Thời nay ai còn nằm than, ai còn kiêng ở nhà 3 tháng 10 ngày, bà đẻ kiêng cữ bao lâu, ở cữ bao lâu? Hẳn nhiều bà mẹ hiện đại đã từng đặt ra những câu hỏi như vậy về vấn đề kiêng cữ sau sinh. Thực ra không ai bắt mẹ phải theo quan điểm Á Đông hoàn toàn hay cho rằng Tây hóa là sai. Ngày nay, chuyện ở cữ đã thoải mái hơn xưa.
Tuy vậy, vẫn có những lời khuyên kiêng cữ sau sinh từ ông bà “chuẩn” khoa học mà mẹ nên ngâm cứu kỹ!
Sau sinh thường ở cữ kiêng những gì?
Sau sinh kiêng những gì? Dưới đây là những kiêng cữ sau sinh thường mẹ cần lưu ý:
1. Kiêng cữ sau sinh thường
1.1 Kiêng cữ đồ lên men, đồ chua, nước đá
Chế độ ăn tháng ở cữ cần đầy đủ chất để giúp mẹ sớm lấy lại năng lượng chăm sóc bé cưng đồng thời gọi sữa về “ồ ạt”. Chất đạm, tinh bột, đường, rau xanh là không thể thiếu nhưng mẹ cũng cần kiêng cữ ăn uống đồ chua, uống nước đá lạnh.
Vì sao? Theo dân gian và y khoa giải thích, nếu ăn quá nhiều thực phẩm dạng này có thể bị lạnh đường huyết sau này. Đặc biệt cần tránh xa rau cải bẹ xanh/cải đắng vì chúng có thể khiến bạn bị tiểu són rất khó chịu.
>>> Bạn có thể quan tâm: Tiểu buốt sau sinh, nguyên nhân do đâu?
1.2 Ngồi lâu và nằm cả ngày là những điều kiêng kỵ khi nằm ổ
Ngồi càng lâu, càng nhiều thì sau này mẹ dễ bị đau lưng hơn. Điều này đã được nhiều mẹ đi trước kiểm chứng. Nếu trẻ sơ sinh quá khó tính, mẹ bế ẵm nhiều thì chỉ khoảng 3 tháng sau sẽ bắt đầu cảm nhận được cơn đau lưng sau khi sinh.
Đặc biệt là những khi “trái gió trở trời”, lưng đau buốt đến nỗi không muốn làm bất cứ việc gì. Vì vậy, ngay sau khi xuất viện, mẹ cần ở cỡ sau sinh đúng cách là chỉ ngồi cho bé bú nhưng khi mỏi lưng thì nên nằm xuống nghỉ ngơi.
Tuy nhiên, kiêng cữ sau sinh khoa học là mẹ đừng nằm cả ngày mà cần vận động để tốt cho quá trình tuần hoàn máu, giúp sản dịch còn ứ đọng trong cơ thể dễ dàng thoát ra ngoài, đồng thời cũng giúp tử cung phục hồi tốt hơn. Đặc biệt, những mẹ sinh mổ nên tập đi sau khi được rút ống thông tiểu để tránh tình trạng bí tiểu, dính ruột.
1.3 Kiêng cữ sau sinh thường: Không làm việc nặng
Trong tháng cữ, tốt nhất là 3 tháng sau sinh không nên làm nhiều việc nặng hoặc giặt quần áo bằng tay vì sau này gân tay nổi nhiều rất xấu. Lao động nặng quá sớm còn là nguy cơ gây sa tử cung.
Một tháng sau khi sinh, tử cung vẫn còn to và nặng, trong khi các cơ và dây chằng nâng đỡ ở đáy chậu còn đang mềm yếu, chưa phục hồi sau thai nghén.
Điều này khiến dạ con dễ bị sa xuống dưới. Những phụ nữ sinh con nhiều lần có nguy cơ sa dạ con cao hơn.
1.4 Ở cữ sau sinh: Vệ sinh răng miệng đúng cách
Sản phụ nên dùng nước ấm để đánh răng (dùng bàn chải đầu nhỏ, lông mềm; chải dọc nhẹ nhàng) súc miệng, tốt nhất là nước muối sinh lý. Sau mỗi lần ăn uống nên súc miệng lại để tránh lây vi khuẩn sang mỗi lần hôn má bé cưng. Mẹ có thể súc miệng bằng nước muối nhạt hoặc mua chai nước muối sinh lý ngay tại các tiệm thuốc.
Nước muối tự pha bằng cách: Bỏ một nhúm muối sạch vào miệng, ngậm thêm nước ấm, để muối tự tan trong miệng, rồi súc đi súc lại vài lần trong miệng.
