Categories
Mang thai Chăm sóc mẹ bầu

Nhau thai là gì? Những vấn đề của nhau thai mẹ bầu cần biết

Nhau thai đóng một vai trò quan trọng trong quá trình mang thai. Nhưng nhiều mẹ bầu vẫn chưa hiểu nhau thai là gì? Chức năng của cơ quan này đối với sức khỏe mẹ và con? Đồng thời, những biến chứng, cách ngăn ngừa và những sự thật khoa học thú vị khác về nhau thai.

Cùng MarryBaby tìm hiểu nhau thai là gì qua bài viết dưới đây nhé!

Nhau thai là gì?

Nhau thai là một cơ quan phát triển trong tử cung của phụ nữ khi mang thai; nhau thai có hình tròn giống chiếc bánh, màu đỏ, bề mặt mịn, nối bào thai, cụ thể là dây rốn của bé với thành tử cung của mẹ.

Cơ quan này cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho thai nhi đang phát triển; và loại bỏ các chất thải ra khỏi máu của bé. Nhau thai bám vào thành tử cung; và dây rốn của em bé sẽ phát triển từ đó. Cơ quan này thường được gắn vào phía trên, bên cạnh, phía trước hoặc phía sau của tử cung. Trong một số trường hợp hiếm hoi; nhau thai có thể bám ở vùng dưới của tử cung. Khi điều này xảy ra, nó được gọi là nhau thai nằm thấp (nhau thai tiền đạo).

nhau thai là gì

Vị trí của nhau thai là gì?

Sau khi hiểu về nhau thai là gì; mẹ bầu hẳn sẽ tò mò về vị trí nằm của nhau thai. Ở tuần thứ 11 – 12 của thai kỳ, các bác sĩ có thể thấy được hình ảnh bánh nhau thông qua siêu âm bằng đầu dò âm đạo. Thông thường, có 4 vị trí nhau thai bám vào và phát triển được coi là bình thường, không gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của mẹ và bé là:

  • Nhau bám mặt trước (phía trước thành tử cung): chỉ có một rắc rối nhỏ là nhiều khả năng người mẹ phải chỉ định mổ đẻ.
  • Nhau bám mặt sau (phía sau thành tử cung).
  • Nhau bám ở phía trên thành tử cung.
  • Nhau bám ở bên phải hoặc bên trái tử cung.

Nếu trong tờ ghi kết quả siêu âm, mẹ bầu được bác sĩ xác định những vị trí nhau thai như trên thì có thể hoàn toàn yên tâm.

[inline_article id=84536]

Cấu tạo của nhau thai là gì?

Nhau thai bao gồm cả mô của mẹ và mô có nguồn gốc từ phôi thai. Màng đệm là phần có nguồn gốc từ phôi thai của nhau thai. Nó được cấu tạo bởi các nguyên bào nuôi dưỡng – đây là những tế bào tạo nên lớp tế bào bên ngoài của phôi nang.

Trong quá trình cấy ghép, các nguyên bào nuôi nhân lên số lượng và kéo dài vào thành tử cung. Cuối cùng chúng hình thành cấu trúc giống ngón tay được gọi là nhung mao màng đệm; là cấu trúc giống ngón tay của nhau thai bao gồm các nguyên bào nuôi có nguồn gốc từ phôi thai.

Các nhung mao màng đệm được bao quanh bởi máu mẹ tiếp xúc trực tiếp với các tế bào nguyên bào nuôi phôi. Khoảng đệm là phần của nhau thai bao quanh nhung mao màng đệm và chứa máu mẹ.

>>>> Mẹ bầu có thể tham khảo thêm 14 đặc điểm kỳ lạ của nhau thai người mẹ và nhau thai sau sinh sẽ về đâu?

Chức năng của nhau thai là gì?

