Category: Sức khỏe bé sơ sinh

Khi thấy trẻ sơ sinh bị khò khè bất thường, rất có thể trẻ đang bị viêm phế quản, ho, viêm amidan, mềm sụn thanh quản…

1. Cách nhận biết trẻ sơ sinh bị khò khè

Thở khò khè được hiểu là khi bé thở phát ra những tiếng khò khè. Các mẹ có thể nhận được ra dấu hiệu này bằng các áp tai gần miệng hoặc mũi của bé. Đặc biệt là khi bé ngủ, sẽ thấy tiếng thở lạ, có thể không đều và gần giống với tiếng ngáy nhẹ.

Thông thường khi có sự tác động của vi khuẩn, phế quản có thể bị co thắt, sưng, phù nề. Một số bệnh còn tiết dịch gây ứ đọng và tắc nghẽn trong cuống phổi hoặc phế quản, gây khó khăn cho việc hô hấp của trẻ.

2. Nguyên nhân trẻ sơ sinh thở khò khè

Dấu hiệu để nhận biết trẻ sơ sinh bị khò khè là khi áp sát tai gần miệng trẻ mẹ nghe thấy tiếng con thở bất thường. Nó gần giống như tiếng ngáy.

Âm thanh trẻ sơ sinh thở khò khè có thể được nghe rõ từ xa khi bé thở mạnh. Một số nguyên nhân làm trẻ bị khò khè có thể kể đến như sau:

• Viêm amiđan cấp tính đôi khi cũng làm bé bị khò khè có đờm.
• Dị vật ở đường thở cũng có thể gây ra tình trạng này ở trẻ từ 4-5 tháng tuổi.
• Trẻ có thể bị tim bẩm sinh nếu thường xuyên khó thở, khò khè sau sinh, bú kém, da nhợt nhạt, tím tái.
• Các bệnh u xơ sợi thần kinh, bất thường sọ hầu bẩm sinh, khối u ở phổi cũng khiến trẻ sơ sinh bị thở khò khè.
• Nếu bị viêm thanh phế quản cấp tính, trẻ sẽ thường xuyên ho, khàn tiếng và khó thở kèm theo tiếng thở khò khè vào ban đêm.
• Với trẻ dưới một tuổi, thở khò khè có thể là do bị mềm sụn thanh quản, hoặc vùng thanh quản của trẻ bị chèn ép bởi các mạch máu lớn.
• Bé nhỏ dưới 2 tuổi thường bị viêm tiểu phế quản, dị ứng, trào ngược dạ dày. Những dịch trào ngược này có thể chảy vào đường hô hấp, gây tình trạng trẻ sơ sinh thở khò khè.
• Trong thời gian trẻ sơ sinh bị sốt, ho cũng thường hay khó thở, phổi có tiếng ro ro bất thường, và đây chính là dấu hiệu của viêm tiểu phế quản, viêm phế quản hoặc bệnh viêm phổi.
• Bệnh hen suyễn thường có dấu hiệu thở khò khè khi ngủ. Các cơn khò khè cũng thường nặng hơn khi thời tiết thay đổi hoặc khi bé tiếp xúc với khói và các tác nhân gây kích ứng.

3. Trẻ sơ sinh bị khò khè có nguy hiểm không?

Trẻ sơ sinh thường có những triệu chứng thở không đều, lúc nhanh lúc chậm, thỉnh thoảng ngừng thở. Nếu con bạn thở ra tiếng, cha mẹ nên lưu ý âm thanh phát ra như thế nào.

Bởi vì điều này sẽ giúp bạn xác định liệu bé có gặp các vấn về đường hô hấp hay không.

3.1 Trẻ sơ sinh thở tiếng khàn khàn

Tình trạng tắc nghẽn ở thanh quản do nước nhầy thường khiến trẻ phát ra âm thanh khàn khàn khi thở. Đây thường là dấu hiệu của bệnh viêm thanh khí phế quản – chứng bệnh gây phù nề thanh quản, khí quản.

Nó làm cho đường dẫn khí dưới dây thanh âm bị hẹp đi, khiến trẻ sơ sinh bị khò khè do âm thanh thở trở nên nặng hơn.

3.2 Âm thanh tiếng thở của trẻ như tiếng huýt sáo

Tình trạng tắc nghẽn ở mũi sẽ tạo ra âm thanh như tiếng huýt sáo khi thở. Mũi của trẻ thường có lỗ thông khí nhỏ nên chỉ cần có một ít nước nhầy hay sữa bột cũng có thể làm cho lỗ thông khí thu hẹp lại.

Nó cản trở không khí ra vào đường thở và gây ra những âm thanh lạ như tiếng huýt sáo khi bé hít vào và thở ra. Do đó, nếu bạn thông mũi sạch cho bé, tiếng huýt sáo này sẽ không còn.

3.3 Trẻ sơ sinh bị khò khè thở rít

Thở rít là tình trạng âm thanh thở ra – hít vào lớn và gắt, nghe được rõ khi bé hít vào. Tình trạng này sẽ tồi tệ hơn nếu trẻ nằm ngửa. Thở rít có thể là dấu hiệu của bệnh bạch hầu thanh quản hoặc bệnh mềm sụn thanh quản.

