Chuyên mục các vấn đề sức khỏe trẻ em khác cho mẹ thêm kiến thức về các bệnh nhi khoa, từ bệnh thông thường về tai, mắt đến dị tật bẩm sinh, từ bệnh truyền nhiễm cho đến bệnh ung thư, thận, tim mạch.
Đổ mồ hôi tay chân là bệnh gì mà không chỉ ảnh hưởng tới sinh hoạt của trẻ mà còn làm cơ thể mất nước, mất muối, nhanh mệt mỏi? Quan niệm của Đông y và Tây y ở vấn đề này là khác nhau nên cũng có những phương pháp chữa bệnh cũng khác biệt.
Tìm kiếm nguyên nhân
Theo y học cổ truyền, ra mồ hôi chân tay do phong thấp gây nên là tình trạng thoát dương khi ra ngoài, do đường dẫn khí ra các thần kinh ở tay, ở chân bị rối loạn hoặc tắc nghẽn.
Còn theo quan niệm của Tây y thì ra mồ hôi tay, chân là do hệ thống thần kinh thực vật của cơ thể bị rối loạn. Và hiện tượng rối loạn này được chia cụ thể thành 2 nhóm nguyên nhân nguyên phát và thứ phát:
Nhóm nguyên phát: Là tình trạng đổ mồ hôi xảy ra ở lòng bàn tay, bàn chân và nách. Nguyên nhân của tình trạng này là khi trẻ tác động tâm lý căng thẳng, lo âu. Ở đới khi hậu nhiệt đới gió mùa như Việt Nam, vào mùa hè, tình trạng này càng trở nên nặng hơn.
Nhóm thứ phát: Hiện tượng tăng tiết mồ hôi có thể do trẻ mắc phải các bệnh lý như nội tiết, bệnh ác tính hoặc bệnh liên quan đến thần kinh…
Ngoài ra, nếu bạn để ý quan sát thì đổ mồ tôi tay chân cũng có thể không do bệnh gì cả, chỉ vì trẻ hiếu động, nô nghịch nhiều nên các tuyến mồ hôi hoạt động mạnh hơn bình thường nên ra nhiều mồ hôi ở mọi vị trí. Ở độ tuổi tiền dậy thì hiếu động càng đúng hơn.
Ảnh hưởng của bệnh
Đổ mồ hôi ở lòng bàn tay, lòng bàn chân biểu hiện thường xuyên khi gặp khí hậu lạnh, hay những lúc trẻ học hành căng thẳng, tâm trạng đang lo lắng. Có nhiều trẻ, mồ hôi chảy thành giọt. Trong trường hợp này, trẻ không chỉ ra nhiều mồ hôi ở tay, chân mà còn có mồ hôi ở gáy, đầu, lưng…
Mùa hè đến, những trẻ thường bị đổ mồ hôi tay chân lại có cảm giác khó chịu khi mồ hôi cứ liên tục túa ra ở khắp lòng bàn chân còn mùa đông thì luôn lạnh ngắt do dây thần kinh giao cảm kích thích mồ hôi tiết ra, gửi tín hiệu tới các mạch máu, buộc chúng co lại, khiến bàn tay bàn chân lạnh ngắt và ẩm ướt.
Với những trẻ bị bệnh này, thường xuyên sử dụng giầy sẽ khiến chân bị hôi, có mùi, do sự sinh sôi và phân hủy của vi khuẩn. Khi đi chơi cùng bạn bè dễ tạo tâm lý ngại ngùng.
Mồi hôi ra tự nhiên giúp đào thải chất độc ra khỏi cơ thể nhưng ở trẻ ra mồ hôi nhiều khiến bị mất nước, điện giải dẫn đến cơ thể luôn trong trạng thái mệt mỏi.
Phương pháp điều trị
Tây y hiện nay đưa ra phương pháp điều trị cơ bản với trẻ bị đổ mồ hôi tay chân là dùng thuốc, chích độc tố nhưng chưa phác đồ nào mang lại hiệu quả triệu để.
Với những trẻ bị nặng thường được khuyên đủ tuổi trưởng thành sẽ tiến hành phẫu thuật cắt hạch giao cảm. Điểm hạn chế của phương pháp này là kiểm soát được mồ hôi tuy nhiên tay sẽ bị khô sau mổ, mồ hôi ra nhiều ở các vị trí khác.
Theo Đông y, mồ hôi ra nhiều ở tay chân trẻ cần phải điều trị chức năng hoạt động của các cơ quan tạng phủ suy kém gây nên mất điều hòa tân dịch của cơ thể. Gợi ý là nên dùng các vị thuốc bổ có tác dụng bồi bổ và tăng cường các chức năng tạng phủ cơ thể.
Dù dựa trên phương pháp điều trị nào, bạn cũng cần hiểu đổ mồ hôi tay chân là bệnh gì và nguyên nhân gây bệnh ra sao mới hi vọng đồng hành cùng trẻ chữa khỏi bệnh.
Thời tiết nắng mưa thất thường, những lúc chuyển mùa rất dễ khiến trẻ bị cảm ho, sổ mũi… Đối với những triệu chứng cảm ho bình thường, mẹ có thể tự chăm sóc trẻ tại nhà. Tuy nhiên, khi trẻ có dấu hiệu ho nhiều, khò khè, mũi chảy dãi, nhiều đờm, có thể trẻ đã bị viêm mũi xuất tiết (hay còn gọi là viêm mũi xuất huyết, viêm mũi xoang xuất tiết). Mẹ không nên chủ quan với tình trạng này vì bé có thể gặp phải các biến chứng khó lường.
Viêm mũi xuất tiết là gì?
Viêm mũi xuất tiết là bệnh thường gặp ở trẻ em trong mùa lạnh, đặc biệt là trong những thời điểm chuyển mùa từ nóng sang lạnh hoặc trong những ngày trời chuyển nắng – mưa. Với những triệu chứng như cảm cúm nhưng bé lại khò khè kéo dài và khó thở nên nhiều mẹ nhầm lẫn với bệnh viêm xoang. Thật ra đây chỉ là tình trạng mũi và họng có dịch nhầy, thường xuất hiện trong trường hợp viêm mũi họng cấp, cảm cúm. Viêm mũi xuất tiết ở trẻ em thường xảy ra ở các bé trai nhiều hơn bé gái.
Dấu hiệu viêm mũi xuất tiết
Cũng như cảm, sỗ mũi thông thường, viêm mũi xuất tiết thường bắt đầu bằng dấu hiệu hắt hơi, rồi chảy nước mũi trong. Tuy nhiên, trẻ nhanh chóng bị sưng niêm mạc mũi và ngạt, tắc mũi thường xuyên. Dưới đây là các dấu hiệu đặc trưng của bệnh viêm mũi xoang xuất tiết ở trẻ em:
Ngạt mũi: Thường bé sẽ bị ngạt cả hai bên mũi và tình trạng tăng nặng khi thay đổi thời tiết hoặc do cơ thể suy yếu.
Chảy mũi: Bé bị chảy dịch mũi nhiều, liên tục. Dịch mũi chảy xuống họng khiến bé bị ho kéo dài.
Niêm mạc mũi đỏ, sưng: Khi khám hoặc nội soi mũi, mẹ dễ dàng thấy các bé bị viêm mũi xuất tiết thường có phần trong lỗ mũi, cuối cuống mũi sưng đỏ, phần sàn mũi có tụ nhiều dịch.
