Categories
Sự phát triển của trẻ Năm đầu đời của bé Cho con bú

Cách cai sữa cho bé bú bình hoặc bú mẹ, vừa nhanh vừa hiệu quả

Để hành trình này diễn ra nhẹ nhàng, mẹ cần có kế hoạch rõ ràng và thực hiện đúng cách. Mời mẹ đọc đến cuối bài viết để biết cách cai sữa cho bé, đối với cả bé bú bình, bú mẹ hay là bé bú đêm. Tìm hiểu ngay mẹ nhé!

Khi nào là thời điểm thích hợp để cai sữa cho bé?

Theo khuyến nghị từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mẹ nên cho bé bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Sau đó bắt đầu tập cho bé ăn dặm kết hợp bú mẹ và tiếp tục duy trì bú mẹ đến ít nhất 2 tuổi hoặc lâu hơn nếu mẹ và bé muốn.

Tuy nhiên, sau 6 tháng bú mẹ hoàn toàn, có nhiều lý do để mẹ quyết định cho con ngừng bú. Nếu mẹ băn khoăn về thời điểm cai sữa tốt nhất cho con, thì câu trả lời là không cố định. Câu trả lời là không cố định, điều này còn tùy thuộc vào tình trạng của bé và sự sẵn sàng của mẹ.

Trên thực tế, không có bất kỳ thời điểm nào gọi là chuẩn để cai sữa cho bé, tuy nhiên, mẹ có thể quan sát thấy những dấu hiệu cho thấy bé đã sẵn sàng cai sữa:

  • Bé không còn hứng thú hoặc hay quấy khi bú.
  • Thời gian bú ngắn hơn so với trước đây.
  • Bé dễ bị xao nhãng, mất tập trung trong lúc bú.
  • Bé bú chỉ để tìm kiếm sự thoải mái, chứ không thực sự để lấy sữa.
  • Bé có những hành động như ngậm rồi nhả, kéo bầu sữa hoặc cắn, cho thấy bé không còn bú mẹ để lấy sữa nữa.

[summary title=””]

Lưu ý quan trọng, trong trường hợp mẹ phát hiện đầu ti bị nứt nẻ, vị viêm hoặc các vấn đề liên quan đến ngực và đầu vú thì nên tránh cho con bú.

[/summary]

Nguyên tắc cai sữa cho bé

Để cai sữa cho bé nhẹ nhàng và hiệu quả, mẹ cần tuân thủ nguyên tắc sau:

  • Bắt đầu từ từ, không nên ngừng bú đột ngột để tránh bé bị sang chấn tâm lý.
  • Không nên cai sữa khi bé đang bị ốm hoặc thể trạng yếu, vì có thể làm sức khỏe bé suy giảm và dễ dẫn đến biếng ăn, còi xương. 
  • Với bé dưới 1 tuổi, nếu mẹ ít sữa hoặc bé cai sữa sớm, cần bổ sung sữa công thức phù hợp. Với bé trên 1 tuổi, có thể dùng thêm sữa bột, sữa hộp, sữa đặc hoặc sữa bò, đảm bảo bé vẫn nhận đủ 500-600ml sữa/ngày.
  • Khi cho bé ăn dặm bắt đầu với thức ăn mềm, dễ tiêu như cháo loãng, bột, tránh hóc nghẹn. Cho bé ăn nhiều bữa nhỏ và thay đổi thực đơn để bé thích thú hơn khi ăn.

Khi cai sữa cho trẻ cần cân nhắc những điều gì?

Đối với mẹ

Cai sữa không chỉ là một sự thay đổi lớn đối với bé mà còn ảnh hưởng đáng kể đến mẹ cả về thể chất lẫn tinh thần. Dưới đây là những điều mẹ cần lưu ý:

Chuẩn bị tâm lý cho những cảm xúc thay đổi

Nhiều mẹ có thể cảm thấy bất ngờ trước những thay đổi cảm xúc sau khi cai sữa. Dù nhẹ nhõm vì không còn phải thức đêm cho bé bú hay vắt sữa, nhưng cảm giác buồn, trống vắng hoặc thậm chí là trầm cảm sau cai sữa (post-weaning depression); đây là điều hoàn toàn có thể xảy ra.

Chu kỳ kinh nguyệt có thể thay đổi

Một số mẹ có thể bắt đầu có kinh trở lại ngay cả khi vẫn đang cho con bú. Khi đó, bạn có thể nhận thấy chu kỳ không đều, có thể đến muộn, thưa hoặc thất thường vài tháng đầu. Một số có thể gặp tình trạng đau bụng kinh, chuột rút hoặc hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS) nặng hơn.

Cơ thể vẫn tiếp tục tiết sữa sau khi cho con cai sữa

Ngay cả khi bé đã cai sữa hoàn toàn, mẹ có thể vẫn bị rỉ sữa hoặc vắt ra được một ít sữa trong vài tuần, thậm chí vài tháng. Đây là phản ứng bình thường vì cơ thể cần thời gian để dừng sản xuất sữa hoàn toàn.

Một số triệu chứng thể chất có thể xuất hiện

Sự thay đổi nội tiết tố khi cai sữa có thể khiến mẹ gặp các triệu chứng khó chịu như:

  • Đau đầu, chóng mặt.
  • Mệt mỏi kéo dài.
  • Nổi mụn, da đổ dầu nhiều hơn.