[inline_article id=285069]

3.4 Thở dốc bất thường

Viêm phổi có thể làm bé thở nhanh và thở dốc bất thường. Bệnh này do các virus hay vi khuẩn gây nên sự tích tụ các chất lỏng bên trong các phế nang.

Khi bé mắc bệnh viêm phổi, đôi khi bạn sẽ thấy bé thở dốc kèm theo các triệu chứng như xanh tím và ho dai dẳng.

4. Trẻ sơ sinh bị khò khè phải làm sao? Cách điều trị

Vì có nhiều nguyên nhân dẫn đến trẻ sơ sinh bị thở khò khè nên các mẹ nên bình tĩnh, quan sát cẩn thận và thăm khám sức khỏe của bé thường xuyên.

Khi trẻ sơ sinh bị thở khò khè, các mẹ nên tiến hành vệ sinh mũi, họng cho bé sạch sẽ, tránh để ứ đọng đờm trong khoang mũi, luôn giữ hệ tai – mũi – họng của bé được thông thoáng.

Các mẹ có thể dùng nước muối sinh lý để rửa mũi cho trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, mẹ không nên nhỏ quá nhiều, chỉ 2 – 3 giọt là đủ nhé!

Các mẹ có thể tham khảo cách rửa mũi cho trẻ sơ sinh như sau:

• Đặt bé nằm nghiêng, hoặc nghiêng nhẹ đầu bé sang một bên. Nếu dùng lọ nhỏ thì đặt nghiêng phù hợp với độ nghiêng vừa phải để nước chảy từ từ vào khoang mũi bé. Nếu dùng lọ xịt thì đặt vòi phun ở xa vạch an toàn, sát vạch lỗ mũi.
• Nhỏ 2 – 3 giọt vào mũi bé, hoặc ấn nhẹ và nhanh trong 2 – 3 giây.
• Nghiêng đầu bé về bên còn lại và tiến hành nhỏ hoặc xịt tương tự.
• Lưu ý, 5 phút sau các mẹ nên dùng các dụng cụ y tế chuyên dụng để hút dịch nhầy ở 2 lỗ mũi, hoặc dùng tăm bông thấm hút lượng nước nhỏ còn ứ đọng.

• Giữ ấm cho trẻ sơ sinh bi thở khò khè: chủ động giữ ấm cho trẻ để hạn chế bé sổ mũi, tránh việc các bé hay khịt vào, làm cho nước mũi chảy vào cuống họng gây ra ho.
• Cần cho trẻ uống nhiều nước. Uống nước sẽ làm mát và sạch họng bé. Các mẹ có thể pha chút nước chanh vào nước ấm rồi cho con uống để làm sạch dịch hoặc một số đờm còn lại ở cổ họng.
• Sử dụng các bài thuốc dân gian bằng gừng và tỏi. Cho 4 tép tỏi xay/băm nhuyễn vào 250ml nước sôi, cho thêm 5ml nước hành và ít muối rồi cho bé uống nước tỏi 2 – 3 lần/ngày.
• Có thể dùng một lát rễ gừng vắt cho vào nước rồi cho bé uống để làm tăng lưu thông vùng mũi. Những cách này làm sạch đường thở, làm giảm nhiệt và điều trị sổ mũi cho bé.
• Một phương pháp khác rất hiệu quả là bôi tinh dầu tràm vào gan bàn chân của bé vào mỗi buổi tối, hoặc cho vào chậu nước tắm cho bé để tránh sổ mũi, giúp mũi lưu thông, giữ ấm và làm bé dễ ngủ.

>> Mẹ có thể tham khảo: Mách mẹ cách trị khò khè cho trẻ sơ sinh tại nhà đơn giản và hiệu quả nhất

5. Phương pháp chăm sóc trẻ sơ sinh bị khò khè

Khi chăm sóc trẻ sơ sinh bị thở khò khè, mẹ cần lưu ý những vấn đề sau:

• Phải  luôn giữ ấm cho trẻ trong mùa lạnh, đặc biệt là vùng cổ, ngực và mũi.
• Luôn đeo khẩu trang cho trẻ khi đi ra đường để giữ ấm mũi và hạn chế sự xâm nhập của bụi, vi khuẩn.
• Thường xuyên vệ sinh họng, miệng hàng ngày như đánh răng trước và sau khi ngủ dậy cho trẻ.
• Tránh ngoáy mũi nhiều thì sẽ gây tổn thương phần tiền đình mũi và niêm mạc mũ.
• Tránh tự ý dung các loại thuốc kháng sinh. Thuốc không rõ nguồn gốc.
• Nên vệ sinh mũi hàng ngày cho trẻ bằng nước muối sinh lý.

[inline_article id=271964]

6. Khi nào nên đưa trẻ sơ sinh bị khò khè đi khám bác sĩ?

Trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh bị khò khè, nếu con có biểu hiện nặng hơn, tình trạng khò khè không dứt, mẹ nên đưa bé đi thăm khám để được điều trị kịp thời.

