. Với nghiên cứu năm 2002 của Đại học Washington, niềm tin này của mẹ càng được củng cố khi các chuyên gia kết luận rằng, so với những bé không quấn khăn, khi được quấn khăn bé sẽ ngủ ngon hơn hẳn. Tuy nhiên, liệu có an toàn khi mẹ vẫn duy trì thói quen này khi bé lớn hơn? Đặc biệt, việc quấn khăn cho bé khi đi ra ngoài có thực sự cần thiết, nhất là với khí hậu nhiệt đới ở Việt Nam?

1/ Quấn khăn cho trẻ sơ sinh, lợi gì cho bé?

– Bé ngủ ngon hơn: Giống như cảm giác ở trong bụng mẹ, quấn khăn sẽ mang lại cho các bé cảm giác an toàn và từ đó, bé sẽ có xu hướng ngủ ngon hơn, sâu hơn.

– Bé ít khóc hơn: Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, với các bé dưới 8 tuần tuổi, quấn khăn có thể làm giảm 42% nguy cơ quấy khóc.

– Bảo vệ bé tốt hơn: Tuy còn nhỏ, nhưng móng tay của trẻ sơ sinh cũng rất dài và sắc nhọn, có thể dễ dàng để lại vài vệt trên mặt nếu lỡ bé quờ quạng tay trong lúc ngủ. Nhờ khăn quấn “khóa” tay, nguy cơ “lãnh thẹo” của bé cưng sẽ giảm đi rất nhiều. Hơn nữa, trẻ được quấn khăn cũng sẽ ấm và tránh nhiều khói bụi khi ra ngoài đường.

2/ Những “mối nguy” không ngờ

Bên cạnh nghiên cứu năm 2002, một nghiên cứu khác của các chuyên gia Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Quốc cũng cho thấy, quấn khăn là một trong những nguyên nhân làm tăng tỷ lệ viêm phổi ở trẻ em. Theo nghiên cứu, những bé 3 tháng tuổi được quấn khăn thường xuyên có nguy cơ bị viêm phổi tăng gấp 4 lần so với các bé khác. Chưa đưa ra nguyên nhân chính thức, nhưng các chuyên gia cho rằng, quấn khăn có thể gây ảnh hưởng đến khả năng hô hấp, làm tăng nguy cơ phát triển bệnh viêm phổi. Một số ý kiến khác cũng cho rằng, do được “úm” quá kỹ nên sức đề kháng không có cơ hội phát triển và bé khó lòng chống lại được sự tấn công của các loại vi-rút. Hơn nữa, việc quấn khăn sẽ khiến thân nhiệt bé tăng cao làm đổ mồ hôi. Nếu không lau kịp, mồ hôi sẽ thấm ngược vào cơ thể khiến bé bị cảm lạnh.

Đặc biệt, nghiên cứu được công bố trên tạp chí Archives of Disease Childhood (Anh) cũng chỉ ra mối liên hệ giữa việc quấn khăn cho trẻ sơ sinh với các vấn đề liên quan đến sự phát triển hông của trẻ. Theo đó, những bé được quấn khăn sẽ có nguy cơ phát triển bệnh viêm khớp xương mãn tính và một số bệnh lý về hông khi lớn lên.

[inline_article id=80475]

3/ Quấn khăn cho trẻ đúng cách

– Đúng thời điểm: Không phải bé sơ sinh nào cũng thích được quấn khăn khi ngủ hoặc khi đi ra ngoài. Vì vậy, thay vì cứ ép con theo ý mình, mẹ nên lựa chọn phương án phù hợp nhất cho bé. Hơn nữa, trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên cũng không cần phải lệ thuộc quá nhiều vào khăn quấn nữa.

Đặc biệt, trong thời tiết nóng bức, mẹ nên hạn chế quấn khăn cho trẻ, ngay cả khi đi ra ngoài. Thay vào đó, mẹ nên chọn cho bé những trang phục thoáng mát, dễ thấm hút mồ hôi. Khi đi ra ngoài, mẹ có thể mang thêm nón và áo khoác để bé có thể mặc thêm khi lạnh và tháo ra khi nóng.