Nguyên nhân gây viêm mũi xuất tiết ở trẻ em
Nguyên nhân gây bệnh có thể do lây từ bạn bè, gia đình. Tuy nhiên, thời tiết thay đổi đột ngột, độ ẩm quá cao và môi trường bị ô nhiễm, khói thuốc lá, khói bụi, hóa chất… cũng là điều kiện lý tưởng gây ra căn bệnh này. Sở dĩ bệnh thường gặp ở trẻ em vì sức đề kháng của con còn yếu.
Ngoài những nguyên nhân trên, các bé có cơ địa dị ứng, sức đề kháng yếu sẽ dễ bị bệnh “tấn công” hơn các bé có sức khỏe tốt.
Những biến chứng khi trẻ bị viêm mũi xoang xuất tiết
Các bé bị viêm mũi xuất tiết phù nề kéo dài có thể dẫn đến viêm mũi, họng, viêm xoang. Nghiêm trọng hơn, tình trạng có thể gây giảm thị lực và viêm tai giữa.
[inline_article id=24800]
Phòng tránh và chữa trị viêm mũi xuất tiết cho trẻ
Ba mẹ hoàn toàn có thể chủ động ngừa viêm mũi cho con với những cách đơn giản sau:
Đeo khẩu trang: Nên tập cho trẻ thói quen đeo khẩu trang khi ra đường. Nhất là thời tiết sáng sớm và chiều khi đưa đón con đi học, cha mẹ nên cho bé đeo khẩu trang và mặc áo tay dài đủ ấm
Tăng sức đề kháng cho con: Cho bé ăn nhiều loại thức ăn giúp tăng sức đề kháng như nước chanh, cam, tỏi, hành tây… Lưu ý: Tỏi và hành tây phòng tránh cảm, sổ mũi rất tốt nhưng lại nóng, dễ gây táo bón cho bé nên cha mẹ chỉ nên dùng như gia vị hoặc cho bé ăn cùng các loại rau có tính mát, nhuận tràng.
Vệ sinh mũi cho con: Khi bé tiếp xúc với những nguồn không khí ô nhiễm, nhiều khói bụi trên đường đi học, đi chơi… ba mẹ có thể nhỏ một vài giọt nước muối sinh lý vào mỗi bên mũi để làm sạch mũi cho bé. Đây cũng là cách trị sổ mũi cho trẻ hiệu quả. Ngoài ra, với trẻ sơ sinh chưa biết cách xì mũi, hỉ mũi thì ba mẹ có thể dùng giấy mềm, quấn thành bấc loa kèn để nhẹ nhàng làm sạch phía trong mũi cho con.
[inline_article id=148339]
Khi bé đã có dấu hiệu viêm mũi xuất tiết, mẹ nên đưa con đi khám bệnh để được kê thuốc thích hợp. Không nên tự đoán triệu chứng của con rồi mua thuốc về dùng vì điều này có thể khiến bệnh trầm trọng hơn, mẹ nhé.
Trẻ bị viêm lợi có mủ không chỉ gây hôi miệng mà bệnh còn làm đau nhức, sưng lợi. Nếu không kịp thời điều trị và có cách phòng ngừa, sự viêm nhiễm sẽ tiếp tục lan ra, phá hủy các mô xung quanh gây nhiều biến chứng nguy hiểm.
Viêm lợi có mủ là gì?
Theo các bác sĩ chuyên khoa, viêm lợi có mủ là tình trạng nhiễm trùng ở phần các mô của nướu khiến hình thành ổ mủ. Mủ có thể bao gồm các mô đã chết, bạch huyết cầu vi trùng còn sống hoặc đã chết, làm sưng các mô ở chân răng.
Quá trình hình thành được lý giải là do yếu tố vi khuẩn, virus bên ngoài xâm nhập cùng với các vi khuẩn lưu trú trong miệng phát triển gây viêm. Khi đó các tế bào bạch huyết sẽ tập trung tiêu diệt các tác nhân gây viêm, làm sưng các mô ở chân răng và có hiện tượng mủ trắng xuất hiện quanh chân răng.
Tại sao trẻ dễ mắc bệnh viêm lợi có mủ?
Dựa trên kết quả điều trị lâm sàng, các phòng khám chuyên khoa đưa ra một số nguyên nhân chủ yêu khiến trẻ bị viêm lợi có mủ:
Trẻ chưa biết cách vệ sinh răng miệng đúng cách: Đối với những trẻ lười vệ sinh răng miệng và có thói quen đánh răng sáng – tối thường xuyên nhưng lại đánh không đúng cách rất dễ “tạo ổ” cho vi khuẩn, nấm và virus trú ngụ và gây bệnh. Không chỉ là viêm lợi có mủ mà còn nhiều bệnh về răng miệng khác.
Thực phẩm nhiều đường: Trẻ ăn các loại bánh và kẹo ngọt cũng như thực phẩm chứa đường đơn nhiều mà không vệ sinh đúng tạo cơ hội cho vi khuẩn sinh sôi phát triển gây nên tình trạng viêm nhiễm trầm trọng.
Các bệnh nha chu: Khi mắc một số bệnh răng miệng gây viêm nhiễm sẽ gây ra những hệ lụy dây chuyền liên quan. Tủy răng bị viêm nhiễm thì mô mềm trong răng có chứa mạnh máu, dây thần kinh và các dây liên kết sẽ gây nên bệnh viêm lợi có mủ.
Dấu hiệu nhận biết
Các triệu chứng dễ nhận biết nhất từ khoang miệng của trẻ là mùi hôi khó chịu, đau răng, khi ăn dễ cảm nhận vị đắng…
Đau răng: Liên quan trực tiếp đến lợi chính là chân răng nên triệu chứng đầu tiên là đau răng. Trẻ bị viêm lợi có mủ sẽ phải ichịu những con đau dai dẳng ở nơi có mủ và có thể sẽ bị mất ngủ thường xuyên vì đau răng.
Khó khăn trong ăn uống: Lợi bị đau đồng nghĩa với việc khi ăn uống, sử dụng phần răng có chứa mủ để nhai thức ăn sẽ đau hơn. Đồ ăn thức uống quá nóng hoặc quá lạnh sẽ gây tê buốt cả hàm. Có thể sẽ xuất hiện vị đắng khi ăn do phần bọc mủ gây nên. Ngay cả khi nói chuyện, giao tiếp bình thường trẻ cũng gặp những khó khăn nhất định.
Miệng hôi: Đây chính là lý do khiến nhiều trẻ không tự tin và ngại giao tiếp với mọi người. Nguyên nhân gây mùi hôi miệng khó chịu là do lợi bị viêm nhiễm và có dịch nhiễm trùng, khiến miệng và hơi thở có mùi hôi.
Sốt: Tình trạng chỉ xảy ra khi tình trạng viêm nhiễm ở tình trạng báo động và đang bị điều trị sai cách. Kèm theo sốt là tình trạng mệt mỏi, xuất hiện hạch bạch huyết ở dưới cổ …
Phòng bệnh đúng cách
Thói quen vệ sinh răng miệng đúng cách là ưu tiên hàng đầu trong việc phòng các bệnh đường miệng nói chung và viêm lợi có mủ nói riêng. Ngoài việc đánh răng và súc miệng miệng đều hàng ngày từ 2- 3 lần, trẻ cũng cần biết cách làm sạch các mảng bám trên răng bằng chỉ nha khoa.
Ngoài ra, một phương pháp đơn giản được lưu truyền trong dân gian rất hiệu quả khác chính là ngậm nước muối pha loãng. Khi trẻ bị viêm lợi có mủ, bạn chỉ cần cách pha loãng nước muối ra với nước, cho trẻ xúc miệng và ngậm trong 10- 15 phút 2 lần sáng – tối sẽ giúp tiêu diệt hết vi khuẩn.