Nhất là các trường hợp sau, bạn cần cho trẻ đến bác sĩ ngay, không được để kéo dài:

• Trẻ thở khò khè kéo dài 3-4 tuần.
• Trẻ thở khò khè kèm nôn ói, sốt cao.
• Trẻ thở khó, co rút lồng ngực mỗi lần hít thở.
• Trẻ lần đầu tiên thở khò khè kèm khó thở, tím tái.
• Trẻ thở không đều, khó hít vào và phải gắng sức để thở.
• Trẻ có tiền sử bị hen suyễn, bỗng khó thở đột ngột, tiếng thở khò khè.
• Bé dưới 3 tháng tuổi bị khò khè khó thở, thở dốc. Đây có thể là biểu hiện bệnh nặng khi trẻ ở lứa tuổi này.

Trẻ sơ sinh bị khò khè dù không phải là một dấu hiệu quá nặng nhưng tất cả các bệnh có triệu chứng này đều khá nguy hiểm. Các mẹ nên chủ động chăm sóc và điều trị cho bé dứt điểm để tránh những biến chứng không đáng có.

Viêm da ở trẻ sơ sinh không chỉ gây khó chịu, đau đớn mà còn để lại nhiều di chứng nghiêm trọng. Càng biết rõ các thông tin về bệnh trẻ em này mẹ sẽ có cách chữa trị hiệu quả cho bé.

Viêm da ở trẻ sơ sinh là gì?

Viêm da là một danh từ khá chung để chỉ phản ứng của da đối với những tác nhân bên ngoài rất thường gặp ở trẻ em. Theo thống kê, các bệnh viêm da ở trẻ sơ sinh chủ yếu là các bệnh liên quan đến cơ địa dị ứng.

Nếu biết cách điều trị và chăm sóc tốt bệnh có thể tự khỏi, nhưng không điều trị đúng cách có thể khiến viêm da ở trẻ sơ sinh trở nặng và biến chứng khá nguy hiểm.

Nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không?

Nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh biểu hiện thành nhiều mức độ khác nhau. Các tổn thương như trầy xước sẽ gây nên vết thương sâu, da bị nhiễm trùng sâu bên trong. Còn các biểu hiện nông như xuất hiện mụn nước, mẩn đỏ, tróc da,…

Nhiễm trùng da có thể xuất hiện ở nhiều vị trí trên cơ thể bé như tay, chân, da đầu, mông,… Khi bạn nhận thấy bé có biểu hiện xấu trên da thì phải nhanh chóng điều trị để đảm bảo bé được bảo vệ tốt nhất, tránh những rủi ro nguy hiểm.

Các dạng viêm da ở trẻ sơ sinh

Viêm da chỉ tỉnh trạng viêm của da, và có nhiều hơn một loại viêm da ở trẻ sơ sinh. Để có phương pháp phòng tránh cũng như điều trị thích hợp, cha – mẹ cần phân biệt được các loại viêm da cơ bản thưởng xảy ra ở trẻ sơ sinh.

1. Trẻ sơ sinh bị viêm da mủ

Viêm da mủ ở trẻ sơ sinh là một dạng viêm da rất phổ biến thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh và có cả trẻ nhỏ. Bệnh phát triển mạnh nhất vào mùa hè, khi cơ thể bé tiết ra nhiều mô hôi, tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn, virus gây bệnh phát triển.

Trẻ sơ sinh bị viêm da mủ sẽ nổi từng đám trên da, hay tái phát gây ra những tổn thương cho làn da của bé.

2. Trẻ bị viêm da dị ứng

Tỷ lệ trẻ em trên toàn thế giới mắc bệnh viêm da dị ứng khoảng 10-20%. Viêm da dị ứng là một bệnh viêm da ở trẻ sơ sinh không mang tính chất lây lan.

Các triệu chứng đặc trưng bao gồm da khô dễ kích ứng. Khi bệnh bùng phát da có triệu chứng ngứa nhẹ đến viêm đỏ ngứa dữ dội.

Mặc dù không có các phương pháp chữa trị nhưng chăm sóc da thường xuyên và kiên trì có thể giúp làm giảm các triệu chứng và kéo dài giai đoạn bệnh không bùng phát.

Có nhiều loại diêm da dị ứng: Bé bị viêm da dị ứng thời tiết, viêm da dị ứng ở mặt…

3. Trẻ sơ sinh bị viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa ở trẻ em là một bệnh mãn tính tiến triển thành từng đợt, xuất hiện ở những trẻ có tiền sử người thân mắc các bệnh có yếu tố dị ứng như hen, viêm xoang dị ứng, mề đay….

4. Viêm da ở trẻ sơ sinh: Bé bị viêm da đầu

Viêm da dầu: (viêm da tiết bã nhờn) cũng là một bệnh da mãn tính, do tác dụng từ androgen (nội tiết tố kích thích hoạt động cả tuyến nhờn) từ mẹ truyền qua rau thai vì thế rất nhiều trẻ mắc bệnh.

5. Bệnh viêm da thể tạng ở bé sơ sinh

Bé bị chàm thể tạng (hay viêm da thể tạng) là một bệnh da mãn tính, gây ngứa, bùng phát theo đợt. Đây là một bệnh lý phức tạp có nhiều tác nhân tham gia, gây nên hai sự bất thường:

• Khiếm khuyết ở hàng rào da (do thiếu filaggrin), làm cho da trở nên khô và nhạy cảm một cách bất bình thường đối với mọi loại kích ứng.
• Khuynh hướng nhạy cảm với các dị ứng nguyên IgE, gây ra phản ứng miễn dịch quá mức.

