Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho bé. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, bạn không thể trực tiếp cho con bú nên vắt sữa là giải pháp tốt nhất. Cùng tham khảo những mẹo nhỏ để vắt và bảo quản sữa mẹ hợp vệ sinh và an toàn cho bé.
Theo các chuyên gia y tế, mẹ nên vắt sữa khi không có điều kiện gần con, cho con bú vì nếu sữa không được vắt ra thì sẽ bị cạn dần. Việc vắt sữa giúp bạn dễ chịu, đỡ bị hiện tượng cương bầu vú. Như thế, bé cũng có thể uống sữa mẹ trong một thời gian cần thiết, nhất là 6 tháng đầu đời.
Cách vắt sữa mẹ
1. Chuẩn bị
- Chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ đựng sữa. Rửa các loại dụng cụ này bằng xà phòng và nước sạch. Sau đó, dùng nước sôi trụng qua trong vài phút để tiệt trùng.
- Với bầu vú, bạn hãy làm mềm bằng cách lau khăn ấm và massage nhẹ nhàng cả hai bên ngực để việc vắt sữa dễ dàng hơn.
2. Vắt sữa
- Trong khi vắt sữa, bạn từ từ nâng bầu vú bằng một tay, massage từ trên bầu vú xuống núm vú. Sau đó xoa xung quanh kể cả phía dưới bầu vú.
- Tiếp tục ấn nhẹ vào vùng quầng vú bằng ngón cái và ngón trỏ rồi dùng 2 ngón tay bóp vào nhau và ấn ngược lại để sữa chảy ra. Bạn hãy cẩn thận vì sữa có thể phun theo nhiều hướng.
- Nên vắt một bên tối thiểu 3-5 phút cho tới khi thấy sữa chảy chậm lại thì chuyển sang bên kia, sau đó vắt cả 2 bên cho cân bằng.
Ngoài cách vắt sữa bằng tay, mẹ cũng có thể sử dụng các dụng cụ bơm hút sữa tiện lợi và dễ dàng hơn. Bạn cũng phải làm mềm bầu vú và phải tiệt trùng dụng cụ bơm hút trước khi hút sữa.
Cách bảo quản sữa mẹ cho bé
Bảo quản sữa mẹ như thế nào? Bạn có thể làm theo hướng dẫn sau để tích trữ sữa cho con uống lâu dài nhé.
- Sữa sau khi vắt ra cần được bảo quản trong bình thủy tinh, bình nhựa đậy kín hoặc sử dụng túi bảo quản sữa mẹ chuyên dụng.
- Chỉ nên để 60-120ml, vừa đủ cho 1 lần ăn của bé để tránh lãng phí và đảm bảo vệ sinh.
- Sữa mẹ bảo quản được bao lâu? Sau khi vắt có thể bảo quản sữa mẹ trong 72 giờ nhiệt độ mát tủ lạnh và 1 tháng trong ngăn đá.
- Nếu bảo quản sữa mẹ trong tủ đông có thể để được 3 tháng (lúc này sữa mẹ có thể mất lượng kháng thể cần thiết nhưng giá trị dinh dưỡng vẫn còn). Để an toàn, nhớ ghi rõ ngày vắt sữa ngoài bình đựng để kiểm soát hạn dùng.
- Bảo quản sữa mẹ ở nhiệt độ phòng (khoảng 26ºC) thì thời gian bảo quản sữa mẹ có thể kéo dài 4 tiếng đồng hồ.
Khi sữa đã được làm lạnh, bạn sẽ thấy trên bề mặt sữa có một lớp váng mỏng. Điều này là hoàn toàn bình thường vì lớp váng mỏng này chính là lượng chất béo trong sữa. Do đó, trước khi làm ấm sữa, bạn lắc đều bình để lớp chất béo này hòa quyện đều trong sữa là được.
Cách dùng sữa mẹ đông lạnh cho bé
- Cho bé uống sữa ngay sau khi rã đông. Trước khi cho bé uống, nên ngâm bình sữa trong nước ấm để tăng nhiệt độ sữa bằng nhiệt độ cơ thể. Nếu bé uống không hết thì bỏ đi, không cho bé sử dụng lại.
- Lò vi sóng có thể làm hủy hoại đi các chất kháng thể chống nhiễm trùng trong sữa mẹ. Vì vậy, bạn không nên sử dụng lò vi sóng để làm ấm sữa.
- Một số mẹ có hàm lượng lipase (một loại men tiêu hóa chất béo) trong sữa cao, khi rã đông sẽ khiến sữa có mùi vị của xà phòng, nhiều bé không muốn uống. Trong trường hợp này, bạn có thể đun nhẹ sữa ở mức nhiệt 80-82ºC để làm mất lipase. Sau đó làm lạnh nhanh và bảo quản sữa lại trong tủ lạnh.
Ngay sau khi bé chào đời thì sữa mẹ là nguồn thức ăn đầu tiên hoàn chỉnh đầy đủ dưỡng chất và thích hợp nhất cho trẻ vì trong sữa mẹ vừa có các yếu tố miễn dịch, chất kháng khuẩn giúp bé chồng lại các bệnh nhiễm trùng… làm tăng cường sức đề kháng.
Ngoài ra, hàm lượng các chất dinh dưỡng như năng lượng, protein, vitamin, đường, chất béo, chất khoáng… có trong sữa mẹ hoàn toàn thích hợp với sự hấp thu cũng như đáp ứng đầy đủ cho sự phát triển thể chất và trí não của bé mà không có một loại thức ăn hay loại sữa công thức nào có thể thay thế được.
Do sữa mẹ có vai trò quan trọng với sự phát triển của bé đồng thời còn là sợi dây liên kết tình cảm mẹ con nên các bà mẹ không nên cho bé cai sữa mẹ trước 12 tháng tuổi. Tuy nhiên một khó khăn mà các mẹ nuôi con bằng sữa mẹ phải đối mặt là do một số lý do nào đó, trẻ không thể trực tiếp bú sữa mẹ và giải pháp được hầu hết các bà mẹ áp dụng là vắt sữa và bảo quản sữa mẹ để có thể tiếp tục cho bé bú. Các nhà khoa học đã chứng minh nếu được bảo quản đúng cách và tuân theo những nguyên tắc an toàn thì sữa mẹ hoàn toàn sử dụng được mà không mất các dưỡng chất cần thiết. Vì thế, nếu không thể cho bé bú trực tiếp thì bảo quản sữa để bé bú là cách mẹ có thể áp dụng.
Phan Anh