Bổ sung vitamin C và D là phương pháp hỗ trợ nhằm giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể chống tác nhân gây bệnh và bảo vệ sức khỏe răng miệng.
Biến chứng nguy hiểm
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh viêm lợi có mủ có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như: bệnh tim mạch, đau tim và đột quỵ.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra răng, bệnh loãng xương và tăng nhạy cảm với vi khuẩn ở miệng cũng có mối liên hệ mật thiết với viêm lợi có mủ. Ngoài ra, loãng xương làm cho xương ở miệng bị giảm mật độ và sự mất xương này có thể dẫn đến rụng răng.
Trẻ bị viêm lợi có mủ về cơ bản có thể chữa khỏi nếu điều trị đúng cách với nguyên tắc bảo tồn răng được thực hiện đầu tiên, trường hợp nặng nha sĩ sẽ tiến hành nhổ răng và lấy ổ áp xe để thoát khỏi nhiễm trùng.
Trẻ em cười nhiều trước nhất là mang lại niềm vui và sự lạc quan và có thể chính nụ cười ấy là cách để giảm bớt đau đớn của bệnh tật, xua tan ý nghĩ tiêu cực đồng thời cải thiện chất lượng sống của trẻ.
“Siêu” tác dụng từ nụ cười của trẻ
Tăng quá trình tuần hoàn máu và khả năng trao đổi chất
Ở độ tuổi tiền dậy thì, những rắc rối nho nhỏ trong mối quan hệ bạn bè, thầy cô cũng khiến trẻ cảm thấy lo lắng, buồn phiền. Nụ cười hồn nhiên đôi khi không còn thường xuyên xuất hiện trên khuôn mặt như khi còn nhỏ.
Hãy giúp trẻ cười nhiều hơn vì nụ cười sẽ làm tăng cường sự co bóp của tim, nhịp tim đập nhanh hơn, lượng máu cũng tăng cao hơn, tác động đến sự vận động cùng lúc các bộ phận khác trên cơ thể, thúc đẩy sự trao đổi chất, khiến cho các thành phần như mỡ, đường, và axit trong cơ thể nhanh chóng được phận giải.
Hệ hô hấp hoạt động tốt hơn
Trẻ thường xuyên cười sảng khoái, cười lớn là lúc mũi, miệng mở to, phồi nở rộng, tăng cường oxy vào phổi giúp cơ quan này hoạt động hiệu quả hơn. Điều này giúp hệ thống hô hấp làm việc tốt hơn.
Tăng cường chức năng hệ tiêu hóa
Nụ cười vui vẻ sẽ giúp cho nội tạng có cơ hội được massage, cơ thể tăng cường tiết dịch tiêu hóa, thúc đẩy sự hoạt động của hệ tiêu hóa.
Giảm cân
Với những trẻ mắc bệnh béo phì, cùng với chế độ ăn uống hợp lý thì nụ cười cũng góp phần gia tăng quá trình đốt cháy năng lượng và giúp cho cơ bụng được săn chắc hơn.
Tốt cho trí não
Khi gặp những bài toán khó hay căng thẳng trong mối quan hệ với bạn bè, thay vì muộn phiền suy tư, trẻ có thể cười nhẹ nhàng và thư giãn như một cách giúp cho não minh mẫn, tăng cường trí nhớ, sáng tạo hơn và cài thiện khả năng xử lý vấn đề.
Cải thiện thái độ tiêu cực
Từ thái độ giân dữ, cảm giác khó chịu, nụ cười có thể “chuyển hóa” suy nghĩ của trẻ sang niềm vui và nghĩ tích cực hơn, thay đổi theo chiều hướng tốt về bản thân và xung quanh.
Giúp trẻ cười nhiều hơn mỗi ngày
Với trẻ em, nụ cười thường gắn liền với niềm vui. Bạn có thể dạy trẻ cách để tìm kiếm niềm vui xung quanh, để trạng thái buồn phiền không có cơ hội “bủa vây” trẻ quá nhiều.
Tự tin vào bản thân: Mỗi hành động của trẻ đều có mục đích, ý nghĩa nhất định. Mỗi lần đến trường với trẻ phải luôn tin tưởng vào bản thân để tìm kiếm niềm vui quanh mình. Dẹp bỏ những tự tin về vẻ bề ngoài, bệnh tật hay điểm kém một môn học nào đó vì đây chính là kè thù lớn nhất phá hủy sự tự tin và gây cho trẻ những căng thẳng, khó chịu.
Tạo cơ hội cười cho trẻ: Nếu trẻ chia sẻ với bạn nỗi buồn hoặc cảm nhận được trẻ không vui bạn có thể tạo cơ hội cười cho trẻ bằng các chương trình truyền hình vui nhộn, đọc những truyện hài hước hay xem phim hài…
Học cách bỏ qua và chấp nhận: Ở độ tuổi tiền dậy thì, trẻ sẽ có những va chạm đầu đời trong mối quan hệ phức tạp của tình bạn thân hay ganh đua thành tích. Dạy trẻ học cách bỏ qua và chấp nhận một số sự việc và dúng cảm đối diện với sai lầm đã mắc phải sẽ giúp trẻ sớm lấy lại cân bằng và khiến bản thân vui vẻ.
Giúp đỡ mọi người xung quanh: Tham gia các hoạt động xã hội hay giúp đỡ các bạn khó khăn hơn mình bằng cách gấp gọn quần áo cũ, bọc lại sách vở và đồ chơi… là cách để trẻ cảm thấy cuộc sống thêm ý nghĩa và thú vị hơn.
Ngưng sử dụng các thiết điện tử thông minh: Sử dụng điện thoại thông minh hay máy tính bảng quá nhiều có thể dẫn đến rối loạn giấc ngủ, căng thẳng và trầm cảm đồng thời trẻ không cảm nhận được niềm vui từ cuộc sống.
Giúp trẻ em cười nhiền hơn vừa cải thiện tình sức khỏe và cũng là một cách để cả gia đình thêm niềm vui và gắn kết mọi hoạt động của các thanh viên.
Người bị bàn chân bẹt thì gan bàn chân họ không cong lên mà phẳng sát dưới sàn. Nếu có cong thì cũng rất ít.
Chân người có 33 khớp nối, 26 xương,100 cơ, gân và dây chằng. Vòm bàn chân giúp chúng ta bật đứng dễ dàng và giúp phân phối trọng lượng cơ thể đều ở chân và bàn chân.
Cấu trúc vòm chân sẽ quyết định dáng đi của một người. Vòm này vừa phải cứng cáp vừa phải linh hoạt để thích nghi với các loại bề mặt khác nhau.
Những người có bàn chân bẹt thì trọng lượng lại dồn vào má trong của chân khi họ đứng hoặc đi, khiến mũi chân chĩa ra ngoài.
Hiện tượng bàn chân bẹt ở trẻ em
Trẻ em thường sinh ra với gan bàn chân phẳng. Lúc này xương khớp của trẻ dễ uốn nên bàn chân bé bị phẳng khi đứng lên. Nếu bạn kéo bé đứng trên đầu ngón chân hoặc bế bé lên, thì bạn vẫn có thể nhìn thấy gan bàn chân cong theo dạng vòm. Nhưng khi bé đứng thì vòm này biến mất. Bàn chân có khuynh hướng chìa ra, dồn trọng lực vào mặt trong khiến lòng bàn chân càng phẳng.
