Thời tiết hanh khô, ẩm thấp của mùa hè là điều kiện thuận lợi để vô số những vi khuẩn, virus gây bệnh bùng phát và “tấn công” hệ miễn dịch non yếu của trẻ, gây ra chứng cảm, sốt. Thay vì vội vã cho con dùng thuốc, mẹ có thể thử qua các biện pháp hạ sốt nhanh cho trẻ tại nhà mà Marry Baby gợi ý dưới đây.
Cụ thể, trường hợp nếu trẻ sốt nhẹ (37,5–38,5°C) thì mẹ nên áp dụng các phương pháp hạ sốt từ các nguyên liệu thiên nhiên cho bé. Bởi lẽ, việc sử dụng thuốc không được khuyến cáo cho trẻ dưới 6 tuổi.
Thêm vào đó, thuốc hạ sốt có nguy cơ gây ra nhiều tác dụng bất lợi cho sức khỏe của bé. Một số bậc phụ huynh vì quá lạm dụng hoặc sử dụng sai thuốc, không đúng liều lượng đã dẫn đến tình trạng trẻ bị sốc thuốc, nhờn thuốc và gặp khó khăn trong điều trị.
Để tránh được vấn đề trên, trong bài viết này, Marry Baby chia sẻ đến bạn 11 biện pháp hạ sốt nhanh cho trẻ hoàn toàn tự nhiên. Mời bạn cùng tham khảo ngay nhé!
Một vài sự thật thú vị về sốt ở trẻ nhỏ
Để có cách hạ sốt nhanh cho trẻ, bạn cần hiểu rõ vì sao trẻ gặp phải tình trạng này. Về cơ bản, sốt là phản ứng phòng vệ của cơ thể nhằm chống lại các tác nhân gây nhiễm trùng. Một khi thân nhiệt tăng cao, hệ miễn dịch tạo ra các tế bào bạch cầu để “tấn công” và kìm hãm sự phát triển của virus hoặc vi khuẩn gây bệnh. Điều thú vị rằng việc hạ sốt có thể làm cản trở cơ chế đề kháng tự nhiên.
Chính vì vậy, nếu trẻ sốt nhẹ và vẫn sinh hoạt bình thường, bạn không cần phải can thiệp quá nhiều. Điều quan trọng cần làm là nên theo dõi lượng thức ăn và chất lỏng mà trẻ tiêu thụ, đồng thời quan sát tần suất tiểu tiện trong ngày của bé.
Nếu những điều này hoàn toàn bình thường, trẻ chỉ cần được theo dõi tại nhà mà không phải đến bệnh viện. Tuy nhiên, trường hợp nếu trẻ cảm thấy khó chịu hoặc sốt cao trên 40°C hoặc sốt cao kéo dài trong 2 ngày liên tục không thuyên giảm, bạn nên đưa bé đến bác sĩ kiểm tra.
Liệu có nên hạ sốt nhanh cho trẻ bằng thuốc?
Mặc dù cách dùng siro hạ sốt cho trẻ khá đơn giản, tuy nhiên đây không hẳn là lựa chọn tốt nhất. Theo đó, hướng sử dụng các biện pháp tự nhiên để hạ sốt cho trẻ nhỏ sẽ giúp bé tăng cường hệ miễn dịch.
Riêng về vấn đề dùng thuốc ở trẻ, khi đi vào cơ thể, thuốc cần một khoảng thời gian để chuyển hóa. Hơn nữa, các loại thuốc thường dùng để hạ sốt như paracetamol (tên khác là acetaminophen) hoặc ibuprofen có thể gây suy gan hoặc các phản ứng phụ không mong muốn như hen suyễn, xuất huyết tiêu hóa nếu trẻ dùng thường xuyên. Tốt nhất chỉ nên dùng những thuốc này nếu các biện pháp tự nhiên để hạ sốt không hiệu quả và có sự chỉ định của bác sĩ về liệu lượng cũng như thời gian sử dụng.
Cách hạ sốt nhanh cho trẻ sơ sinh tại nhà
Nếu nhiệt độ ở trẻ cao thì nên dùng hạ sốt cho bằng các cách sau:
1. Dùng nước ấm lau người cho trẻ
- Mẹ chuẩn bị một chậu nước ấm và 5 chiếc khăn mềm.
- Sau đó mẹ nhúng khăn vào chậu nước và vắt nhẹ.
- Kẹp 2 chiếc vào bẹn, 2 chiếc vào nách và 1 chiếc lau khắp cơ thể bé.
- Sau 1 đến 2 phút lại nhúng khăn vào chậu và lau cho bé.
- Khi nước lạnh thì mẹ cần thêm nước nóng để đảm bảo độ ấm của nước.
- Mẹ lau cho bé khoảng 10 đến 15 phút.
- Dùng tất ướt quấn quanh chân cho bé: Dùng 2 chiếc tất bằng chất liệu cotton và hơi dài, sau đó nhúng vào nướcrồi vắt sạch. Từ từ quấn quanh từ phần mắt cá chân đến bàn chân, lặp lại nhiều lần mỗi khi tất trở nên khô do hút nhiệt.
Sau đó mẹ lau khô người và mặc quần áo thoáng mát cho bé.
Điều này không những giúp hạ sốt mà còn giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn. Lưu ý không được dùng nước lạnh. Sau khi lau người nên cho trẻ ngồi trong phòng thoáng, không được ngồi dưới điều hòa, trước quạt để tránh bị lạnh và sốt cao thêm.
2. Nới lỏng quần áo
Nhiều mẹ cho rằng khi con bị sốt thường có dấu hiệu lạnh như người lớn nên mặc thêm áo, đắp thêm chăn cho con nhưng không biết đó cũng là cách làm sai. Mẹ không nên quấn tã chặt cũng không ủ thêm chăm mà cần nới lỏng tã, quần áo.
3. Cung cấp đủ nước cho con
Khi trẻ sơ sinh bị sốt, cơ thể sẽ bị mất nước rất nhiều do quá trình ra mồ hôi. Đối với trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi mẹ cần đảm bảo đủ các giờ bú. Trẻ 6 tháng tuổi trở lên bị sốt cần được cung cấp thêm nước uống. Ngoài nước lọc, mẹ nên cho bé uống thêm cả sữa, nước cam hoặc loại nước mà bé thích (trừ nước ngọt). Cho bé ăn dạng lỏng, súp hoặc cháo, để bổ sung thêm lượng nước hao hụt, đồng thời giúp bé dễ tiêu hóa hơn.
4. Lưu ý chăm sóc trẻ sơ sinh bị sốt
- Trẻ sơ sinh bị sốt, mẹ vẫn ăn uống bình thường để có sữa cho bé, việc mẹ ăn uống không ảnh hưởng tới việc sốt của con. Vì vậy mẹ cần ăn uống tốt để có nhiều sữa hơn cho con bú.
- Trong lúc con bị sốt có thể có giai đoạn con bị lạnh chân tay vì hiện tượng co mạch. Cha mẹ sờ thấy tay chân con lạnh có thể ủ ấm cho con. Tuy nhiên cần lưu ý một lúc sau thường sẽ là giai đoạn thải nhiệt.
- Con sẽ nóng, và lúc đó nhiệt độ tăng cao cha mẹ không được ủ cho con để tránh việc nhiệt độ của con tăng quá cao, có thể gây co giật cho trẻ nhỏ.
- Trẻ sơ sinh 10 ngày tuổi bị sốt, bạn nên cho con đi khám ngay để xác định nguyên nhân sốt của con.
- Với các trẻ dưới 6 tháng tuổi cách hạ sốt nhanh vẫn theo nguyên tắc của bác sĩ. Đặc biệt, các nhóm nguyên nhân gây sốt ở nhóm trẻ 1-2 tháng tuổi thường hơi khác so với trẻ 5-6 tháng tuổi. Chính vì vậy, ba mẹ cần cẩn thận hơn với trẻ sơ sinh cho con đi khám sớm.
Các biện pháp hạ sốt nhanh theo cách khác mẹ cần biết
Có nhiều nguyên nhân khác nhau khiến trẻ nhỏ bị sốt, trong đó phổ biến nhất là:
- Trẻ bị cảm lạnh hoặc cảm cúm
- Sốt sau khi tiêm vắc-xin
- Nhiều bé cũng bị sốt khi mọc răng
Dưới đây là một số biện pháp tự nhiên giúp hạ sốt nhanh cho trẻ khi gặp phải những tình trạng trên:
1. Ăn một que kem
Đây là cách hạ sốt phổ biến của các bà mẹ Tây hay áp dụng cho trẻ nhỏ rất hiệu quả. Khi bị sốt, trẻ cảm thấy khó chịu trong người hay hay khô miệng và cần bồ sung thêm chất ngọt.
Một que kem không chỉ giúp trẻ giải khát mà còn giảm nhiệt cho cơ thể trẻ. Tuy nhiên cách hạ sốt này chỉ để tham khảo và áp dụng cho những trẻ trên 10 tuổi hoặc mới có dấu hiệu sốt nhẹ.
2. Xông hơi
Cách trị cảm dân gian này được lưu truyền từ rất lâu và dù người lớn hay trẻ đang độ tuổi tiểu học điều có thể áp dụng và mang lại hiệu quả bất ngờ. Sử dụng các loại lá giải cảm như sả, chanh…cho vào nồi nước đun sôi.
Cho trẻ ngồi trong phòng kín gió, cởi bỏ quần áo, trùm chăn mỏng phủ kín người bé và nồi nước xông. Hơi nước ấm trong quá trình xông hơi sẽ kích thích cơ thể tuần hoàn máu tốt hơn, thư giãn nhẹ nhàng và khiến các tuyến mồ hôi hoạt động mạnh hơn. Lau lại người bằng nước xông, trẻ sẽ hạ sốt nhanh.
3. Lá bạc hà (không thực hiện cho trẻ dưới 1 tuổi)
Loại lá gia vị này sẽ giúp hạ thân nhiệt, hấp thu bớt lượng nhiệt dư thừa trong cơ thể. Cho khoảng 5g lá bạc hà băm nhuyễn vào 200ml nước nóng ngâm 10 phút rồi lọc lấy nước, cho thêm một ít mật ong và uống từ 3 đến 4 lần một ngày để cơ thể nhanh phục hồi.
4. Bạch hoa thảo (không thực hiện cho trẻ dưới 1 tuổi)
Bạch hoa thảo hay còn gọi là cây nhọ nồi, cây cỏ mực cũng là một cách hạ sốt nhanh tại nhà hiệu quả mà bạn có thể áp dụng. Cỏ mực rửa sạch, ngâm sơ qua nước muối pha loãng. Sau đó cho vào nồi đun sôi, để nguội , vớt ra giã nát và lọc lấy nước cho trẻ uống. Mỗi lần uống khoảng 50ml.
5. Trà hoa cúc (không thực hiện cho trẻ dưới 1 tuổi)
Việc dùng trà hoa cúc cũng là một cách hay để hạ sốt nhanh cho trẻ. Đầu tiên, bạn hãy pha một lượng trà đủ dùng. Có thể thêm một ít mật ong (lưu ý không thực hiện điều này cho trẻ dưới 1 tuổi) để tăng thêm hương vị. Ngoài để hạ sốt, bạn có thể dùng trà hoa cúc để xoa bóp toàn thân cho bé giúp giảm đau nhức nhanh chóng.
6. Dùng hành tây
Ông bà ta ngày xưa đã biết tận dụng lợi ích của hành tây để chữa cảm cúm và hạ sốt nhanh cho trẻ. Trong loại thực phẩm này có hàm lượng cao quercetin, đây là một hợp chất flavonoid có đặc tính chống oxy hóa và làm giảm thân nhiệt tốt.
Cách để áp dụng bài thuốc này khá đơn giản, bạn chỉ cần cắt khoảng 2–3 lát hành mỏng, sau đó chà xát vào lòng bàn chân trẻ khoảng vài phút rồi dùng tất để giữ hành quanh chân trẻ. Nên lặp lại thao tác này 2 lần một ngày để có hiệu quả tốt nhất.
7. Dùng khoai tây hạ sốt
Đây là cách hạ sốt cho trẻ rất đơn giản nhưng mang lại hiệu quả bất ngờ. Thái khoai tây thành những lát mỏng sau đó ngâm trong nước giấm khoảng 10 phút rồi đắp lên trán, cho thêm một chiếc khăn lên trên. Để khoảng 20 phút sau rồi lấy lát khoai tây ra, mẹ sẽ thấy bé sẽ giảm sốt ngay.
8. Cho trẻ tắm bằng gừng tươi
Thực tế, gừng có khả năng tiêu diệt các vi khuẩn gây sốt ở trẻ. Bên cạnh đó, gừng giúp trẻ ra nhiều mồ hôi, nhờ vậy mà loại bỏ lượng nhiệt thừa và độc tố ra khỏi cơ thể.
