Năm đầu đời của bé sẽ đầy ắp những cột mốc thú vị. Để mang đến cho con một khởi đầu hoàn hảo, hãy tìm hiểu ngay việc nuôi con bằng sữa mẹ, dinh dưỡng cho bé đến các mẹo chăm sóc con hàng ngày.
Trao đổi với tiếp viên hàng không trước khi bạn rời chỗ ngồi để đi thay tã cho bé. Các hãng hàng không có những qui định khác nhau liên quan đến thời điểm được phép rời khỏi chỗ ngồi và vào nhà vệ sinh. Nếu bạn không biết chắc chắn phải đi đâu, nên hỏi tiếp viên xem xem buồng tắm hay buồng vệ sinh nào có bàn thay tã và hỏi về nơi thích hợp để vứt bỏ tã bẩn.
Bước 2
Ẵm bé lên cùng túi “đồ nghề” của mình rồi hướng về nhà vệ sinh. Mở bàn thay tã ra và lau chùi kỹ lưỡng bằng khăn lau kháng khuẩn. Nếu không có miếng khăn lau nào, hãy đảm bảo rằng bé yêu không chạm tay vào chiếc bàn thay tã.
Bước 3
Đặt miếng lót lên bàn thay tã trước khi cho bé nằm trên miếng lót. Nếu bạn không có miếng lót, phủ mặt bàn bằng một lớp khăn giấy. Nếu cục cưng của bạn quá khổ so với bàn thay tã, giữ bé đứng yên trên sàn.
Bước 4
Thay tã sạch cho bé. Đặt bất kỳ miếng khăn lau đã dùng xong nào vào chiếc tã bẩn trước khi gập nó lại và cố định bằng phần dán dính. Thay tã cho bé yêu trước khi rửa ráy cẩn thận tay của bé và bạn trong bồn rửa.
Bước 5
Vứt tã bẩn theo hướng dẫn của tiếp viên hàng không. Cô ấy sẽ báo bạn được phép bỏ tã vào thùng rác trong nhà vệ sinh hay không. Tuy nhiên, có thể hãng hàng không có quy định riêng nào đó, và cô ấy sẽ hướng dẫn bạn bỏ tã bẩn ở nơi khác.
Bước 1
Đặt con lên cân để biết cân nặng của bé. Nếu không có cân dành riêng cho trẻ sơ sinh, bạn nên đưa con đến phòng khám. Một lựa chọn khác là bạn bước lên cân, rồi cân hai mẹ con cùng nhau sau đó trừ đi trọng lượng của mẹ để tính ra trọng lượng của bé, theo lời khuyên từ website Pampers.
Bước 2
Kiểm tra giới hạn trọng lượng cho các loại tã bạn đang sử dụng. Các giới hạn trọng lượng có khuynh hướng trùng nhau trong mức dao động cho phép. Ví dụ, một cỡ tã có thể lên đến 12kg và size tiếp theo có thể bắt đầu ở mức 11 kg.
Đừng quên thay đổi size tã cho phù hợp với tốc độ phát triển của bé, mẹ nhé
Bước 3
Hãy so sánh trọng lượng của bé với hạn mức trọng lượng trong size tã hiện tại và size lớn kế tiếp để xem điểm rơi của nó. Nếu số kg của con rơi trực tiếp vào một phạm vi không thuộc khoảng bị trùng, có lẽ cục cưng của mẹ vẫn còn chút không gian rộng rãi trong cỡ tã hiện tại. Nếu cân nặng đó nằm trong phạm vi gối đầu, ước lượng độ vừa vặn để xem liệu bạn có nên tăng lên một size tã cho con hay không.
Bước 4
Kiểm tra chiếc tã hiện tại của bé để xem nó vừa vặn với con đến đâu. Nếu bạn phát hiện các vết đỏ xuất hiện trên đùi và bụng ở vị trí phần thun của tã, có lẽ tã này quá nhỏ. Ngoài ra, nếu bạn thấy chiếc tã có vẻ ôm quá sát vào bé, nó cũng thuộc dạng chật chội. Bạn còn có thể nhận ra cỡ tã hiện tại của bé quá nhỏ nếu các chất bẩn bị rò rỉ.
Bước 5
Thử tăng cỡ tã lên một size để xem nó có thấm hút tốt hơn và khiến bé yêu thoải mái hơn không. Nếu tình trạng rò rỉ dừng lại và tã trông vừa vặn hơn, cục cưng nhiều khả năng đã sẵn sàng để được nâng size tã. Nếu bạn nhận thấy khe hở hơi nhiều ở chân và eo của bé, chiếc tã này có thể quá lớn đối với con. Nên đợi cho bé tăng thêm 0,5 hoặc 1kg rồi sau đó thử lại.
