Đây là nơi cung cấp các kiến thức chăm sóc cho sự phát triển của trẻ từ giai đoạn sơ sinh đến tuổi dậy thì, từ sức khỏe thế chất đến tinh thần, đảm bảo con lớn lên khỏe mạnh, toàn diện.
Ai cũng biết canxi giữ vai trò quan trọng trong việc phát triển xương của bé. Tuy nhiên, cơ thể chúng ta không tự sản xuất canxi được nên phải nhờ chế độ dinh dưỡng hằng ngày giúp cơ thể bổ sung thêm canxi.
Những thực phẩm có nguồn gốc từ sữa như phô mai và sữa chua là những nguồn bổ sung canxi tuyệt vời cho cơ thể bé. Cùng một trọng lượng nhưng trong phô mai có chứa một lượng canxi cao gấp 6 lần trong sữa, gấp 100 lần lượng canxi có trong các loại thịt. Trong phô mai còn có chứa vitamin D, rất tốt trong việc giúp cơ thể hấp thu canxi vào xương.
Cung cấp protein cho bé
Protein là một thành phần thiết yếu cho sự phát triển của con người, nhất là trẻ em. Protein cung cấp năng lượng và giúp cơ thể bé hình thành cơ, xương cũng như các tế bào cơ thể. Trong phô mai chứa hàm lượng protein rất cao, chiếm gần 25% tổng giá trị dinh dưỡng, được xếp vào nhóm thực phẩm giàu protein.
Với trẻ sơ sinh, mẹ nên chọn loại phô mai có lượng chất béo không quá 20%
Chất béo
Chất béo giúp tổng hợp chất xám của hệ thần kinh, thiết lập màng tế bào, hấp thu và vận chuyển các chất dễ tan trong dầu như vitamin A, vitamin D… Trong 15g phô mai có thể cung cấp cho cơ thể tới 4,6g chất béo.
Giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh
Trong phô mai chứa nhiều loại men vi sinh tốt cho hệ tiêu hóa của bé. Các loại men này giúp bé hấp thu thức ăn tốt hơn, cải thiện sức khỏe.
Những lưu ý khi cho trẻ ăn phô mai
– Ngoài phô mai, các mẹ cần đa dạng nguồn canxi, vitamin, khoáng chất từ các thực phẩm khác để đảm bảo dinh dưỡng cho sự phát triển của bé trong những năm đầu.
– Một lưu ý quan trọng khi cho bé ăn phô mai là nên cho bé ăn lúc đói và không nên cho bé ăn trước khi đi ngủ vì có thể gây đầy bụng.
– Với các bé nhỏ, còn đang trong giai đoạn ăn dặm, mẹ có thể nấu cháo với phô mai cho bé ăn. Tuy nhiên cần lưu ý lúc nấu cháo nên để nhiệt độ cháo còn khoảng 70- 80 độ mới nên cho phô mai vào. Vì nhiệt độ quá cao có thể làm mất các vi chất trong phô mai.
– Mẹ không nên nấu phô mai chung với các thực phẩm giàu đạm khác như cua, lươn, rau mồng tơi, rau dền.
– Để an toàn, lần đầu cho bé ăn phô mai, các mẹ chỉ nên cho bé ăn một lượng nhỏ và quan sát phản ứng của bé. Nếu quan sát thấy có phản ứng lạ, mẹ có thể tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ.
Chính vì vậy, biết cách chăm sóc trẻ sơ sinh vào mùa hè là kinh nghiệm vô cùng cần thiết cho các mẹ bỉm có con nhỏ. Nếu mẹ vẫn đang tìm cách để chăm sóc trẻ vào mùa hè thì bài viết này dành cho cha mẹ đây!
1. Mùa hè nóng bức ảnh hưởng đến bé như thế nào?
Mẹ biết không, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có thể dễ mắc bệnh vặt khi thời tiết quá nóng. Nguyên nhân khiến trẻ dễ bị ảnh hưởng là do:
Nắng nóng khiến trẻ dễ mất nước.
Da của trẻ bị nóng và cháy nắng.
Trẻ dễ bị kiệt sức vì say nắng.
Khi thời tiết trở nên nóng bức, cơ thể người lớn sẽ có khả năng tăng tiết mồ hôi để giải nhiệt; nhưng đối với cơ thể của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thì các con chưa có khả năng này. Chính vì vậy thời tiết mùa hè sẽ khiến trẻ cảm thấy nóng, mệt mỏi và khó chịu thường xuyên.
2. Dấu hiệu cho thấy trẻ khó chịu khi nắng nóng
Bé dễ trở nên cáu kỉnh, khó chịu.
Bé khóc nhưng ra ít nước mắt, và con ít đi tè hơn.
Bé trông mệt mỏi, không có biểu cảm vui tươi như thường ngày.
Bé không chịu uống sữa, bỏ bú, chán ăn. Trước đó trẻ còn có những biểu hiện của mất nước như khô môi, da nhợt nhạt ít đàn hồi và bị khô,…
Vậy làm thế nào để cha mẹ nhận ra sớm các dấu hiệu trẻ bị ảnh hưởng từ nắng nóng mùa hè? Câu trả lời là cha mẹ hãy đặt tay lên ngực; hoặc lưng của bé để cảm nhận nhiệt độ cơ thể. Hoặc cách tốt nhất là cha mẹ dùng nhiệt kế để đo thân nhiệt cho trẻ; vị trí đo nhiệt độ chính xác nhất là hậu môn của con.
Để cha mẹ có thể chăm sóc trẻ được tốt hơn trong mùa hè này, MarryBaby chia sẻ cho cha mẹ kinh nghiệm chăm sóc trẻ sơ sinh vào mùa hè; giúp bé khỏe và ít bị bệnh vặt.
3. Hướng dẫn cách chăm sóc trẻ sơ sinh mùa hè an toàn và đúng cách
Để con của con mẹ có thể tha hồ tận hưởng những ngày hè thật vui cùng gia đình. Ngay sau đây, MarryBaby sẽ chia sẻ cho mẹ ngay 10 cách chăm sóc trẻ sơ sinh vào mùa hè để con luôn khỏe mạnh và ít bị bệnh vặt.