Thông thường khi trẻ 3 tuổi, chân sẽ cứng hơn và không còn dễ uốn như trước, lúc này vòm gan bàn chân mới hình thành. Chỉ khoảng 1-2 trong số 10 trẻ là vẫn duy trì bàn chân phẳng tới khi trưởng thành.
Đối với trẻ không xuất hiện vòm gan bàn chân hoặc vòm gan này rất thấp, thì cũng không cần điều trị gì đặc biệt trừ khi chân bị đau hay thiếu linh hoạt.
Tuy nhiên, bàn chân bẹt có nhiều dạng và một số trường hợp sau có thể dẫn tới viêm khớp khi bước vào độ tuổi teen, do đó mẹ cần lưu ý.
Dấu hiệu bàn chân bẹt ở trẻ em
Với tật bàn chân bẹt ở trẻ, bố mẹ nên sớm nhận biết những dấu hiệu sau đây để nhanh chóng có những biện pháp can thiệp phù hợp.
Bé bị bàn chân bẹt không có hình vòm như bình thường.
Bé có khuynh hướng áp cạnh trong của bàn chân xuống đất.
Khi trẻ bị bàn chân bẹt di chuyển, bố mẹ có thể dễ nhận thấy chân bé có dấu hiệu biến dạng và nghiêng vào sâu bên trong.
Khi bé yêu đứng quay mặt về phía bạn, cạnh mắt cá chân bị cong khá nhiều.
Mỗi khi nô đùa hay chạy giỡn, bé thường phàn nàn với bạn về cảm giác đau ở bàn chân, đầu gối hay mắt cá chân.
Trẻ bị bàn chân bẹt không nhanh nhẹn, hay tỏ ra vụng về, lúng túng hơn với những bạn đồng lứa khi chạy nhảy hay chơi thể thao.
Các mẹ lưu ý, trẻ dưới 2 tuổi thường sở hữu bàn chân dẹp tự nhiên. Tuy nhiên, bé 3 tuổi trở lên sẽ dần hình thành rõ vòm bàn chân. Nếu trong giai đoạn này, ba mẹ không nhận thấy sự phát triển của vòm chân ở trẻ và bé thường xuyên phàn nàn về việc đau đầu gối, lưng hay bàn chân thì con yêu của bạn có thể đã mắc hội chứng bàn chân dẹp.
Các dạng bàn chân bẹt ở trẻ em
Bàn chân bẹt mềm mại: Đây là dạng linh hoạt nhất. Vòm bàn chân sẽ xuất hiện khi bạn nâng chân khỏi sàn. Gan bàn chân sẽ hoàn toàn chạm đất khi bạn đặt chân xuống sàn. Loại này xuất hiện ở trẻ em và không đau.
Gân Asin căng: Gân Asin (gân gót chân) nối xương gót chân với cơ bắp chân. Nếu gân này quá căng, trẻ sẽ thấy đau khi đi và chạy. Tình trạng này khiến gót chân nhỏm lên sớm trước khi trẻ đi hoặc chạy. Trọng lực dồn xuống mũi chân, gây ra tình trạng ngón chân hình búa và biến dạng ngón chân cái. Đây là hậu quả của tình trạng bàn chân bẹt và ở trẻ em thì tập vật lý trị liệu có thể kéo giãn gân.
Bàn chân bẹt thể cứng: Tình trạng này khá hiếm gặp ở trẻ nhỏ mà chủ yếu ở tuổi teen. Lúc này trẻ sẽ rất khó di chuyển bàn chân lên xuống, không thể nghiêng chân qua lại ở mắt cá. Chân sẽ đau và nếu không được điều trị có thể dẫn tới viêm khớp.
Rối loạn chức năng gân cơ chày sau: Dạng bàn chân phẳng này lại xuất hiện ở người lớn khi gân nối giữa cơ bắp chân và mặt trong mắt cá bị tổn thương, sưng và đứt. Nếu vòm bàn chân không nhận được sự hỗ trợ, bạn sẽ cảm thấy đau trong chân và mắt cá.
Tùy vào nguyên nhân mà trẻ bị bàn chân bẹt có thể phải điều trị một hoặc cả hai bàn chân.
Nguyên nhân khiến bé bị bàn chân bẹt
Các nguyên nhân phổ biến gây ra hội chứng bàn chân bẹt ở trẻ bao gồm:
Di truyền: Bàn chân bẹt có thể truyền từ bố mẹ sang con hoặc từ ông bà sang cháu.
Vòm chân yếu: vòm chân chỉ xuất hiện khi ngồi nhưng lại phẳng khi đứng
Tổn thương, mất chức năng hoặc đứt gân cơ chày sau
Tổn thương thần kinh hoặc mắc bệnh cơ bắp, chẳng hạn bại não, loạn dưỡng cơ bắp hoặc nứt đốt sống.
Một nguyên nhân khác là hội chứng ”dính các xương bàn chân”. Lúc này các xương ở bàn chân dính lại với nhau một cách bất thường, gây ra tình trạng bàn chân bẹt và cứng.
Người bị béo phì hoặc tiểu đường cũng dễ mắc bàn chân bẹt. Phụ nữ có thai hoặc người già cũng có thể bị bàn chân bẹt do gân cơ chày sau bị yếu.
Gân là cấu trúc hỗ trợ chính của vòm bàn chân. Gân có thể bị viêm, bị đứt hoặc quá tải. Gân bị tổn thương khiến gan bàn chân phẳng.
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Trẻ bị bàn chân bẹt nếu không cảm thấy đau hay các triệu chứng khác thì không cần điều trị. Ngược lại nếu xuất hiện các dấu hiệu sau thì nên đi khám:
Lòng bàn chân mới bị phẳng gần đây
Đau bàn chân, mắt cá và chi dưới
Các triệu chứng không được cải thiện dù đã mang giày chỉnh hình cho bàn chân bẹt
Các bài tập giúp giảm các triệu chứng do bàn chân bẹt gây ra
Bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia vật lý trị liệu có thể hướng dẫn bạn một số bài tập để cải thiện độ chắc khỏe và linh hoạt của bàn chân, mắt cá.
Bài tập giãn gân gót chân: Mục đích của bài tập này là kéo giãn gân gót chân Asin và cơ đùi sau, giảm tình trạng bàn chân khuỳnh vào trong.
Đứng đối mặt với tường, chống hai tay lên tường ngang tầm mắt.
Đưa bàn chân bị bẹt ra sau chân còn lại, sao cho gót chân chạm vững chắc xuống sàn nhà.
Khuỵu đầu gối bàn chân trước cho đến khi chân sau căng hết cỡ.
Giữ 30 giây, sau đó thả lỏng rồi tiếp tục. Thực hiện 9 lần rồi đổi bên nếu chân còn lại cũng bị bẹt.
Nhớ giữ lưng thẳng trong suốt quá trình tập.
Thực hiện 2 lần mỗi ngày.
Bài tập lăn bóng golf: Bài tập này cần một cái ghế và một quả bóng golf
Bạn ngồi lên ghế, hai bàn chân đặt vững chắc trền sàn. Đặt 1 quả bóng golf dưới chân lăn nó phía dưới gan bàn chân trong 2 phút để kéo giãn dây chằng cân gan chân.
Cách điều trị bàn chân bẹt ở trẻ em và người lớn
Nếu chân bị đau thì những đôi giày chỉnh hình dành cho người bị bàn chân bẹt có thể giúp giảm đau. Hoặc bạn có thể mua những miếng quế lót giày dành riêng cho người bị bàn chân bẹt. Tuy nhiên, những sản phẩm này chỉ giúp giảm căng thẳng ở mô gân, giảm triệu chứng đau chứ không đem lại lợi ích lâu dài.