Bước 1
Kiểm tra độ co giãn quanh chân bé. Đặt ngón tay của bạn giữa chân của bé và tã lót. Nâng lên một chút để xem có khoảng co giãn nào không. Nếu không, nghĩa là tã lót quá nhỏ. Một cách thứ hai để kiểm tra là mở tã của bé ra. Nhìn vào khu vực quanh chân bé ở chỗ tã bó vào. Nếu khu vực này có màu đỏ, đúng là tã quá chật.
Bước 2
Khi thay tã cho bé, đóng các miếng dính trên mặt trước của tã và để ý xem chúng có đóng lại dễ dàng không hay bạn phải kéo căng các miếng dính mới đóng được. Nếu bạn phải kéo ra, vậy là tã quá chật với bé cưng rồi đấy!
Mặc tã cho bé quá chật cũng là một nguyên nhân dễ gây hăm tã
Bước 3
Nhìn vào chỗ thắt eo của tã, nơi bạn dán các miếng dính với nhau. Lưng tã, hoặc phần trên cùng của tã, nên nằm ở vị trí khoảng 2,5 cm dưới rốn của bé. Nếu vòng eo cách hơn 5 cm dưới rốn của bé, chiếc tã này quá nhỏ.
Bước 4
Xem xét độ vừa vặn của chiếc tã với bé. Một chiếc tã thích hợp sẽ không bó chặt hết phần cơ thể chính mà chỉ ôm vừa gọn quanh eo và chân. Nếu tã ôm chặt và khít mông của bé, nó được xem là chiếc tã quá nhỏ.
Bước 5
Quan sát độ rò rỉ và căng phồng. Nếu tã quá nhỏ, bạn sẽ để ý thấy sự rò rỉ xuất hiện thường xuyên hơn và tã có thể bị căng phồng hay rách toạc vì nó không vừa vặn và không còn chứa nổi những gì em bé thải ra.
Một khi da bị kích thích sẽ chuyển thành màu đỏ, nóng lên, khô ráp và có thể dẫn tới các dạng nhiễm trùng. Những chất kích ứng phổ biến nhất là phân, nước tiểu, vi khuẩn từ nước tiểu và phân, chất tẩy, hương thơm và thuốc nhuộm từ tã giấy, khăn ướt cho trẻ em… Thuật ngữ “hăm tã” dùng để mô tả các tình trạng da khác nhau ở vùng mặc tã.
Viêm da phồng rộp (phồng rộp do tã): Đây là dạng phổ biến nhất của hăm tã. Nó có thể khiến cho vùng sinh dục và các nếp gấp ở đùi, mông đỏ lên và sưng phồng. Phồng rộp da do chính tã gây ra hoặc vì trẻ mặc tã ướt và bẩn quá lâu. Dạng hăm này thường xuất hiện rồi tự biến mất, có thể thoa thuốc mỡ loại nhẹ; nó chỉ khiến bé hơi khó chịu, miễn là không trở nên phức tạp vì một chứng nhiễm trùng phụ.
Viêm da dị ứng (Eczema: chàm bội nhiễm): Kiểu hăm này thể hiện dưới dạng các mảng đỏ đóng vảy trên chân và vùng háng. Nó có thể kéo sang các vùng khác của cơ thể trong lúc lan ra khu vực mặc tã ở những bé thuộc phạm vi 6 – 12 tháng tuổi. Có nhiều nguyên nhân gây ra viêm da dị ứng như chất gây dị ứng, chất kích ứng, các yếu tố môi trường và di truyền. Điều trị bằng thuốc mỡ chuyên dụng hoặc thuốc theo toa.
Viêm da candidal (nhiễm trùng nấm men): Dạng hăm này nhẹ và làm bé đau, xuất hiện ở những nếp gấp tại bộ phận sinh dục, chân và nếp gấp giữa bụng với đùi của bé. Nó sẽ bắt đầu bằng những nốt đỏ nhỏ dần dần hiện ra nhiều hơn và hình thành một mảng đỏ rực lan rộng dễ thấy. Nguyên nhân phổ biến nhất của dạng hăm tã này là do bạn cho trẻ dùng thuốc kháng sinh. Có thể điều trị với kem đặc trị do bác sĩ kê toa.
Hăm tã sẽ khiến bé khó chịu và quấy khóc
Viêm da quanh hậu môn: Vệt đỏ đổi màu từ đỏ tươi sang đỏ sẫm quanh hậu môn là dấu hiệu nhận biết điển hình. Tình trạng này thường gặp ở các bé bú sữa bình vì phân của các bé chứa nhiều kiềm hơn mức bình thường. Dạng viêm này thường không xuất hiện ở trẻ bú sữa mẹ cho đến sau khi bé tập ăn dặm. Đa số trẻ sơ sinh đều sẽ gặp phải tình trạng này ở một giai đoạn nào đó trong những năm đầu đời.