Đối với bé

Cai sữa là một bước chuyển lớn đối với bé, ảnh hưởng cả về dinh dưỡng lẫn tâm lý. Để quá trình này diễn ra suôn sẻ và dễ chịu hơn, mẹ nên lưu ý những điều sau:

Giúp bé làm quen với sữa từ bình hoặc cốc trước khi chính thức cai sữa.
Giúp bé làm quen với sữa từ bình hoặc cốc trước khi chính thức cai sữa.

Tạo thói quen bú sữa từ nguồn khác trước khi cai sữa

Cho bé làm quen với một nguồn sữa khác ngoài bú mẹ sẽ giúp quá trình cai sữa diễn ra dễ dàng hơn. Đồng thời, mẹ nên tập cho bé bú bình hoặc uống sữa từ cốc từng chút một. Cách này giúp bé quen dần với việc không bú mẹ.

Đảm bảo dinh dưỡng cho bé

Trẻ từ 6 tháng đến 1 tuổi là giai đoạn bắt đầu ăn dặm song song với bú mẹ, để đảm bảo nguồn dinh dưỡng cho sự phát triển của trẻ. Vì ở độ tuổi này, nguồn dinh dưỡng mà trẻ cần là nhiều và đa dạng hơn so với sữa mẹ.

Tôn trọng cảm xúc và sự thích nghi của bé

Cai sữa là bước ngoặc đối với bé, do đó con sẽ có một số biểu hiện khác thường sau khi cai sữa. Bé có thể sẽ quấy khóc, cáu gắt và thậm chí là đôi khi bé đẩy mẹ ra xa. Do đó, mẹ hãy hiểu cho cảm xúc của con, dỗ dành con và cho con thời gian để thích nghi với việc cai sữa.

Bật mí cách cai sữa cho bé hiệu quả, dứt điểm

1. Cách cai sữa cho bé phổ biến được nhiều mẹ áp dụng

Cho trẻ bú sữa trước khi đi ngủ

Khi bé bú đủ sữa vào buổi tối, bụng bé sẽ no và cảm thấy dễ chịu hơn, nhờ đó bé ngủ sâu giấc hơn. Mẹ có thể cho bé bú thêm một lần nữa vào khoảng 10-11 giờ đêm khi bé vẫn đang ngủ (còn gọi là “bú mơ”). Cữ bú này giúp bé no lâu hơn, hạn chế việc thức dậy giữa đêm vì đói.

Dần dần, bé sẽ dần quen với việc ngủ thẳng giấc mà không cần bú đêm. Nhờ vậy, bé tự bỏ bú đêm một cách tự nhiên, không quấy khóc, giúp mẹ và bé có những đêm ngủ ngon hơn.

Bú sữa trước khi ngủ giúp bé no bụng và ngủ ngon hơn.
Bú sữa trước khi ngủ giúp bé no bụng và ngủ ngon hơn.

Giảm dần số lần bú của bé

Để giúp bé cai sữa dễ dàng và hiệu quả, mẹ nên giảm dần số lần bú trong ngày thay vì dừng đột ngột. Ví dụ, nếu bé bú khoảng 7-8 lần/ngày, mỗi lần kéo dài 5 phút, mẹ có thể bắt đầu giảm xuống còn 3-4 lần/ngày, mỗi lần khoảng 3 phút.

Khi bé đã quen với tần suất mới, mẹ tiếp tục giảm tiếp số lần bú và thời gian mỗi cữ cho đến khi bé ngừng hẳn. Cách này giúp bé thích nghi từ từ, hạn chế quấy khóc và tránh làm mẹ bị căng tức sữa.

Pha loãng sữa với nước

Mẹ có thể áp dụng cách cai sữa ban đêm cho bé bú bình bằng cách pha loãng sữa với nước.

Cụ thể, nếu bình thường mẹ pha 1 muỗng sữa với 60ml nước, thì giờ mẹ chỉ pha nửa muỗng sữa với 60ml nước. Cách này giúp bé dần cảm thấy sữa không còn ngon như trước, từ đó giảm dần sự hứng thú với cữ bú đêm.

Cho bé ăn nhiều hơn vào ban ngày

Để giúp bé dễ dàng cai sữa ban ngày, mẹ nên tăng cường lượng thức ăn và sữa cho bé. Khi bé được ăn no đủ vào buổi sáng, trưa và chiều, bé sẽ ít đòi bú mẹ hơn. Mẹ có thể lên lịch ăn cho bé rõ ràng, ví dụ: chỉ cho bé bú sau bữa trưa hoặc vào lúc ở nhà, tránh cho bé bú dặm giữa các bữa chính.

Cất bình sữa khỏi tầm mắt của trẻ

Một mẹo hay trong cách cai sữa cho bé bú bình là cất bình sữa ra khỏi tầm mắt của bé. Thực tế, nhiều bé thức dậy giữa đêm không phải vì đói mà do quen bú khi tỉnh giấc. Nếu bé thấy bình sữa trước mặt, bé sẽ lập tức đòi bú và quấy khóc nếu không được đáp ứng.

