Category: Giai đoạn hậu sản

Trong nội dung bài viết này, MarryBaby sẽ giúp mẹ bỉm hiểu rõ hơn về tình trạng vùng kín sau sinh thường nói riêng và sức khỏe cơ thể nói chung, đồng thời cũng sẽ chỉ ra một số cách giúp se khít vùng kín, giúp vùng kín phục hồi trở lại sau khi sinh. Mời mẹ tìm hiểu nội dung bài viết sau đây nhé.

Các vấn đề thường gặp ở vùng kín sau sinh thường

Âm đạo sau sinh có thể bị rách và để lại sẹo

Theo khảo sát của Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh – NHS, khoảng 9 trên 10 người sinh thường lần đầu sẽ bị rách và trầy xước ở âm đạo. Điều này là do bác sĩ đã rạch một đường ở lỗ âm đạo của mẹ (rạch tầng sinh môn) để giúp quá trình sinh con dễ dàng hơn.

Vết rạch này sẽ được các bác sĩ khâu lại sau khi đưa em bé ra ngoài. Thông thường, các vết rách âm đạo sẽ lành lại trong khoảng 6 – 12 tuần sau khi sinh. Tuy nhiên, nếu mẹ chăm sóc vết thương không đúng cách thì có thể để lại sẹo ở vùng kín sau khi sinh thường.

Âm đạo bị sưng đau và bầm tím

Sau khi sinh xong, tầng sinh môn, khu vực xung quan hậu môn và âm đạo sẽ bị sưng nhẹ, cảm thấy đau và có thể có vết bầm tím. Đây là tình thường gặp ở phụ nữ sau khi sinh thường, do trong quá trình đẩy em bé ra ngoài âm đạo bị kéo giãn thậm chí có thể bị rách nhẹ.

Hình ảnh vùng kín sau sinh thường bị thay đổi màu sắc 

Trong quá trình mang thai, cơ thể các mẹ bầu sẽ gia tăng sản xuất các hormone estrogen và progesterone. Những hormone này có tác dụng thúc đẩy lưu lượng máu, dẫn đến việc âm hộ và âm đạo trở nên sẫm màu hơn. Mẹ yên tâm vì sẽ có một số phương pháp mà mẹ có thể áp dụng để giúp “cô bé” hồng hào trở lại.

Âm đạo rộng hơn hoặc lỏng lẻo

Hầu hết các mẹ bỉm sẽ cảm thấy vùng kín bị lỏng lẻo và giãn rộng hơn sau khi sinh thường, điều này là hoàn toàn bình thường. Bởi trong quá trình mang thai, cơ thể mẹ sẽ trải qua những sự thay đổi về nội tiết tố như:

• Sự gia tăng hormone estrogen làm tăng lưu lượng máu đến âm đạo và giữ cho các mô âm đạo đàn hồi.
• Sự gia tăng hormone relaxin làm mềm và giãn dây chằng vùng chậu, giúp mở rộng cổ tử cung trước khi sinh. 

[summary title=””]

Những biến đổi này khiến mô liên kết trong âm đạo giãn ra, tạo ra một lỗ mở đủ lớn để em bé có thể đi qua ống sinh và ra khỏi âm đạo. Vì thế mẹ sẽ thấy âm đạo có vẻ lỏng hơn một chút so với trước khi sinh. Tuy vậy, mẹ yên tâm vì âm đạo sẽ bắt đầu co lại sau vài ngày sau khi em bé chào đời.

[/summary]

Khô âm đạo sau sinh 

Vùng kín sau khi sinh thường đôi khi có tình trạng khô do nồng độ estrogen giảm đáng kể. Chưa kể, sau khi sinh mẹ còn phải cho con bú và việc này có thể tác động đến tình trạng thiếu hụt estrogen kéo dài, khiến cho tình trạng âm đạo bị khô tiếp tục diễn ra. Tuy nhiên, tình trạng âm bị khô sẽ dần trở lại bình thường sau khi mẹ bầu dừng cho con bú.

Vùng kín sau sinh thường bị lồi cục thịt

Hiện tượng lồi cục thịt ở vùng kín xảy ra khi các cơ và mô hỗ trợ tử cung yếu hoặc giãn ra, làm tử cung bị tụt xuống ống âm đạo hoặc thậm chí lộ ra ngoài âm đạo. Tình trạng này còn được gọi là sa sinh dục, sa tử cung hay sa dạ con (pelvic organ prolapse).