Bệnh chốc lở: Đây là dạng hăm tã được nhận biết bằng những mảng cứng nâu vàng, mụn nhọt hay vết phồng giộp đầy mủ kèm theo nhiều nốt đỏ xung quanh. Nó có thể bao phủ phần mông, bụng dưới, hậu môn, rốn và đùi sau đó lan ra các phần khác trên cơ thể. Bệnh chốc lở do vi khuẩn gây ra (streptococci hoặc staphylococci). Nếu cho rằng chứng hăm tã ở bé là nhiễm trùng vi khuẩn, mẹ nên báo với bác sĩ ngay lập tức để được kê thuốc thoa hoặc thuốc kháng sinh dạng uống.
Viêm da ngấn tã: Một dạng kích ứng da xảy ra do rìa hoặc mép tã cọ xát vào da. Dấu hiệu nhận biết là da tấy đỏ và bị kích thích. Chứng hăm tã này xuất hiện ở nếp gấp của chân hoặc bụng trên và sẽ nặng hơn do chất ẩm và hơi nóng. Có thể điều trị bằng phấn chuyên dụng hoặc thuốc mỡ không cần kê toa.
Viêm da cọ xát: Các nếp gấp da cọ xát lẫn nhau và gây ra một dạng hăm tã trên làn da nhạy cảm của bé. Cách nhận biết là trên da xuất hiện những vùng bị ửng đỏ ở các nếp gấp giữa đùi với bụng và thỉnh thoảng ở nách. Thông thường nó được điều trị bằng thuốc mỡ hoặc phấn không kê toa.
Bú bình và bú mẹ có tác động tới hệ tiêu hóa và miễn dịch của em bé không? Mẹ nên cho trẻ bú bình như thế nào cho đúng cách. Hãy cùng Marry Baby tìm hiểu ngay sau đây nhé.
Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh bú mẹ và bú bình
Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh bú mẹ và bú bình hoàn toàn khác biệt, theo nghiên cứu gần đây của trường đại học California, Mỹ. Mẹ nên tiếp nhận thông tin này thế nào?
Theo nghiên cứu gần đây của các chuyên gia khoa học đến từ trường đại học California, Mỹ, khỉ con bú sữa mẹ phát triển hệ thống miễn dịch hoàn toàn khác biệt so với khỉ bú bình. Các nhà nghiên cứu mong đợi sự hình thành các lợi khuẩn tốt cho hệ miễn dịch của khỉ bú bình qua những chế độ dinh dưỡng khác nhau. Tuy nhiên, kết quả hoàn toàn ngược lại với mong đợi, khỉ bú bình chứa quá ít tế bào T và TH17, hai “chiến binh” giúp chiến lại bệnh nhiễm khuẩn salmonella và các mầm bệnh khác.
Sự khác biệt bắt đầu xuất hiện ồ ạt khoảng vài tháng sau khi khỉ con cai sữa. Mặc dù ăn một chế độ như nhau nhưng khỉ bú mẹ lại sở hữu hệ miễn dịch vượt trội hơn hẳn. Chức năng miễn dịch của trẻ sơ sinh được hình thành nhờ nhiều vi khuẩn có lợi.
1. Khác biệt lớn khi ở mốc sáu tháng tuổi
Đường trong sữa mẹ giúp phát triển vi khuẩn có lợi, hơn nữa có hỗ trợ xây dựng nên hệ thống tế bào miễn dịch cần thiết cho sức khỏe bé.
Quay trở lại với nghiên cứu trên, khỉ con khi sinh ra hầu như không có tế bào TH17, và phải nhân lên số lượng trong suốt 18 tháng đầu tiên trong 2 năm đầu đời. Tế bào quan trọng này giúp chống lại rất nhiều sự xâm nhập của cá vi khuẩn gây hại, trong đó có SIV, tương tự với HIV ở loài người.Với kế hoạch nghiên cứu cho hai nhóm khỉ con bú mẹ và bú bình trong 12 tháng, nhưng chỉ đến 6 tháng, các nhà khoa học đã xác định được những khác biệt rõ ràng ở hệ miễn dịch của hai nhóm.
Cụ thể, khỉ bú mẹ chứa lượng lớn vi khuẩn prevotella và ruminococcus, giúp ngăn ngừa các bệnh răng miệng và tiêu hóa. Trong khi đó, khỉ bú bình lại chứa nhiều vi khuẩn clostridium, giúp hạn chế chứng ngộ độc thực phẩm. Nhìn chung, lượng vi khuẩn có lợi ở khỉ bú mẹ nhiều hơn, đa dạng hơn hẳn khỉ bú bình. Điều này đồng nghĩa, khỉ bú mẹ sẽ ít có nguy cơ mắc bệnh hơn.