[inline_article id=214419]

Nguyên nhân gây viêm da ở trẻ sơ sinh

Mẹ có biết cấu tạo da của trẻ sơ sinh cực kỳ non yếu, theo đó cơ chế bảo vệ da bé yếu gấp 5 lần so với người lớn? Chính vì vậy, khi có vi khuẩn tấn công, bệnh viêm da rất dễ xuất hiện.

Trong đó, vùng da ở chỗ quấn tã như mông, bẹn, bộ phận sinh dục là “nạn nhân” thường xuyên của chứng bệnh này.

Khi quấn tã quá lâu, nhất là khi bé đã ị hoặc tè nhưng mẹ không hay biết, các enzyme độc hại từ phân và nước tiểu xâm nhập vào da trẻ, gây viêm da, hay còn gọi là hăm tã.

Ngoài ra, chất liệu tã thô ráp, gât tổn thương da bé cũng là thủ phạm dẫn đường cho chứng viêm da ở trẻ sơ sinh.

Theo thống kê cho thấy, khoảng 50% trẻ sơ sinh mắc chứng viêm da trong những năm đầu đời, nhất là trong giai đoạn 6-9 tháng tuổi.

Làn da bị tổn thương lâu ngày sẽ phần nào ảnh hưởng đến giấc ngủ và bữa ăn hằng ngày của trẻ. Do đó, mẹ đừng nên lơ là trong khâu chăm sóc da cho bé, đặc biệt là vùng da quấn tã.

Dấu hiệu viêm da ở trẻ sơ sinh

Tùy theo từng loại viêm da ở trẻ sơ sinh mà có các biểu hiện khác nhau.

• Cấp tính: Các mụn nước tập trung thành từng đám trên nền da đỏ, trẻ bị mẩn ngứa, phù nề, chảy nước.
• Giai đoạn bán cấp: Dhương tổn da ít phù hơn, bắt đầu khô và ngứa ít.
• Giai đoạn mạn tính: da dày, bong vảy, lichen hóa, vẫn còn ngứa.

Trong trường hợp không được chữa trị tốt có thể dẫn đến tình trạng bội nhiễm, có mủ, đau rát, lở loét ở bất cứ vị trí da trên cơ thể nếu bị tổn thương.

Bệnh viêm da nếu không chữa sớm rất có thể chúng không tự khỏi mà để lại những di chứng nặng nề do các vết viêm nhiễm ở vùng mặt, đầu, cổ – nơi tập trung nhiều mạch máu, gần hệ thần kinh.

Khi bị nhiễm trùng có thể gây viêm tắc tĩnh mạch não và để lại di chứng khó có thể khắc phục.

Cách chữa bệnh viêm da ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Khi trẻ có dấu hiệu bị viêm da thì bạn cần phải đưa bé tới cơ sở ý tế chuyên khoa da liệu để được bác sĩ thăm khám và chấn đoán chính xác về loại viêm da, tình trạng, cũng như hướng dẫn sử dụng các loại thuốc và chăm sóc trẻ tốt nhất.

• Không để tình trạng tổn thương của bé quá năng mới cho trẻ đi khám vì có thể gây ra rất nhiều vấn đề về sức khỏe và thẩm mỹ của trẻ.
• Vệ sinh da cho trẻ: có thể rửa, tắm bằng lá nhưng chỉ là khi thể nhẹ, chưa bội nhiễm và tắm lại với nước sạch.
• Không tự ý sử dụng các loại thuốc trị viêm da cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ vì chúng có thể gây di ứng
• Sử dụng thuốc theo đơn của bác sĩ khi đã thăm khám, không tự ý tăng giảm liều lượng, đổi thuốc hoặc ngưng thuốc.
• Không nên bôi một loại thuốc quá 10 ngày, lạm dụng corticoid và chỉ sử dụng kháng sinh có bội nhiễm.

Một số loại thuốc thường được dùng đề điều trị viêm da ở trẻ sơ sinh:

• Cấp tính: dung dịch Jarish đắp thương tổn (bằng gạc) ngày 2-3 lần. Kháng histamin để an thần và chống ngứa.
• Bán cấp: bôi các loại hồ, kem: Kem kẽm, hồ nước, kem có corticoid, protopic, kháng histamin.
• Mạn tính: mỡ corticoid, mỡ kháng sinh, mỡ salicyle, protopic, chống ngứa, an thần bằng kháng Histamin.

Biến chứng nhiễm trùng da ở trẻ sơ sinh

Thông thường, dấu hiệu của bệnh viêm da sẽ là đỏ da ở vùng quấn tã, đỏ da ở xung quanh bộ phận sinh dục, kèm mùi hôi, khó chịu.

Vùng da xung quanh hậu môn có thể có màu đỏ nhạt, càng dần càng loét đỏ, chảy máu, chảy mủ nếu không được chăm sóc và điều trị kịp thời.

Bên cạnh sự khó chịu trên, bệnh còn ảnh hưởng không ít đến giấc ngủ của trẻ. Trẻ thường hay quấy khóc, giật mình trong lúc ngủ, ngủ không thẳng giấc.

Về lâu về dài, trẻ trở nên cáu gắt, giảm sút sức khỏe, chiều cao cân nặng chậm tăng.

