Dưới đây là danh sách “thực phẩm đen” mà cha mẹ nên hạn chế cho con cái để sự sáng tạo và trí thông minh của bé không bị “cản trở”.
1. Đồ ăn nhanh chứa nhiều chất béo:
Mặc dù đồ ăn nhanh là những món ăn khoái khẩu của bé, nhưng đây là những món ăn chứa nhiều chất lipid peroxide có thể làm thay đổi các hóa chất trong não gây tác động xấu tới sự phát triển trí thông minh. Lipid peroxide là chất có khả năng phá hủy các vitamin trong thực phẩm, ảnh hưởng đến sự hấp thu protein trong cơ thể, đồng thời làm cho một số hệ thống enzym chuyển hóa của cơ thể bị phá hủy, dễ gây ra tình trạng mất trí nhớ.
Bên cạnh đó, đồ ăn nhanh có nhiều chất béo cũng có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất dopamine – là một hóa chất quan trọng nhằm thúc đẩy cảm giác hạnh phúc, hỗ trợ chức năng nhận thức, năng lực học tập, sự tỉnh táo. Do đó, dù đây là những món ăn ưa thích của rất nhiều trẻ nhỏ, nhưng cha mẹ nên hạn chế cho bé dung nạp vào cơ thể.
2. Thực phẩm chế biến sẵn:
Với những loại thực phẩm chế biến sẵn hết đều chứa các hóa chất, phẩm màu, chất phụ gia, hương vị nhân tạo, chất bảo quản. Các loại hóa chất này hoàn toàn không tốt cho não bộ còn non nớt của bé.
Nếu để bé thường xuyên sử dụng những món ăn chế biến sẵn, lượng hóa chất có trong nhóm thực phẩm này dần dần phá hủy các tế bào thần kinh nằm trong não, giảm khả năng nhận thức và óc sáng tạo của trẻ.
3. Thực phẩm chế biến quá nhiều muối:
Ăn mặn là thói quen không tốt cho sức khỏe không chỉ người lớn mà cả ở trẻ nhỏ.
Chế độ ăn uống với những món ăn mặn không chỉ gây ra huyết áp cao, xơ cứng động mạch, tắc mạch, mà còn có thể ảnh hưởng đến chức năng nhận thức của não và làm suy giảm trí thông minh của con người. Bên cạnh đó, việc nạp lượng lớn natri (muối) vào cơ thể sẽ gây ra tình trạng thiếu máu cục bộ, tế bào não chậm phát triển, máu thiếu ô xy, dẫn đến mất trí nhớ và thậm chí là cả lão hóa sớm.
Vì vậy, để không ảnh hưởng đến sự phát triển trí thông minh của trẻ, cha mẹ đừng tạo nên cho con cái chế độ ăn uống với quá nhiều muối.
Bên cạnh những dưỡng chất cần thiết cho bé, mẹ cũng cần chú ý đến các loại thực phẩm có hại cho sức khỏe và trí thông minh của con yêu
4. Thực phẩm có nhiều bột ngọt: Để tăng thêm vị ngon ngọt cho món ăn, nhiều người thường có thói quen cho rất nhiều bột ngọt nêm nếm khi chế biến. Tuy nhiên, khi lượng bột ngọt quá cao (trên 4g/ ngày) được đưa vào cơ thể trong thời gian dài, sẽ gây thiếu chất kẽm nghiêm trọng ở trẻ, dẫn đến tình trạng chậm phát triển trí thông minh ở bé.
Vì vậy, tốt nhất đừng quá lạm dụng bột ngọt khi chế biến đồ ăn, đặc biệt là trong món ăn dành cho con trẻ.
5. Thực phẩm chứa nhiều đường:
Cũng giống như những loại thực phẩm chứa nhiều muối, thì thực phẩm với quá nhiều đường cũng là “thủ phạm” gây hại cho trí não của bé.
Bởi khi lượng đường quá nhiều có thể sẽ gây ra các vấn đề về thần kinh, đồng thời cũng có thể can thiệp vào bộ nhớ của con người. Đặc biệt, khi con trẻ đang trong giai đoạn phát triển, thì thực phẩm chứa nhiều đường còn có thể cản trở khả năng tìm hiểu, phán đoán, sáng tạo của bé.
Hạn chế cho trẻ sử dụng các loại thực phẩm chứa nhiều đường là một cách để cha mẹ bảo vệ sự sáng tạo và thông minh cho trẻ.
Thực tế, những hiểu lầm tai hại về chế độ dinh dưỡng khi mang thai như thế này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả mẹ và bé.
1. Ăn nhiều để em bé to, khỏe
Với quan niệm phải “ăn cho hai người” khi mang thai, nên các bà bầu thường cố gắng ăn thật nhiều món ngon, bổ dưỡng để em bé to khỏe. Nhưng trên thực tế, việc ăn quá nhiều trong thời kỳ mang thai có thể dẫn đến béo phì, làm mất đi 9 năm tuổi thọ của người mẹ.
Đồng thời, khi bà bầu nạp vào cơ thể quá nhiều đồ ăn sẽ làm gia tăng các nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, tim, đột quỵ, vô sinh, trầm cảm và một vài dạng ung thư khác.
Ngoài ra, việc thai nhi to quá mức khiến việc sinh nở gặp khó khăn. Vấn đề giảm cân sau sinh cũng rất khó nếu các bà bầu ăn nhiều trong quá trình mang thai
2. Ăn trứng ngỗng để con thông minh
Rất nhiều phụ nữ tin rằng, ăn trứng ngỗng sẽ giúp em bé trong bụng sinh ra thông minh hơn. Bởi vì quan niệm dân gian, trứng ngỗng là món ăn giúp em bé phát triển tốt, đặc biệt là phát triển trí não, khiến bé sau này sinh ra được thông minh, lanh lợi.
Tuy nhiên, chưa hề có một kết luận khoa học nào khẳng định phụ nữ mang thai ăn trứng ngỗng thì con thông minh, hoặc trứng ngỗng tốt cho thai nhi hơn các trứng gia cầm khác. Hơn thế, hàm lượng các vitamin trong trứng ngỗng nhỏ hơn hàm lượng vitamin có trong trứng gà, đặc biệt là vitamin A rất cần cho phụ nữ có thai. Nếu như hàm lượng vitamin A trong trứng ngỗng là 0,33mg%, thì hàm lượng vitamin này trong trứng gà là 0,70mg% trong trứng gà. Tức là hàm lượng vitamin A của trứng ngỗng chỉ bằng một nửa so với trứng gà.
Hàm lượng vitamin A, một trong những vi chất dinh dưỡng khi mang thai quan trọng, có nhiều trong trứng gà hơn trứng ngỗng
Mặt khác, việc bà bầu bổ sung trứng ngỗng thường xuyên có thể bị bị béo phì và mắc chứng cholesterol máu cao. Bởi vì trứng ngỗng là thực phẩm chứa nhiều cholesterol và giàu lipid là những chất không có lợi cho sức khỏe phụ nữ có thai.
3. Nhịn ăn để không bị nôn
Tình trạng bị nôn ói do ốm nghén nặng khiến nhiều bà bầu rất khó chịu, mệt mỏi. Nhiều người cho rằng, khi nhịn ăn, cơ thể không được nạp thức ăn sẽ không bị nôn ói nữa. Đây là quan niệm sai lầm tai hại của nhiều bà bầu. Vì khi người mẹ không cung cấp đủ nguồn dinh dưỡng khi mang thai thiết yếu sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của bé.
Khi người mẹ ăn uống thường xuyên và đầy đủ thì cho dù có bị ói sau khi ăn, nguồn thức ăn vẫn không đi ra ngoài hết, mà vẫn được cơ thể hấp thu. Do đó người mẹ vẫn cần ăn để thai nhi không bị thiếu chất dinh dưỡng khi mang thai, tuyệt đối không được nhịn ăn vì điều này có thể nguy hiểm cho cả mẹ và bé.
Cách khắc phục tạm thời cho bạn khi nôn ói do nghén nặng là: ăn ít một và chia làm nhiều bữa trong ngày để vẫn cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng khi mang thai cho mẹ và thai nhi.
Cảm cúm khi mang thai khiến mẹ mệt mỏi, mất sức gây ảnh hưởng đến sức khỏe thai kỳ. Các bà bầu rất dễ mắc phải loại bệnh này trong mùa đông, xuân và ở thời điểm đầu tiên của thai kỳ khi hệ miễn dịch bắt đầu suy yếu do những thay đổi của nội tiết tố.
Bình thường bệnh cảm cúm rất dễ chữa, chỉ cần uống thuốc tây là khỏi, thế nhưng khi mang thai thì việc sử dụng thuốc một cách bừa bãi là không an toàn cho thai nhi. Cho nên mẹ cần tìm đến những biện pháp khác trước khi sử dụng thuốc để không ảnh hưởng đến em bé. MarryBaby xin chia sẻ những cách chữa cảm cúm khi mang thai tự nhiên, đơn giản và an toàn cho thai kỳ, mẹ có thể theo dõi ngay sau đây nhé.
Chữa cảm cúm khi mang thai bằng những việc đơn giản
1. Súc miệng bằng nước muối
Nếu có triệu chứng rát cổ họng hoặc ho dai dẳng, mẹ bầu hãy súc miệng ngay với nước ấm pha chút muối mỗi ngày vài lần. Nước muối có tính sát khuẩn tự nhiên nên cổ họng mẹ sẽ được làm dịu ngay lập tức.
2. Kê gối cao khi nằm ngủ
Có một giấc ngủ ngon mỗi đêm là cách đơn giản để chăm sóc sức khỏe mẹ và bé. Tuy nhiên, nếu bị cảm cúm khi mang thai mẹ bầu khó có thể ngủ ngon giấc. Các triệu chứng sẽ trở nên nặng hơn khi về buổi tối hoặc khuya làm các mẹ thấy khó thở. Khi gặp trường hợp này, mẹ bầu nên chồng nhiều gối lên và kê gối cao khi nằm ngủ để giảm nghẹt mũi.
Mẹ bầu có thể sử dụng máy phun sương hoặc máy xông hơi để thư giãn nếu bị cảm cúmkhi mang thai 3 tháng đầu hoặc bất kỳ giai đoạn nào trong thai kỳ.
Đặt tô nước nóng trước mặt để hơi nước bốc lên hoặc xả vòi nước nóng trong nhà tắm, đóng kín cửa và thư giãn. Không khí ấm áp và ẩm ướt sẽ giúp bạn bớt nghẹt mũi. Nhưng chú ý đừng nên thực hiện quá lâu nhé.
4. Dùng tinh dầu
Các loại tinh dầu tự nhiên như oải hương, bạch đàn và cây chè có thể làm dịu, giải tỏa và hỗ trợ hô hấp hiệu quả khi mang thai bị cảm cúm. Mẹ bầu có thể pha loãng tinh dầu, thoa lên ngực, lòng bàn chân hoặc bất kỳ nơi nào bạn cảm thấy dễ chịu.
5. Dùng thuốc nhỏ mũi
Nếu xuất hiện các triệu chứng cảm cúm khi mang thai, mẹ bầu nên dùng nước muối sinh lý để vệ sinh mũi. Nước muối giúp làm mềm gỉ mũi để mẹ dễ dàng vệ sinh sạch sẽ. Ngoài ra, nước muối còn có tính sát khuẩn nên sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn và làm cho mũi ẩm ướt, dễ chịu hơn.
6. Uống nhiều đồ nóng
Uống đủ nước trong giai đoạn này là nhiệm vụ tối quan trọng, vừa tốt cho bé, vừa tốt cho sức khỏe của bạn. Tốt nhất, mẹ bầu nên nhâm nhi tách trà nóng, nước ấm pha chanh và mật ong. Hơi nóng sẽlàm dịu chứng viêm họng và nghẹt mũi.
7. Thường xuyên xì mũi
Khi bị cảm cúm khi mang thai sẽ có nhiều dịch nhầy trong mũi của mẹ bầu. Việc hỉ mũi làm chất nhầy thoát ra ngoài cũng là một cách để loại bỏ bớt vi khuẩn ra khỏi đường thở. Tuy nhiên, mẹ cần hỷ vào tờ giấy rồi cuộn lại cho vào thùng rác chứ không nên hỉ mũi lung tung ra môi trường để tránh lây bệnh cho người khác nhé. Và trước khi hỉ mũi, mẹ bầu nên dùng nước xịt mũi làm dịch mũi lỏng ra sẽ dễ dàng cho việc hỉ mũi hơn nhé.
8. Bổ sung vitamin
Chanh mật ong giàu vitamin C giúp mẹ bầu tăng cường sức đề kháng. Không chỉ vậy, các thực phẩm này còn giúp trị viêm họng hiệu quả và an toàn cho thai kỳ. Bên cạnh đó, tắc chưng đường phèn cũng là một trong những bài thuốc cảm trị viêm họng an toàn mà mẹ bầu nên thử.
Ngoài ra, mẹ nên bổ sung kẽm để giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn. Tuy nhiên, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống bổ sung nhé.
Các cách chữa cảm cúm khi mang thai bằng kinh nghiệm dân gian
1. Cách chữa cảm cúm khi mang thai bằng phương pháp xông tinh chất tỏi
Vị hăng hăng của tỏi có thể khiến bạn rất khó chịu. Tuy nhiên, đây là loại gia vị đặc biệt, có công dụng như 1 loại thuốc để trị bệnh cúm rất hiệu quả. Trong tỏi có chứa chất kháng sinh allicin, giúp chống lại các virus gây bệnh. Tinh dầu tỏi giàu glycogen và alen, fitonxit- là những chất có khả năng diệt khuẩn, sát trùng, chống viêm nhiễm. Ngoài ra, tỏi cũng rất giàu vitamin và các khoáng chất nên rất tốt cho sức khỏe bà bầu.
Cách thực hiện:
Lấy vài nhánh tỏi giã nhỏ cho đến khi sền sệt
Cho tỏi đã giã vào một cái chén và đặt trước mũi để ngửi.
Đây là cách làm đơn giản và rất an toàn để chữa cảm cúm khi mang thai. Nếu muốn “đánh bay” cảm cúm nhanh hơn, bạn có thể giã tỏi để uống với nước.
2. Chữa cảm cúm khi mang thai bằng lá tía tô, kinh giới
Trong dân gian, tía tô và kinh giới được xem là hai vị thuốc cảm mạo phong hàn, có vị cay tính ấm, trị đau nặng đầu, sưng họng, buồn nôn do lạnh. Ngoài ra, tía tô cũng là một vị thuốc dùng để an thai. Cho nên khi mang thai bị cảm cúm, mẹ bầu có thể dùng bài thuốc này để giảm bớt các triệu chứng khó chịu nhé.
Cách thực hiện:
Lấy lá tía tô và kinh giới mỗi thức một nắm rửa sạch, để ráo nước
Cho hai loại lá cùng 2 bát nước vào nồi đun sôi đến khi nước trong nồi chỉ còn lại khoảng 1 bát
Múc nước ra bát để tới khi bớt nóng thì uống
Ngoài ra, mẹ có thể nấu cháo trứng với lá tía tô hoặc lá kinh giới để ăn lúc nóng. Cháo này cũng có tác dụng trị cảm cúm hiệu quả vì nó giúp thải độc ra khỏi cơ thể thông qua việc toát mồ hôi.
3. Chữa cảm cúm khi mang thai bằng cách xông lá thảo dược
Vỏ bưởi, cây sả, gừng, lá chanh, húng quế… có vị cay, tính ấm có tác dụng trị cảm cúm rất hiệu quả, đặc biệt là khi kết hợp với các loại lá xông thảo dược khác.
Cách thực hiện:
Lấy khoảng 50-100g gồm 5- 7 loại lá xông kể trên rửa sạch
Cho các loại lá vào nồi đổ ngập nước, đậy nắp thật kín, đun cho tới sôi
Khi nước sôi đun tiếp 3-5 phút nữa thì bắc nồi nước xuống
Bạn ngồi cạnh nồi nước mở hé vung rồi trùm kín cả người cả nồi nước để xông. Bạn hãy hít thở thật đều để hơi nước đi sâu vào mũi, giúp làm sạch vi khuẩn và thông đường thở.
Thời gian xông khoảng 15-30 phút tùy vào khả năng chịu đựng của bạn. Sau khi xông xong hãy dùng khăn lau khô mồ hôi và mặc quần áo
Bà bầu nên xông khoảng 2 -3 ngày liên tiếp để loại bỏ hết virus và độc tố ra khỏi cơ thể để chữa cảm cúm khi mang thai. Bạn có thể kết hợp cách xông lá thảo dược với việc ăn một tô cháo giải cảm, hoặc uống một ly nước chanh có bỏ thêm chút muối để đạt hiệu quả nhanh hơn nhé.
Ngoài ra, bà bầu có thể dùng một số loại thức uống có công dụng trị cảm lạnh như: trà chanh với mật ong, trà gừng với chanh, trà hoa cúc để uống nếu có dấu hiệu cảm cúm khi mang thai nhé.
Ở tuần thứ 20 thai kỳ, đôi tai của bé đã tương đối hoàn chỉnh. Trước tuần thai thứ 24, não bé có thể phản ứng với những âm thanh bên ngoài bào thai. Vì thế, thai nhi có thể cảm thụ và nhớ từng điệu nhạc quen thuộc trước khi bé chào đời. Những lời hát ru là những âm thanh du dương, giúp con người ngủ ngon hơn. Riêng với bé, lời ru cho bé ngủ của mẹ còn có những tác dụng diệu kỳ khác.
1. Phát triển trí tuệ IQ
Những lời ru với phần điệp khúc lặp đi lặp lại như một thói quen sẽ tạo cho bé những ngôn từ đầu tiên, giúp bé tiếp thu ngôn ngữ tốt hơn và nhớ lâu hơn.
Âm nhạc, đặc biệt là giọng hát ru của mẹ, có tác dụng tích cực tới sự phát triển trí tuệ và trí tuệ cảm xúc ở bé
Các nghiên cứu khoa học chứng minh bé được nghe nhạc phát triển trí tuệ từ 0 đến 6 tháng tuổi sẽ có IQ phát triển vượt trội và biết nói sớm hơn. Sự phát triển trí tuệ này của bé sẽ được biểu hiện qua các trò chơi xếp hình, giải đố…
Trong giai đoạn trưởng thành của bé, khi mẹ vẫn cho bé nghe hát ru, âm nhạc sẽ hình thành mối liên kết trong não bộ, có tác dụng nâng cao khả năng tư duy của bé.
