Category: Năm đầu đời của bé

Với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, giấc ngủ rất quan trọng. Bé có ngủ ngon, ngủ đủ giấc mới có thể phát triển tốt. Ngủ không đủ giấc không chỉ làm trẻ mệt mỏi, chậm lớn mà về lâu dài còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của trẻ. Vậy, trẻ sơ sinh ngủ bao nhiêu tiếng 1 ngày mới đủ để bảo đảm sức khỏe?

Trẻ sơ sinh ngủ bao nhiêu tiếng 1 ngày?

Với người lớn, một giấc ngủ tiêu chuẩn cần kéo dài 8 tiếng mỗi ngày. Ngược lại, với trẻ sơ sinh, giấc ngủ dài hay ngắn còn tùy thuộc vào nhu cầu cơ thể. Bản thân trẻ không tự chủ động điều khiển được việc thức – ngủ của mình. Trẻ có thể ngủ vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày. Tuy nhiên, những bé từ 6 tháng tuổi trở lên, khi có chuyện vui hoặc có điều gì kích thích có thể tự thức giấc.

Trong khoảng 3 tháng đầu đời, trung bình một đứa trẻ sẽ ngủ 5 tiếng vào buổi sáng, và khoảng 10 tiếng vào buổi đêm. Một số bé có thể ngủ trọn đêm, số khác phải tỉnh giấc ít nhất 2 lần mỗi đêm. Tình trạng này khá phổ biến, xảy ra với khoảng 95% các gia đình có trẻ dưới 12 tháng tuổi. Mẹ cũng nên lưu ý, tổng thời gian ngủ cần thiết của trẻ trong một ngày còn phụ thuộc khá nhiều vào độ tuổi.

1/ Trẻ sơ sinh từ 0 – 4 tuần tuổi

Ở độ tuổi này, trẻ chưa hình thành một lịch trình giấc ngủ nhất định nào. Bé có thể thiếp đi trong vài phút và sẽ thường xuyên thức giấc để đòi ăn. Giấc ngủ trung bình của bé có thể kéo dài từ 10- 18 tiếng rưỡi/ ngày.

2/ Trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi

Bé bắt đầu có sự thích nghi ngày – đêm. Bé có thể dành trọn cả đêm để ngủ và thức giấc nhiều hơn vào ban ngày. Tổng thời gian cần thiết cho giấc ngủ của trẻ trong giai đoạn này cũng khoảng 18 tiếng rưỡi/ ngày.

3/ Trẻ sơ sinh 2 tháng tuổi

Tại thời điểm này, mẹ có thể nhận thấy trẻ tỉnh táo hơn, và có thể giao tiếp tốt hơn với mọi người trong lúc thức. Tuy nhiên, bé vẫn cần 2 – 4 giấc ngủ ngắn vào ban ngày.

[inline_article id=105517]

4/ Trẻ sơ sinh 3 tháng tuổi

Từ 3 tháng tuổi trở lên, trẻ cần ngủ từ 10-16 tiếng rưỡi/ ngày. Một số bé có thể ngủ tròn giấc từ 6-8 tiếng vào ban đêm, và cần 2-3 giấc ngủ ngắn ban ngày.

5/ Trẻ từ 6 tháng tuổi

Càng lớn, trẻ càng cần ít thời gian ngủ hơn. Trẻ từ 6 tháng tuổi cần ngủ khoảng 14-15 tiếng/ ngày, trong đó có khoảng 3 tiếng buổi sáng, và 11 tiếng vào buổi tối.

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng đối với trẻ em. Khi trẻ ngủ, não sẽ tiết ra hoóc-môn tăng trưởng giúp phát triển chiều cao. Hơn nữa, nhiều nghiên cứu cũng cho thấy, trẻ ngủ đủ giấc mỗi ngày sẽ phát triển não tốt hơn so với những trẻ ngủ ít, giấc ngủ không sâu hoặc bị gián đoạn. Vì vậy, thay vì lo lắng vì trẻ ngủ nhiều, mẹ nên cẩn thận nếu trẻ sơ sinh ngủ ít, hoặc không muốn đi ngủ trước 10 giờ tối. Rất có thể bé đang bị chứng khó ngủ.

