Category: Dinh dưỡng cho bé

Việc chọn lựa các nhóm thực phẩm cho bé từ 6-9 tháng tuổi ăn dặm là vấn đề bố mẹ luôn quan tâm. Tùy vào giai đoạn phát triển theo từng tháng, bé cần dung nạp một lượng chất dinh dưỡng để phát triển thể chất và tinh thần.

Vì vậy, mẹ cần tìm hiểu rõ hơn về thực đơn ăn dặm đạt chuẩn cho bé từ 6-9 tháng tuổi.

Thực đơn ăn dặm bổ dưỡng cho bé 6 tháng tuổi

Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO, 6 tháng tuổi là thời điểm hoàn hảo để bắt đầu cho trẻ sơ sinh ăn dặm. Bên cạnh sữa mẹ, bé cần một lượng dưỡng chất thiết yếu có trong thực phẩm.

Lúc này, bố mẹ không khỏi băn khoăn về thực đơn ăn dặm vừa giúp con dễ ăn vừa tốt cho sức khỏe. Dù ở độ tuổi nào, mẹ cần bổ sung đầy đủ các chất sau: tinh bột, đạm, chất xơ và chất béo.

Mẹ có thể chế biến các món ăn cho trẻ 6 tháng tuổi với nguyên liệu giàu vitamin và khoáng chất như rau củ quả và các loại đậu.

Trong những bữa ăn đầu tiên, mẹ bắt đầu bằng việc trộn ngũ cốc trẻ em với sữa mẹ. Khi bé đã quen dần với việc ăn dặm, mẹ nghiền mịn hoặc nấu chín mềm các loại hoa quả chín với sữa mẹ hay sữa bột.

Mẹ có thể chọn bơ, chuối, bí đỏ, cà chua hoặc khoai tây…Các món ăn cần được nấu chín kỹ. Mẹ không được dùng sữa bò cho đến khi con đạt 1 tuổi. Ngoài ra, mẹ có thể nấu cháo trắng hoặc bột ăn dặm.

Vào những ngày cuối tháng thứ 6, mẹ nên bổ sung các món mới như thịt, cá, rau, cháo trong bữa chính ăn kèm với bữa phụ gồm hoa quả nghiền nhuyễn.

Thực đơn ăn dặm cho bé 7 tháng tuổi cần thêm đạm động vật

Trẻ sơ sinh 7 tháng tuổi đã có hệ tiêu hóa hoàn thiện hơn và có khả năng khai tương đối tốt. Lúc này, mẹ có thể chế biến các món cháo nấu kèm thịt và rau củ.

Mẹ nên “nâng cấp” thêm các loại cá, tôm, cua để bổ sung vitamin, khoáng chất cần thiết. Một số món ngon trong thực đơn ăn dặm bổ dưỡng cho trẻ 7 tháng tuổi bao gồm:

• Cháo trứng
• Cháo/bột thịt bằm bí đỏ
• Cháo/bột bí xanh thịt lợn
• Cháo cá quả
• Cháo sườn rau củ
• Bột tôm khoai mỡ
• Cháo yến mạch ớt ngọt và nui dầm sốt trứng

Mẹ cần bổ sung thêm vài bữa phụ bên cạnh 3 bữa chính mỗi ngày. Các món khai vị cho bữa phụ như bánh gạo, bánh quy, phô-mai ăn liền, lòng đỏ trứng luộc, mì ý nấu chín hoặc các loại hoa quả xoài, táo, lê.

[inline_article id=243785]

Thực đơn ăn dặm cho bé 8 tháng tuổi nên đa dạng hơn

Ở giai đoạn này, trẻ cần nạp lượng dinh dưỡng tối thiểu hàng ngày với 500ml sữa và 3 bữa ăn dặm chính. Hàm lượng trong thực đơn mỗi bữa là 200ml.

Với nhu cầu dinh dưỡng tăng dần, mẹ nên xen kẽ nhiều bữa phụ vào bữa ăn chính. Các thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa còn non nớt của bé như váng sữa, phô mai là bữa phụ lý tưởng.

Bữa ăn chính bao gồm 4 nhóm thực phẩm giàu protein, carbohydrate, vitamin, khoáng chất… với thịt/cá/tôm nấu cùng với gạo tẻ trắng, rau củ quả và một ít dầu cho trẻ sơ sinh.

Tất cả đều được nghiền nhỏ, xay nhuyễn để bé vừa dễ nuốt vừa dễ hấp thụ dưỡng chất tốt cho cơ thể.

