Nuôi dạy trẻ tập đi và mẫu giáo (giai đoạn 1-5 tuổi) cần chú ý đến những khía cạnh nào để con không ngừng đạt những bước tiến mới về thể chất, cảm xúc, ngôn ngữ và trí tuệ? Nơi đây sẽ có tất cả những điều mẹ cần biết để chăm con khoa học.
Bé 3 tuổi có thể phân biệt màu sắc
Bé có thể chỉ đúng màu sắc bạn hỏi, kể tên được 4 màu hoặc nhiều hơn khi trẻ hơn 3 tuổi. Bạn có thể áp dụng một số cách thú vị dưới đây để giúp trẻ nắm vững kỹ năng này:
Đưa màu sắc vào trong câu chuyện hàng ngày: “Hôm nay con muốn mặc áo màu gì?”, “Chúng ta thử tìm chiếc xe màu trắng xem”. Khi bạn đọc sách cho trẻ nghe, có thể yêu cầu trẻ tìm chú chim xanh trong sách hoặc hỏi trẻ con vịt màu gì.
Trộn màu lại với nhau: Bạn nhào đất sét hoặc bột bánh, chia thành nhiều phần khác nhau, thêm một vài giọt màu thực phẩm trong mỗi phần và nhào lại. Sau đó bạn và bé cùng thử nghiệm cách pha trộn màu sắc với nhau như: “Con nghĩ sao nếu chúng ta trộn chung màu vàng và màu đỏ?”, hoặc một ý tưởng thú vị khác như đổ nước vào chai thủy tinh trong, để con bạn nhỏ vào đó vài giọt màu thực phẩm, đặt chai lên cửa sổ để ánh nắng xuyên qua.
Sắp xếp trò chơi:Hầu hết các bé 3 tuổi bắt đầu phân loại đồ chơi theo ý tưởng bất chợt chứ không theo màu sắc hoặc kích thước. Cũng không phải quá sớm để cho trẻ chơi trò chơi phân biệt màu sắc. Đưa cho trẻ những khối gỗ với nhiều màu sắc khác nhau, yêu cầu con bạn sắp xếp chúng lại theo từng màu hoặc để trẻ giúp bạn phân loại vớ theo màu. Thật thú vị khi thấy trẻ suy nghĩ và giải quyết mọi việc theo cách riêng của mình.
Tạo cầu vồng:Làm ra nhiều màu sắc sinh động bằng cách để một lăng kính trong ánh mặt trời sao cho xuất hiện hiện tượng khúc xạ ánh sáng. Cầu vồng xuất hiện nhảy múa trên tường sẽ khiến con bạn thích thú, bạn có thể chỉ cho trẻ thấy những màu sắc tạo nên cầu vồng.
Cho bé 3 tuổi chơi các trò chơi với màu sắc để phát triển khả năng của bé
Cuộc sống của mẹ: Lưu giữ những tác phẩm của bé
Có khi nào bạn tự hỏi nên làm gì với tất cả các “tác phẩm nghệ thuật” của bé? Bạn không thể lưu giữ tất cả, chỉ nên giữ lại những thứ bạn thích, còn lại có thể bỏ đi khi trẻ không để ý.
Nên dán một số bức vẽ lên tủ lạnh và giữ chúng ở đấy trong một khoảng thời gian. Lúc này, trẻ đã có thể nhớ được mọi chuyện trong quá khứ chứ không phải chỉ một vài tích tắc nữa. Đứa con đầy tính nghệ sĩ của bạn sẽ cảm thấy tự hào vì tạo được thành tựu: “Nhìn con có thể làm được gì này!”.
Bé 3 tuổi rưỡi hay bắt chước người lớn
Thỉnh thoảng khi quan sát con chơi đùa, bạn cứ nghĩ sau này lớn lên, con bạn sẽ trở thành diễn viên. Bé 3 tuổi thường dành hầu hết thời gian để chơi và nói chuyện với búp bê. Bắt chước người lớn nói chuyện hay giả nhiều giọng khác nhau trong vai nhiều nhân vật như giọng dễ thương của em bé hay mạnh mẽ của siêu nhân.
