Category: Biến chứng thai kỳ

Lần đầu mang thai, bất kỳ triệu chứng “đáng ngờ” nào cũng có thể làm mẹ lo lắng. Trong đó, mang thai ra máu đỏ tươi là hiện tượng đứng đầu danh sách những nỗi lo của bà bầu, dù bạn có sinh con bao nhiêu lần đi nữa.

Khoảng 30% phụ nữ mang thai bị ra máu âm đạo. Có những trường hợp là triệu chứng sinh lý bình thường, nhưng cũng có trường hợp là dấu hiệu bệnh lý ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe bà bầu hoặc là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe thai nhi. Ngay khi gặp phải tình trạng ra máu, mẹ bầu nên tìm hiểu nguyên nhân cụ thể để có biện pháp bảo vệ sức khỏe kịp thời.

1. Chảy máu màng

Nội tiết tố tăng cao trong giai đoạn đầu thai kỳ có thể làm bong tróc lớp niêm mạc tử cung. Hệ quả, bạn sẽ gặp phải tình trạng ra máu đỏ tươi khi mới mang thai. Hiện tượng này được xem là bình thường, không có gì đáng lo.

2. Ra máu do quá trình thụ tinh

Trứng được thụ tinh sẽ tạo thành phôi thai và từ từ di chuyển vào tử cung, bắt đầu quá trình làm tổ. Quá trình này có thể làm bong tróc lớp niêm mạc tử cung, dẫn đến tình trạng xuất huyết hay còn gọi là máu báo. Máu báo thường xuất hiện sau 8-15 ngày khi có quan hệ và không sử dụng bất kỳ biện pháp ngừa thai nào.

Khác với máu trong chu kỳ kinh nguyệt, máu báo thường chỉ ra nhỏ giọt, không kèm theo dịch nhầy cũng như không có máu cục.

3. Mang thai ra máu đỏ tươi kèm đau bụng: Cẩn thận thai ngoài tử cung

Thai ngoài tử cung là trường hợp trứng sau thụ tinh vì một lý do đặc biệt nào đó đã làm tổ ngoài buồng tử cung. Thai ngoài tử cung cần được xử lý ngay để tránh vỡ túi thai gây nguy hiểm. Các triệu chứng thường gặp của thai ngoài tử cung bao gồm: Đau bụng, chuột rút, chỉ số hCG thấp và chảy máu âm đạo. Nếu nhận thấy những dấu hiệu sau, bạn nên đến bệnh viện kiểm tra ngay.

[inline_article id=75582]

4. Nhiễm trùng âm đạo

Nhiễm trùng âm đạo hoặc cổ tử cung cũng có thể là nguyên nhân gây chảy máu âm đạo. Không chỉ chảy máu, mẹ bầu bị nhiễm trùng âm đạo cũng xuất hiện những dấu hiệu “lạ” ở vùng kín như: mùi hôi, dịch nhầy có màu vàng, xanh…

5. Tụ dịch màng nuôi

Tụ dịch màng nuôi hay còn gọi tụ máu nhau thai là tình trạng máu tụ giữa nhau thai và tử cung. Khi những cục máu này lớn dần có thể làm nhau thai bóc tách khỏi tử cung. Những trường hợp tụ máu nhẹ không gây nguy hiểm gì lớn ngoài việc ra máu. Tuy nhiên, trong trường hợp nghiêm trọng, hiện tượng tụ dịch này có thể dẫn đến sảy thai, sinh non hoặc làm hạn chế sự phát triển của thai nhi.

6. Sảy thai tự nhiên

Thường xuất hiện trong giai đoạn đầu của thai kỳ, sảy thai tự nhiên có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên, dù là nguyên nhân gì, ra máu vẫn là dấu hiệu chung nhất. Bạn nên đến bệnh viện kiểm tra ngay nếu âm đạo bị ra máu đỏ tươi rồi dừng lại, lặp đi lặp lại và màu sắc máu cũng có sự thay đổi từ đỏ sang nâu. Đây có thể là dấu hiệu hàm lượng hormone đang suy giảm.

[inline_article id=86446]

7. Ra máu từng ít một: Thai trứng

90% phụ nữ mang thai trứng đều sẽ bị chảy máu âm đạo. 40% trường hợp sẽ kèm theo ốm nghén nặng, nhưng không kèm đau bụng. Giống trường hợp thai ngoài tử cung, thai trứng toàn phần hay bán phần cũng cần phẫu thuật loại bỏ càng sớm càng tốt để tránh biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe.

8. Chảy máu do bất thường nhau thai

Chảy máu âm đạo bất thường trong giai đoạn tam cá nguyệt thứ 2, 3 thường là dấu hiệu phổ biến của nhau tiền đạo hoặc nhau bong non. Để đảm bảo an toàn của mẹ và bé, bác sĩ có thể chỉ định mổ lấy thai trong những trường hợp nhau thai bất thường. Trường hợp nhau bong non trước 3 tháng cuối thai kỳ, thai nhi có nguy cơ tử vong cao. Mẹ bầu nên đến bệnh viện ngay nếu âm đạo ra máu từng chút một, kèm những cơn đau bất ngờ.

Trừ máu báo, bất kỳ trường hợp ra máu đỏ tươi khi mang thai nào cũng có thể là dấu hiệu nguy hiểm cho mẹ và thai nhi. Mẹ bầu nên đề cao cảnh giác với hiện tượng này, đặc biệt khi ra máu đi kèm chuột rút, đau bụng, co thắt…

Tử cung là một phần quan trọng trong cơ quan sinh sản của người phụ nữ. Theo thống kê, có khoảng 3,2% phụ nữ có bất thường ở tử cung. Tử cung có vách ngăn là loại dị dạng chiếm đến 40% các trường hợp này.

