Category: Mang thai

Theo các chuyên gia khoa sản, người mẹ khi mang thai trên 35 tuổi thì nguy cơ sinh con dễ mắc hội chứng Down theo tuổi mẹ khá cao. Các thống kê cho thấy, cứ 350 ca sinh của những phụ nữ tuổi này thì có một trẻ sinh ra bị hội chứng Down. Ở tuổi 40, tỷ lệ này tăng vọt lên 1/100 và tuổi 45 là 1/30.

Hội chứng Down ở thai nhi

Hội chứng Down (Down Syndrome) được đặt theo tên của bác sĩ người Anh John Langdon Down, người đầu tiên miêu tả đầy đủ về hội chứng này vào năm 1886. Năm 1959, các nhà khoa học Pháp đã tìm ra nguyên nhân của Down Syndrome là do sự có mặt của một phần hoặc toàn bộ bản sao thứ 3 của nhiễm sắc thể thứ 21.

Mỗi người sinh ra có 46 nhiễm sắc thể (23 cặp), một nửa số này thừa hưởng từ bố, nửa kia thừa hưởng từ mẹ. Trẻ bị bệnh Down thường có 47 nhiễm sắc thể vì có đến ba nhiễm sắc thể thứ 21 (hiện tượng nhiễm sắc thể tam đồng). Chính nhiễm sắc thể dư này phá vỡ sự phát triển bình thường về thể chất và trí tuệ.

Mang thai càng muộn, nhất là sau tuổi 35, nguy cơ sinh con mắc bệnh Down càng cao. Phụ nữ sử dụng thuốc kháng sinh nhiều, tiếp xúc với môi trường đầy hóa chất khi mới có thai cũng là nguyên nhân khiến thai nhi dễ bị dị tật bẩm sinh.

Tầm soát hội chứng Down theo tuổi mẹ sớm nhất

Sàng lọc hội chứng Down cũng như những dị tật bẩm sinh của thai nhi hiện nay thực hiện sớm nhất trong giai đoạn từ 11-14 tuần, chủ yếu dựa vào 3 yếu tố chính:

• Tuổi mẹ, tuổi càng cao nguy cơ càng lớn
• Siêu âm đo độ mờ da gáy
• Xét nghiệm các dấu ấn sinh học thai (PAPP-A, free beta HCG) trong máu mẹ

Các yếu tố này được phân tích bởi một phần mềm chuyên dụng với tính chính xác cao. Sau khi thực hiện các xét nghiệm cần thiết, các kết quả được tổng hợp lại để đưa ra một nguy cơ cuối cùng về khả năng sanh con Down của sản phụ là bao nhiêu.

Trường hợp nguy cơ cao, bà bầu được tham vấn chọc ối. Phương pháp này giúp phát hiện 90% hội chứng Down. Quyết định có thực hiện phương pháp này hay không phụ thuộc vào mẹ và người thân.

Các chuyên gia cũng cảnh báo, nếu những trường hợp này không được phát hiện kịp thời, bé được sinh ra có thể tử vong hoặc chậm phát triển, khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày…

Chẩn đoán trước sinh giúp bác sĩ phát hiện và xử trí kịp thời một số bất thường về mặt hình thái (thai vô sọ, thai thiếu chi, não trước không phân chia, dị dạng tim, khuyết hàm) và những dị dạng mang tính di truyền (tế bào không trưởng thành, bất thường về nhiễm sắc thể). Vì vậy, việc theo dõi thai nghén tốt là một trong những yêu cầu của chẩn đoán trước sinh.

[inline_article id=188190]

Phương pháp làm xét nghiệm Double test và Triple test

Double test được thực hiện ở quý I của thai kỳ (từ 11 tuần 1 ngày đến 13 tuần 6 ngày). Phương pháp này sử dụng các xét nghiệm Hóa sinh như định lượng β-hCG tự do và PAPP-A trong máu thai phụ và đo độ mờ da gáy bằng siêu âm, tuổi mẹ, tuổi thai, … để đánh giá một số nguy cơ mắc các hội chứng Down, Edward hoặc Patau ở quý 1 của thai kỳ.