Để trả lời cho câu hỏi chức năng của nhau thai là gì, mẹ bầu hãy nghĩ nhau thai như một cơ quan của sự sống. Nhau thai của mẹ được kết nối với con qua dây rốn. Thông qua kết nối này, nhau thai có thể:

  • Lọc và cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng cho thai nhi đang phát triển, bao gồm cả oxy.
  • Giữ cho cơ thể con an toàn và khỏe mạnh bằng cách loại bỏ các chất cặn bã ra khỏi máu của thai nhi.
  • Cho phép hỗ trợ, nuôi dưỡng và bảo vệ em bé, ngăn ngừa nhiễm trùng ở em bé.

Chức năng của nhau thai

>>>> Mẹ cũng có thể quan tâm Túi thai nằm bên trái là trai hay gái?

Các vấn đề liên quan đến nhau thai là gì?

Chắc chắn khi biết về tầm quan trọng của nhau thai, mẹ bầu sẽ muốn hiểu về các vấn đề liên quan đến nhau thai là gì.

Trong thời kỳ mang thai, các vấn đề về nhau thai có thể xảy ra bao gồm bong nhau thai, nhau tiền đạo và sót nhau thai. Những tình trạng này có thể gây chảy máu âm đạo nhiều.

Một số triệu chứng mẹ bầu cần tham khảo ý kiến bác sĩ:

  • Chảy máu âm đạo.
  • Đau bụng.
  • Đau lưng.
  • Cơn co tử cung.

Mẹ bầu đã biết thông tin tổng quan về các vấn đề liên quan đến nhau thai là gì chưa? Mẹ bầu đọc tiếp nhé!

1. Nhau bong non

Đây là tình trạng khi một phần hoặc toàn bộ nhau thai bong ra khỏi thành trong của tử cung trước khi sinh. Điều này có thể làm mất oxy và chất dinh dưỡng của em bé và khiến mẹ bầu bị chảy máu nhiều. Nhau thai bị đứt có thể dẫn đến tình huống khẩn cấp cần sinh sớm.

2. Nhau tiền đạo

Nhau tiền đạo xảy ra khi nhau thai che phủ một phần hoặc toàn bộ cổ tử cung – lối ra cho tử cung. Nhau tiền đạo thường phổ biến hơn ở giai đoạn đầu của thai kỳ và có thể biến mất khi tử cung lớn lên. Nhau tiền đạo có thể gây chảy máu âm đạo nghiêm trọng khi mang thai hoặc khi sinh nở.
Việc xử trí tình trạng này phụ thuộc vào lượng máu chảy ra, máu có ngừng chảy hay không, độ dài của thai kỳ, vị trí của nhau thai, và sức khỏe của bạn và thai nhi. Nếu nhau tiền đạo vẫn tồn tại muộn trong tam cá nguyệt thứ ba, bác sĩ sẽ đề nghị sinh mổ.

3. Nhau cài răng lược

Thông thường, nhau thai bong ra khỏi thành tử cung sau khi sinh con. Với nhau cài răng lược, một phần hoặc toàn bộ bánh nhau vẫn bám chặt vào tử cung. Tình trạng này xảy ra khi các mạch máu và các bộ phận khác của nhau thai phát triển quá sâu vào thành tử cung. Điều này có thể gây mất máu nghiêm trọng trong khi sinh. Trong một số trường hợp, nhau thai xâm lấn vào các cơ của tử cung hoặc phát triển qua thành tử cung; bác sĩ có thể sẽ đề nghị phẫu thuật cắt bỏ tử cung.

4. Sót nhau thai

Nếu nhau thai không được đẩy ra trong vòng 30 phút sau khi sinh con; đây được gọi là sót nhau thai. Nhau thai bị sót lại có thể xảy ra do nhau thai bị kẹt sau cổ tử cung đã đóng một phần; hoặc do nhau thai vẫn còn bám vào thành tử cung. Nếu không được điều trị, sót nhau thai có thể gây nhiễm trùng nặng hoặc mất máu đe dọa tính mạng.

>>>> Mẹ bầu cũng có thể quan tâm Tư thế ngồi cho bà bầu chuẩn nhất

Mẹ bầu có thể làm gì để giảm rủi ro mắc các vấn đề về nhau thai?