Mẹ có thể tham khảo một số món ăn trong thực đơn ăn dặm cho bé 8 tháng tuổi như cháo thịt heo bí đao, cháo thịt heo nấm rơm, cháo cá cà rốt, cháo thịt heo cải ngọt.

Bổ sung thức ăn thô vào thực đơn ăn dặm cho bé 9 tháng tuổi

Kể từ tháng thứ 9, mẹ bắt đầu thay đổi thực đơn ăn dặm để bé phát triển khả năng nhai thức ăn. Mẹ cho bé ăn các món ăn mềm như cháo/súp đặc và độ lợn cợn tăng dần. Bé cần ăn ⅔ bát mỗi bữa.

Ở giai đoạn này, mẹ đa dạng khẩu phần ăn với các bữa phụ gồm trái cây tươi, bánh flan hoặc rau câu, khoai lang nướng hoặc rau củ luộc cắt nhỏ.

[inline_article id=243774]

Cháo gan gà khoai lang; cháo cá hồi bí đỏ; súp thịt bò khoai lang; cháo tim bò hầm khoai tây, cà rốt, cải ngọt; cháo thịt bò cải thảo; cháo thịt heo, gạo, đậu xanh là một số món chính giàu dinh dưỡng được nhiều mẹ áp dụng cho trẻ 9 tháng tuổi.

Xây dựng thực đơn ăn dặm bổ dưỡng chất cho trẻ sơ sinh từ 6-9 tháng tuổi đóng vai trò rất quan trọng trong việc nuôi dạy con. Chỉ với chế độ ăn uống khoa học từ những tháng đầu đời, mẹ mới có thể giúp bé phát triển khỏe mạnh và toàn diện.

Chắc hẳn ai nấu ăn cũng biết chiếc muỗng cà phê (teaspoon). Tuy nhiên sẽ có nhiều người chưa biết là 1 gram muối chỉ bằng 1/6 chiếc muỗng cà phê ấy?

Đó cũng chính là lượng muối mà 1 đứa bé < 12 tháng tuổi cần trong ngày. Nếu quá liều lượng trên thì tác hại của thừa muối với sức khỏe bé là rất lớn.

Vì sao người lớn thường có thói quan cho muối vào thức ăn?

Mặn là 1 trong 5 vị cơ bản mà lưỡi ta có thể cảm nhận và phần lớn vị mặn ấy đến từ mắm, muối…ta nêm thức ăn. Khi ăn, nếu lưỡi được kích thích bởi càng nhiều vị thì mức độ ngon miệng càng tăng.

Đó là lí do vì sao chúng ta luôn thêm muối vào khi nấu nướng để ăn ngon hơn. Nhưng có một điều tai hại đó là một số bố mẹ, ông bà nghĩ rằng khi nấu bột cho con, thêm 1 ít muối vào cho nó ngon miệng, cho nó cứng cáp…

Nhưng theo bác sĩ Nguyễn Thanh Sang – Đại Học Y Dược TP.HCM, đó là một quan niệm sai lầm !!!

Vị giác và hệ tiêu hóa của bé khác hoàn toàn người lớn

Việc ngon miệng là do ông bà cha mẹ nghĩ vậy và chỉ đúng với người lớn mà thôi. Còn đối với trẻ em là một chuyện khác. Số lượng cơ quan cảm nhận vị giác của trẻ em cao hơn người lớn rất nhiều.

Nghĩa là, cùng một kích thích nhưng vị giác trẻ con nhận được sẽ mạnh và nhanh hơn người lớn. Đó là lí do vì sao đôi khi chỉ 1 ít tiêu hoặc hành trong cháo nhưng những đứa trẻ vẫn không thể ăn là vậy.

Nêm muối vào đồ ăn dặm của con với suy nghĩ là ngon miệng là sai lầm. Ngon với người lớn chứ cực mặn với trẻ con.

Những tác hại của thừa muối với sức khỏe trẻ nhỏ

Khi ăn nhiều muối, bé phải đi tiểu nhiều hơn để thải lượng muối đó ra ngoài và kéo theo ion quan trọng khác, trong đó có canxi.

Nhiều nghiên cứu ghi nhận vùng có thói quen ăn mặn càng nhiều thì tỷ lệ cao huyết áp và loãng xương càng cao. Vậy có chắc là do không ăn muối nên bé không cứng cáp ?

Thứ hai, chức năng thận của trẻ em chưa hoàn thiện ngay từ lúc mới sinh ra mà chỉ đạt chức năng ngang người lớn sau 3 tuổi.