Đeo băng nẹp chuyên dụng cho mắt cá chân cũng giúp giảm viêm.
Đối với người bị đứt gân thì việc mang giày có thể giúp giảm thiểu triệu chứng. Nếu không, bạn sẽ phải phẫu thuật nối gân.
Những trẻ bị dính xương bàn chân thì việc phẫu thuật cũng sẽ cần thiết.
Một số trẻ béo phì bị bàn chân bẹt kèm xương yếu, cách tốt nhất là giảm cân và bổ sung canxi + vitamin D cho xương chắc khỏe.
Bàn chân bẹt có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng và liên kết của cơ thể khi đứng, đi và chạy, làm tăng nguy cơ đau hông, đầu gối và mắt cá. Do đó, từ lúc bé 3 tuổi, bạn nên bắt đầu quan sát bàn chân của con, đưa con đi khám và hướng dẫn con các bài tập vật lý trị liệu, vừa là một hình thức luyện tập thể thao. Đặc biệt, hãy khuyến khích trẻ thừa cân tập luyện và ăn uống đủ chất để giảm sức nặng lên đôi chân.
Có nhiều phương pháp giúp cải thiện trí nhớ của trẻ, trong đó bổ sung thực phẩm tăng cường trí nhớ mỗi ngày là cách hiệu quả, dễ áp dụng nhất hiện nay.
Cá – thực phẩm thiết yếu không thể thiếu
Đối với trẻ, cá có thể coi là “siêu thực phẩm”, ngay từ khi mới bắt đầu ăn dặm cho tới khi đi học các cấp, cá luôn là nguồn cung cấp Omega 3 cần thiết cho sự phát triển của bộ não cũng chính là cách tăng cường trí nhớ thường xuyên. Mỗi tuần hãy chế biến hai món ăn từ các cho thực đơn của trẻ. Các loại cá giàu Omega 3: Cá hồi, cá tuyết, cá ngừ…
Trứng gà – món yêu thích của mọi trẻ em
Là món ăn ưa thích thích của trẻ, trứng cũng dễ biến tấu thành nhiều món: Chiên, luộc, làm nem rán, trưng mắm hay làm các món cơm bento ngộ nghĩnh. Ngoài các dinh dưỡng thiết yếu như giàu protein, vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ, trứng gà cũng có các nguyên tố DHA và lecithin, đẩy sự phát triển của của hệ thần kinh và bộ não.
Đặc biệt, theo các nghiên cứu khoa học, lòng đỏ trứng gà còn chứa chất choline rất có lợi cho trí nhớ của trẻ. Nên ăn trứng vào buổi sáng, mỗi tuần ăn từ 2-3 quả.
Sữa – dinh dưỡng cần thiết cho trẻ
Sữa và các chế phẩm từ sữa: Sữa chua, phô mai, bơ… rất giàu đạm và vitamin B, cần thiết cho sự phát triển của tổ chức não và enzyme. Ở thời điểm hiện tại, sữa đang là thực phẩm mà mọi gia đình đều muốn trẻ sử dụng. Sữa tươi đóng hộp tiện lợi hoặc sữa bột nhiều cải tiến đặc biệt được hầu hết mọi trẻ yêu thích.
Sữa cũng cung cấp vitamin D cho trẻ. Nếu trẻ không thực sự thích các thực phẩm giàu vitamin này, bạn có thể thay thế bằng sữa và các chế phẩm. Theo nghiên cứ gần đây, trẻ tiền dậy thì cần lượng vitamin D cao gấp 10 lần con số được các tổ chức y tế khuyến cao.
Cam – món tráng miệng hấp dẫn
Nước ép cam, mỗi ngày uống một ly bổ sung vitamin A, B1, C và các khoáng chất quan trọng khác tốt cho trí não. Hoặc đơn giản hơn là cho trẻ thưởng thức những múi cam mát lạnh, ngọt chua thanh thanh vào sau mỗi bữa ăn còn giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng và đào thải độc tố ra ngoài cơ thể, giúp tinh thần minh mẫn, hưng phấn, chống lại sự căng thẳng, mệt mỏi.
Gan động vật – ăn chơi hiệu quả thật
Gan động vật rất tốt cho trí não vì lượng chất sắt trong gan chính là chất cần thiết để giúp đưa oxy lên não. Tuy nhiên, hiện nay, nhiều gia đình ngại cho trẻ dùng thực phầm này vì e ngại chứa nhiều độc tố, vô hình chung đã loại bỏ mất một thực phẩm tăng cường trí nhớ hiệu quả.
Có những bí quyết chọn gan động vật bạn nên biết: Gan gia súc, gia cầm có màu đỏ sẫm hoặc màu tím nhạt, sờ tay vào thấy mềm và mịn. Dùng ngón tay trỏ ấn vào mặt gan, gan lõm xuống và giữ nguyên vết lõm khi rút tay ra.Loại bỏ những độc tố trong lá gan bằng cách ngâm vào nước nóng khoảng 3,4 lần.
Quả việt quất – dinh dưỡng hảo hạng cho não
Đây là một loại quả phổ biến với những gia đình ở thành thị và có thể coi là “sang chảnh” so với nhiều loại trái cây khác. Quả việt quất chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp cho việc xử lý và loại bỏ các gốc tự do có hại trong cơ thể đồng giúp cải thiện trí nhớ và khả năng vận động, bảo vệ mạch máu não.
I ốt – Gia vị nên có của mỗi món ăn
Muối là gia vị cần có của mỗi món ăn nhưng để tăng cường trí nhớ cho trẻ bạn nên sử dụng muối i ốt cho mỗi món ăn. I ốt có vai trò quan trọng cho sự phát triển trí tuệ của trẻ. Lưu ý, với trẻ từ 6 – 9 tuổi chỉ cần 120µg/ ngày là đủ, nếu trẻ ăn quá nhiều muối sẽ gây gây phù thủng, rối loạn tim…
Dầu ô-liu – tinh khiết tuyệt đối
Đây là một thực phẩm bổ dưỡng dành cho não bộ vì có chứa chống oxy hóa polyphenols. Sử dụng dầu chế biến các món salad cho trẻ mỗi ngày sẽ giúp cải thiện khả năng ghi nhớ và học tập.
Thực phẩm tăng cường trí nhớ cho trẻ tiều học dễ dàng được tìm thấy ở chợ hoặc các trung tâm mua sắm. Đa dạng cách chế biến món ăn sẽ giúp trẻ có hứng thú với việc ăn uống và dễ hấp thu dưỡng chất hơn.
Ở độ tuổi tiền dậy thì, nhiều trẻ mải chơi, mất tập trung và hay nhớ nhớ, quên. Đó là lý do nhiều phụ huynh lo lắng. Bạn có thể thử áp dụng một số bài tập tăng cường trí nhớ trong bài viết này cho trẻ.
Não xử lý thông tin như thế nào?
Nói về cách xử lý thông tin, các các nhà khoa học đã chỉ ra, bộ não xử lý qua ba giai đoạn:
Giai đoạn 1: Tiếp nhận, định nghĩa và xử lý thông tin.
Gia đoạn 2: Lưu trữ, mã hóa thông tin và đưa vào bộ nhớ.
Giai đoạn 3: Lấy các thông tin đã được lưu trữ và cung cấp thông tin cần thiết.