– Đúng cách:

• Đừng kéo thẳng chân của bé hay ép chúng vào nhau khi quấn. Tốt nhất, nên “thả rông” phần thân dưới, để chân và hông của bé có thể thoải mái cử động
• Quấn khăn vừa phải, không quá lỏng hoặc quá chật. Quá chật sẽ khiến bé khó chịu, nhưng quá lỏng sẽ dễ làm khăn bung ra, làm tăng nguy cơ đột tử.
• Không để khăn quấn cao quá đầu hoặc quá cổ của bé

>>> Xem thêm thảo luận có chủ đề liên quan:

• Các bước quan trọng trong việc tắm bé mùa đông
• 6 bước bảo vệ sức khỏe cho bé mùa đông

Khi thời tiết thay đổi đột ngột, trẻ em, nhất là trẻ sơ sinh thường có nguy cơ mắc các bệnh về mũi họng. Lúc này, mẹ có thể rửa mũi cho bé để loại bỏ những dị vật, chất nhờn trong mũi, giúp bé dễ thở hơn. Đồng thời, phòng ngừa các bệnh lây qua đường hô hấp cũng như trị khỏi bệnh viêm mũi cho trẻ. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, rất nhiều trường hợp mẹ rửa mũi cho bé dẫn đến nhưng hậu quả khôn lường như xuất huyết não, hỏng niêm mạc mũi…

1/ Những mối nguy khôn lường khi mẹ rửa mũi cho bé sai cách

– Xuất huyết não:

Sử dụng thuốc nhỏ mũi quá liều và không đúng chỉ định là một trong những sai lầm thường gặp của rất nhiều mẹ khi rửa mũi cho trẻ. Và đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều bé dưới 3 tuổi bị xuất huyết não do ngộ độc thuốc nhỏ mũi.

Naphazolin, thành phần chủ yếu trong các loại thuốc nhỏ mũi hiện nay có tác dụng làm co mạch tại chỗ, giảm sưng và sung huyết niêm mạc. Khi sử dụng có thể nhanh chóng giải quyết các triệu chứng nghẹt mũi khi mới sử dụng. Tuy nhiên, nếu dùng naphazolin không đúng cách có thể dẫn đến ngộ độc, gây ức chế hệ thần kinh trung ương của trẻ. Thậm chí có thể dẫn đến hôn mê.

– Hỏng niêm mạc mũi:

Sợ hút mũi làm hại đến con, nhiều mẹ sử dụng xi-lanh bơm nước muối trực tiếp vào mũi của bé để làm sạch và cho rằng cách này rất an toàn, không làm ảnh hưởng đến niêm mạc mũi của bé cưng. Tuy nhiên, điều này hoàn toàn không đúng đâu mẹ nhé!

Thực tế, khi dùng xi-lanh bơm nước muối sẽ sinh ra một áp lực lớn dễ gây sặc cho trẻ. Với trẻ sơ sinh, phản xạ nuốt còn yếu nên rất dễ dẫn đến sặc nước vào phổi. Hơn nữa, phần đầu xi-lanh có thể gây tổn thương niêm mạc mũi của trẻ.

[inline_article id=70872]

2/ Rửa mũi cho bé: Rửa sao cho đúng?

Đầu tiên, mẹ đặt bé nằm nghiêng đầu sang 1 bên sao cho phần đầu thấp hơn phần chân. Nhẹ nhàng bóp 1-2 giọt nước muối cho mỗi bên mũi. Dùng khăn mềm thấm nước muối và phần dịch mũi chảy ra. Trong những trường hợp dịch mũi đặc sệt, mẹ có thể dùng dụng cụ hút mũi cho bé.

Theo các bác sĩ khoa nhi, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, việc sử dụng thuốc nhỏ mũi làm co mạch để thông mũi hầu như không cần thiết. Vì vậy, nếu có ý định vệ sinh mũi cho bé, mẹ chỉ nên sử dụng nước muối sinh lý thông thường. Trong trường hợp trẻ bị nghẹt mũi nặng, mẹ nên tham khảo thêm ý kiến của các chuyên gia để lựa chọn loại thuốc nhỏ mũi phù hợp với độ tuổi của trẻ. Không nên tự ý mua thuốc cho bé.

