Đây là nơi cung cấp các kiến thức chăm sóc cho sự phát triển của trẻ từ giai đoạn sơ sinh đến tuổi dậy thì, từ sức khỏe thế chất đến tinh thần, đảm bảo con lớn lên khỏe mạnh, toàn diện.
Chườm mát cho trẻ
Chườm mát cho trẻ để hạ sốt rất quan trọng vì trẻ sốt cao ở nhiệt độ 39 độ C trở lên sẽ dễ gặp các tình trạng như mất nước, rối loạn điện giải và trao đổi chất, co giật, thiếu oxi… Mẹ có thể chườm mát cho con bằng túi chườm mát hoặc khăn bông với nước chườm ấm. Các loại thảo mộc như oải hương, cúc La mã và hương thảo cũng có tác dụng hạ sốt khi được chèn bên dưới túi chườm hoặc khăn bông đấy nhé.
[inline_article id=3128]
Cho trẻ tắm hoặc ngâm mình trong nước ấm
Thay vì chườm mát với nước ấm, mẹ cũng có thể hạ sốt nhanh cho trẻ bằng cách cho con tắm hoặc ngâm mình trong nước ấm khoảng 10-15 phút. Không được dùng nước lạnh vì sẽ khiến con rét run và sốt cao hơn do cơ chế co mạch ngoại biên. Mẹ có thể thêm vài giọt tinh dầu oải hương để tạo cảm giác dễ chịu cho trẻ.
Massage cho trẻ với dầu bạc hà
Dầu bạc hà có tác dụng tốt trong việc giảm sốt và xoa dịu cảm giác mệt mỏi khi bị sốt. Thêm dầu bạc hà vào nước chườm mát cho trẻ hoặc massage cho bé với tinh dầu bạc hà và một loại dầu thực vật khác như dầu hạnh nhân trên ngực và hai bên thái dương của trẻ. Dầu bạc hà còn có khả năng cải thiện các triệu chứng cảm lạnh, giúp thông mũi và các xoang của hệ hô hấp.
Cho trẻ uống nhiều chất lỏng
Sốt cao dễ dẫn đến mất nước, do đó, mẹ cần cho trẻ uống nhiều nước và bổ sung chất điện giải bằng dung dịch Oresol có thể mua dễ dàng ở các hiệu thuốc. Với trẻ còn bú mẹ, nên tăng số lượt bú để con bú nhiều hơn. Bên cạch nước lọc, các loại trà thảo mộc loãng như trà gừng mật ong, trà bạc hà mật ong, nước súp gà và nước trái cây cũng rất tốt cho trẻ đang bị sốt. Nếu trẻ không chịu uống nước trái cây thì kem đá bằng nước trái cây đông lạnh có thể là giải pháp cho mẹ.
[inline_article id=38333]
Cho trẻ ăn uống đủ chất
Trẻ bị sốt sẽ mệt mỏi và lạt miệng dẫn đến chán ăn, do đó, mẹ cần chọn lựa các thực phẩm bổ dưỡng dễ đảm bảo dù trẻ ăn ít vẫn được cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết. Bên cạnh cháo, sữa và nước trái cây, các loại nước canh cũng rất dễ cho bé ăn. Bổ sung chất dinh dưỡng chính là cách đơn giản nhất để tăng cường hệ miễn dịch giúp bé chống chọi lại với cơn sốt.
Kem và thuốc mỡ được thiết kế để tạo nên một rào chắn bảo vệ trên da bé và làm dịu bớt chứng hăm tã. Theo nhiều bác sỹ, kem thoa là lựa chọn tốt nhất để trị hăm tã vì không như thuốc mỡ, kem vẫn tạo điều kiện cho da được thoáng khí. Bạn nên chọn một loại kem chứa oxit kẽm. Tránh các sản phẩm chứa những thành phần gây hại tiềm tàng như axit boric, camphor (long não), phenol, benzocaine hoặc salicylate.
Phấn
Phấn làm từ bột ngô hoặc oxit kẽm có thể giúp giữ da bé khô khoáng và giảm nhẹ tình trạng da bị tấy rát. Tuy nhiên, phấn có khả năng gây hại cho phổi nếu bé hít phải, nên bạn nhớ đặt bình phấn tránh xa mặt trẻ nhé. Trước tiên nên cho phấn vào lòng bàn tay bạn, rồi mới thoa phấn vào vùng mặc tã của bé.
Dược phẩm
Nếu đã dùng các biện pháp chăm sóc tại nhà mà chứng hăm tã ở bé không thuyên giảm, bác sĩ có thể kê thuốc để điều trị. Bạn chỉ nên cho con dùng thuốc chữa hăm tã nếu đây là biện pháp được bác sĩ nêu ra. Thuốc do bác sĩ cho có thể gồm một liều hydrocortisone nhẹ mà bạn không cần toa vẫn mua được. Nếu chứng hăm tã phát triển thành nhiễm trùng nấm, bác sĩ có thể đề nghị dùng kem kháng nấm như Clotrimazole hoặc Nystatin. Thuốc thoa hoặc thuốc uống sẽ được kê trong trường hợp bé bị nhiễm vi khuẩn.
Sản phẩm thiên nhiên
Có một số thành phần tự nhiên hữu ích trong việc giảm nhẹ và chữa lành chứng hăm tã. Theo Ask Dr. Sears – website tư vấn cách nuôi dạy con và chăm sóc sức khỏe dành cho phụ huynh, kem acidophilous là một loại phấn kháng khuẩn tự nhiên có thể chống lại hăm tã do nấm men gây ra. Ask Dr. Sears còn khuyến nghị dùng Lansinoh hoặc lanolin (mỡ cừu) nguyên chất để xoa dịu cơn đau vì hăm tã. Kem chứa chamomile hoặc calendula có thể giúp giảm đau và làm lành vết hăm tã.
Trao đổi với tiếp viên hàng không trước khi bạn rời chỗ ngồi để đi thay tã cho bé. Các hãng hàng không có những qui định khác nhau liên quan đến thời điểm được phép rời khỏi chỗ ngồi và vào nhà vệ sinh. Nếu bạn không biết chắc chắn phải đi đâu, nên hỏi tiếp viên xem xem buồng tắm hay buồng vệ sinh nào có bàn thay tã và hỏi về nơi thích hợp để vứt bỏ tã bẩn.
Bước 2
Ẵm bé lên cùng túi “đồ nghề” của mình rồi hướng về nhà vệ sinh. Mở bàn thay tã ra và lau chùi kỹ lưỡng bằng khăn lau kháng khuẩn. Nếu không có miếng khăn lau nào, hãy đảm bảo rằng bé yêu không chạm tay vào chiếc bàn thay tã.
Bước 3
Đặt miếng lót lên bàn thay tã trước khi cho bé nằm trên miếng lót. Nếu bạn không có miếng lót, phủ mặt bàn bằng một lớp khăn giấy. Nếu cục cưng của bạn quá khổ so với bàn thay tã, giữ bé đứng yên trên sàn.
Bước 4
Thay tã sạch cho bé. Đặt bất kỳ miếng khăn lau đã dùng xong nào vào chiếc tã bẩn trước khi gập nó lại và cố định bằng phần dán dính. Thay tã cho bé yêu trước khi rửa ráy cẩn thận tay của bé và bạn trong bồn rửa.
Bước 5
Vứt tã bẩn theo hướng dẫn của tiếp viên hàng không. Cô ấy sẽ báo bạn được phép bỏ tã vào thùng rác trong nhà vệ sinh hay không. Tuy nhiên, có thể hãng hàng không có quy định riêng nào đó, và cô ấy sẽ hướng dẫn bạn bỏ tã bẩn ở nơi khác.
Tã giấy dùng một lần có mặt ngoài gồm một miếng vải được phủ plastic gọi là PUL để giữ chất ẩm rỉ ra từ lớp lót liên kết chặt bên trong làm bằng cotton, tre hoặc sợi tổng hợp. Vải dát polyurethane chống thấm có một lớp khoác nhựa mỏng đi kèm một hỗn hợp sợi và giấy để giúp cho bên ngoài không thấm nước. Các nhà sản xuất gắn dán móc cơ học Velcro, vải tổng hợp tự kết dính, hay chất kết dính nhựa để mẹ có thể kết chặt phần phía sau của tã với phía trước. Nhiều loại tã được bổ sung các chuỗi đàn hồi mỏng hoặc sợi nhựa dệt xung quanh mỗi chân tã để thắt chặt khe hở nhằm giảm thiểu nguy cơ rò rỉ.
Lớp thấm hút
Lớp cotton và giấy bên trong chiếc tã giấy dùng một lần được chèn các lớp tinh thể polyacrylate natri, một loại polymer siêu thấm (SAP) có sức chứa gấp 300 lần trọng lượng vật liệu trong chất lỏng. Chất liệu vải này phần nào hút lấy chất ẩm và sử dụng SAP để lưu giữ phần còn lại của chất lỏng ở dạng gel trong đáy tã.
Tã dùng một lần mang dấu ấn hóa chất từ quá trình sản xuất và các phụ gia hóa học tạo mùi thơm dễ chịu. Các công ty tã giấy đưa tẩy trắng vào giấy tái chế cũng như sợi vải, và còn bổ sung chất khử mùi để tạo hương cho tã. Theo GreenAmerica.org, nghiên cứu cũng đã phát hiện dấu vết của dioxin, phụ phẩm của quá trình tẩy trắng, trong một vài loại tã giấy dùng một lần. Những hóa chất khác được tìm thấy trong tã dùng một lần bao gồm xylene, ethylbenzene, styrene và ispropylene, tất cả đều có liên quan đến chất hóa dầu. Các hợp chất hóa học này nhằm tạo ra tã giấy với độ bền gia tăng so với giấy và những chất liệu vải khác.
Vật liệu phân hủy sinh học
Tã giấy còn được sản xuất với những vật liệu có thể bị phân hủy bởi vi khuẩn. Về cơ bản, thành phần của loại tã này là vải như tã giấy dùng một lần, nhưng nó còn sử dụng các biopolymer phân hủy sinh học và các polymer có thể phân hủy thành phân ủ làm bằng vật liệu tái sinh. Màng vải không dệt của loại tã này chứa axit polylactic, một sản phẩm được làm từ thực vật. Tã sử dụng các vật liệu này để làm nếp viền thun chống trào cũng như màng bề mặt và màng đáy chống thấm của thân tã.
Nuốt một lượng nhỏ kem chống hăm có thể khiến bé buồn nôn, mửa hoặc tiêu chảy. Tuy nhiên, trong hầu hết các ca, những tác dụng phụ này không xảy ra. Nếu bé đã nuốt nhiều kem, cần gọi ngay cho bác sĩ nhi khoa, đặc biệt nếu trẻ nôn mửa hơn 1 lần hoặc liên tục bị tiêu chảy. Còn nếu con đột nhiên nghẹt thở, bạn cần nhanh chóng đưa bé đi cấp cứu.
Nếu trẻ bôi kem chống hăm trúng mắt, có thể mắt bé sẽ bị rát dẫn đến đau đớn, đỏ tấy và sưng phồng. Cần rửa mắt cho bé trong 15 phút bằng nước ấm, nhớ là nước chỉ ấm khoảng bằng nhiệt độ cơ thể thôi nhé. Quấn một chiếc khăn lớn quanh bé để giữ cho bé không huơ tay lộn xộn trong quá trình này. Đặt bé nằm ngửa và đổ nước vào mắt bé mà không để nước dốc vô mũi. Gọi cho bác sỹ và làm theo hướng dẫn để biết con có cần được chăm sóc y tế nhiều hơn nữa hay không.
Rửa sạch
Kem chống hăm đang bám dính vào da bé theo đúng nghĩa đen. Dù chuyện thoa kem là cách tuyệt vời để bảo vệ vùng da bị hăm, nhưng sẽ không hay khi bé bôi kem khắp người. Dầu khoáng và dầu dưỡng da em bé (baby oil) có thể loại bỏ lượng kem chống hăm dư thừa. Mẹ cần lau sạch hết mức có thể bằng khăn giấy hoặc vải mềm trước khi dùng đến dầu nhé!
Giặt sạch quần áo và đồ đạc
Kem chống hăm rất nhờn, nên nó tạo ra những vệt màu khó tẩy. Với quần áo, bạn nên dùng một sản phẩm giảm nhờn được sản xuất để tẩy bỏ vết ố khỏi trang phục. Với thảm hoặc đồ đạc trong già, hãy cạo sạch hết mức có thể, sau đó rải chất hút thu như baking soda hoặc bột ngô lên vùng dính kem chống hăm. Để yên trong 10-15 phút rồi làm sạch vùng này. Kế tiếp, dùng một loại dung môi giặt khô. Nếu vết ố vẫn bám dai dẳng, bạn hãy pha hỗn hợp gồm 1 thìa xúp nước tẩy bát đĩa và 1 thìa xúp giấm trắng cùng 2 cốc nước ấm. Cọ sạch chỗ dơ bằng hỗn hợp, sau đó rửa bằng nước lạnh. Bạn cần tẩy các vệt bẩn càng nhanh càng tốt để không cho chúng có thời gian ngấm vào đồ đạc.