Cụ thể:

• Hội chứng Down (Trisomy 21) là một tình trạng có 3 nhiễm sắc thể 21, gây thiểu năng trí tuệ và các vấn đề về tim mạch, đường tiêu hóa và nhiều cơ quan khác.
• Hội chứng Edwards (Trisomy 18) là một tình trạng có 3 nhiễm sắc thể 18. Nguy cơ hội chứng Edwards cũng tăng theo tuổi của người mẹ. Hội chứng Edwards ảnh hưởng đến nhiều cơ quan của cơ thể, những đứa trẻ này hiếm khi sống quá một tuổi.
• Hội chứng Patau (Trisomy 13) là một hội chứng gây ra do có 3 nhiễm sắc thể 13. Hội chứng Patau ảnh hưởng nặng nề đến nhiều cơ quan trong cơ thể như thần kinh, mắt, tim, thận,… Trên 80% trẻ bị hội chứng Patau sẽ không thể tiếp tục sự sống dưới một tuổi. Cũng như đối với hội chứng Down và hội chứng Edward, nguy cơ hội chứng Patau cũng tăng theo tuổi của mẹ.

Phương pháp xét nghiệm Triple test được làm ở quý II của thai kỳ (từ tuần thứ 14 đến tuần thứ 22). Là xét nghiệm nhằm phát hiện các thai có nguy cơ cao bị dị tật bẩm sinh. Triple test là loại xét nghiệm sàng lọc sử dụng máu mẹ để tìm hiểu nguy cơ một số rối loạn bẩm sinh ở thai.

Triple test còn được gọi là bộ 3 xét nghiệm, bởi vì chúng cho biết 3 chỉ số: hCG, AFP và estriol:

• AFP (alpha-fetoprotein) là protein được sản xuất bởi bào thai
• hCG là một oại hormone được sản xuất trong nhau thai
• Estriol là một estrogen (một dạng hormone) được sản xuất bởi cả bào thai và nhau thai

[inline_article id=68256]

Trẻ mắc hội chứng Down luôn cần được chăm sóc đặc biệt

Những đứa trẻ bị hội chứng Down cần có sự quan tâm chăm sóc đặc biệt từ gia đình vì cơ địa của bé sẵn có các bệnh lý tiềm ẩn.

Một trong những khuyết tật bẩm sinh ở trẻ mắc hội chứng Down có tỷ lệ cao là khuyết tật tim bẩm sinh, chiếm từ 35-50%. Các vấn đề về hô hấp, tắc nghẽn đường tiêu hóa sớm ở trẻ sơ sinh và ung thư máu ở tuổi ấu thơ cũng thường gặp.

Trẻ bị hội chứng Down dễ nhạy cảm với các tác nhân nhiễm khuẩn, khả năng chống đỡ với bệnh kém, cơ nhẽo, chậm phát triển về vận động, kèm theo chậm phát triển trí tuệ.

Như vậy, để tầm soát tốt nhất hội chứng Down theo tuổi mẹ thai phụ cần siêu âm đo độ mờ da gáy và xét nghiệm sinh hóa sàng lọc giai đoạn 11 tuần – 14 tuần .

Dư ối có thể gây biến chứng, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của thai nhi. Nhiều phụ nữ mang thai khi được chẩn đoán dư ối thường tỏ ra lo lắng và tìm mọi cách để chữa trị. Mẹ không ngại áp dụng những cách truyền miệng dân gian như không uống nước, uống ít nước… Sự thật thì dư ối có nên uống nhiều nước? Mẹ hãy tìm câu trả lời trong bài viết sau nhé!

Dư nước ối là gì?

Trong những tuần đầu của thai kỳ, nước ối được sản sinh để di chuyển chất lỏng từ máu vào trong túi ối. Khi bào thai được 3 tháng tuổi, bé bắt đầu uống chất lỏng và bài tiết nước tiểu. Bé nuốt nước ối và đào thải nó trở lại vào nước ối. Nước ối gần như chính xác là nước tiểu của bé.

Bác sĩ sản khoa xác định số lượng nước ối thông qua hình ảnh siêu âm thai. Phần lớn, cơ thể của mẹ và thai nhi sẽ tự điều chỉnh lượng nước ối. Thỉnh thoảng, mẹ gặp phải trường hợp quá ít (thiểu ối) hoặc quá nhiều nước ối (đa ối).