Tử cung có vách ngăn và khả năng mang thai

Ở phụ nữ bình thường, trong lòng tử cung là một khoang trống. Tuy nhiên, đối với các mẹ có vách ngăn tử cung thì khoang trống này bị chia tách làm đôi. Vách ngăn tử cung có 2 loại:

-Vách ngăn tử cung toàn phần: Vách ngăn chia hoàn toàn tử cung thành 2 phần riêng biệt.

-Vách ngăn tử cung bán phần: Vách ngăn không phân chia hết tử cung nhưng vẫn làm không gian bên trong bị hạn chế.

Trên thực tế, tử cung có vách ngăn bán phần không làm giảm khả năng mang thai mà chỉ gây ra những khó khăn khi thai kỳ đã bắt đầu. Rất nhiều phụ nữ có vách ngăn tử cung ở dạng này vẫn mang thai và thai nhi vẫn phát triển và ra đời bình thường. Đối với tử cung có vách ngăn toàn phần, khả năng thụ thai thành công sẽ ít hơn.

Vách ngăn tử cung ảnh hưởng ra sao đến thai kỳ?

Tăng khả năng sảy thai

Vách ngăn tử cung có thể làm tăng khả năng sảy thai, vì buồng tử cung bị thu hẹp làm giảm khả năng phát triển của thai nhi. Theo một nghiên cứu tại University Medical Center ở Ljubljana (Slovenia) trên 137 phụ nữ có thai sau làm thụ tinh trong ống nghiệm, trong đó có 31 phụ nữ có thai trước khi cắt vách ngăn tử cung và 106 phụ nữ có thai sau khi cắt vách ngăn tử cung. Kết quả cho thấy:

• Nhóm phụ nữ có vách ngăn tử cung toàn phần có tỉ lệ sẩy thai là 83,3%.
• Nhóm phụ nữ có vách ngăn tử cung nhỏ bán phần có tỉ lệ sẩy thai là 78,9%.

  

Tăng bất thường về ngôi thai

Với khoảng không gian nhỏ hẹp do tử cung bị chia cắt, thai nhi có thể gặp cản trở khi quay đầu, dẫn đến ngôi thai không thuận. Tuy nhiên, rất nhiều trường hợp ngôi thai vẫn bình thường và mẹ có thể hoàn thành ca sinh thuận lợi.

Dễ xảy ra vỡ ối sớm

Tử cung có vách ngăn cũng có thể khiến mẹ bị vỡ ối sớm, sinh non ở giai đoạn cuối thai kỳ.

Mẹ nhiều khả năng phải sinh mổ

Đa số mẹ bầu đều hướng tới việc sinh thường để con khỏe mạnh. Tuy nhiên, ở các mẹ bị vách ngăn tử cung thì khả năng sinh mổ sẽ cao do ngôi thai ngược hoặc các bất thường xảy ra trong thai kỳ.

[inline_article id=67210]

Chăm sóc bà bầu bị vách ngăn tử cung

Đối với trường hợp mẹ bầu có vách ngăn tử cung sẽ cần sự chăm sóc đặc biệt hơn so với các mẹ bầu bình thường.

Khám thai và theo dõi thường xuyên

Bác sĩ sẽ không can thiệp gì vào thai kỳ của mẹ, ngoại trừ việc theo dõi và dặn dò kỹ lưỡng cách dưỡng thai để đảm bảo mẹ tròn con vuông. Do đó, mẹ cần tuân theo lịch khám thai định kỳ để chắc chắn không có biến chứng nguy hiểm nào xảy ra. Ngoài ra, với những trường hợp như ra máu, đau bụng, gò nhiều… mẹ nên chủ động đến bệnh viện để được chẩn đoán và theo dõi kịp thời.

Chú ý dinh dưỡng và nghỉ ngơi

Mẹ sẽ cần nghỉ ngơi nhiều, tránh vận động quá sức. Ngoài ra, trong chế độ dinh dưỡng, mẹ cần chú ý đến các món ăn giúp an thai, bổ sung dinh dưỡng theo lời dặn của bác sĩ để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ lẫn bé.

Ngoài những điều trên, mẹ cũng nên chuẩn bị tâm lý sinh mổ nếu ngôi thai không thuận hoặc có những bất thường khác xảy ra trong thai kỳ. Việc xử lý tử cung có vách ngăn thường chỉ được tiến hành trước khi mang thai. Hiện nay, giải pháp an toàn và hiệu quả nhất để xử lý vách ngăn tử cung là phẫu thuật nội soi. Vì vách ngăn tử cung là một cấu trúc rất nhỏ nằm trong khoang tử cung nên cần được xử lý hết sức thận trọng bởi các bác sĩ có tay nghề cao. Tỷ lệ thành công của các phẫu thuật này khá cao, lên đến 80%.