1.5 Kiêng cữ sau sinh: Tắm nắng đúng thời điểm
Cả mẹ và bé đều cần được tắm nắng mỗi ngày để giúp cho cơ thể mẹ phục hồi sức khỏe và giúp bé mau phát triển. Tốt nhất là mẹ và bé nên tắm nắng trước 9 giờ sáng và không nên tắm nắng quá 30 phút.
>>> Bạn có thể quan tâm: Trị tàn nhang sau sinh: Áp dụng cách này để mờ nám nhanh chóng!
1.6 Sử dụng gối mềm khi đi xe hơi
Khi đi taxi hay đi ô tô từ bệnh viện về nhà hoặc di chuyển ra ngoài khi có việc gấp, mẹ nên đặt một chiếc gối mềm ở dưới bụng để giảm cơn nhói khi đi xe.
Dù xe có đi chậm thì cũng không thể tránh được những cú phanh xe hay dừng đột ngột. Việc làm này giúp chỗ khâu bụng bị ít ảnh hưởng và đau hơn.
1.7 Kiêng cữ sau sinh: Không leo cầu thang nhiều
Sau sinh cần kiêng những gì? Nếu phòng nghỉ của bạn ở tầng cao thì tốt nhất là nên dọn xuống tầng 1 hay tầng trệt để nghỉ ngơi vì sinh mổ nên kiêng leo cầu thang. Hãy hạn chế leo cầu thang nhất có thể.
1.8 Kiêng cữ sau sinh thường: Tránh xa các thiết bị điện tử
Sau sinh cần kiêng những gì? Sử dụng nhiều điện thoại, laptop, máy tính bảng, xem tivi… cũng là điều tối kỵ của việc kiêng cữ sau sinh khoa học. Nếu các mẹ không muốn sau này khi mới 40 tuổi mà mắt mờ, không nhìn thấy gì thì tốt nhất nên tránh xa đồ công nghệ ra một chút.
>>> Bạn có thể quan tâm: Sau sinh có được dùng điện thoại không? 5 tác hại ảnh hưởng đến con mẹ nên biết
1.9 Ở cữ kiêng những gì? 6 tuần mới quan hệ tình dục
Không quan hệ tình dục ngay sau khi vừa sinh. Các bác sĩ đều khuyên nên quan hệ sau sinh từ 6 tuần thì mới tốt, với điều kiện vết thương không đau. Quan hệ sau sinh sớm vừa đau lại dễ bục vết khâu, bạn nhớ dặn chồng chịu khó chờ nhé. Đặc biệt nếu có quan hệ thì phải ngừa thai, vì trứng có thể rụng trở lại bất cứ lúc nào.
1.10 Phụ nữ kiêng cữ sau sinh không nên nín tiểu
1 điều quan trọng ở cữ sau sinh là mẹ sau sinh không nên nín đi vệ sinh nếu không sẽ bị nhiễm trùng đường tiết niệu.
2. Kiêng cữ sau sinh mổ
Sau sinh mổ ở cữ kiêng những gì và đây là những điều kiêng kỵ khi nằm ổ dành cho bạn:
2.1 Không khóc khi tắm
Dù có bất kỳ chuyện ấm ức gì sau sinh mẹ cũng không nên trốn vào nhà tắm vừa khóc vừa bật vòi nước, nhất là với mẹ sinh mổ. Khi nước mắt nhỏ vào vết sinh mổ thì vết mổ càng lâu lành. Lâu lành đồng nghĩa với việc bạn phải chịu đau lâu.
2.2 Nhờ người nhà chăm sóc vết mổ
Mẹ đừng cố gắng kéo bụng để nhìn rõ hơn vết khâu mổ. Thay vào đó, hãy nhờ người thân quan sát xem vết khâu có khô và sạch hay không. Càng cố kéo lên nhìn thì càng lâu khô, thậm chí còn chảy máu.
>>> Bạn có thể quan tâm: Đờ tử cung là gì? Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị đờ tử cung sau sinh
2.3 Kiêng cữ sau sinh: Tư thế nằm ngủ và cho con bú
Mẹ nằm hơi ngả lưng về phía sau và bé nằm dọc theo chiều ở trên người mẹ. Tư thế này áp dụng cho các mẹ sinh mổ nhằm tránh bé động vào vết thương phẫu thuật trên bụng.
2.4 Tránh thực phẩm tối kỵ khi sinh mổ
Tuy bạn có vết mổ nhưng việc kiêng khem chỉ thực hiện với một số thức ăn không tốt cho quá trình lành sẹo như: Đồ nếp, rau muống, lòng trắng trứng gà… vì chúng là những thức ăn làm tăng quá trình tạo mủ viêm, hay gây ra sẹo lồi…
Những câu hỏi về ở cữ, nên và không nên?
Muốn biết bà đẻ kiêng những gì, bạn cần tìm hiểu về ở cữ và lợi ích của nó.