3.1 Bảo vệ da của trẻ khỏi ánh nắng mặt trời
Cách chăm sóc trẻ sơ sinh vào mùa hè là bảo vệ da của con mỗi khi ra ngoài trời nắng
Trong bài viết Babies in hot weather của trang thông tin Pregnancy Birth&Baby, các chuyên gia khuyến khích mẹ nên sử dụng kem chống nắng cho trẻ sơ sinh khi đưa con ra trời nắng nóng; nhất là vào mùa hè.
Bên cạnh đó, để bảo vệ làn da mềm và mỏng của trẻ sơ sinh cha mẹ có thể dùng thêm miếng chắn nắng trên xe đẩy, xe ô tô hoặc quấn thêm vải và khăn mỏng tránh nắng cho bé.
3.2 Cho bé bú mẹ đầy đủ
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Mặt khác, trong những ngày hè nóng bức, việc tăng thêm cữ bú cho bé là cách để mẹ bù nước và tăng kháng thể cho con đấy.
Nếu bé của mẹ từ 6 tháng tuổi trở lên thì mẹ cũng đã có thể cho con uống thêm một ít nước lọc; khoảng 50ml/ngày. Ngược lại, nếu bé dưới 6 tháng tuổi thì mẹ không nên cho con uống bất cứ nước gì ngoài sữa mẹ.
3.3 Kiểm tra thân nhiệt cho trẻ
Cha mẹ nên thực hiện kiểm tra thân nhiệt cho trẻ thường xuyên; khoảng 2 lần/ngày. Vị trí cơ thể của trẻ cho ra nhiệt độ chính xác nhất là hậu môn của con; hoặc cha mẹ có thể +0,5 độ C khi đo ở nách, bẹn của trẻ.
Nhiệt độ bình thường của trẻ sơ sinh khi đo tại các vị trí khác nhau là:
Mặc dù, MarryBaby đã từng chia sẻ cho cha mẹ cách tắm cho trẻ sơ sinh an toàn và đúng cách. Tuy nhiên, với thời tiết nóng bức mùa hè, cha mẹ cần lưu ý thêm vài điều khi tắm cho trẻ sơ sinh; để đảm bảo là không khiến con bị cảm.
Cha mẹ chỉ nên tắm cho trẻ 1 lần/ngày.
Nước tắm cho trẻ sơ sinh không nên quá nóng hoặc quá lạnh (thấp hơn thân nhiệt của bé khoảng 2 độ).
Nếu trẻ bị ướt mồ hôi, cha mẹ chỉ cần thay quần áo cho con; sau đó dùng khăn thấm nước ấm và lau lại cơ thể cho con.
3.5 Chọn quần áo thoáng mát, mỏng nhẹ cho trẻ
Trẻ sẽ dễ đổ mồ hôi hơn khi bước vào mùa hè, để tránh tình trạng mồ hôi thấm ngược lại vào cơ thể gây cảm lạnh; mẹ nên thay quần áo cho trẻ; đồng thời chọn quần áo cho trẻ với chất liệu mỏng nhẹ, và thấm hút mồ hôi tốt.
Việc thay quần áo cho trẻ thường xuyên kéo theo mẹ phải giặt đồ thường xuyên. Khi giặt mẹ cũng nên chọn các loại nước xả vải phù hợp với da bé; và nhớ là không giặt đồ của bé cùng với quần áo của cha mẹ.
3.6 Giữ vệ sinh và bảo vệ cuống rốn của trẻ
Cách chăm sóc trẻ sơ sinh khi con được sinh ra vào mùa hè là mẹ cần giữ và bảo vệ cuống rốn của con thật kỹ lưỡng
Thời gian rụng rốn ở trẻ sơ sinh thông thường là từ 8 – 10 ngày sau khi sinh. Vì vậy, nếu trẻ được sinh ra trong thời điểm mùa hè thì mẹ sẽ cần quan tâm và chăm sóc rốn của trẻ nhiều hơn.
Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh:
Mẹ lấy bông vô trùng thấm nước muối sinh lý rồi lau xung quanh rốn.
Miếng bông đầu tiên sẽ lau từ chân rốn ngược lên cuống rốn.
Miếng bông tiếp theo sẽ dùng để lau vòng quanh rốn (vị trí rốn tiếp xúc với da bụng).
Sau đó, dùng miếng bông khác lau phần da xung quanh rốn.
Sau khi lau xong, để rốn trẻ khô tự nhiên mà không cần sử dụng băng rốn cho bé.
Chọn nhiệt độ phòng phù hợp là cách chăm sóc trẻ sơ sinh vào mùa hè chuẩn khoa học
Cách chăm sóc trẻ sơ sinh vào mùa hè tại nhà là cha mẹ cần giữ cho nơi ở của bé được thoáng mát, sạch sẽ và dễ chịu.
Bên cạnh việc dọn dẹp vệ sinh nhà cửa, cha mẹ cần chọn nhiệt độ phòng phù cho trẻ sơ sinh là từ 20-22 độ C (tương đương 68-72 độ F) để đảm bảo sự thoải mái và an toàn cho trẻ sơ sinh. Nhưng do Việt Nam là nước có khí hậu nhiệt đới, nên theo kinh nghiệm, nhiệt độ trong phòng cho trẻ sơ sinh có thể duy trì ở mức 26-28 độ C.
Kinh nghiệm chăm sóc trẻ sơ sinh vào mùa hè chính là đảm bảo giấc ngủ cho con. Ngủ đủ giấc giúp cho cơ thể của con luôn tràn đầy năng lượng, khỏe mạnh và ít bị bệnh vặt. Mẹ có thể xem thêm bài viết “thời gian ngủ của trẻ sơ sinh chuẩn theo từng tháng tuổi”; để biết con của mẹ cần ngủ bao nhiêu tiếng là đủ.
3.9 Đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh
Đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh là cách chăm sóc trẻ sơ sinh vào mùa hè mà hầu hết mẹ bỉm nào cũng biết. Bên cạnh đó, nhiều mẹ bỉm chắc cũng thường nghe nhiều người khuyên rằng: “cho bé uống nhiều nước để không bị mất nước trong những ngày hè mẹ nhé”.
