Cho bé làm quen với cốc mỏ vịt
Bé chắc chắn sẽ không chịu nếu mẹ đột ngột “giấu” bình sữa của bé đi và thay bằng cốc mỏ vịt. Để cai bình sữa cho bé, mẹ nên dùng song song cả cốc mỏ vịt và bình để bé làm quen dần với người bạn mới. Nếu bé nhà mẹ ở tầm 8 tháng trở xuống, đừng ngạc nhiên nếu thấy bé nhai núm vú của cốc thay vì thật sự uống sữa hoặc nước từ cốc nhé. Đây là phản xạ hết sức bình thường mà thôi.
Bí quyết “dụ” bé tập uống cốc mỏ vịt
Pha một ít sữa vào bình và đầy sữa vào cốc mỏ vịt. Đưa cốc cho bé trước, nếu bé không chịu, đưa bình sữa cho bé. Sau khi đã uống hết lượng sữa ít ỏi có trong bình, bé sẽ đòi uống thêm. Đây là lúc để đưa cốc mỏ vịt đầy sữa cho bé. Đa số các bé sẽ vì đói mà chịu uống sữa từ cốc mỏ vịt. Còn nếu bé vẫn nhất quyết từ chối, mẹ hãy thử đưa cho bé cả cốc mỏ vịt đầy sữa và bình sữa đựng một chút nước lọc để xem bé chọn cái nào.
Sử dụng cốc mỏ vịt sẽ khuyến khích kỹ năng phối hợp tay và mắt
Hạn chế sự xuất hiện của bình sữa
Một trong những lý do chính khiến việc cai bình sữa trở nên khó khăn là vì vấn đề tâm lý. Bé sẽ không muốn xa rời người bạn nhỏ này nếu bé tìm được cảm giác thoải mái và an toàn khi bú bình. Mẹ có chú ý rằng bé đi đâu cũng có bạn bình sữa bên cạnh hay không? Cả lúc ngủ, lúc ra ngoài đi dạo, lúc tập bò, tập đi, cả lúc đọc sách và xem TV nữa.
Để cai bình sữa cho bé, mẹ buộc phải tách bé khỏi người bạn nhỏ này. Bình sữa chỉ nên xuất hiện khi cho bé bú chứ không phải lúc bé chơi đùa hoặc đang ngủ. Với những bé đã quen bú bình ban đêm, việc này có thể khó khăn, do đó, mẹ nên có hoạt động khác thu hút sự chú ý của bé để bé quên đi người bạn bình sữa như múa rối tay, kể chuyện về khuya hoặc tạo hình thú vật với bóng của đôi tay.
Cho bé được lựa chọn chiếc cốc của mình
Một trong những cách đơn giản nhất để khuyến khích bé tập uống từ cốc là để bé được lựa chọn chiếc cốc mà mình thích. Dẫn bé theo khi đi mua cốc mỏ vịt sẽ khiến bé thích thú hơn với người bạn mới này. Có nhiều loại cốc với kiểu dáng và màu sắc khác nhau cho mẹ và bé tha hồ chọn lựa. Khi bé được tự mình chọn lấy cái cốc ưng ý, bé sẽ dễ dàng chấp nhận chiếc cốc đó hơn.
Cất bình sữa khuất tầm mắt bé
Câu nói “xa mặt cách lòng” cũng có thể đúng với trẻ nhỏ. Sau một thời gian không thường xuyên thấy bình sữa nữa, hy vọng rằng bé sẽ quên hẳn chúng. Còn nếu bé vẫn nhất mực đòi bình sữa, mẹ có thể cho bé thêm bánh ăn dặm hoặc đồ chơi để “bù đắp” cho bé.
Chọn bình sữa cho bé
Có nhiều chủng loại và nhãn hiệu bình sữa khác nhau trên thị trường nên mẹ sẽ mất chút ít thời gian để chọn được loại tốt nhất và phù hợp nhất với con. Các bé có nhu cầu bú mẹ khác nhau nên sở thích với bình sữa cũng khác nhau. Khi chọn bình sữa, nhớ chú ý đến núm vú của bình sữa. Nếu bạn dốc ngược bình xuống mà sữa chảy thành dòng có nghĩa là lỗ trên núm vú quá lớn và không phù hợp để cho bé bú, bạn cần thay núm vú khác sao cho sữa chỉ ngỏ giọt khi bạn dốc ngược bình.
Theo Viện Nhi Khoa Hoa Kỳ, trẻ nhỏ nên được bỏ bú bình trước khi được 18 tháng tuổi để không ảnh hưởng xấu tới quá trình phát triển răng miệng. Các bé trên 1 tuổi có thể làm quen với cốc mỏ vịt (sippy cup) sau khi cai sữa mẹ. Loại cốc này còn có tác dụng tốt trong việc phát triển kỹ năng vận động thô cho trẻ cũng như hành vi đưa tay lên miệng khi ăn uống. Điều này sẽ giúp mẹ thuận lợi về sau khi muốn tập cho bé tự bốc thức ăn và ăn.