1. Ở cữ là gì?
Ở cữ là thuật ngữ quen thuộc với mọi phụ nữ sau sinh, đây là giai đoạn sản phụ nghỉ ngơi để dần hồi phục sức khỏe. Bà đẻ cần phải ở cữ thì sức khỏe mới nhanh ổn định và có sữa cho con bú. Vậy bà đẻ kiêng những gì?
2. Phụ nữ có nên kiêng cữ sau sinh không?
Câu trả lời là NÊN. Bởi vì trong quá trình chuyển dạ, người mẹ mất rất nhiều sức lực. Người xưa có câu “gái chửa, cửa mả”, hay “phụ nữ đau đẻ như gãy 20 cái xương sườn cùng một lúc”.
Nói vậy để hiểu quá trình mang thai, sinh con vất vả và nguy hiểm đến nhường nào. Như một lẽ dĩ nhiên, sau khi vượt qua cái “cửa mả” ấy, người mẹ cần được nghỉ ngơi, phục hồi các tổn thương mà chúng ta gọi là ở cữ sau sinh (kiêng cữ sau khi sinh).
>>> Bạn có thể quan tâm: Hồi phục sau sinh: Bí quyết chăm sóc dành cho sản phụ
3. Ở cữ bao lâu? Thời gian kiêng cữ sau sinh là bao lâu?
Tại sao phải ở cữ 3 tháng 10 ngày? Thời xưa, các mẹ phải ở cữ bao lâu? Sau sinh, các mẹ cần phải ở cữ trong vòng 100 ngày (3 tháng 10 ngày). Phụ nữ sẽ phải ở phòng kín, không nói chuyện với người lạ, không đọc sách, không tắm rửa…
Tại sao phải ở cữ 3 tháng 10 ngày? Bởi lẽ người xưa cho rằng nếu không kiêng cữ người mẹ sẽ dễ bị ốm, đau nhức xương khớp, tay chân đau mỏi, nhức đầu… Tuy nhiên, nhờ sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật ngày nay, các chuyên gia đã chứng minh việc ở cữ bao lâu chỉ nên thực hiện trong 1 tháng.
Sau sinh kiêng những gì? Chỉ sau 3–4 ngày sinh xong, mẹ đã có thể tắm rửa, làm vệ sinh cơ thể. Điều quan trọng là bạn cần tránh vận động, tránh làm việc nặng, tránh quan hệ, tránh căng thẳng, lo lắng…
Điều cần biết về kiêng cữ sau sinh con rạ
Sinh con rạ có thể kéo dài từ 8 tiếng tùy theo sức khỏe của mẹ, song sẽ nhanh hơn và dễ hơn vì mẹ bầu đã có kinh nghiệm sinh con từ lần trước.
Sau khi sinh con, mẹ nào cũng nên thực hiện chế độ ăn uống đủ chất và lưu ý những điều kiêng kỵ khi nằm ổ ví dụ như kiêng các loại thực phẩm có tính hàn hay đồ nếp, rau muống,… vì có thể khiến vết thương lâu lành hơn.
Với những kinh nghiệm khi sinh lần đầu tiên, mẹ bầu có thể áp dụng với lần sinh con thứ hai. Tuy nhiên, việc kiêng cữ sau sinh không cần phải quá khắt khe như ông bà ngày xưa vẫn làm.
Chỉ cần mẹ và bé khỏe mạnh thì có thể thoải mái ăn uống, sinh hoạt bình thường miễn sao giữ cho mẹ chế độ nghỉ ngơi phù hợp.
Tác hại của việc không kiêng cữ sau sinh là gì?
Theo các bác sĩ chuyên khoa, không kiêng cữ là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh hậu sản sau này. Người mẹ rất dễ bị đau đầu, đau lưng, cơ thể mệt mỏi, hay ốm, tâm trạng bất ổn. Do vậy, quan điểm cho rằng ở cữ là cổ hủ không hề chính xác.
Một số chứng bệnh hậu sản thường thấy nữa là: bị đau nhức xương khớp, sức khỏe giảm sút, băng huyết hoặc tổn thương vết sinh mổ… Phần phụ của phụ nữ sau sinh cần khoảng thời gian 6 tuần để phục hồi. Việc không kiêng cữ và quan hệ sớm sẽ dẫn đến những tổn thương phần phụ.
Nhìn chung việc kiêng cữ sau sinh mỗi mẹ mỗi quan điểm nhưng ông bà ta vẫn nói “có kiêng có lành”. Tuy một số quan điểm xa xưa nay đã không còn đúng nhưng không có nghĩa là tất cả đều sai. Mẹ cần sáng suốt tìm hiểu và lựa chọn cách kiêng cữ sau khi sinh phù hợp sức khỏe bản thân nhất.