Phòng chống viêm da ở trẻ sơ sinh

• Mẹ nên làm sạch da trẻ hằng ngày bằng các sữa tắm diệt khuẩn có độ pH phù hợp, tránh gây kích ứng.
• Thay tã thường xuyên, khoảng 2-3 tiếng/lần, nhất là không để trẻ mặc bỉm có phân hoặc nhiều nước tiểu quá lâu. Lưu ý lau khô vùng bẹn, mông sau khi bé đại tiện, tiểu tiện.
• Khâu chọn bỉm, tã cũng rất quan trọng. Mẹ nên chọn loại có chất liệu thấm hút tốt, thông thoáng, mềm mại, kích cỡ phù hợp.
• Trước khi quấn tã cho bé, mẹ có thể bôi thuốc mỡ để bảo vệ vùng da nhạy cảm phải tiếp xúc lâu với tã. Theo đó, thuốc mỡ mẹ chọn nên là loại lành tính, không chứa chất bảo quản, tạo mùi, tạo màu.

Xử lý khi bé bị viêm da

• Vệ sinh da bé sạch sẽ, mẹ có thể rửa bằng nước trà xanh.
• Giữ da ở vùng quấn tã thoáng mát, tránh mặc tã nhiều.
• Rửa bằng thuốc tím pha loãng để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng da.
• Thoa thuốc chống nhiễm trùng theo toa kê của bác sĩ.
• Cho bé uống kháng sinh theo chỉ dẫn của bác sĩ khi cần thiết.

Nếu sau một thời gian dùng thuốc kháng sinh và thuốc bôi nhưng tình trạng viêm da ở trẻ sơ sinh không đỡ, mẹ nên đưa bé đi khám lại.

Vấn đề trẻ sơ sinh thở nhanh có thể do đặc điểm sinh lý cơ thể hoặc chỉ là tạm thời. Bởi trẻ sơ sinh cũng có chu kỳ thở với đặc điểm cấu trúc nổi bật là nhanh và sâu. Sau đó trẻ thở chậm và nông hơn. Đôi khi vào ban đêm khi đang ngủ, trẻ cũng thở nhanh hoặc khò khè.

Nguyên nhân phổ biến

Lý giải nguyên nhân của biểu hiện thở bất thường này trong quá trình phát triển của trẻ sơ sinh, các chuyên gia cho rằng nguyên nhân đến từ hệ thống hô hấp chưa ổn định của trẻ. Em bé sơ sinh thường thở bằng mũi nhưng giai đoạn dưới 12 tháng tuổi bé hay bị nghẹt mũi do nước mũi tồn đọng bên trong.

Ngoài ra, các nguyên nhân đến từ hệ miễn dịch kém, chưa thể tự điều khiển được hơi thở của bản thân cũng sẽ khiến trẻ dễ bị cảm cúm và hô hấp khó khăn hơn.

Đây sẽ không phải vấn đề đáng lo ngại nếu trẻ vẫn tăng cân đúng chuẩn WHO, ăn uống bình thường. Nhưng nếu trẻ bắt đầu có những dấu hiệu suy yếu dần về sức khỏe, nhịp thở ngày càng không ổn định và làn da tím tái dần, có thể nguy cơ mắc các bệnh viêm phổi, viêm phế quản là rất cao.

Dấu hiệu nhận biết

Để biết bé sơ sinh đang thở nhanh hơn bình thường mẹ có thể nhận diện bằng dấu hiệu sau:

• Trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi: Nhịp thở hơn 60 lần/phút
• Trẻ sơ sinh từ 2 tháng – 11 tháng tuổi: Nhịp thở hơn 50 lần/phút

Lưu ý, nhịp thở khi bé vừa ngủ dậy sẽ nhanh hơn bình thường thậm chí có những quãng ngừng thở ngắn (dưới 10 giây). Sự bất thường này chỉ diễn ra trong thời gian rất ngắn, sau đó nhịp thở của bé lại trở về bình thường.

Nhịp thở bất thường xuất hiện cùng những triệu chứng sau thì khả năng cao trẻ bị viêm phổi: Sốt nhẹ, ho vừa đến ho nặng, có lõm ngực (phần giữa bụng và ngực lõm xuống khi trẻ hít vào), thở mệt, cơ thể tím tái quanh môi và mặt do thiếu ô-xy, thở khò khè hay thở rít khi nằm yên, co giật hoặc ngủ li bì khó đánh thức…

Cách đếm nhịp thở đoán bệnh

Nhịp thở của trẻ sơ sinh trung bình sẽ từ 40-60 lần/phút, so với 12-20 lần/phút ở người trưởng thành, cho thấy nhịp thở của bé thường nhanh hơn thông thường.

Để đếm chính xác nhịp thở của bé mẹ có thể chủ động ôm con vào lòng khi bé đang trạng thái thư giãn và không quấy khóc. Tiếp theo, các mẹ nhẹ nhàng vén áo bé lên khỏi phần ngực và theo dõi nhịp thở thông qua bụng hay ngực. Mỗi lần hít thở của con được tính là 1 nhịp, bạn từ từ đếm trong vòng 1 phút và có thể đếm lại từ 2 đến 3 lần để có được kết quả chính xác nhất.