Cách một em bé 3 tuổi rưỡi giả nhiều giọng nói khác nhau như vậy chứng tỏ bé biết cách biến hóa ngôn ngữ khi sử dụng. Trong lúc lắng nghe những cụm từ hay ngữ điệu quen thuộc, bé sẽ phát hiện ra rằng cách người lớn nói chuyện với nhau rất khác với trẻ con. Chẳng hạn cách mẹ nói chuyện với bà ngoại sẽ rất khác với cách mẹ nói chuyện với đồng nghiệp. Bé vô tình nghe thấy và bắt chước theo trong những vở kịch của bé. Đó là lý do tại sao trẻ rất hay nói chuyện huyên thuyên, vì bé đang bắt chước và thực tập theo người lớn.
Nên tận dụng tính bắt chước của bé 3 tuổi rưỡi để dạy con những thói quen tốt
Lưu lại những hình ảnh dễ thương của bé
Với nhiều mẹ, việc có những cuốn album hay tập tin ảnh lưu giữ tất cả hình ảnh của con từ lúc còn trong bụng mẹ đến khi chào đời là điều rất thú vị. Cùng tham khảo một số bí quyết giúp bạn có những tấm ảnh đẹp nhé:
Tắt đèn flash, ánh sáng sẽ mềm và ít nhiễu hơn.
Nên chụp ở ngoài trời để có ánh sáng tốt hơn, chọn phông nền đơn giản hơn sẽ thấy bé nổi bật hơn.
Đối với những tấm ảnh chụp xa, cần có độ phân giải cao thì máy ảnh kỹ thuật số là lựa chọn hàng đầu.
Nên chụp ảnh tự nhiên trong lúc trẻ đang mải mê chơi đùa, chạy nhảy, ca hát…
Thêm đạo cụ như những chùm bong bóng màu sắc sẽ làm hình ảnh thêm sinh động và tuyệt vời hơn. Bạn có thể nhờ người khác thổi bóng giúp bạn khi chụp.
Đừng nhét máy ảnh vào túi mà để máy ảnh luôn ở chế độ sẵn sàng vì bạn có thể bỏ lỡ những khoảnh khắc kỳ diệu mà không thể biết trước được.
Giúp bé 3 tuổi rưỡi khéo tay hơn
Để giúp bé có thể thuần thục trong các kỹ năng vận động tinh như dùng tay viết chữ và làm các động tác phức tạp hơn, bạn nên cho bé tập vận động các các cơ ở bàn tay và cổ tay và học cách điều khiển chúng một cách chuẩn xác ngay bây giờ. Một số gợi ý tuyệt vời để giúp bé phát triển các kỹ năng vận động tinh và trở nên khéo léo hơn như sau:
Khi bạn làm bánh hoặc nấu ăn, thử cho bé tập sử dụng dụng cụ xay tiêu, cốc đo nguyên liệu, dụng cụ vét bột hoặc muỗng canh.
Mặc đồ, thay đồ cho búp bê.
Nhồi bột thành các hình thù khác nhau, sau đó nướng thành bánh.
Dùng phấn vẽ lên bảng chuẩn bị sẵn.
Chơi đổ nước vào bồn tắm hoặc hồ bơi trẻ em bằng ly hay gáo múc nước nhỏ.
Chơi với đất sét, có thể cho bé dùng dụng cụ cắt và đúc khuôn sẽ vui hơn.
Dùng cọ tập vẽ để vận động ngón tay.
Chơi nhạc cụ như đánh trống, đàn piano đồ chơi hoặc đàn ghi-ta.
Được rèn luyện kỹ năng vận động với bàn tay qua các hoạt động tại nhà, ba mẹ không cần phải bắt bé tập viết sớm mà bé vẫn viết tốt khi đến tuổi đi học
Cuộc sống của mẹ
Bé 3 tuổi thường rất tập trung và bị cuốn vào những việc bé đang làm trong lúc chơi đùa. Bạn cần cho bé thời gian chuẩn bị trước khi yêu cầu bé ngừng một hoạt động để chuyển sang hoạt động khác, nên nhắc nhở cho bé hiểu: “Con chơi cầu tuột hai lần nữa thôi nhé, chúng ta phải rời công viên để về nhà rồi” hoặc: “Đến giờ rửa tay ăn cơm thôi!”.
Có nên cho bé 3 tuổi xem tivi nhiều hay không?