[key-takeaways title=”Để đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ mẹ nên xem thêm:”]
3.10 Cách chăm sóc trẻ sơ sinh vào mùa hè là vệ sinh răng miệng cho con
Vào ngày hè, các loại vi khuẩn trong khoang miệng thường phát triển mạnh gây ra nhiệt miệng; các bệnh răng miệng khiến trẻ đau nhức và khó chịu. Vì vậy, điều quan trọng là phải vệ sinh răng, miệng sạch sẽ sau bú để đảm bảo sức khỏe răng miệng cho bé yêu.
Việc chăm sóc răng miệng cho trẻ có thể đem lại nhiều lợi ích tuyệt vời:
Tạo cho bé một thói quen lành mạnh là thường xuyên vệ sinh răng miệng. Bé có thể duy trì thói quen tốt này đến khi lớn lên.
Đối với trẻ sơ sinh chưa mọc răng, việc chăm sóc răng miệng đều đặn và đúng cách sẽ tạo điều kiện cho những chiếc răng sữa mọc lên khỏe mạnh.
Khi trẻ bắt đầu mọc răng, chăm sóc răng miệng sẽ giúp loại bỏ những mảng bám và vi khuẩn có hại trên răng của trẻ. Việc này sẽ giúp con có một hàm răng chắc khỏe, trắng sáng cũng như ngăn ngừa các bệnh liên quan đến răng.
Tóm lại
Kinh nghiệm và cách chăm sóc trẻ sơ sinh vào mùa hè là mẹ cần đảm bảo cho con bú đủ, ăn đủ và ngủ đủ
Thông qua nội dung vừa rồi, MarryBaby tin chắc rằng, phần nào mẹ cũng đã hiểu và biết cách chăm sóc trẻ sơ sinh vào mùa hè như thế nào là đúng cách và an toàn rồi.
Trường hợp mẹ cần thêm nhiều thông tin hơn về kinh nghiệm hoặc các cách chăm sóc trẻ sơ sinh vào mùa hè; thì hãy nhanh chóng tham cộng đồng của MarryBaby để cùng tham gia đặt câu hỏi và nhận câu trả lời từ đội bác sĩ chuyên khoa Nhi nhé.
Trong bài viết này, MarryBaby sẽ chia sẻ với các mẹ những điểm sau:
• Hội chứng “giấc ngủ kinh hoàng”là gì?
• Phân biệt hội chứng “giấc ngủ kinh hoàng” với những cơn ác mộng?
• Bạn nên làm gì nếu bé gặp phải hội chứng “giấc ngủ kinh hoàng”?
• Nguyên nhân và cách ngăn chặn hội chứng “giấc ngủ kinh hoàng”?
Hội chứng “giấc ngủ kinh hoàng”là gì?
Hội chứng “giấc ngủ kinh hoàng” có tên tiếng Anh là “night terror” hoặc “sleep terror”. Đây là một dạng rối loạn giấc ngủ mà bé sẽ bất chợt giật mình thức giấc một cách hoảng loạn rồi khóc, la hét, rên rỉ, nói lí nhí hay vùng vẫy tay chân với đôi mắt mở to nhưng lại không thực sự tỉnh táo và kiểm soát được hành vi của mình. Lúc này bé đang ở trong trạng thái lẫn lỗn giữa mê và tỉnh. Vì vậy bé sẽ không nhận thức được sự hiện diện của bạn cũng như phản xạ lại những gì bạn nói hay làm.
Trong thực tế, các nhà nghiên cứu nghĩ rằng hội chứng này là do một trục trặc bí ẩn nào đó giữa các lần chuyển đổi giai đoạn trong giấc ngủ. Có khoảng 6% các bé gặp phải hội chứng này tại một vài thời điểm và thường bắt đầu vào những năm đầu đời lúc bé biết đi, chuẩn bị đi học và tiếp tục cho đến khi lên 7 tuổi hoặc thậm chí là tuổi vị thành niên.
Sự hoảng loạn thức giấc này có thể kéo dài từ 5 đến 45 phút và khi nó qua đi, bé sẽ ngủ lại một cách đột ngột và không nhớ gì cả.
Phân biệt hội chứng “giấc ngủ kinh hoàng” với những cơn ác mộng?
Không giống như hội chứng “giấc ngủ kinh hoàng”, cơn ác mộng sẽ làm cho bé tỉnh táo hơn, bé có thể nhớ ít nhiều giấc mơ của mình và đôi khi bé sẽ nói về nó. Khi tỉnh giấc, bé sẽ tìm kiếm và cảm thấy an ủi hơn khi có bạn bên cạnh.
Đi sâu vào phân tích giấc ngủ của con người, các nhà khoa học cũng nhận thấy sự khác biệt rõ rệt về mặt bản chất giữa hai hiện tượng này. Thông thuờng, giấc ngủ của một người sẽ bao gồm hai giai đoạn khác nhau là REM , rapid eye movement – mi mắt cử động nhanh và NREM, non-rapid eye movement – mi mắt hầu như không cử động.
Khi ngủ, cơ thể ta thực hiện tuần tự những chu kì lặp đi lặp lại của REM và NREM. Nếu như ác mộng chủ yếu diễn ra vào giai đoạn REM, lúc sáng sớm sau 2 giờ sáng thì hội chứng “giấc ngủ kinh hoàng” lại diễn ra vào giai đoạn NREM, trong 1/3 thời gian đầu tiên của giấc ngủ, tức từ lúc nửa đêm cho đến tầm 2 giờ sáng. Trong khoảng thời gian này, cơ thể ta hoàn toàn có thể cử động chân tay một cách vô thức.
Cách dễ nhất để biết sự khác biệt giữa hai hiện tượng này là vào sáng hôm sau, bạn hãy hỏi bé về những gì diễn ra tối qua và nếu bé tỏ ra kích động hơn, nghĩa là bé vừa trải qua cơn ác mộng. Nếu bé không nhớ gì hết, có lẽ bé đã gặp phải “giấc ngủ kinh hoàng”.
