Author: Nguyễn Thụy Ngọc Quỳnh

Dạy bé 1 tuổi những gì là điều các bố mẹ rất quan tâm. Bởi vì, tâm lý của con trẻ sẽ thay đổi theo từng độ tuổi. Việc áp dụng những bài học thích hợp và khoa học sẽ giúp con phát triển toàn diện và thông minh hơn. Bài viết này, MarryBaby sẽ chia sẻ cho các phụ huynh những bài học cần dạy cho trẻ 1 tuổi.

1. Đặc điểm phát triển của em bé 1 tuổi

Cần dạy bé 1 tuổi những gì? Ở độ tuổi 1 tuổi, trẻ có sự phát triển vượt bậc về thể chất, vận động, nhận thức và cảm xúc. Dưới đây là một số đặc điểm phát triển của em bé 1 tuổi:

Phát triển thể chất

• Trẻ có chiều cao trung bình khoảng 74cm đối với bé gái và 75.7cm đối với bé trai.
• Cân nặng trung bình khoảng 8.9kg đối với bé gái và 9.6kg đối với bé trai.
• Trẻ bắt đầu mọc răng cửa giữa và răng cửa trên.
• Trẻ có thể tự đi bộ bằng chân trong khoảng 10-12 tháng tuổi.
• Trẻ có thể leo trèo, đứng lên, ngồi xuống, bò,…

Phát triển vận động

• Trẻ có thể cầm nắm đồ vật bằng cả hai tay.
• Trẻ có thể ném đồ vật.
• Trẻ có thể dùng thìa để tự xúc ăn.
• Trẻ có thể tự uống nước bằng cốc.

Phát triển nhận thức

• Trẻ có thể hiểu và làm theo một số yêu cầu đơn giản.
• Trẻ có thể bắt chước những hành động đơn giản của người lớn.
• Trẻ có thể chỉ vào đồ vật mà trẻ muốn.
• Trẻ có thể nói được từ 1-2 từ đơn giản.

Phát triển cảm xúc

• Trẻ bắt đầu thể hiện cảm xúc của mình một cách rõ ràng hơn.
• Trẻ có thể thể hiện tình cảm yêu thương, giận dữ, sợ hãi,…
• Trẻ có thể bắt đầu hiểu được cảm xúc của người khác.

>> Cha mẹ xem thêm 7 dấu hiệu nhận biết trẻ có chỉ số EQ cao

2. Lợi ích khi giáo dục sớm cho trẻ 1 tuổi

Trẻ em ở độ tuổi từ 0-3 tuổi được coi là giai đoạn vàng của phát triển, khi não bộ của trẻ phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ. Do đó, Lợi ích của việc biết dạy bé 1 tuổi những gì bao gồm:

• Phát triển trí tuệ: Giáo dục sớm giúp kích thích não bộ của trẻ, giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo, giải quyết vấn đề và học hỏi.
• Phát triển ngôn ngữ: Giáo dục sớm giúp trẻ phát triển khả năng ngôn ngữ, giúp trẻ nói sớm và nói rõ ràng hơn.
• Phát triển thể chất: Giáo dục sớm giúp trẻ phát triển thể chất, giúp trẻ khỏe mạnh và linh hoạt hơn.
• Phát triển cảm xúc: Giáo dục sớm giúp trẻ phát triển cảm xúc, giúp trẻ tự tin, hòa đồng và biết cách thể hiện cảm xúc của mình.

Ngoài ra, giáo dục sớm còn giúp trẻ hình thành những thói quen tốt, như tự lập, tự giác và kỷ luật. Điều này sẽ giúp trẻ dễ dàng hòa nhập với môi trường học tập và xã hội khi lớn lên.