Khi tắm cho trẻ, bạn thêm khoảng 2 thìa súp bột gừng tươi vào chậu hoặc bồn tắm nước ấm và khuấy đều. Suốt quá trình tắm, mẹ cần chú ý tránh để nước gừng dính vào mắt trẻ.
9. Nước chanh pha mật ong
Cách hạ sốt này cũng chỉ áp dụng cho trẻ từ 1 tuổi trở lên. Chanh tươi khá giàu vitamin C, dưỡng chất này khá cần thiết giúp tăng cường hệ miễn dịch cho bé. Mật ong với hàm lượng cao các vitamin và khoáng chất mang lại khả năng phục hồi tốt cho cơ thể. Nhìn chung, sự kết hợp giữa hai loại thực phẩm này sẽ mang lại hiệu quả hạ sốt cao.
Ngoài việc cho bé dùng nước chanh, mẹ cũng có thể đắp những lát chanh tươi xung quanh phần khuỷu tay, chân và dọc sống lưng để trẻ mau hạ sốt. Khi thực hiện biện pháp này, bạn tránh đắp chanh lên vùng da bị tổn thương nhằm tránh cho bé không bị xót.
10. Đắp lòng trắng trứng lên lòng bàn chân
Lấy khoảng 3 thìa súp lòng trắng trứng cho vào chiếc bát nhỏ rồi đánh đều. Kế đến, dùng một chiếc tất ngâm vào bát lòng trắng trứng vừa chuẩn bị rồi xỏ vào chân bé. Trường hợp nếu không có tất, bạn có thể dùng khăn mặt. Phương pháp này cho hiệu quả nhanh chóng từ 10 phút đến 1 giờ.
Trẻ bị dị ứng với lòng trắng trứng, mẹ có thể đổi sang biện pháp dùng hành tây như đã gợi ý ở trên. Nên lặp lại cách hạ sốt cho trẻ này nhiều lần trong ngày để có hiệu quả cao nhất.
11. Dưa leo giúp hạ sốt (không thực hiện cho trẻ dưới 1 tuổi)
Từ 6 tháng tuổi trở lên, trẻ rất hay bị sốt mọc răng. Trong những trường hợp này, dưa chuột sẽ là giải pháp hiệu quả cho mẹ. Không chỉ có công dụng hạ sốt, dưa leo còn giúp giảm đau và giảm bớt sự khó chịu cho bé. Chọn quả dưa leo non tốt nhất là loại không hạt, cắt thành miếng nhỏ cho bé ngậm. Lưu ý, không nên cắt miếng quá nhỏ, có thể làm bé bị hóc. Tốt nhất, nên gọt một đầu hơi nhỏ và lớn dần về phần đuôi cho bé cầm ăn.
12. Nho khô (không thực hiện cho trẻ dưới 1 tuổi)
Nhờ hàm lượng dồi dào các chất chống oxy hóa cao nên nho khô rất có hiệu quả trong việc hạ sốt nhanh cho trẻ và chống nhiễm trùng. Bạn có thể ngâm khoảng 25 quả nho khô trong một cốc nước lọc trong khoảng 1 giờ. Khi nho bắt đầu mềm, bạn đem nghiền nát rồi lọc lấy phần nước. Cho trẻ uống dịch ép nho khô này hai lần một ngày để làm dịu cơn sốt.
Trường hợp nguyên nhân gây sốt ở trẻ là do siêu vi, bạn nên áp dụng “các chiêu” hạ sốt được đề cập dưới đây.
13. Dùng trà hạt thì là
Ngoài cải thiện hệ miễn dịch và giúp cơ thể thư giãn, nước hạt thì là còn giúp hạ sốt và giảm đau hiệu quả. Tác dụng này là nhờ vào monoterpene và flavonoid đóng vai trò là chất kháng khuẩn, chống virus mạnh mẽ.
Để sử dụng hạt thì là, bạn đun một cốc nước với một thìa súp hạt thì là khoảng 10 phút, lọc lấy nước. Nếu được, bạn có thể thêm một chút quế vào và cho trẻ dùng khi còn ấm.
14. Trà hạt rau mùi, còn gọi là ngò rí (không thực hiện cho trẻ dưới 1 tuổi)
Các dưỡng chất từ thực vật trong hạt rau mùi giúp củng cố hệ miễn dịch cho trẻ. Điều này sẽ bảo vệ bé chống lại tình trạng sốt siêu vi hiệu quả. Cách dùng khá đơn giản, bạn chỉ cần thêm hạt rau mùi vào nước đun sôi. Để dung dịch nguội đi một lát rồi lọc và có thể thêm sữa và đường để tạo vị. Loại thức uống này khá hữu ích trong việc hạ sốt nhanh cho trẻ.
15. Nước sắc lá húng quế (không thực hiện cho trẻ dưới 1 tuổi)
Một cách hữu hiệu khác để hạ sốt nhanh cho trẻ là dùng lá húng quế. Loại thảo dược này đóng vai trò như một kháng sinh tự nhiên được sử dụng để chống lại tình trạng sốt siêu vi. Muốn hạ sốt cho bé, bạn chuẩn bị khoảng 20 lá húng quế rồi nấu cùng một lít nước. Đun sôi hỗn hợp cho đến khi dung dịch giảm còn một nửa, để nguội và cho bé uống.
16. Dầu dừa (không thực hiện cho trẻ dưới 1 tuổi)
Dầu dừa cũng có đặc tính kháng khuẩn và kháng virus. Bạn có thể gián tiếp cho trẻ dùng bằng cách sử dụng dầu dừa trong các món ăn cho bé.
17. Dầu gan cá (không thực hiện cho trẻ dưới 1 tuổi)
Để cải thiện hệ miễn dịch cho trẻ, bạn có thể cho con dùng dầu gan cá. Nếu thường xuyên cho trẻ dùng thực phẩm này, bé sẽ tránh được các bệnh nhiễm trùng theo mùa.
Trên đây là tổng hợp những cách hạ sốt nhanh cho trẻ tại nhà. Sau khi áp dụng, nếu cơn sốt của bé vẫn chưa có dấu hiệu thuyên giảm, bạn nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để điều trị.
Sai lầm cần tránh khi hạ sốt cho trẻ
- Dùng nước lạnh hay nước đá để lau, chườm mát cho con: Đây là một sai lầm lớn khi cố gắng hạ sốt cho trẻ bởi cách này chỉ giúp giảm nhiệt bên ngoài chứ không trị triệt để bên trong, đôi khi còn khiến bé sốt cao hơn.
- Ủ ấm, đắp chăn, mặc nhiều quần áo để bé thoát mồ hôi và hạ sốt: Về nguyên tắc, khi bị sốt thân nhiệt của bé đã cao, việc làm như vậy chỉ khiến cho nhiệt độ cơ thể bé tăng lên.
- Nặn chanh vào miệng bé: Việc làm này khiến bé bị rộp miệng, phỏng lưỡi hoặc nghẹt thở. Vì vậy mẹ cần tránh dùng cách hạ sốt này nhé!
- Lạm dụng thuốc đặt hậu môn: Với ý nghĩ, việc sử dụng thuốc đặt hậu môn sẽ không làm ảnh hưởng đến gan như những loại thuốc uống thông thường, nhiều mẹ “vô tư” sử dụng phương pháp này mỗi khi con có dấu hiệu sốt.Thực tế, mọi chuyện không như mẹ nghĩ đâu nhé! Thuốc đặt hậu môn cũng giống như những loại thuốc hạ sốt theo đường uống, cũng thấm qua máu, và tác dụng đến gan. Vì vậy, việc lạm dụng phương pháp này sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của bé. Đặc biệt, với những bé đang có vấn đề về gan, việc sử dụng thuốc đặt hậu môn có thể gây ngộ độc. Cẩn thận mẹ nhé!
- Sử dụng miếng dán hạ sốt: Việc sử dụng miếng dán hạ sốt chỉ có tác dụng trong 1 tiếng. Ngoài ra, phương pháp này còn có thể khiến bé trở nên mệt mỏi, quấy khóc nhiều hơn.
Khi nào nên đưa trẻ đi thăm khám?
Mẹ nên ngay lập tức đưa bé đi thăm khám nếu phát hiện thấy những triệu chứng sau, bởi sốt như thế này có thể là dấu hiệu của bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng.
- Trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi bị sốt.
- Trẻ buồn ngủ bất thường và thức dậy khó khăn.
- Da trẻ xanh tái, môi nhợt nhạt.
- Bàn tay và bàn chân lạnh.
- Trẻ phát tiếng thều thào hoặc khóc liên tục.
- Trẻ khó thở hoặc thở nhanh, dồn dập.
- Biếng ăn, buồn nôn, ói mửa.
- Vừa sốt cao vừa phát ban.
Marry Baby