Đường trong sữa mẹ giúp phát triển vi khuẩn có lợi, hơn nữa có hỗ trợ xây dựng nên hệ thống tế bào miễn dịch cần thiết cho sức khỏe bé.
2. Sự phát triển của vi khuẩn đường ruột khi 12 tháng tuổi
Đến 12 tháng tuổi, 2 nhóm khỉ cho thấy sự tương phản đáng kể, sự khác biệt tập trung tuy vẫn nằm ở các tế bào T. Nhóm khỉ bú mẹ sở hữu lượng lớn tế bào T, đã được “trang bị” tốt hơn để tiết ra các hóa chất bảo vệ tên là cytokines.
Đây là lần đầu tiên có nghiên cứu chỉ ra rằng đặc điểm hệ miễn dịch của con người được hình thành từ những tháng đầu đời. Nghiên cứu chỉ ra rằng hệ vi sinh vật đường ruột có trong những năm đầu đời ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng sức khỏe sau này.
Axit arachidonic, kích thích việc sản xuất tế bào TH17, được tìm thấy rất nhiều trong sữa mẹ. Tóm lại, khi cho trẻ bú sữa công thức, hệ miễn dịch của trẻ hoàn toàn được phát triển theo hướng khác biệt so với trẻ bú mẹ. Nghiên cứu không chứng minh được vấn đề cho con bú mẹ sẽ giúp con khỏe mạnh hơn so với cho con bú bình. Đây chỉ là bước đầu tiên, chỉ ra được sự khác biệt giữa hệ miễn dịch của trẻ bú mẹ và bú bình mà thôi. Vì vậy, mẹ cũng đừng nên quá lo lắng nếu bé con nhà mình không có điều kiện bú mẹ như các bé khác nhé!
Cho bé bú bình đúng cách
1. Khoảng cách giữa các cữ bú
Tương tự như khi bú sữa mẹ, các mẹ không nên áp dụng cho bé một chế độ chăm sóc quá cứng nhắc khi bé chỉ mới được vài tuần tuổi. Tốt nhất, cứ mỗi 2-3 giờ mẹ hãy cho bé bú một bình sữa hoặc cho bé bú khi đói.
Khi được một tháng tuổi, bé đã sẵn sàng cho việc ăn uống theo đúng thời khóa biểu. Vì lẽ, trẻ sơ sinh bú sữa công thức có xu hướng nặng hơn so với những bé chỉ bú sữa mẹ. Do đó, việc lập thời gian biểu cố định giúp mẹ có thể kiểm soát được lượng sữa bé đã tiêu thụ, ngăn ngừa việc dung nạp quá nhiều.
Mẹ nên cho bé bú mỗi 3-4 giờ một lần
Mẹ nên cho bé bú mỗi 3-4 giờ một lần. Khi bé đạt 4,5kg, bé sẽ cần khoảng 45-90ml sữa trong mỗi lần bú. Lưu ý, đừng ép bé uống thêm một khi bé đã no.
2. Khử trùng
Để đảm bảo an toàn cho bé, tất cả các dụng cụ như bình sữa, núm vú phải được khử trùng trong lần đầu tiên sử dụng. Bạn có thể khử trùng bằng cách luộc trong nước sôi ít nhất 5 phút rồi dùng khăn sạch làm khô chúng. Sau đó, bạn chỉ cần rửa trong nước nóng với xà bông và một bàn chải chuyên dụng là đủ.
Tuy nhiên, nếu bạn pha sữa bằng nước giếng thì nên khử trùng bình sữa thường xuyên. Còn nếu mẹ sử dụng bình nhựa không bị biến dạng khi ở nhiệt độ cao thì có thể khử trùng bằng lò vi sóng, hoặc rửa sạch trong máy rửa chén.
Bên cạnh đó, hầu như tất cả các bố mẹ đều khử trùng nước trước khi pha sữa, đặc biệt khoảng thời gian bé mới chào đời. Tuy nhiên việc này là không cần thiết, trừ trường hợp mẹ dùng nước giếng.
Để tiết kiệm thời gian khử trùng nước, mỗi sáng mẹ nên đun sôi lượng nước đủ dùng cho cả ngày trong khoảng 1 phút. Sau đó, mẹ giữ nước trong bình giữ nhiệt, đợi thêm một chút nhưng không quá 30 phút cho nước nguội dần cho đến khi đạt nhiệt độ không quá nóng.
3. Cách tốt nhất để làm ấm sữa
Sữa ấm hay nguội không phải là vấn đề quan trọng hay ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Nhưng nếu là sữa ấm thì bé sẽ thích thú hơn. Có nhiều cách để mẹ làm ấm bình sữa như: để bình sữa trong 1 tô nước nóng, đặt dưới vòi nước ấm, hoặc sử dụng bình giữ nhiệt.