Hai chữ “ốm nghén” đã trở thành nỗi ám ảnh với các mẹ bầu. Hiện tượng này thường xảy ra nhất trong 3 tháng đầu của thai kỳ và được đặc trưng bởi tình trạng buồn nôn và nôn kéo dài, kèm theo đó là sự nhạy cảm quá mức với mùi và vị thực phẩm. Nhiều mẹ bầu hầu như không ăn uống được gì trong suốt những tuần đầu tiên mang thai. Những cơn nghén thường xảy ra nhất vào buổi sáng, nhưng cũng có thể kéo dài cả ngày khiến cho cuộc sống của mẹ bầu bị đảo lộn. Thật khó tin, nhưng lời khuyên dành cho mẹ bầu bị ốm nghén lại là: Nên tích cực ăn uống. Thực phẩm chính là những “phương thuốc” hiệu quả nhất giúp mẹ bầu mau lấy lại sự khỏe khoắn và vượt qua tình trạng ốm nghén. Nhưng không phải bất kỳ món ăn nào cũng đem lại lợi ích cho mẹ đâu nhé. Những mẹ bầu ốm nghén nên ăn gì để mau trở lại tươi tắn, rạng rỡ?

Kem trái cây thanh mát làm giảm buồn nôn

Mẹo hay dành cho các mẹ bị ốm nghén là nên ăn một ít những món lạnh như kem trái cây. Thực tế đã chứng minh, các thực phẩm nóng, cay chỉ làm cho tình trạng càng tồi tệ mà thôi. Nếu có thể, mẹ nên tự làm một số món kem đơn giản bằng cách ép nước trái cây và để đông đá. Nếu thích nhai những miếng trái cây giòn, ngọt thì thay vì ép, mẹ chỉ cần thái nhỏ trái cây và trộn cùng sữa rồi cho vào khuôn làm kem. Chỉ mất khoảng 15 phút để chuẩn bị và để đông lạnh qua vài giờ đồng hồ là đã có được món ăn vừa thơm ngon, vừa giúp mẹ sẵn sàng vượt qua những cơn nghén thường trực.

Quả thanh long củng cố hệ tiêu hóa

Thanh long là một trong những loại quả mát lành và đầy lợi ích cho sức khỏe. Với lượng vitamin phong phú, thanh long giúp mẹ không bị thiếu hụt những chất vi lượng cần thiết cho thai kỳ. Đồng thời, bà bầu ăn thanh long sẽ có được chất xơ dồi dào và nước giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả, giảm các triệu chứng đầy hơi và buồn nôn.

Quả nho giúp ổn định dạ dày

Nếu mẹ bầu thường có cảm giác nôn nao, khó chịu nơi cổ họng, một ít quả nho với vị chua ngọt sẽ giúp đẩy lùi khó chịu nhanh chóng. Đây cũng là một thực phẩm tốt cho bà bầu, cung cấp cho các mẹ vitamin C, đường glucose dễ tiêu hóa. Nho cũng nhiều chất xơ nên giúp ổn định dạ dày và hệ tiêu hóa. Một đáp án thật hoàn hảo cho câu hỏi “ốm nghén nên ăn gì”, mẹ nhỉ?

[inline_article id=46513]

Nước trái cây thổi bay cơn nghén

Đừng mãi băn khoăn với câu hỏi ốm nghén nên ăn gì khi mẹ đã có hàng chục, hàng trăm loại trái cây thơm ngọt xung quanh. Hiệu quả giảm ốm nghén của nước ép trái cây đã được rất nhiều mẹ xác nhận. Những loại quả mà mẹ nên ưu tiên là nước chanh, táo, cà chua, chuối. Những món này có tác dụng kích thích hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời cung cấp vitamin C, protein và nhiều chất chống oxy hóa giúp mẹ vừa khỏe mạnh, vừa rạng rỡ.

Bánh mặn – Trợ thủ không thể thiếu của các mẹ bị nghén

Vị mặn là một trong những vị cơ bản mà cơ quan vị giác của chúng ta có thể cảm nhận. Những món có vị mặn là “cứu tinh” của các mẹ đang chịu đựng cảm giác buồn nôn. Các mẹ bầu nên để một hộp bánh quy giòn và có chút vị mặn ngay gần mình để có thể sử dụng bất cứ khi nào cần thiết. Một lưu ý nhỏ cho các mẹ, đó là ăn quá mặn sẽ dễ gây tăng huyết áp, do đó, dù bánh mặn có thể giúp khắc phục tình trạng ốm nghén, mẹ vẫn cần bổ sung đầy đủ các nhóm thực phẩm khác và không nên ăn quá nhiều.

Đừng quên các loại ngũ cốc nguyên hạt

Một trong những đáp án đơn giản nhất cho câu hỏi ốm nghén ăn gì là các món ăn từ ngũ cốc. Chúng là thành phần chính trong thực đơn hàng ngày của tất cả mọi người. Các món ăn làm từ ngũ cốc nguyên hạt cực kỳ hiệu quả trong việc đẩy lùi khó chịu do ốm nghén. Mẹ có thể mang theo một ít bánh quy từ ngũ cốc nguyên hạt, bánh mì nướng hay các món ngũ cốc hỗn hợp. Chát bột đường trong các món ăn này giúp kích thích hoạt động của hệ tiêu hóa, đồng thời giúp trung hòa lượng axit dư thừa trong dạ dày, giảm ợ nóng, trào ngược cho mẹ.

Với những lựa chọn kể trên, mẹ sẽ không còn phải vất vả tìm kiếm những giải pháp cho tình trạng ốm nghén. Chuyện “ốm nghén nên ăn gì” trở thành một vấn đề đơn giản với những thực phẩm ở ngay gần quanh mẹ đấy!

Nhiều mẹ thường phỏng đoán giới tính thai nhi dựa trên nhịp tim thai. Bé cưng sẽ là con gái nếu tim thai trên 140. Ngược lại, nếu tim thai dưới 140, bé sẽ là con trai. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh điều này. Theo các chuyên gia, nhịp tim thai là dấu hiệu cho thấy sự phát triển cũng như sức khỏe của bé cưng trong bụng mẹ. Vì vậy, khi thấy tim thai yếu bất thường, mẹ nên đến bệnh viện để được kiểm tra ngay.