3. Cha mẹ nên dạy bé 1 tuổi những gì để phát triển toàn diện?

3.1 Dạy con tập nói

Dạy bé 1 tuổi những gì? Theo Deb Roy – Một nhà nghiên cứu và giám đốc của nhóm MIT Media Lab’s Cognitive Machines cho biết; vì ông muốn biết con trai học ngôn ngữ thế nào. Ông đã đặt máy quay khắp nhà để lưu giữ mọi khoảnh khắc của con trai ông trong 3 năm đầu đời. Sau đó, ông phân tích trên 90.000 giờ đoạn video. Và ông đã tìm ra mối tương quan giữa những cuộc trò chuyện của bé với cha mẹ và việc học ngôn ngữ.

Theo Deb Roy, trẻ nhỏ sẽ có xu hướng ghi nhớ và nhắc lại một từ ngữ nào đó. Nếu tần suất bé được nghe từ ngữ đó đủ nhiều trong ngữ cảnh câu đơn giản. Vì thế, các bố mẹ khi nói chuyện cùng con hãy lặp đi lặp lại các câu nói ngắn có chứa từ vựng muốn dạy. Sau đó áp dụng vào các ngữ cảnh thích hợp để chúng ghi nhớ. Chẳng hạn, trước khi ra khỏi nhà thì vẫy tay chào tạm biệt. Khi con được cho món đồ gì thì khoanh tay nói ạ.

3.2 Dạy trẻ 1 tuổi những gì? Dạy con các bộ phận trên cơ thể

Bên cạnh việc bố mẹ dạy con những từ ngữ quen thuộc như ạ, dạ, bye, bố, mẹ, ông, bà… Các phụ huynh cũng nên dạy con nhận biết những từ ngữ đơn giản gần gũi với bé nhất. Vậy bố mẹ cần dạy bé 1 tuổi những gì? Bố mẹ hãy dạy con cách nhận biết mắt, mũi, miệng, tai, tóc, chân, tay…

Theo CDC, trẻ em 1 tuổi đã có thể hiểu và nghi nhớ các bộ phận trên cơ thể người thông qua sự hướng dẫn của bố mẹ. Chúng sẽ học bằng cách ghi nhớ những bộ phận có thể dễ dàng thấy được như tóc, răng, ngón tay, ngón chân… Vì thế, bố mẹ hãy dạy con cách nhận biết cơ thể người và ôn tập lại các từ ngữ khi rảnh rỗi. Vì đây là bài học để giúp con khám phá từng bộ phận trên cơ thể chính mình.

3.3 Dạy con nhận biết ông bà, bố mẹ và người thân

Như đã đề cập, khi trẻ 1 tuổi là lúc con vẫn đang tiếp tục làm quen và dần thích nghi với mọi thứ xung quanh. Và điều gần gũi với con nhất chính là ông bà, cha mẹ và người thân trong gia đình. Bố mẹ hãy dạy con cách nhận biết, gọi ông bà, ba mẹ, hoặc tên của người thân trong gia đình. Điều này sẽ giúp con làm quen và không còn nhút nhát khi tiếp xúc với những người khác ngoài bố mẹ. Bên cạnh đó, việc dạy con cách gọi ông bà, bố mẹ hay tên của một ai đó cũng chính là cách dạy trẻ nhớ thêm các từ vững mới.

3.4 Dạy bé 1 tuổi những gì? Dạy con đọc sách

Theo Tổ chức Nemours Kidshealth tại Mỹ, đọc sách cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là một cách giúp học từ ngữ một cách tự nhiên. Khi bố mẹ đọc to thông tin của một cuốn sách sẽ giúp não bộ ghi nhớ những từ vựng trong sách. Bên cạnh đó, đọc sách cũng giúp cung cấp thêm cho trẻ những kiến thức về thế giới xung quanh.

Cũng theo Nemours Kidshealth, những đứa trẻ được bố mẹ nói chuyện và đọc sách thường xuyên sẽ có nhiều từ vựng hơn những đứa trẻ không được đọc sách. Và những đứa trẻ này cũng có khả năng học đọc và viết tốt hơn so với trẻ nhỏ khác.