Các mẹ hãy yên tâm rằng sự kinh hoàng của giấc ngủ sẽ để lại “ấn tượng” sâu sắc trong các mẹ, người đã quan sát hiện tượng diễn ra, hơn là các bé, người đã trải qua sự kinh hoàng!
Bạn nên làm gì nếu bé gặp phải hội chứng “giấc ngủ kinh hoàng”?
Đừng cố gắng để đánh thức bé dậy và không nên hy vọng rằng những nỗ lực của bạn có thể dỗ dành bé, mang lại cho bé cảm giác tốt hơn. Vì khi bé đang trải qua nỗi kinh hoàng khi ngủ, bé thực sự sẽ không thể bình tĩnh lại. Bạn càng cố gắng ôm giữ bé, bé lại càng phản ứng quyết liệt hơn.
Trừ khi bạn nhận thấy nguy cơ có thể làm tổn thương bé, bạn có thể nói chuyện một cách bình tĩnh với bé rồi đặt mình vào giữa bé và bất cứ thứ gì nguy hiểm cho bé, chẳng hạn đầu giường của bé cho đến khi “cơn bão” đi qua chứ không nên tác động trực tiếp lên bé.
Bạn càng cố giữ bé lại càng phản ứng mạnh hơn đấy!
Trước khi đi ngủ, bạn cần chuẩn bị sẵn những gì cần thiết cho những người bị mộng du, đề phòng trường hợp bé của bạn có thể ở trạng thái này hoặc té/lăn ra khỏi giường trong “nỗi kinh hoàng” của mình. Nhặt tất cả đồ chơi hoặc đồ vật ở trên sàn nhà mà bé có thể dẫm phải khi di chuyển, chốt chặt các cánh cửa ở đầu mỗi cầu thang và đảm bảo các cửa sổ và cửa ra vào đều đã được khóa kỹ.
Nguyên nhân và cách ngăn chặn hội chứng “giấc ngủ kinh hoàng”?
Không có cách nào có thể ngăn chặn dứt điểm hội chứng “giấc ngủ kinh hoàng” vì không ai biết chính xác nguyên nhân gây ra hội chứng này. Nỗi kinh hoàng này không phải là do vấn đề về tâm lý hay do bé thất vọng về điều gì đó gây ra.
Nỗi sợ hãi về đêm này có thể do căng thẳng, bệnh tật, giờ giấc ngủ thất thường hoặc thiếu/mất ngủ. Giải quyết bất kỳ vấn đề nào khác liên quan đến giấc ngủ của bé, như thức dậy vào giữa đêm và đảm bảo rằng bé có một lịch trình ngủ nghỉ điều độ và ngủ đủ giấc có thể giúp bé tránh được những “ông kẹ” ban đêm.
Một số loại thuốc hoặc chất caffeine cũng có thể góp phần tạo ra nỗi sợ hãi ban đêm của bé. Cũng có nhiều khả năng là bé bị ảnh hưởng bởi thành viên nào đó trong gia đình có những biểu hiện tương tự.
Trong một số trường hợp, nỗi sợ hãi ban đêm có thể do việc ngưng thở khi ngủ, một rối loạn nghiêm trọng nhưng thể khắc phục được. Hiện tượng này là do ở vùng hầu họng của bé có các tổ chức phần mềm xung quanh đường thở như lưỡi, amidan, khẩu cái mềm, lưỡi gà…được nâng đỡ bởi các cơ vận động vùng hầu họng. Khi ngủ các cơ này giãn ra làm hẹp đường thở và làm ngừng sự di chuyển của không khí trong quá trình hô hấp khi ngủ. Điều này làm cho bé khó thở và khiến bé phải thức giấc.
Cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ, thức ăn dặm ngày nay không chỉ đơn thuần là những thực phẩm tự nhiên do mẹ tự chế biến mà những thực phẩm dinh dưỡng chế biến sẵn cũng góp phần không nhỏ vào việc chăm sóc sức khỏe cho bé. Nhưng cho dù bạn chọn thực phẩm tự nhiên hay thực phẩm công nghiệp, bạn cũng nên chú ý đảm bảo 4 nhóm: đạm, béo, bột đường, vitamin và chất xơ, cần thiết cho sự phát triển trong giai đoạn này của bé.
Đạm: đạm rất cần thiết cho sự phát triển của bé nhưng không nên cho bé ăn quá nhiều vì lúc này hệ tiêu hóa của bé đang còn rất non nớt. Nên chọn những loại thịt ít mỡ hoặc lọc bớt mỡ đi. Lòng đỏ trứng gà cũng là một nguồn cung cấp đạm dồi dào cho bé. Từ tháng thứ 8, bé có thể ăn tất cả các loại thịt nhưng chỉ với một lượng nhỏ thôi.
Trứng là nguồn cung cấp chất đạm dồi dào cho bé nhưng không nên cho bé dưới 1 tuổi ăn lòng trắng trứng nhé
Béo: chất béo là nguồn cung cấp năng lượng quan trọng cho cơ thể bé. Không những vậy chất béo còn tham gia vào quá trình hình thành tế bào cũng như tăng cường khả năng hấp thụ những loại vitamin khác. Thiếu chất béo có thể làm bé khó hấp thụ được vitamin D. Hạn chế cho bé ăn những chất béo có nguồn gốc từ mỡ động vật mà nên cho bé ăn các loại dầu thực vật.
Bột đường: Nhóm này chủ yếu cung cấp năng lượng cho hoạt động của bé, có nhiều trong các loại bột gạo, bột ngũ cốc…
Vitamin và chất xơ: Những nghiên cứu gần đây cho thấy, chất xơ có tác động rất tốt đến hệ tiêu hóa của bé, tăng cường hệ miễn dịch đường tiêu hóa và phòng ngừa tón bón cho bé. Chất xơ và vitamin thường có nhiều trong rau xanh và trái cây. Bạn có thể bắt đầu từ nước trái cây pha loãng đến nước trái cây nguyên chất và sau cùng là cho bé ăn những miếng trái cây cắt nhỏ. Đối với rau thì nên hạn chế các loại rau làm đầy bụng khó tiêu như rau diếp, bắp cải, cần tây…
Những lưu ý nhỏ cần tránh cho bé trong giai đoạn ăn dặm :
– Nguyên tắc được khuyến cáo là nên cho bé bắt đầu ăn thức ăn từ lỏng đến đặc,bắt đầu từ một nhóm thực phẩm sau đó đến hai nhóm, tập cho bé ăn từng chút một để hệ tiêu hóa của bé thích nghi từ từ. Trong giai đoạn đầu, mẹ cũng nên chú ý phản ứng của bé với thức ăn để tránh bé bị dị ứng với một loại thực phẩm nào đó.