Khi bé lớn hơn một chút, mẹ có thể nhận thấy bé rất giỏi trong các môn chơi cờ, giải toán… và những môn cần sự tư duy!
2. Phát triển trí tuệ cảm xúc EQ
Những bản nhạc giao hưởng, những bài hát ru… có tác dụng tích cực đến khả năng cảm thụ xúc cảm của trẻ nhỏ. Những giai điệu nhạc tông cao sẽ giúp bé thể hiện cảm xúc tươi vui, những giai điệu nhạc tông trầm khiến bé có cảm xúc buồn. Những điệu nhạc nhanh và thay đổi tiết tấu giúp bé hào hứng phấn khích, còn những điệu nhạc chậm sẽ khiến bé tĩnh lặng.
Trên tất cả, lời hát ru của mẹ giúp củng cố mối dây liên hệ giữa hai mẹ con. Người mẹ nào thường xuyên hát ru con bằng giọng truyền cảm, bằng những ngôn từ mộc mạc đầy yêu thương sẽ giúp bé cảm nhận sâu sắc tình yêu thương của mẹ. Được như thế, đứa bé ấy ra đời và lớn lên luôn có sự gắn kết diệu kỳ với mẹ. Bé sẽ biết trân trọng và yêu thương gia đình mình.
Hematocrit/hemoglobin (Xét nghiệm dung tích hồng cầu): Đây là loại xét nghiệm khi mang thai được lặp đi lặp lại, đặc biệt trong 3 tháng cuối thai kỳ, nhằm phát hiện tình trạng thiếu máu. (Nếu bạn đã được xét nghiệm khi kiểm tra đường huyết và cho kết quả bình thường, bạn có thể không cần phải lặp lại xét nghiệm dung tích hồng cầu).
Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ: Bạn có thể tạm thời yên tâm nếu có kết quả xét nghiệm đường huyết bình thường trong khoảng thời gian từ tuần 23 đến 27. Ngược lại, nếu kết quả bất thường và bạn chưa thực hiện xét nghiệm dung nạp đường huyết, bạn cần xét nghiệm tiểu đường thai kỳ vào lúc này.
Xét nghiệm kháng thể Rh: Nếu mẹ mang kháng thể Rh âm (Rh-), xét nghiệm kháng thể sẽ được lặp lại (thường là cùng lúc với xét nghiệm đường huyết) và mẹ sẽ được tiêm globulin miễn dịch Rh ở tuần 27. Trong trường hợp không may nếu máu em bé lẫn vào máu của bạn, các globulin miễn dịch Rh sẽ ngăn cơ thể bạn phát triển các kháng thể có khả năng gây nguy hiểm cho con của bạn trong tương lai hoặc thậm chí ngay chính lúc này. Đặc biệt, nếu cha của bé cũng có kết quả xét nghiệm Rh âm như bạn thì bé cũng có Rh âm tính, và bạn sẽ không cần tiêm globulin miễn dịch Rh.
Các xét nghiệm khi mang thai 3 tháng cuối chủ yếu để kiểm tra tổng quát sức khỏe mẹ và bé
Các xét nghiệm bệnh nhiễm trùng lây qua đường tình dục: Xét nghiệm khi mang thai này thường được chỉ định cho các trường hợp có nguy cơ cao. Bác sĩ sẽ lấy mẫu dịch cổ tử cung để kiểm tra xem có dấu hiệu của bệnh chlamydia và bệnh lậu không, và bạn sẽ được xét nghiệm máu để tìm bệnh giang mai. Bạn cũng nên xét nghiệm HIV lần nữa nếu gặp bất kỳ nguy cơ lây nhiễm nào kể từ lần xét nghiệm đầu tiên. Việc phát hiện sớm sẽ giúp bác sĩ đưa ra những cách điều trị làm giảm đáng kể nguy cơ truyền bệnh cho em bé.
Xét nghiệm liên cầu khuẩn nhóm B: Từ tuần 34 đến 36, bạn sẽ được kiểm tra liên cầu khuẩn nhóm B (GBS) trong âm đạo và trực tràng. Trong trường hợp kết quả dương tính, bạn cũng sẽ không được tiến hành điều trị ngay bởi vì việc này không đảm bảo rằng các vi khuẩn sẽ không trở lại. Thay vào đó, bạn sẽ được điều trị bằng thuốc kháng sinh khi sinh nở. Trong trường hợp bạn đã từng sinh con nhiễm GBS, bạn chắc chắn sẽ được cho dùng thuốc kháng sinh mà không cần thực hiện lại xét nghiệm.
Kiểm tra tình trạng sinh lý và sức khỏe thai nhi: Các xét nghiệm khi mang thai dạng này nhằm kiểm tra tình trạng thai nhi nếu bạn bị một số biến chứng thai kỳ hoặc đã quá ngày dự sinh.
Khi nào mẹ sẽ bắt đầu nhận ra dấu hiệu của thai máy? Cảm nhận đầu tiên có thể là trong khoảng tuần 15 đến 21. Thực ra bé đã bắt đầu chuyển động từ tuần thứ 6 hoặc 7 và bạn có lẽ đã nhìn thấy qua hình ảnh siêu âm nhưng những cử động này còn quá yếu ớt để bạn có thể nhận ra. Các bà mẹ sinh con thứ có thể nhận ra những chuyển động nhẹ đầu tiên – còn gọi là “thai máy” – sớm hơn những người mới làm mẹ lần đầu. Lúc mới đầu, có thể bạn sẽ nhầm lẫn giữa chuyện thai máy và cảm giác sôi bụng vì đói. Những phụ nữ gầy thường có xu hướng cảm nhận thai máy sớm hơn.
Ba mẹ nào cũng chờ đợi được nghe thai máy
Những chuyển động đầu tiên sẽ như thế nào? Các bà mẹ mang thai miêu tả cảm giác này bằng nhiều cách khác nhau như bắp rang nổ, cá quẫy, bươm bướm đập cánh hay một cái vỗ nhẹ. Ban đầu, bạn có thể sẽ nghĩ rằng đó là cảm giác do đầy hơi hoặc đói bụng, nhưng khi bắt đầu cảm nhận chúng thường xuyên hơn, bạn sẽ nhận ra sự khác biệt. Bạn có thể cảm thấy em bé máy khi đang ngồi hoặc nằm yên.