Bạn có biết rằng các bé 3 tuổi sẽ học hỏi nhiều hơn khi tự khám phá thế giới xung quanh chứ không phải chỉ ngồi trước màn hình tivi. Nếu có thể, tạo cho con nhiều cơ hội để vui chơi và tham gia những hoạt động ngoài trời
Những năm mẫu giáo là thời kỳ phát triển mạnh mẽ nhất về tinh thần, thể chất và cảm xúc của bé. Theo khuyến nghị của các chuyên gia tâm lý, không nên để bé xem tivi quá 2 giờ mỗi ngày, và không xem chương trình có tính chất bạo lực.
Việc cho bé xem tivi trong 30 phút với chương trình phù hợp gây hại lớn và ba mẹ có một chút thời gian nghỉ ngơi. Tuy nhiên, bạn không nên lạm dụng và làm cho bé 3 tuổi có những thói quen xấu khi xem tivi.
Muốn dạy bé 3 tuổi thói quen lành mạnh khi xem TV, ba mẹ phải là người làm gương
Tập cho bé xem tivi đúng cách
– Không dò tất cả các kênh xem có gì đang chiếu: Nếu chương trình được chọn cho bé đã hết, hãy tắt tivi. Kể cả khi bạn chiếu DVD cũng nên có nguyên tắc giới hạn từng tập. Cách này sẽ tập cho con thói quen: khi chương trình kết thúc cũng là lúc giờ xem tivi kết thúc.
– Không để tivi mở khi bạn đang làm việc khác: Nếu bạn không theo dõi, hãy tắt tivi, tiếng động và hình ảnh của tivi sẽ khiến bé mất tập trung với việc học hành và các hoạt động khác.
– Không nên xem tivi khi ăn cơm. Bữa cơm gia đình không phải là lúc cả nhà tụ tập trước màn hình tivi, mà là thời gian mọi thành viên quây quần, chuyện trò. Đây là nơi phát triển những bài học giá trị về cuộc sống và tình cảm yêu thương gắn kết.
– Hãy cố gắng xếp lịch xem tivi đúng giờ mỗi ngày: Việc lên thời gian cụ thể nhằm để bé biết sẽ phải chờ đợi điều gì và biết là không thể xem tivi mọi lúc. Điều này có thể làm giảm bớt những cuộc tranh cãi khi bật/tắt tivi.
– Bạn có thể xem tivi cùng với bé để chuyện trò với con về những gì bạn đang xem. Ở độ tuổi này, bé sẽ cần được giải thích rằng nội dung của phim hay chương trình quảng cáo đôi khi không có thật.
– Cần chắc chắn rằng người giữ bé hoặc chăm sóc bé cũng biết những quy tắc này.
Trên hết, cha mẹ nên làm gương cho con trẻ. Nếu thấy bạn ngồi trước tivi hàng giờ, bé sẽ lập tức thắc mắc: “Tại sao con không được xem?”.
Tập cho bé 3 tuổi sử dụng kéo an toàn
Một số bậc cha mẹ cảm thấy rất lo ngại khi cho bé 3 tuổi tập sử dụng kéo. Trên thực tế, bé 3 tuổi đã có thể tập những thao tác này. Phụ huynh cần mạnh dạn khuyến khích trẻ phát triển khả năng vận động bằng những hoạt động kết hợp thao tác tay chân và thị giác.
Hầu hết những em bé lên 3 đều đã có thể tự cắt một tờ giấy. 3 tuổi rưỡi các em đã có thể cắt thành những đường thẳng ngay ngắn dù chỉ dài vài phân. Thậm chí, có nhiều em còn cắt được những đường cong. Chúng ta có thể tập cho trẻ như sau:
Để trẻ ngồi ngăn ngắn ở bàn khi tập cắt, dán.
Chỉ dẫn cho trẻ cách xỏ tay vào kéo, giữ kéo một cách chính xác.
Cần chọn loại kéo an toàn dùng cho trẻ nhỏ, quan trọng nhất ở kích thước và chất liệu. Hiện nay có một số loại kéo làm bằng nhựa vẫn có thể cắt giấy để chúng ta chọn.
Kẻ những đường thẳng thật rõ lên mặt giấy để trẻ cắt theo. Ban đầu, nên chọn giấy dày như giấy bưu thiếp, sau đó lần lượt chọn loại giấy mỏng hơn như giấy thủ công và cuối cùng là giấy thông dụng. Trẻ sẽ nhanh chóng cắt vụn những tờ giấy này.