Khi gặp tình trạng này, mẹ sẽ có cảm giác nặng nề ở vùng chậu, cảm thấy bị lồi cục thịt ở vùng kín hoặc đau vùng chậu, bụng dưới và lưng. Để khắc phục tình trạng này, bác sĩ có thể đưa ra một số biện pháp sau:

• Thay đổi lối sống: Giảm cân (nếu cần thiết), tránh nâng vật nặng và thực hiện các bài tập tăng cường cơ vùng chậu.
• Sử dụng thiết bị hỗ trợ pessary: một dụng cụ silicon hoặc nhựa mềm được đặt vào âm đạo để hỗ trợ nâng đỡ tử cung. 
• Áp dụng liệu pháp phản hồi sinh học: là một phương pháp điều trị không phẫu thuật, hướng đến việc tập luyện và điều chỉnh các cơ quan để giảm thiểu triệu chứng.
• Phẫu thuật. Có nhiều loại phẫu thuật khác nhau để điều trị sa sinh dục, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và tình trạng sức khỏe của mẹ bỉm.

Vùng kín sau sinh thường hồi phục trong bao lâu?

Đối với tình trạng vùng kín bị nong rộng ra sau khi sinh thường, các mẹ sẽ thắc mắc “bao lâu thì cô bé sẽ nhỏ lại?”. Câu trả lời là có thể mất từ 6 – 12 tuần để vùng kín của các mẹ dần hồi phục. Trong đó vết rách âm đạo thường lành lại trong vòng 6 – 8 tuần, và tình trạng sưng tấy sẽ cải thiện trong vòng 12 tuần.

Tuy nhiên, con số này sẽ không cố định cũng nhưu không áp dụng cho tất cả mọi người, vì khả năng phục hồi của mỗi ngày cũng sẽ có sự khác nhau, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe cũng như chế độ ăn uống và thời gian nghỉ ngơi.

• Với những phụ nữ trẻ không có biến chứng âm đạo khi sinh thì sẽ phục hồi sau 6 tháng đầu sinh con.
• Phụ nữ lớn tuổi sinh con nhiều lần hoặc bị chấn thương âm đạo thì nguy cơ âm đạo giãn rộng mãn tính kéo dài hơn 6-12 tháng đầu.

[summary title=””]

Ngoài ra, có một số sản phụ có cơ địa không tốt và chưa biết cách chăm sóc vùng kín sau sinh nên thời gian hồi phục sẽ lâu hơn. Do đó, để vùng kín mau hồi phục bạn có thể tham gia vào cộng đồng MarryBaby để được hướng dẫn thật chi tiết về cách chăm sóc vùng kín sau sinh thường nhé.

[/summary]

Cách giúp vùng kín sau phục hồi và se khít nhanh

Để giúp hình ảnh vùng kín sau sinh thường nhanh hồi phục, bạn có thể áp dụng các cách se khít vùng kín sau sinh dưới đây:

1. Thực hiện xông hơ vùng kín 

Xông hơ vùng kín là một phương pháp dân gian được nhiều mẹ bỉm áp dụng để hỗ trợ hồi phục sau khi sinh thường. Cùng với nước nóng, mẹ bỉm có thể kết hợp với một số nguyên liệu giúp đẩy nhanh tiến trình hồi phục như:

• Lá trầu không: có tác dụng giảm thiểu khí hư, khử khuẩn, hỗ trợ điều trị bệnh viêm phụ khoa. Mẹ nên thực hiện xông hơi với lá trầu 2 lần/tuần để nhanh chóng đạt hiệu quả.
• Lá trà xanh: các chất chống oxy hóa trong lá trà giúp điều trị viêm âm đạo, hỗ trợ se khít và làm thơm tho vùng kín sau khi sinh thường. Với phương pháp này mẹ cũng nên thực hiện 2 lần/tuần thôi nhé.
• Thoa nha đam: Bên cạnh việc xông hơ để giúp vùng kín sau sinh thường thêm mịn màng, bạn nên thoa thêm nha đam. Nha đam có đặc tính làm mềm da, dưỡng ẩm, giảm khô ráp, từ đó thúc đẩy quá trình chữa lành vùng kín sau khi sinh. Mẹ cũng nên thực hiện phương pháp này khoảng 2-3 lần/tuần.