Đối với trẻ ở độ tuổi tiền dậy thì, hoạt động của vỏ bán cầu đại não dễ tiếp nhận những tín hiệu hình ảnh, màu sắc, đồ vật cụ thể nên trí nhớ trực quan – hình tượng được phát triển hơn trí nhớ từ ngữ – logic. Đặc biệt ở học sinh lớp 1 và lớp 2 có khuynh hướng ghi nhớ máy móc bằng cách lặp đi lặp lại nhiều lần. Vì vậy, rèn luyện trí nhớ trong giai đoạn này là cần thiết.
Một số bài tập tăng cường trí nhớ
Để tăng cường trí nhớ cho trẻ ở đổ tuổi tiền dậy thì, bạn chỉ nên áp dụng các bài tập đơn giản, từ dễ đến khó đến trẻ hào hứng.
Tập di chuyển mắt
Theo các nhà nghiên cứu, bài tập đơn giản như luyện di chuyển mắt từ trái sang phải và ngược lại là một cách đơn giản để cải thiện trí nhớ. Điều này giúp hai bán cầu não tương tác với nhau đồng thời giúp não có được tinh tường, nhạy bén một cách dễ dàng và nhanh chóng hơn.
Đọc to
Đây là phương pháp thường được các giáo viên áp dụng khi trẻ mới đi học tiểu học. Về nhà, bạn cũng có thể thực hành cho trẻ. Khi đọc to lượng thông tin quan trọng cần ghi nhớ, bộ nhớ có thể được kích hoạt một cách hữu hiệu.
Trò chơi trí não
Tham gia các trò chơi luôn tạo sự hứng khởi cho trẻ. Một số trò đòi hỏi sự vận động trí não như cờ vua, giải ô chữ, ghép hình… sẽ tập cho trẻ sự chú ý, tập trung, suy nghĩ, hỗ trợ khả năng ghi nhớ, cải thiện các kỹ năng cũng như cung cấp một số kiến thức cho chúng.
Đọc thứ tự các tháng trong năm theo thứ tự bảng chữ cái
Nghe tưởng chừng khá đơn giản nhưng lại đòi hỏi trẻ có sự tập trung cao độ cũng như biết cách sắp xếp. Tăng độ khó vằng cách đố trẻ đọc tên 12 tháng trong năm bằng tiếng Anh theo thứ tự bảng chữ cái.
Tập so sánh
Thói quen so sánh các đồ vật hoặc thông tin bài học sẽ giúp trẻ cải thiện trí nhớ nhanh hơn. Bài tập tăng cường trí nhớ này có thể áp dụng mọi lúc mọi nơi. Dạy trẻ cách so sánh cái cũ và cái mới, tìm điểm chung và điểm khác biệt, tìm logic trong sự so sánh…
Tìm 5 vật màu đỏ, 5 vật màu xanh
Thỉnh thoảng, hãy cùng trẻ chơi trò này tại nhà. Thay vì làm các bài tập tính toán đau đầu, thử thư giãn trong 2 phút để tìm ra 5 vật màu đỏ và 5 vật màu xanh xung quanh. Đặt thêm điều kiện tìm kiếm để tăng tính hấp dẫn cho những lần chơi tiếp theo.
Học bài bằng cách ghi nhớ ý nghĩa
Với các bài tập ở nhà của trẻ, bạn nên xem qua, khuyến khích trẻ đặt câu hỏi cũng như chỉ cho trẻ ý nghĩa của bài học tự nhiên – xã hội. Nghiên cứu của các nhà tâm lý học lứa tuổi cho thấy rằng, sự học thuộc lòng máy móc ở trẻ em không hiệu quả bằng việc sự học thuộc lòng hiểu ý nghĩa.
Ghi nhớ ý nghĩa từ dễ đến khó sẽ giúp não bộ tư duy tốt hơn. Để tạo thói quan này, bạn cũng cần có sự hỗ trợ của giáo viên.
Để các bài tập tăng cường trí nhớ hiệu quả, bạn cũng cần lưu ý: Không nên cho trẻ xem phim quá khuya, nhìn vào màn hình máy tính nhiều giờ sẽ là mỏi mắt và hệ thần kinh, khi thực hiện các bài tập rèn luyện với não sẽ không đạt hiệu quả cao. Nhắc trẻ ngủ đủ giấc vì thiếu ngủ có thể làm cho khả năng tiếp nhận và xử lý thông tin bị giảm sút.
Fast food là những món như gà rán, xúc xích, khoai tây chiên… Năm 1951, thuật ngữ fast food được đưa vào từ điển tiếng Anh Merrian – Webster. Bách khoa toàn thư mở Wikipedia, thức ăn nhanh là một thuật ngữ chỉ thức ăn có thể được chế biến và phục vụ thực khách nhanh chóng.
Tại sao trẻ mê fast food?
Tính tiện lợi chính là yếu tố mà nhiều gia đình lựa chọn các hệ thống cửa hàng thức ăn nhanh. Trẻ cũng từ đó hình dần thói quen với loại thức ăn này. Ngoài ra, cũng phải kể đến một số lý do như:
Bao bì hấp dẫn: Ngày càng có nhiều thương hiệu đồ ăn nhanh với những thiết kế hấp dẫn, bắt mắt. Chỉ cần nhìn qua cũng đủ sức níu chân các cô cậu học trò.
Kích thích vị giác: Đầu tư một khoản tiền không nhỏ cho việc nghiên cứu khẩu vị của thực khách, chính vì vậy hầu hết các món ăn vặt như fast food đều được chế biến với mùi vị thơm ngon, dễ gây nghiện.
Giá hợp túi tiền: Nhiều chương trình khuyến mãi hấp dẫn được tung ra hàng tháng, vị trí của hàng luôn nằm ở ngã ba, ngã tư hay trung tâm mua sắm tiêu dùng nhưng giá cả lại “hạt dẻ” hơn nhiều với các nhà hàng khác cũng là lý do lôi cuốn trẻ “tụ tập bạn bè”. Nhiều gia đình còn lựa chọn đồ ăn nhanh là món ngon cuối tuần cho cả nhà.
Ăn fast food không chỉ là trào lưu mà những cửa hàng ăn nhanh còn là nơi thể hiện sự sành điệu của trẻ. Đang trong độ tuổi tiền dậy thì, trẻ càng rất dễ bị ảnh hưởng tâm lý từ bạn bè. Tuy nhiên, mọi cảnh cảnh từ chuyên gia y tế đều khẳng định nguy cơ ung thư dạ dày đến từ đường miệng này.
Fast food: Lợi bất cập hại
1. Nguy cơ ung thư
Lựa chọn fast food chính là chọn loại thực phẩm giàu protein (đạm), ít vitamin, chất xơ và khoáng chất chính là nguyên nhân làm gia tăng các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa của trẻ. Nguy hiểm hơn đó là ung thư đại tràng và ung thu rượt non.
Ngoài tác hại nguy hiểm về lâu dài như bệnh ung thư còn phải kể đến một số bệnh lý liên quan tức thì sau:
2. Bệnh béo phì
Với những trẻ đã ăn đầy đủ các bữa chính nhưng vẫn ăn thêm thức ăn nhanh sẽ dẫn đến dư thừa năng lượng. Còn nếu chọn lựa thực đơn fast food thay thế cho bữa ăn thì có nguy cơ thiếu các vitamin và khoáng chất vì loại thức ăn này có nhiều chất béo, nhiều muối nhưng lại ít rau, do vậy không cân đối được các chất dinh dưỡng
Nếu trẻ thường xuyên lựa chọn thực đơn đầy hấp dẫn từ những cửa hàng ăn nhanh gần trường học hay các trung tâm mua sắm, bạn sẽ thấy tốc độ tăng cân “chóng mặt”. Chẳng mấy chốc trẻ sẽ bị thừa cân, béo phì. Vì vậy, hãy chú ý tới chế độ ăn uống hằng ngày của trẻ.