3.5 Dạy con bỏ bỉm

Khi trẻ đã biết biểu lộ những cảm xúc, hoặc thái độ ra ngoài chính là lúc mẹ tập cho bé bỏ bỉm. Bố mẹ đừng để con phải phụ thuộc vào bỉm vì sẽ khiến con không biết tự chủ trong việc đi tiêu đi tiểu. Vậy bố mẹ cần dạy bé 1 tuổi những gì?

Theo Nemours Kidshealth, việc huấn luyện cho con trẻ biết cách ngồi bô phải đi theo từng bước. Đầu tiên, bố mẹ hãy cho trẻ ngồi bô vào những giờ nhất định trong ngày. Sau đó, tăng dần số lần ngồi bô cho đến khi trẻ hình thành thói quen này. Khi trẻ đã biết ngồi bô thì bố mẹ có thể bỏ bỉm ra khỏi cuộc sống của con được rồi đấy.

3.6 Dạy bé 1 tuổi những gì? Dạy con không leo trèo và chạm vào những nơi nguy hiểm

Do tâm lý của trẻ 1 tuổi rất hiếu kỳ và mong muốn khám phá mọi vật xung quanh. Nhưng con lại không biết phân biệt đâu là những mối nguy hiểm để tránh xa. Vì thế, bố mẹ cần theo dõi việc trẻ chơi mỗi ngày. Nếu thấy trẻ leo trèo nguy hiểm, bố mẹ hãy dạy con không được làm điều này. Hoặc nếu trẻ bò và chạm vào ổ điện, bố mẹ nên dạy con không được chạm vào. Bên cạnh đó, bố mẹ hãy mua những dụng cụ bọc ổ điện hoặc để những vật dụng có thể gây nguy hiểm cho trẻ lên cao.

[inline_article id=205673]

4. Những điều bố mẹ cần làm cùng trẻ 1 tuổi

4.1 Nói chuyện với con

Việc bố mẹ thường xuyên nói chuyện với trẻ 1 tuổi sẽ giúp con nhanh biết nói hơn. Bố mẹ hãy nhớ rằng, việc để trẻ em 1 tuổi xem và lắng nghe các ngôn ngữ trong tivi không giúp con nhanh biết nói. Vì ngôn ngữ trong tivi rất nhanh, phức tạp và thiếu sự tương tác.

Vậy nên bố mẹ cần dạy bé 1 tuổi những gì? Việc bố mẹ thường xuyên dạy bé tập nói những từ cơ bản hoặc nhận biết mọi thứ xung quanh sẽ giúp tăng vốn từ vựng. Ngoài ra, việc đọc sách cùng con không những dạy con thông minh hơn mà còn cảm nhận và học nhiều vốn từ hơn nữa.

4.2 Dạy bé 1 tuổi những gì? Giúp con hiểu được cảm xúc của bản thân

Khi trẻ 1 tuổi, con bắt đầu nhận biết và hiểu những cảm xúc bên trong của mình. Con có thể cảm thấy bị tuổi thân nếu bố mẹ la; biết sợ khi bố mẹ nghiêm mặt; hoặc cảm thấy thất vọng và khóc khi đồ chơi bị hư hỏng… Tất cả những điều này con sẽ cảm nhận được ngày càng rõ ràng hơn mỗi ngày.

Vì thế, bố mẹ hãy giúp con hiểu và kiểm soát được những cảm xúc của mình bằng những việc nhỏ nhất. Chẳng hạn như, khi con bị té, bố mẹ hãy dạy con không sao, hãy tự đứng lên và đừng khóc. Hoặc nếu như đồ chơi của con bị hư, bố mẹ hãy an ủi con và dạy con nhận biết rằng chúng ta có thể sửa lại chúng.

4.3 Khen ngợi con khi con làm việc tốt

Theo trang Raising Children về thông tin giáo dục được tài trợ bởi chính phủ Úc, lời khen ngợi của bố mẹ sẽ giúp trẻ nhỏ tự tin và ý thức được bản thân. Bằng cách sử dụng lời khen ngợi, bố mẹ đang chỉ cho con suy nghĩ tích cực hơn về bản thân. Bên cạnh đó, bố mẹ cũng đang giúp con học cách nhận biết khi nào chúng làm tốt và cảm thấy tự hào về bản thân hơn. Nhờ vậy, trẻ 1 tuổi sẽ tăng thêm hứng thú để làm những việc tốt hoặc thực hành những kỹ năng được dạy. Khen ngợi con cũng là một trong những bài học dạy bé 1 tuổi những gì về việc biết cố gắng và kiên nhẫn.

4.4 Chơi trò chơi thông minh cùng con

Dạy bé 1 tuổi những gì? Nếu bố mẹ muốn dạy con thông minh, hãy dành nhiều thời gian để chơi đồ chơi phát triển trí thông minh cùng con. Bố mẹ hãy cùng con chơi những trò như nhận biết con vật, đồ vật, cây cỏ, xếp hình, đếm số…

Nemours Kidshealth cũng chỉ ra rằng, những trò chơi thông minh sẽ giúp trẻ 1 tuổi phát triển trí não, sự kiên nhẫn và trí tuệ. Ngoài ra, những trò chơi đếm số; nhận biết các vật to nhỏ cũng sẽ giúp con phát triển khả năng toán học từ nhỏ. Vì thế, việc bố mẹ nên dành thời gian chơi cùng con sẽ giúp con phát triển IQ rất nhiều đấy nhé.

4.5 Cùng con khám phá thế giới

Dạy bé 1 tuổi những gì? Nemours Kidshealth cũng nhận định rằng, trong độ tuổi từ 1 đến 3, trẻ nhỏ rất thích tìm kiếm những cuộc phiêu lưu mới. Chúng đang dần học cách nói chuyện; đi bộ; chạy nhảy và khẳng định sự độc lập của chính mình. Vì thế những chuyến đi khám phá thế giới xung quanh sẽ giúp con học hỏi rất nhiều. Có thể là một buổi đi chơi ở sở thú; vui chơi ở bãi biển hay viện bảo tàng.

Dù thế, bố mẹ cũng phải luôn tập trung quan sát con trong quá trình khám phá vạn vật xung quanh. Hãy luôn theo dõi và bảo vệ con tránh xa mọi nguy hiểm trước khi con gặp phải. Bởi vì trẻ 1 tuổi rất hiếu kì, năng động và thích khám phá mọi thứ. Nhưng con lại không thể ý thức nhiều hơn về những hiểm họa phía trước.

5. Cách giáo dục sớm bé 1 tuổi cha mẹ nên biết

Cha mẹ có thể thực hiện giáo dục sớm cho trẻ 1 tuổi bằng nhiều cách đơn giản, như:

• Thường xuyên nói chuyện và đọc sách cho trẻ nghe.
• Cho trẻ tham gia các hoạt động vui chơi, khám phá thế giới xung quanh.
• Khuyến khích trẻ vận động thường xuyên.
• Tạo môi trường an toàn và thân thiện cho trẻ.

Trên đây là một số thông tin giải đáp băn khoăn dạy bé 1 tuổi những gì của nhiều phụ huynh. Đây là thời điểm con rất nhạy cảm, tìm tòi khám phá về thế giới xung quanh. Chính vì vậy, bố mẹ hãy dành nhiều thời gian và sự quan tâm cho bé yêu của mình nhé!

>> Cha mẹ có thể xem thêm 10 tuần khủng hoảng của trẻ dưới 2 tuổi: Hoang mang của mọi bà mẹ.

Trên đây là những chia sẻ của MarryBaby về việc dạy bé 1 tuổi những gì. Nếu bố mẹ muốn dạy con thông minh thì đừng bỏ qua những điều này nhé. Chúc bố mẹ sẽ thành công khi dạy con những bài học đầu đời này nhé!