[inline_article id=264111]

2. Tập Kegel để hình ảnh vùng kín sau sinh thường đẹp hơn

Kegel (còn gọi là bài tập sàn chậu) là bài tập giúp tăng cường cơ sàn chậu. Bài tập này bao gồm việc thắt chặt và sau đó thả lỏng các cơ ở sàn chậu, qua đó tăng cường và giúp các cơ trở nên dẻo dai hơn. 

Cách thực hiện:

1. Ngồi thẳng lưng, khoanh chân. Tập trung vào cơ sàn chậu.
2. Siết chặt cơ sàn chậu giống như đang cố gắng giữ vật gì đó.
3. Giữ nguyên tư thế siết cơ trong khoảng 2 giây, sau đó thả ra.
4. Lặp lại động tác này 10 lần mỗi hiệp, thực hiện 3 hiệp mỗi ngày.

Ngoài ra, bạn cũng nên kết hợp tập các bài tập Kegel giúp săn chắc cơ âm đạo và cơ sàn chậu. Các bài tập này còn giúp ngăn ngừa tình trạng tiểu không kiểm soát sau sinh rất hiệu quả.

Squat nhẹ

Các bài tập squat giúp các mẹ bỉm tăng cường cơ ở thân dưới, cải thiện chức năng sàn chậu và thúc đẩy quá trình phục hồi của vùng kín sau khi sinh thường.

Cách thực hiện:

1. Đứng thẳng lưng, hai chân đứng rộng bằng vai, hai tay đan vào nhau và để trước ngực, mắt luôn nhìn thẳng về phía trước.
2. Giữ lưng và hai chân thẳng, từ từ hạ người xuống. Mẹ chú ý phải đẩy hông về phía sau và hạ mông xuống thấp, chuyển động giống như tư thế ngồi ghế.
3. Đến khi đùi song song với mặt sàn thì giữ tư thế trong 3-5 giây, sau đó nâng cơ thể lên.
4. Lặp lại động tác này hàng ngày, mỗi ngày 10 lần và tăng dần theo thời gian để đạt được hiệu quả se khít vùng kín.

Tập yoga

Yoga có tác dụng cải thiện sức khỏe, đồng thời còn tăng cường sức dẻo dai của vùng xương chậu. Để tập yoga nhằm cải thiện vùng kín sau sinh thường, mẹ bỉm có thể tham khảo một số tư thế như:

Tư thế 1: Tư thế cái bàn

1. Ngồi trên thảm, hai chân để phía trước, gập gối, hai bàn chân mở rộng ngang vai và cách nhau 10-15cm. 
2. Hai tay để dưới thảm, ngay vai rồi nhấc người lên, mông đẩy cao, sao cho vai, hông và đầu gối tạo thành một đường thẳng (giống với hình dáng của chiếc bàn).
3. Mẹ thở đều đặn, tiến hành thắt chặt âm đạo càng chặt càng tốt trong thời gian 5-10 giây rồi quay trở về vị trí ban đầu. Mẹ hãy lặp lại khoảng 3 lần.

Tư thế 2: Tư thế gập bụng

1. Nằm ngửa người sao cho lưng sát mặt thảm, 2 tay duỗi thẳng qua đầu.
2. Mẹ thở ra, hóp chặt bụng và từ từ nâng hai chân lên, đồng thời đưa tay về phía trước, nâng phần đầu, cổ và vai lên. Hít thở đều và và giữ trong 5 giây.
3. Lặp đi lặp lại động tác này 10 lần. Khi đã quen dần với động tác này, mẹ tăng cường độ khó của bài tập bằng cách đưa chân và cơ thể lên cao hơn.

Tư thế 3: Tư thế chiến binh

1. Đứng thẳng người, thả lỏng cơ thể, chân phải bước lên trước sao cho 2 chân tạo thành một đường thẳng.
2. Khuỵu đầu gối chân phải xuống tạo thành một góc 90º, chân trái giữ duỗi thẳng, sau đó bạn thở ra và vươn người ra sau, tay đi cùng với cơ thể.
3. Giữ nguyên tư thế này trong vòng 15 nhịp thở đều, hít vào và đưa người về vị trí ban đầu.
4. Sau đó mẹ đổi chân và làm tương tự với chân bên trái.

Bài tập co bóp cửa mình 

Để thực hiện bài tập co bóp cửa mình, mẹ cần xác định vị trí nhóm cơ âm đạo (Vị trí cơ co lại khi mẹ nhịn tiểu chính là nhóm cơ sàn chậu mà mẹ cần tập luyện).

