Tiêm vaccine COVID-19 là cách để có thể bảo vệ bạn tránh khỏi nguy cơ nhiễm virus SARS-CoV-2 cũng như giảm thiểu khả năng bệnh chuyển nặng nếu chẳng may mắc bệnh. Tuy nhiên, việc tiêm vaccine có ảnh hưởng đến sức khỏe phụ nữ chuẩn bị mang thai, mang thai và cho con bú là điều khiến nhiều người lo lắng.
Trước khi tiêm vaccine phòng ngừa COVID-19, nhân viên y tế sẽ thực hiện khám sàng lọc và hỏi liệu bạn có đang mang thai hay không. Liệu việc khám sàng lọc này mang ý nghĩa gì và người chuẩn bị mang thai, đang mang thai hoặc đang cho con bú thì có được tiêm vaccine?
Hãy cùng MarryBaby và Thạc sĩ – Bác sĩ – Giảng viên Nguyễn Văn Hoàn, Trường đại học Y dược Hải Phòng, Bệnh viện Việt Tiệp Hải Phòng tìm hiểu ngay!
Nguy cơ nhiễm COVID-19 của phụ nữ mang thai
MarryBaby: COVID-19 có gây ảnh hưởng đến thai phụ? Liệu mẹ đang mang thai nhiễm COVID có ảnh hưởng tới thai nhi không?
Thạc sĩ – Bác sĩ – Giảng viên Nguyễn Văn Hoàn: Theo các chuyên gia y tế, phụ đang mang thai có nhiều khả năng bị bệnh nặng do COVID-19 so với những người không mang thai.
Ngoài ra, nếu bị nhiễm COVID-19 trong khi mang thai, sẽ có nguy cơ cao hơn bị các biến chứng hoặc diễn biến nặng có thể ảnh hưởng đến thai kỳ và thai nhi đang phát triển, chẳng hạn như sinh non hoặc thai chết lưu.
Do đó, việc tiêm vaccine COVID-19 mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng, giúp phụ nữ mang thai tránh khỏi nguy cơ mắc bệnh hoặc bệnh chuyển nặng sau khi mắc COVID-19.
Phụ nữ chuẩn bị mang thai, mang thai và cho con bú có thể tiêm vaccine COVID-19 hay không?
MarryBaby: Vaccine COVID-19 có an toàn với phụ nữ chuẩn bị mang thai, mang thai và cho con bú?
Thạc sĩ – Bác sĩ – Giảng viên Nguyễn Văn Hoàn:
Trên các diễn đàn sức khỏe, nhiều phụ nữ quan tâm việc chuẩn bị mang thai có nên tiêm vaccine COVID-19 hoặc đang cho con bú có tiêm vaccine COVID-19 được không.
Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), phụ nữ đang mang thai, đang cho con bú hoặc đang cố gắng/có ý định mang thai hoàn toàn có thể tiêm vaccine này. Thậm chí, những người đang mang thai nên tiếp tục tiêm đầy đủ các mũi vaccine phòng COVID-19, bao gồm cả việc tiêm các mũi vaccine tăng cường khi đã đến thời gian.
Tính đến thời điểm hiện tại, các bằng chứng đều cho thấy tiêm chủng phòng COVID-19 trong thai kỳ là an toàn cho thai nhi và có hiệu quả bảo vệ đối với sức khỏe của người mẹ.
Hơn nữa, các loại vaccine COVID-19 không gây nhiễm COVID-19, kể cả ở những người đang mang thai hoặc trẻ sơ sinh (trong trường hợp mẹ đang cho con bú có tiêm ngừa) bởi không có vắc xin COVID-19 nào chứa virus sống.
Do đó, vaccine sẽ không gây nhiễm COVID-19 với bất kỳ ai, dù cho bạn có đang mang thai hay không. Do đó, bạn có thể yên tâm nếu quyết định tiêm ngừa COVID-19.
Trước khi và sau khi tiêm vaccine covid-19 thì các đối tượng phụ nữ có thai, và cho con bú cần chuẩn bị gì và chú ý gì để đảm bảo sức khỏe?
Thạc sĩ – Bác sĩ – Giảng viên Nguyễn Văn Hoàn: Trước, trong và sau khi tiêm phòng vaccine Covid-19 phụ nữ có thai và đang cho con bú cần chuẩn bị các thuốc và dụng cụ theo dõi sức khỏe sau tiêm như: nhiệt kế, thuốc hạ sốt giảm đau, lưu số liên lạc của nhân viên y tế hoặc cơ sở y tế gần nhất để có thể liên hệ trong trường hợp cần thiết.Và vẫn cần thực hiện các biện pháp để bảo vệ bản thân và những người xung quanh khỏi bị nhiễm SARS-Cov-2 theo khuyến cáo của Bộ Y Tế
- Thường xuyên đeo khẩu trang
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, hoặc khử khuẩn bằng các dung dịch sát khuẩn tay nhanh.
- Duy trì khoảng cách với người xung quanh, tránh tụ tập đông người
Tiêm phòng trong thời kỳ mang thai tạo ra các kháng thể có thể bảo vệ em bé
Một số nghiên cứu cho thấy, việc mẹ tiêm phòng vaccine trong giai đoạn đang mang thai có thể giúp cơ thể có kháng thể để chống lại sự “xâm nhập” của virus SARS-CoV-2.
Không chỉ vậy, các kháng thể được tạo ra sau khi một người mang thai được tiêm vaccine COVID-19 còn được tìm thấy trong máu dây rốn. Điều này cho thấy, việc mẹ bầu tiêm chủng vaccine phòng ngừa COVID-19 trong khi mang thai có thể giúp bảo vệ trẻ sơ sinh chống lại COVID-19.
