Hậu sản sau sinh rất nguy hiểm vì có thể gây ra các biến chứng khó lường, đe dọa tính mạng của bà đẻ. Nếu các mẹ xuất hiện 8 triệu chứng nguy hiểm dưới đây, hãy theo dõi, chăm sóc sau sinh cẩn thận và đến bệnh viện khám ngay nhé!
Nhiều người cho rằng, mỗi lần sinh nở là mỗi lần đánh cược tính mạng của người mẹ. Điều này nghe có vẻ nghiêm trọng khi mà sinh đẻ là tự nhiên ở mọi giống loài, thế nhưng sự thật là như vậy các mẹ ạ. Trong lúc sinh nở, các bà đẻ phải đối diện với rất nhiều rủi ro, sau sinh các mẹ lại tiếp tục đối diện với một thứ gây ám ảnh khác là hậu sản. Các loại hậu sản sau sinh các bà đẻ dễ gặp phải như:
1. Băng huyết sau sinh
Băng huyết là xuất huyết trên mức bình thường và thường xảy ra ngay sau khi sinh, nhưng cũng có thể sau một tháng mới xuất hiện.
• Những bà đẻ nào dễ bị băng huyết sau sinh?
Băng huyết sau sinh gây nguy hiểm cho bà đẻ trong những tuần đầu sau sinh nở. Mặc dù chưa đến 5% bà đẻ bị băng huyết nhưng mẹ nên biết rằng nó không loại trừ một ai.
Những mẹ sinh mổ, sinh bằng phương pháp giác hút hoặc phương pháp forceps (dùng dụng cụ kéo thai qua ngả âm đạo), sinh đôi hoặc sinh ba, lao động nặng, bị béo phì, rối loạn huyết áp… thường có nguy cơ băng huyết cao. Nếu không được chẩn đoán và chữa trị kịp thời có thể nguy hiểm tới tính mạng.
• Dấu hiệu và triệu chứng bị băng huyết sau sinh
+ Bà đẻ bị chảy nhiều máu, có thể phải thay băng vệ sinh 2 lần/giờ.
+ Xuất huyết sau sinh rất bình thường, thế nhưng nếu mẹ bị xuất huyết nhiều vào kéo dài tới 2 tuần, đó là dấu hiệu của băng huyết.
+ Các nguyên nhân phổ biến của xuất huyết ngay sau sinh bao gồm chảy máu và mất tử cung, một tình trạng khiến tử cung mất trương lực và khả năng co bóp tốt, thậm chí là bị ngừng lưu thông máu.
+ Xuất huyết sau sinh chậm hơn có thể là do nhiễm trùng tử cung hoặc bị sót nhau thai (có nghĩa là một số nhau thai vẫn còn trong tử cung sau khi sinh).
2. Sót nhau thai sau sinh
Thông thường sau khi sinh em bé, nhau thai cũng sẽ trôi ra ngoài tử cung. Thế nhưng cũng có nhiều trường hợp nhau thai bị sót lại do tử cung không co bóp đủ để đẩy nhau thai ra ngoài, hoặc cổ tử cung bị đóng lại trước khi tất cả nhau thai bị tống ra ngoài, cũng có thể do nhau thai không tự tách ra khỏi tử cung mà cần phải can thiệp bằng tay.
Tất cả các bà đẻ sau khi sinh đều được bác sĩ kiểm tra và lấy hết rau ra ngoài, tuy nhiên có nhiều trường hợp nhau có ra ngoài nhưng vẫn bị sót lại một vài mảnh đứt gãy nhỏ nên khó phát hiện. Nhau bị sót thường gây ra những biến chứng nguy hiểm làm bà đẻ bị nhiễm trùng, sốt cao, nếu không được kiểm tra và phát hiện kịp thời sẽ nguy hiểm tới tính mạng.
Những phụ nữ thuộc nhóm dễ có nguy cơ bị xuất huyết sau sinh ở mục một nên kiểm tra và chăm sóc sau sinh kỹ hơn. Khi phát hiện bị sót nhau thai, mẹ nên tới phòng mổ ngay để bác sĩ lấy hết các nhau còn sót lại.
