Có thai 5 tuần uống thuốc kháng sinh có nguy hiểm không? Thuốc kháng sinh được khuyến cáo không nên dùng cho phụ nữ mang thai, nhất là giai đoạn 3 tháng đầu thai kỳ. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp bất khả kháng, mẹ vẫn phải dùng kháng sinh trong thai kỳ để điều trị bệnh.
Vậy tại sao uống thuốc kháng sinh ảnh hưởng đến thai nhi? Đừng bỏ lỡ những thông tin hữu ích dưới đây mẹ nhé.
Tại sao thuốc kháng sinh gây ảnh hưởng đến thai nhi
Thuốc kháng sinh bên cạnh tác dụng tiêu diệt vi khuẩn còn có nguy cơ gây ra một số tác dụng phụ. Các triệu chứng có thể kể đến khi dùng thuốc kháng sinh như dị ứng, buồn nôn, chóng mặt, tiêu chảy, thậm chí có thể gây sốc phản vệ.
Đối với phụ nữ mang thai, thuốc kháng sinh có thể có những ảnh hưởng nhất định lên thai nhi. Trước đây, người ta quan niệm rằng nhau thai có thể bảo vệ thai nhi trước những ảnh hưởng của thuốc kháng sinh.
Tuy nhiên, nhiều chứng minh đã chỉ ra rằng, hầu hết các thuốc kháng sinh đều có thể thẩm thấu qua hàng rào nhau thai, và dễ dàng khuếch tán để tác động đến thai nhi.
Trong 3 tháng đầu thai kỳ, các bộ phận quan trọng của cơ thể đang bước đầu được hình thành. Việc mẹ sử dụng thuốc kháng sinh trong giai đoạn này có thể gây ra dị tật bẩm sinh, khuyết tật cơ thể.
Một số thuốc có khả năng gây nguy hiểm cho thai nhi trong giai đoạn này như thuốc an thần, thuốc điều trị ung thư, thuốc nội tiết tố.
Từ tháng thứ 4 trở đi, thuốc kháng sinh có thể gây hại đến các cơ quan của trẻ sau này như: Kháng sinh Tetracyclin ảnh hưởng không tốt đến mô xương và răng, kháng sinh thuộc họ amino như Streptomycin có chứa độc tính đối với cơ quan thính giác và thận, sử dụng phenicol gây suy tủy, giảm bạch cầu.
Vào những tháng cuối thai kỳ, thậm chí cả lúc sắp trở dạ, một số kháng sinh vẫn có khả năng tác động đến thai nhi như Morphin, Reserpine.
Phân loại kháng sinh dựa trên những tác hại đến thai kỳ
Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã đưa ra một hệ thống để phân loại thuốc kháng sinh, dựa trên những nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực đến thai nhi. Cụ thể
- Loại A: Kháng sinh được xếp vào loại A đã được nghiên cứu là không có nguy cơ gây hại cho thai nhi trong 3 tháng đầu thai kỳ. Ngoài ra cũng không có bằng chứng về những rủi ro của kháng sinh loại này lên phụ nữ mang thai trong kỳ tam cá nguyệt thứ 2 và thứ 3.
- Loại B: Các kháng sinh loại B được chứng minh không có nguy cơ với thai nhi khi nghiên cứu sinh sản trên động vật. Tuy nhiên, kết luận này vẫn chưa được công bố chính xác ở phụ nữ mang thai. Ngoài ra, một số dữ liệu khi nghiên cứu trên động vật cho thấy, kháng sinh loại B vẫn có tác dụng phụ (những tác dụng này không liên quan đến khả năng sinh sản). Về dữ liệu nghiên cứu trên người, chưa có bằng chứng xác nhận về nguy cơ cho thai nhi khi mẹ dùng thuốc kháng sinh loại B trong 6 tháng đầu.
- Loại C: Một số nghiên cứu trên động vật đã cho thấy tác dụng phụ đối với thai nhi như gây dị tật bẩm sinh hoặc sảy thai. Vì vậy, thuốc kháng sinh trong danh mục loại C được khuyến cáo chỉ nên được dùng trong trường hợp mà lợi ích từ thuốc vượt xa những nguy cơ tiềm ẩn.
- Loại D: Có bằng chứng về việc kháng sinh loại D ảnh hưởng đến thai nhi khi nghiên cứu ở người. Do vậy, kháng sinh loại D được khuyến cáo chỉ dùng trong trường hợp bất khả kháng, như mẹ đang bị đe doạ tính mạng hoặc không còn loại thuốc nào có thể thay thế tốt hơn.
