Category: Sự phát triển của trẻ

Bé 3 tuổi rưỡi học được gì qua những trò chơi tưởng tượng?
Một trong những món quà thích hợp nhất bạn có thể tặng con là gì? Thử suy nghĩ xem nào!

Đã bao giờ bạn nghĩ đến một thùng giấy lớn mà bé có thể dùng làm tàu vũ trụ hay làm cửa hàng tạp hóa, cắt thành xe ô tô hay ngôi nhà. Món đồ này có thể đem lại sự khích thích trí tuệ, sự vui vẻ và xúc cảm nhiều hơn bất kỳ món đồ chơi điện tử nào.

Bên cạnh đó, với những trò chơi tưởng tượng, khi bé giả vờ và bắt chước người lớn sẽ mang tính tương tác nhiều hơn. Không phải ngẫu nhiên mà các trường mầm non đều trang bị nhiều đạo cụ để các bé chơi trò chơi này như hộp khối xếp hình, thiết bị nhà bếp và quần áo hóa trang.

Các bé 3 tuổi rưỡi sẽ được học nhiều điều thông qua việc tưởng tượng. Khi đóng vai cảnh sát hay ba/mẹ, bé bắt chước từ cách đi đứng của nhân vật. Bé có thể thể hiện cảm xúc như giả vờ phạt bé bị hư. Bé sẽ học được cách thương thuyết và giải quyết khó khăn. Bé sẽ học được cách suy nghĩ cho người khác và biết đồng cảm với người xung quanh.

Việc tạo ra các nhân vật tưởng tượng sẽ khuyến khích việc phát triển ngôn ngữ và tư duy trừu tượng ở các bé 3 tuổi rưỡi. Điều này cũng có thể liên hệ đến việc nhận diện từ và chữ cái sau này.

Để khuyến khích bé vận dụng sự tưởng tượng, bạn có thể tìm ra một số đạo cụ hỗ trợ như: những chiếc hộp giấy, trang phục, giày dép, đồ gia dụng, thú nhồi bông và đồ chơi viết vẽ. Sau đó vui vẻ dàn xếp đạo cụ và cùng diễn nào.

Cuộc sống của mẹ
Thường ba mẹ chụp vô số hình ảnh khi con còn nhỏ. Không lâu sau đó phụ huynh thường lãng quên vì quá bận rộn với cuộc sống hàng ngày.

Rồi bạn sẽ nhận ra rằng hình ảnh đẹp nhất không phải là những bức hình chân dung gia đình mà là cảnh gia đình bạn đang vô tư vui đùa.

Chuẩn bị sẵn sàng máy ảnh khi bé đang nô đùa ngoài sân, đang tắm hoặc đang say sưa đóng kịch. Chẳng sao cả nếu bạn không có đủ bức ảnh về bé trong nhiều tuần liền, nhưng ít ra bạn cũng nên “chộp” được khoảnh khắc kỳ diệu này phải không nào.

Bé 2 tuổi rưỡi có ý thức về thời gian?
Bé chưa biết xem giờ nhưng đã có khái niệm nhất định về thời gian. Bé biết rằng “ngày hôm qua” là quá khứ và “ngày mai” chỉ tương lai, nhưng ý thức về thời gian của bé còn chưa hoàn chỉnh. Đối với bé, “ngày hôm qua” có thể là một sự kiện nào đó xảy ra sáng nay hoặc tuần trước.

Cách mà bé xác định thời gian phần lớn dựa vào suy đoán của bé. Bên cạnh việc bảo đảm an toàn, bạn cũng cần dạy bé việc tuân thủ theo thời gian biểu hàng ngày. Bé nên biết rằng khi bạn vào nhà bếp có nghĩa là sắp đến giờ ăn và sau khi ăn trưa thì bé sẽ được chơi và sau đó phải ngủ trưa.

Đây là lúc bạn nên sử dụng những từ gợi ý về thời gian khi trò chuyện với bé như: “5 phút nữa mẹ con mình sẽ khởi hành đấy”, “Mẹ con mình đi ra siêu thị sau khi ăn trưa nhé”, “Ngủ thêm 2 đêm nữa là con được về thăm ông bà ngoại rồi”. Mặc dù con của bạn sẽ không hiểu chính xác những khung thời gian này như bạn, khả năng này bé sẽ có khi bé học lớp 2 hoặc 3, nhưng bạn sẽ giúp bé làm quen dần với khái niệm thời gian.