Khi nào nên lo lắng về những cử động của bé? Mặc dù bé đang chuyển động rất nhiều nhưng chúng vẫn chưa đủ mạnh để bạn có thể cảm thấy một cách rõ rệt. Cho tới giai đoạn giữa của thai kỳ, bạn sẽ bắt đầu cảm nhận thường xuyên những cú quẫy, đạp mạnh hơn của bé. Thai ít cử động có thể là dấu hiệu không lành và bạn cần đến bác sĩ để kiểm tra tình trạng thai nhi. Khi bước vào giai đoạn cuối của thai kỳ, bác sĩ có thể đề nghị bạn đếm số lần máy của bé trong một khoảng thời gian nhất định mỗi ngày.
Đa số các phụ nữ chỉ cần thêm một lượng 300 calories mỗi ngày trong chế độ dinh dưỡng khi mang thai. Bạn không nên bổ sung lượng calorie này bằng cách ăn vặt nhiều hơn mà nên uống một ly sữa tươi và ăn hai lát bánh mì sandwich nướng. Đối với chế độ dinh dưỡng trong thai kỳ, bạn không cần phải quá chú trọng vào số lượng, miễn là bạn biết chọn lựa những thực phẩm tốt cho sức khỏe và bác sĩ hài lòng với mức tăng cân của bạn.
Những chất dinh dưỡng nào là quan trọng?
Đạm, sắt và canxi là ba chất rất cần thiết trong chế độ dinh dưỡng khi mang thai, đảm bảo sức khỏe của mẹ và sự phát triển của bé.
Đạm: Bạn nên tiêu thụ khoảng 71g đạm mỗi ngày từ thịt nạc, trứng và sản phẩm từ sữa cũng như các loại hạt, đậu và các chế phẩm từ đậu nành như đậu phụ. Ba bữa ăn mỗi ngày sẽ cung cấp đủ đạm cho bạn. Trong các loại thực phẩm hàng ngày, cá là nguồn đạm tốt (cung cấp lượng acid béo omega-3 thiết yếu) nhưng bạn cần cân nhắc về nguy cơ gặp phải cá bị nhiễm bẩn.
Chất sắt có nhiều trong thịt đỏ rất cần thiết trong chế độ dinh dưỡng khi mang thai
Sắt: Bạn sẽ cần khoảng 27mg sắt mỗi ngày trong thực đơn dinh dưỡng khi mang thai. Loại chất khoáng này đặc biệt quan trọng để hạn chế thiếu máu do thiếu sắt – vấn đề phổ biến ở nhiều phụ nữ mang thai. Một điều bạn nên biết là cơ thể sẽ hấp thụ sắt trong các sản phẩm có nguồn gốc động vật dễ dàng hơn sắt trong thực vật. Nguồn cung cấp sắt cơ bản là các loại thịt đỏ. Nếu bạn ăn chay hoặc không ăn được thịt, có thể dùng các loại rau chứa sắt như rau bina và các loại đậu nhiều sắt như đậu lăng. Tuy nhiên, lượng sắt từ thực phẩm thường sẽ không đáp ứng đủ nhu cầu về sắt của phụ nữ mang thai, cho nên bác sĩ sẽ kê cho bạn viên uống bổ sung sắt.
Một điều nữa bạn nên biết đó là vitamin C giúp tăng cường khả năng hấp thu sắt từ thực vật, do đó bạn nên ăn các loại thực phẩm giàu vitamin C như các loại trái cây họ cam quýt, dâu tây, ớt ngọt bên cạnh việc tiêu thụ sắt từ nguồn gốc thực vật. Đừng nên chủ quan mà bỏ qua các vi chất này trong chế độ dinh dưỡng khi mang thai.
Canxi: Uống sữa hoặc tiêu thụ các chế phẩm từ sữa 4 lần mỗi ngày sẽ giúp bạn có 1.000mg canxi cần thiết. Bé của bạn cần canxi để hình thành xương và răng, do đó nếu bạn không tiêu thụ đủ lượng canxi cần thiết, bé sẽ lấy canxi từ cơ thể của bạn. Điều này có nghĩa là bạn sẽ mất đi lượng canxi tích trữ trong xương.
Có cần tuân theo chế độ dinh dưỡng khi mang thai nếu đã uống bổ sung vitamin?
Câu trả lời là có! Các sản phẩm cung cấp vitamin cho phụ nữ mang thai chỉ có thể bổ sung những chất dinh dưỡng còn thiếu trong khẩu phẩn ăn chứ không thể thay thế các thực phẩm cần thiết. Trước hết, các loại vitamin trợ sản không cung cấp đủ lượng canxi bạn cần. Hơn nữa, bạn cũng cần ăn các loại trái cây và rau quả tươi giàu chất xơ để hỗ trợ tiêu hóa và tránh táo bón – vấn đề hay gặp phải ở phụ nữ mang thai.
Thực tế nếu bạn là người khỏe mạnh, am hiểu về dinh dưỡng khi mang thai, có khẩu phần ăn cân bằng và không có nguy cơ biến chứng đặc biệt nào, bạn thậm chí không cần phải uống vitamin tổng hợp hay bổ sung khoáng chất. Tuy nhiên, điều chắc chắn là bạn vẫn cần uống bổ sung acid folic trước và trong 3 tháng đầu thai kỳ. Bên cạnh đó, bạn cũng cần uống thêm sắt trong giai đoạn giữa và cuối thai kỳ.
Hầu hết các bác sĩ đề nghị những phụ nữ mang thai uống bổ sung vitamin từ lúc quyết định mang thai đến khi kết thúc thai kỳ. Bạn có đang uống bổ sung vitamin cho thai phụ hay không?
Chọc ối là một xét nghiệm trước sinh có thể được thực hiện từ tuần 15 đến 19, cho kết quả chính xác đến hơn 99% về các rối loạn nhiễm sắc thể trong quá trình phát triển của bé, điển hình là hội chứng Down. Nó còn chỉ ra hàng trăm rối loạn gen khác như xơ nang, bệnh hồng cầu hình liềm, bệnh Tay-Sachs phá hủy tế bào thần kinh, cũng như các dị tật ống thần kinh (như tật nứt đốt sống và khiếm khuyết bán cầu não). Tuy nhiên, vấn đề khiến nhiều thai phụ lo lắng khi nhắc đến xét nghiệm chọc ối là khả năng làm tăng nguy cơ sẩy thai cùng các nguy cơ có thể gặp phải ở bất cứ thủ thuật xâm lấn nào khác.
Làm thế nào để quyết định có thực hiện xét nghiệm chọc ối hay không?
Phụ nữ khi mang thai dù ở độ tuổi nào đều được bác sĩ sản khoa đề nghị các xét nghiệm sàng lọc và chẩn đoán ở 3 tháng đầu và giữa thai kỳ. Bác sĩ sẽ thảo luận với bạn về những ưu và khuyết điểm của các xét nghiệm, nhưng thực hiện chúng hay không là quyết định của bạn.
Mẹ nên cân nhắc trước khi quyết định thực hiện xét nghiệm chọc ối
Nhiều phụ nữ chọn xét nghiệm sàng lọc và dựa trên kết quả của nó để quyết định có thực hiện xét nghiệm chẩn đoán hay không. Một số khác lựa chọn xét nghiệm chẩn đoán ngay. Đa số những trường hợp này thuộc nhóm nguy cơ cao với các bệnh về bất thường nhiễm sắc thể hoặc những vấn đề không thể được phát hiện bằng các xét nghiệm sàng lọc, hoặc đơn giản là họ muốn biết càng nhiều càng tốt về tình trạng của con mình và sẵn sàng chấp nhận các rủi ro. Tuy nhiên, cũng có một số phụ nữ lại quyết định không thực hiện xét nghiệm nào.
Nếu bạn chọn làm xét nghiệm sàng lọc trước và kết quả chỉ ra nguy cơ cao, sau đó bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để quyết định có cần thực hiện xét nghiệm chọc ối hay lấy mẫu nhung màng đệm (CVS) để xác định chính xác vấn đề hay không. Bạn cần cân nhắc giữa mong muốn biết được tình trạng của con mình và rủi ro đi kèm khi thực hiện xét nghiệm chẩn đoán.
Thủ thuật chọc dò ối được thực hiện như thế nào?
Nếu bạn quyết định thực hiện chọc dò ối, quá trình này diễn ra trong khoảng 30 phút (thời gian lấy dịch nói riêng chỉ mất chưa đến 30 giây). Bác sĩ sẽ siêu âm xác định vị trí chọc ối ở một khoảng cách an toàn cho thai nhi. Sau đó, dưới sự hỗ trợ của việc siêu âm, bác sĩ sẽ dùng một mũi kim mỏng, dài và rỗng đưa xuyên qua màng bụng và tử cung của mẹ để trích ra một lượng nhỏ nước ối. Thai phụ có thể cảm thấy đau rút, nhói, hoặc áp lực trong quá trình chọc ối với mức độ khó chịu khác nhau tùy từng thai phụ và giai đoạn thai kỳ.
Một vài loại hải sản cần kiêng khi mang thai vì chúng có thể chứa hàm lượng đáng kể các chất ô nhiễm như thủy ngân, gây tổn hại đến sự phát triển não của bé. Mặt khác, cũng có những lợi ích khi ăn hải sản như: nguồn protein tốt, nguồn omega-3 chính có lợi cho sự phát triển não và thị giác của bé. Điều quan trọng là chọn những loại cá có rất ít khả năng nhiễm độc và ăn uống điều độ.
Để giảm thiểu mức độ tiếp xúc với thủy ngân, bạn nên tránh tối đa các loại cá mập, cá kiếm, cá thu và cá kình. Phụ nữ mang thai có thể ăn khoảng 350g cá tươi (chia làm 2 lần) một tuần. Tuy nhiên, không nên tiêu thụ nhiều hơn 170g cá ngừ đại dương, do chúng chứa nhiều thủy ngân hơn loại cá ngừ thịt trắng đóng hộp. Nếu bạn muốn cẩn thận hơn nữa, nên hạn chế ăn các loại cá ngừ.
Hải sản là một trong những món hàng đầu nên kiêng khi mang thai
Bạn cũng nên tránh ăn những loại cá được nuôi trong môi trường ô nhiễm, tránh ăn cá sống hoặc chưa chín hẳn (gồm cả loại hun khói hoặc trộn gỏi). Chúng có thể chứa những vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây bệnh cho bạn và ảnh hưởng đến sự phát triển của bé.
Những thực phẩm không tốt cho bà bầu khác cần tránh gồm phô mai mềm chưa tiệt trùng, pa tê đông lạnh, thịt gia súc, gia cầm sống hoặc còn tái, thức ăn để lạnh và các loại thực phẩm có chứa thành phần trứng sống (như các loại sốt trộn salad và bột làm bánh) do chúng có thể chứa các vi khuẩn có hại.
Loại thức uống nào cần kiêng khi mang thai?
Uống rượu là tối kỵ khi mang thai. Khi mẹ uống rượu, các thành phần trong rượu được truyền đến bé nhanh chóng qua đường máu và gia tăng nguy cơ gây tổn hại cho bé, thậm chí với chỉ một ly rượu mỗi ngày. Những loại đồ uống khác cần tránh xa là nước trái cây và sữa chưa tiệt trùng, hỗn hợp sữa trứng. Các loại thức uống này có thể chứa vi khuẩn E.coli hoặc những loại vi khuẩn có hại khác cho bạn và bé.
Bạn có thể nghe nói là caffeine hoàn toàn không tốt cho thai phụ nhưng điều này chỉ đúng khi bạn tiêu thụ nhiều hơn mức hợp lý. Một lượng vừa phải, khoảng 300mg caffeine mỗi ngày không gây hại cho bé. Và bạn cần lưu ý rằng caffeine cũng có trong những thức uống khác như chocolate, trà, cola và nhiều loại nước giải khát khác.
Làm sao để phòng ngừa ngộ độc thức ăn khi mang thai?
Nấu chín kỹ tất cả các loại thịt gia súc, gia cầm và cá cho đến khi không còn màu hồng giữa thớ thịt hoặc cá.