Nếu bé quen uống sữa nguội thì mọi việc đơn giản hơn nhiều. Mẹ không cần tốn thời gian làm ấm sữa và bé cũng không cần chờ đợi sữa được làm ấm mỗi khi đói bất chợt.
Các mẹ lưu ý đừng bao giờ dùng lò vi sóng để làm ấm sữa. Bình sữa nhựa đặt trong lò sẽ rất dễ biến dạng khi nhiệt độ quá cao. Mặt khác, sức nóng của lò vi sóng cũng có thể làm phân hủy một số chất dinh dưỡng trong sữa.
4. Quan sát sự hài lòng của bé
Trẻ sơ sinh không thể nói, do đó lắng nghe và quan sát là cách duy nhất để bố mẹ hiểu bé. Nếu mẹ nghe tiếng mút ồn ào khi bé uống, thì có thể bé uống quá nhiều không khí. Để hạn chế, hãy giữ bình sữa nghiêng một góc 45º.
Cho bé bú trong tư thế nằm thẳng không chỉ làm tăng nguy cơ nghẹt thở, mà còn có thể khiến sữa chảy vào tai giữa và gây ra nhiễm trùng.
Mẹ cần quan sát để núm vú và cổ bình luôn chứa đầy sữa.
Cuối cùng, mẹ đừng bao giờ dựng đứng bình sữa vì nó có thể làm cho bé bị nghẹt thở.
[inline_article id=4802]
Cho bé uống sữa là khoảng thời gian tuyệt vời, khi bạn có thể nhẹ nhàng ôm con vào lòng và quan sát khuôn miệng nhỏ xíu háu ăn đang thích thú với bữa ăn của mình. Vì vậy, đừng quên tận dụng cơ hội này để được gần bé cũng như thể hiện tình yêu với bé nhiều hơn.
Tháng đầu tiên
Khi bé yêu chưa đầy một tháng tuổi, mỗi ngày bé sẽ làm ướt từ 6 miếng tã trở lên và đi tiêu 3-4 lần. Không có gì là bất thường khi cha mẹ của trẻ sơ sinh phải thay tã cho bé ít nhất 10 lần trong ngày ở giai đoạn đầu đời.
Từ 1 tháng trở lên
Khi được hơn 1 tháng tuổi, bé vẫn sẽ làm ướt từ khoảng 4-6 miếng tã mỗi ngày. Việc đi tiêu phụ thuộc vào độ tuổi cụ thể và loại thực phẩm bé đang ăn nhưng số lần thay tã có xu hướng giảm đi so với tháng đầu tiên. Phân của trẻ sơ sinh thường mềm ít nhất ba tháng đầu vì cục cưng thu nạp hầu hết chất dinh dưỡng từ các chất lỏng.
Số lần thay tã cho bé trong ngày sẽ thay đổi tùy theo độ tuổi
Chú ý những lần thay tã
Để ý lịch thay tã cho bé là điều rất quan trọng, vì tã ướt và bẩn là dấu hiệu cho thấy trẻ đang được ăn uống đầy đủ. Mặc dù trẻ em có xu hướng tiêu tiểu theo các lịch trình khác nhau, bé yêu của bạn cần thay tã ít nhất 6 lần mỗi ngày. Nếu con không thải ra đủ lượng nước tiểu hoặc phân, đó là một dấu hiệu cho thấy bé không nhận đủ chất dinh dưỡng, và bạn nên nói chuyện với bác sĩ. Luôn nhớ rằng số lần đi tiêu giảm sút sau tháng đầu tiên vì đây là lúc ruột của trẻ đang dần hoàn thiện.
Bé lớn hơn và chuyện tập ngồi bô
Cuối cùng, bé yêu của bạn sẽ phát triển đủ để không còn nhu cầu mặc tã. Hầu hết trẻ em kiểm soát được bàng quang của mình lúc 18 tháng tuổi nhưng điều đó không có nghĩa bé đã sẵn sàng về mặt tinh thần để bắt đầu tập ngồi bô. Chỉ khoảng 22% trẻ em không cần mặc tã lúc được 2 tuổi rưỡi nhưng 88% tạm biệt tã lúc 3 tuổi rưỡi. Khi bé con có thể duy trì tình trạng khô ráo mà không cần một lần thay tã nào trong ít nhất hai tiếng liên tục, đến lúc bạn có thể cân nhắc chuyện dạy con cách sử dụng nhà vệ sinh rồi đấy!
Điều này đặc biệt quan trọng với các bà mẹ đang cho con bú vì họ không thể đo lượng sữa mỗi lần bé ăn. Vào ngày thứ tư sau khi chào đời, bé được bú sữa mẹ đầy đủ sẽ làm ướt từ 4 đến 6 chiếc tã và “đi nặng” 2-3 lần mỗi ngày. Trẻ uống sữa công thức cũng cần thay số tã tương tự nhưng có thể đi tiêu ít hơn 1-2 lần.