Chuẩn bị cho bé ăn dặm
Nếu muốn cho bé làm quen với thức ăn dặm đồng thời với quá trình cai sữa mẹ, bạn có thể sẽ vất vả hơn một chút. Bạn dự định tập cho bé ăn dặm theo phương pháp nào? Bạn đã biết những loại thực phẩm nào nên và không nên dùng cho bé khi ăn dặm chưa? Hãy tìm hiểu những kiến thức và kinh nghiệm cho bé ăn dặm, không cần quá nhiều để trở thành chuyên gia mà chỉ cần vừa đủ để sẵn sàng cho những tình huống có thể xảy ra và cách ứng phó. Bên cạnh đó còn phải chuẩn bị các vật dụng cho bé ăn dặm nữa chứ. Nếu con thích thú với việc thử các thực phẩm mới, bạn quả là may mắn đấy. Còn nếu con tỏ ra kén chọn thì cũng đừng vội nản nhé. Tích cực giới thiệu cho bé nhiều món mới rồi bạn sẽ biết bé thích những loại mùi vị nào.
Khi cai sữa cho bé, cần ôm ấp, vỗ về và dành thời gian cho bé nhiều hơn
Vỗ về con nhiều hơn
Khi cai sữa cho bé, mẹ có thể cảm thấy thật buồn vì không được ôm con vào lòng cho bé ti mẹ. Điều này cũng xảy ra tương tự với bé vì bé không chỉ nhớ sữa mẹ mà còn nhớ cảm giác được ôm ấp, nhớ cảm giác ấm áp trong vòng tay mẹ, nhớ mùi của mẹ và tất cả những điều ngọt ngào khác khi bé được mẹ cho bú. Đây cũng là nguyên nhân khiến bé không muốn xa rời bầu vú mẹ. Do đó, trong giai đoạn cai sữa cho con, mẹ cần ôm ấp và vỗ về con nhiều hơn để “bù đắp” cho bé nhé. Điều này có thể có ích cho quá trình cai sữa đấy.
Sẽ có lúc cần ngưng cai sữa cho bé
Không nên bắt đầu cai sữa cho bé khi trong gia đình có những thay đổi như chuyển nhà, đi du lịch xa hoặc mẹ vừa đi làm lại. Cần cố gắng tiến hành cai sữa trước khi những thay đổi này diễn ra để tránh cho bé hoảng sợ vì quá nhiều sự khác lạ đến cùng lúc. Trong thời gian đang cai sữa, nếu bé bị bệnh, mẹ có lẽ nên tạm ngưng cai sữa vì các bé lúc này cần thêm kháng thể cũng như cần được ôm ấp, vỗ về khi đau yếu.
Chị Mai, nhà ở Quận 4, Tp.HCM dự định cai sữa mẹ cho con khi bé được 6 tháng tuổi nhưng thất bại dù đã thử đủ mọi cách. Thế nên bé Tú, con gái chị vẫn tiếp tục được bú mẹ cho tới khi hơn 2 tuổi thì tự ngừng bú vì bị mọi người xung quanh “chọc quê”. Cũng cho con bú tới năm 2 tuổi nhưng lý do của chị Loan, nhà ở quận Thủ Đức, TP. HCM thì lại vì “muốn cho con bú mẹ thỏa thích tới khi nào chán thì thôi”. Tuy nhiên không phải bà mẹ nào cũng có thể chờ đến lúc con tự bỏ ti mẹ như thế này.
Đa số các mẹ đều phải đi làm lại vài tháng sau khi sinh, đây là lúc mẹ phải chọn lựa: cho con bú mẹ hoàn toàn, cho con chuyển sang bú hẳn sữa công thức hay kết hợp cả hai? Nếu biết sẽ không thể cho con tiếp tục bú mẹ 100% như trước, mẹ cần chuẩn bị một quá trình chuyển tiếp để bé làm quen với nguồn dinh dưỡng mới trước khi quay lại làm việc.
Ở giai đoạn thực tập này, mẹ nên bắt đầu bằng việc bỏ dần các cữ bú mẹ và thay vào đó là bú bình hoặc thức ăn dặm nếu bé đã đủ cứng cáp. Với các bé trên 6 tháng tuổi, mẹ có thể bỏ hẳn cữ bú ban đêm để cai sữa cho bé.
Có nhiều mẹ đợi tới khi con đã chập chững biết đi mới cai sữa cho bé
Cần nhiều thời gian và sự kiên nhẫn
Quá trình cai sữa cho con có thể mất vài tuần đến vài tháng tùy người nhưng mẹ không nên cho con ngưng bú đột ngột mà cần tiến hành dần dần. Điều này sẽ giúp cho cơ thể của mẹ và bé thích nghi kịp thời. Việc ngưng bú mẹ ngay tức thì có thể khiến bé bị sốc và biếng ăn còn mẹ gặp phải những vấn đề như tắc tia sữa, viêm đầu vú, áp-xe vú…
Một đặc tính của trẻ nhỏ là thích những thứ quen thuộc và có thể rất khó chịu khi có gì đó thay đổi. Do đó, sẽ không có gì là lạ nếu trong quá trình cai sữa, mẹ phải chịu đựng những tiếng khóc lóc, la hét, tức giận… Hãy chuẩn bị tinh thần sẵn sàng cho những điều này và xác định rõ mục tiêu mà bạn muốn hướng tới là gì để luôn chú tâm vào mục tiêu đó nhé.
Tìm nguồn dinh dưỡng thay thế sữa mẹ
Trước khi cai sữa cho bé, mẹ cần xác định đâu sẽ là nguồn dinh dưỡng thay thế sữa mẹ một cách tốt nhất với bé yêu nhà mình. Với các bé dưới 6 tháng tuổi, bạn có thể cho bé bú sữa mẹ được hút ra bình hoặc thay thế hẳn bằng loại sữa công thức dành riêng cho trẻ dưới 6 tháng tuổi. Đặc điểm của loại sữa này là dễ tiêu hóa và có các thành phần dinh dưỡng như sắt, canxi, phốt pho theo tỷ lệ phù hợp với các bé từ mới sinh tới 6 tháng.
Với các bé từ 6 tháng trở lên, mẹ đã có thể cho bé làm quen với các thức ăn dặm song song với việc uống sữa công thức dành cho độ tuổi của bé. Khi bé được hơn 1 tuổi, mẹ có thể cho bé làm quen với sữa bò, sữa tươi rồi nhé.
Chọn bình sữa cho bé
Có nhiều chủng loại và nhãn hiệu bình sữa khác nhau trên thị trường nên mẹ sẽ mất chút ít thời gian để chọn được loại tốt nhất và phù hợp nhất với con. Các bé có nhu cầu bú mẹ khác nhau nên sở thích với bình sữa cũng khác nhau. Khi chọn bình sữa, nhớ chú ý đến núm vú của bình sữa. Nếu bạn dốc ngược bình xuống mà sữa chảy thành dòng có nghĩa là lỗ trên núm vú quá lớn và không phù hợp để cho bé bú, bạn cần thay núm vú khác sao cho sữa chỉ nhỏ giọt khi bạn dốc ngược bình.
Theo Viện Nhi Khoa Hoa Kỳ, trẻ nhỏ nên được bỏ bú bình trước khi được 18 tháng tuổi để không ảnh hưởng xấu tới quá trình phát triển răng miệng. Các bé trên 1 tuổi có thể làm quen với cốc mỏ vịt (sippy cup) sau khi cai sữa mẹ. Loại cốc này còn có tác dụng tốt trong việc phát triển kỹ năng vận động thô cho trẻ cũng như hành vi đưa tay lên miệng khi ăn uống. Điều này sẽ giúp mẹ thuận lợi về sau khi muốn tập cho bé tự bốc thức ăn và ăn.
Chuẩn bị cho bé ăn dặm
Nếu muốn cho bé làm quen với thức ăn dặm đồng thời với quá trình cai sữa mẹ, bạn có thể sẽ vất vả hơn một chút. Bạn dự định tập cho bé ăn dặm theo phương pháp nào? Bạn đã biết những loại thực phẩm nào nên và không nên dùng cho bé khi ăn dặm chưa? Hãy tìm hiểu những kiến thức và kinh nghiệm cho bé ăn dặm, không cần quá nhiều để trở thành chuyên gia mà chỉ cần vừa đủ để sẵn sàng cho những tình huống có thể xảy ra và cách ứng phó.
Bên cạnh đó còn phải chuẩn bị các vật dụng cho bé ăn dặm nữa chứ. Nếu con thích thú với việc thử các thực phẩm mới, bạn quả là may mắn đấy. Còn nếu con tỏ ra kén chọn thì cũng đừng vội nản nhé. Tích cực giới thiệu cho bé nhiều món mới rồi bạn sẽ biết bé thích những loại mùi vị nào.
Khi cai sữa cho bé, cần ôm ấp, vỗ về và dành thời gian cho bé nhiều hơn
Vỗ về con nhiều hơn
Khi cai sữa cho bé, mẹ có thể cảm thấy thật buồn vì không được ôm con vào lòng cho bé ti mẹ. Điều này cũng xảy ra tương tự với bé vì bé không chỉ nhớ sữa mẹ mà còn nhớ cảm giác được ôm ấp, nhớ cảm giác ấm áp trong vòng tay mẹ, nhớ mùi của mẹ và tất cả những điều ngọt ngào khác khi bé được mẹ cho bú. Đây cũng là nguyên nhân khiến bé không muốn xa rời bầu vú mẹ. Do đó, trong giai đoạn cai sữa cho con, mẹ cần ôm ấp và vỗ về con nhiều hơn để “bù đắp” cho bé nhé. Điều này có thể có ích cho quá trình cai sữa đấy.
Sẽ có lúc cần ngưng cai sữa cho bé
Không nên bắt đầu cai sữa cho bé khi trong gia đình có những thay đổi như chuyển nhà, đi du lịch xa hoặc mẹ vừa đi làm lại. Cần cố gắng tiến hành cai sữa trước khi những thay đổi này diễn ra để tránh cho bé hoảng sợ vì quá nhiều sự khác lạ đến cùng lúc. Trong thời gian đang cai sữa, nếu bé bị bệnh, mẹ có lẽ nên tạm ngưng cai sữa vì các bé lúc này cần thêm kháng thể cũng như cần được ôm ấp, vỗ về khi đau yếu.
Các bước giặt quần áo cho trẻ sơ sinh
1. Gỡ bỏ tất cả các nhãn mác trên quần áo mới, chăn và ga giường. Nếu bạn để sót lại, các chất keo sẽ chảy thành những vết xước khô cứng không giặt sạch được trên áo quần của bé yêu.
2. Cẩn thận sắp xếp lại những quần áo cũ mà bạn được cho lại bởi đôi khi chúng có thể bị ố bẩn hay bị mốc vì để lâu trong thời gian dài.
• Nếu không muốn bé mặc quần áo bị ẩm mốc, bạn thử giặt những bộ đồ này riêng biệt trong nước ấm cùng với bột giặt và có thể cho thêm giấm để tăng khả năng tẩy.
• Sau khi giặt, hãy đảm bảo rằng tất cả các vết ố đã hoàn toàn biến mất và không còn mùi nấm mốc. Có thể bạn sẽ phải giặt vài lần và nếu có những chiếc không thể giặt sạch, đừng tiếc rẻ nhé.