Không ăn thịt đông lạnh, patê đông lạnh, hoặc cá hun khói đông lạnh trừ khi chúng được nấu chín hoặc hấp chín (như trong pizza hoặc sandwich nóng).
Không ăn thức ăn để quá hai giờ. Nếu thực phẩm đã nguội, hâm nóng chúng cho đến khi bốc khói trước khi ăn.
Bảo quản thịt sống riêng với các thức ăn chín khác.
Rửa sạch, gọt vỏ các loại trái cây, rau quả.
Rửa tay bằng nước ấm và xà phòng trước khi bạn chạm đến các thực phẩm đã rửa sạch, nấu chín để tránh gây nhiễm bẩn.
Vệ sinh thường xuyên các bề mặt tiếp xúc với thịt gia súc, gia cầm, hải sản, trứng sống, xúc xích, thịt đông lạnh, và bất cứ đồ vật bẩn nào khác.
Ăn các loại thực phẩm chế biến sẵn ngay sau khi mua chúng, nhất là khi bạn đã mở hộp, ngay cả khi chưa hết hạn dùng. Đừng quên, hạn sử dụng là dành cho thực phẩm chưa mở nắp.
1. Khả năng mang thai đôi của mẹ là bao nhiêu? Theo thống kê, cứ 31 ca sinh nở thì có một ca sinh đôi (nhiều hơn 3%). Tuy nhiên, nếu bạn thụ thai tự nhiên và không có trợ can thiệp y tế, tỷ lệ bạn mang thai đôi thấp hơn nhiều – chỉ 1/89. Với việc mang đa thai nhiều hơn hai, tỷ lệ này là khoảng 1/565.
Các trường hợp song sinh cùng trứng thường xảy ra một cách ngẫu nhiên và tỷ lệ phụ nữ mang song thai cùng trứng (một trứng được thụ tinh tách làm hai) là 1/250.
Các phương pháp điều trị hiếm muộn làm tăng đột ngột khả năng mang đa thai. Trung bình 20 đến 25% phụ nữ sử dụng thuốc hỗ trợ sinh sản hoặc trải qua thụ tinh trong ống nghiệm (hoặc các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản khác) sẽ mang thai nhiều hơn một em bé.
Sử dụng các biện pháp hỗ trợ sinh sản làm tăng khả năng mang thai đôi
2. Những yếu tố khác ảnh hưởng đến khả năng mang thai đôi
Nếu bạn đã từng mang song thai, khả năng việc này lặp lại trong lần mang thai tiếp theo có thể tăng gấp đôi.
Khả năng mang thai đôi có tính di truyền. Nếu bạn có anh chị em song sinh hoặc có họ hàng với một cặp song sinh nào đó, nhiều khả năng bạn sẽ mang thai đôi. Tuy nhiên, lịch sử di truyền của gia đình chồng không ảnh hưởng đến khả năng sinh đôi của bạn.
Khả năng mang song thai hoặc đa thai một cách tự nhiên cao hơn khi bạn càng lớn tuổi. Nguyên nhân của việc này là do sự thay đổi nội tiết tố theo độ tuổi ở cơ thể người phụ nữ.
Khả năng mang thai đôi cũng cao hơn khi bạn mang thai nhiều lần.
Mang song thai thường phổ biến ở phụ nữ cao lớn hơn là người có vóc dáng nhỏ.
3. Làm thế nào xác định mình có mang thai đôi hay không?
Thông qua siêu âm trong 3 tháng đầu thai kỳ, thai phụ có thể biết được mình có mang song thai hay không. Nếu bạn thực hiện tầm soát di truyền ba tháng đầu, bạn sẽ được siêu âm trong khoảng tuần thai thứ 10 đến 12. Nếu bạn có thai sau khi điều trị hiếm muộn, bạn có thể sẽ được siêu âm sớm hơn, trong khoảng tám tuần đầu để đếm số lượng phôi đã được cấy ghép. Bác sĩ của bạn cũng sẽ đề nghị siêu âm nếu kích thước thai của bạn lớn hơn so với tuổi thai. Siêu âm sẽ cho kết quả chính xác về việc mẹ có mang đa thai hay không, nhất là sau năm đến bảy tuần thai. Tuy nhiên, bạn càng mang thai nhiều bé, khả năng một bé sẽ bị đếm sót càng cao, đây là sai sót thường gặp khi siêu âm đa thai trên hai bé.
4. Những dấu hiệu khác cho biết bạn mang thai đôi
Mức hCG cao
Đây là loại hoóc-môn giúp nhận biết bạn có mang thai hay không. Hoóc-môn hCG xuất hiện trong máu và nước tiểu khoảng 10 ngày sau khi thụ thai. Các cặp sinh đôi hay đa thai có thể làm cho lượng hoóc-môn này cao hơn những trường hợp mang thai thông thường.
Nhiều hơn 1 nhịp tim thai
Dùng những sóng âm vô hại, hệ thống doppler sẽ nghe được nhịp tim của em bé, thường là vào khoảng cuối tam cá nguyệt thứ nhất. Hoặc một bác sĩ hay bà mụ đầy kinh nghiệm cũng có thể phát hiện được nhịp tim của thai đôi. Tuy vậy, cũng có trường hợp âm thanh bị nhiễu hoặc bị nhầm lẫn với nhịp tim của mẹ.
Ốm nghén nặng nề
Khoảng 50% phụ nữ mang thai trả qua những triệu chứng như nôn hay buồn nôn. Một số phụ nữ mang thai cặp song sinh bị nôn nghiêm trọng hơn những bà mẹ khác. Họ bị ốm nghén nặng đến nỗi chỉ có thể ăn hoặc uống các loại thức ăn lỏng và có vị dễ ăn nhất.
Không phải mẹ bầu nào cũng có những biểu hiện mang thai đôi rõ rệt
Lên cân nhanh
Mọi mẹ bầu đều cần tăng cân. Số cân nặng đó không chỉ nằm ở em bé mà còn rất nhiều yếu tố khác như nước ối, các mô, tử cung lớn hơn và ở sự gia tăng lưu lượng máu. Một bà mẹ bình thường được khuyến nghị tăng khoảng 8 đến 12kg. Đối với các bà mẹ sinh đôi, số cân nặng tăng lên trong suốt thai kỳ có thể lên đến 15 hoặc hơn 20kg.