Dạy bé 2 tuổi rưỡi rửa tay
Bạn có nhận thấy rằng con bạn dường như trở nên lấm lem hơn bao giờ hết? Với sự hiếu động và tò mò của mình, bé luôn tìm thấy thứ gì đó để khám phá. Đây là giai đoạn thích hợp để dạy bé rửa tay đúng cách. Bạn có thể giúp bé hình thành thói quen rửa tay trước khi ăn bằng cách đặt một ghế đẩu gần bồn rửa tay để giúp bé chạm tới vòi nước, chọn xà bông cục cỡ nhỏ để bé dễ sử dụng, và tốt hơn nữa là tìm được một bài hát về việc rửa tay. Tuy nhiên, ba mẹ cũng cần quan sát bé để xem bé đã rửa tay sạch chưa nhé.

Tại sao bé 2 tuổi rưỡi thích nói “Không”?
Điều gì làm một đứa bé 2 tuổi rưỡi bị hấp dẫn bởi từ này? Lý do là bé cảm thấy rằng đây là một từ thể hiện sự độc lập của mình. Từ “Không” là cách dễ dàng để nói lên ý kiến cá nhân, đôi lúc mặc dù ngoài miệng bé nói là “Không” nhưng thật ra lại nghĩ là “Có”. Cũng có khi bé dùng đến từ “Không” khi chưa biết diễn đạt ý mình như thế nào.  Bạn cũng biết là khả năng ngôn ngữ của bé 2 tuổi rưỡi còn chưa hoàn thiện rồi đấy. Nếu bé nhận thức được rằng khi bé nói đủ lớn tiếng và đủ mạnh, ba mẹ sẽ tập trung chú ý, khi đó bé sẽ tiếp tục cho những lần sau.

Một cách để giảm thiểu việc lạm dụng từ “Không” đó là cho bé thêm nhiều sự lựa chọn về cách dùng từ. Bạn nên khuyến khích bé trả lời bằng giọng điệu nhỏ nhẹ và dạy bé một vài từ thay thế: “Mẹ đố con biết trái với từ “Không” là gì nào? Đó là “Vâng”. Con có thể nói “Không”, hoặc con có thể nói “Vâng”, hoặc con đoán xem từ ở giữa hai từ này là gì nào? Đó là con có thể dùng từ “Có lẽ” đấy!”.

“Kẻ mộng du bé nhỏ”
Việc chuyển cho bé từ cũi sang giường sẽ khiến bé chui vào giường bạn giữa đêm khuya. Nếu không muốn bé tiếp tục ngủ cùng, bạn nên dẫn bé trở lại giường ngủ của bé và nói lời chúc ngủ ngon. Không nên bật đèn, nói chuyện nhiều với bé, tỏ ra xúc động hay chọc cho bé cười, những việc mà bạn thường làm để chiều bé vào ban ngày.

Tình trạng này có thể xảy ra nhiều lần trong một khoảng thời gian nhất định trước khi “kẻ mộng du bé nhỏ” này có thể học cách quen dần với nơi ngủ mới vào ban đêm. Điều quan trọng là bạn hãy kiên trì và nhất quán trong hành động của chính mình.

Kỹ năng nói của bé 2 tuổi
Bé 2 tuổi học được từ mới và ý nghĩa của chúng mỗi ngày. Trí não của bé 2 tuổi đã có khả năng xử lý những âm thanh mới nhanh hơn trước đây. Tuy nhiên, việc ghép chúng lại với nhau cho đúng ngữ pháp hoàn toàn lại là một câu chuyện khác. Bé sẽ còn cần nhiều thời gian để luyện kỹ năng nói. Thậm chí chính người lớn chúng ta vẫn đôi khi gặp rắc rối khi dùng các cấu trúc ngữ pháp phức tạp.

Bạn không cần phải dạy ngữ pháp thật chính xác cho bé trước tuổi đi học. Tuy nhiên, với các bé 2 tuổi đến 3 tuổi, đa số các bé đã có thể sử dụng chính xác các động từ, đại từ, giới từ và một vài từ loại khác bằng cách lắng nghe và luyện tập. Khuôn mẫu của các từ vựng và cụm từ được bé tự động phân loại trong trí não và lưu trữ lại cho việc sử dụng về sau.

Sau đây là một trong số những thay đổi thú vị mà có thể bạn sẽ phát hiện ở bé trong giai đoạn này:

• Bé dùng chính xác các đại từ nhân xưng. Thay vì dùng tên hoặc tên cúng cơm ở nhà, ví dụ như: “Bi muốn”, bé sẽ nói: “Con muốn” hay: “Em muốn” với ba mẹ và anh chị của bé.
• Bé có thể sử dụng các tính từ miêu tả, mặc dù có thể không chính xác, thường thì cách dùng từ ngộ nghĩnh của bé sẽ khiến người lớn bật cười vui vẻ.
• Bé có thể sử dụng các động từ tuy không phải lúc nào cũng đúng.