Trẻ sơ sinh thở nhanh có sao không?

Trường hợp trẻ sơ sinh thở nhanh, khó thở, lồng ngực rung lên, thở bằng mũi thì rất có thể trẻ gặp vấn đề về đường hô hấp như: Chứng suy hô hấp hay khó thở thanh quản.

Trường hợp trẻ bị khó thở, thanh quản có những dấu hiệu như hít thở khó, thở chậm, nghe có tiếng rít thanh quản khi thở, xuất hiện các cơn co kéo hô hấp nhất là tình trạng lõm ức và rút lõm lồng ngực.

Trẻ sơ sinh thở gấp, ngủ hay giật mình

Bé sơ sinh thường hay thở gấp và nhịp thở hơn 60 lần/phút, bé ngủ hay giật mình nhưng không tỉnh ngủ cũng đáng lo ngại, nhất là với những trẻ sinh ra với cân nặng lớn so với tuổi thai. Trẻ nặng ký thường tăng nhu cầu dinh dưỡng, chuyển hóa nên trẻ thường có tim nhanh, nhịp thở nhanh (nhỏ hơn 60 lần/phút) hơn trẻ sinh ra với cân nặng chuẩn.

Trẻ sơ sinh thỉnh thoảng có những cơn giật mình vài giây, không gây tím tái, cơn ngưng thở ít hơn 10 giây do hệ thần kinh trẻ chưa trưởng thành, còn non yếu, triệu chứng này sẽ hết khi trẻ đạt 3-4 tháng tuổi. Nhưng nếu trẻ bạn có nhịp thở nhiều hơn 60 lần/phút là bất thường nên bạn cần đưa trẻ đến bác sĩ chuyên về nhi để kiểm tra tìm nguyên nhân.

Trẻ sơ sinh thở nhanh phải làm sao?

Khi thấy tình trạng bé thở nhanh, nếu bé bú mẹ cần tiếp tục cho bé bú đều, lớn hon một chút, khoảng 6 tháng tuổi cho bé uống đầy đủ nước. Nếu trẻ đang bị khó thở và kèm theo môi, miệng, mặt tím tái hoặc xanh nhạt, thì cần phải đưa trẻ đến bệnh viện ngay.

Lưu ý tuyệt đối không điều trị bằng mẹo dân gian hoặc tự mua thuốc về cho bé uống, có thể gây nguy hiểm tính mạng trẻ.

[inline_article id=41640]

Điều quan trọng nhất khi nhận thấy trẻ sơ sinh thở nhanh là phải quan sát triệu chứng đi kèm để kịp thời thông báo đến bác sĩ và đưa đến viện trước khi quá muộn.

Chỉ số bilirubin ở trẻ sơ sinh rất quan trọng để bác sĩ đánh giá tình trạng vàng da và các bệnh liên quan ngay sau khi sinh. Bản thân mẹ cũng nên có những hiểu biết cơ bản về khái niệm này để kịp thời nhận thấy những bất thường khi làm các xét nghiệm quan trọng cho bé.

Bilirubin là gì?

Trong các tài liệu y khoa bilirubin được định nghĩa là một sắc tố vàng da cam, là chất thải của sự vỡ hồng cầu bình thường trong máu. Bilirubin đi qua gan và ra khỏi cơ thể – chủ yếu trong phân, một lượng nhỏ trong nước tiểu.

Trước khi tới gan, bilirubin chưa được liên hợp, hay gọi là chưa kết hợp. Khi tới gan, bilirubin kết hợp với các loại đường nhất định để tạo ra một dạng hòa tan trong nước gọi là bilirubin liên hợp. Bilirubin liên hợp ra khỏi gan, vào trong ruột già, và được chuyển hóa lại thành dạng chưa kết hợp trên đường đào thải ra khỏi cơ thể.

Trẻ sơ sinh, chỉ số bilirubin được dùng để đánh giá tình trạng vàng da sinh lý, ở trẻ lớn xét nghiệm bilirubin được thực hiện nhằm mục đích:

• Chẩn đoán và theo dõi những bệnh lý liên quan đến gan mật
• Đánh giá bệnh hồng cầu hình liềm hoặc các bệnh lý khác gây ra thiếu máu tán huyết; những trẻ này có thể có những đợt hồng cầu bị phá vỡ làm tăng nồng độ bilirubin trong máu.

Ở trẻ sơ sinh, xác định nhanh chóng nồng độ bilirubin trong máu cũng quan trọng để có thể điều trị kịp thời trước khi bilirubin không liên hợp dư thừa gây tổn thương cho những tế bào não của trẻ. Hậu quả của tổn thương này bao gồm chậm phát triển trí tuệ, suy giảm khả năng học tập và phát triển, mất thính lực, rối loạn vận động mắt, và tử vong.

Nguyên nhân gây tăng bilirubin ở trẻ sơ sinh

Ngoài nguyên nhân phổ biến là vàng da, tình trạng gan cũng ảnh hưởng trực tiếp đến nồng độ bilirubin ở trẻ sơ sinh.

Do bị suy gan

Bilirubin tăng là không thể dung nạp galactose và bất dung nạp tyrosine, nhiễm trùng bẩm sinh hoặc mắc phải nhiễm viêm gan siêu vi B, adenovirus, nhiễm herpes, coxsackie, ECHO virus, CMV, toxoplasma.