Nghĩa là nếu như con bạn <12 tháng tuổi, độ lọc của thận chỉ bằng 1/3 người lớn. Muối lọc qua thận. Thận trẻ con chưa lọc nổi muối.

Việc nêm muối ấy khiến con bạn quá tải muối trong cơ thể. Trước mắt thì gây tổn thương thận và lâu dài là gây các bệnh lý mạn tính như tim mạch, huyết áp…

[inline_article id=209935]

Liều lượng muối vừa đủ cho bé trong ngày

Theo khuyến cáo của NHS (Trung Tâm Y tế Quốc gia của Anh) thì lượng muối tối đa theo tuổi như sau

• Dưới 12 tháng tuổi: 1g muối/ngày (<0.4g Natri)

• 1 đến 3 tuổi : 2g muối/ngày (0.8g Natri)

• 4 đến 6 tuổi 3g muối/ngày (1.2g Natri)

• 7 đến 10 tuổi 5g muối/ngày (2g Natri)

• Trên 11 tuổi 6g muối/ngày (2.4g Natri)

Các bạn thấy đó, trẻ 11 tuổi mới cần 6g muối hay 1 muỗng cà phê muối mà thôi. Việc nêm chỉ 1/2 muỗng muối cho trẻ dưới 12 tháng tuổi dù nghĩ rằng là vừa miệng nhưng thực chất là nhiều và gây quá tải muối cho con.

Với trẻ còn ăn dặm, trong bột ăn dặm, sữa công thức, trái cây… đã chứa đủ lượng muối cho bé (nếu không muốn nói hơn 1gr muối) cho con bạn. Việc nêm muối vào chỉ làm thận con bạn thêm quá tải mà thôi.

Lưu ý cho bố mẹ khi nêm nếm thức ăn cho bé

Quan niệm muối cho ngon miệng chỉ đúng với người lớn. Còn đối với trẻ con đó là cực mặn và đánh đổi bằng hại thận, hại sức khoẻ bé. Việc nêm muối không giúp trẻ ăn ngon hơn hay làm bé cứng cáp.

Nếu ông bà vẫn giữ quan niệm nêm muối vào đồ ăn dặm cho con thì chính mẹ hãy là người nấu những bữa ăn cho con. Hãy bỏ ra 15 phút để nấu cho chính con mình.

Vị giác của trẻ em nhạy hơn người lớn rất nhiều. Nên nếu bé nói cay, nóng, chua, mặn, ngọt…nghĩa là bé đang nói thật. Đừng nghĩ rằng bé đang tìm cách né món ăn.

Nêm gia vị quá đậm là một trong những nguyên nhân khiến bé ám ảnh và biếng ăn. Và việc nên 1/2 muỗng cà phê muối là vượt quá ngưỡng tối đa cho con.

Nhìn chung, khi chăm sóc bé mẹ hãy là người chủ động chuẩn bị thức ăn là cách tốt nhất tránh tác hại của thừa muối với sức khỏe. Ngoài ra bố mẹ cần giải thích cho ông bà biết thói quan ăn nhiều muối không chỉ tác động xấu đến bé mà ông bà cũng bị ảnh hưởng rất nhiều.

Trước khi cho con ăn dặm bằng thực phẩm hữu cơ, mẹ nên tìm hiểu kỹ một số kiến thức về nhóm thực phẩm này để hỗ trợ tốt nhất cho bé trong quá trình ăn dặm.

Ăn dặm – Thời kỳ nhạy cảm về sức khỏe ở bé

Ăn dặm là giai đoạn quan trọng nhằm bổ sung cho bé những chất dinh dưỡng cần thiết giúp bé phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần. Đây được xem là quá trình tập ăn giúp bé dễ dàng tiếp nhận và làm quen với thức ăn thô, góp phần hoàn thiện hệ tiêu hóa và các cơ quan nội tạng.

Cơ thể trẻ nhỏ từ 0 – 3 tuổi đang tự xây dựng sức đề kháng, đặc biệt là sau khi bỏ bú, bé ngưng nhận kháng thể thụ động từ nguồn sữa mẹ. Thêm vào đó, hệ tiêu hóa, hệ bài tiết chưa hoàn thiện chức năng thanh lọc độc tố, các cơ quan sản sinh kháng thể còn non yếu do đó ruột không được bảo vệ. (tài liệu tham khảo)

Vì vậy, việc chọn thực phẩm ăn dặm cho bé yêu giai đoạn này cực kỳ quan trọng, nếu sử dụng nguồn rau củ được trồng bằng phương pháp thông thường thì thức ăn dặm của bé sẽ đối mặt với nguy cơ chứa dư lượng hóa chất, kim loại độc hại; cũng như hoặc, nếu sử dụng nguồn thịt – trứng – sữa sản xuất công nghiệp, thức ăn dặm cũng sẽ có nguy cơ chứa chất kháng sinh và hóc môn tăng trưởng gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của bé.

3 lý do nên chọn thực phẩm hữu cơ cho bé ăn dặm

1. Thực phẩm hữu cơ sạch và lành tính với cơ thể bé

Thực phẩm hữu cơ được nuôi trồng ở hệ sinh thái đảm bảo xa khu công nghiệp, không gần nguồn đất – nước canh tác bị ô nhiễm, nguồn nước tưới phải là nước sạch không được dùng nước sông.

Thịt – trứng hữu cơ phải được lấy từ nguồn động vật được nuôi trong điều kiện hoàn toàn tự nhiên, chăn thả ở vùng có khí hậu ôn hòa, nguồn thức ăn không hóa chất và chất kháng sinh.

Như mẹ biết, quy trình nuôi trồng của thực phẩm hữu cơ phải đảm bảo nghiêm ngặt, những nguyên liệu được nuôi, trồng hoàn toàn tự nhiên không có tác động của hóa chất, thuốc trừ sâu, phân bón và chất kháng sinh, không có thành phần đột biến gen (non-GMO).

Do đó, sử dụng thức ăn dặm được chế biến từ nguồn thực phẩm hữu cơ sẽ loại bỏ nguy cơ xâm nhập của chất độc hại thông qua đường tiêu hóa.

2. Giá trị dinh dưỡng của thực phẩm hữu cơ cao vượt trội

Theo nghiên cứu của Tạp chí Dinh dưỡng Mỹ, thực phẩm hữu cơ có thành phần dinh dưỡng cao hơn các thực phẩm được canh tác theo phương pháp thông thường.

• Canxi cao hơn 67%
• Sắt cao hơn 73 %
• Magiê cao hơn 118%
• Phốt phát cao hơn 91%
• Potassium cao hơn 125%
• Kẽm cao hơn 60%
• Các loại thịt hữu cơ có lượng omega-3 cao gấp 5 lần. (tài liệu tham khảo)

Nghiên cứu của Đại học Newcastle cũng cho thấy rằng chất chống oxi hóa trong thực phẩm hữu cơ cao hơn thực phẩm thông thường từ 20% – 80% tùy vào từng loại nguyên liệu khác nhau.

Ngoài ra thực phẩm hữu cơ có ít lượng axit béo không tốt cho sức khỏe. Đặc biệt, vì không sử dụng các chất hóa học trong quá trình canh tác nên thực phẩm hữu cơ tươi ngon và giữ lại tối đa hương vị tự nhiên. (tài liệu tham khảo)

3. Nguồn gốc xuất xứ rõ ràng

Để được gọi là thực phẩm hữu cơ, những thực phẩm này phải trải qua một quá trình đánh giá vô cùng nghiêm ngặt, lấy chứng nhận dành riêng cho dòng thực phẩm hữu cơ của một số cơ quan đánh giá uy tín như USDA (Mỹ), EU (châu Âu), JAS (Nhật)…

Trong những chứng nhận này, chứng nhận thực phẩm hữu cơ theo tiêu chuẩn châu Âu – EU (biểu tượng chiếc lá) là tiêu chuẩn cao nhất với sự công nhận của 47 quốc gia trên thế giới.

Sản phẩm phải trải qua quá trình kiểm tra nghiêm ngặt từ lúc nguyên liệu được nuôi, trồng ở trang trại cho đến khi được chế biến và đóng gói thành phẩm để đạt được chứng nhận hữu cơ Châu Âu.

Hiện nay, ở Việt Nam có rất nhiều các sản phẩm ăn dặm được chế biến sẵn có nguồn gốc từ hữu cơ, nhập khẩu từ những quốc gia có vùng nuôi trồng hữu cơ uy tín. Mẹ có thể dễ dàng chọn lựa thực đơn ăn dặm cho bé yêu, hay đổi món thường xuyên để giúp bé không bị ngán.

Trong đó, các mẹ có thể tìm đến các sản phẩm của BabyBio. Tất cả sản phẩm của BabyBio đều được sản xuất tại Pháp với quy trình quản lý chất lượng nghiêm ngặt, đạt các chứng nhận chuẩn hữu cơ từ ECOCERT Châu Âu, không chỉ kiểm soát thành phần sản phẩm mà còn cả quá trình sản xuất và đóng gói, đảm bảo các tiêu chuẩn:

• Hạt giống không được sử dụng loại biến đổi gen
• Không sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu trong quá trình nuôi trồng
• Các vật phẩm phải được lưu trữ và sản xuất trong một nhà xưởng thân thiện với môi trường, đảm bảo chất lượng nguyên liệu và bao bì

Sản phẩm ăn dặm hữu cơ của BabyBio với nguồn nguyên liệu đạt tiêu chuẩn cao, được lựa chọn kỹ lưỡng, không bổ sung muối, glutein, chất bảo quản sẽ giúp tránh nguy cơ dị ứng hay ngộ độc với các thành phần hoá học và an toàn cho hệ tiêu hoá còn non nớt của bé.

Theo một khảo sát, trên 300 bà mẹ có con nhỏ tại Pháp, 85% người dùng đã đánh giá cao và cho biết sẵn sàng cho bé ăn dặm bằng thực phẩm hữu cơ BabyBio.

Nước mắm là gia vị phổ biến trong mỗi bữa ăn Việt, giúp cho món ăn thêm đậm đà. Với trẻ sơ sinh, liệu có tốt khi sử dụng nước mắm cho trẻ ăn dặm? Bố mẹ cùng tìm hiểu các lưu ý quan trọng khi bổ sung thứ gia vị này trong khẩu phần ăn của bé.

Thời điểm phù hợp để dùng nước mắm cho trẻ ăn dặm

Bé bắt đầu ăn dặm từ 4 đến 6 tháng tuổi sau khi sinh. Lúc này, mẹ không nên thêm nước mắm hoặc muối vào món ăn. Mẹ có thể cho con yêu ăn dặm với cháo hoặc bột, thịt, cá, trứng, rau và 1 thìa cà phê dầu ăn.

Các loại thực phẩm trên đã chưa một lượng muối cần thiết để bé hấp thụ. Ở giai đoạn này, nếu thiếu muối, cơ thể trẻ sẽ thích nghi bằng cách giảm đào thải natri qua đường nước tiểu và mồ hôi.

Kể từ 8 tháng tuổi, trẻ con cần nạp thêm nhiều chất dinh dưỡng bên cạnh sữa mẹ và sữa công thức. Với các sản phẩm bột ăn liền đã nêm sẵn, mẹ không cần thêm nước mắm.

Vì các thương hiệu bột đã tính toán lượng muối thích hợp trong thực phẩm (0,5 đến 1g/ngày). Khi khẩu phần ăn chuyển sang bột xay hay cháo xay, mẹ tập cho bé ăn với ⅓ thìa nước mắm. Đây là lượng gia vị vừa đủ để đảm bảo sự phát triển thận của bé cưng.

Đối với các bé từ 12 tháng đến 24 tháng tuổi, bé có thể ăn cháo đặc hoặc cơm nát, kèm theo thịt, cá… rau, 1 giọt dầu ăn và ½ đến 1 thìa nước mắm. Lượng i-ốt cần thiết trong nước mắm đảm bảo sự cân bằng trong phát triển thể chất và trí não của trẻ nhỏ.

Ngoài ra, i-ốt còn chứa trong các thực phẩm tự nhiên khác như cá biển, trứng cá, thịt bò, trứng gà hay các thức ăn như tảo biển, rau xanh…Mẹ có thể bổ sung i-ốt cho bé với khẩu phần ăn có các nhóm đồ ăn trên.

Lựa chọn nước mắm ngon cho bé

Có rất nhiều thương hiệu nước mắm cho trẻ ăn dặm trên thị trường. Mẹ cần lưu ý các tiêu chí sau để chọn được nhãn hiệu tốt, an toàn cho con cưng.

• Màu sắc: Mẹ hãy dốc ngược chai mắm lên. Nếu nước mắm có màu vàng nhạt hoặc màu cánh gián không bị vẩn đục hay có cặn dưới đáy chứng tỏ nước mắm ngon. Nếu nước mắm có màu lạ như xanh xám, mẹ không nên mua nhé.
• Mùi vị: Mẹ có thể thử nước mắm trước khi cho vào thức ăn. Nếu vị nước mắm nhạt, có mùi thơm thì phù hợp vì độ mặn thấp. Nếu nước mắm có mùi gắt, vị mặn chát đầu lưỡi, mẹ đừng dùng cho bé ăn dặm nhé.
• Độ đạm: Nước mắm ngon thường sẽ có độ đạm cao. Mẹ có thể đọc thông tin trên bao bì để lựa chọn sản phẩm nước mắm ngon cho bé

Hướng dẫn sử dụng nước mắm

Như đã chia sẻ, khi trẻ bắt đầu ăn dặm, mẹ chỉ nêm vào bột/cháo vài giọt cỡ ⅓ thìa nước mắm. Ở các tháng tiếp theo, mẹ nên cho khoảng ½ đến 1 thìa cà phê nước mắm vào bột/cháo. Lượng nước mắm còn tùy thuộc khẩu phần ăn của trẻ trong ngày.

