Category: Sự phát triển của trẻ

Kỹ năng nói của bé 2 tuổi
Bé 2 tuổi học được từ mới và ý nghĩa của chúng mỗi ngày. Trí não của bé 2 tuổi đã có khả năng xử lý những âm thanh mới nhanh hơn trước đây. Tuy nhiên, việc ghép chúng lại với nhau cho đúng ngữ pháp hoàn toàn lại là một câu chuyện khác. Bé sẽ còn cần nhiều thời gian để luyện kỹ năng nói. Thậm chí chính người lớn chúng ta vẫn đôi khi gặp rắc rối khi dùng các cấu trúc ngữ pháp phức tạp.

Bạn không cần phải dạy ngữ pháp thật chính xác cho bé trước tuổi đi học. Tuy nhiên, với các bé 2 tuổi đến 3 tuổi, đa số các bé đã có thể sử dụng chính xác các động từ, đại từ, giới từ và một vài từ loại khác bằng cách lắng nghe và luyện tập. Khuôn mẫu của các từ vựng và cụm từ được bé tự động phân loại trong trí não và lưu trữ lại cho việc sử dụng về sau.

Sau đây là một trong số những thay đổi thú vị mà có thể bạn sẽ phát hiện ở bé trong giai đoạn này:

• Bé dùng chính xác các đại từ nhân xưng. Thay vì dùng tên hoặc tên cúng cơm ở nhà, ví dụ như: “Bi muốn”, bé sẽ nói: “Con muốn” hay: “Em muốn” với ba mẹ và anh chị của bé.
• Bé có thể sử dụng các tính từ miêu tả, mặc dù có thể không chính xác, thường thì cách dùng từ ngộ nghĩnh của bé sẽ khiến người lớn bật cười vui vẻ.
• Bé có thể sử dụng các động từ tuy không phải lúc nào cũng đúng.

Bé 2 tuổi sẽ mắc lỗi ngữ pháp và kết hợp từ không hợp lý trong một thời gian nữa. Tuy nhiên, nếu bé chỉ phạm những lỗi nhỏ không đáng kể, ba mẹ cũng nên đánh giá cao khả năng của bé và dành lời khen ngợi động viên bé.

Lưu ý cho ba mẹ
Bạn có thể sẽ thấy thật mệt mỏi và kiệt sức khi phải giám sát con 24/7 vì ở giai đoạn 1 đến 2 tuổi, bé dễ gặp tai nạn. Hầu hết những tai nạn xảy ra không phải do cha mẹ không quan tâm con cái mà vì họ lơ là trong giây lát. Vì vậy, bạn cần đặc biệt thận trọng ngay cả trong những lúc gấp rút nhất: sửa soạn đi làm vào buổi sáng, khi chuẩn bị bữa trưa, tại các buổi tiệc hay vào kỳ nghỉ ngơi thư giãn, mỗi khi bạn có khách hoặc khi bạn đang chạy thục mạng vì sợ trễ.

Bé 2 tuổi đã có thể bộc lộ năng khiếu bẩm sinh?
Đa số các bé ở tuổi mầm non học hỏi rất nhiều và cũng rất nhanh. Và có thể bạn đang tự hỏi bé 2 tuổi nhà mình có sở hữu một năng khiếu thiên bẩm nào đó không? Các bé có năng khiếu bẩm sinh thường sẽ có khả năng nắm bắt và học hỏi nhanh hơn so với các bạn đồng trang lứa. Tuy nhiên, các biểu hiện về năng khiếu thường được xác định dựa trên thành tích gặt hái được trong một lĩnh vực nào đó mà bé có khả năng học hỏi sâu hơn, nhanh hơn so với các bạn cùng tuổi khác và điều này hiển nhiên sẽ chỉ được nhìn nhận khi bé bước vào cấp 1. Vậy có cách nào phát hiện ra năng khiếu bẩm sinh của bé ở giai đoạn này không?