Một nghiên cứu gần đây về hiệu quả của việc mẹ tiêm vaccine COVID-19 khi mang thai đối với trẻ sơ sinh cho thấy, khi được 6 tháng tuổi, có đến khoảng 57% trẻ sơ sinh có mẹ tiêm chủng ngừa COVID-19 trong thai kỳ có kháng thể có khả năng chống lại COVID-19. Tỷ lệ trẻ sơ sinh có kháng thể chống COVID-19 do mẹ nhiễm COVID-19 trong khi mang thai là 8%.
Ngoài ra, một số thống kê cho thấy, có đến 84% trẻ sơ sinh nhập viện vì COVID-19 do mẹ chưa được tiêm phòng trong thai kỳ. Các chuyên gia cho rằng, việc người mẹ tiêm hai mũi vaccine COVID-19 trong thời kỳ mang thai có thể giúp bảo vệ trẻ sơ sinh tránh khỏi việc nhập viện do nhiễm COVID-19.
Tuy cần có thêm dữ liệu để xác định xem những kháng thể chống lại COVID-19 có trong cơ thể trẻ sơ sinh sẽ hoạt động như thế nào nhưng nhìn chung, việc mẹ bầu tiêm ngừa COVID-19 có thể bảo vệ sức khỏe cả mẹ và bé.
MarryBaby: Có rủi ro với trẻ nếu mẹ tiêm vaccine COVID-19 trong thai kỳ hoặc khi đang cho con bú?
Thạc sĩ – Bác sĩ – Giảng viên Nguyễn Văn Hoàn:
Tính đến thời điểm hiện tại, chưa có nghiên cứu khoa học nào có thể chỉ ra rủi ro đối với thai nhi và trẻ sơ sinh nếu mẹ tiêm ngừa COVID-19 trong thời gian mang thai hoặc khi đang cho con bú.
Dựa trên cách hoạt động của các loại vaccine trong cơ thể, các chuyên gia y tế tin rằng, vaccine COVID-19 không có khả năng gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thai nhi và trẻ sơ sinh.
Nên tiêm vaccine COVID-19 vào thời điểm nào thì tốt?
CDC và các tổ chức y tế uy tín, chẳng hạn như Đại học Sản phụ khoa Hoa Kỳ (American College of Obstetricians and Gynecologists) và Hiệp hội Y học Bà mẹ-Thai nhi (Society for Maternal-Fetal Medicine), khuyến nghị tiêm phòng COVID-19 vào bất kỳ thời điểm nào trong thai kỳ.
Ngoài ra, nếu mẹ bầu đã tiêm vaccine COVID-19, đừng chần chừ mà hãy tiêm liều nhắc lại ngay khi đủ điều kiện để bảo vệ sức khỏe của mẹ tốt nhất trong thai kỳ.
MarryBaby: Trong các loại vaccine Covid-19 thì đâu là vaccine phù hợp nhất dành cho mẹ bầu và mẹ cho con bú?
Thạc sĩ – Bác sĩ – Giảng viên Nguyễn Văn Hoàn: Hiện nay hầu hết các loại vaccine được cấp phép sử dụng cho phòng bệnh Covid-19 đều cho thấy có hiệu quả và an toàn đối với phụ nữ có thai và cho con bú. Theo đó, các vaccine trong danh sách dưới đây được khuyến cáo bởi WHO đối với phụ nữ đang mang thai và cho con bú:
- Pfizer–BioNTech BNT162b2
- Moderna mRNA-1273
- AstraZeneca AZD1222 Vaxzevria™, SII COVISHIELD™ ChAdOx1-S [recombinant]
- Janssen Ad26.COV2.S
- Sinopharm BIBP
- Sinovac–CoronaVac
- Bharat Biotech BBV152 COVAXIN®
- Novavax NVX-Co2373
MarryBaby: Cách xử lý khi mẹ bầu và mẹ cho con bú bị sốt sau tiêm vaccine covid-19? Họ có được dùng thuốc hạ sốt không? Nếu được thì là những loại thuốc nào?
Thạc sĩ – Bác sĩ – Giảng viên Nguyễn Văn Hoàn: Trong trường hợp bị sốt sau khi tiêm phòng vaccine Covid-19 ở phụ nữ có thai và đang cho con bú vẫn có thể sử dụng thuốc hạ sốt giảm đau có chứa Paracetamol với liều lượng 10-15mg/kg cân nặng/1 lần. Uống mỗi lần cách nhau ít nhất 4-6h. Cần lưu ý dự trữ đủ số thuốc cần thiết cho khoảng 3-5 ngày.
Vaccine COVID-19 có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản không?
Phụ nữ đang chuẩn bị mang thai hoặc đang cố gắng mang thai và lo lắng rằng việc tiêm vaccine có làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hay không thì hãy an tâm. Tiêm vaccine phòng COVID-19 sẽ không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ.
Do đó, không cần phải tạm trì hoãn việc mang thai sau khi tiêm vaccine hoặc không tiêm vaccine vì đang có ý định mang thai.
Như vậy, có thể thấy, tiêm vaccine COVID-19 không gây ảnh hưởng xấu hay tác dụng phụ đối với phụ nữ chuẩn bị mang thai, đang mang thai hoặc đang cho con bú. Vì vậy, không có lý do gì để trì hoãn việc tiêm chủng mà hãy tiêm ngay khi có điều kiện để bảo vệ sức khỏe bản thân và trẻ sơ sinh bạn nhé!
>>> Xem thêm: