Nhận diện dị ứng sữa bò ở trẻ nhỏ Archives

Tuy dị ứng đạm sữa bò không phải là những vấn đề quá nghiêm trọng; nhưng tình trạng này đòi hỏi mẹ điều chỉnh chế độ ăn uống của trẻ sơ sinh và của bản thân mình. Cùng MarryBaby tìm hiểu về nguyên nhân và biểu hiện dị ứng đạm sữa bò; cũng như cách khắc phục cho bố mẹ khi có bé bị dị ứng đạm sữa bò.

1. Dị ứng đạm sữa bò ở trẻ sơ sinh là gì?

Dị ứng đạm sữa bò là phản ứng bất thường của hệ miễn dịch đối với sữa bò. Bé được xác định là dị ứng đạm sữa bò khi hệ thống miễn dịch phản ứng với các thành phần protein được tìm thấy trong sữa.

Dị ứng đạm sữa bò là tình trạng có tỷ lệ cao nhất trong các loại dị ứng thức ăn mà trẻ nhỏ hay gặp phải; chúng xuất hiện ở khoảng 2% đến 7,5% trẻ trong độ tuổi này.

Có 2 loại dị ứng sữa bò chính:

Phản ứng dị ứng tức thì: các triệu chứng thường bắt đầu trong vòng vài phút sau khi có sữa bò.
Phản ứng dị ứng trì hoãn: các triệu chứng thường bắt đầu vài giờ, hoặc thậm chí vài ngày, sau khi bò sữa.

Tình trạng này thường xảy ra nhất đối với trẻ sơ sinh và trẻ em; và gây ra nhiều lo lắng cho các mẹ. Dị ứng đạm sữa bò hầu hết sẽ chấm dứt trước khi trẻ lên 3 tuổi.

dị ứng đạm sữa bò ở trẻ sơ sinh — Dị ứng sữa bò là phản ứng của hệ thống miễn dịch đối với các protein trong sữa bò.

Dị ứng sữa bò khác với không thể dung nạp lactose như thế nào?

Dị ứng sữa bò và không dung nạp đường lactose không giống nhau nhưng thường bị nhầm lẫn với nhau; vì chúng gây ra bởi cùng một món (sữa); và hai tình trạng thường có chung một số dấu hiệu và triệu chứng như: vấn đề về bú; và vấn đề về đường ruột như trúng gió, tiêu chảy, chướng bụng, đau bụng và chuột rút, bụng cồn cào và cảm thấy buồn nôn.

Sau đây là sự khác biệt giữa hai tình trạng này:

Dị ứng sữa bò là phản ứng dị ứng đối với protein trong sữa bò; không dung nạp được đường lactose là không có khả năng tiêu thụ đường lactose trong sữa.
Dị ứng sữa bò có sự tham gia của hệ thống miễn dịch; không dung nạp được đường lactose không có.
Dị ứng sữa bò sẽ xuất hiện các triệu chứng tiêu hóa, da và hô hấp. Các triệu chứng của không dung nạp đường lactose sẽ tập trung chủ yếu ở đường tiêu hóa, chẳng hạn như tiêu chảy; không có triệu chứng về da và đường hô hấp.
Một lượng nhỏ protein sữa bò có thể gây ra phản ứng dị ứng. Thường những người không dung nạp đường lactose có thể dung nạp một lượng nhỏ lactose; và protein sữa bò không gây ra bất kỳ phản ứng dị ứng nào.

>> Mẹ có thể xem thêm Tình trạng dị ứng sữa mẹ ở trẻ

2. Nguyên nhân dẫn đến dị ứng đạm sữa bò ở trẻ sơ sinh

Bé bị dị ứng sữa có nghĩa là hệ thống miễn dịch của con nhầm lẫn một số protein trong sữa là có hại. Từ đó, sản sinh các phản ứng bất thường; giải phóng các chất hóa học gây ra các triệu chứng liên quan đến dị ứng.