Nêm nước mắm sai cách sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ nhỏ. Với liều lượng vượt mức cho phép, bé có thể có nguy cơ mắc bệnh hư thận, huyết áp cao, rối loạn nhịp tim.

Vì thế, mẹ nên bổ sung nước nắm và các gia vị khác theo đúng độ tuổi để tránh gây quá tải các cơ quan nội tạng.

[inline_article id=111891]

Cách nấu bột ăn dặm với nước mắm

Các thực phẩm tươi sống như thịt, cá… cần được băm nhuyễn/nghiền nát rồi pha với nước sôi để nguội. Sau đó, mẹ nấu bột, hòa tan với nước và khuấy đến khi bột chín.

Cho tiếp rau củ, đậy nắp và tiếp tục nấu cho đến khi sôi trở lại. Tắt bếp và cho thêm dầu và nước mắm ngay. Nếu cho thêm trứng gà, mẹ có thể đánh trứng với rau cho tan đều rồi cho vào sau khi bột chín.         

Lưu ý bảo quản nước mắm

Sau khi sử dụng, mẹ nhớ đậy kín nắp. Để bảo quản chai mắm, mẹ để nơi khô ráo, tránh nhiệt độ cao, tránh ánh nắng mặt trời. Sự thay đổi nhiệt độ môi trường có thể làm nước mắm bị lắng muối, vẫn an toàn với sức khỏe của trẻ con.

Mẹ đã nắm rõ các lưu ý quan trọng khi sử dụng nước mắm cho trẻ ăn dặm chưa? Nhờ các kiến thức bổ ích, mẹ có thể chuẩn bị các khẩu phần ăn dặm vừa ngon đậm đà vừa an toàn cho sức khỏe của bé cưng.

Từ tháng thứ 7 đến 24, trẻ biếng ăn hay không cũng cần được bổ sung 3mg kẽm mỗi ngày. Nhu cầu này có xu hướng tăng nhanh hơn trong giai đoạn dậy thì. Vậy kẽm có trong những thực phẩm nào? Đâu là thức ăn giàu kẽm cho trẻ? Cách bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn là gì?

1. Tác dụng của kẽm với sức khỏe trẻ nhỏ

Kẽm tham gia vào rất nhiều thành phần các enzyme trong cơ thể, giúp tăng tổng hợp protein, phân chia tế bào, thúc đẩy sự tăng trưởng, tăng cảm giác ngon miệng nên rất quan trọng đối với trẻ em.

Kẽm kích thích hoạt động của khoảng 100 enzyme; là những chất xúc tác phản ứng sinh hóa trong cơ thể. Nó giúp phát triển và duy trì hoạt động hiệu quả của hệ thống miễn dịch, cần thiết cho việc bảo vệ cơ thể trước bệnh tật; làm vết thương mau lành, giúp bảo vệ vị giác và khứu giác và cần thiết cho sự tổng hợp DNA.

Thiếu kẽm, sự chuyển hóa của các tế bào vị giác bị ảnh hưởng, gây biếng ăn do rối loạn vị giác. Cơ thể cũng sẽ chậm và ngừng phát triển; sự phân chia tế bào sẽ khó xảy ra nên ảnh hưởng trầm trọng đến sự tăng trưởng.

Trẻ biếng ăn, không được cho bổ sung kẽm sẽ bị ảnh hưởng như thế nào?

Trẻ em thiếu kẽm thường biếng ăn, còi cọc và chậm lớn. Bổ sung kẽm cho trẻ suy dinh dưỡng thấp còi (kém phát triển về chiều cao); có tác dụng phục hồi rõ rệt cả về tốc độ phát triển chiều cao và cân nặng, làm tăng nồng độ hormone IGF-1, một yếu tố tăng trưởng quan trọng của cơ thể.

Theo nghiên cứu của tác giả Castillo – Duran, việc bổ sung kẽm cho trẻ sinh ra nhẹ cân so với tuổi thai cho thấy có sự tăng trưởng tốt về chiều cao và cả cân nặng trong 6 tháng đầu đời.

Như vậy để trẻ có chiều cao tốt; trong chế độ ăn của bà mẹ từ lúc có thai cho đến chế độ ăn của con sau khi sinh đều phải có đầy đủ kẽm.