Từ trong gan

Nếu trong gan thiếu α-1 antitrypsin và bị xơ nang, tắc mật trong gan có tính di truyền, hoặc mắc hội chứng Alagille, bệnh nội tiết (suy giáp, suy tuyến yên), Niemman Pick, hội chứng Zellweger’s, viêm gan, bệnh toàn thân, nhiễm trùng tiểu, tam nhiễm sắc thể 13,18, 21 đều khiến cho bilirubin tăng cao.

Yếu tố khác

Bilirubin tăng có thể là do bị teo đường mật, nang đường mật và hội chứng mật.

Do vàng da ở trẻ mới sinh

Ở trẻ mới sinh có bilirubin trong máu tăng cao vì máu của mẹ không phù hợp hoặc trẻ bị tật bẩm sinh.

Định lượng bilirubin trực tiếp là gì?

Được gọi là bilirubin trực tiếp (liên hợp) do định lượng loại bilirubin này được thực hiện một cách trực tiếp không cần phải phối hợp thêm chất gây gia tốc phản ứng.

Bilirubin trực tiếp được tạo thành gồm:

• 20% bilirubin toàn phần lưu hành trong máu
• Không gắn với protein, tan trong nước, vì vậy được lọc qua thận

Khoảng 20% bilirubin liên hợp được tái hấp thu vào máu, 80% được thải trừ trong đường mật rồi vào ruột. Ở ruột, dưới tác động của các vi khuẩn, bilirubin được chuyển thành Urobilinogen rồi thành stercobilin và được thải trừ trong phân.

Chỉ một phần nhỏ urobilinogen có ở đường tiêu hóa sẽ được tái hấp thu vào hệ thống tĩnh mạch cửa để thực hiện chu trình gan-ruột, và có thể được thấy trong nước tiểu (urobilinogen không gắn với protein).

Định lượng bilirubin toàn phần là gì?

Bilirubin toàn phần bao gồm bilirubin tự do (bilirubin gián tiếp) và bilirubin liên hợp (bilirubin trực tiếp). Bilirubin gián tiếp có đặc điểm là độc, không hòa tan trong nước nên không có mặt trong nước tiểu.

Khi bilirubin tự do ở trong máu được albumin vận chuyển tới gan, bilirubin tự do kết hợp với acid glucoronic ở trong gan để tạo thành bilirubin liên hợp (bilirubin trực tiếp). Bilirubin liên hợp có đặc điểm là không độc, tan trong nước nên có mặt trong nước tiểu.

Bilirubin không liên hợp (bilirubin tự do) được tạo thành:

• 80% bilirubin toàn phần lưu hành trong máu
• Gắn với albumin và vì vậy không được lọc qua thận

Vàng da ở trẻ sơ sinh bao lâu thì hết?

Chỉ những trường hợp có mức bilirubin quá cao mới cần phải được can thiệp về y tế bởi nguy cơ biliburin có thể di chuyển đến não và gây hư hại não.

Không có câu trả lời chính xác bao lâu thì sẽ điều trị xong bệnh vàng da ở trẻ vì cơ địa mỗi bé mỗi khác. Khi bác sĩ nhận thấy sức khỏe trẻ ổn định và đáp ứng rất tốt với việc chữa trị thì có thể mau chóng trở về nhà.

[inline_article id=85408]

Khái niệm bilirubin là gì về cơ bản sẽ được các bác sĩ giải thích rõ ràng với mẹ khi cần phải thực hiện các xét nghiệm quan trọng. Nhưng nếu nắm sơ thông tin mẹ cũng yên tâm hơn nếu chẳng may bé phải điều trị do nồng độ bilirubin trong máu tăng cao.

Tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh hay còn gọi là tuyến lệ bị chặn có nghĩa là hệ thống thoát nước ở vùng mắt của trẻ bị chặn lại, do đó những giọt nước mắt được tạo ra không thể thoát ra ngoài, khiến cho đôi mắt của bé trở nên ngập nước. Tình trạnh ngày được nhận diện chính xác trong quá trình nuội dạy con từ 1-2 tháng sau sinh.

Tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không?

Theo thống kê, khoảng 6% trẻ sơ sinh bị tắc tuyến lệ ở thời điểm sau sinh. Hiện tượng này không quá nguy hiểm vì ngay khi phát hiện những triệu chứng bất thường mẹ có thể tham khảo phương pháp điều trị tại nhà từ bác sĩ Nhi khoa.

Bé bị tắc tuyến kệ cần được điều trị sớm, trẻ lớn quá sẽ bất lợi vì việc day mắt kém hiệu quả, việc thực hiện kỹ thuật thông cũng khó khăn hơn do các bé hay giãy giụa. Nếu không được thông, mắt trẻ dễ viêm nhiễm, lại tạo tâm lý lo lắng cho bố mẹ.

Nguyên nhân gây tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh

Thông thường, nước được tạo ra từ tuyến lệ đạo, rồi di chuyển trên mắt với sự giúp đỡ của mí mắt, giữ cho đôi mắt được bôi trơn và làm sạch.