Kết quả xét nghiệm AFP
Xét nghiệm sinh hóa AFP được tiến hành giúp phát hiện các bất thường như ở thai nứt đốt sống, thai không não… hoặc phát hiện khối u và nguy cơ ung thư. AFP cũng là một chất được sản sinh trong noãn hoàng và gan của thai nhi. Nếu mẹ mang thai đôi, kết quả xét nghiệm thường cho thấy AFP cao hoặc kết quả “dương tính”. Đừng quá lo lắng, bác sĩ sẽ chỉ định một kiểm tra siêu âm ngay sau đó.
Đo chiều cao tử cung
Chiều cao tử cung là số đo được dùng để tính tuổi thai. Các trường hợp sinh đôi thường được biểu hiện ở con số vượt hơn mức thường thấy ở các bà mẹ bình thường
Sớm cảm nhận sự di chuyển của thai nhi
Cảm nhận sự di chuyển của bé trong bụng của mình quả là một cảm giác đáng nhớ. Thông thường, cảm giác đó đến vào khoảng tuần thứ 15 – 16 của thai kỳ. Riêng các bà mẹ của các cặp song thường sinh cảm nhận được những di chuyển này từ rất sớm. Họ cũng cảm thấy những cử động của bé thường xuyên hơn những trường hợp mang thai thông thường.
Cực kỳ mệt mỏi
Đây là nỗi phiền muộn của các mẹ mang thai đôi hoặc đa thai. Những đêm không ngủ, cảm giác kiệt sức là những gì mà họ trải qua trong những tháng đầu mang thai, bởi cơ thể phải làm việc ngày đêm để nuôi dưỡng các bào thai.
Nhịp tim tăng vọt
Tim của bạn phải làm việc vất vả hơn bình thường để cung cấp đủ lượng máu cho các bé. Bạn sẽ nhận ra rằng không chỉ nhịp tim của mình tăng lên mà nhịp đập cũng mạnh mẽ hơn, nhất là khi chuẩn bị sinh.
10 khó khăn khi mẹ bầu mang thai đôi
1. Ợ nóng
Ợ nóng là một trong những tác dụng phụ vật lý khó chịu nhất của thai kỳ. Triệu chứng này không ngại làm phiền bạn đêm đêm, thách thức bằng những cảm giác nóng rát ở cổ họng hoặc thấp hơn trên phần ngực.
2. Ốm nghén
Không chỉ diễn ra vào buổi sáng, ốm nghén có thể diễn ra suốt cả ngày, từ sớm qua trưa rồi đến tối. Thông thường, bà bầu sẽ buồn nôn, ói mửa đỉnh điểm trong 3 tháng đầu tiên, và thực tế đáng buồn là mẹ bầu khi mang thai đôi sẽ “gánh chịu” gấp đôi các mẹ thường.
3. Tăng cân
Tăng cân bao nhiêu khi mang thai để tốt nhất cho con luôn là những trăn trở rất đỗi bình thường của mẹ bầu. Không nghi ngờ gì khi mẹ bầu mang song thai phải lo lắng gấp đôi về chuyện trọng lượng trong thai kỳ. Bình thường mang thai là phải ăn cho 2 người, vậy mang thai song sinh là ăn cho mấy người? Hẳn nhiên, bạn phải ăn nhiều hơn các mẹ khác để cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cặp song sinh.
4. Nguy cơ sinh non
Đây không phải trường hợp hiếm, bởi hầu hết các bà mẹ mang thai đôi, ba hoặc nhiều hơn đều phải đối diện với nguy cơ cao bị dọa sinh non. Nhất là với các mẹ có thể trạng yếu, khi 2 bé lớn dần lên trong tử cung, áp lực nhiều hơn, rất dễ dẫn đến tình trạng không mong muốn này.
Những vất vả, khó khăn của mẹ bầu mang thai đôi sẽ được đền bù xứng đáng khi cặp song sinh ra đời
5. Bạn thân của giường chiếu
Việc hạn chế đi lại và vận động có vẻ khá phổ biến với mẹ mang song thai. Để ngăn ngừa nguy cơ sinh non, bạn sẽ bắt buộc phải nghỉ ngơi và thư giãn nhiều hơn. Điều này đồng nghĩa, hằng ngày vị trí an toàn nhất cho bạn chỉ có thể là giường, chăn và gối.
6. Sự hành hạ của các cơn đau nhức
Những cơn co thắt, đau chân, đau lưng, đau đầu, thậm chí tác động lên cả dây chằng sẽ tăng lên nhiều hơn khi mẹ bầu mang thai một cặp song sinh.
7. Hội chứng ống cổ tay
Ngứa ran và tê ở cánh tay, cổ tay, bàn tay cũng là một trong những tác dụng phụ rất khó chịu của thai kỳ. Trong khi, nhiều nguyên nhân được đưa ra như đánh máy chẳng hạn, việc mang thai đôi cũng góp phần không ít làm tình hình này trở nên trầm trọng hơn.
8. Rạn da gấp đôi
Sự căng da diễn ra liên tục làm vết nứt, vết rạn thi nhau xuất hiện. Dù đã trang bị bơ hạt mỡ hay dầu dừa thoa lên bụng, đùi và ngực để ngăn ngừa, nhưng dường như sức chứa của cơ thể bạn cho cặp song sinh cũng trở nên quá tải. Vì vậy, những dấu vết xấu xí này là điều không thể tránh khỏi.
9. Thiếu ngủ
Trạng thái bồn chồn, mất ngủ ở bà bầu là một điều không quá xa lạ. Thay đổi của cơ thể khi mang thai ảnh hưởng không ít đến chất lượng giấc ngủ của bà bầu. Nếu mang thai bình thường, mẹ khó ngủ một, mang thai đôi, sẽ khó khăn hơn rất nhiều.
10. Vòng bụng “khổng lồ”
Thật không dễ dàng để di chuyển, ngồi xuống hay đứng lên, khi sở hữu vòng bụng to lớn mang thai đôi. Chỉ mỗi việc thức dậy ra khỏi giường thôi cũng đã khó khăn rồi, huống hồ gì những việc khác phải không mẹ bầu?