3. Bệnh tim mạch
Đa phần các phương pháp chế biến thức ăn nhanh đều sử dụng nhiều dầu mỡ được chiên đi chiên lại nhiều lần. Thành phẩm sẽ là các món ăn có nhiều chất béo no không tốt cho sức khỏe, đặc biệt không tốt cho tim mạch do hàm lượng muối cao. Đồng thời, khi chiên ở nhiệt độ cao gần như các vitamin và khoáng chất đã bị phá hủy hết.
4. Kích thích tâm ký bất ổn
Với những trẻ có một chế độ dinh dưỡng lành mạnh sẽ giữ được sự cân bằng cho hoóc môn tăng trưởng. Nhưng nếu là thức ăn nhanh thay thế sẽ hoàn toàn ngược lại. Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy, mức độ bất ổn tâm lý của trẻ độ tuổi tiền dậy thì sử dụng món ăn vặt là đồ ăn nhanh cao hơn 50% so với trẻ bình thường khác. Từ đó dẫn đến những hành động bất thường của trẻ ở trường học và sinh hoạt trong gia đình.
5. Dậy thì sớm
Những trẻ sử dụng quá nhiều thức ăn nhanh có thể gây mất cân bằng nội tiết tố. Đây là nguyên nhân chính gây dậy thì sớm.
6. Tâm lý tự ti
Với ngoại hình “đồ sộ” hơn so với bạn bè cùng trang lứa, hầu hết trẻ bị béo phì sẽ thu mình, ngại giao tiếp và dễ bị ảnh hưởng bởi những lời trêu chọc của bạn bè.
Ngoài hệ lụy lớn nhất là béo phì, sử dụng quá nhiều thức ăn nhanh trẻ có nguy cơ mắc bệnh về tiểu đường và hen suyễn, sỏi thận hay gan nhiễm mỡ hoặc nặng hơn là nguy cơ gây ung thư dạ dày.
Có nên cấm trẻ ăn đồ ăn nhanh?
Khó có thể cấm trẻ đang ở độ tuổi bướng bỉnh từ bỏ thói quen yêu thích. Bạn nên cho trẻ thấy những hình ảnh minh họa về các tác hại của thức ăn nhanh đồng thời khuyên trẻ chỉ thỉnh thoảng ăn cùng bạn bè chứ không nên thường xuyên ghé vào các cửa hàng đồ ăn nhanh.
Nếu có kế hoạch đưa trẻ tới một tiệm đồ ăn nhanh nào đó, hãy bổ sung thêm rau xanh và trái cây trong các bữa ăn còn lại. Đặc biệt không nên tạo thói quen xấu cho trẻ như dùng thức ăn nhanh để thưởng mỗi khi trẻ làm điều tốt, được điểm cao trong học tập…
Chọn fast food thông minh
Một tuần, bạn chỉ nên cho con ăn 1-2 lần và chọn khẩu phần vừa đủ.
Chọn cách chế biến là nướng thay vì chiên.
Nếu đang cùng trẻ bước vào một cửa hàng thức ăn nhanh bạn nên: Lựa chọn thức ăn nhanh ít phô mai và các loại sốt béo. Tránh xa các thức ăn nhanh cỡ lớn.
Dần dần thay thế bằng những lựa chọn khoa học hơn như: Thay vì kết hợp bánh mỳ kẹp với soda hay khoai tây chiên, nên thay thế bằng các loại trái cây và sữa chua.
Khi gọi bánh sandwich, chọn loại thịt gà nướng thay vì các món chiên. Sử dụng mù tạt hoặc sốt cà chua thay vì sốt mayonnaise.
Thay vì đến cửa hàng, bạn cũng có thể nấu thức ăn nhanh tại nhà. Điều này không chỉ đảm bảo vệ sinh mà còn giúp kiểm soát thành phần dinh dưỡng tốt hơn. Một bữa cơm cả nhà cùng vào bếp vừa cân đối dinh dưỡng vừa ngon, bổ, rẻ lại rất tiết kiệm ngân sách hàng tháng của bạn. Bạn cũng có thể tập cho trẻ thói quen phụ giúp mẹ nấu nướng. Sao bạn không thử làm một số món fast food vừa đơn giản vừa đậm đà tại gia, biết đâu sẽ tạo ra niềm yêu thích mới cho trẻ?
Bạn đã biết nhiều tác dụng của rau? Hãy thêm nhiều rau xanh và trái cây ăn kèm cùng với chiếc bánh mì kẹp cho con để vừa đang dạng đổi vị lại có lợi cho sức khỏe bé yêu nhé!
Viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em là tình trạng viêm lành tính. Biểu hiện của bệnh là bề mặt lưỡi có các vết, mảng đỏ phân bố rải rác giữa lớp gai vị giác vón có màu hồng nhạt. Những mảng đỏ này dễ làm các mẹ liên tưởng đến một tấm bản đồ các châu lục. Phía trong lưỡi, các vệt này có màu đỏ hơn, các vết loang ngày càng rộng ra nhiều vị trí nhưng đa phần sẽ tự khỏi.
Viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em có biểu hiện từ nhẹ (ít vết đốm đỏ, đốm có tiết diện nhỏ) đến nặng (vết đốm đỏ nhiều, loang rộng trên bề mặt lưỡi, vết đỏ sưng tấy khiến bé đau, khó chịu) . Đa phần khó phát hiện vì bé không có biểu hiện đau, vẫn bú hoặc ăn uống bình thường. Chỉ khoảng 2-5% số trẻ bị viêm lưỡi bản đồ bỏ ăn hoặc quấy khóc, đôi khi có biểu hiện nóng rát vùng miệng lưỡi.
Viêm lưỡi bản đồ là bệnh khá phổ biến ở trẻ 4 tuổi trở xuống. Bệnh thường xuất hiện trong vòng 10 ngày rồi mất hẳn, rất ít trường hợp kéo dài lâu ngày.
2. Nguyên nhân gây viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em
Nhiều mẹ vẫn gọi bệnh là nấm lưỡi bản đồ ở trẻ em, nhưng nguyên nhân của bệnh lại không phải do nấm. Viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em thoạt nhìn có vẻ đáng sợ nhưng lại vô hại. Bệnh có thể gây khó chịu nhẹ cho bé vì những mảng lưỡi bị viêm thường khá mẫn cảm với các loại gia vị trong thức ăn. Bệnh này không liên quan đến các bệnh có sẵn về răng miệng nhưng theo ý kiến của các chuyên gia, bệnh viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em có liên kết chặt chẽ với bệnh vẩy nến, những bé bị dị ứng với thời tiết, bị hen suyễn hoặc bệnh eczema ở trẻ sơ sinh.
3. Làm thế nào để chẩn đoán bệnh viêm lưỡi bản đồ?
Viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em sẽ được chẩn đoán lâm sàng kỹ lưỡng dựa trên tiền sử bệnh của trẻ kết hợp những xuất hiện đặc trưng của tổn thương bề mặt lưỡi. Mỗi đứa trẻ sẽ có những biểu hiện nặng nhẹ khác nhau chính vì thế việc sinh thiết các mô của lưỡi là không cần thiết. Bác sĩ chuyên khoa chỉ cầ,n nhìn vào bề mặt lưỡi của một em bé, kiểm tra các vết nứt trên lưỡi cũng như việc biến mất của các gai vị giác trên lưỡi bé là có thể nhận biết được bệnh.