Khi nào có tim thai?

Bạn đã từng bao giờ thắc mắc thai bao nhiêu tuần thì có tim thai? Không chỉ bạn, đây là thắc mắc chung của rất nhiều mẹ bầu, nhất là những người lần đầu lên chức.

Tim là một trong những cơ quan phát triển sớm nhất. Cuối tuần thứ 5 của thai kỳ, một hạt nhỏ ở giữa phôi sẽ phát triển thành tim thai và bắt đầu những nhịp đập đầu tiên của mình. Bạn có thể lắng nghe những tiếng đập này trong những buổi khám thai với sự hỗ trợ của bác sĩ. Tuy nhiên, phải đến tuần thai 14, nhịp tim thai mới rõ ràng hơn. Và phải đến tận tuần thai 20, mẹ mới có thể dùng tai nghe bình thường để lắng nghe nhịp tim của con.

Nhịp tim thai thông thường dao động từ 120-160 nhịp/phút. Tại tuần thai 5-6 của thai kỳ, nhịp tim trung bình có thể đạt 110 nhịp/phút và tăng dần ở tuần thai thứ 9-10, khoảng 170 nhịp/phút.  Đến tuần thai 14, nhịp tim thai có xu hướng giảm dần, còn khoảng 150 nhịp/phút. Tuần thai 20, tim thai còn khoảng 140 nhịp/ phút và khoảng 130 nhịp/phút trong những tháng cuối thai kỳ.

Nếu có bất thường, chẳng hạn tim thai yếu, tim thai nhanh bất thường, mẹ đến bệnh viện kiểm tra ngay. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy bé cưng đang gặp nguy hiểm. Theo các chuyên gia, so với nhịp tim nhanh, bầu nên đặc biệt lưu ý trường hợp tim thai yếu, bởi đó có thể là dấu hiệu suy thai.

[inline_article id=80945]

Tim thai yếu có nguy hiểm không?

Tim thai yếu, nhất là trong 3 tháng đầu có thể là dấu hiệu dự báo nguy cơ sảy thai sớm. Tốc độ nhịp tim của thai nhi dưới 70 nhịp/ phút trong tuần thai 6-8 có tỷ lệ sảy thai lên đến 100%. Nhịp tim thai dưới 90 nhịp/ phút có 86% tỷ lệ sảy thai, và nếu nhịp tim dưới 120 nhịp/ phút, bạn có 50% nguy cơ sảy thai.

Nếu tốc độ nhịp tim thai dưới 110 nhịp/ phút, thai nhi được xác định có nhịp tim chậm. Triệu chứng này có thể do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn:

– Khả năng lưu thông máu đến tử cung kém

– Bà bầu bị huyết áp thấp

– Bất thường về nhau thai

– Vỡ tử cung

– Dị tật thai nhi, bao gồm dị tật tim thai hoặc dị tật thần kinh

Tùy thuộc nguyên nhân và tuổi thai, các bác sĩ sẽ có biện pháp xử lý phù hợp. Bạn có thể được đề nghị thực hiện siêu âm thai để đánh giá chính xác tình trạng tim mạch của thai nhi. Với những trường hợp dị tật tim bẩm sinh nhẹ, trẻ có thể tự khỏi và sống bình thường. Tuy nhiên, với những trường hợp nặng, các bác sĩ cần có biện pháp can thiệp sớm.

[inline_article id=145406]

Phòng ngừa tim thai yếu như thế nào?

Không thể ngăn chặn 100% nguy cơ dị tật tim cũng như các vấn đề dẫn đến tim thai yếu, nhưng với những việc làm sau đây, mẹ có thể giảm thiểu tối đa các vấn đề sức khỏe có thể xảy ra với bé cưng.

– Duy trì một chế độ dinh dưỡng, đầy đủ các dưỡng chất cần thiết trong thai kỳ, đặc biệt là a-xít folic. Nghiên cứu cho thấy, tăng cường bổ sung folic trong giai đoạn đầu thai kỳ có thể ngăn ngừa 70% nguy cơ dị tật bẩm sinh liên quan đến tủy sống và não. Tim thai yếu cũng có thể xuất phát từ các khiếm khuyết thần kinh.

– Tiêm phòng trước khi mang thai có thể giúp ngăn ngừa những bệnh nguy hiểm ảnh hưởng đến thai nhi.

– Từ bỏ những thói quen xấu có hại cho sức khỏe mẹ và bé như hút thuốc, uống rượu, tiếp xúc với các loại chất gây nghiện hay hóa chất độc hại…

– Không sử dụng thuốc bừa bãi. Nếu muốn sử dụng bất kỳ thuốc gì khi mang thai, kể cả thuốc bổ sung vitamin, bạn cũng nên tham khảo thêm ý kiến bác sĩ.

– Giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ. Nghiên cứu được đăng trên tạp chí Y khoa tháng 2-2003 cho thấy, tâm trạng của mẹ có ảnh hưởng trực tiếp đến nhịp tim thai nhi.

– Tập thể dục khi mang thai. Không chỉ tốt cho sức khỏe của mẹ, bà bầu tập thể dục thường xuyên, nhất là trong giai đoạn cuối thai kỳ có thể giúp ngăn ngừa nguy cơ hình thành bệnh tim mạch ở trẻ.