• Các triệu chứng của nhau thai bị giữ lại
Bà đẻ bị chảy nhiều máu, bị sốt và đau bụng. Triệu chứng này thường xuất hiện sớm nhất là 24 giờ sau khi sinh và muộn nhất là 10 giờ hoặc hơn.
3. Nhiễm trùng máu sau sinh
Sau khi sinh cơ thể của người mẹ rất non nớt, sức đề kháng yếu nên dễ bị các vi trùng, vi khuẩn tấn công gây viêm nhiễm, nhất là những vùng có vết thương hở như âm đạo, vì vậy mà việc chăm sóc sau sinh phải hết sức cẩn thận.
Nhiễm trùng nặng có thể đe dọa tính mạng của bà đẻ khi gây ra các cơn co giật và ngưng tim.
Những loại nhiễm trùng hậu sản thường gặp mẹ cần cảnh giác như:
+ Nhiễm trùng đường tiết niệu
+ Nhiễm trùng bàng quang,
+ Sưng viêm vú
+ Nhiễm trùng máu
+ Nhiễm trùng tử cung (viêm nội mạc tử cung).
Khi các loại nhiễm trùng này không được điều trị hoặc điều trị nhưng cơ thể mẹ bị kháng với thuốc kháng sinh sẽ dẫn đến nhiễm trùng máu, nguy hiểm tới tính mạng.
• Các triệu chứng và dấu hiệu nhiễm trùng ở bà đẻ
Bà đẻ thường buồn nôn và ói mửa. Khi bị nhiễm trùng máu, bà đẻ thường ngừng đi tiểu, bị sốt cao trên 38 độ C và bị tụt huyết áp. Cơ thể hay ớn lạnh, kiệt sức, chóng mặt.
4. Huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT) hoặc tắc mạch phổi (PE)
Các cục máu đông trong hệ tuần hoàn là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với phụ nữ mang thai và sau sinh vì có thể gây đau ngực, khó thở. Nguyên nhân là do mức estrogen và các protein đông máu khác cao làm bà đẻ và bà bầu bị tăng đông.
Những phụ nữ hút thuốc, mắc bệnh tiểu đường, trên 35 tuổi, điều trị tại giường, phục hồi sau sinh mổ hoặc mắc bệnh béo phì… thường có nguy cơ phát triển cục máu đông cao hơn.
DVT có xu hướng xảy ra ở chân nhưng cũng có thể hình thành trong bất kỳ tĩnh mạch nào đưa máu về tim nên rất khó phát hiện. Nếu cục máu đông di chuyển qua hệ thống tuần hoàn và đến phổi (điều này được gọi là thuyên tắc phổi, hoặc PE) sẽ đe dọa tính mạng của bà đẻ.
• Triệu chứng bà đẻ bị tăng đông
Các triệu chứng bị tăng đông mẹ cần chú ý như bị sưng ở một chân, chân hay có màu đỏ và cảm thấy nóng khi chạm vào.
5. Đau đầu ngoài màng cứng sau sinh
Hầu hết phụ nữ sau sinh đều mắc phải chứng đau đầu, mệt mỏi do thiếu ngủ, thế nhưng nếu mẹ bị đau đầu dữ dội kèm theo đau cổ, buồn nôn, bỗng nhạy cảm với đèn sáng… có thể mẹ đã bị đau đầu ngoài màng cứng.
Theo thống kê, tỷ lệ mắc phải chứng đau đầu ngoài màng cứng sau sinh là 1/100. Nguyên nhân là do màng chứa dịch não tủy có một vết thủng, khi màng bị thủng, chất lỏng bao bọc tủy sống và não bị rò rỉ gây ra mất cân bằng áp suất trong chất lỏng dẫn đến đau đầu tê liệt.