Nói rằng con đã lớn và bú sữa là việc của em bé

Dù bé còn nhỏ và chưa biết nói, nhưng bé hoàn toàn có thể hiểu được những gì mẹ nhẹ nhàng chia sẻ. Mỗi tối trước khi đi ngủ, mẹ có thể thủ thỉ với bé rằng: “Bình sữa là dành cho các em bé nhỏ xíu thôi. Con lớn rồi thì con sẽ uống sữa bằng cốc như người lớn nhé!”

Khi nghe mẹ nói như vậy, bé sẽ dần hình thành suy nghĩ rằng mình “đã lớn”, không còn muốn bú bình vì cho rằng đó là việc của em bé. Bé sẽ tự nhiên muốn bắt chước người lớn, từ đó dễ dàng chấp nhận việc cai sữa hơn.

Điều quan trọng là mẹ hãy kiên nhẫn, khích lệ bé bằng giọng điệu vui vẻ và nhẹ nhàng, để bé cảm thấy tự hào vì mình đang trưởng thành.

Dùng vật thay thế bình sữa của bé

Dùng vật thay thế bình sữa của bé là cách giúp bé dần quên đi thói quen bú mẹ. Mẹ có thể nhờ bố hoặc người thân giúp bé phân tán sự chú ý vào những thời điểm bé thường đòi bú.

Nếu bé tự tìm đến những hành động giúp bé cảm thấy an tâm hơn, như mút tay hay ôm chặt một chiếc chăn yêu thích, mẹ cũng đừng vội cản bé. Đó là cách bé đang tự xoa dịu cảm xúc khi dần thích nghi với việc không còn bú mẹ nữa.

Chuyển dần sang các vật dụng khác giúp bé bớt phụ thuộc vào bình sữa.
Chuyển dần sang các vật dụng khác giúp bé bớt phụ thuộc vào bình sữa.

Tạo cảm giác an toàn khi bé thức dậy

Nhiều bé thức dậy giữa đêm không phải vì đói, mà do giật mình hoặc cảm thấy không an toàn. Thay vì vội vàng cho bé bú bình để dỗ nín, mẹ hãy thử ôm bé vào lòng, vỗ nhẹ lưng và nói chuyện nhẹ nhàng để trấn an bé.

Giảm thời gian bú sữa vào buổi tối

Nếu bé bú đêm nhanh, chỉ dưới 5 phút, mẹ có thể dần dần bỏ cữ bú này bằng cách ngưng hẳn và thay thế bằng những cách giúp bé dễ ngủ, như vỗ về, ôm ấp hay hát ru. Với những cữ bú đêm lâu hơn (trên 5 phút), mẹ nên giảm dần thời gian bú trong khoảng 5-7 ngày để bé quen từ từ.

Cách làm rất đơn giản: cứ mỗi 2 đêm, mẹ giảm bớt 2-5 phút.

Ví dụ, nếu bé bú 10 phút, mẹ giảm còn 8 phút trong 2 đêm đầu, rồi giảm tiếp còn 6 phút trong 2 đêm sau… cứ thế đến khi bé bỏ hẳn cữ bú.

2. Cách cai sữa cho bé bú bình

Thay vì đưa bình ngay khi bé thức dậy, mẹ hãy cho bé ngồi vào bàn ăn và đưa cốc sữa để bé làm quen. Lúc đầu, bé có thể chưa quen nhưng mẹ hãy kiên nhẫn, động viên bé thử. Trong khoảng một tuần, bé vẫn có thể uống bình vào buổi chiều và tối. Sang tuần tiếp theo, mẹ tiếp tục bỏ thêm một cữ bú bình nữa và cho bé uống sữa bằng cốc.

Mẹo giúp bé bỏ bú bình dễ dàng hơn

  • Nếu bé cứ đòi bình, mẹ hãy tìm hiểu xem bé thực sự đói, khát hay chỉ muốn được an ủi. Nếu bé đói, hãy cho bé ăn hoặc uống bằng cốc. Nếu bé cần dỗ dành, mẹ có thể ôm bé hoặc chơi cùng con.
  • Mẹ có thể pha loãng sữa trong bình với nước. Ban đầu, pha sữa với nước theo tỉ lệ 50:50. Sau đó, tăng dần lượng nước và giảm lượng sữa cho đến khi trong bình chỉ còn nước. 
  • Cất bình sữa ra khỏi tầm mắt hoặc bỏ hẳn để bé quên dần thói quen này.

3. Cách cai sữa cho bé bú mẹ

Cai sữa là một quá trình cần sự kiên nhẫn và nhẹ nhàng để bé thích nghi dần dần. Mẹ có thể áp dụng các cách sau để giúp bé bỏ bú một cách tự nhiên, không quấy khóc quá nhiều.

  • Giảm dần số lần bú trong ngày: Thay vì ngừng hẳn, mẹ nên giảm số lần cho bú từ từ. Nếu bé bú 5-6 lần/ngày, mẹ có thể giảm xuống 3-4 lần, sau đó tiếp tục giảm cho đến khi bé bỏ bú hoàn toàn.
  • Rút ngắn thời gian bú: Mỗi lần bé bú, mẹ có thể giảm thời gian xuống 2-5 phút, sau đó chuyển hướng sự chú ý của bé sang các hoạt động khác như chơi đùa.
  • Đánh lạc hướng bé bằng thức ăn và hoạt động khác: Vào những thời điểm bé thường đòi bú, mẹ có thể cho bé ăn nhẹ hoặc uống sữa bằng cốc. 
  • Thay đổi thói quen trước khi ngủ: Nhiều bé có thói quen bú mẹ để dễ ngủ, vì vậy mẹ có thể thay thế bằng những cách khác như vỗ về, ôm ấp, hát ru hoặc đọc truyện.
  • Nhờ người thân hỗ trợ: Nếu có thể, mẹ hãy nhờ bố hoặc người thân chăm bé vào những thời điểm bé thường đòi bú. Khi không thấy mẹ, bé sẽ ít có nhu cầu bú hơn và dễ dàng làm quen với việc cai sữa.