Nếu bé chưa quen với thao tác cầm kéo, bạn có thể chọn một bài tập khác cũng với những động tác tương tự. Đó là cho con bạn sử dụng một chiếc kẹp để gắp đồ vật nhỏ xung quanh. Với chiếc kẹp có thể gắp mở, tay trẻ sẽ trở nên linh hoạt hơn.
Nên chọn cho bé 3 tuổi loại kéo đầu tròn và bọc nhựa để tăng sự an toàn
Cuộc sống của mẹ: Tránh những xáo trộn sau kỳ nghỉ
Kỳ nghỉ của gia đình bạn có thể khá rắc rối nếu làm thay đổi thói quen sinh hoạt của bé.
Trẻ tuổi mẫu giáo rất dễ bị chệch khỏi giờ giấc sinh hoạt thông thường như ngủ trễ hơn, thường xuyên đánh thức cha, mẹ vào giữa đêm.
Con bạn sẽ nhanh chóng tập lại nề nếp sinh hoạt nếu bạn nghiêm khắc đồng thời kiên nhẫn áp dụng cùng trẻ.
Bác sĩ nhi khoa sẽ theo dõi quá trình tăng trưởng và cho bạn biết chỉ số chiều cao và cân nặng của trẻ so với mức trung bình của các bé 2 tuổi rưỡi khác.
Bé 2 tuổi rưỡi còn quá sớm để lo lắng về vấn đề dư mỡ hay cân nặng, dù nhìn trẻ khá mũm mĩm. Khi lớn lên, tham gia các hoạt động vui chơi sẽ giúp trẻ cải thiện điều này. Trẻ tròn trĩnh khi còn nhỏ không có nghĩa sẽ tròn trĩnh khi lớn lên. Khi trẻ lên ba, cơ thể của trẻ sẽ dài ra và bớt vẻ mũm mĩm khi mới sinh.
Tuy vậy, tỷ lệ trẻ béo phì ngày càng cao khiến cho chỉ số cân nặng tiêu chuẩn trở thành vấn đề khiến nhiều bậc cha mẹ quan tâm. Các bác sĩ nhi khoa ngày càng chủ động hơn trong việc xác định các dấu hiệu của trẻ nào có nguy cơ béo phì cao, từ đó có thể khuyến nghị ba mẹ theo dõi và điều chỉnh lối sinh hoạt phù hợp cho trẻ.
Lý do phổ biến khiến trẻ ở tuổi mẫu giáo thừa cân do trẻ được uống quá nhiều nước ép hoặc sữa. Bạn có thể hạn chế lượng sữa của trẻ thừa cân xuống khoảng 454ml/ngày và nước ép khoảng 15ml/ngày, tránh cho trẻ uống soda. Nên cho trẻ uống bằng ly và pha loãng nước ép ra.
Mặt khác, bạn không nên giới hạn chế độ ăn uống của bé 2 tuổi rưỡi mà không có sự tư vấn của bác sĩ. Các bé 2 tuổi rưỡi cần một chế độ dinh dưỡng phong phú, lành mạnh, đầy đủ chất để nuôi dưỡng bộ não đang phát triển và cơ thể của trẻ hiện tại cũng như sau này.
Từ khi bé còn nhỏ cho tới hết bậc tiểu học, ba mẹ nên chú ý nhiều tới biểu đồ tăng trưởng của bé
Cuộc sống của mẹ với bé 2 tuổi rưỡi
Có lẽ bạn không bao giờ muốn lâm vào tình huống “dở khóc dở cười” khi trẻ vô tình nhìn thấy cha mẹ đang ân ái. Mặc dù chuyện đó khá xấu hổ, nhưng cũng không phải vấn đề gì quá lớn lao. Vì nhiều khi ban đêm, trẻ có thể còn đang quá buồn ngủ và sẽ không chú ý nhiều đến điều “bất thường” đang xảy ra. Hãy cư xử tự nhiên.
Nếu trẻ có hỏi bạn đang làm gì, bạn chỉ cần trả lời đơn giản là: “bố mẹ đang ôm và thương nhau!”, sau đó hướng sự chú ý của trẻ đến một thứ khác như cho trẻ uống nước hoặc xoa lưng cho trẻ ngủ.