Khi ta cử động đôi mắt, những giọt nước mắt bị ép vào các ống dẫn ở góc bên trong của mắt, nhờ đó nước mắt thoát ra khỏi mắt nhỏ xuống ống nasolacrimal – là  ống dẫn vào phía sau của mũi. Vì vậy khi ống dẫn không được mở hoàn toàn, những giọt nước mắt không thoát ra ngoài sẽ tạo thành hiện tượng tắc tuyến lệ ở các bé.

Vì vậy nguyên nhân chủ yếu là do các tế bào biểu mô không tạo ra được những ống dẫn để hình thành ống mũi-lệ (ống lệ tỵ) khi đi xuống mũi.

Ngoài ra, tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh còn do tuyến lệ ở trẻ bị viêm nhiễm, làm cho nước mắt không lưu thông từ mắt xuống mũi, do đó những giọt nước mắt được tạo ra không thể thoát ra ngoài khiến cho đôi mắt của bé bị ngập nước mắt.

Dấu hiệu, triệu chứng viêm tuyến lệ ở em bé 0 – 6 tháng tuổi

Trong quá trình quan sát sự phát triển của trẻ sơ sinh, mẹ có thể nhận thấy những thay đổi bất thường từ đôi mắt của bé. Nếu bị viêm tuyến lệ, bé dưới 6 tháng tuổi sẽ có những biểu hiện đặc trung sau:

• Bé chảy nước mắt thường xuyên
• Mắt trẻ lúc nào cũng ướt
• Sau khi thức dậy vào buổi sáng, quanh mắt có nhiều gỉ vàng
• Thỉnh thoảng góc mắt bị sưng
• Vùng da bị tiếp xúc với nước mắt nổi ban đỏ do kích ứng
• Đỏ mắt

Cách chữa tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh

Tất cả những biện phát điều trị tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh đều cần có sự hướng dẫn và cho phép của bác sĩ, nhất là những trường hợp phải sử dụng đến thuốc kháng sinh cho trẻ em.

Dưới đây là một số biện pháp chữa tắc tuyến lệ phổ biến:

Rửa mắt cho bé

Sử dụng nước sạch, dùng bông gòn thấm nước rồi nhẹ nhàng lau mắt cho bé, lấy hết những ghèn (dử) màu vàng bị dính trên đôi mắt của bé. Nên làm nhiều lần thường xuyên để giữ cho đôi mắt của bé luôn sạch sẽ. Trong khi làm phải thật nhẹ nhàng và cẩn thận, tránh bị viêm nhiễm.

Nếu thấy mắt bé xuất hiện những dấu hiệu như đỏ, sưng hay vàng thì chứng tỏ mắt bé đang bị nhiễm trùng. Khi đó, cách tốt nhất là đưa con đến gặp bác sĩ.

Massage tuyến lệ

Dùng ngón tay (đã được vệ sinh sạch) của bạn massage nhẹ nhàng góc mắt của bé, bắt đầu di chuyển từ góc trong của mí mắt về phía mũi của con. Khi massege sẽ gây áp lực nhẹ nhàng đến ống dẫn, giúp thông chất lỏng khỏi những đoạn bị tắc và mở chúng ra.

Mỗi lần massege như vậy kéo dài trong khoảng từ năm đến mười phút, ít nhất sáu lần một ngày. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ về các bước tiến hành.

Đưa bé đến bác sĩ

Nếu những biện pháp trên không có hiệu quả, cách tốt nhất bạn nên đưa con đến khám bác sĩ. Tùy vào tình trạng của từng bé mà bác sĩ có cách điều trị riêng, có thể dùng thuốc hoặc dùng biện pháp thông tuyến lệ.

Trẻ mấy tháng thì thông tuyến lệ?

Khi phát hiện trẻ sơ sinh bị tắc tuyến lệ nên thực biện các biện pháp điều trị bảo tồn mắt trẻ bằng cách day mắt thông tuyến lệ theo hướng dẫn của bác sĩ. Kiên trì hàng ngày thì 1-2 tháng sẽ khỏi. Nếu sau thời gian này, tức là khi trẻ 4-5 tháng không hiệu quả thì phương pháp thông bằng dụng cụ mới được thực hiện

Thông tuyến lệ cho trẻ sơ sinh ở đâu?

Tại Hà Nội

Bệnh viện mắt Trung Ương 

Địa chỉ: 85 Phố Bà Triệu, Bùi Thị Xuân, Hai Bà Trưng, Hà Nội

Bệnh viện Nhi Trung ương

Địa chỉ: 18/879 Đường La Thành, Láng Thượng, Đống Đa, Hà Nội

Tại TP.HCM

Bệnh viện mắt TP.HCM

Địa chỉ: 280 Điện Biên Phủ, Phường 7, Quận 3, Hồ Chí Minh

Bệnh viện Nhi đồng 1

Địa chỉ: 341 Sư Vạn Hạnh, Phường 10, Quận 10, Hồ Chí Minh

Bệnh viện Nhi đồng 2

Địa chỉ: 14 Lý Tự Trọng, Bến Nghé, Hồ Chí Minh

Tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh cần được hiểu đúng mức: Tức là không quá nguy hiểm và có thể điều trị tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ. Cần kiên trì thực hiện và không cố chấp đi thông tuyến lệ nhiều lần. Bảo tồn mắt cho bé mới là phương pháp tốt nhất.