Cách thực hiện:

1. Siết chặt cơ sàn chậu, giữ trong 2-3 giây rồi thả lỏng. Lặp lại động tác này nhiều lần cho đến khi mẹ cảm nhận và điều khiển nhóm cơ.
2. Nằm ngửa, hai chân duỗi thẳng, hai tay đặt bên hông.
3. Hít vào, co chặt nhóm cơ sàn chậu như đang nín tiểu, giữ trong 5-10 giây.
4. Thở ra, thả lỏng hoàn toàn nhóm cơ.
5. Lặp lại động tác 10-15 lần mỗi hiệp. Nghỉ 30 giây giữa các hiệp. Tập luyện 3-4 hiệp mỗi ngày.

Bài tập đá chân lên cao 

Bài tập đá chân lên cao không chỉ giúp se khít, mà còn tăng cường lưu thông máu đến vùng kín, giúp “cô bé” nhanh chóng hồng hào và khỏe mạnh trở lại sau khi sinh con theo cách thông thường. 

Cách thực hiện:

1. Nằm ngửa, hai tay đặt bên hông và hít thở sâu để thư giãn cơ thể.
2. Nâng cao một chân lên, giữ thẳng đầu gối, đồng thời thở ra, siết chặt cơ bụng, cơ đùi và cơ sàn chậu trong 5 giây.
3. Hít vào, thả lỏng cơ bắp và từ từ hạ chân xuống.
4. Lặp lại động tác với chân còn lại.
5. Tiếp tục thực hiện luân phiên hai chân trong 1-2 phút. Nghỉ 30 giây và lặp lại 3-5 hiệp.

Động tác tư thế cánh bướm (Động tác dang rộng gối)

Tư thế cánh bướm làm săn chắc vùng xương chậu và mở rộng đùi trong, cơ gấp hông và lưng. Việc tập luyện động tác này thường xuyên giúp mẹ bỉm thư giãn lưng dưới, đồng thời tăng cường và cải thiện lưu thông máu ở vùng cơ sàn chậu, hỗ trợ hồi phục vùng kín sau khi sinh thường.

Cách thực hiện:

1. Nằm ngửa, hai tay đưa cao qua đầu.
2. Hít thở sâu để thư giãn cơ thể.
3. Gập hai đầu gối sát vào nhau, lòng bàn chân áp sát mặt sàn.
4. Từ từ mở rộng hai chân ra hai bên sao cho gót chân của cả hai chân vẫn chạm nhau.
5. Giữ nguyên tư thế trong 5-10 giây, tập trung co thắt cơ sàn chậu.
6. Hít vào, từ từ khép hai chân lại về vị trí ban đầu.
7. Lặp lại động tác 10-15 lần mỗi hiệp. Nghỉ 30 giây và lặp lại 3-5 hiệp.

Các tư thế nằm để vết thương vùng kín mau lành

Các tư thế mà mẹ nên nằm để vết thương vùng kín mau lành

Nằm nghiêng

Sau khi sinh thường, mẹ nên nằm nghiêng vì tư thế này giúp giảm áp lực lên vết mổ, tầng sinh môn, lưng và bụng. Ngoài ra để tránh bị đau khi di chuyển, mẹ nên chú ý ra vào giường đúng cách như sau:

1. Nằm ngửa, gập hai đầu gối lại.
2. Nhẹ nhàng lăn người sang một bên.
3. Chống hai cánh tay xuống giường, dần đẩy thân người lên, đồng thời hạ chân xuống cùng lúc.
4. Mẹ nên hít thở đều, và từ từ tiến về phía trước để rời khỏi giường.

Nằm cao phần thân trên

Nếu như nằm nghiêng giúp mẹ đỡ đau hơn thì việc nằm kê cao phần thân trên sẽ giúp mẹ có được giấc ngủ ngon và sâu giấc. Đồng thời, mẹ có thể dùng thêm một chiếc gối để kê phần giữa đầu gối và giữa hông để tạo tư thế thoải mái nhất.

Ngủ ngồi

Một số mẹ bỉm sẽ ưu tiên ngủ ngồi vì nó thuận tiện trong quá trình cho con bú, đồng thời giúp mẹ ra vào giường dễ dàng hơn. Tuy nhiên, nếu mẹ cảm thấy việc ngủ ngồi không thoải mái hoặc gây đau thì nên đổi sang tư thế khác để vết thương chóng lành hơn.