4. Cách cai sữa cho bé bú đêm

Cai sữa đêm có nghĩa là dừng việc cho bé bú mẹ hoặc bú bình vào giữa đêm. Tuy nhiên, mỗi gia đình có thể có cách hiểu khác nhau về khái niệm này.

[recommendation title=””]

Ví dụ, hầu hết các bé lớn hơn có thể ngủ khoảng 12 tiếng mỗi đêm. Tuy nhiên, theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), “ngủ xuyên đêm” có thể chỉ là giấc ngủ kéo dài từ 6-8 tiếng. Vì vậy, đối với một số cha mẹ, cai sữa đêm có thể có nghĩa là bé không bú trong khoảng thời gian 7-8 tiếng khi cha mẹ ngủ. Trong khi đó, với những người khác, cai sữa đêm có thể có nghĩa là bé không bú trong toàn bộ thời gian ngủ.

[/recommendation]

Cách cai sữa đêm cho con:

  • Giảm từ từ số lần bú đêm: Mẹ có thể kéo dài thời gian giữa các lần bú hoặc rút ngắn thời gian bú để bé dần quen.
  • Kéo dài thời gian giữa các cữ bú: Nếu bé hay dậy bú sau mỗi 2 tiếng, mẹ thử kéo lên 2,5 tiếng, rồi dần lên 3 tiếng. Bé sẽ quen dần với việc ngủ lâu hơn mà không cần bú.
  • Dỗ bé ngủ thay vì bú ngay: Khi bé dậy sớm hơn dự định, mẹ hãy vỗ về, ru nhẹ, hoặc cho bé ngậm ti giả để bé ngủ lại mà không bú.
  • Kiên nhẫn với bé: Nếu bé khóc mãi không nín sau 15-20 phút, mẹ có thể cho bú. Nhưng lần sau hãy tiếp tục thử kéo dài thêm thời gian giữa các lần bú.

Mẹo dân gian cai sữa cho bé mà mẹ không đau

Thay đổi màu sắc bầu ngực của mẹ

Một số mẹ áp dụng mẹo dân gian như bôi nghệ, nước cốt rau ngót hoặc vẽ hình vui nhộn lên bầu ngực để bé cảm thấy lạ và tự bỏ bú.

Làm mất sữa

Mẹ nên giảm dần số lần bú, kết hợp chườm mát và massage nhẹ nhàng để sữa giảm tiết tự nhiên. Nếu ngực quá căng tức, mẹ chỉ nên vắt bớt một ít để giảm đau chứ không nên vắt quá nhiều vì sẽ kích thích sữa tiết ra thêm.

Mẹ tạo khoảng cách với bé vài ngày

Nếu bé quá bám mẹ và khó cai sữa, một số phụ huynh chọn cách nhờ người thân chăm sóc bé trong vài ngày để bé dần quên việc bú mẹ.

Tuy nhiên, việc xa mẹ quá lâu có thể khiến bé bất an và dễ bị tổn thương tâm lý. Khi trở về, mẹ nên dành thời gian ôm ấp, vỗ về bé nhiều hơn để con cảm nhận được tình yêu thương và sự an toàn từ mẹ.

Bôi dầu gió xung quanh ngực mẹ

Nhiều mẹo dân gian khuyên bôi dầu gió nhẹ quanh ngực (tránh vùng núm vú) để bé ngửi thấy mùi lạ và tự động từ chối bú. Bạn nên chọn loại dầu nhẹ, không quá cay nồng để tránh bé khó chịu hoặc dị ứng.

Dùng tỏi để cai sữa cho bé

Tương tự dầu gió, mẹ có thể bôi nước ép tỏi lên bầu ngực. Mùi tỏi hăng khiến bé không muốn bú nữa. Tuy nhiên, cách này có thể khiến bé khó chịu, bạn nên quan sát phản ứng của bé để điều chỉnh.

Tập cho bé ngậm ti giả

Để giúp bé dần quên cảm giác ngậm ti mẹ, mẹ có thể cho con làm quen với ti giả. Tuy nhiên, bạn nên dùng như biện pháp hỗ trợ tạm thời trong quá trình cai sữa, tránh lạm dụng vì bé dễ phụ thuộc và khó cai ti giả.

Câu hỏi thường gặp

Phải làm gì khi trẻ không chịu cai sữa?

Nếu bé không chịu cai sữa, mẹ đừng lo lắng hay vội vàng. Hãy kiên nhẫn vì mỗi bé đều cần thời gian khác nhau để thích nghi.