Có 2 loại protein chính trong sữa có thể gây ra phản ứng dị ứng:

Casein: có trong phần rắn của sữa đông vón lại
Whey: có trong phần lỏng còn lại của sữa sau khi sữa đông vón lại

Dị ứng đạm sữa bò có thể gây ra các loại phản ứng khác nhau; tùy thuộc vào các chất hóa học được tiết ra; và dị ứng được phân loại dựa trên những nguyên nhân sau:

Phản ứng dị ứng qua trung gian immunoglobulin E (IgE): Hệ thống miễn dịch giải phóng histamine; và các chất hóa học khác; để phản ứng với protein sữa bò. Các triệu chứng thường xảy ra trong vòng 20 đến 30 phút sau khi tiêu thụ sữa bò; nhưng chúng có thể xuất hiện sau 2 giờ.
Phản ứng dị ứng không qua trung gian immunoglobulin E (không IgE): Tế bào T được cho là tác nhân gây ra các triệu chứng; các triệu chứng này xuất hiện dần dần; từ 48 giờ đến một tuần sau khi tiêu thụ protein sữa bò.
Phản ứng hỗn hợp IgE và không IgE: Đây là sự kết hợp giữa phản ứng qua trung gian immunoglobulin E; và phản ứng không qua trung gian immunoglobulin E.

3. Biểu hiện dị ứng đạm sữa bò

Dị ứng đạm sữa bò có thể gây ra một loạt các triệu chứng, bao gồm:

Phản ứng trên da: phát ban ngứa đỏ hoặc sưng môi, mặt và quanh mắt.
Các vấn đề về tiêu hóa: đau bụng, nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón.
Các triệu chứng giống như sốt cỏ khô: chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi.
Bệnh chàm không cải thiện khi điều trị.
Ở trẻ sơ sinh có biểu hiện của khóc dạ đề do tình trạng đau bụng co thắt (hay đau bụng Colic), trẻ khóc >3 giờ/ngày, ít nhất 3 ngày/tuần, kéo dài >3 tuần.

Đôi khi tình trạng dị ứng này có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng xảy ra đột ngột; ví dụ như sưng miệng hoặc cổ họng, thở khò khè, ho, khó thở, thở gấp.

Dị ứng protein sữa bò đôi khi có thể dẫn đến các biến chứng do kém hấp thu hoặc ăn uống kém dinh dưỡng. Trẻ có thể bị thiếu máu do thiếu sắt mãn tính hoặc không phát triển được.

biểu hiện dị ứng đạm sữa bò — Nếu mẹ thấy những nốt phát ban màu đỏ trên da của bé sau khi uống sữa bò, mẹ nhớ lưu ý nhé.

4. Điều trị cho trẻ dị ứng sữa bò

Nếu bố mẹ nghi ngờ trẻ có thể bị dị ứng đạm sữa bò; hãy hẹn gặp bác sĩ nhi khoa; bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử gia đình của đứa trẻ để tìm hiểu xem các thành viên khác trong gia đình có bị dị ứng thực phẩ; hen suyễn; chàm hoặc dị ứng hay không. Bác sĩ sẽ muốn biết tất cả về các triệu chứng và thời điểm chúng xuất hiện lần đầu tiên.

Nếu trẻ được chẩn đoán mắc dị ứng sữa bò, bác sĩ gia đình hoặc bác sĩ chuyên khoa dị ứng sẽ đưa ra một số lời khuyên về cách kiểm soát chứng dị ứng của con. Bố mẹ cũng có thể được giới thiệu đến một chuyên gia dinh dưỡng.

Một số biện pháp can thiệp cho tình trạng dị ứng này bao gồm:

Bé sẽ được điều trị bằng cách loại bỏ tất cả sữa bò khỏi chế độ ăn của con trong một khoảng thời gian.
Nếu con bú sữa công thức, bác sĩ có thể kê đơn loại sữa công thức đặc biệt dành cho trẻ sơ sinh.
Không cho con uống bất kỳ loại sữa nào khác mà không được tư vấn y tế trước.
Nếu con được bú sữa mẹ hoàn toàn, người mẹ sẽ cần tránh tiêu thụ tất cả các sản phẩm từ sữa bò.
Trẻ nên được đánh giá mỗi 6 đến 12 tháng để xem chúng đã hết dị ứng chưa.

>> Mẹ cũng có thể quan tâm Mẹ bị dị ứng có nên cho con bú hay không?

5. Bé bị dị ứng đạm sữa bò, bố mẹ cần làm gì?

Để xác định nguyên nhân bé bị dị ứng đạm sữa bò; bác sĩ thường sẽ khuyên bố mẹ nên cắt bỏ tất cả sữa trong chế độ ăn uống của bé trong vài ngày. Sau đó, từ từ cho bé làm quen lại với các sản phẩm trên.