• Nước ấm hoặc thuốc tẩy loại dành cho quần áo trắng sẽ diệt sạch nấm mốc mặc dù có thể còn một vài vết bẩn vô hại.
• Giặt lại một lần cuối chung với số quần áo còn lại của bé.
3. Giặt đồ của bé như giặt những quần áo thông thường khác. Tốt nhất bạn nên dùng loại giặt tẩy không có hương thơm, không chất nhuộm, đôi khi được gọi là bột giặt dành cho “da nhạy cảm” với thành phần không chất tẩy hoặc chất làm mềm vải. Hãy coi chừng các loại nước giặt chứa chất tẩy và hương thơm mạnh bởi chúng có thể gây kích ứng các giác quan và làn da mỏng manh của bé.
• “Không hương liệu” nói một cách khái quát tức là không có mùi thơm, trong khi “không mùi” có thể mang nghĩa không có mùi thơm hay chỉ thơm nhẹ để át đi mùi của các thành phần hoạt tính. Cả 2 đều tương tự như nhau nên tốt nhất là bạn nên dùng loại “không hương liệu”.
Quần áo bẩn cần được để trong rổ riêng
4. Cho đồ vào máy sấy, sau đó phơi quần áo đã được sấy khô trên dây ngoài trời nắng. Đây là cách tự nhiên mà lại rất hiệu quả để đảm bảo quần áo hoàn toàn khô ráo và sạch sẽ khi bé mặc.
5. Xếp quần áo và cất vào tủ. Thử nghĩ xem những bộ quần áo nào bé sẽ mặc thường xuyên và nơi bé sẽ ngủ. Để quần áo của bé, chẳng hạn như đồ ngủ, ở nơi mà bạn dễ với tới nhất, như trong ngăn kéo ở chỗ bạn thay đồ cho bé hoặc trong tủ quần áo phòng bạn.
6. Đựng quần áo dơ của bé trong rổ riêng. Bé sẽ dùng hết quần áo rất nhanh trong những ngày đầu bởi tã sẽ bị tràn ra ngoài hoặc có thể chỉ vì bạn cảm thấy muốn thay đồ cho con thôi. Nếu đồ của bé được đựng riêng biệt thì sẽ dễ dàng hơn để bạn kiểm soát và biết khi nào chúng cần được giặt.
Các mẹo giặt quần áo cho trẻ sơ sinh
• Giặt tã vải riêng với một lượng nhỏ xà bông bằng máy giặt. Sẽ là một ý hay nếu bạn để máy giặt xả thêm một lần nước nữa nhằm đảm bảo tã sạch bột giặt. Không nên dùng thuốc tẩy cho tã vải.
• Nếu nhà bạn có vật nuôi, hãy giữ đồ của bé xa tầm với của thú cưng, khóa ngăn kéo tủ và đóng chặt tủ quần áo. Lý do là lông thú nuôi có thể gây ngứa và kích ứng cho da trẻ.
• Khi bé đã cứng cáp hơn, bạn có thể giặt đồ cho bé chung với đồ của cả nhà. Hoặc bạn cũng có thể giặt chung ngay từ đầu nếu loại bột giặt bạn đang sử dụng là dành cho da nhạy cảm.
• Thậm chí ngay cả khi bạn đã được biết giới tính của bé thì cũng đừng chuẩn bị sẵn tất cả quần áo trước khi sinh. Chuẩn bị 8-10 bộ là quá đủ cho vài ngày đầu sau khi bé chào đời. Hãy sắm cho bé những bộ đồ trung tính với số lượng tối thiểu để đề phòng trường hợp bạn phải trả lại.
Cho con bú không phải lúc nào cũng dễ dàng
Tuy rằng cho con bú thuộc về bản năng của người mẹ nhưng với hầu hết các chị em, trải nghiệm của những lần cho con bú đầu tiên thường không dễ dàng. Do đó, nếu có gặp khó khăn khi mới cho con bú thì các mẹ cũng đừng buồn hay nản lòng và càng không nên vội vàng bỏ cuộc nhé. Tình trạng mẹ tiết sữa quá ít hoặc quá nhiều, đầu ngực bị đau khi cho con bú… đều là chuyện rất thường gặp ở những chị em đang cho con bú. Điều mẹ cần chính là kiên nhẫn, bình tĩnh và tìm sự giúp đỡ ở những người có kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn trong chuyện nuôi con bằng sữa mẹ.
Cho con bú giúp mẹ giảm bớt căng thẳng
Không ai lại không biết những nỗi vất vả của chuyện nuôi con mọn, nhất là với những chị em lần đầu làm mẹ. Bạn có thể sẽ cảm thấy vô cùng mệt mỏi và dường như cứ bị quay cuồng bởi đủ thứ nhiệm vụ lạ lẫm. Tuy nhiên, những ai đã và đang nuôi con bằng sữa mẹ có thể cho bạn biết cảm giác ấm áp khi bé con nhỏ xíu xiu nằm gọn trong lòng mẹ, miệng mút lấy vú mẹ mới tuyệt vời làm sao. Dĩ nhiên, bạn không thể vừa cho con bú vừa chạy việc này, làm việc kia. Hoạt động cho con bú sẽ khiến mẹ phải ngồi xuống, ôm ấp và chăm chú nhìn vào gương mặt thỏa mãn vì được ăn no của bé con xinh xắn. Đó chẳng phải cũng là một cách để thư giãn và nghỉ ngơi hay sao?
Cho con bú sẽ giúp gắn kết tình cảm mẹ con
Mẹ có thể ăn những gì mẹ thích
Hầu hết các mẹ sinh con lần đầu thường nghĩ rằng mẹ ăn chất gì thì con sẽ bú vào chất nấy nhưng điều này không hoàn toàn chính xác. Các thành phần như đạm, đường, sắt và canxi có trong sữa mẹ hầu như không bị ảnh hưởng bởi chế độ ăn uống. Trong khi đó, hàm lượng chất béo và các vitamin lại dễ dàng thay đổi theo thực đơn hàng ngày của mẹ. Do đó, mẹ vẫn có thể thỉnh thoảng ăn vặt khi thèm nhưng đừng quá thường xuyên vì thức ăn vặt không chứa nhiều giá trị dinh dưỡng nhưng lại giàu calories. Mục đích của việc duy trì những thói quen ăn uống tốt là để cơ thể mẹ được khỏe mạnh, nhờ đó hoạt động sản xuất sữa mẹ sẽ không bị ảnh hưởng xấu.
Luôn đem theo miếng lót ngực bên mình
Một khi sữa về, bạn có thể vừa ngạc nhiên vừa bối rối khi nhận ra rằng chỉ riêng việc tắm nước ấm hoặc nghe thấy tiếng khóc đòi bú của con cũng có thể kích thích bầu ngực chảy sữa. Nói đơn giản hơn, sữa mẹ có thể chảy vào bất cứ lúc nào mà bạn không ngờ tới, ngay cả khi bạn đang đi dạo ngoài phố, làm việc ở công sở hoặc mua sắm ở siêu thị. Đó là lý do vì sao mẹ không được quên miếng lót ngực khi ra ngoài nếu không muốn phải xấu hổ vì ngực áo thấm ướt. Cũng đừng quên thay miếng lót thường xuyên để tránh “làm ổ” cho vi khuẩn phát triển nhé.
Tìm sự giúp đỡ khi cần thiết
Đôi khi chỉ việc ẵm bé không đúng cách khi cho bú cũng có thể khiến mọi thứ trở nên khó khăn hơn. Do đó, mẹ cần luôn bình tĩnh và tìm sự giúp đỡ nếu cảm thấy có gì đó không ổn trong chuyện cho con bú. Từ những người thân và bạn bè của mẹ cho tới các hội nhóm, diễn đàn của các bà mẹ nuôi con nhỏ nói chung và các hội nuôi con bằng sữa mẹ nói riêng; dĩ nhiên không thể thiếu bác sĩ sản khoa. Đây đều là những người mà bạn có thể hỏi han và tìm kiếm sự giúp đỡ.
Sữa mẹ là tốt nhất cho sức khỏe trẻ sơ sinh
Sữa mẹ có tỷ lệ chất đạm, chất đường, chất béo và nước hoàn hảo cho một đứa trẻ. Cơ chế sản xuất sữa mẹ vô cùng tuyệt vời vì nó có thể tự động điều chỉnh cả về số lượng và thành phần để phù hợp với nhu cầu và tốc độ phát triển của con yêu. Một số nghiên cứu khoa học gần đây còn chỉ ra rằng những trẻ được cho bú sữa mẹ có tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường, béo phì và đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS) thấp hơn những trẻ khác.
Đặc biệt không thể không nhắc đến sữa non vì chúng vừa giàu giá trị dinh dưỡng vừa chứa các kháng thể và bạch cầu sẽ bảo vệ bé chống lại các loại vi khuẩn sau khi rời khỏi tử cung ấm áp và an toàn của mẹ. Sữa non sẽ chuyển hóa thành sữa trưởng thành chỉ sau 3 đến 5 ngày, do đó, các mẹ nhớ tích cực cho con bú ngay sau khi sinh để không lãng phí nguồn dưỡng chất quý giá này nhé.
Cho con bú rất tốt cho sức khỏe của mẹ
Cho con bú sẽ giúp mẹ giảm nguy cơ mắc phải các bệnh tiểu đường, ung thư vú và ung thư buồng trứng. Hoạt động cho con bú còn thúc đẩy cơ thể tiết ra hormone prolactin và oxytocin. Prolactin có tác dụng ức chế hoạt động của buồng trứng làm nang noãn không phát triển dẫn đến vô kinh. Đây chính là cơ sở của phương pháp tránh thai bằng cách cho con bú trong 6 tháng đầu đời. Trong khi đó, oxytocin lại giúp phát triển mối dây gắn kết tình cảm giữa mẹ và bé. Loại hormone này còn được biết đến với nhiều tác dụng tích cực khác như giảm căng thẳng, giúp dễ ngủ hơn và tăng ham muốn tình dục.
Nuôi con bằng sữa mẹ tốt cho sức khỏe của cả mẹ và bé
Trẻ sơ sinh và cách bú mẹ
Đây là điều quan trọng với cả bạn và bé vì nếu không ngậm ti đúng cách, bé yêu sẽ không thể nào bú no và thoải mái, chưa kể đến việc bé có thể bị đầy hơi do nuốt phải không khí nếu không ngậm chặt ti mẹ. Ban đầu có thể sẽ không dễ dàng nhưng sau một thời gian, mọi thứ sẽ suôn sẻ hơn. Khi cho bú, mẹ cần để bé há to miệng trước khi áp vú vào. Nếu cho bú đúng cách, lưỡi, môi dưới và cằm của bé sẽ chạm vào ngực mẹ, ti mẹ ngập trong miệng bé trong khi mũi bé vẫn được thoải mái để thở. Nếu mẹ thấy đau đầu ti khi cho bú, bé có thể chưa ngậm vú đúng cách. Lúc này, mẹ nên dùng ngón tay nhẹ nhàng gỡ bé ra và cho bé ngậm ti lại.
Cho con bú rất tiện lợi
Mẹ có thể cho con bú bất cứ lúc nào và bất cứ ở đâu, không cần thức dậy pha sữa cho con lúc 2 giờ sáng, cũng chẳng phải lo chuyện mua sữa bột trữ sẵn ở nhà và còn giảm bớt được việc vệ sinh bình sữa nữa chứ. Bé yêu cũng chẳng bao giờ phải chờ đợi bố mẹ đi pha sữa để được cho ăn. Sữa mẹ lúc nào cũng có sẵn và ấm nóng để cho bé bú. Điều này đặc biệt đúng khi bạn đi du lịch vì bé yêu không bao giờ sợ đói nhé.
Ti mẹ cũng cần được chăm sóc tốt
Đầu ngực có thể bị đau và nứt nếu không được chăm sóc cẩn thận. Vì thế, sau mỗi lần cho con bú, mẹ cần kiểm tra hai đầu ti xem có bị đỏ hoặc nứt không để can thiệp sớm, tránh cho tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Thỉnh thoảng, mẹ nên bôi sữa mẹ lên đầu ti và để khô tự nhiên, cách này sẽ giúp bảo vệ ti và hạn chế các vấn đề như đau, nứt và chảy máu đầu ti.
Các món ăn cho sinh nhật của trẻ nhỏ nên là những món có thể dễ dàng cầm trên tay để bọn trẻ vừa ăn vừa nói chuyện thoải mái thay vì lỉnh kỉnh nào muỗng nào đũa và lúc nào cũng phải ngồi “dính” ở bàn tiệc.
Chicken nuggets
Chicken nuggets là món ăn quen thuộc trong các cửa hàng thức ăn nhanh và rất được trẻ nhỏ ưa thích. Đây đơn giản là thịt ức gà cắt miếng hoặc xay nhuyễn tẩm gia vị rồi viên nhỏ, lăn qua bột chiên xù và chiên ngập dầu. Chỉ mất khoảng 15 phút là mẹ đã có một món ăn thơm ngon, giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe của các bé hơn hẳn so với loại chicken nugget làm sẵn ở bên ngoài. Mẹ cũng có thể dùng cá phi lê để thay cho thịt ức gà nếu muốn nhé.
Thịt gà xiên que nướng
Không chỉ trẻ em mà cả người lớn cũng rất thích các món nướng xiên que phải không nào? Bọn trẻ có thể cầm lấy những que thịt thơm ngon, vừa ăn vừa nói chuyện mà vẫn sạch sẽ. Món ăn này nên dùng kèm với dưa leo, cần tây hoặc cà rốt xắt que để các bé có thể chấm vào nước sốt và thưởng thức một cách dễ dàng. Không chỉ thịt gà mà thịt heo, các loại tôm, cá, mực cũng có thể chế biến theo hình thức này.
Mini burgers
Thêm một phiên bản “lành mạnh” nữa của loại thức ăn nhanh phổ biến toàn thế giới: hambuger. Với những nguyên liệu đơn giản như thịt nguội, phô mai lát, rau xà lách, cà chua, tương cà là bạn đã có ngay món burger quen thuộc cho các bé. Nếu có nhiều thời gian và không muốn dùng thịt nguội, mẹ có thể thay bằng, trứng chiên, thịt heo hoặc thịt gà xay được ướp và dát mỏng đem chiên vàng. Mẹ cũng có thể dùng bánh mì sandwich lạt để thay cho vỏ bánh burger nếu thích.
Cupcakes
Món bánh thơm ngon nhiều mùi vị và màu sắc này sau một thời gian ngắn du nhập vào Việt Nam đã được trẻ nhỏ rất yêu thích. Các mẹ nào ưa thích làm bánh ngọt sẽ không thể bỏ qua món này trong sinh nhật con yêu. Làm sao có thể từ chối những cái bánh cupcake xinh xắn thế được nhỉ? Nguyên liệu và cách làm cupcakes có nhiều sự tương đồng với món bông lan truyền thống ở nước ta nên những mẹ nào chưa quen cũng có thể mạnh dạn thử tay nghề nhé.
Thạch rau câu
Đây quả là món tráng miệng tuyệt vời cho những buổi tiệc ở xứ sở nhiệt đới như chúng ta. Có rất nhiều cách làm ra món rau câu hấp dẫn với bọn trẻ như rau câu nhiều tầng, rau câu nhiều màu, rau câu được đổ trong các khuôn có hình thù khác nhau. Các mẹ nào có thời gian hơn có thể làm rau câu trái cây, rau câu nhân bánh flan…
Xiên trái cây
Dâu tây, lê, táo, chuối, nho, kiwi… và nhiều loại trái cây khác đều rất phù hợp cho ý tưởng này. Bí quyết ở đây là mẹ nên kết hợp những loại trái cây có màu sắc và độ ngọt khác nhau để tạo nên món tráng miệng thơm ngon, bắt mắt. Mẹ cũng có thể phục vụ món này với chocolate nấu chảy sẽ lạ miệng hơn nhé.
Đây là giai đoạn mẹ bầu sẽ tăng cân nhanh nhất, có thể khoảng 0,5kg – 1kg mỗi tuần. Thai nhi sẽ tăng khoảng ¾ cân nặng của mình trong 3 tháng cuối cùng này và mức tăng cân trung bình của mẹ nên nằm ở khoảng 10-12kg nếu mẹ không thuộc nhóm bà bầu thừa cân hoặc thiếu kí.
Đến khoảng tuần thai thứ 37, quá trình tăng cân sẽ chậm lại và có thể dừng hẳn. Lúc này, kích thước cũng như hình dáng của con yêu khi chào đời gần như đã được xác định hoàn toàn.
Bụng bầu ngày càng to cũng đồng nghĩa với áp lực trên khung xương tăng lên và việc giữ thăng bằng với mẹ trở nên khó khăn hơn. Các cơn đau lưng, tình trạng phù nề, giãn tĩnh mạch, đau hông, khó thở và mệt mỏi là những triệu chứng quen thuộc của tam cá nguyệt thứ ba. Do đó, mẹ cần phải nghỉ ngơi nhiều hơn, mặc quần áo rộng rãi, thoải mái, mang giày hoặc dép có đế thấp và ma sát cao, đồng thời cũng nên tập luyện một vài động tác thể dục đơn giản dành cho bà bầu để có thể vượt qua 3 tháng cuối cùng này một cách an toàn và thoải mái.
Mẹ đã tìm hiểu chính sách thai sản của công ty hay chưa?
Một điều không may là với những tình trạng khó chịu kể trên, mẹ sẽ khó lòng có được những giấc ngủ trọn vẹn ban đêm mặc dù đã cố gắng dỗ giấc. Để bù lại thời gian ngủ bị thiếu hụt, cố gắng ngủ thêm vào buổi trưa hoặc bất cứ khi nào có thể vào ban ngày. Đồng thời, mẹ cần tránh uống nước trước giờ ngủ để không phải thức dậy đi vệ sinh giữa đêm vì việc ngủ lại có thể khá khó khăn đấy.
Việc mua sắm và chuẩn bị trước khi sinh nên được hoàn thành trước tuần thai thứ 36 các mẹ nhé. Bé có thể “đòi ra” bất cứ lúc nào đấy! Mẹ không chỉ cần chuẩn bị đầy đủ các vật dụng cần thiết cho trẻ sơ sinh mà quần áo sơ sinh nên được giặt sạch và phơi khô, bình sữa và các vật dụng cho bé bú cũng phải được rửa sạch và khử trùng cẩn thận.
Ở các tuần cuối của thai kỳ, mẹ sẽ nhận thấy đầu ngực rỉ sữa và xuất hiện nhiều cơn co thắt tử cung hơn, đó có thể chỉ là những cơn gò Braxton Hicks thông thường nhưng cũng có thể là những cơn gò chuyển dạ đấy. Mẹ nên chú ý theo dõi các dấu hiệu chuyển dạ khác như sa bụng hoặc vỡ ối để kịp thời nhập viện. Đặc biệt khi nhận thấy nước ối vỡ, dù ào ạt hay rỉ rả, đừng chần chừ mà nên đến bệnh viện ngay nhé.
Có nên cho trẻ mặc đồ lót từ nhỏ?
Ở Việt Nam, đa số các mẹ thường cho con gái mặc quần lót sớm hơn con trai vì vấn đề “ý tứ”. Tuy nhiên, tác dụng thật sự của quần lót là để bảo vệ và giữ vệ sinh cho vùng kín, thế nên dù là trai hay gái, các bé đều nên được làm quen với quần lót từ nhỏ. Cụ thể, khi bé đã quen ngồi bô và bỏ hẳn tã, nếu không được mặc quần lót, cơ quan sinh dục của bé có thể bị tổn thương trong lúc bé vui chơi, chạy nhảy hoặc có khi chỉ đơn giản là cọ xát với lớp quần áo cứng bên ngoài cũng có thể khiến vùng da nhạy cảm của bé bị kích ứng.
Với các bé gái thường được mẹ cho mặc váy, đầm, nếu bé không có quần lót, vùng kín sẽ dễ nhiễm khuẩn khi bé ngồi trực tiếp trên sàn nhà. Còn với các bé trai, do đặc điểm cơ quan sinh dục nằm “lộ thiên” nên dễ bị va chạm trong lúc di chuyển, chơi đùa. Bên cạnh lý do vệ sinh và an toàn, tâm sinh lý cũng là một vấn đề mà bố mẹ nên cân nhắc việc cho con mặc quần lót từ sớm vì một khi bé đã lớn mới làm quen với quần lót sẽ khó khăn hơn nhiều. Không chỉ con gái mới cần ý tứ mà con trai cũng cần mặc quần lót cho gọn gàng, kín đáo, hạn chế những tình huống ngại ngùng vì “cậu nhỏ” cương bất thình lình. Không những thế, bé trai không sớm làm quen với quần lót sẽ dễ gặp tai nạn với cái khóa kéo quần đấy mẹ nhé!
Khi con đã quen đi vệ sinh như người lớn cũng là lúc mẹ nên cho trẻ mặc đồ lót
Chọn đồ lót cho trẻ như thế nào?