Có nhiều loại năng khiếu khác nhau. Thông thường bé sẽ tỏ ra nổi trội hơn cả ở một số lĩnh vực nào đó. Ví dụ, một vài bé có năng khiếu về âm nhạc trong khi số khác lại nổi trội về hoạt động rèn luyện thể chất hay khả năng nói chuyện so với các bạn cùng lứa.

Đừng gò ép con bạn vào một khuôn khổ nào đó liên quan đến năng khiếu. Điều trẻ cần là hòa nhịp vào các hoạt động vui chơi và học tập như các bạn đồng trang lứa. Bé sẽ học hỏi qua các cuộc trò chuyện cùng bạn bè, đọc sách, hít thở bầu không khí trong lành, trải nghiệm các trò chơi đa dạng và đầy tính thử thách, cũng như tiếp xúc với nhiều người mới, đến những nơi mới, cùng với nhiều khoảng thời gian vui chơi và nghỉ ngơi khác nữa.

Các bé 2 tuổi có năng khiếu bẩm sinh có thể bộc lộ rõ. Tuy nhiên, trong môi trường học thuật lại là một vấn đề khác. Trường học chú trọng nhiều đến việc học hỏi và rèn luyện cường độ cao, tập trung vào các kỹ năng mà các bé có thể học được dễ dàng sau này. Trong khi đó, ở giai đoạn mầm non, trí não của trẻ cần các hoạt động sáng tạo, các trò chơi lặp đi lặp lại và cảm giác được che chở.

Đừng để việc xem tivi làm hỏng bé
Khi bé 2 tuổi say sưa với các băng đĩa DVD hoặc dán mắt vào tivi, bạn có thể có thêm thời gian để nấu ăn, trả tiền hóa đơn, hoặc chỉ đơn giản là ngồi thiền hít thở thật sâu. Mẹ cần chú ý, khoảng thời gian cho bé 2 tuổi xem tivi chỉ nên dưới 2 giờ mỗi ngày. Việc bé say sưa dán mắt vào màn hình tivi sẽ khiến cho khả năng phát triển ngôn ngữ của bé chậm hơn, đồng thời bé dễ mắc bệnh béo phì và các vấn đề nghiêm trọng khác nữa.

Ba mẹ cũng cần lựa chọn chương trình truyền hình phù hợp với tuổi của bé, cẩn thận với các chương trình dành cho trẻ em đang được phát sóng vì phim hoạt hình và các bộ phim sitcom hài hước dành cho các bé lớn hơn có thể khiến bé 2 tuổi sợ hãi và bối rối. Ba mẹ có thể mua đĩa hoặc ghi lại một chương trình hay đã chọn lọc sẵn và bật lên cho bé xem mỗi khi bạn cần thời gian để làm việc. Không nên để việc xem tivi là một phần hoạt động hàng ngày của bé.

Khả năng tập trung của bé 2 tuổi
Ở giai đoạn này, bé đã biết kiểm soát các hoạt động của mình tốt hơn. Một đứa bé 2 tuổi có thể chơi với những đồ vật nhỏ hoặc đồ chơi có nhiều chi tiết một cách dễ dàng. Đôi lúc bé quá say mê với trò chơi đến mức tỏ ra bực bội và khó chịu nếu ai đó làm gián đoạn cuộc vui của mình, ví dụ như khi đang chơi mà tới giờ ăn. Bạn có thể báo trước cho bé trước khi bắt đầu trò chơi, chẳng hạn: “Con có thể chơi với các khối gỗ khoảng 15 phút, nhưng sau đó là con phải ăn tối rồi đấy”. Nếu có thời gian, bạn có thể nhắc nhở bé trước khi nhấn mạnh rằng đã đến lúc bé phải dừng trò lại.

Tại sao bé 2 tuổi thích biến nhà thành “bãi chiến trường”?
Khi bé bận rộn với những hoạt động của mình cũng là lúc căn nhà sẽ bừa bộn hơn. Không chỉ có đồ chơi, sách vở vương vãi khắp mọi nơi, bé độ tuổi này thích lục lọi và bày ra những đồ vật từ kệ sách và các ngăn tủ. Nhiều bé 2 tuổi còn vẽ lên tường, làm đổ nước trái cây, xé báo hay quăng quần áo lung tung.