Hầu hết các vấn đề về nhau thai không thể được ngăn chặn trực tiếp. Tuy nhiên, mẹ bầu có thể thực hiện các bước để thúc đẩy một thai kỳ khỏe mạnh:

  • Thường xuyên thăm khám thai kỳ theo lịch trình.
  • Làm việc với bác sĩ để kiểm soát bất kỳ tình trạng sức khỏe nào, chẳng hạn như huyết áp cao.
  • Không hút thuốc hoặc sử dụng ma túy.
  • Nói chuyện với bác sĩ về những rủi ro tiềm ẩn trước khi quyết định theo đuổi sinh mổ chủ động.

Nếu mẹ bầu gặp vấn đề về nhau thai trong lần mang thai trước và đang có kế hoạch sinh em bé sau; hãy nói chuyện với bác sĩ về những cách để giảm nguy cơ gặp lại tình trạng này. Mẹ bầu cũng cần nói với bác sĩ nếu đã từng phẫu thuật tử cung trong quá khứ.

Mẹ bầu có thể làm gì để giảm rủi ro mắc các vấn đề về nhau thai?

>>>> Mẹ bầu đã biết Ăn gì để thai nhi tăng cân nhanh và đều chưa? Tìm hiểu ngay!

Dưới đây là những điều thú vị mà mẹ bầu nên biết về nhau thai

1. Nhau thai được tạo thành từ 50% tế bào của mẹ và 50% tế bào của bé. Thông thường, trọng lượng của nhau thai sẽ bằng 1/6 tổng trọng lượng của bé.

2. Một nghiên cứu mới đây cho thấy, thông qua nhau thai, thai nhi có thể “gửi” một phần tế bào phôi thai mang DNA của mình vào cơ thể mẹ. Các nhà khoa học đã tìm thấy sự hiện diện của một số tế bào phôi thai trong máu, xương, da, thận và gan của một số phụ nữ; những người thậm chí đã kết thúc thai kỳ của mình cách đây 20 năm. Một số bằng chứng cho thấy, các tế bào này cũng giúp bảo vệ cơ thể chống lại một số căn bệnh nguy hiểm như ung thư vú, bệnh Alzheimer ở người lớn tuổi.

3. Là cơ quan duy nhất được cơ thể sử dụng 1 lần trong giai đoạn thai nghén, và không “tái sử dụng”. Thông thường, sau khi sinh khoảng 30-60 phút; tử cung sẽ co bóp và đẩy hết phần nhau thai còn lại ra ngoài cơ thể.

4. Ngay từ lúc trứng bắt đầu được thụ tinh; các tế bào nhau thai cũng được hình thành trong cơ thể người mẹ.

5. Nhau thai là cơ quan đặc biệt; và nó thể hiện đặc tính riêng của mỗi cá nhân. Giống như thai nhi; mỗi nhau thai sẽ khác nhau cả về hình dạng, kích thước, vị trí .

6. Vào tuần thai thứ 40, nếu quá trình chuyển dạ vẫn chưa xảy ra; bánh nhau sẽ xuất hiện tình trạng can-xi hóa rất nguy hiểm. Mẹ bầu nên thường xuyên đi kiểm tra để có biện pháp xử lý kịp thời.

Thông qua bài viết, hy vọng mẹ bầu đã hiểu rõ về nhau thai là gì? Cấu tạo, chức năng và những vấn đề liên quan đến nhau thai; cũng như cách giúp mẹ bầu phòng tránh rủi ro cùng với những sự thật thú vị về nhau thai.

Categories
Giai đoạn hậu sản Sau khi sinh

8 triệu chứng nguy hiểm phải cẩn trọng khi chăm sóc sau sinh 

mẹ và con

Hậu sản sau sinh rất nguy hiểm vì có thể gây ra các biến chứng khó lường, đe dọa tính mạng của bà đẻ. Nếu các mẹ xuất hiện 8 triệu chứng nguy hiểm dưới đây, hãy theo dõi, chăm sóc sau sinh cẩn thận và đến bệnh viện khám ngay nhé!