Lưu ý dành cho mẹ

Nếu không bị bệnh và đã được “nạp năng lượng” đầy đủ, trẻ sơ sinh rất dễ đi vào giấc ngủ. Tuy nhiên, nếu trẻ thường xuyên quấy khóc, hoặc dỗ hoài không ngủ, mẹ nên lưu ý những điều sau:

– Kiểm tra tã của trẻ có bị ướt không: Tã ướt sẽ làm bé cảm thấy khó chịu.

– Quấn khăn quanh người có thể giúp bé ngủ ngon hơn. Vì khi quấn khăn sẽ tạo cho bé cảm giác an toàn như khi còn nằm trong bụng mẹ. Tuy nhiên, mẹ cũng nên lưu ý, không phải bé nào cũng thích cảm giác bị bó buộc.

– Để trẻ ngủ ngon hơn, mẹ có thể mở một bản nhạc có giai điệu nhẹ nhàng, êm ái tạo cho bé cảm giác thư giãn thoải mái. Ngoài ra, mẹ cũng nên tắt đèn hoặc để đèn ngủ tối hơn giúp bé tập quen dần với ánh sáng trong phòng ngủ, đồng thời cũng tạo phản xạ ngủ khi được đưa vào phòng tối.

– Tập cho bé thói quen ngủ vào một giờ cố định, hoặc duy trì các hoạt động cố định trước giờ ngủ như massage, tắm, hát ru… Dần dần bé sẽ tự hình thành thói quen, và nhận biết được khi các hoạt động này xảy ra là đã đến giờ ngủ.

Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị đầy bụng

Trẻ sơ sinh bị đầy bụng nhiều nhất là trong 3 tháng đầu đời của bé. Lúc này, hệ tiêu hóa của bé vẫn đang từng bước trưởng thành. Tình trạng này cũng sẽ thường xuyên ghé thăm khi bé ở vào 6 – 12 tháng. Đó là giai đoạn hệ tiêu hóa đang làm quen với rất nhiều loại thực phẩm khác nhau trong quá trình ăn dặm.

Khi trẻ sơ sinh bị đầy bụng, bé thường co chân lên sau đó duỗi ra, cong lưng. Mẹ có thể quan sát thấy dấu hiệu này để biết con đang khó chịu ở vùng bụng.

Những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng đầy bụng khó chịu này gồm có:

Không tiêu hóa được các loại protein trong thực phẩm và sữa

Có thể hệ tiêu hóa của bé không xử lý được một số loại protein đến từ thức ăn của mẹ hoặc từ sữa. Khi bé bú mẹ hoặc bú bình mà thường xuyên bị đầy hơi, có thể do cơ thể bé không tiêu hóa được đường lactose có trong sữa mẹ hoặc sữa công thức.

Quá tải đường lactose từ sữa mẹ

Những em bé thường xuyên bú mẹ quá no hoặc sử dụng bình bú thay vì bú mẹ trực tiếp cũng có thể bị quá tải lactose, dẫn đến đầy hơi, chướng bụng. Nguyên nhân là do lượng men lactase trong cơ thể bé không đủ để tiêu hóa hết đường lactose bé dung nạp vào. Tình trạng này xảy ra do người mẹ không cân bằng được lượng sữa đầu và sữa sau khi cho bé bú. Nếu mẹ quá vội vã đổi bên ngực cho con bú khi bé chưa bú hết sữa ở một bên bầu ngực cũng làm cho bé bú quá nhiều sữa đầu, lớp sữa này thường chứa nhiều đường lactose dễ gây đầy hơi cho bé.

Do ảnh hưởng từ chế độ dinh dưỡng của mẹ

Trong thời gian bé bú mẹ, những gì mẹ ăn sẽ tác động trực tiếp đến bé. Khi mẹ ăn quá nhiều thực phẩm gây đầy hơi, bé cũng sẽ dễ bị đầy hơi. Một số thực phẩm có thể khiến trẻ sơ sinh bị đầy bụng bao gồm:

• Các loại đậu
• Bắp cải Bruxen (bắp cải nhí)
• Bắp cải
• Súp lơ và súp lơ xanh
• Yến mạch
• Bơ
• Mận và mận khô
• Đào
• Lê
• Cam chanh

Thông thường, khi bé bị đầy hơi, đau bụng, mẹ nên kiểm tra lại bữa ăn gần nhất của mình gồm những gì và theo dõi. Nếu tình trạng xảy ra với cùng một loại thực phẩm vào những lần ăn sau đó, mẹ nên hạn chế bớt số lượng. Không nên loại bỏ hoàn toàn những món ăn này khỏi chế độ dinh dưỡng của mẹ hoặc trong thực đơn ăn dặm của bé trong tương lai, vì điều này có thể khiến bé bị thiếu chất.

[inline_article id=122769]

Những cách đơn giản để giúp bé đẩy hơi thừa ra ngoài

Cho bé ợ hơi thường xuyên

Dù bú mẹ hay bú bình, bé cũng đều nuốt phải không khí thừa. Giải quyết tình trạng này không hề khó chút nào, chỉ cần cho bé ợ hơi thường xuyên trong ngày là đủ. Có nhiều tư thế khác nhau để cho bé ợ hơi, chẳng hạn như cho bé ngồi tựa bụng vào cánh tay mẹ, bế bé đứng lên và để đầu bé tựa vào vai mẹ, hay để bé nằm sấp trên đùi mẹ. Mẹ có thể cho bé ợ hơi khi chuyển từ bên bầu ngực này sang bầu ngực kia hoặc khi đã bú được nửa bình sữa để đẩy hết hơi thừa trong bụng bé ra ngoài trước khi tiếp tục bú. Cách này rất tốt cho các bé thường xuyên nôn trớ, ọc sữa hoặc bị trào ngược.

[inline_article id=104195]

Động tác đạp xe và massage bụng cho bé

Để giải phóng bớt hơi thừa, mẹ có thể cầm hai chân bé, di chuyển nhẹ nhàng như động tác đạp xe đạp. Ngoài ra, massage bụng cũng giúp kích thích ruột đào thải  hơi thừa, giúp bé thấy dễ chịu hơn.

Bổ sung men tiêu hóa hoặc thuốc chống đầy hơi

Mẹ có thể tham khảo ý kiến của bác sỹ để chọn cho con một loại men tiêu hóa thích hợp, hoặc một phương thuốc chống đầy hơi hiệu quả trong trường hợp trẻ sơ sinh bị đầy bụng. Lưu ý, việc bổ sung thêm men hoặc thuốc giảm đầy hơi có thể sẽ không phát huy hiệu quả nếu bé bị quá tải lactose.

Thay đổi dụng cụ cho bú

Nếu nhận thấy con rất thường xuyên bị đầy hơi, mẹ nên xem lại bình bú mà mình đã chon. Sản phẩm đó có hỗ trợ bé giảm lượng hơi thừa khi mút sữa vào hay không? Nếu câu trả lời là không, hãy tìm kiếm một sản phẩm thích hợp hơn.

Chú ý tư thế bú của bé

Việc cho con ngậm ti mẹ đúng cách sẽ giúp bé bú nhiều sữa hơn đồng thời giảm hơi thừa. Nếu mẹ cho con bú bình, hãy đảm bảo khi bú, phần đầu của bé cao hơn phần thân.

Cho bé uống nước

Đối với các bé trên 6 tháng tuổi, mẹ hãy thử kiểm tra lại lượng nước con uống mỗi ngày. Uống thiếu nước cũng có thể là nguyên nhân làm be bị đầy hơi. Do đó, mẹ cần bổ sung đầy đủ lượng nước cần thiết cho bé.

Mắt trẻ sơ sinh bị ghèn trong những ngày đầu sau khi sinh là một hiện tượng khá bình thường, mẹ không cần quá lo lắng. Tuy nhiên nếu tình trạng ghèn đóng cứng ở mí mắt trẻ kéo dài và ngày càng nghiêm trọng thì đó rất có thể là triệu chứng của những căn bệnh về mắt như tắc tuyến lệ hay nhiễm khuẩn mắt.

Mắt trẻ sơ sinh bị ghèn do tắc tuyến lệ

Tuyến lệ được coi là hệ thống thoát nước của đôi mắt, nếu đường ống này không mở rộng hoàn toàn hoặc bị chặn thì mắt trẻ sẽ bị “ngập úng” nước mắt. Mắt của trẻ bị tắc tuyến lệ lúc nào cũng ướt như vừa khóc. Đặc biệt là mỗi khi thức dậy, mắt thường có nhiều ghèn vàng dính quanh mí, đôi khi đóng cứng đến nổi trẻ không thể tự mở mắt được. Tắc tuyến lệ là nguyên nhân thường gặp nhất dẫn đến tình trạng mắt trẻ sơ sinh bị ghèn.