Nếu bé bú sữa mẹ, mẹ sẽ cần phải ngưng sử dụng các sản phẩm từ sữa vì các thành phần protein kích thích có thể được truyền qua sữa mẹ vào cơ thể của bé. Nếu việc thay đổi chế độ ăn uống của mẹ giúp bé; mẹ có thể phải từ bỏ các sản phẩm sữa hoặc hạn chế tiêu thụ cho đến khi bé cai sữa mẹ.
Nếu cho bé bú sữa công thức, có thể bố mẹ sẽ cần đổi loại sữa cho đến khi tìm được loại không làm ảnh hưởng đến dạ dày của con. Bố mẹ có thể đã nghe nói rằng sữa đậu nành thường là giải pháp; nhưng 5 đến 10% trẻ sơ sinh bị dị ứng với sữa bò cũng bị dị ứng với đậu nành.

>> Mẹ tham khảo thêm Sữa công thức để được bao lâu sau khi pha mẹ biết chưa?

Mẹ có thể phải thay đổi chế độ ăn nếu con bú sữa mẹ; hoặc tìm những sản phẩm sữa chuyên dụng cho bé bị dị ứng sữa bò.

6. Phòng tránh dị ứng sữa ở bé

Khi chọn lựa các sản phẩm sữa bột, sữa công thức; mẹ nên xem xét các thương hiệu có tiếng cũng như xem các thành phần dinh dưỡng trên hộp sữa.
Khi bé bị dị ứng sữa, mẹ nên thông báo cho bảo mẫu, người giúp việc hay cô giáo biết về tình trạng bệnh để tránh cho trẻ uống sữa hoặc thực phẩm có chứa sữa.
Chuẩn bị thuốc chống dị ứng tại nhà trong trường hợp cấp bách. Mẹ có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ về loại thuốc phù hợp.
Dị ứng sữa là triệu chứng phổ biến ở trẻ dưới 2 tuổi nhưng mẹ cũng nên kịp thời đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất khi bé bị sốc phản vệ cấp tính.
Hệ miễn dịch quá nhạy cảm đến protein trong sữa khiến trẻ dễ bị dị ứng sữa. Với các chia sẻ về dấu hiệu và cách điều trị, bố mẹ có thể dễ dàng xử trí kịp thời khi chăm sóc bé. Mong rằng thiên thần nhỏ nhà bạn sẽ luôn phát triển toàn diện và khỏe mạnh.

>> Mẹ đọc thêm Bánh ăn dặm cho bé bị dị ứng sữa bò

Qua bài viết, MarryBaby hy vọng bố mẹ đã hiểu rõ nguyên nhân và biểu hiện dị ứng đạm sữa bò ở trẻ sơ sinh. Đồng thời, tìm ra giải pháp để can thiệp trường hợp bé bị dị ứng đạm sữa bò.

Mẹ cần nắm bắt ngay các triệu chứng bé bị dị ứng sữa để phát hiện và điều trị kịp thời, nhất là đối với trẻ sơ sinh.

Tổng quan

Dị ứng sữa là tình trạng hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng với protein có trong sữa động vật. Trong đó, dị ứng sữa bò là một trong những loại dị ứng thường gặp nhất, ngoài ra cơ thể cũng có thể dị ứng với sữa của các động vật có vú khác như sữa dê, sữa cừu, sữa trâu,…

Cơ thể có thể bị dị ứng với một hoặc nhiều loại protein khác nhau, trong đó alpha protein S1-casein có trong sữa bò là tác nhân dị ứng phổ biến nhất. Trên thị trường hiện nay, phần lớn sữa công thức, sữa bột đều là sản phẩm của sữa bò. Vậy nên, tỷ lệ trẻ dị ứng sữa công thức, sữa bột gia tăng cũng xuất phát từ nhu cầu sử dụng các chế phẩm làm từ sữa bò.

Phân biệt dị ứng sữa và không dung nạp lactose

Dị ứng sữa bò không được nhầm lẫn với không dung nạp lactose, bị gây ra bởi giảm khả năng tiêu hóa đường sữa/lactose. Không dung nạp lactose gây đau bụng và tiêu chảy sau khi dùng nhiều các sản phẩm sữa giàu lactose, chẳng hạn như sữa ngọt, phô mai màu nâu, kem lạnh và kem.

Không giống như dị ứng sữa, không dung nạp lactose không liên quan đến hệ thống miễn dịch.