Nhiều người cho rằng, mỗi lần sinh nở là mỗi lần đánh cược tính mạng của người mẹ. Điều này nghe có vẻ nghiêm trọng khi mà sinh đẻ là tự nhiên ở mọi giống loài, thế nhưng sự thật là như vậy các mẹ ạ. Trong lúc sinh nở, các bà đẻ phải đối diện với rất nhiều rủi ro, sau sinh các mẹ lại tiếp tục đối diện với một thứ gây ám ảnh khác là hậu sản. Các loại hậu sản sau sinh các bà đẻ dễ gặp phải như:

1. Băng huyết sau sinh

Băng huyết là xuất huyết trên mức bình thường và thường xảy ra ngay sau khi sinh, nhưng cũng có thể sau một tháng mới xuất hiện.

Những bà đẻ nào dễ bị băng huyết sau sinh?

Băng huyết sau sinh gây nguy hiểm cho bà đẻ trong những tuần đầu sau sinh nở. Mặc dù chưa đến 5% bà đẻ bị băng huyết nhưng mẹ nên biết rằng nó không loại trừ một ai.

Những mẹ sinh mổ, sinh bằng phương pháp giác hút hoặc phương pháp forceps (dùng dụng cụ kéo thai qua ngả âm đạo), sinh đôi hoặc sinh ba, lao động nặng, bị béo phì, rối loạn huyết áp… thường có nguy cơ băng huyết cao. Nếu không được chẩn đoán và chữa trị kịp thời có thể nguy hiểm tới tính mạng. 

• Dấu hiệu và triệu chứng bị băng huyết sau sinh

+ Bà đẻ bị chảy nhiều máu, có thể phải thay băng vệ sinh 2 lần/giờ.

+ Xuất huyết sau sinh rất bình thường, thế nhưng nếu mẹ bị xuất huyết nhiều vào kéo dài tới 2 tuần, đó là dấu hiệu của băng huyết.

+ Các nguyên nhân phổ biến của xuất huyết ngay sau sinh bao gồm chảy máu và mất tử cung, một tình trạng khiến tử cung mất trương lực và khả năng co bóp tốt, thậm chí là bị ngừng lưu thông máu.

+ Xuất huyết sau sinh chậm hơn có thể là do nhiễm trùng tử cung hoặc bị sót nhau thai (có nghĩa là một số nhau thai vẫn còn trong tử cung sau khi sinh).

bang-huyet-sau-sinh
Bà đẻ dễ bị băng huyết sau sinh nở

2. Sót nhau thai sau sinh 

Thông thường sau khi sinh em bé, nhau thai cũng sẽ trôi ra ngoài tử cung. Thế nhưng cũng có nhiều trường hợp nhau thai bị sót lại do tử cung không co bóp đủ để đẩy nhau thai ra ngoài, hoặc cổ tử cung bị đóng lại trước khi tất cả nhau thai bị tống ra ngoài, cũng có thể do nhau thai không tự tách ra khỏi tử cung mà cần phải can thiệp bằng tay.

Tất cả các bà đẻ sau khi sinh đều được bác sĩ kiểm tra và lấy hết rau ra ngoài, tuy nhiên có nhiều trường hợp nhau có ra ngoài nhưng vẫn bị sót lại một vài mảnh đứt gãy nhỏ nên khó phát hiện. Nhau bị sót thường gây ra những biến chứng nguy hiểm làm bà đẻ bị nhiễm trùng, sốt cao, nếu không được kiểm tra và phát hiện kịp thời sẽ nguy hiểm tới tính mạng.

Những phụ nữ thuộc nhóm dễ có nguy cơ bị xuất huyết sau sinh ở mục một nên kiểm tra và chăm sóc sau sinh kỹ hơn. Khi phát hiện bị sót nhau thai, mẹ nên tới phòng mổ ngay để bác sĩ lấy hết các nhau còn sót lại.