– Nếu mẹ tự nấu thức ăn cho bé thì không nên thêm gia vị hay chất tạo ngọt, nên cho bé ăn càng lạt càng tốt.
– Các mẹ nên chú ý độ tuổi và liều lượng khi cho bé ăn một số loại thực phẩm nhất định. Như dầu gấc rất tốt cho bé nhưng không nên ăn hằng ngày mà chỉ nên ăn 1-2 lần/ tuần để tránh thừa vitamin A cho bé. Hay như không được cho trẻ sơ sinh hoặc trẻ em dưới 1 tuổi ăn mật ong…
– Đối với thực phẩm tự nhiên, nên chọn những thực phẩm tươi mới, có nguồn gốc rõ ràng. Thực phẩm công nghiệp thì nên chú ý đến thương hiệu, thông tin trên bao bì cũng như bao bì của sản phẩm, không nên chọn những sản phẩm có bao bì không còn nguyên vẹn, bị móp, méo…
Kem và thuốc mỡ được thiết kế để tạo nên một rào chắn bảo vệ trên da bé và làm dịu bớt chứng hăm tã. Theo nhiều bác sỹ, kem thoa là lựa chọn tốt nhất để trị hăm tã vì không như thuốc mỡ, kem vẫn tạo điều kiện cho da được thoáng khí. Bạn nên chọn một loại kem chứa oxit kẽm. Tránh các sản phẩm chứa những thành phần gây hại tiềm tàng như axit boric, camphor (long não), phenol, benzocaine hoặc salicylate.
Một số loại kem trị hăm tã phổ biến
Phấn
Phấn làm từ bột ngô hoặc oxit kẽm có thể giúp giữ da bé khô khoáng và giảm nhẹ tình trạng da bị tấy rát. Tuy nhiên, phấn có khả năng gây hại cho phổi nếu bé hít phải, nên bạn nhớ đặt bình phấn tránh xa mặt trẻ nhé. Trước tiên nên cho phấn vào lòng bàn tay bạn, rồi mới thoa phấn vào vùng mặc tã của bé.
Một số loại phấn rôm thường gặp
Dược phẩm
Nếu đã dùng các biện pháp chăm sóc tại nhà mà chứng hăm tã ở bé không thuyên giảm, bác sĩ có thể kê thuốc để điều trị. Bạn chỉ nên cho con dùng thuốc chữa hăm tã nếu đây là biện pháp được bác sĩ nêu ra. Thuốc do bác sĩ cho có thể gồm một liều hydrocortisone nhẹ mà bạn không cần toa vẫn mua được. Nếu chứng hăm tã phát triển thành nhiễm trùng nấm, bác sĩ có thể đề nghị dùng kem kháng nấm như Clotrimazole hoặc Nystatin. Thuốc thoa hoặc thuốc uống sẽ được kê trong trường hợp bé bị nhiễm vi khuẩn.
Sản phẩm thiên nhiên
Có một số thành phần tự nhiên hữu ích trong việc giảm nhẹ và chữa lành chứng hăm tã. Theo Ask Dr. Sears – website tư vấn cách nuôi dạy con và chăm sóc sức khỏe dành cho phụ huynh, kem acidophilous là một loại phấn kháng khuẩn tự nhiên có thể chống lại hăm tã do nấm men gây ra. Ask Dr. Sears còn khuyến nghị dùng Lansinoh hoặc lanolin (mỡ cừu) nguyên chất để xoa dịu cơn đau vì hăm tã. Kem chứa chamomile hoặc calendula có thể giúp giảm đau và làm lành vết hăm tã.
Trao đổi với tiếp viên hàng không trước khi bạn rời chỗ ngồi để đi thay tã cho bé. Các hãng hàng không có những qui định khác nhau liên quan đến thời điểm được phép rời khỏi chỗ ngồi và vào nhà vệ sinh. Nếu bạn không biết chắc chắn phải đi đâu, nên hỏi tiếp viên xem xem buồng tắm hay buồng vệ sinh nào có bàn thay tã và hỏi về nơi thích hợp để vứt bỏ tã bẩn.
Bước 2
Ẵm bé lên cùng túi “đồ nghề” của mình rồi hướng về nhà vệ sinh. Mở bàn thay tã ra và lau chùi kỹ lưỡng bằng khăn lau kháng khuẩn. Nếu không có miếng khăn lau nào, hãy đảm bảo rằng bé yêu không chạm tay vào chiếc bàn thay tã.
Bước 3
Đặt miếng lót lên bàn thay tã trước khi cho bé nằm trên miếng lót. Nếu bạn không có miếng lót, phủ mặt bàn bằng một lớp khăn giấy. Nếu cục cưng của bạn quá khổ so với bàn thay tã, giữ bé đứng yên trên sàn.
Bước 4
Thay tã sạch cho bé. Đặt bất kỳ miếng khăn lau đã dùng xong nào vào chiếc tã bẩn trước khi gập nó lại và cố định bằng phần dán dính. Thay tã cho bé yêu trước khi rửa ráy cẩn thận tay của bé và bạn trong bồn rửa.
Bước 5
Vứt tã bẩn theo hướng dẫn của tiếp viên hàng không. Cô ấy sẽ báo bạn được phép bỏ tã vào thùng rác trong nhà vệ sinh hay không. Tuy nhiên, có thể hãng hàng không có quy định riêng nào đó, và cô ấy sẽ hướng dẫn bạn bỏ tã bẩn ở nơi khác.