Nước ối là môi trường chất lỏng bao quanh thai nhi. Trong suốt thai kỳ, nước ối tạo thành một lớp đệm êm ái giúp bảo vệ bé, tạo ra môi trường lý tưởng cho thai nhi vận động. Nhờ có nước ối, dây rốn cũng không bị dồn ép giữa thai nhi và thành tử cung. Nước ối nhiều hay ít còn phản ánh việc bài tiết của thai nhi có tốt hay không. Vì vậy, khi có các dấu hiệu cạn ối hoặc dư ối, mẹ bầu sẽ được theo dõi cẩn thận để giảm nguy cơ biến chứng trong thai kỳ.

Những nguy hiểm khi cạn nước ối

Ảnh hưởng của việc thiếu nước ối sẽ khác nhau tùy theo giai đoạn mang thai. Ở hai tam cá nguyệt đầu, nước ối rất cần thiết cho sự phát triển của cơ bắp, các chi, phổi và hệ tiêu hóa của bé. Ở tam cá nguyệt thứ hai, thai nhi bắt đầu hít và nuốt nước ối để giúp phổi lớn lên và trưởng thành.

Khi những dấu hiệu cạn ối xảy ra trong nửa đầu của thai kỳ, đó có thể là gây những biến chứng thai kỳ nghiêm trọng như:

• Cơ thể thai nhi bị nén dẫn đến những dị tật bẩm sinh.
• Gia tăng nguy cơ sảy thai hoặc thai chết lưu.

Hiện tượng thiếu ối ở nửa sau thai kỳ có thể dẫn đến các biến chứng như:

• Thai chậm tăng trưởng trong tử cung
• Sinh non
• Các biến chứng trong giai đoạn chuyển dạ như nước ối lẫn phân xu hay các biến chứng dẫn đến sinh mổ.

  

Nguyên nhân cạn nước ối

Các dấu hiệu cạn ối xảy ra do rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến nhất:

• Màng ối bị vỡ sớm hoặc có một vết xước nhỏ dẫn đến rò rỉ nước ối.
• Bất thường ở nhau thai: Khi nhau thai không cung cấp đủ dưỡng chất cho thai nhi, các hoạt động của thai sẽ bị ảnh hưởng và dẫn đến vòng tuần hoàn nước ối không được diễn ra đúng cách.
• Một dị tật ở thận hoặc hệ bài tiết của thai nhi dẫn đến thai không sản xuất đủ nước tiểu để bổ sung vào buồng nước ối.
• Thai già tháng: Khi đã quá tuần thai 40, nhau thai sẽ giảm dần các hoạt động dẫn đến nước ối bị giảm.
• Người mẹ có các bệnh lý như cao huyết áp, tiền sản giật, tiểu đường hay không uống đủ nước.

Các dấu hiệu cạn nước ối

Thông thường, tình trạng thiếu nước ối rất khó nhận biết nên các bác sĩ sẽ dựa vào các chỉ số siêu âm được gọi là chỉ số nước ối (AFI) để chẩn đoán. Chỉ số AFI cho thấy lượng nước ối dưới 5cm hoặc dưới bách phân vị thứ 5, mẹ bầu sẽ được đưa vào nhóm báo động. Ngoài ra, các bác sĩ có thể dùng kỹ thuật đo độ sâu túi ối. Lượng nước ối dưới 500ml ở tuần thai 32-36 là cảnh báo tình trạng thiếu ối, cạn ối. Tuy nhiên, việc tiến hành đo nước ối cũng cần phải thực hiện nhiều lần để đưa ra kết luận chính xác, vì nếu thời điểm đo trùng với khi thai chưa bài tiết thì chỉ số nước ối sẽ thấp.

Ngoài việc thực hiện siêu âm, mẹ cũng có thể nhận biết dựa vào biểu hiện: Chu vi vòng bụng tăng lên chậm, trong khi mẹ có thể cảm nhận rất rõ hoạt động của thai nhi, thậm chí là thấy đau mỗi khi thai máy, đạp. Lý do là bởi lượng nước ối ít, mỗi hoạt động của thai đều tác động trực tiếp đến thành bụng, thành tử cung của mẹ.

[inline_article id=83557]

Bị thiếu nước ối phải làm sao?

Tùy vào mức độ thiếu ối và dấu hiệu cạn ối của từng giai đoạn thai kỳ, bác sĩ sẽ đưa ra biện pháp khắc phục cụ thể cho từng mẹ bầu.

Thông thường, các mẹ bầu bị thiếu ối được khuyên uống thật nhiều nước. Việc uống nhiều nước giúp thúc đẩy tuần hoàn máu để đảm bảo lượng máu đến tử cung không bị giảm. Uống nhiều nước cũng rất có ích trong trường hợp mẹ bị mất nước. Không cần kén chọn với câu hỏi cạn ối nên uống gì. Ngoài nước lọc ra, mẹ bầu cần uống thêm sữa, nước cam, nước dừa, nước chanh và có chế độ dinh dưỡng đủ chất với hi vọng tăng lượng nước ối cho thai nhi.

[inline_article id=69118]

Các mẹ bầu được chẩn đoán thiếu ối, cạn ối có thể được khắc phục bằng một biện pháp tạm thời, đó là truyền dịch để trực tiếp làm tăng lượng nước ối cho mẹ bầu.

Tuy nhiên, trong trường hợp bác sĩ nhận định việc thiếu ối có nguy cơ gây nhiễm trùng cao hoặc tình trạng sức khỏe của thai nhi không được tốt thì sẽ chỉ định sinh mổ ngay để đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi.