Cũng có khi những âm thanh không kiểm soát được trong cuộc vui, hoặc khi trẻ làm cho bạn giật mình, có vẻ “đáng sợ”. Nếu trẻ không vui, bạn chỉ cần tỏ ra ngạc nhiên khi thấy trẻ thức giấc và giúp trẻ ngủ trở lại
Bé 2 tuổi rưỡi mọc những chiếc răng hàm cuối cùng Những chiếc răng sữa cuối cùng, cụ thể là bốn chiếc răng hàm dưới, còn gọi là răng cối sữa, thường mọc lên khi bé được 20 đến 33 tháng tuổi. Tuy vậy, một số trẻ vẫn còn mọc răng cho đến lúc 3 tuổi.
Mọc răng hàm thường rất đau vì chúng có kích thước lớn, đôi khi còn kèm theo sốt nhẹ và có thể làm bé thức giấc vào ban đêm. Tuy nhiên, thật may là cơn đau chỉ kéo dài một hoặc hai ngày cho mỗi chiếc răng.
Bạn có thể cho bé ngậm một món đồ chơi, nút tay hoặc ngậm một chiếc khăn lạnh, đã bỏ trong tủ đá, hoặc khăn ấm cho đến khi cơn đau qua đi. Nhiều bác sĩ phản đối việc cho bé 2 tuổi rưỡi dùng kem bôi nướu vì chúng làm cho trẻ mút hoặc ngậm nướu răng quá lâu dẫn đến đau nướu răng, vì thế nếu bạn muốn dùng kem cho bé 2 tuổi rưỡi, nên hỏi ý kiến của bác sĩ nha khoa hoặc bác sĩ nhi.
Ba mẹ nên tập cho bé thói quen đánh răng từ nhỏ
Làm gì khi bé 2 tuổi rưỡi tè dầm?
Việc bé tè dầm ban đêm sẽ làm gián đoạn giấc ngủ của bé và của cả bạn nữa. Thật khó để xác định lý do khiến bé tè dầm nhưng hiện tượng này khá phổ biến và thường xuất hiện, nhất là ở các bé trai hoặc những bé vừa mới học ngồi bô. Nguyên nhân có thể là do bé ngủ quá sâu và không thức dậy kịp hoặc bàng quang và hệ thần kinh trung ương của bé 2 tuổi rưỡi còn chưa phát triển hoàn thiện. Có thể bạn chưa biết điều này: tè dầm còn mang tính di truyền nữa đấy.
Ba mẹ không nên la mắng hay chọc quê khi bé tè dầm. Bạn có thể cho bé uống ít nước sau khi ăn tối để xem tình trạng có cải thiện hơn không. Tuy nhiên, cách tốt nhất là cho bé mang tã đến khi bé hết hẳn tè dầm và nhớ lót một miếng chống thấm ở chỗ ngủ của bé. Bạn nên để sẵn một bộ đồ ngủ và một tấm trải nệm khác ngay gần chỗ bé để có thể nhanh chóng dọn dẹp chỗ ngủ cho bé mà không làm mất giấc ngủ của bé và của bạn.
Nhưng bạn đừng quá lo lắng, tình trạng tè dầm ban đêm thường tự hết khi bé được 5 hoặc 6 tuổi.
Dạy bé 3 tuổi biết gắn kết với gia đình Những hoạt động truyền thống như ngày sinh nhật, ngày kỷ niệm hay mỗi dịp lễ, Tết sẽ là mối dây gắn kết và thắt chặt tình cảm gia đình. Nghĩ về những kỷ niệm ngọt ngào thời ấu thơ vẫn còn khắc ghi trong tâm trí của bạn. Bạn còn nhớ vị ngon của chiếc bánh sinh nhật mẹ chuẩn bị, mùi thơm lừng của bánh nướng, bánh dẻo Tết Trung thu hay những lần được ba mẹ cho đi rước đèn phá cỗ…
Bé 3 tuổi đã phát triển trí nhớ và dần hình thành những ký ức. Đây chính là thời gian tuyệt vời để bạn bắt đầu tạo ra những ký ức tuổi thơ cho con. Hoạt động truyền thống mang đến cơ hội xiết chặt mối liên hệ giữa những thành viên trong gia đình.
Trong khi cùng nướng món bánh đặc biệt, bạn có thể chia sẻ những câu chuyện về cuộc sống của mình hay những bậc tiền bối đã từng trải qua.
“Ngày xưa khi mẹ bằng tuổi con, ngoại và mẹ thường cùng nhau làm những chiếc bánh quy này. Mẹ vẫn nhớ ngoại đã để mẹ giúp khuấy bột và trang trí bánh bằng nho khô và những hạt kẹo nhỏ như thế nào…”. Hoạt động truyền thống là một cách kết nối quan trọng trong một đại gia đình mà mọi người ở cách xa về địa lý.
