Nước ối là môi trường chất lỏng bao quanh thai nhi. Trong suốt thai kỳ, nước ối tạo thành một lớp đệm êm ái giúp bảo vệ bé, tạo ra môi trường lý tưởng cho thai nhi vận động. Nhờ có nước ối, dây rốn cũng không bị dồn ép giữa thai nhi và thành tử cung. Nước ối nhiều hay ít còn phản ánh việc bài tiết của thai nhi có tốt hay không. Vì vậy, khi có các dấu hiệu cạn ối hoặc dư ối, mẹ bầu sẽ được theo dõi cẩn thận để giảm nguy cơ biến chứng trong thai kỳ.
Những nguy hiểm khi cạn nước ối
Ảnh hưởng của việc thiếu nước ối sẽ khác nhau tùy theo giai đoạn mang thai. Ở hai tam cá nguyệt đầu, nước ối rất cần thiết cho sự phát triển của cơ bắp, các chi, phổi và hệ tiêu hóa của bé. Ở tam cá nguyệt thứ hai, thai nhi bắt đầu hít và nuốt nước ối để giúp phổi lớn lên và trưởng thành.
Khi những dấu hiệu cạn ối xảy ra trong nửa đầu của thai kỳ, đó có thể là gây những biến chứng thai kỳ nghiêm trọng như:
- Cơ thể thai nhi bị nén dẫn đến những dị tật bẩm sinh.
- Gia tăng nguy cơ sảy thai hoặc thai chết lưu.
Hiện tượng thiếu ối ở nửa sau thai kỳ có thể dẫn đến các biến chứng như:
- Thai chậm tăng trưởng trong tử cung
- Sinh non
- Các biến chứng trong giai đoạn chuyển dạ như nước ối lẫn phân xu hay các biến chứng dẫn đến sinh mổ.
Các bất thường về nước ối như dư ối, cạn ối đều có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng trong thai kỳ
Nguyên nhân cạn nước ối
Các dấu hiệu cạn ối xảy ra do rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến nhất:
- Màng ối bị vỡ sớm hoặc có một vết xước nhỏ dẫn đến rò rỉ nước ối.
- Bất thường ở nhau thai: Khi nhau thai không cung cấp đủ dưỡng chất cho thai nhi, các hoạt động của thai sẽ bị ảnh hưởng và dẫn đến vòng tuần hoàn nước ối không được diễn ra đúng cách.
- Một dị tật ở thận hoặc hệ bài tiết của thai nhi dẫn đến thai không sản xuất đủ nước tiểu để bổ sung vào buồng nước ối.
- Thai già tháng: Khi đã quá tuần thai 40, nhau thai sẽ giảm dần các hoạt động dẫn đến nước ối bị giảm.
- Người mẹ có các bệnh lý như cao huyết áp, tiền sản giật, tiểu đường hay không uống đủ nước.
Các dấu hiệu cạn nước ối
Thông thường, tình trạng thiếu nước ối rất khó nhận biết nên các bác sĩ sẽ dựa vào các chỉ số siêu âm được gọi là chỉ số nước ối (AFI) để chẩn đoán. Chỉ số AFI cho thấy lượng nước ối dưới 5cm hoặc dưới bách phân vị thứ 5, mẹ bầu sẽ được đưa vào nhóm báo động. Ngoài ra, các bác sĩ có thể dùng kỹ thuật đo độ sâu túi ối. Lượng nước ối dưới 500ml ở tuần thai 32-36 là cảnh báo tình trạng thiếu ối, cạn ối. Tuy nhiên, việc tiến hành đo nước ối cũng cần phải thực hiện nhiều lần để đưa ra kết luận chính xác, vì nếu thời điểm đo trùng với khi thai chưa bài tiết thì chỉ số nước ối sẽ thấp.
Ngoài việc thực hiện siêu âm, mẹ cũng có thể nhận biết dựa vào biểu hiện: Chu vi vòng bụng tăng lên chậm, trong khi mẹ có thể cảm nhận rất rõ hoạt động của thai nhi, thậm chí là thấy đau mỗi khi thai máy, đạp. Lý do là bởi lượng nước ối ít, mỗi hoạt động của thai đều tác động trực tiếp đến thành bụng, thành tử cung của mẹ.
[inline_article id=83557]
Bị thiếu nước ối phải làm sao?
Tùy vào mức độ thiếu ối và dấu hiệu cạn ối của từng giai đoạn thai kỳ, bác sĩ sẽ đưa ra biện pháp khắc phục cụ thể cho từng mẹ bầu.
Thông thường, các mẹ bầu bị thiếu ối được khuyên uống thật nhiều nước. Việc uống nhiều nước giúp thúc đẩy tuần hoàn máu để đảm bảo lượng máu đến tử cung không bị giảm. Uống nhiều nước cũng rất có ích trong trường hợp mẹ bị mất nước. Không cần kén chọn với câu hỏi cạn ối nên uống gì. Ngoài nước lọc ra, mẹ bầu cần uống thêm sữa, nước cam, nước dừa, nước chanh và có chế độ dinh dưỡng đủ chất với hi vọng tăng lượng nước ối cho thai nhi.
[inline_article id=69118]
Các mẹ bầu được chẩn đoán thiếu ối, cạn ối có thể được khắc phục bằng một biện pháp tạm thời, đó là truyền dịch để trực tiếp làm tăng lượng nước ối cho mẹ bầu.
Tuy nhiên, trong trường hợp bác sĩ nhận định việc thiếu ối có nguy cơ gây nhiễm trùng cao hoặc tình trạng sức khỏe của thai nhi không được tốt thì sẽ chỉ định sinh mổ ngay để đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi.
Để phòng ngừa tình trạng thiếu ối, mẹ nên điều trị các vấn đề sức khỏe như bệnh huyết áp, tiểu đường, bệnh nội tiết… để ổn định sức khỏe trước khi mang thai. Đồng thời, khi mang thai, mẹ cần uống nhiều nước, bổ sung đủ dinh dưỡng và vận động hợp lý để có một thai kỳ khỏe mạnh. Các mẹ bầu cũng đừng quên khám thai định kỳ đúng hẹn để kịp thời theo dõi khi xuất hiện các dấu hiệu cạn ối.