  • Trước tiên, mẹ nên tập cho bé quen với bình sữa, cốc tập uống hoặc ống hút để bé vẫn được uống đủ sữa mà không cần bú mẹ.
  • Nếu bé đã biết nói và hiểu, mẹ hãy nhẹ nhàng nói với bé rằng sắp tới bé sẽ không bú mẹ nữa. Mẹ có thể dỗ dành bé bằng cách ôm bé thật nhiều, hát ru, kể chuyện hoặc cùng bé chơi trò bé thích để bé quên đi việc đòi bú.
  • Nếu mẹ đã thử đủ cách mà bé vẫn quấy khóc, không chịu bỏ bú, mẹ có thể nhờ bác sĩ hoặc chuyên gia hướng dẫn thêm cách cai sữa nhẹ nhàng, giúp bé thoải mái hơn.

Cách cai sữa cho bé 4 tháng?

Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Bộ Y tế, bé nên bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời. Cai sữa khi bé mới 4 tháng tuổi không được khuyến khích, trừ trường hợp đặc biệt có sự tư vấn của bác sĩ. 

Cách cai sữa cho bé 6 tháng, 8 tháng?

Ở 6 tháng tuổi, bé bắt đầu có thể ăn dặm, nên mẹ có thể tập cai sữa từ từ. Lúc này, sữa mẹ hoặc sữa công thức vẫn là nguồn dinh dưỡng chính, nhưng bé cũng cần làm quen với các loại thức ăn khác để phát triển tốt hơn.

Cách cai sữa cho bé 6 tháng, 8 tháng tuổi:

  • Cho bé ăn dặm 1 lần/ngày, mỗi lần chỉ vài muỗng nhỏ. Khi bé quen, tăng dần lên 2-3 bữa/ngày.
  • Đừng ép bé ăn khi bé đang quá đói hoặc buồn ngủ. Hãy chọn lúc bé tỉnh táo, vui vẻ để bé hợp tác hơn.
  • Mẹ có thể cho bé ăn trước hoặc sau khi bú sữa, tùy vào thói quen của bé.

Cách cai sữa cho bé 10 tháng, 12 tháng?

10 tháng vẫn cần khoảng 500-600ml sữa mỗi ngày. Tuy nhiên, đây cũng là giai đoạn bé đã ăn dặm 3 bữa/ngày và có thể làm quen với việc bú bình, uống cốc nên mẹ có thể bắt đầu cai sữa dần nếu cần.

Cách cai sữa cho bé sau 10 tháng tuổi:

  • Mẹ có thể bắt đầu bằng cách bỏ cữ bú giữa ngày, thay thế bằng bữa phụ như sữa công thức, sữa tươi (nếu bác sĩ cho phép) hoặc đồ ăn nhẹ phù hợp.
  • Thay vì bú mẹ, mẹ có thể tập cho bé uống sữa bằng bình hoặc cốc tập uống. Lúc đầu bé có thể từ chối, nhưng mẹ kiên nhẫn tập từ từ nhé.
  • Đảm bảo bé ăn đủ 3 bữa chính và 2 bữa phụ trong ngày để bé no bụng, ít đòi bú mẹ hơn.
  • Mẹ hãy dành nhiều thời gian ôm ấp, vỗ về để bé cảm thấy an toàn và bớt phụ thuộc vào việc bú mẹ.

Cách cai sữa cho bé 1 tuổi?

Đây là độ tuổi phù hợp để mẹ bắt đầu cai sữa nếu cảm thấy sẵn sàng. Tuy nhiên, quá trình này cần thực hiện từ từ để cả mẹ và bé đều có thời gian thích nghi.

  • Mẹ nên bắt đầu bằng cách bỏ 1-2 cữ bú mỗi ngày, sau đó chờ cơ thể thích nghi rồi tiếp tục giảm dần. 
  • Mẹ nên tránh cho bé ăn các loại thực phẩm chứa đường, chất tạo ngọt nhân tạo và thực phẩm chế biến sẵn.
  • Bé 1 tuổi rất hiếu động và không thích ngồi yên lâu. Bạn hãy dành thời gian ôm ấp bé, đọc sách hoặc chơi những trò bé thích để bé cảm nhận được sự yêu thương và yên tâm hơn khi không còn bú mẹ.

Cách cai sữa cho bé 2 tuổi?

Bé 2 tuổi đã có thể ăn uống đa dạng và nhận đủ dinh dưỡng từ thực phẩm hàng ngày, vì thế mẹ có thể bắt đầu cai sữa nếu cả hai sẵn sàng.

Tuy nhiên, với bé lớn như thế này, việc bú mẹ không chỉ là dinh dưỡng mà còn là sự gắn bó, an ủi. Mẹ nên chuẩn bị tinh thần cho bé và cả bản thân để quá trình cai sữa diễn ra nhẹ nhàng.

Phương pháp giúp bé 2 tuổi cai sữa hiệu quả và nhẹ nhàng.
Phương pháp giúp bé 2 tuổi cai sữa hiệu quả và nhẹ nhàng.

Cách cai sữa cho bé 3 tuổi?

Bé 3 tuổi đã đủ lớn để hiểu và chấp nhận những thay đổi. Lúc này, bé bú mẹ chủ yếu vì cảm giác gần gũi, an ủi chứ không còn vì nhu cầu dinh dưỡng. Nếu mẹ cảm thấy đến lúc dừng bú, bé hoàn toàn có thể cai sữa.

Cách cai sữa cho bé mẹ không bị căng sữa?