Để phòng ngừa tình trạng thiếu ối, mẹ nên điều trị các vấn đề sức khỏe như bệnh huyết áp, tiểu đường, bệnh nội tiết… để ổn định sức khỏe trước khi mang thai. Đồng thời, khi mang thai, mẹ cần uống nhiều nước, bổ sung đủ dinh dưỡng và vận động hợp lý để có một thai kỳ khỏe mạnh. Các mẹ bầu cũng đừng quên khám thai định kỳ đúng hẹn để kịp thời theo dõi khi xuất hiện các dấu hiệu cạn ối.

Nước ối bao bọc xung quanh thai nhi, bảo vệ bé cưng khỏi sự tác động của môi trường bên ngoài. Bé cưng nuốt nước ối, sau đó bài tiết thông qua đường tiểu. Điều này giữ cho lượng nước ối luôn duy trì ở một mức ổn định, khoảng 800-1000 ml, và bắt đầu có xu hướng giảm dần sau tuần thai 36.

Tùy theo thể trạng của mẹ bầu và tăng dần theo sự phát triển của thai nhi. Thai nhi 20 tuần có lượng nước ối trung bình khoảng 350ml và khoảng 800ml vào tuần thai 32-36. Nước ối nhiều hay còn gọi dư ối là trường hợp thể tích nước ối lên đến hơn 2000ml tương đương với chỉ số ối từ 20cm trở lên.

60% trường hợp dư ối không tìm được nguyên nhân. Tuy nhiên, trong một vài trường hợp, nước ối nhiều có thể do những yếu tố sau đây:

– Tiểu đường thai kỳ.

– Thai nhi có vấn đề sức khỏe, không thể nuốt ối và điều chỉnh lượng nước ối xung quanh. Ngoài ra, trong một số trường hợp bất thường nhiễm sắc thể như hội chứng Down, Edward, mẹ bầu cũng có nguy cơ dư ối.

– Mẹ bầu bị nhiễm trùng.

– Mẹ mang đa thai, song thai.

1. Nước ối nhiều có nguy hiểm?

Nếu chỉ số nước ối nằm trong khoảng 18-25, mẹ bầu có thể không cần quá lo, bởi chỉ số này vẫn đang nằm trong ngưỡng an toàn. Tuy nhiên, bác sĩ vẫn cần phải theo dõi thường xuyên. Nước ối nhiều trong 3 tháng cuối thai kỳ có thể ảnh hưởng đến ngôi thai, dẫn đến sinh con ngôi thai ngược, sinh con ngôi thai mông. Trong những trường hợp này, bạn có thể sẽ phải sinh mổ.

Nếu chỉ số nước ối vượt quá 25cm, mẹ bầu có nguy cơ bị đa ối. Tình trạng này có thể dẫn đến vỡ màng ối sớm, từ đó gây sinh sớm, ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của bé và có thể gây dị tật xương. Quá nhiều nước ối cũng có thể dẫn đến nguy cơ thai chết lưu và xuất huyết sau sinh.

[inline_article id=2336]

2. Xử sao với những trường hợp nhiều ối?

Trong những trường hợp nước ối nhiều, bác sĩ có thể chỉ định mẹ bầu thực hiện một số xét nghiệm như chọc ối, xét nghiệm đường trong máu, xét nghiệm nhiễm sắc thể, siêu âm… để phát hiện các bất thường về sức khỏe mẹ và bé.

Với những trường hợp đa ối, bác sĩ có thể chỉ định chọc ối hoặc uống thuốc để giảm bớt lượng nước ối. Rút bớt nước ối có thể được tiến hành nhiều lần trong thai kỳ. Tuy nhiên, khi tiến hành phương pháp này, nguy cơ sinh non, nhau bong sớm hoặc vỡ ối sớm thường cao hơn bình thường.

Nếu được chỉ định uống thuốc, bầu sẽ được chỉ định siêu âm doppler và theo dõi tim thai. Thuốc có tác dụng làm giảm lượng nước ối tiết ra hoặc làm tăng sự tái hấp thu nước ối, làm giảm lượng nước tiểu thai nhi thải ra và làm tăng sự trao đổi dịch qua màng thai. Tác dụng phụ mẹ bầu có thể gặp phải: buồn nôn, nôn, trào ngược dạ dày thực quản, viêm dạ dày.

3. Mẹ bầu cần lưu ý

Nước ối thường có màu trắng đục như nước vo gạo. Nếu phát hiện nước ối có màu lạ, bạn nên nhanh chóng đến bệnh viện để được thăm khám cẩn thận. Trường hợp nước ối đục do chất thải từ thai nhi thải vào buồng ối, mẹ không cần quá lo. Đây chỉ là những tế nào từ da, niêm mạc, đường niệu hoặc tiêu hóa của bé bị bong ra khi bé phát triển, đặc biệt vào giai đoạn càng về cuối thai kỳ. Trừ trường hợp có dấu hiệu suy thai, trường hợp nước ối đục do nguyên nhân này thường không gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe bé cưng.

Một số trường hợp nước ối bất thường về màu sắc mẹ cần đặc biệt lưu ý:

– Nước ối có màu vàng xanh cho thấy dấu hiệu thai nhi bị tán huyết hoặc chậm phát triển trong tử cung.

– Nước ối xanh đục như lẫn mũ và có mùi hôi là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng ối, nguy cơ cao bị nhiễm trùng trong tử cung…

– Nước ối có màu đỏ nâu thường đồng nghĩa với việc bé không còn sống trong bụng mẹ hay thai nhi đã bị chết lưu.