Bé 2 tuổi sẽ mắc lỗi ngữ pháp và kết hợp từ không hợp lý trong một thời gian nữa. Tuy nhiên, nếu bé chỉ phạm những lỗi nhỏ không đáng kể, ba mẹ cũng nên đánh giá cao khả năng của bé và dành lời khen ngợi động viên bé.

Lưu ý cho ba mẹ
Bạn có thể sẽ thấy thật mệt mỏi và kiệt sức khi phải giám sát con 24/7 vì ở giai đoạn 1 đến 2 tuổi, bé dễ gặp tai nạn. Hầu hết những tai nạn xảy ra không phải do cha mẹ không quan tâm con cái mà vì họ lơ là trong giây lát. Vì vậy, bạn cần đặc biệt thận trọng ngay cả trong những lúc gấp rút nhất: sửa soạn đi làm vào buổi sáng, khi chuẩn bị bữa trưa, tại các buổi tiệc hay vào kỳ nghỉ ngơi thư giãn, mỗi khi bạn có khách hoặc khi bạn đang chạy thục mạng vì sợ trễ.

Bé 2 tuổi đã có thể bộc lộ năng khiếu bẩm sinh?
Đa số các bé ở tuổi mầm non học hỏi rất nhiều và cũng rất nhanh. Và có thể bạn đang tự hỏi bé 2 tuổi nhà mình có sở hữu một năng khiếu thiên bẩm nào đó không? Các bé có năng khiếu bẩm sinh thường sẽ có khả năng nắm bắt và học hỏi nhanh hơn so với các bạn đồng trang lứa. Tuy nhiên, các biểu hiện về năng khiếu thường được xác định dựa trên thành tích gặt hái được trong một lĩnh vực nào đó mà bé có khả năng học hỏi sâu hơn, nhanh hơn so với các bạn cùng tuổi khác và điều này hiển nhiên sẽ chỉ được nhìn nhận khi bé bước vào cấp 1. Vậy có cách nào phát hiện ra năng khiếu bẩm sinh của bé ở giai đoạn này không?

Có nhiều loại năng khiếu khác nhau. Thông thường bé sẽ tỏ ra nổi trội hơn cả ở một số lĩnh vực nào đó. Ví dụ, một vài bé có năng khiếu về âm nhạc trong khi số khác lại nổi trội về hoạt động rèn luyện thể chất hay khả năng nói chuyện so với các bạn cùng lứa.

Đừng gò ép con bạn vào một khuôn khổ nào đó liên quan đến năng khiếu. Điều trẻ cần là hòa nhịp vào các hoạt động vui chơi và học tập như các bạn đồng trang lứa. Bé sẽ học hỏi qua các cuộc trò chuyện cùng bạn bè, đọc sách, hít thở bầu không khí trong lành, trải nghiệm các trò chơi đa dạng và đầy tính thử thách, cũng như tiếp xúc với nhiều người mới, đến những nơi mới, cùng với nhiều khoảng thời gian vui chơi và nghỉ ngơi khác nữa.

Các bé 2 tuổi có năng khiếu bẩm sinh có thể bộc lộ rõ. Tuy nhiên, trong môi trường học thuật lại là một vấn đề khác. Trường học chú trọng nhiều đến việc học hỏi và rèn luyện cường độ cao, tập trung vào các kỹ năng mà các bé có thể học được dễ dàng sau này. Trong khi đó, ở giai đoạn mầm non, trí não của trẻ cần các hoạt động sáng tạo, các trò chơi lặp đi lặp lại và cảm giác được che chở.

Đừng để việc xem tivi làm hỏng bé
Khi bé 2 tuổi say sưa với các băng đĩa DVD hoặc dán mắt vào tivi, bạn có thể có thêm thời gian để nấu ăn, trả tiền hóa đơn, hoặc chỉ đơn giản là ngồi thiền hít thở thật sâu. Mẹ cần chú ý, khoảng thời gian cho bé 2 tuổi xem tivi chỉ nên dưới 2 giờ mỗi ngày. Việc bé say sưa dán mắt vào màn hình tivi sẽ khiến cho khả năng phát triển ngôn ngữ của bé chậm hơn, đồng thời bé dễ mắc bệnh béo phì và các vấn đề nghiêm trọng khác nữa.

Ba mẹ cũng cần lựa chọn chương trình truyền hình phù hợp với tuổi của bé, cẩn thận với các chương trình dành cho trẻ em đang được phát sóng vì phim hoạt hình và các bộ phim sitcom hài hước dành cho các bé lớn hơn có thể khiến bé 2 tuổi sợ hãi và bối rối. Ba mẹ có thể mua đĩa hoặc ghi lại một chương trình hay đã chọn lọc sẵn và bật lên cho bé xem mỗi khi bạn cần thời gian để làm việc. Không nên để việc xem tivi là một phần hoạt động hàng ngày của bé.