Xử lý khi trẻ bị tắc tuyến lệ

Để điều trị tắc tuyến lệ ở trẻ sơ sinh tại nhà, đầu tiên mẹ phải đảm bảo vệ sinh mắt cho bé sạch sẽ bằng cách:

• Dùng bông gòn hoặc vải xô mềm thấm nước đun sôi để nguội lau mắt cho bé.
• Khi lau hãy nhẹ nhàng lấy hết những ghèn vàng dính trên mắt trẻ. Mỗi ngày thực hiện từ 3 – 5 lần.
• Vệ sinh mắt cho trẻ thường xuyên bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý
• Lưu ý: khi lau mắt cho con cha mẹ phải đảm bảo rửa tay sạch sẽ, móng tay cắt ngắn tránh làm mi mắt con bị trầy xước dẫn đến viêm nhiễm.

Sau khi thực hiện xong bước vệ sinh mắt, mẹ có thể làm các bài massage tuyến lệ đơn giản cho con ngay tại nhà. Mẹ chỉ cần dùng ngón tay massage nhẹ nhàng từ góc trong của mí mắt rồi di chuyển dọc theo hai bên sống mũi và lặp lại thao tác nhiều lần. Mỗi ngày mẹ nên massage từ 5-10 lần và mỗi lần khoảng 5-6 phút. Áp lực khi massage sẽ giúp thông chất lỏng ở những đoạn đang bị tắc trong tuyến lệ và giải quyết được tình trạng mắt trẻ sơ sinh bị ghèn.

[inline_article id=1166]

Sau khi thực hiện những bước trên mà không có tiến triển thì mẹ nên cho con đến gặp bác sỹ chuyên khoa để được điều trị. Một số trẻ được sinh ra với ống lệ đạo chưa hoàn thiện, còn tiếp tục phát triển cho đến 1-2 tuần sau sinh. Ngoài ra, có những bé có màng bít lệ đạo dẫn đến nước mắt và các chất thải ở mắt không có lối thông, dẫn đến đọng nước mắt và viêm kết mạc kéo dài.

Mẹ nên thận trọng khi quyết định thông tuyến lệ cho con. Đây là một thủ thuật không đơn giản và cần được thực hiện bởi bác sỹ giàu kinh nghiệm thuộc chuyên khoa mắt cho trẻ sơ sinh. Ống lệ đạo của các bé rất mỏng manh và việc thông tuyến lệ cần được thực hiện một cách bài bản, cẩn thận và nhẹ nhàng để tránh làm tổn thương đến bé. Nhiều trường hợp các bé bị thông tuyến lệ nhiều lần, chẳng những không khỏi mà còn khiến ống lệ đạo bị trầy xước, tổn thương.

Nhiễm khuẩn mắt

Mắt trẻ sơ sinh bị ghèn có thể là một triệu chứng của các căn bệnh nhiễm khuẩn mắt. Có 3 nguyên chính gây nhiễm khuẩn mắt là: vi trùng bệnh lậu, trùng roi và Staphylococcus aureus. Bé sẽ dễ gặp những tác nhân này trong khi sinh từ đường sinh dục của mẹ. Trong một số trường hợp hiếm gặp, mắt bé còn có thể bị tổn thương bởi virus Herpes Simplex 1, loại virus thường gây ra chứng nhiệt miệng.

Triệu chứng điển hình của nhiễm khuẩn mắt ở trẻ sơ sinh là cả hai mí mắt sẽ bị sưng đỏ, chảy mủ, rỉ ghèn quanh mắt. Màu sắc của ghèn do nhiễm khuẩn thường vàng sậm màu hơn hoặc có màu xanh. Khi nhận thấy các dấu hiệu này, mẹ nên cho trẻ đi khám bác sĩ ngay để được chuẩn đoán kịp thời.

Mẹ tuyệt đối không nên tự mua thuốc nhỏ mắt hay điều trị tại nhà vì trong một số trường hợp có thể khiến bệnh nhiễm khuẩn trở nên nặng hơn và dẫn đến mù ngay trong tháng đầu sau khi sinh.