Bước 1
Đặt con lên cân để biết cân nặng của bé. Nếu không có cân dành riêng cho trẻ sơ sinh, bạn nên đưa con đến phòng khám. Một lựa chọn khác là bạn bước lên cân, rồi cân hai mẹ con cùng nhau sau đó trừ đi trọng lượng của mẹ để tính ra trọng lượng của bé, theo lời khuyên từ website Pampers.
Bước 2
Kiểm tra giới hạn trọng lượng cho các loại tã bạn đang sử dụng. Các giới hạn trọng lượng có khuynh hướng trùng nhau trong mức dao động cho phép. Ví dụ, một cỡ tã có thể lên đến 12kg và size tiếp theo có thể bắt đầu ở mức 11 kg.
Đừng quên thay đổi size tã cho phù hợp với tốc độ phát triển của bé, mẹ nhé
Bước 3
Hãy so sánh trọng lượng của bé với hạn mức trọng lượng trong size tã hiện tại và size lớn kế tiếp để xem điểm rơi của nó. Nếu số kg của con rơi trực tiếp vào một phạm vi không thuộc khoảng bị trùng, có lẽ cục cưng của mẹ vẫn còn chút không gian rộng rãi trong cỡ tã hiện tại. Nếu cân nặng đó nằm trong phạm vi gối đầu, ước lượng độ vừa vặn để xem liệu bạn có nên tăng lên một size tã cho con hay không.
Bước 4
Kiểm tra chiếc tã hiện tại của bé để xem nó vừa vặn với con đến đâu. Nếu bạn phát hiện các vết đỏ xuất hiện trên đùi và bụng ở vị trí phần thun của tã, có lẽ tã này quá nhỏ. Ngoài ra, nếu bạn thấy chiếc tã có vẻ ôm quá sát vào bé, nó cũng thuộc dạng chật chội. Bạn còn có thể nhận ra cỡ tã hiện tại của bé quá nhỏ nếu các chất bẩn bị rò rỉ.
Bước 5
Thử tăng cỡ tã lên một size để xem nó có thấm hút tốt hơn và khiến bé yêu thoải mái hơn không. Nếu tình trạng rò rỉ dừng lại và tã trông vừa vặn hơn, cục cưng nhiều khả năng đã sẵn sàng để được nâng size tã. Nếu bạn nhận thấy khe hở hơi nhiều ở chân và eo của bé, chiếc tã này có thể quá lớn đối với con. Nên đợi cho bé tăng thêm 0,5 hoặc 1kg rồi sau đó thử lại.
Bước 1
Kiểm tra độ co giãn quanh chân bé. Đặt ngón tay của bạn giữa chân của bé và tã lót. Nâng lên một chút để xem có khoảng co giãn nào không. Nếu không, nghĩa là tã lót quá nhỏ. Một cách thứ hai để kiểm tra là mở tã của bé ra. Nhìn vào khu vực quanh chân bé ở chỗ tã bó vào. Nếu khu vực này có màu đỏ, đúng là tã quá chật.
Bước 2
Khi thay tã cho bé, đóng các miếng dính trên mặt trước của tã và để ý xem chúng có đóng lại dễ dàng không hay bạn phải kéo căng các miếng dính mới đóng được. Nếu bạn phải kéo ra, vậy là tã quá chật với bé cưng rồi đấy!
Mặc tã cho bé quá chật cũng là một nguyên nhân dễ gây hăm tã
Bước 3
Nhìn vào chỗ thắt eo của tã, nơi bạn dán các miếng dính với nhau. Lưng tã, hoặc phần trên cùng của tã, nên nằm ở vị trí khoảng 2,5 cm dưới rốn của bé. Nếu vòng eo cách hơn 5 cm dưới rốn của bé, chiếc tã này quá nhỏ.
Bước 4
Xem xét độ vừa vặn của chiếc tã với bé. Một chiếc tã thích hợp sẽ không bó chặt hết phần cơ thể chính mà chỉ ôm vừa gọn quanh eo và chân. Nếu tã ôm chặt và khít mông của bé, nó được xem là chiếc tã quá nhỏ.
Bước 5
Quan sát độ rò rỉ và căng phồng. Nếu tã quá nhỏ, bạn sẽ để ý thấy sự rò rỉ xuất hiện thường xuyên hơn và tã có thể bị căng phồng hay rách toạc vì nó không vừa vặn và không còn chứa nổi những gì em bé thải ra.
Một khi da bị kích thích sẽ chuyển thành màu đỏ, nóng lên, khô ráp và có thể dẫn tới các dạng nhiễm trùng. Những chất kích ứng phổ biến nhất là phân, nước tiểu, vi khuẩn từ nước tiểu và phân, chất tẩy, hương thơm và thuốc nhuộm từ tã giấy, khăn ướt cho trẻ em… Thuật ngữ “hăm tã” dùng để mô tả các tình trạng da khác nhau ở vùng mặc tã.
Viêm da phồng rộp (phồng rộp do tã): Đây là dạng phổ biến nhất của hăm tã. Nó có thể khiến cho vùng sinh dục và các nếp gấp ở đùi, mông đỏ lên và sưng phồng. Phồng rộp da do chính tã gây ra hoặc vì trẻ mặc tã ướt và bẩn quá lâu. Dạng hăm này thường xuất hiện rồi tự biến mất, có thể thoa thuốc mỡ loại nhẹ; nó chỉ khiến bé hơi khó chịu, miễn là không trở nên phức tạp vì một chứng nhiễm trùng phụ.
Viêm da dị ứng (Eczema: chàm bội nhiễm): Kiểu hăm này thể hiện dưới dạng các mảng đỏ đóng vảy trên chân và vùng háng. Nó có thể kéo sang các vùng khác của cơ thể trong lúc lan ra khu vực mặc tã ở những bé thuộc phạm vi 6 – 12 tháng tuổi. Có nhiều nguyên nhân gây ra viêm da dị ứng như chất gây dị ứng, chất kích ứng, các yếu tố môi trường và di truyền. Điều trị bằng thuốc mỡ chuyên dụng hoặc thuốc theo toa.