Tăng cường những hoạt động truyền thống trong gia đình cũng giúp bé 3 tuổi cảm thấy gắn bó và an toàn. Dù bé có khi không nhớ được điều gì đã xảy ra lúc 2 tuổi, nhưng qua mỗi năm, bé sẽ nhớ nhiều hơn. Về lâu dài sẽ giúp trẻ dễ dàng tiếp thu các giá trị mà bạn coi là quan trọng.
Yêu thương cũng phải học nữa đấy mẹ ạ!
Cuộc sống của mẹ hiện tại: Mẹ đã sẵn sàng đón thêm thành viên mới?
Bạn có muốn có một “đại gia đình” không?
Một số gia đình để phát triển tự nhiên, trong khi nhiều gia đình khác kế hoạch và tính toán cẩn thận trước khi nghĩ đến chuyện có thêm thành viên mới.
Việc sinh em bé thứ 2 cũng cần mẹ cân nhắc. Ngoài việc đảm bảo kế hoạch tài chính của gia đình, mẹ cũng phải xét xem mình đã sẵn sàng về sức khỏe và tâm lý. Bạn có thể vừa có bầu vừa chăm sóc tốt bé lớn hay không. Bạn sẽ có những ai trợ giúp lần này. Điều gì không còn là vấn đề lo lắng nữa.
Tất nhiên, giờ bạn đã là một người mẹ nhiều kinh nghiệm, nhưng rõ ràng bạn vừa mới chỉ thoát khỏi cái vòng luẩn quẩn “thay tã, cho ăn rồi lại thay tã…” không lâu. Lắng nghe ý kiến của chồng. Cả hai bạn có thể sẽ muốn dành thời gian cho nhau và hâm nóng tình cảm lứa đôi một thời gian trước khi quyết định có thêm em bé.
Bé 3 tuổi bắt đầu kết bạn?
Đừng ngạc nhiên nếu hỏi bé 3 tuổi về bạn bè của trẻ. Trẻ sẽ đọc thuộc lòng tên của tất cả các bạn trong lớp mẫu giáo. Trẻ chưa hiểu được khái niệm “bạn bè” là như thế nào. Trẻ có thể có một vài người bạn yêu thích. Tuy nhiên đối với trẻ lúc này, bạn bè tức là những người đã từng chơi cùng với trẻ.
Bé 3 tuổi đã có thể chơi cùng với bạn khác nhưng thường không được lâu. Một buổi chơi chung với bạn bình thường không kéo dài quá 1 giờ. Rất nhiều bé 3 tuổi vẫn chơi một mình dù ngồi gần những bạn khác hoặc khá hơn là có thể chơi chung chỉ chút ít, sau đó quay lại những hoạt động cá nhân.
Những buổi chơi tương tác với bạn lâu hơn có thể sẽ xảy ra vào năm tới. Một số trẻ hay xấu hổ cần nhiều ngày chơi chung để cảm thấy thoải mái khi chơi cùng một bạn khác.
Mặc dù bé 3 tuổi ít khi xem mình là trung tâm của vũ trụ hơn vài năm trước nhưng vẫn gặp khó khăn với việc chia sẻ với ai đó. Không ngạc nhiên khi cách bé 3 tuổi nói rằng: “Mình muốn chơi với bạn”, có nghĩa là giành lấy món đồ chơi của bạn hoặc thậm chí xô đẩy bạn.
Một số trẻ có thể tự giải quyết xung đột của mình, nhưng hầu hết đều chạy đến những người lớn hơn nhờ giúp đỡ. Đây chính là cơ hội cho bạn để dạy cho trẻ cách biết chia sẻ, nói với trẻ rằng: “Tại sao con không chờ bạn Bi chơi với cái xô trước rồi mới tới con?”. Với hầu hết trẻ em tuổi này, chỉ cần học được nghệ thuật đàm phán, trẻ sẽ sẵn lòng chấp nhận thỏa hiệp.
Chuyện bé 3 tuổi thích chơi một mình hơn chơi với bạn là hoàn toàn bình thường
Cuộc sống của mẹ: Khi bé thích và ghét
“Ghét” và “Thích” là 2 từ mà hiện tại con bạn thích dùng nhất. Trẻ thường nói “Con ghét mấy hạt đậu”, “Con thích đá bóng” và chuyện “thích” hay “ghét” này của trẻ chỉ mang tính tạm thời và có thể thay đổi rất nhanh. Con của bạn thích tự trải nghiệm những từ này vì chúng giúp trẻ tự khám phá ra mình là ai.