Tình trạng lộn xộn của bé 2 tuổi do nhiều nguyên nhân khác nhau. Lý do đầu tiên là bé hành động theo tâm trạng và dễ dàng bị phân tâm, cũng như dễ dàng bỏ dở việc đang làm và chuyển sang một việc khác. Bên cạnh đó, sự tò mò cũng đóng một vai trò quan trọng, bé muốn biết mọi thứ trên đời, ví dụ như cái gì đựng trong tủ chén hoặc điều gì sẽ xảy ra khi bé rút những miếng khăn giấy cuối cùng ra khỏi hộp.

Bé sẽ cần nhiều thời gian và sự luyện tập để học hỏi đâu là chỗ bỏ những chiếc vớ dơ và nơi nào không được để bút chì màu. Do đó ba mẹ cần hỗ trợ bé bằng cách kiên nhẫn và động viên bé. Lời khuyên cho ba mẹ là đừng mong chờ quá nhiều vào việc bé sẽ giữ ngăn nắp khi bé đang bước vào giai đoạn học hỏi tích cực nhất.

Khả năng vận động của bé 2 tuổi
Thỉnh thoảng bé có vẻ thể hiện sự tập trung cao độ và kiên trì của một nhà khoa học thực thụ khi nghiên cứu cuộc sống quanh bé. Trên thực tế, bé 2 tuổi đang trong đà phát triển và sẽ lặp đi lặp lại một số hành động nhất định. Việc này giúp bé hoàn thiện các kỹ năng vận động của mình.

Ba mẹ có thể giúp bé thực hành những kỹ năng vận động bằng cách mua những loại đồ chơi để bé lái hay cưỡi và những loại đồ chơi kéo đẩy dành cho độ tuổi của bé. Một gợi ý hay khác là những món đồ chơi trí tuệ bằng gỗ có các nút tròn phía trên để bé có thể cầm nắm dễ dàng hay những chiếc hộp có khóa. Nếu bé của bạn là gái, trò chơi mặc đồ cho búp bê sẽ rèn cho bé biết cách cài nút và buộc dây như thế nào. Bé cũng có thể học cách thắt sợi len và dây lại với nhau cho ra những hình thù đa dạng hoặc xâu chuỗi những chiếc nút và tràng hạt lớn. Tất cả các hoạt động này sẽ giúp phát triển kỹ năng sử dụng đôi bàn tay khéo léo cho bé.

Một lợi ích đáng kể khác của trò chơi có tính lặp đi lặp lại là phát triển não bộ cho bé. Trải nghiệm cũng là một cách để các bé 2 tuổi nhận biết thế giới xung quanh hoạt động như thế nào. Vì thế, mẹ đừng ngạc nhiên khi thấy bé loay hoay mang giày vào rồi lại tháo giày ra. Bé chơi đi chơi lại trò xếp gạch mãi không chán, hay bé cảm thấy thích thú vô cùng khi chơi đùa cùng vòi nước nhỏ giọt trong vườn nhà. Rất có thể bé đang tự hỏi rằng. “Nó sẽ như thế nào nếu đặt vòi nước trên bãi cỏ nhỉ? Hay đặt trên vỉa hè? Nếu mình cầm ống nước lên cao sẽ sao nhỉ? Nếu mình kéo ống nước xuống thấp sẽ như thế nào đây?.

Lưu ý cho mẹ khi bé ham mê vận động
Bé trước tuổi đến trường thường lắm chiêu trò với những vấn đề phát sinh không ngừng để bạn giải quyết. Những trò chơi vận động mạnh thường làm cho bé khó chịu khi mang tã lót, vì thế bé hay táy máy tháo bỏ tã lót ra khỏi người. Nếu con bạn nằm trong số đó, hãy buộc chặt tã lót bằng băng keo mềm. Tã lót sẽ khó bung ra, và bé sẽ mau chóng từ bỏ việc cố gắng tháo tã ra.