Theo dõi số lần thay tã cho bé bằng smartphone
Nếu bạn dùng smartphone, ứng dụng trên điện thoại là lựa chọn tốt để đếm lượt thay tã. Thử dùng EatSleep (download miễn phí trên iPhone và iPad) nhé, ứng dụng này cho phép bạn theo dõi số lần thay tã và tã ướt, bẩn hay cả hai. Có thể nhập tất cả thông tin chỉ với một cú chạm nhẹ nhanh chóng và bạn có thể quan sát các xu hướng theo ngày, tuần lẫn tháng. EatSleep còn nổi bật với phần ghi chú để lưu ý những miếng tã có chất thải trông bất thường hoặc thắc mắc dành cho bác sĩ nhi khoa.
BabyConnect (dành cho Android, iPhone và iPad) cũng là một lựa chọn hay với báo cáo dạng đồ họa, biểu đồ xu hướng và các con số trung bình hằng tuần. Thêm một đặc tính tuyệt vời nữa: bạn có thể trao đổi thông tin với chồng, người trông trẻ, vú em và cô bảo mẫu tại nhà trẻ.
Việc theo dõi số lần thay tã cho bé thật sự quan trọng đấy nhé
Theo dõi số lần thay tã cho bé bằng biểu đồ trên giấy
Một số phụ huynh thích dùng hệ thống trực quan để luôn tham khảo được khi cần. Nếu bạn thuộc nhóm này, một lựa chọn lý tưởng là biểu đồ làm sẵn có thể in ra. Hầu hết biểu đồ đều có khung ghi chú ngày, tháng, đồ ăn và số tã bẩn. Chỉ cần đảm bảo bạn đặt nó ở nơi thuận tiện với một cây bút trong tầm tay để dễ dàng theo dõi suốt ngày. Bạn còn có thể dán nó lên tường phía trên bàn thay tã để khỏi quên hoặc in ra vài bản và đặt chúng vào một tấm bìa rời.
Còn nếu bạn có thiên hướng nghệ thuật hoặc viết chữ đẹp, đừng ngần ngại tự làm một biểu đồ riêng trong sổ tay! Với phương pháp này, bạn sẽ linh động ghi chép và chừa nhiều khoảng trống để tóm tắt các ghi chú cùng thắc mắc. Với không gian thoải mái, bạn thậm chí có thể chọn dùng những sticker nhỏ đủ kiểu để đánh dấu tã ướt và tã bẩn. Cuốn sổ này sẽ trở thành vật kỷ niệm thú vị để sau này bạn từ từ xem lại khi bé yêu đã nói lời tạm biệt với tã.
Theo dõi số lần thay tã cho bé bằng cách xếp sẵn tã
Rất đơn giản, chỉ cần đặt sẵn số lượng tã tại một chỗ cố định mỗi sáng, chẳng hạn 10 miếng. Cuối mỗi ngày, đếm số tã còn lại và bạn sẽ biết bé đã dùng bao nhiêu miếng tã. Ví dụ, nếu buổi tối bạn còn lại 2 miếng tã, bạn biết ngay mình đã thay cho bé 8 chiếc tã ướt hoặc bẩn ngày hôm đó. Phương pháp này có lẽ phù hợp nhất cho những bà mẹ có trí nhớ tốt vì bạn sẽ phải nhớ việc đếm số tã còn lại mỗi tối cũng như đặt đúng số tã như cũ vào sáng hôm sau.
-Bước 1: Vệ sinh sạch sẽ bề mặt khu vực chuẩn bị pha chế sữa cho bé.
-Bước 2: Rửa sạch tay bằng xà phòng và nước, sau đó lau khô bằng một khăn sạch hoặc loại khăn chỉ dùng 1 lần.
-Bước 3: Đun sôi một ít nước. Đảm bảo đó phải là nguồn nước sạch. Nếu đun bằng ấm tự động, hãy đợi cho đến khi bình đun tự ngắt. Nếu sử dụng ấm đun trực tiếp trên bếp, đảm bảo nước phải thật sôi.
-Bước 4: Đọc kỹ hướng dẫn có trên bao bì hợp sữa để biết lượng nước và bột sữa chính xác cần pha chế. Sẽ không tốt cho sức khoẻ của bé nếu bạn thêm nhiều hoặc bỏ ít hơn lượng bột sữa đã được quy định.
-Bước 5: Bạn nhớ cẩn thận để tránh bị phỏng. Đổ đúng lượng nước sôi suy định vào bình sữa đã được rửa sạch và tiệt trùng. Nước pha sữa không nên dưới 70 độ C. Do đó, bạn không nên để nước nguội quá 30 phút sau khi tắt bếp.
-Bước 6: Đổ chính xác lượng bột sữa quy định vào bình sữa chứa sẵn nước.