Nguyên nhân gây dị ứng sữa

Protein có trong thành phần sữa động vật là nguyên nhân chính gây ra tình trạng dị ứng. Trong các loại sữa động vật thì sữa bò là nguyên nhân hàng đầu gây ra dị ứng ở trẻ nhỏ. Hai loại protein chính ở sữa bò có thể gây dị ứng, bao gồm:

Casein: có trong phần rắn của sữa.
Whey: có trong phần lỏng của sữa sau khi lắng.

Cơ thể của trẻ có thể phản ứng với một hoặc cả hai loại protein này, gây ra tình trạng dị ứng. Các loại protein này có thể tìm thấy trong một số thực phẩm chế biến khác. Nghiên cứu cho thấy người bị dị ứng với sữa bò sẽ tăng nguy cơ phản ứng với các loại sữa động vật khác như sữa dê, cừu, trâu; nhưng lại ít có khả năng bị dị ứng với sản phẩm từ đậu nành.

Ngoài ra, nhiều nghiên cứu y khoa cho thấy trẻ bị dị ứng có thể là do di truyền từ cha mẹ. Nếu mẹ hoặc cha đã từng dị ứng với sữa bột lúc còn nhỏ thì có khoảng 50 – 80% cơ hội trẻ cũng thừa hưởng những biểu hiện tương tự.

>> Mẹ có thể xem thêm: Dị ứng đạm bò ở trẻ: Cách giúp bố mẹ nhận biết và xử lý

Các triệu chứng dị ứng sữa

Các dấu hiệu dị ứng có thể xảy ra sau khi uống sữa vài phút đến vài giờ. Mức độ của các triệu chứng phụ thuộc vào mức độ phản ứng miễn dịch của từng người.

Các dấu hiệu và triệu chứng sớm:

Nổi mề đay
Thở khò khè
Cảm giác ngứa hoặc ngứa ran quanh môi hoặc miệng
Sưng môi, lưỡi hoặc cổ họng
Ho hoặc khó thở
Nôn mửa

Các dấu hiệu và triệu chứng có thể xuất hiện chậm hơn:

Phân lỏng hoặc tiêu chảy, có thể có máu
Đau quặn bụng
Sổ mũi
Viêm kết mạc
Khóc dạ đề ở trẻ sơ sinh.

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nguy cơ dị ứng cao hơn người lớn. Khi hệ tiêu hóa trưởng thành thì nguy cơ dị ứng với các thành phần của sữa sẽ giảm dần.
Trẻ có cơ địa dị ứng với bất kỳ một tác nhân nào đều là đối tượng nguy cơ của dị ứng.
Trẻ bị viêm da dị ứng mạn tính có nhiều khả năng dị ứng các loại thực phẩm khác.
Tiền sử gia đình: Nếu trong nhà có người bị dị ứng, đặc biệt là bố và/hoặc mẹ có tiền sử dị ứng thực phẩm, chàm, mày đay, hen phế quản,… thì nguy cơ dị ứng ở trẻ tăng lên.

Dị ứng sữa có nguy hiểm không?

Loại dị ứng này có thể gây ra tình trạng sốc phản vệ, một phản ứng đe dọa tính mạng làm co thắt đường thở và nghiêm trọng hơn có thể gây tắc thở. Sữa là thực phẩm phổ biến thứ ba – sau đậu phộng và các loại hạt – gây sốc phản vệ.

Nếu phát hiện trẻ có phản ứng với sữa, hãy nói với bác sĩ ngay bất kể phản ứng nhẹ như thế nào. Các xét nghiệm có thể giúp xác nhận tình trạng dị ứng, do đó bạn có thể tránh được các phản ứng có thể xảy ra ảnh hưởng đến tính mạng của trẻ.

Sốc phản vệ là một trường hợp cấp cứu y tế và cần được điều trị cấp cứu kịp thời. Các dấu hiệu và triệu chứng bắt đầu ngay sau khi uống sữa và có thể bao gồm:

Co thắt đường thở, bao gồm cả cổ họng sưng tấy gây khó thở
Đỏ bừng mặt
Ngứa
Sốc, tụt huyết áp rõ rệt.

>> Mẹ có thể xem thêm: Bé bị dị ứng sữa có nguy hiểm không?

Khi nào cần đưa bé tới bệnh viện?

Đưa bé đi bệnh viện hay thăm khám bác sĩ hoặc chuyên gia dị ứng nếu con bạn gặp phải các triệu chứng dị ứng ngay sau khi uống sữa. Nếu có thể, hãy đến gặp bác sĩ trong thời gian xảy ra phản ứng dị ứng để giúp bác sĩ chẩn đoán. Tìm biện pháp điều trị cấp cứu nếu bạn hoặc con bạn có các dấu hiệu hoặc triệu chứng của sốc phản vệ ở trẻ.