Không chỉ có tác dụng với thể chất; tình trạng thiếu kẽm còn ảnh hưởng xấu đến tinh thần, làm dễ nổi cáu. Nguyên nhân do kẽm giúp vận chuyển canxi vào não; mà canxi là một trong những chất quan trọng giúp ổn định thần kinh.

2. Nhu cầu kẽm theo độ tuổi phát triển của trẻ

Tùy theo độ tuổi của trẻ, nhu cầu kẽm cũng có thể thay đổi khác nhau.

• Trẻ từ 0 – 6 tháng tuổi: 2mg/ngày.
• Trẻ từ 7 – 11 tháng: 3 mg/ngày.
• Trẻ từ 1 – 3 tuổi: 3mg/ngày.
• Trẻ từ 4 – 8 tuổi: 5mg/ngày.
• Trẻ từ 9 – 13 tuổi: 8 mg/ngày.
• Từ 14 tuổi trở lên: Trong khi các bé trai cần khoảng 11 mg/ngày thì các bé gái chỉ cần khoảng 9 mg/ngày.

Tuy nhiên, trong điều kiện chuẩn nhất, bé cũng chỉ có thể hấp thu khoảng 30% hàm lượng kẽm. Còn phần lớn sẽ được đào thải ra ngoài thông qua dịch ruột, dịch tụy, nước tiểu và mồ hôi.

Chính vì vậy, nếu không chú ý, mẹ rất dễ khiến bé bị thiếu kẽm do chế độ dinh dưỡng hàng ngày không đáp ứng đủ nhu cầu của bé.

3. Nguyên nhân thiếu kẽm ở trẻ em

Lý giải nguyên nhân thiếu kẽm ở trẻ em Việt còn cao, Ths-BS. Trần Khánh Vân cho rằng bữa ăn hằng ngày của người Việt Nam hiện thiếu các thực phẩm giàu kẽm, chất lượng của bữa ăn kém, thiếu thức ăn có nguồn gốc động vật.

Riêng đối với trẻ biếng ăn, khẩu phần ăn của trẻ không phong phú. Hơn nữa, do cách chế biến thức ăn không hợp lý làm làm mất hàm lượng kẽm trong thức ăn.

Ngoài ra, trẻ cũng hay mắc các bệnh trẻ em về nhiễm trùng (ho, viêm đường hô hấp ở trẻ, tiêu chảy…) phải sử dụng nhiều kháng sinh dẫn tới hàm lượng kẽm trong cơ thể trẻ bị giảm.

Do đó, mẹ cần biết cách bổ sung kẽm cho trẻ, đặc biệt là bé biếng ăn; để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho con.

>> Xem thêm: Vì sao cần bổ sung kali cho bé? Nguồn thực phẩm giàu kali

4. Bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn như thế nào?

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, để bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn, mẹ nên cho bé ăn những loại thực phẩm giàu kẽm như hàu, trai, sò, thịt nạc đỏ (lợn, bò), ngũ cốc thô và các loại đậu. Cá, các loại rau củ và trái cây cũng chứa kẽm nhưng không nhiều.

Với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, mẹ nên cho bé bú mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu đời để có thể bổ sung thêm lượng kẽm cần thiết. Vì so với sữa công thức và sữa tươi, lượng kẽm trong sữa mẹ dễ hấp thu hơn nhiều.

Ngoài ra, để tăng khả năng hấp thu kẽm, ngoài bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn; mẹ cũng nên bổ sung vitamin C thêm cho bé.

4.1 Cách bổ sung kẽm cho bé bị suy dinh dưỡng

PGS-TS. Nguyễn Thị Lâm – nguyên Phó Viện trưởng Viện dinh dưỡng Quốc gia, cho biết, các mẹ có thể bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn qua các thực phẩm giàu kẽm hàng ngày như:

Tôm đồng, lươn, hàu, sò, gan lợn, sữa, thịt bò, lòng đỏ trứng, cá, đậu nành, các hạt có dầu (hạnh nhân, hạt điều, đậu phộng), cùi dừa già, khoai lang…

4.2 Cách bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn 

Thiếu kẽm cũng dẫn tới chán ăn và mất cảm giác ngon miệng ở trẻ. Bổ sung kẽm cho bé biếng ăn từ những thực phẩm bé yêu thích như: sô cô la đen, bơ sữa, ngũ cốc nguyên hạt, hải sản, v.v. sẽ giúp con cải thiện sức khỏe của mình và ăn ngon miệng hơn.