Khi rửa mũi cho trẻ, nhất là trẻ sơ sinh, mẹ không nên dùng xi-lanh, kể cả loại nhỏ. Nên sử dụng bình rửa mũi chuyên dụng với áp lực chuẩn được bán rộng rãi ở các nhà thuốc bệnh viện uy tín.

Ngoài ra, theo khuyến cáo, mẹ không nên quá lạm dụng việc rửa mũi cho bé, chỉ nên áp dụng cho những trường hợp trẻ bị sụt sịt hoặc bị nghẹt mũi. Những trường hợp thông thường, mũi của bé sẽ có cơ chế tự làm sạch riêng. Rửa mũi thường xuyên sẽ làm mất đi lớp nhầy tự nhiên tạo độ ẩm và ngăn ngừa bụi bẩn trong khoang mũi, càng làm tăng nguy cơ gây khô mũi, viêm mũi. Thậm chí, nhiều trường hợp rửa mũi cho bé quá thường xuyên có thể gây teo niêm mạc mũi, ảnh hưởng chức năng khứu giác của trẻ.

[inline_article id=85078]

>>> Xem thêm thảo luận có chủ đề liên quan:

• Rửa mũi cho bé quá nhiều
• Rửa mũi bằng nước muối sinh lý bao nhiêu lần trong ngày?

1/ Trò chơi cho bé: Hoa nào thơm hơn?

Một trong những phương tiện có thể giúp bé hòa mình vào môi trường xung quanh, chính là chiếc mũi bé xinh và cực kỳ nhạy bén của mình. Hãy thử tượng vào một buổi chiều, bé được nhìn ngắm những bông hoa xinh đẹp rồi đắm mình trong hương hoa ấy, chắc chắn bé sẽ rất thú vị mẹ nhỉ?  Hơn nữa, chính không gian “lãng mạn” này sẽ giúp kích thích sự tò mò khám phá của bé.

– Độ tuổi phù hợp: 1-12 tháng tuổi

– Chuẩn bị: Những bông hoa đang nở

Trong lần trải nghiệm đầu tiên với hương thơm, mẹ nên cho bé đến một số nơi ngoài trời như vườn ươm, vườn bách thảo hay một tiệm bán hoa để có thể tìm thấy một số loại hoa có hương thơm như oải hương, thủy tiên vàng, lan Nam Phi (Freesias) hay hồng. Cho bé đứng chựng, đỡ đầu bé cần thận rồi đưa mặt bé đến gần bông hoa tươi, vừa mới nở và quan sát biểu hiện của bé khi “bắt” được mùi thơm sẽ như thế nào.

Tuy nhiên, mẹ cần lưu ý hoa hồng gai, một số loại hoa như ly, huệ, đỗ quyên và mao địa hoàng (foxgloves) đều có độc, sẽ làm cho bé bị bệnh nếu bé vô tình ăn phải chúng. Do đó, khi cho bé ngửi hoa, chúng ta nên nắm giữ nhẹ hai tay bé để khỏi với lấy hay nếm thử.

[inline_article id=78477]

2/ Trò chơi cho bé: Đạp xe đạp

Hầu hết các bé đều rất thích được mẹ nắm lấy hai chân bé rồi cho chúng di chuyển như đang đạp xe. Đặc biệt, nếu trong lúc này, một vài âm thanh đáng yêu sẽ khiến bé thích thú hơn nhiều.

Trò vận cho bé động này thích hợp với các bé mới sinh đến 3 tháng tuổi. Nó giúp phát triển thính giác cũng như chuyển động toàn thân ở bé.

Đầu tiên, cho bé nằm ngửa, nhẹ nhàng nắm lấy mắt cá hai chân của bé rồi từ từ cho hai chân của bé di chuyển theo hình vòng tròng, như khi đạp xe. Sau đó áp đầu gối của bé với ngực rồi kéo thẳng mỗi chân về phía sau.