-Bước 7: Trộn đều bằng cách lắc nhẹ bình cho bột sữa hoà tan.
-Bước 8: Để có nhiệt độ sữa khi bé uống phù hợp, cách làm nguội nhanh là để bình dưới vòi nước mát đang chảy hoặc ngâm trong trong một hộp chứa nước lạnh hoặc nước đá. Để tránh sữa bị nhiễm bẩn, chỉ nên ngâm hoặc làm mát phần dưới của bình, tránh dính nước vào nắp bình sữa.
-Bước 9: Lau khô bên ngoài của bình bằng khăn sạch hoặc khăn chỉ dùng 1 lần.
-Bước 10: Kiểm tra độ nóng của sữa bằng cách nhỏ một ít ra mặt trong cổ tay bạn. Nhiệt độ của sữa để bé uống chỉ nên âm ấm, không quá nóng. Nếu bạn thấy vẫn còn nóng, tiếp tục làm nguội sữa thêm chút nữa.
-Bước 11: Cho trẻ bú sữa.
-Bước 12: Đổ bỏ lượng sữa công thức bé uống còn thừa hoặc đã pha nhưng chưa được dùng đến trong vòng 2 giờ.
Theo các tài liệu nhi khoa, trẻ nên được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Mẹ nên kéo dài việc cho bé bú đến khi trẻ ít nhất 12 tháng tuổi và lâu hơn nếu cả mẹ và bé vẫn sẵn sàng.
Mặc dù các chuyên gia đều đồng ý rằng, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh, điều này vẫn không phải là phương án khả thi với tất cả các phụ nữ.
Đối với nhiều bà mẹ, đặc biệt là các bà mẹ phương Tây, quyết định cho con bú mẹ hoặc sữa công thức được căn cứ vào mức độ thoải mái, lối sống và những cân nhắc sức khoẻ cụ thể mà họ có thể có.
Với những người không thể nuôi con bằng sữa mẹ, sữa công thức là một phương án thay thế tốt. Trong trường hợp này, họ thường cảm thấy có lỗi. Tuy nhiên, bạn vẫn có cơ hội gắn bó tốt với trẻ. Điều bạn nên làm là tận dụng bữa ăn của bé để thể hiện tình yêu thương.
Ở phần 1 của bài viết, mời bạn tìm hiểu về những lợi ích thiết thực khi nuôi con bằng sữa mẹ.
Chống lại sự nhiễm trùng
Kháng thể truyền từ mẹ sang con khi bé bú sữa mẹ có thể giúp trẻ giảm sự xuất hiện của nhiều căn bệnh, bao gồm nhiễm trùng tai, tiêu chảy, nhiễm trùng đường hô hấp, viêm màng não.
Những thành phần khác có trong sữa mẹ cũng sẽ giúp hệ miễn dịch của trẻ mạnh lên, ngăn cản sự phát triển của các vi khuẩn có hại làm ảnh hưởng đến sức khoẻ.
Nếu bé được bú sữa mẹ đúng như hướng dẫn, một số nguy cơ dị ứng, hen suyễn, bệnh tiểu đường, béo phì, hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS) cũng được giảm thiểu.
Giàu dinh dưỡng và dễ tiêu hóa
Thường được gọi là “thực phẩm hoàn hảo” cho hệ tiêu hóa của trẻ, các thành phần có trong sữa mẹ như lactose, chất đạm (whey và casein ) và chất béo có thể dễ dàng được hấp thụ trong hệ tiêu hoá còn non yếu của trẻ sơ sinh.
Vì sữa mẹ dễ tiêu hóa, trẻ bú mẹ thường ít mắc các bệnh về tiêu chảy hoặc táo bón.
Sữa mẹ cũng chứa rất nhiều các vitamin và khoáng chất cần thiết cho trẻ. Nếu mẹ khỏe mạnh và cho con bú thì không cần phải bổ sung bất kỳ loại vitamin hoặc dưỡng chất nào thêm cho trẻ, ngoại trừ vitamin D. Đó là lý do mẹ cần cho bé tắm nắng buổi sáng.
Khi so sánh với sữa mẹ, sữa công thức cũng được thiết kế với những dưỡng chất thiết yếu cần cho sự phát triển của bé. Tuy nhiên, sữa công thức không thể giống hoàn toàn với sữa mẹ. Bởi vì quá trình sản xuất sữa mẹ là duy nhất và chưa có nhà máy nào có thể mô phỏng được.
Trẻ cảm nhận được mùi vị khác nhau
Người mẹ cho con bú thường sẽ cần 500 calo mỗi ngày, có nghĩa là mẹ cần ăn nhiều loại thực phẩm. Điều này mang đến cho trẻ các mùi vị khác nhau thông qua việc bú sữa mẹ, tùy thuộc vào loại thực phẩm mà mẹ đã ăn. Do đã làm quen với các hương vị, trẻ bú mẹ cũng dễ dàng làm quen với thực phẩm ăn dặm.