Biết đi là bước phát triển lớn trong cuộc đời bé. Đây cũng là điều mà các bậc cha mẹ thường thắc mắc lẫn lo lắng không biết khi nào thì bé sẽ biết đi. Thực tế, mỗi bé đều học cách đi theo tiến triển riêng, do vậy bạn đừng vội lo lắng khi cục cưng của bạn vẫn chưa biết chập chững trong khi thiên thần tí hon của một người bạn đã biết đi. Những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện dấu hiệu khi bé nhà bạn đã sẵn sàng để tập đi, và những gì bạn có thể làm gì để giúp bé.
Khi nào bé biết đi?
Hầu hết các bé đều chập chững những bước đi đầu tiên vào ngày thôi nôi bé, nhưng thông thường từ khoảng 9 đến 18 tháng tuổi. Bạn đừng vội lo lắng nếu bé không phát triển theo đúng quy trình thông thường. Một số bé không bao giờ bò mà từ biết đứng chuyển sang biết đi luôn, điều này hoàn toàn bình thường. Điều quan trọng ở giai đoạn này là bé sử dụng tay và chân cùng lúc để di chuyển. Nếu con bạn có những hành động như bên dưới, thì đó là dấu hiệu bé sắp biết đi:
Hãy theo dõi sự tiến bộ của bé. Bạn có thấy bé vận động nhiều hơn tháng trước không? Bé có nhấc người lên khỏi mặt đất một chút không? Nếu có, bạn không phải lo lắng gì cả. Tuy nhiên, nếu hơn 1 năm tuổi mà bé không có bất kỳ biểu hiện nào muốn tập đi, bạn sẽ cần phải nói chuyện với bác sĩ.
Khuyến khích bé tập đi như thế nào?
Hầu hết các bé đều tốn khoảng 1000 giờ tập luyện từ thời điểm bé biết đứng cho đến khi có thể tự đi một mình. Bạn có thể giúp bé chuẩn bị cho những bước chập chững đầu tiên như sau:
Khi bé chào đời: Yêu cầu quan trọng nhất cho việc tập đi là có cơ lưng khỏe, và bé phát triển cơ lưng khỏe bằng cách nâng đầu khi nằm bằng bụng. Vì thế cần bạn dành nhiều thời gian cho bé nằm bụng khi bé thức giấc. Bạn cũng có thể đặt các món đồ chơi hoặc đồ vật thú vị ngoài tầm với của bé để kích thích bé.
Khi bé biết ngồi: Giúp bé tập thăng bằng và di chuyển bằng cách lăn một trái bánh tới, lui với bé. Hoặc bạn cũng có thể giữ một món đồ chơi trước mặt bé và di chuyển đồ chơi sang hai bên. Điều này sẽ giúp bé nghiêng người qua bên này và bên kia. Khi bé chồm tới hoặc bò, bé sẽ phát triển thêm sức mạnh cho cổ, lưng, chân và tay, cũng như điều chỉnh hông nhiều hơn. Điều này sẽ giúp bé kéo người để đứng thắng và thụp xuống an toàn.
Khi bé biết đứng: Bạn có thể giữ tay bé để bé đi trước mặt, đồng thời thỉnh thoảng bạn hãy buông một tay để bé có thể trải nghiệm sự thăng bằng. Hoặc bạn có thể đứng cách xa bé một chút và động viên khi bé có thể tự mình đứng vững. Đừng quên khuyến khích và khen ngợi bé thật nhiều.
Khi bé biết “đi dạo”:
Sau khi bé đã biết tự đứng vững, bé có thể bắt đầu đặt dấu tay khắp nhà khi bé chồm từ tường đến ghế rồi đến cả bàn. Bạn hãy giúp bé bằng cách sắp xếp các đồ đạc vững chắc để bé có thể bám lấy và bước đi khắp phòng. Có thể bé chưa biết ngồi xuống khi đang đứng, nhưng bé sẽ muốn học trước khi tự bước đi. Hãy đứng gần cạnh bé, dùng tay giúp bé nhẹ nhàng đặt mông xuống. Sau đó, bé sẽ có thể ngồi xuống mà không làm đau mông mình.