- Loại X: Các thống kê trên động vật và trên người đã chứng minh kháng sinh loại X có nguy cơ gây bất thường cho thai nhi. Những kháng sinh thuộc danh mục này sẽ không được sử dụng cho phụ nữ đang mang thai hoặc đang nghi ngờ mang thai.
Nhìn chung, FDA đã phân loại thuốc kháng sinh nhóm A và nhóm B là an toàn và có thể sử dụng cho phụ nữ mang thai.
Có thai 5 tuần uống thuốc kháng sinh có được không?
Mức độ ảnh hưởng lên thai nhi phụ thuộc vào loại kháng sinh, liều lượng sử dụng, thời điểm mẹ uống thuốc. Có thai 5 tuần uống thuốc kháng sinh có được không?
Theo lý thuyết thì mẹ bầu không nên uống thuốc kháng sinh, nhất là trong 3 tháng đầu thai kỳ. Tuy nhiên, nếu bắt buộc phải sử dụng thuốc, mẹ chỉ nên dùng khi có sự chỉ định và kê toa của bác sĩ.
Bác sĩ chuyên ngành sẽ có sự cân nhắc về lợi ích cũng như những ảnh hưởng của thuốc lên thai nhi, từ đó có phương án chọn lựa loại thuốc phù hợp và an toàn.
Như vậy, nếu có thai 5 tuần uống thuốc kháng sinh dưới sự chỉ định của bác sĩ thì mẹ không nên quá lo lắng. Mẹ chỉ cần theo dõi thật kỹ tình hình sức khỏe cũng như các tác dụng phụ của thuốc và kịp thời thông báo cho bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường.
Nếu mẹ lỡ tự ý uống thuốc kháng sinh khi có thai 5 tuần thì điều cần làm đầu tiên đó là phải ghi nhớ loại thuốc cũng như liều lượng đã uống. Sau đó, mẹ hãy nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn.
Có thai 5 tuần uống thuốc kháng sinh, mẹ cần lưu ý điều gì
Nếu có thể, mẹ bầu nên tuyệt đối không sử dụng thuốc kháng sinh trong 3 tháng đầu thai kỳ. Để đảm bảo an toàn ở mức cao nhất, nếu mẹ đang trong thời kỳ “thả” để đón em bé, mẹ không nên dùng thuốc kháng sinh trong nửa cuối của chu kỳ kinh nguyệt.
Nguyên nhân là do một số loại kháng sinh có tính chất tích lũy, đào thải rất chậm nên sẽ có nguy cơ ảnh hưởng đến thai nhi ngay từ khi mới thụ thai.
Trong những tình thuốc có chỉ định cần yêu cầu dùng kháng sinh do bác sĩ chỉ định, các bác sĩ sẽ kê những loại kháng sinh không ảnh hưởng thai nhi: Penicillins, including amoxicillin (Amoxil, Larotid) and ampicillin Cephalosporins, including cefaclor and cephalexin (Keflex)
- Tuyệt đối không tự ý mua thuốc kháng sinh. Mẹ bầu chỉ được dùng thuốc khi có sự chỉ định từ bác sĩ.
- Sau khi sử dụng thuốc kháng sinh, mẹ bầu cần theo dõi thật kỹ các phản ứng của cơ thể để kịp thời phát hiện dấu hiệu bất thường nếu có.
- Nếu lúc mẹ có thai 5 tuần uống thuốc kháng sinh, mẹ cần tuân thủ các lịch khám thai định kỳ, nhất là giai đoạn 11 – 13 tuần, 18 – 22 tuần để được sàng lọc các dị tật bẩm sinh.
- Ngoài ra, mẹ bầu cũng nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi, bổ sung các dưỡng chất sắt, canxi, vitamin, omega 3, khoáng chất để nâng cao sức đề kháng, tăng cường hệ miễn dịch, từ đó hạn chế mắc các bệnh viêm nhiễm trong thai kỳ.
Có thai 5 tuần uống thuốc kháng sinh ảnh hưởng như thế nào đến thai nhi? Điều này còn tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố. Nhìn chung, nếu mẹ uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ thì thường sẽ không có nguy cơ gây hại cho thai nhi. Mẹ không nên quá lo lắng, hãy dành thời gian chăm sóc bản thân và giữ gìn sức khỏe thật tốt nhé.