Các tư thế mà mẹ không nên nằm để vết thương vùng kín mau lành

Nằm vắt chéo chân

Việc nằm vắt chéo chân sau sinh có thể cản trở sản dịch thoát ra ngoài, gây nên tình trạng viêm nhiễm, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng của mẹ. Ngoài ra, kiểu nằm này cũng không được khuyến khích bởi nó gây áp lực lên vết thương đang trong quá trình lành lại. 

Ngồi xổm

3 tháng đầu sau khi sinh thường, các chuyên gia khuyến cáo mẹ bỉm không được ngồi xổm. Bởi tư thế này dễ khiến mẹ bị đau lưng, gây áp lực xuống vùng bụng dưới và sàn chậu, dễ dẫn đến tình trạng sa sinh dục.

Khom lưng

Mẹ nên hạn chế tối đa việc khom lưng để tránh bị đau lưng về sau. Nếu muốn nhặt vật gì đó ở dưới sàn, mẹ nên gập chân và ngồi xuống, hoặc tốt nhất là nên nhờ người nhặt hộ để tránh cản trở quá trình phục hồi sau sinh.

Chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt sau khi sinh thường

Chế độ dinh dưỡng

• Không sử dụng các chất kích thích như rượu bia, cà phê, thuốc lá…
• Bổ sung những loại thực phẩm chứa nhiều vitamin C và các chất chống oxy hóa.
• Tăng cường những món ăn từ cá, trứng, cà rốt, quả lựu, táo, sữa chua, ngũ cốc….

Chế độ sinh hoạt

• Bạn chỉ nên sử dụng các loại đồ lót rộng rãi thoải mái.
• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ hàng ngày bằng các loại dung dịch vệ sinh phù hợp.
• Tích cực vận động và có thể tăng cường tập một số môn thể thao nhẹ nhàng.
• Quan hệ tình dục an toàn với tần suất vừa phải để không ảnh hưởng nhiều đến vùng kín.

[inline_article id=161974]

Câu hỏi thường gặp

Hình ảnh cục thịt thừa ở vùng kín sau sinh như thế nào?

Sau khi sinh thường, đôi lúc các mẹ có thể nhìn thấy một cục thịt thừa lộ ra ở vùng kín. Tình trạng này xảy ra khi các cơ và mô hỗ trợ tử cung bị yếu hoặc giãn ra, khiến tử cung tụt xuống vào ống âm đạo hoặc thậm chí lộ ra ngoài âm đạo. Dưới đây là hình ảnh giải phẫu chi tiết của cục thịt thừa ở vùng kín sau sinh thường.

Vết khâu tầng sinh môn bị lồi cục thịt là hiện tượng gì?

Hiện tượng vết khâu tầng sinh môn bị lồi cục thịt có thể là dấu hiệu của sa sinh dục, sa tử cung hay sa dạ con (pelvic organ prolapse). Tình trạng này xảy ra khi các cơ, dây chằng sàn chậu yếu đi, khiến tử cung tụt xuống âm đạo hoặc lộ hẳn ra ngoài. 

Khi gặp tình trạng này, mẹ bỉm sẽ có cảm giác nặng nề ở vùng chậu, hoặc cảm thấy bị lồi cục thịt ở cửa mình, tiết dịch âm đạo bất thường, đau vùng chậu… Một số đối tượng có nguy cơ cao gặp tình trạng sa thành âm đạo là: phụ nữ sinh con nhiều lần qua đường âm đạo, lớn tuổi, tiền mãn kinh, béo phì, thừa cân,…

Bị lồi cục thịt ở cửa mình có sao không? 

Tình trạng sa tử cung là một bệnh lý cần sự can thiệp của bác sĩ. Bởi hiện tượng này không chỉ ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt, mà thậm chí có thể gây ra các vấn đề cho mẹ bỉm như:

• Gây nên cảm giác đau đớn khi quan hệ tình dục.
• Có thể dẫn đến viêm loét âm đạo hoặc cổ tử cung.
• Ảnh hưởng các cơ quan khác như bàng quang và ruột. Từ đó gây khó khăn trong việc tiểu tiện và đi ngoài.

Kết luận

Hình ảnh vùng kín sau sinh thường có sự thay đổi rất rõ rệt. Điều này khiến cho nhiều chị em cảm thấy tự ti khi gần chồng. Tuy nhiên, nếu biết cách áp dụng các phương pháp hỗ trợ giúp se khít âm đạo thì hình ảnh vùng kín sau sinh thường sẽ lại đẹp như thuở con gái.