• Các triệu chứng của nhau thai bị giữ lại

Bà đẻ bị chảy nhiều máu, bị sốt và đau bụng. Triệu chứng này thường xuất hiện sớm nhất là 24 giờ sau khi sinh và muộn nhất là 10 giờ hoặc hơn.

3. Nhiễm trùng máu sau sinh

Sau khi sinh cơ thể của người mẹ rất non nớt, sức đề kháng yếu nên dễ bị các vi trùng, vi khuẩn tấn công gây viêm nhiễm, nhất là những vùng có vết thương hở như âm đạo, vì vậy mà việc chăm sóc sau sinh phải hết sức cẩn thận.

Nhiễm trùng nặng có thể đe dọa tính mạng của bà đẻ khi gây ra các cơn co giật và ngưng tim.

Những loại nhiễm trùng hậu sản thường gặp mẹ cần cảnh giác như:

+ Nhiễm trùng đường tiết niệu

+ Nhiễm trùng bàng quang,

+ Sưng viêm vú

+ Nhiễm trùng máu

+ Nhiễm trùng tử cung (viêm nội mạc tử cung).

Khi các loại nhiễm trùng này không được điều trị hoặc điều trị nhưng cơ thể mẹ bị kháng với thuốc kháng sinh sẽ dẫn đến nhiễm trùng máu, nguy hiểm tới tính mạng.

• Các triệu chứng và dấu hiệu nhiễm trùng ở bà đẻ

Bà đẻ thường buồn nôn và ói mửa. Khi bị nhiễm trùng máu, bà đẻ thường ngừng đi tiểu, bị sốt cao trên 38 độ C và bị tụt huyết áp. Cơ thể hay ớn lạnh, kiệt sức, chóng mặt.

nhiem-trung-o-ba-de
Bà đẻ dễ bị nhiễm trùng sau sinh

4. Huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT) hoặc tắc mạch phổi (PE)

Các cục máu đông trong hệ tuần hoàn là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với phụ nữ mang thai và sau sinh vì có thể gây đau ngực, khó thở. Nguyên nhân là do mức estrogen và các protein đông máu khác cao làm bà đẻ và bà bầu bị tăng đông. 

Những phụ nữ hút thuốc, mắc bệnh tiểu đường, trên 35 tuổi, điều trị tại giường, phục hồi sau sinh mổ hoặc mắc bệnh béo phì… thường có nguy cơ phát triển cục máu đông cao hơn.

DVT có xu hướng xảy ra ở chân nhưng cũng có thể hình thành trong bất kỳ tĩnh mạch nào đưa máu về tim nên rất khó phát hiện. Nếu cục máu đông di chuyển qua hệ thống tuần hoàn và đến phổi (điều này được gọi là thuyên tắc phổi, hoặc PE) sẽ đe dọa tính mạng của bà đẻ.

• Triệu chứng bà đẻ bị tăng đông

Các triệu chứng bị tăng đông mẹ cần chú ý như bị sưng ở một chân, chân hay có màu đỏ và cảm thấy nóng khi chạm vào.

5. Đau đầu ngoài màng cứng sau sinh 

Hầu hết phụ nữ sau sinh đều mắc phải chứng đau đầu, mệt mỏi do thiếu ngủ, thế nhưng nếu mẹ bị đau đầu dữ dội kèm theo đau cổ, buồn nôn, bỗng nhạy cảm với đèn sáng… có thể mẹ đã bị đau đầu ngoài màng cứng.

Theo thống kê, tỷ lệ mắc phải chứng đau đầu ngoài màng cứng sau sinh là 1/100. Nguyên nhân là do màng chứa dịch não tủy có một vết thủng, khi màng bị thủng, chất lỏng bao bọc tủy sống và não bị rò rỉ gây ra mất cân bằng áp suất trong chất lỏng dẫn đến đau đầu tê liệt. 

Triệu chứng này thường phát triển ngay khi vừa mới sinh xong, nhưng cũng có thể 2-3 ngày sau mới xuất hiện. Khi có các dấu hiệu của chứng đau đầu này, mẹ cần tới ngay bệnh viện để chữa trị kịp thời nhé.