4.3 Cách bổ sung kẽm cho bé sơ sinh

Với trẻ dưới 6 tháng tuổi, nguồn kẽm tốt nhất và dễ hấp thu nhất chính là sữa mẹ. Tuy nhiên, lượng kẽm trong sữa mẹ sẽ giảm dần theo thời gian.

Vì thế, người mẹ cần duy trì lượng kẽm trong sữa; cũng như bổ sung thêm kẽm cho trẻ biếng ăn qua các bữa ăn dặm để đảm bảo cho sự phát triển của trẻ.

5. Thực phẩm bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn

Kẽm có nhiều trong các loại thực phẩm nguồn gốc động vật. Thực phẩm có nguồn gốc thực vật thường chứa ít kẽm và có giá trị sinh học thấp do khó được hấp thu.

Nguồn thức ăn nhiều kẽm từ động vật như sò, hàu, thịt bò, cừu, gà, lợn nạc, sữa, trứng, cá, tôm, cua.

Nguồn thực phẩm gốc thực vật giàu kẽm để bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn gồm mầm lúa mì, hạt bí ngô, ca cao và socola, các loại hạt (nhất là hạt điều), nấm, đậu, hạnh nhân, táo, lá chè xanh…

6. Giải đáp thắc mắc về việc bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn

6.1 Cho trẻ uống kẽm vào thời điểm nào trong ngày?

Lượng kẽm hấp thu hàng ngày là cần thiết để duy trì mức độ khỏe mạnh trong cơ thể; nên khi bé có biểu hiện hoặc có nguy cơ thiếu hụt kẽm thì rất cần phải bổ sung khoáng chất vi lượng này.

Mẹ nên cho trẻ uống kẽm vào thời điểm nào trong ngày? Để bổ sung kẽm cho cơ thể hấp thu tốt, bạn nên cho bé uống kẽm sau bữa ăn 30 phút và thời gian bổ sung là 2-3 tháng sau đó ngưng. Khi bé uống kẽm, bạn có thể bổ sung thêm các loại vitamin A, C, B6 vì những chất này có khả năng tăng sự hấp thu kẽm.

6.2 Kẽm cho trẻ em loại nào tốt?

Có thể bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn bằng các loại thuốc có bán tại nhiều hiệu thuốc tây. Tuy nhiên, bổ sung các thực phẩm giàu kẽm hằng ngày sẽ có kết quả tốt hơn so với dùng thuốc.

Với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, mẹ nên cho bé bú mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu đời để có thể bổ sung thêm lượng kẽm cần thiết. Vì so với sữa công thức và sữa tươi, lượng kẽm trong sữa mẹ dễ hấp thu hơn nhiều.

Ngoài ra, để tăng khả năng hấp thu kẽm, mẹ cũng nên bổ sung vitamin C thêm cho bé.

6.3 Nguy cơ khi thiếu kẽm ở trẻ là gì?

Tham gia vào quá trình hình thành các loại enzyme và tổng hợp protein của cơ thể; kẽm có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phát triển cân nặng và chiều cao của trẻ.

Theo nhiều nghiên cứu, việc bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày sẽ giúp trẻ cải thiện đáng kể cân nặng và chiều cao của mình.

Nhờ có kẽm, hoạt động của các tế bào miễn dịch trong cơ thể cũng được đẩy mạnh hơn; giúp các vết thương mau lành hơn. Theo đó, thiếu kẽm có thể gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của các tế bào miễn dịch, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn, tiêu chảy cấp, viêm đường hô hấp…

Ngoài ra, thiếu kẽm sẽ làm ảnh hưởng đến hoạt động của các tế bào vị giác, có thể dẫn đến biếng ăn do rối loại vị giác.

>> Xem thêm: Nên bổ sung vitamin D cho trẻ đến khi nào là đủ?

Khi nào cần bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn? Khi trẻ bị tiêu chảy kéo dài, sức đề kháng kém… mẹ nên bổ sung kẽm cho trẻ (WHO đã đưa kẽm vào phác đồ điều trị tiêu chảy bên cạnh nước điện giải oresol).

Kẽm có tác dụng làm tăng nhanh sự tái tạo niêm mạc, tăng lượng enzyme ở diềm bàn chải của tế bào ruột, tăng miễn dịch tế bào, tiết kháng thể giúp giảm tỷ lệ mắc và mức độ trầm trọng của các bệnh nhiễm trùng, giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ.

Chính vì thế, mẹ đừng quên bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn nhé! Hãy đăng nhập vào MarryBaby để cập nhật thông tin mới nhất về chăm sóc sức khỏe bé cưng!