Để giảm bớt cảm giác khó chịu, căng tức hoặc viêm tắc sữa, cũng như tránh biến chứng như viêm tuyến vú (mastitis), mẹ hãy áp dụng các cách sau:

  • Vắt sữa nhẹ nhàng bằng tay hoặc dùng máy hút sữa.
  • Mẹ nên chú ý nếu thấy ngực xuất hiện vùng đỏ, sưng đau hoặc có khối u cứng.
  • Dùng túi đá lạnh hoặc khăn mặt nhúng nước lạnh rồi vắt khô, sau đó chườm lên bầu ngực.
  • Chọn loại áo ngực vừa vặn, nâng đỡ tốt nhưng không quá chật để tránh ép ngực gây tắc sữa.

Nếu mẹ đã thử các cách trên mà tình trạng căng tức không thuyên giảm hoặc cảm thấy người mệt mỏi, sốt cao, hãy đi khám bác sĩ hoặc gặp chuyên gia y tế để được hỗ trợ kịp thời.

Kết luận

Cai sữa là một hành trình đầy cảm xúc với cả mẹ và bé. Mỗi em bé đều có tốc độ và cách thích nghi riêng, nên mẹ hãy kiên nhẫn và nhẹ nhàng trong từng bước. Dù mẹ chọn cách cai sữa từ từ hay dứt điểm, điều quan trọng nhất vẫn là đảm bảo bé cảm thấy an toàn, được yêu thương và đủ dinh dưỡng để tiếp tục phát triển khỏe mạnh.

Việc cai sữa thành công không chỉ là ngưng bú mẹ mà còn giúp bé cảm thấy an toàn, vui vẻ và khỏe mạnh trên hành trình khôn lớn.

Categories
Sự phát triển của trẻ Năm đầu đời của bé Cho con bú

Mẹo cai sữa cho bé của mẹ Tây, mẹ Việt nên học hỏi

Mẹo cai sữa cho bé có thể là một chủ đề khó đối với nhiều bà mẹ. Hầu hết chị em đều được người lớn tuổi hoặc bạn bè mách vài kinh nghiệm cai sữa cho bé như mẹo cai sữa bằng trứng, cai sữa cho bé bằng cách bôi lông mày, cách làm mất sữa khi cai sữa… Song, khi thực hiện thì không phải ai cũng thành công.

mẹo cai sữa cho bé

Dân gian thường nói “có bệnh thì vái tứ phương”, nếu mẹ đã thực hiện nhiều cách cai sữa của các cụ mà chưa có kết quả thì hãy thử các mẹo cai sữa cho bé của người phương Tây xem sao nhé.

1. Giảm dần việc cho con bú

Tần suất bú của bé sẽ thưa dần theo độ tuổi. Vì thế, mẹ cần quan sát nhu cầu bú của trẻ để chọn được thời điểm thích hợp cho việc cai sữa.

Sau khi đã chọn được thời điểm cai sữa, mẹ hãy bắt đầu giảm dần cữ bú của con. Ví dụ, bình thường, bé đang bú vào ban ngày có 4 lần, ban đêm thì 1 lần, lúc này, mẹ có thể cắt cữ bú đêm và giảm một cữ bú ngày. Sau vài tuần bé đã quen với việc này, mẹ lại tiếp tục cắt thêm 2 cữ bú nữa. Sau một tuần, mẹ cắt nốt cữ bú còn lại để hoàn thành việc cai sữa. 

Đây là một trong những cách cai sữa hiệu quả và phổ biến của các mẹ Tây mà bạn có thể học hỏi. 

2. Luôn ôm ấp, âu yếm con 

Các mẹ Tây khuyên rằng bạn nên ôm ấp, vỗ về con trong khi cho bé uống sữa bằng ly để xoa dịu cảm giác nhớ hơi mẹ của bé. Mẹ cũng có thể hát hoặc nói chuyện nhiều hơn với bé vào lúc này để lấp đầy sự trống trải của con khi thiếu vắng vú mẹ. 

mẹo cai sữa cho bé
Luôn ôm ấp, âu yếm bé

3. Cho bé đi lại trong lúc ăn 

Thật khó để dụ bé chuyển qua bú bình sau những ngày đầu tiên cai vú mẹ. Song mẹ có thể dùng cách cho con ăn rong, tức là vừa ăn vừa đi quanh nhà để chi phối cảm giác nhớ vú mẹ của bé. 

Ví dụ như lúc ăn, mẹ có thể bế hoặc cho con ngồi vào xe đẩy rồi dạo quanh vườn. Cảnh vật xung quanh sẽ giúp trẻ quên đi cảm giác thèm sữa mẹ và không còn tập trung vào việc phản kháng bú bình nữa.

Tuy nhiên, việc đi ăn rong là thói quen xấu, vì thế mẹ chỉ nên tạm thời áp dụng trong thời kỳ cai sữa cho con thôi nhé.

[inline_article id=242812]

4. Mẹo cai sữa cho bé bằng cách làm trẻ phân tâm trong lúc ăn

Các trò chơi có thể giúp mẹ lừa bé ăn dễ hơn trong những ngày đầu cai sữa. Khi tham gia trò chơi, bé sẽ quên mất việc mình đang bị ép ăn bằng những thứ xa lạ mà không phải là vú mẹ. Vì thế, mẹ có thể bày trò chơi bác sĩ khi cho con ăn. Mỗi người sẽ thay phiên nhau đóng vai bác sĩ một lần. 