Cha mẹ góp vai trò hỗ trợ quan trọng giúp bé chuẩn bị cho những bước đi đầu tiên trong đời.
Các nguyên tắc an toàn
Bé mới biết đi có thể đi vòng quanh nhanh hơn bạn nghĩ! Những bước chuẩn bị sau đây sẽ giúp bảo vệ bé khỏi nguy hiểm:
Loại bỏ các loại bàn thấp có cạnh sắc khó che chắn để ngăn thương tích cho bé khi va vào. (Những vết rách ở trên hay ở lông mày rất thường gặp giữa các trẻ tập đi trong phòng cấp cứu của bệnh viện.)
Cất các đồ đạc dễ ngã.
Rà soát dây nhợ trong nhà hoặc các đồ vật mà bé có thể vướng ngã. Cất thảm chùi chân, kéo lại các tấm thảm lỏng lẻo bị xê dịch và nhắc nhở, giám sát các anh chị em của bé cất hết đồ chơi của chúng đi.
Lắp đặt các cửa an toàn ở trên và dưới cầu thang, và đừng quên giám sát khi bé ở trên cầu thang.
Cất và khóa lại tất cả các món đồ có khả năng gây nguy hiểm cho bé.
Có nên mua xe tập đi?
Câu trả lời ngắn gọn là không! Bạn nên biết, chính quyền Canada đã có động thái cấm bán tất cả các loại xe tập đi, và Viện Hàn lâm Nhi khoa nước Mỹ cũng khuyến cáo một lệnh cấm tương tự tại quốc gia này. Theo thống kê, mỗi năm có hàng ngàn trẻ phải nhập việc do thương tích từ việc sử dụng xe tập đi, như ngã nhào xuống cầu thang hay đến gần lò bếp đang nóng. Hơn nữa, những chiếc xe tập đi còn ngăn cản sự phát triển bình thường các cơ trên của đôi chân bé.
Ghế nhún và hình ê-líp cho bé cũng không phải là ý hay. Dù các loại ghế này giúp giữ bé đứng thẳng, nhưng chúng không giúp bé tập đi nhanh hơn. Trên thực tế, những thiết bị này thậm chí còn làm chậm bước đi của bé nếu sử dụng quá thường xuyên. Chưa kể, cơ thể của bé không được chỉnh thẳng đúng cách thức khi bé ngồi trên các loại ghế này. Tốt hơn hết, bạn hãy để bé chơi trên sàn nhà hoặc trong khu vực chơi riêng dành cho bé.
Đôi giày đầu tiên cho bé
Khi ở trong nhà, tốt nhất bạn nên để bé đi bằng chân trần. Bàn chân trần giúp bé bám vào các mặt phẳng trơn như gỗ hay gạch men tốt hơn. Ra khỏi nhà thì bé sẽ cần một đôi giày. Những khuyến cáo sau sẽ giúp bạn tìm mua giày vừa vặn chân bé:
Đừng mua giày vào đầu giờ sáng, vì chân thường phát triển khoảng 5% vào cuối ngày.
Con bạn nên đứng khi bạn thử giày cho bé. Hãy bảo đảm bạn có thể ấn toàn bộ chiều rộng ngón cái của mình vào giữa chóp giày và cuối ngón chân bé, và gót chân chỉ nên vừa đủ khoảng trống để ôm gọn ngón út của bạn.
Để bé chập chững đi giày quanh tiệm trong khoảng năm phút, sau đó cởi giày ra và quan sát chân bé. Nếu có các vết kích ứng nào thì đôi giày đó không phù hợp với bé.
Kiểm tra độ vừa vặn của giày hàng tháng. Vì ở giai đoạn này chân bé phát triển rất nhanh. Và bạn hãy chuẩn bị tinh thần để viếng thăm tiệm giày mỗi 2-3 tháng.
Cuối cùng, dù vui mừng thế nào khi cục cưng chập chững những bước đi đầu tiên thì cũng bạn phải kiên trì. Mỗi bé đều có khung thời gian riêng để đạt cột mốc quan trọng này. Thế nên, sự giúp đỡ tốt nhất mà bạn có thể mang lại cho bé là: động viên, thiết lập các quy chuẩn an toàn, và chờ. Vì sẽ sớm thôi, những bước chân chập chững của bé cũng sẽ in dấu khắp nhà bạn!