Các dấu hiệu và triệu chứng cảnh báo

Bà đẻ bị đau đầu dữ dội, giống như chứng đau nửa đầu, nhất là khi ngồi hoặc đứng.

ba-de-bi-dau-dau
Bà đẻ bị đau đầu dữ dội

6. Hội chứng HELLP

Tiền sản giật là hội chứng nguy hiểm thường gặp ở các bà đẻ, có thể gây ra tử vong nếu không được phát hiện sớm và cứu chữa kịp thời. 

Hội chứng HELLP (H là viết tắt của tan máu, phá vỡ các tế bào hồng cầu, EL là viết tắt của men gan cao, LP là viết tắt của số lượng tiểu cầu thấp) là biến chứng nguy hiểm nhất của chứng tiền sản giật vì nó gây ra những cơn động kinh cấp tính, đe dọa tính mạng của bà đẻ.

Hội chứng này thường xuất hiện sau sinh khoảng một tuần với các triệu chứng như bà đẻ bị co giật, huyết áp cao, thậm chí đột quỵ. Nhiều người còn bị chảy máu gan, sưng chân dưới, tay, mặt, thậm chí cả lòng trắng mắt…

• Dấu hiệu và triệu chứng cảnh báo

Bà đẻ bị nhức đầu, mờ mắt, đau ở ngực bên phải và bụng trên, khó tiêu, cơ thể phù nề nặng nhất là chân và tay.

7. Streptococcus nhóm A xâm lấn (GAS) 

Tình trạng viêm nhiễm sau sinh ở các bà đẻ rất phổ biến, thế nhưng nếu nhiễm vi khuẩn strep thật sự rất nguy hiểm. Trong khi đó các mẹ rất dễ bị nhiễm loại vi khuẩn này từ quá trình đẻ mổ, khám phụ khoa đến đặt kẹp, chân không, ống thông Foley hoặc khâu đáy chậu… Nguy hiểm hơn là loại vi khuẩn này lại rất khó phát hiện, dẫn đến khó khăn cho việc chẩn đoán và điều trị. 

Khi bị nhiễm trùng, bà đẻ thường bị sốt, ớn lạnh, cảm giác mệt mỏi, mất nước hoặc buồn nôn và nôn…

• Cảnh báo dấu hiệu và triệu chứng

Bà đẻ bị sốt, ớn lạnh, đổ mồ hôi nhiều, ngứa ran, khát nước, tình trạng đau ngày càng tăng, bị mất nước hoặc buồn nôn, thể trạng yếu ớt, mệt mỏi.

benh-soi-mat-sau-sinh
Sau sinh mẹ dễ bị sỏi mật

8. Sỏi mật và bệnh túi mật

Túi mật giúp giải phóng các enzyme để phân hủy chất béo và di chuyển chất béo qua cơ thể. Khi mang thai, lượng estrogen bị tăng lên có thể làm mất cân bằng các enzyme đó, dẫn đến sự hình thành sỏi mật gây ra sưng túi mật và đau, nhất là sau khi ăn. 

Nếu không được chăm sóc sau sinh cẩn thận và điều trị kịp thời, các vấn đề về túi mật có thể dẫn đến nhiễm trùng hoặc vỡ, gây nguy hiểm tới tính mạng của người mẹ.

• Các dấu hiệu và triệu chứng cảnh báo

Bà đẻ bị đau dữ dội, giống như đau tim, khó thở, cảm thấy buồn nôn hoặc nôn mửa.

Kể từ khi mang bầu cho tới giai đoạn 40 ngày sau sinh thật sự là một khoảng thời gian đầy rủi ro với người mẹ. Sinh nở mẹ tròn, con vuông chưa chắc là đã bước sang vùng an toàn bởi những biến chứng sau sinh luôn tiềm ẩn và đe dọa tính mạng của người mẹ. Vì thế các mẹ cần hết sức chú ý trong vấn đề ăn uống và chăm sóc sau sinh nhé! 

Hanako