Khi mẹ là bác sĩ và bé là bệnh nhân, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân ăn cháo hoặc uống thuốc giả bộ bằng sữa. Trong vai trò bệnh nhân, chắc chắn bé sẽ nghe theo lời của bác sĩ (mẹ) và ăn hết phần ăn được yêu cầu.

Mẹo cai sữa cho bé này rất thú vị, không chỉ làm bé quên đi cảm giác nhớ vú mẹ mà còn giúp trẻ được thư giãn với các trò chơi.

mẹo cai sữa cho bé
Cho bé chơi trò bác sĩ lúc ăn

5. Dành cho bé nhiều sự quan tâm hơn

Việc nuôi con bằng sữa mẹ đáp ứng được nhiều nhu cầu của bé như bú, âu yếm, giao tiếp bằng mắt, làm dịu tâm trí. Trong quá trình cai sữa, bé đã bị tước đi một nhu cầu mà con yêu thích nhất là bú vú mẹ, nên bạn càng phải bù đắp nhiều hơn cho con bằng những nhu cầu còn lại trong số kể trên. 

Việc giao tiếp bằng mắt hay ôm ấp, vuốt ve luôn cần được duy trì để bé ít cảm thấy bị tổn thương nhất.  

Việc cai sữa cần một quá trình đủ để bé có thể thích nghi và không bị sốc tâm lý. Các chuyên gia tâm lý cho rằng khi nào bé có thể tiếp nhận việc rời bỏ vú mẹ và cảm thấy hài lòng sau quá trình cai sữa mới là cai sữa đúng cách. 

Với các mẹo cai sữa cho bé của các mẹ Tây trong bài viết này, Marry Baby hy vọng có thể bổ sung cho cẩm nang cai sữa của các mẹ Việt thêm phong phú. 

Hanako

 

Categories
Sự phát triển của trẻ Năm đầu đời của bé Cho con bú

Nên cai sữa cho bé khi nào? Câu trả lời từ nguồn thông tin tin cậy dành cho mẹ

Theo tạp chí JAMA Pediatrics, việc cho con bú trong giai đoạn sơ sinh có ảnh hưởng đến khả năng phát triển nhận thức của bé, nhưng nó còn phụ thuộc vào việc trẻ được nuôi bằng sữa mẹ trong bao lâu. Vậy mẹ nên cai sữa cho bé khi nào?

1. Nên cai sữa cho bé khi nào?

Theo tạp chí JAMA Pediatrics, việc cho con bú trong giai đoạn sơ sinh có ảnh hưởng đến khả năng phát triển nhận thức của bé, nhưng nó còn phụ thuộc vào việc trẻ được nuôi bằng sữa mẹ trong bao lâu.

Nghiên cứu trên 1.312 bà mẹ và trẻ em cho thấy mối quan hệ và nhận thức của trẻ trong giai đoạn từ 3–7 tuổi cho thấy, những trẻ có thời gian bú mẹ nhiều hơn có trí thông minh và khả năng nhận diện hình ảnh tốt hơn. Các tổ chức trẻ em như UNICEF, Viện hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ và Tổ chức Y tế Canada cũng khuyên mẹ nên cho con bú trong khoảng 2 năm và có thể hơn.

Tuy nhiên, trong thực tế, thời điểm nên cai sữa cho bé khi nào sẽ phụ thuộc nhiều vào quyết định của mẹ, tình trạng gia đình, lượng sữa mẹ và nhu cầu dinh dưỡng của trẻ. Chẳng hạn, mẹ rất muốn cho con bú tới năm 2 tuổi, nhưng mẹ không đủ sữa hoặc phải trở lại công việc quá sớm và không đủ điều kiện để tiếp tục cho con bú. Nếu vẫn còn “lăn tăn” về quyết định nên cai sữa cho bé khi nào, mẹ có thể quan sát những dấu hiệu sau đây:

  • Khi đầu trẻ đã cứng cáp hơn và mẹ không còn cần dùng tay để đỡ gáy bé khi bế. Hoặc khi trẻ đã có khả năng kiểm soát những hoạt động của đầu.
  • Bé có thể ngồi “vững như núi” mà không cần sự trợ giúp.
  • Bé có thể “vận động” cơ hàm để nhai thức ăn.
  • Cân nặng của trẻ gấp đôi cân nặng lúc mới sinh.
  • Thường hay quấy khóc mặc dù vừa mới được cho bú no sữa mẹ.
  • Bú lâu hơn bình thường.
  • Cho bất cứ vật nào trong tầm tay vào miệng.
  • Thường xuyên thức giấc ban đêm vì bị đói.
  • Biểu lộ sự tò mò khi nhìn thấy người khác ăn.

2. Sữa mẹ có còn đủ chất dinh dưỡng cho bé?

Nhiều bà mẹ lo lắng rằng sau 6 tháng, sữa mẹ có thể “mất chất” và bé sẽ không được cung cấp đủ chất dinh dưỡng. Điều này hoàn toàn không đúng. Nói cho cùng, sữa mẹ vẫn là một loại sữa. Nó vẫn chứa protein, chất béo và các yếu tố dinh dưỡng quan trọng khác, ngay cả sau 6 tháng. Thậm chí, khi bé 2 tuổi, sữa mẹ vẫn có các chất dinh dưỡng giúp tăng cường hệ miễn dịch cho bé.