Viêm da candidal (nhiễm trùng nấm men): Dạng hăm này nhẹ và làm bé đau, xuất hiện ở những nếp gấp tại bộ phận sinh dục, chân và nếp gấp giữa bụng với đùi của bé. Nó sẽ bắt đầu bằng những nốt đỏ nhỏ dần dần hiện ra nhiều hơn và hình thành một mảng đỏ rực lan rộng dễ thấy. Nguyên nhân phổ biến nhất của dạng hăm tã này là do bạn cho trẻ dùng thuốc kháng sinh. Có thể điều trị với kem đặc trị do bác sĩ kê toa.
Hăm tã sẽ khiến bé khó chịu và quấy khóc
Viêm da quanh hậu môn: Vệt đỏ đổi màu từ đỏ tươi sang đỏ sẫm quanh hậu môn là dấu hiệu nhận biết điển hình. Tình trạng này thường gặp ở các bé bú sữa bình vì phân của các bé chứa nhiều kiềm hơn mức bình thường. Dạng viêm này thường không xuất hiện ở trẻ bú sữa mẹ cho đến sau khi bé tập ăn dặm. Đa số trẻ sơ sinh đều sẽ gặp phải tình trạng này ở một giai đoạn nào đó trong những năm đầu đời.
Bệnh chốc lở: Đây là dạng hăm tã được nhận biết bằng những mảng cứng nâu vàng, mụn nhọt hay vết phồng giộp đầy mủ kèm theo nhiều nốt đỏ xung quanh. Nó có thể bao phủ phần mông, bụng dưới, hậu môn, rốn và đùi sau đó lan ra các phần khác trên cơ thể. Bệnh chốc lở do vi khuẩn gây ra (streptococci hoặc staphylococci). Nếu cho rằng chứng hăm tã ở bé là nhiễm trùng vi khuẩn, mẹ nên báo với bác sĩ ngay lập tức để được kê thuốc thoa hoặc thuốc kháng sinh dạng uống.
Viêm da ngấn tã: Một dạng kích ứng da xảy ra do rìa hoặc mép tã cọ xát vào da. Dấu hiệu nhận biết là da tấy đỏ và bị kích thích. Chứng hăm tã này xuất hiện ở nếp gấp của chân hoặc bụng trên và sẽ nặng hơn do chất ẩm và hơi nóng. Có thể điều trị bằng phấn chuyên dụng hoặc thuốc mỡ không cần kê toa.
Viêm da cọ xát: Các nếp gấp da cọ xát lẫn nhau và gây ra một dạng hăm tã trên làn da nhạy cảm của bé. Cách nhận biết là trên da xuất hiện những vùng bị ửng đỏ ở các nếp gấp giữa đùi với bụng và thỉnh thoảng ở nách. Thông thường nó được điều trị bằng thuốc mỡ hoặc phấn không kê toa.
Bú bình và bú mẹ có tác động tới hệ tiêu hóa và miễn dịch của em bé không? Mẹ nên cho trẻ bú bình như thế nào cho đúng cách. Hãy cùng Marry Baby tìm hiểu ngay sau đây nhé.
Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh bú mẹ và bú bình
Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh bú mẹ và bú bình hoàn toàn khác biệt, theo nghiên cứu gần đây của trường đại học California, Mỹ. Mẹ nên tiếp nhận thông tin này thế nào?
Theo nghiên cứu gần đây của các chuyên gia khoa học đến từ trường đại học California, Mỹ, khỉ con bú sữa mẹ phát triển hệ thống miễn dịch hoàn toàn khác biệt so với khỉ bú bình. Các nhà nghiên cứu mong đợi sự hình thành các lợi khuẩn tốt cho hệ miễn dịch của khỉ bú bình qua những chế độ dinh dưỡng khác nhau. Tuy nhiên, kết quả hoàn toàn ngược lại với mong đợi, khỉ bú bình chứa quá ít tế bào T và TH17, hai “chiến binh” giúp chiến lại bệnh nhiễm khuẩn salmonella và các mầm bệnh khác.
Sự khác biệt bắt đầu xuất hiện ồ ạt khoảng vài tháng sau khi khỉ con cai sữa. Mặc dù ăn một chế độ như nhau nhưng khỉ bú mẹ lại sở hữu hệ miễn dịch vượt trội hơn hẳn. Chức năng miễn dịch của trẻ sơ sinh được hình thành nhờ nhiều vi khuẩn có lợi.
1. Khác biệt lớn khi ở mốc sáu tháng tuổi
Đường trong sữa mẹ giúp phát triển vi khuẩn có lợi, hơn nữa có hỗ trợ xây dựng nên hệ thống tế bào miễn dịch cần thiết cho sức khỏe bé.
Quay trở lại với nghiên cứu trên, khỉ con khi sinh ra hầu như không có tế bào TH17, và phải nhân lên số lượng trong suốt 18 tháng đầu tiên trong 2 năm đầu đời. Tế bào quan trọng này giúp chống lại rất nhiều sự xâm nhập của cá vi khuẩn gây hại, trong đó có SIV, tương tự với HIV ở loài người.Với kế hoạch nghiên cứu cho hai nhóm khỉ con bú mẹ và bú bình trong 12 tháng, nhưng chỉ đến 6 tháng, các nhà khoa học đã xác định được những khác biệt rõ ràng ở hệ miễn dịch của hai nhóm.
Cụ thể, khỉ bú mẹ chứa lượng lớn vi khuẩn prevotella và ruminococcus, giúp ngăn ngừa các bệnh răng miệng và tiêu hóa. Trong khi đó, khỉ bú bình lại chứa nhiều vi khuẩn clostridium, giúp hạn chế chứng ngộ độc thực phẩm. Nhìn chung, lượng vi khuẩn có lợi ở khỉ bú mẹ nhiều hơn, đa dạng hơn hẳn khỉ bú bình. Điều này đồng nghĩa, khỉ bú mẹ sẽ ít có nguy cơ mắc bệnh hơn.
Đường trong sữa mẹ giúp phát triển vi khuẩn có lợi, hơn nữa có hỗ trợ xây dựng nên hệ thống tế bào miễn dịch cần thiết cho sức khỏe bé.