Lúc này, trong tư thế mặt đối mặt, mẹ nên tranh thủ trò chuyện với bé về những gì đang làm như: “Nào, bây giờ chúng ta sẽ xoay chân trái nhé. Giỏi lằm, con làm đúng rồi!” hay “Giờ thì chân của con sẽ tiến lên, lên, lên nữa nào và rồi sẽ duỗi thẳng ra nào”… Hai chân của bé sẽ luân phiên sang phải rồi sang trái và giọng nói của mẹ sẽ kết hợp ngữ điệu lên xuống. Vận động như thế này sẽ giúp cho hai chân và các cơ vùng bụng của bé cứng cáp hơn, còn giọng nói của mẹ sẽ kích thích thính giác của bé phát triển.

Theo các chuyên gia, trẻ sơ sinh đã bắt đầu phát triển khả năng ngôn ngữ của mình ngay từ khi bé còn chưa biết nói. Mẹ sẽ rất bất ngờ khi biết, tất cả những âm thanh vui nhộn bé tạo ra như tiếng ậm ừ, phì phò hay những tiếng cười lanh lảnh chính là những nỗ lực giao tiếp hàng ngày của bé. Chính vì vậy, nếu mẹ thường xuyên quan tâm, tương tác với trẻ, khả năng ngôn ngữ của bé sẽ được kích thích và phát triển. Càng được chú ý, bé lại càng cố gắng giao tiếp nhiều hơn với mẹ.

Trước tiên, mẹ sẽ giúp bé nhận ra những âm thanh bằng cách lặp lại ngay sau bất kỳ âm thanh đặc trưng nào bé phát ra như ahh, uhm… Nhờ đó, bé sẽ được nghe lại và nhận biết những tiếng mình thường xuyên tạo ra.

Sau khi bắt chước âm thanh của bé vài lần, mẹ có thể cho bé thấy những gì chúng ta có thể làm như hôn thắm thiết và phát ra tiếng kêu chụt chụt, lấy tay vỗ lên miệng tạo ra tiếng hoặc lấy ngón tay bật môi tạo ra tiếng kêu… Lúc này, tuy chưa thể bắt chước giống mẹ, nhưng bé sẽ rất ngạc nhiên và thích thú.

Điệu nhảy khủng long siêu đáng yêu cho bé

Không chỉ giúp kích thích làn da nhạy cảm của bé,  điệu nhảy khủng long còn là cách giúp bé hình thành và phát triển khả năng phán đoán của mình. Mẹ có thể áp dụng trò chơi này cho bé từ 0-12 tháng tuổi.

Ngoài các ngón tay, mẹ không cần bất kỳ dụng cụ hỗ trợ nào khác trong trò chơi cho bé này. Ngón giữa sẽ làm đầu của khủng long, 4 ngón tay còn lại sẽ là 4 cái chân của khủng long. Đặt 5 đầu ngón tay lên người bé, gõ đầu ngón giữa trước rồi sau đó đến 4 ngón còn lại. Sau đó đặt bé xuống nằm ngửa, chọn vị trí đặt các ngón tay sao cho bé nhìn thấy được chuyển động của chúng như ở ngực hay bên hông. Tùy theo tư thế của bé rồi cho khủng long “chạy bộ” trên da bé, đầu khủng long (ngón giữa) sẽ chuyển động qua lại. Các ngón tay sẽ chuyển động dứt khoát và nhấn nhẹ nhàng lên da bé để tránh làm nhột bé vì điều này sẽ làm bé giật mình.

Trước khi làm gì, mẹ nên báo hiệu cho bé biết trước. Chẳng hạn “bây giờ khủng long sẽ đi từ ngón chân lên bụng của con nè”, rồi sau đó các đầu ngón tay sẽ từ từ di chuyển từ chân lên bụng bé. Từ bụng bé, mẹ sẽ cho chúng rẽ đi nhiều hướng để bé phát triển khả năng phán đoán của mình.

Mỗi trẻ sẽ có mỗi bước phát triển khác nhau, do đó, nếu bé cưng chưa sẵn sàng hay phản xạ chưa kịp với những hoạt động này, mẹ cũng không nên quá lo lắng. Hãy thử cho bé tập chơi lại trong vài tuần sau đó.

[inline_article id=104681]

>>> Xem thêm thảo luận có chủ đề liên quan:

• Trò chơi giúp bé thông minh, phát triển trí não\
• Ý tưởng trò chơi cho bé