Trong thực tế, một số yếu tố miễn dịch trong sữa mẹ trong năm thứ 2 còn nhiều hơn năm đầu tiên. Một nghiên cứu khác cũng đã chỉ ra rằng, trẻ mẫu giáo bú mẹ thường ít có khả năng nhiễm bệnh hơn những bé khác.

[inline_article id=64328]

Mặc dù vậy, theo một nghiên cứu gần đây, việc thường xuyên cho con bú sau 24 tháng tuổi làm tăng nguy cơ sâu răng của trẻ. Theo thống kê của Trung tâm Phòng chống và Tăng cường sức khỏe, có khoảng 40% trẻ em bú mẹ trong từ 6-24 tháng tuổi và hơn 48% trẻ em hơn 24 tháng tuổi bị sâu răng.

Do đó, các chuyên gia khuyến cáo các mẹ không nên để trẻ ngậm ti suốt đêm và nên chú ý đến việc vệ sinh răng miệng cho bé ngay từ khi còn nhỏ. Đặc biệt, các nha sĩ cũng khuyên mẹ nên đưa bé đi khám răng ngay khi chiếc răng đầu tiên xuất hiện hoặc không trễ hơn lần sinh nhật đầu tiên của bé.

3. Nên cai sữa cho bé khi nào? Bí kíp giúp mẹ cai sữa cho bé thành công

Khi mẹ đã có cho mình câu trả lời rằng nên cai sữa cho bé khi nào, MarryBaby mách mẹ một số mẹo để cai sữa thành công mà nhiều mẹ đã áp dụng hiệu quả. Mẹ có thể tùy theo con mình mà chọn lựa áp dụng nhé. Cụ thể đó là:

  • Học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước
  • Chủ động rút ngắn thời gian và số lần cho trẻ bú mỗi ngày. Chẳng hạn, nếu trước đây mỗi ngày mẹ cho bé bú khoảng 7-8 lần thì nên rút xuống còn 3-4 lần/ngày. Không nên cai sữa một cách đột ngột để tránh những chấn động về tâm lý cho trẻ.
  • Khi rút bớt khẩu phần sữa của trẻ, mẹ nên bù lại bằng cách cho bé ăn dặm, kết hợp với uống thêm sữa bột, hoặc sữa tươi trong trường hợp bé trên 1 tuổi.
  • Cho trẻ ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày, và nên đa dạng hóa các loại thức ăn để tạo hứng thú cho bé.Cai sữa cho bé

4. Các loại thực phẩm tốt cho bé trong thời kỳ cai sữa

Khi bé ngừng bú mẹ cũng đồng nghĩa với việc bé ngừng nhận các chất dinh dưỡng từ sữa mẹ. Lúc nào, bé sẽ cần được bù đắp dinh dưỡng, tăng cường sức đề kháng thông qua thực phẩm. Mẹ cần lưu ý các điểm sau để hỗ trợ bé cai sữa tốt hơn.

  • Tăng cường rau xanh và các loại trái cây trong thực đơn ăn dặm của con với các loại dễ tiêu hóa như táo, chuối, khoai lang, cà rốt, súp lơ…
  • Thêm các loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo kê, lúa mạch, yến mạch… vào bữa ăn dặm hàng ngày sẽ giúp cho quyết định “cai sữa cho bé khi nào” của mẹ thành công êm ái hơn vì con có thêm dưỡng chất từ nguồn tinh bột tốt cho sức khỏe.
  • Bổ sung thực phẩm giàu đạm như thịt, cá, trứng, sữa, các loại đậu. Đặc biệt, mẹ nên ưu tiên những thực phẩm giàu omega 3, axit béo hỗ trợ quá trình phát triển trí não của trẻ.
  • Không nên cho bé ăn quá nhiều trong cùng một bữa mà nên chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Thực phẩm cho bé nên được nấu kỹ và xay nhuyễn để tránh làm ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa của bé. Ngoài ra, khi cho con nếm thử món mới, mẹ nên cho con làm quen từ từ, mỗi ngày một ít để tránh nguy cơ dị ứng và sự thay đổi đột ngột của hệ tiêu hóa.

5. Cai sữa cho bé khi nào? Lưu ý khi ngưng cho bé bú mẹ

  • Thay vì cắt giảm một cách đột ngột, mẹ nên bắt đầu bằng việc giảm số lần cho bé bú, kéo giãn khoảng cách giữa các cữ bú hoặc cho bé ăn no trước khi bú.
  • Khi đặt câu hỏi rằng mẹ nên cai sữa cho bé khi nào, mẹ hãy lưu ý không nên cai sữa cho bé vào mùa hè hoặc khi trẻ bị bệnh nhé.
  • Nếu bị căng tức sữa khi ngưng cho bé bú, mẹ có thể dùng khăm ấm để chườm, sau đó vắt sữa ra.
  • Nên vững tâm lý khi quyết định cai sữa cho bé, bởi trong thời gian đầu bé có thể quấy khóc dữ dội.

Hy vọng các thông tin trên đã giúp mẹ hiểu rõ nên cai sữa cho bé khi nào và có lựa chọn đúng đắn cho bé yêu.

MarryBaby