Thuận tiện và miễn phí
Sữa mẹ luôn tươi mới và sẵn sàng. Bạn cũng không cần phải hâm bình sữa lúc giữa đêm khi muốn cho con bú. Sữa mẹ cũng là quà tặng miễn phí dành cho con trẻ.
Lợi ích cho mẹ
Nuôi con bằng sữa mẹ cũng có thể giúp cho những người lần đầu tiên làm mẹ cảm thấy tự tin về khả năng chăm sóc cho con mình. Cho con bú cũng giúp đốt cháy calo và thu nhỏ tử cung, vì vậy các bà mẹ cho con bú có thể lấy lại vóc dáng và trọng lượng nhanh hơn. Ngoài ra, nhiều nghiên cứu cho thấy cho con bú giúp mẹ giảm nguy cơ ung thư vú, cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch, cũng như nguy cơ ung thư tử cung và ung thư buồng trứng.
“Quá tải” hormone
Oxytocin đóng vai trò điều khiển quá trình tiết sữa dưới tác động kích thích của động tác mút vú mẹ. Tuy nhiên, cũng chính loại hormone này là “thủ phạm” khiến nhiều mẹ thấy mệt mỗi lần cho con bú xong cùng với cảm giác u uất thường trực sau khi sinh bé. Không chỉ thế, một số chị em có cơ địa nhạy cảm còn có thể thấy yếu trong người, bứt rứt, toát mồ hôi. Tình trạng này thường chỉ là nhất thời và sẽ biến mất sau vài ngày nhưng nếu nó khiến mẹ cảm thấy đuối sức, cần đi khám bác sĩ sớm các mẹ nhé.
Sụt cân nhanh sau sinh
Sự thật là trong khi nhiều mẹ tìm mọi cách giảm cân sau khi sinh thì cũng có nhiều mẹ khác phải lo lắng vì sụt cân quá nhanh, đặc biệt là những mẹ cho con bú. Tuy nhiên, khoảng 6 tháng sau khi sinh bé, nếu cân nặng của bạn giảm còn như trước khi có thai thì không cần lo lắng nhé. Còn nếu bạn sụt cân nhanh trong vòng 1-3 tháng sau sinh và nhẹ ký hơn trước khi có thai, có thể mẹ bị suy nhược cơ thể do mất sức và ăn uống không đủ chất hoặc tệ hơn là mắc phải bệnh nghiêm trọng. Lúc này mẹ cần đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt nhé.
Cho con bú không chỉ tốt cho sức khỏe của bé mà còn giúp gắn kết mẹ – con
Chảy sữa và phun sữa
Các mẹ sắp có con đầu lòng có thể không hình dung hết được những phiền toái mà chuyện này mang lại nhưng lời khuyên cho bạn là đừng bao giờ ra khỏi nhà mà không có miếng lót ngực. Sữa mẹ khi thì phun tung tóe, khi lại chảy ri rỉ, dường như mẹ không cách nào điều khiển được dòng sữa của mình. Bộ máy sản xuất sữa đặc biệt nhạy có thể “tự động” tiết sữa khi gần tới giờ cho con bú hoặc khi bé khóc đòi bú. Điều này sẽ tạo áp lực vô hình cho không ít các bà mẹ trẻ. Các mẹ cũng nên đem thêm cả đồ sạch để thay nếu chẳng may miếng lót ngực ướt đẫm vì sữa chảy nhé.
Hai ngực không đều sữa
Đừng ngạc nhiên nếu một sáng thức dậy và bạn nhận ra một bên ngực ra nhiều sữa hơn hẳn bên còn lại. Điều này cũng bình thường như chuyện hầu hết phụ nữ có hai bầu ngực lệch nhau. Để tránh tình trạng căng tức ngực, mẹ nên cho bé bú thường xuyên hơn ở bên ngực ra nhiều sữa hoặc cho bé bú cả hai bên với khoảng thời gian bằng nhau nhé.
Bầu ngực bị ngứa ran
Các mẹ dù sinh con đầu hay con thứ, nhỏ tuổi hay lớn tuổi đều có thể gặp phải tình cảnh đầu ti bị khô và ngứa ran. Lý do của chuyện này là do ngực bạn đang điều chỉnh để thích nghi với việc cho con bú. Sẽ là bình thường nếu mẹ chỉ bị ngứa ti khi bé bắt đầu bú mẹ nhưng nếu có kèm thêm sốt và nóng ngực, mẹ nên đi khám vì có thể đã bị nhiểm trùng vú rồi nhé. Mẹ cũng có thể dùng kem chiết xuất từ mỡ cừu (lanolin) để thoa đầu ti nhằm xoa dịu cảm giác ngứa rát đấy.