Bé 2 tuổi đã biết sử dụng tay thuận?
Trong suốt một năm đầu đời, nếu để ý quan sát có thể bạn sẽ nhận thấy bé con mới chập chững biết đi của bạn bắt đầu thích sử dụng tay này hơn là tay kia trong sinh hoạt hàng ngày. Khác với khi còn là trẻ sơ sinh, bé có khuynh hướng sử dụng hai tay luân phiên nhau.

Khi bé 2 tuổi, việc sử dụng tay thuận sẽ càng rõ ràng hơn nữa và bạn có thể biết rõ bé thuận tay trái hay tay phải. Ngoài ra, có một cách đơn giản để nhận biết bé thuận tay nào: Cầm đồ chơi trong tay và xem bé sử dụng tay nào để lấy, quan sát bé dùng muỗng tay nào trong bữa ăn. Tay thuận thường là tay mạnh hơn, khéo léo hơn trong mọi hoạt động, vì thế bé sẽ sử dụng nó trong sinh hoạt hàng ngày.

Ít bé nào duy trì được khả năng thuận cả hai tay từ lúc mới sinh, điều đó có nghĩa là bé chỉ dùng cả hai tay cho đến giai đoạn bé vào mẫu giáo. Một số bé sử dụng tay thuận cho việc ăn uống và cầm bút nhưng lại dùng tay còn lại để ném bóng chẳng hạn. Mặt khác, việc bé thuận tay nào còn phụ thuộc phần lớn vào gen di truyền. Chỉ khoảng 1/10 trẻ em thuận tay trái, nhưng nếu cả ba lẫn mẹ đều thuận tay trái, khả năng bé thuận tay trái chiếm đến 50%.

Ba mẹ không nên cố gắng thay đổi thói quen mang yếu tố di truyền này. Việc ép bé 2 tuổi sử dụng tay không thuận chỉ mang lại cho bé nhiều thất vọng về bản thân mình và làm tổn phí năng lực của bé. Thay vào đó, ba mẹ nên dành thời gian và công sức cho việc giúp bé phát triển các kỹ năng khác cũng như học hỏi thêm nhiều điều mới.

Bảo vệ an toàn cho bé ở nhà
Bé 2 tuổi thường phát triển rất nhanh. Thử dạo một vòng quanh nhà qua con mắt nhìn của bé, bạn sẽ nhận ra có bao điều hấp dẫn bé khám phá. Đây cũng có thể là nguồn gốc nguy hiểm đối với bé.

Các bé 2 tuổi tò mò và hiếu động thích đứng chễm chệ trên thùng nước, bất chấp nguy cơ chết đuối rình rập. Bé cũng thích khám phá các ngăn tủ kéo nơi có thể bị kẹp ngón tay hay đụng phải các đồ vật sắc nhọn. Để tránh điều này, thay khóa tủ mới và lắp cao hơn tầm với của bé. Mẹ nên dọn dẹp ngăn nắp và cất các chất tẩy rửa hay hóa chất độc hại ra khỏi tầm với của trẻ.

Ở độ tuổi này, khả năng gặp tai nạn là rất cao bởi vì bé chỉ chăm chăm vào việc khám phá các vật thể lạ mà không nghĩ gì tới nguy hiểm. Do đó, ba mẹ cần dọn dẹp nền nhà sạch sẽ, bởi các món đồ chơi, thảm lót và các vật dụng vướng víu khác mà bé bừa bộn khắp mọi nơi có thể làm bé 2 tuổi gặp nguy hiểm.

Một điều lưu ý nữa là bạn cần trang bị đầy đủ các đồ dùng sơ cứu cần thiết trong nhà như băng cứu thương, thuốc sát trùng… Bạn cũng đừng quên những câu nói vỗ về xoa dịu khi chẳng may bé bị trầy xước hay bầm tím, chúng có tác dụng như một loại thuốc giảm đau hiệu quả với bé đấy.