4. Cách chữa lưỡi bản đồ ở trẻ em
Viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em là một dạng viêm lưỡi lành tính vì vậy không cần điều trị nội khoa. Chỉ cần tránh cho bé ăn thức ăn cay nóng và thức ăn có chứa chất kích thích, bệnh sẽ mau khỏi hơn.
Khi bé bị bệnh, mẹ nên cho con ăn thức ăn lỏng như cháo, mỳ, bún… nên ăn nhạt là tốt nhất. Đặc biệt, mẹ nên chú ý giữ gìn răng miệng cho bé để tránh viêm nhiễm. Tránh đánh răng cho bé với kem đánh răng có vị cay sẽ gây khó chịu, đau rát cho lưỡi của bé.
Tuy hiếm xảy ra, những trường hợp bé bị đau, quấy khóc hoặc bỏ bú, bỏ ăn sẽ được bác sĩ cho sử dụng thuốc giảm đau tại chỗ kết hợp sử dụng một đợt thuốc kháng sinh kháng viêm để tránh tình trạng nhiễm trùng bội nhiễm. Trong trường hợp này, mẹ nên cho trẻ ăn thức ăn bổ sung vitamin nhóm B từ thiên nhiên và bổ sung vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng cho bé.
Một lưu ý mẹ cần nhớ, đó là không nên tự ý lấy các loại thuốc lá giã nát để đắp vì nếu không biết sử dụng đúng cách và hợp vệ sinh có thể làm cho tình trạng bệnh trở nên nặng hơn. Thay vào đó, mẹ nên cho bé bú nhiều, uống nhiều nước, bao gồm cả nước trắng và nước ép trái cây để cơ thể thoải mái, không bị mất nước. Sữa mẹ cũng cung cấp các kháng thể cần thiết giúp bé chống lại các vi khuẩn xâm nhập. Nếu bệnh kéo dài không hết, mẹ nên nghĩ đến trường hợp con đã bị bội nhiễm và nên có sự hỗ trợ của bác sĩ để đẩy lùi bệnh.
Không phải bé nào cũng biết diễn đạt tình trạng hóc xương, nên mẹ cần tinh ý để biết con có bị tai nạn này hay không. Khi bé bị hóc xương cá, mẹ có thể bắt gặp những biểu hiện như:
Khi đang ăn bỗng nhiên thấy trẻ đột ngột la khóc.
Bé dùng tay gạt thức ăn khi mẹ đút.
Bé thường chảy dãi nhiều do không nuốt được nước bọt.
Ngoài ra, có trường hợp bé tắt tiếng hoặc khàn tiếng do xương hóc vào thanh quản, tuy nhiên, đây chỉ là trường hi hữu.
Phải làm gì khi trẻ bị hóc xương cá?
Khi thấy dấu hiệu trẻ hóc xương cá, mẹ nên xử lý bằng các bước sau:
Trấn an trẻ: Khi con bình tĩnh, mẹ mới có thể tiến hành các bước tiếp theo.
Tìm nơi hóc xương: Mẹ yêu cầu trẻ há miệng to ra, dùng đến pin rọi vào cổ họng của trẻ và quan sát vị trí của xương mắc trong cổ họng của trẻ.
Gắp xương cá ra: Nếu trường hợp trẻ há miệng ra thấy được xương cá thì mẹ có thể dùng kẹp để gắp ra. Trong trường hợp không thấy xương cá và bé quá đau thì nên đưa con đến bệnh viện để các bác sĩ xử lý.
Với trường hợp trẻ hóc xương cá nhỏ, bạn có thể dùng ngón tay sạch sẽ của mình cho vào miệng của bé chặn lưỡi lại, lúc này trẻ sẽ nôn ói và xương cũng trôi ra ngoài.
Trong trường hợp bạn không thể biết bé bị hóc xương cá to hay nhỏ hoặc biết chắc là xương cá to thì bạn không nên làm gì vì sẽ làm nguy hiểm trẻ mà nên nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện để các bác sĩ xử lý.
Mẹo chữa hóc xương cá ở trẻ em
Dưới đây là một số mẹo chữa hóc xương cá dân gian mà bạn có thể áp dụng. Tuy nhiên, không thể chắc chắn chúng sẽ hiệu quả trong trường hợp cụ thể của bé nhà bạn.
Cho trẻ ngậm viên vitamin C: Khi trẻ bị hóc xương cá, mẹ có thể cho trẻ ngậm 1 viên vitamin C. Sau một lúc, xương cá sẽ mềm ra và trôi xuống cổ.
Ngậm vỏ cam: Trẻ bị hóc xương cá, mẹ có thể cho trẻ ngậm vỏ cam trong miệng. Sau một lúc, hoạt chất trong vỏ cam sẽ làm mềm xương cá và xương sẽ tự trôi xuống cổ.
Dùng hạt tiêu xay để gần mũi bé: Mùi tiêu cay sẽ làm bé nhảy mũi, hắt hơi mạnh, xương cá sẽ văng ra ngoài. Tuy nhiên, cách này chỉ áp dụng khi bé bị hóc xương nhỏ và ở vị trí không sâu.
Ngậm nước lá hẹ: Đối với trẻ bị hóc xương làm cổ họng bị sưng, khó nuốt, bạn có thể dùng lá hẹ rửa sạch, giã nhuyễn, lấy nước cốt nhỏ vào cổ họng của trẻ vài giọt cho bé ngậm vài phút.
Mẹ không nên chỉ cho bé cách nuốt một miếng cơm lớn để đẩy xương cá chui xuống cổ. Cách này có thể khiến bé mắc nghẹn, làm xương càng đâm sâu vào họng và có thể gây tổn thương nặng cho bé. Những cách chữa hóc xương cá theo mẹo dân gian không có hiệu quả trong trường hợp bé bị hóc xương ở sâu trong cổ họng và kích thước xương cá lớn hoặc trong trường hợp mẹ không xác định được vị trí bị hóc xương. Để đảm bảo an toàn, mẹ nên nhờ các bác sĩ kiểm tra và giúp bé lấy xương ra ngoài.
Cách phòng ngừa trẻ bị hóc xương cá
Cá là thực phẩm rất giàu dinh dưỡng, cung cấp cho trẻ những dưỡng chất cần thiết cho quá trình phát triển như protein, các axit béo omega-3, 6 và nhiều dưỡng chất khác, vì thế đây là món ăn không thể thiếu trong thực đơn của trẻ. Tuy nhiên, cá thường có nhiều xương, vì vậy khi cho trẻ ăn, mẹ cần lưu ý một số điểm sau để tránh những tai nạn tiếc:
Mẹ nên cho trẻ ăn những loại cá lớn, ít xương, và cá có xương lớn để dễ gỡ.
Nên lọc xương cá trước khi nấu. Sau khi nấu chín, mẹ cần kiểm tra lại một lần nữa để chắc chắn không còn xương dăm nhỏ trong cá.
Một cách khác để giảm tình trạng trẻ bị hóc xương là mẹ hầm cá thật nhừ và làm rục xương cá trước khi cho con ăn.
Mẹ nên dặn dò đối với trẻ lớn mỗi khi trẻ ăn cá và với trẻ nhỏ mẹ phải gỡ xương kỹ càng rồi mới cho trẻ ăn.
Với các bé lớn, mẹ cũng nên dạy trẻ cách nhằn xương khi ăn cá.