Chị Mai Hoa (Q.Tân Bình, TP.HCM) mang thai 22 tuần, khi đi siêu âm 4D, bác sĩ báo có dải sợi ối bên trong túi ối. Bác sĩ khuyên chị nên đi khám thai để được theo dõi thường xuyên. Có khá nhiều mẹ bầu rơi vào hoàn cảnh tương tự chị Mai Hoa với rất nhiều băn khoăn, lo lắng. Liệu dải sợi ối có làm chậm sự phát triển của thai nhi và đâu là cách xử lý khả thi nhất cho hội chứng dải sợi ối?

Dải sợi ối là gì?

Dải sợi ối (hay còn gọi là vách ngăn buồng ối) là hiện tượng xuất hiện một hoặc nhiều sợi dây bắt ngang buồng ối. Cho đến nay, y học cũng chưa xác định được nguyên nhân nào khiến dải sợi ối xuất hiện. Chúng được xác định là xuất hiện ngẫu nhiên, không phải do di truyền, cũng không phải do bất cứ vấn đề gì từ sức khỏe người mẹ tạo nên. Vì vậy, một người mẹ không may đã có một đứa con dị tật do dải sợi ối thì cũng không ảnh hưởng đến lần mang thai tiếp theo. Điều này đồng nghĩa với việc người mẹ đó vẫn hoàn toàn có thể sinh ra những đứa con khỏe mạnh bình thường.

Một giả thuyết được chấp nhận nhiều nhất giải thích nguyên nhân của hiện tượng này là do lớp màng bên trong của túi ối (màng ối) bị vỡ mà không gây tổn thương màng ngoài (màng đệm). Cùng với sự vỡ ra này, những mảnh màng ối trôi nổi trong nước ối và có thể quấn vào tay, chân hay bất kỳ bộ phận nào của thai nhi, gây ra các dị tật bẩm sinh được phát hiện với các kiểm tra siêu âm hoặc nhìn thấy bằng mắt thường ngay khi bé được sinh ra.

[inline_article id=89317]

Vì sao dải sợi ối gây dị tật thai nhi?

Nếu sợi dây được xác định là không căng và dày thì có khả năng ảnh hưởng đền sự phát triển của thai nhi. Các sợi này quấn vào cơ thể bé, khiến phần cơ thể đó không thể lưu thông máu. Nguy hiểm ở chỗ, nếu dải sợi ối quấn chặt tay chân có thể làm chân tay bị cắt cụt hoàn toàn. Còn nếu dải sợi ối bắt ngang qua khuôn mặt của em bé, nó có thể làm em bé bị hở hàm ếch. Cũng có rất nhiều trường hợp thương tâm vì dải sợi ối này mà em bé sinh ra với chân cà khoèo. Thậm chí, người mẹ có thể sẩy thai ngay lập tức nếu dải sợi ối quấn quanh dây rốn.

Nếu trường hợp của mẹ bị dải sợi ối nhưng đó là một đoạn căng và mảnh thì các mẹ không nên lo lắng vì trường hợp này ít có khả năng ảnh hưởng đến bé.

Những dị tật bẩm sinh gây ra bởi hiện tượng này được gọi chung là Hội chứng dải sợi ối (Amniotic Band Syndrome – ABS). Những vấn đề này thường bao gồm:

• Khoèo chân
• Xương ngón tay phát triển không bình thường
• Dính ngón chân
• Dị tật ngón tay: Ngón tay có những  đoạn trông như bị xiết lại
• Chiều dài các chi bất thường
• Hiện tượng tay, chân có những đoạn lõm do bị xiết chặt
• Dải sợi ối quấn qua mặt gây hở hàm ếch
• Chân khoèo

Nếu dải sợi ối quấn quá chặt ở tay hay chân, nhiều khả năng là tay và chân đó sẽ phải bị cắt cụt.

Dải sợi ối cũng là nguyên nhân dẫn đến sảy thai, khi những dải ối quấn chặt dây rốn làm thai nhi không thể lấy được chất dinh dưỡng và bị chết trong bụng mẹ.

Hiện tượng dải sợi ối xác định bằng cách nào?

Phát hiện mẹ bầu có bị dải sợi ối hay không là dựa vào siêu âm hình thái có thể thấy được em bé có bị dị tật hay không. Vì vậy, với những mẹ rơi vào trường hợp hợp này cần phải đi khám thai thường xuyên để được theo dõi kỹ lưỡng. Nếu có gì bất thường, bác sỹ sẽ báo trước với người nhà để có hướng giải quyết thích hợp. Biết trước được những tin xấu, mẹ bầu và người nhà sẽ không bị sốc khi em bé chào đời. Đồng thời, việc điều trị các dị tật bẩm sinh sẽ được lên kế hoạch từ sớm.

Trên thế giới, các ca phẫu thuật cho thai nhi đã được tiến hành. Các chuyên gia sẽ mở tử cung của mẹ, làm các phẫu thuật thích hợp cho thai nhi rồi đặt bé trở lại trong tử cung và tiếp tục phát triển cho đến ngày chào đời. Đây cũng là hướng giải quyết cho những trường hợp dải sợi ối nghiêm trọng.

Ngoài ra, với những dị tật do dải sợi ối như dính ngón tay, dính ngón chân, cụt ngón tay, chân khoèo, các bác sỹ có thể tiến hành các ca phẫu thuật chỉnh hình để khắc phục.