Quần lót của trẻ em cũng giống như người lớn, cần vừa vặn và thấm hút tốt. Các mẹ đừng chỉ chú ý đến kiểu dáng, màu sắc thu hút để dễ “dụ” bé mặc mà quên đi hai đặc điểm quan trọng nói trên. Dù là quần lót cho bé trai hoặc bé gái, mẹ đều cần chọn loại có chất liệu thoáng mát, chẳng hạn như quần bằng cotton với độ dày vừa phải và có khả năng thấm mồ hôi. Còn về kích cỡ quần lót, phải đảm bảo bé con cảm thấy thoải mái khi mặc.
Quần lót quá chật sẽ gây hại cho quá trình phát triển bộ phận sinh dục của bé, thậm chí ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản cho dù là với bé trai hay bé gái. Tốt nhất là tìm mua loại quần lót không đường may để tránh gây kích ứng cho làn da nhạy cảm của bé. Mẹ nên mua quần lót ở những địa chỉ uy tín với nguồn gốc xuất xứ rõ ràng hoặc mẹ cũng có thể tự may quần lót cho bé tại nhà nữa đấy.
Các lưu ý khi cho bé mặc đồ lót
Quần lót có tác dụng giữ gìn vệ sinh là thế nhưng nếu bị ẩm ướt sẽ phản tác dụng và trở thành “ổ” vi khuẩn gây viêm nhiễm và các bệnh sinh dục cho bé đấy mẹ nhé. Do đó, một khi đã cho con mặc quần lót, mẹ cần để ý xem quần lót có bị ẩm hay không để thay cho con ngay nhé. Đa số các bé thích chạy nhảy sẽ đổ mồ hôi nhiều nên cần thay quần lót thường xuyên hơn người lớn. Bên cạnh đó, sau khi tắm hoặc đi vệ sinh, vùng kín của bé cần được rửa sạch và lau khô rồi mới mặc quần lót vào.
Lợi khuẩn Probiotics là những vi sinh vật sống có lợi cho sức khỏe đường ruột của người sử dụng. Tại sao probiotics lại là dưỡng chất quan trọng cho các chị em đang mang thai và nuôi con bằng sữa mẹ? Trước hết, Probiotics sẽ giúp mẹ bầu cải thiện tình trạng táo bón và hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả trong suốt hơn 9 tháng “đeo ba lô ngược”. Và khi mẹ sinh bé, Probiotics sẽ được truyền sang con thông qua đường sinh.
Đối với trẻ sơ sinh, có một đường ruột hoạt động tốt là hết sức quan trọng để bé được khỏe mạnh và việc bổ sung những vi sinh vật sống có lợi Probiotics sẽ giúp bé tránh được những rắc rối với hệ tiêu hóa còn non yếu mà trẻ sơ sinh dễ gặp phải như đầy hơi, táo bón, đau bụng, trào ngược dạ dày,… trong những năm đầu đời. Dĩ nhiên, nguồn Probiotics của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ không thể có ở đâu khác ngoài sữa mẹ.
Axit folic
Các loại rau lá xanh, ngũ cốc và ngũ cốc nguyên cám là nguồn axit folic quen thuộc với phụ nữ mang thai. Axit folic sẽ giúp em bé phát triển khỏe mạnh trong bụng mẹ và tránh được các khuyết tật ống thần kinh mà điển hình nhất là tật nứt đốt sống. Không chỉ cần bổ sung axit folic trước và trong khi mang thai, mẹ cần tiếp tục tiêu thụ khoảng 400mcg axit folic mỗi ngày trong thời gian cho con bú để giúp cơ thể thích nghi tốt với việc nuôi dưỡng trẻ sơ sinh.
Không chỉ khi mang thai mà sau khi sinh, mẹ vẫn cần một chế độ ăn uống riêng biệt
Canxi và vitamin D
Đừng nghĩ rằng chỉ có 9 tháng “mang nặng” mới cần một hệ xương khỏe mạnh và chắc chắn mẹ nhé. Bất cứ giai đoạn nào, bao gồm cả thời kỳ cho con bú, mẹ đều cần cung cấp đủ canxi cho cơ thể. Tuy nhiên, chỉ bổ sung canxi là không đủ mà cơ thể còn cần vitamin D vì đây là loại vitamin cần thiết cho sự hấp thụ canxi của cơ thể. Phụ nữ đang cho con bú cần khoảng 1000mg canxi mỗi ngày, có thể được bổ sung bằng viên canxi hoặc thông qua các loại thực phẩm giàu canxi như sữa và sữa chua.
DHA
Chắc hẳn hầu hết các mẹ đều đã biết đến loại axit béo omega-3 này với tác dụng giúp phát triển trí não của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Việc bổ sung DHA là quan trọng trong giai đoạn từ tam cá nguyệt thứ ba cho tới những năm đầu sau khi bé ra đời. Không chỉ tốt cho trí não của trẻ mà DHA với đặc tính kháng viêm còn thúc đẩy quá trình phục hồi sau sinh của mẹ nữa đấy.
Sắt
Sắt đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển oxy trong máu. Trẻ sinh đủ tháng với cân nặng đạt chuẩn sẽ có hàm lượng sắt đủ dùng trong 6 tháng đầu đời. Việc bổ sung sắt là cần thiết với phụ nữ mang thai còn các chị em đang nuôi con bằng sữa mẹ thì nên tránh uống thêm viên sắt cũng như tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu sắt trong 6 tháng đầu sau sinh vì sẽ cản trở khả năng hấp thu sắt của trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, nếu mẹ hay mệt mỏi, chóng mặt và khó tập trung lâu, rất có thể mẹ đang bị thiếu sắt đấy nhé.