2. Sự phát triển của vi khuẩn đường ruột khi 12 tháng tuổi
Đến 12 tháng tuổi, 2 nhóm khỉ cho thấy sự tương phản đáng kể, sự khác biệt tập trung tuy vẫn nằm ở các tế bào T. Nhóm khỉ bú mẹ sở hữu lượng lớn tế bào T, đã được “trang bị” tốt hơn để tiết ra các hóa chất bảo vệ tên là cytokines.
Đây là lần đầu tiên có nghiên cứu chỉ ra rằng đặc điểm hệ miễn dịch của con người được hình thành từ những tháng đầu đời. Nghiên cứu chỉ ra rằng hệ vi sinh vật đường ruột có trong những năm đầu đời ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng sức khỏe sau này.
Axit arachidonic, kích thích việc sản xuất tế bào TH17, được tìm thấy rất nhiều trong sữa mẹ. Tóm lại, khi cho trẻ bú sữa công thức, hệ miễn dịch của trẻ hoàn toàn được phát triển theo hướng khác biệt so với trẻ bú mẹ. Nghiên cứu không chứng minh được vấn đề cho con bú mẹ sẽ giúp con khỏe mạnh hơn so với cho con bú bình. Đây chỉ là bước đầu tiên, chỉ ra được sự khác biệt giữa hệ miễn dịch của trẻ bú mẹ và bú bình mà thôi. Vì vậy, mẹ cũng đừng nên quá lo lắng nếu bé con nhà mình không có điều kiện bú mẹ như các bé khác nhé!
Cho bé bú bình đúng cách
1. Khoảng cách giữa các cữ bú
Tương tự như khi bú sữa mẹ, các mẹ không nên áp dụng cho bé một chế độ chăm sóc quá cứng nhắc khi bé chỉ mới được vài tuần tuổi. Tốt nhất, cứ mỗi 2-3 giờ mẹ hãy cho bé bú một bình sữa hoặc cho bé bú khi đói.
Khi được một tháng tuổi, bé đã sẵn sàng cho việc ăn uống theo đúng thời khóa biểu. Vì lẽ, trẻ sơ sinh bú sữa công thức có xu hướng nặng hơn so với những bé chỉ bú sữa mẹ. Do đó, việc lập thời gian biểu cố định giúp mẹ có thể kiểm soát được lượng sữa bé đã tiêu thụ, ngăn ngừa việc dung nạp quá nhiều.
Mẹ nên cho bé bú mỗi 3-4 giờ một lần
Mẹ nên cho bé bú mỗi 3-4 giờ một lần. Khi bé đạt 4,5kg, bé sẽ cần khoảng 45-90ml sữa trong mỗi lần bú. Lưu ý, đừng ép bé uống thêm một khi bé đã no.
2. Khử trùng
Để đảm bảo an toàn cho bé, tất cả các dụng cụ như bình sữa, núm vú phải được khử trùng trong lần đầu tiên sử dụng. Bạn có thể khử trùng bằng cách luộc trong nước sôi ít nhất 5 phút rồi dùng khăn sạch làm khô chúng. Sau đó, bạn chỉ cần rửa trong nước nóng với xà bông và một bàn chải chuyên dụng là đủ.
Tuy nhiên, nếu bạn pha sữa bằng nước giếng thì nên khử trùng bình sữa thường xuyên. Còn nếu mẹ sử dụng bình nhựa không bị biến dạng khi ở nhiệt độ cao thì có thể khử trùng bằng lò vi sóng, hoặc rửa sạch trong máy rửa chén.
Bên cạnh đó, hầu như tất cả các bố mẹ đều khử trùng nước trước khi pha sữa, đặc biệt khoảng thời gian bé mới chào đời. Tuy nhiên việc này là không cần thiết, trừ trường hợp mẹ dùng nước giếng.
Để tiết kiệm thời gian khử trùng nước, mỗi sáng mẹ nên đun sôi lượng nước đủ dùng cho cả ngày trong khoảng 1 phút. Sau đó, mẹ giữ nước trong bình giữ nhiệt, đợi thêm một chút nhưng không quá 30 phút cho nước nguội dần cho đến khi đạt nhiệt độ không quá nóng.
3. Cách tốt nhất để làm ấm sữa
Sữa ấm hay nguội không phải là vấn đề quan trọng hay ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Nhưng nếu là sữa ấm thì bé sẽ thích thú hơn. Có nhiều cách để mẹ làm ấm bình sữa như: để bình sữa trong 1 tô nước nóng, đặt dưới vòi nước ấm, hoặc sử dụng bình giữ nhiệt.
Nếu bé quen uống sữa nguội thì mọi việc đơn giản hơn nhiều. Mẹ không cần tốn thời gian làm ấm sữa và bé cũng không cần chờ đợi sữa được làm ấm mỗi khi đói bất chợt.
Các mẹ lưu ý đừng bao giờ dùng lò vi sóng để làm ấm sữa. Bình sữa nhựa đặt trong lò sẽ rất dễ biến dạng khi nhiệt độ quá cao. Mặt khác, sức nóng của lò vi sóng cũng có thể làm phân hủy một số chất dinh dưỡng trong sữa.
4. Quan sát sự hài lòng của bé
Trẻ sơ sinh không thể nói, do đó lắng nghe và quan sát là cách duy nhất để bố mẹ hiểu bé. Nếu mẹ nghe tiếng mút ồn ào khi bé uống, thì có thể bé uống quá nhiều không khí. Để hạn chế, hãy giữ bình sữa nghiêng một góc 45º.
Cho bé bú trong tư thế nằm thẳng không chỉ làm tăng nguy cơ nghẹt thở, mà còn có thể khiến sữa chảy vào tai giữa và gây ra nhiễm trùng.
Mẹ cần quan sát để núm vú và cổ bình luôn chứa đầy sữa.
Cuối cùng, mẹ đừng bao giờ dựng đứng bình sữa vì nó có thể làm cho bé bị nghẹt thở.
[inline_article id=4802]
Cho bé uống sữa là khoảng thời gian tuyệt vời, khi bạn có thể nhẹ nhàng ôm con vào lòng và quan sát khuôn miệng nhỏ xíu háu ăn đang thích thú với bữa ăn của mình. Vì vậy, đừng quên tận dụng cơ hội này để được gần bé cũng như thể hiện tình yêu với bé nhiều hơn.