Nhau tiền đạo (còn gọi là rau tiền đạo) là hiện tượng bánh nhau bám ở vị trí thấp trong tử cung và đôi khi che lấp cổ tử cung gây cản trở đường ra của thai nhi khi chuyển dạ. Đây là nguyên nhân chính gây ra chảy máu từ nhẹ đến nghiêm trọng trong những tháng cuối của thai kỳ, khi chuyển dạ và cả sau khi sinh.

Vấn đề lớn nhất mà mẹ phải đối mặt khi bị nhau tiền đạo là tình trạng chảy máu nghiêm trọng. Mất quá nhiều máu có thể khiến mẹ bầu choáng, ngất, nguy hiểm đến tính mạng và thai nhi cũng rơi vào nguy kịch. Do đó, với bất kỳ biểu hiện chảy máu nào trong thai kỳ, bạn cũng cần phải đến bệnh viện để được kiểm tra kỹ càng.

Những mẹ bầu nào dễ bị nhau tiền đạo?

Một số phụ nữ có nguy cơ bị nhau tiền đạo cao hơn so với những người khác. Đó là:

• Phụ nữ mang thai ở độ tuổi trên 35.
• Phụ nữ đã nạo phá thai nhiều lần.
• Sinh nhiều con với khoảng cách ngắn.
• Tử cung bị viêm nhiễm sau khi phẫu thuật.
• Tử cung sau khi phẫu thuật chưa được hồi phục đã mang thai.
• Người mẹ hút thuốc lá và uống rượu bia.
• Người mẹ mang thai đôi.

Làm cách nào để phát hiện nhau tiền đạo?

Dấu hiệu đầu tiên cho biết người mẹ có khả năng bị nhau tiền đạo là chảy máu âm đạo mà không gây đau đớn. Máu chảy ra do nhau tiền đạo thường đặc, sáng màu và xuất hiện đột ngột trong những tháng cuối thai kỳ.

Hiện nay, phương pháp phổ biến nhất để xác định mẹ bầu bị nhau tiền đạo là siêu âm. Khi thai nhi được 20 tuần tuổi, siêu âm có thể phát hiện người mẹ có bị nhau tiền đạo hay không. Ngoài ra, các chuyên gia có thể sử dụng phương pháp xét nghiệm máu.

Chăm sóc bản thân như thế nào khi bị nhau tiền đạo?

Để tránh chảy máu nhiều, bạn cần giảm vận động, tốt nhất, nên nằm nghỉ ngơi trên giường. Đồng thời, mẹ bầu cần tuân thủ tất cả những điều sau:

• Tuyệt đối không đưa vật gì vào âm đạo (như tampon chẳng hạn).
• Không quan hệ tình dục
• Không hút thuốc
• Bổ sung đủ sắt theo liều lượng được bác sỹ kê toa
• Hạn chế tư thế gập người và không nâng, vác đồ vật.
• Theo dõi tình trạng bản thân và đến bệnh viện ngay khi có bất kỳ biểu hiện nào sau đây: cơn co thắt, chảy máu hay cảm giác đau.

[inline_article id=34080]

Các biện pháp chữa trị nhau tiền đạo

Nếu thai chưa đủ 37 tuần và mẹ bầu chưa bị chảy máu nhiều, bác sỹ thường đưa ra những biện pháp sau:

• Nghỉ ngơi trên giường
• Bổ sung sắt hoặc truyền máu nếu bà bầu bị thiếu máu
• Thuốc chống co thắt nhằm hạn chế co thắt tử cung gây chảy máu.

Ngoài ra, mẹ bầu cần được siêu âm mỗi 1 cho đến 4 tuần. Bác sỹ cũng sẽ kết hợp đo sức khỏe thai nhi (Non Stress Test – NST) để chắc chắn thai vẫn phát triển khỏe mạnh.

Nếu bà bầu bị chảy máu nghiêm trọng, không những bầu cần được truyền máu mà bác sỹ còn có thể sẽ yêu cầu mổ lấy thai ngay để cứu mạng sống cho cả mẹ lẫn thai nhi. Quyết định mổ lấy thai phụ thuộc vào việc bầu có gần đến ngày dự sinh hay chưa và bầu có bị chảy máu nhiều không.

Từ tuần thứ 37, nếu bầu bị mất nhiều máu và nhau thai không che kín hết cổ tử cung, bác sỹ có thể sẽ đề nghị chuẩn bị cho 1 ca sinh thường. Trong ca sinh, bầu sẽ được theo dõi kỹ càng với sự thăm khám của các bác sỹ và trợ giúp từ các thiết bị máy móc. Tuy nhiên, nhiều khả năng là bầu sẽ được chỉ định sinh mổ để đảm bảo an toàn.

Những trường hợp bắt buộc phải sinh mổ

Khi nhau tiền đạo nằm ở vị trí trung tâm và thai nhi đã lớn, thường từ khoảng 37 tuần tuổi trở đi, bác sỹ sẽ cho mổ ngay.

Nhau tiền đạo khiến mẹ bầu xuất huyết nhiều, ảnh hưởng đến tính mạng của người mẹ. Lúc này người mẹ thường có các biểu hiện như choáng, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn, máu tạo cục, băng huyết. Nếu mất nhiều máu thì cần truyền máu bác sỹ sẽ mổ lấy thai.

Ngoài ra, mẹ bầu cần lưu ý rằng vị trí của nhau tiền đạo có thể thay đổi trong thai kỳ, vì vậy cần mẹ bầu cần được theo dõi thường xuyên để đưa ra biện pháp xử lý tốt nhất, đảm bảo an toàn cho mẹ và con.