Nước ối nhiều có nguy hiểm không?

Nếu mẹ dư ối quá nhiều, bác sĩ sẽ phải theo dõi cẩn thận. Quá nhiều nước ối có thể là nguyên nhân khiến vỡ màng ối sớm, dẫn đến việc sinh non, ảnh hưởng trực tiếp đến sự tăng trưởng và gây dị tật xương ở bé.

Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến thai chết lưu và xuất huyết sau sinh.

Dư ối có nên uống nhiều nước hay không?

Nước ối là chất lỏng được chuyển từ hệ tuần hoàn của cơ thể mẹ vào trong túi ối. Việc ăn uống quá nhiều chất lỏng có thể khiến tình trạng dư nước ối trở nên nghiêm trọng.

Thực tế, mẹ không nên uống quá nhiều nước trong thai kỳ. Đặc biệt khi được chẩn đoán dư ối, mẹ càng không nên uống nhiều. Mẹ cũng nên hạn chế ăn các món chế biến dạng súp, trái cây nhiều nước như cam, bưởi…

Tuy nhiên, mẹ cũng không nên kiêng khem quá nhiều vì thiếu nước ối sẽ nghiêm trọng hơn dư ối. Mẹ cần đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho môi trường sống của thai nhi. Điều này có nghĩa rằng, dư ối không nên uống nhiều nước nhưng vẫn phải duy trì một lượng nhất định nhằm đảm bảo lượng nước ối cần thiết cho bé và đảm bảo sức khỏe cho mẹ.

Nếu mẹ dư nước ối, mẹ hãy lưu ý những điều sau:

• Đảm bảo uống 1,5 lít nước hằng ngày và không nhiều hơn 2 lít
• Ưu tiên hoa quả giàu chất xơ, hạn chế hoa quả mọng nước. Mẹ hãy ưu tiên táo, đu đủ, chuối…
• Muối có khả năng giữ nước trong cơ thể nên tuyệt đối không ăn mặn

Bà bầu dư ối nên ăn gì?

Hầu hết các vấn đề về nước ối không xuất phát từ chế độ dinh dưỡng nhưng chế độ ăn uống hợp lý có thể cải thiện tình hình dư ối.

Đầu tiên bác sĩ sẽ siêu âm và chẩn đoán nguyên nhân gây dư ối. Khi phát hiện các vấn đề sức khỏe, bác sĩ sẽ lên kế hoạch điều trị bệnh.

Nếu bà bầu bị dư ối, ngoài việc hạn chế uống nhiều nước mẹ còn nên lưu ý khi chọn thực phẩm để ăn. Nước trong đồ ăn cũng ảnh hưởng đến tình trạng dư nước ối. Mẹ cần biết nên, không nên hay hạn chế ăn những gì. Những gợi ý sau có thể giúp mẹ:

• Đảm bảo số lượng protein và chất đạm trong khẩu phần ăn hằng ngày. Chúng cực kỳ cần thiết cho sức khỏe mẹ bầu và sự phát triển của thai nhi. Mẹ hãy chọn thủy hải sản và các loại thịt động vật.
• Ăn nhiều rau xanh nhưng hạn chế các loại rau nhiều nước. Đặc biệt, không nên chế biến chúng dưới dạng canh/soup.
• Hạn chế ăn trái cây mọng nước như cam, bưởi, dưa hấu… Thay thế bằng những hoa quả khác nhiều chất xơ và vitamin như táo, lê, chuối, đu đủ,…

Điều quan trọng mẹ cần nhớ rằng thực phẩm là nguồn dinh dưỡng chính và nó không là nguyên nhân gây dư ối. Mẹ không nên bắt mình kiêng khem, dễ dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng cho hai mẹ con.

[inline_article id=60226]

Kết luận cuối cùng về vấn đề dư ối có nên uống nhiều nước không là không! Đặc biệt, mẹ nên đi khám bác sĩ ngay nếu phát hiện dịch xanh hoặc vàng chảy ra ở âm đạo. Đây có thể là những biến chứng nghiêm trọng liên quan đến nước ối.