>> Mẹ có thể xem thêm: Tình trạng dị ứng ở trẻ

Chẩn đoán

Khi thực phẩm là nguyên nhân của dị ứng thì không dễ dàng để xác định đúng chính xác loại nào gây ra triệu chứng đó. Nếu con của bạn có khả năng dị ứng thì cần cho bác sĩ biết rõ các thông tin sau:

Tiền sử của bé và gia đình về các vấn đề dị ứng.
Chi tiết về các dấu hiệu và triệu chứng bất thường.
Loại sữa hay thực phẩm chứa sữa mà con bạn đã ăn.

Một số xét nghiệm có thể được khuyến cáo như:

Test lẩy da
Xét nghiệm nồng độ kháng thể IgE đặc hiệu trong máu.

Nếu thăm khám lâm sàng và xét nghiệm không thể kết luận việc con bạn có phản ứng với sữa không thì test thử đường uống được đưa ra. Test này phải được thực hiện ở bệnh viện để các bác sĩ có thể chẩn đoán và chữa trị kịp thời.

Dị ứng sữa

Các yếu tố nguy cơ đối với trẻ em

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ phát triển dị ứng ở trẻ em:

Các dị ứng khác: Nhiều trẻ có phản ứng với sữa cũng có các dị ứng khác. Dị ứng sữa có thể phát triển trước các dị ứng khác.
Viêm da dị ứng: Trẻ em bị viêm da dị ứng – một bệnh viêm da mãn tính, phổ biến – có nhiều khả năng bị dị ứng thực phẩm.
Tiền sử gia đình: Nguy cơ dị ứng thực phẩm của một người tăng lên nếu một hoặc cả cha và mẹ bị dị ứng thực phẩm hoặc một loại dị ứng hoặc bệnh dị ứng khác – chẳng hạn như, hen suyễn, phát ban hoặc chàm.
Tuổi tác: Dị ứng phổ biến hơn ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Khi trẻ lớn lên, hệ tiêu hóa của trẻ trưởng thành và cơ thể trẻ ít có khả năng phản ứng với sữa hơn.

>> Mẹ tham khảo thêm: Sữa công thức để được bao lâu sau khi pha mẹ biết chưa?

Trẻ dị ứng thì cần phải tránh xa sữa và các loại thực phẩm làm từ sữa động vật. Cần lưu ý là có rất nhiều thực phẩm chứa sữa động vật, nếu cha mẹ không chú ý thì bé rất dễ bị dị ứng khi sử dụng các loại thực phẩm này.

Các lựa chọn thay thế sữa cho trẻ sơ sinh

Ở những trẻ bị dị ứng, cho con bú và sử dụng sữa công thức ít gây dị ứng có thể ngăn ngừa các phản ứng dị ứng.

Cho trẻ bú sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nên cho trẻ bú mẹ càng lâu càng tốt, đặc biệt nếu con bạn có nguy cơ cao bị dị ứng sữa.
Sữa công thức ít gây dị ứng được sản xuất bằng cách sử dụng các enzym để phân hủy (thủy phân) protein sữa, chẳng hạn như casein hoặc whey. Quá trình xử lý tiếp theo có thể bao gồm nhiệt và lọc. Tùy thuộc vào mức độ chế biến của chúng, các sản phẩm được phân loại là thủy phân một phần hoặc toàn bộ.
Sữa công thức làm từ đậu nành dựa trên protein đậu nành thay vì sữa. Sữa công thức từ đậu nành được bổ sung để hoàn thiện về mặt dinh dưỡng – nhưng thật không may, một số trẻ bị dị ứng vẫn có thể dị ứng với cả đậu nành.

>> Mẹ có thể xem thêm: Bánh ăn dặm cho bé bị dị ứng

Mẹ đang cho con bú sử dụng sữa bò cũng có thể gây ra dị ứng cho con bạn nếu bé có cơ địa dị ứng. Bạn có thể cần phải loại trừ khỏi chế độ ăn uống của bản thân tất cả các sản phẩm có chứa sữa bò.

Nếu phát hiện bé có bất kỳ dấu hiệu hay triệu chứng dị ứng nào thì mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị sớm nhất có thể nhé!

[inline_article id=247103]