Triệu chứng này thường phát triển ngay khi vừa mới sinh xong, nhưng cũng có thể 2-3 ngày sau mới xuất hiện. Khi có các dấu hiệu của chứng đau đầu này, mẹ cần tới ngay bệnh viện để chữa trị kịp thời nhé.
• Các dấu hiệu và triệu chứng cảnh báo
Bà đẻ bị đau đầu dữ dội, giống như chứng đau nửa đầu, nhất là khi ngồi hoặc đứng.
6. Hội chứng HELLP
Tiền sản giật là hội chứng nguy hiểm thường gặp ở các bà đẻ, có thể gây ra tử vong nếu không được phát hiện sớm và cứu chữa kịp thời.
Hội chứng HELLP (H là viết tắt của tan máu, phá vỡ các tế bào hồng cầu, EL là viết tắt của men gan cao, LP là viết tắt của số lượng tiểu cầu thấp) là biến chứng nguy hiểm nhất của chứng tiền sản giật vì nó gây ra những cơn động kinh cấp tính, đe dọa tính mạng của bà đẻ.
Hội chứng này thường xuất hiện sau sinh khoảng một tuần với các triệu chứng như bà đẻ bị co giật, huyết áp cao, thậm chí đột quỵ. Nhiều người còn bị chảy máu gan, sưng chân dưới, tay, mặt, thậm chí cả lòng trắng mắt…
• Dấu hiệu và triệu chứng cảnh báo
Bà đẻ bị nhức đầu, mờ mắt, đau ở ngực bên phải và bụng trên, khó tiêu, cơ thể phù nề nặng nhất là chân và tay.
7. Streptococcus nhóm A xâm lấn (GAS)
Tình trạng viêm nhiễm sau sinh ở các bà đẻ rất phổ biến, thế nhưng nếu nhiễm vi khuẩn strep thật sự rất nguy hiểm. Trong khi đó các mẹ rất dễ bị nhiễm loại vi khuẩn này từ quá trình đẻ mổ, khám phụ khoa đến đặt kẹp, chân không, ống thông Foley hoặc khâu đáy chậu… Nguy hiểm hơn là loại vi khuẩn này lại rất khó phát hiện, dẫn đến khó khăn cho việc chẩn đoán và điều trị.
Khi bị nhiễm trùng, bà đẻ thường bị sốt, ớn lạnh, cảm giác mệt mỏi, mất nước hoặc buồn nôn và nôn…
• Cảnh báo dấu hiệu và triệu chứng
Bà đẻ bị sốt, ớn lạnh, đổ mồ hôi nhiều, ngứa ran, khát nước, tình trạng đau ngày càng tăng, bị mất nước hoặc buồn nôn, thể trạng yếu ớt, mệt mỏi.
8. Sỏi mật và bệnh túi mật
Túi mật giúp giải phóng các enzyme để phân hủy chất béo và di chuyển chất béo qua cơ thể. Khi mang thai, lượng estrogen bị tăng lên có thể làm mất cân bằng các enzyme đó, dẫn đến sự hình thành sỏi mật gây ra sưng túi mật và đau, nhất là sau khi ăn.
Nếu không được chăm sóc sau sinh cẩn thận và điều trị kịp thời, các vấn đề về túi mật có thể dẫn đến nhiễm trùng hoặc vỡ, gây nguy hiểm tới tính mạng của người mẹ.
• Các dấu hiệu và triệu chứng cảnh báo
Bà đẻ bị đau dữ dội, giống như đau tim, khó thở, cảm thấy buồn nôn hoặc nôn mửa.
Kể từ khi mang bầu cho tới giai đoạn 40 ngày sau sinh thật sự là một khoảng thời gian đầy rủi ro với người mẹ. Sinh nở mẹ tròn, con vuông chưa chắc là đã bước sang vùng an toàn bởi những biến chứng sau sinh luôn tiềm ẩn và đe dọa tính mạng của người mẹ. Vì thế các mẹ cần hết sức chú ý trong vấn đề ăn uống và chăm sóc sau sinh nhé!
Hanako