Thêm nhiều nước hơn chỉ dẫn trên bao bì sản phẩm sẽ làm loãng sữa và giảm lượng chất dinh dưỡng mà em bé nhận được. Sữa công thức được chế biến với những vitamin, khoáng chất và chất dinh dưỡng đặc trưng và thiết yếu cho sự phát triển của trẻ, do đó, cần kết hợp chính xác theo chỉ dẫn trên bao bì của sữa công thức để đảm bảo rằng con bạn nhận được tối đa lượng dưỡng chất.
Dùng lò vi sóng để hâm sữa
Đây là điều được ghi chú trong hầu hết các tài liệu hướng dẫn cách dùng sữa công thức. Hâm nóng bình trong lò vi sóng có thể tạo ra các phần sữa nóng không đồng đều dễ làm phỏng miệng bé, đồng thời nhiệt độ khiến các chất dinh dưỡng trong sữa bị phân hủy.
Trong hầu hết các trường hợp, nếu sữa công thức để ở nhiệt độ phòng hoặc nơi mát mẻ thì mẹ không cần phải hâm nóng.
Nếu sữa công thức chuẩn bị sẵn đã lưu trữ trong tủ lạnh, bạn có thể hâm nóng bình sữa trong một nồi nước ấm hoặc để bình dưới vòi nước ấm đang chảy.
Dùng lại sữa còn thừa
Đây không phải là biện pháp tiết kiệm hay chút nào. Bình sữa còn thừa có thể nhiễm khuẩn từ nước bọt của bé, và việc làm nóng hoặc làm lạnh không thể tiêu diệt hết các vi khuẩn này. Vì vậy, chẳng có ích gì khi mẹ tiếc nuối sữa không được dùng hết. Bạn không bao giờ nên sử dụng một bình sữa công thức quá 1 giờ sau khi bé đã uống. Để tránh lãng phí, cách tốt nhất là mẹ cần điều chỉnh lượng sữa theo đúng sức ăn của bé.
Mua những hộp sữa bị móp méo
Bạn nghĩ rằng bao bì không mấy quan trọng? Lời khuyên là không bao giờ mua bất kỳ hộp sữa công thức nào đã bị móp méo hoặc hư hại. Hộp bảo vệ bên ngoài bị hư hỏng có thể ảnh hưởng đến bột sữa bên trong. Điều này có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm. Ngoài ra, luôn luôn kiểm tra hạn sử dụng trên mỗi hộp sữa và không mua sản phẩm đã hết hạn sử dụng.
Thay đổi sữa liên tục
Bạn chỉ nên thay đổi giữa các dạng khác nhau của cùng một loại sữa. Ví dụ, nếu bạn sử dụng sữa công thức ít gây dị ứng cho bé, có thể luân phiên giữa dạng sữa bột, dạng cô đặc hoặc dạng sữa pha sẵn uống liền.
Bước 1
Đặt con lên cân để biết cân nặng của bé. Nếu không có cân dành riêng cho trẻ sơ sinh, bạn nên đưa con đến phòng khám. Một lựa chọn khác là bạn bước lên cân, rồi cân hai mẹ con cùng nhau sau đó trừ đi trọng lượng của mẹ để tính ra trọng lượng của bé, theo lời khuyên từ website Pampers.
Bước 2
Kiểm tra giới hạn trọng lượng cho các loại tã bạn đang sử dụng. Các giới hạn trọng lượng có khuynh hướng trùng nhau trong mức dao động cho phép. Ví dụ, một cỡ tã có thể lên đến 12kg và size tiếp theo có thể bắt đầu ở mức 11 kg.
Bước 3
Hãy so sánh trọng lượng của bé với hạn mức trọng lượng trong size tã hiện tại và size lớn kế tiếp để xem điểm rơi của nó. Nếu số kg của con rơi trực tiếp vào một phạm vi không thuộc khoảng bị trùng, có lẽ cục cưng của mẹ vẫn còn chút không gian rộng rãi trong cỡ tã hiện tại. Nếu cân nặng đó nằm trong phạm vi gối đầu, ước lượng độ vừa vặn để xem liệu bạn có nên tăng lên một size tã cho con hay không.
Bước 4
Kiểm tra chiếc tã hiện tại của bé để xem nó vừa vặn với con đến đâu. Nếu bạn phát hiện các vết đỏ xuất hiện trên đùi và bụng ở vị trí phần thun của tã, có lẽ tã này quá nhỏ. Ngoài ra, nếu bạn thấy chiếc tã có vẻ ôm quá sát vào bé, nó cũng thuộc dạng chật chội. Bạn còn có thể nhận ra cỡ tã hiện tại của bé quá nhỏ nếu các chất bẩn bị rò rỉ.
Bước 5
Thử tăng cỡ tã lên một size để xem nó có thấm hút tốt hơn và khiến bé yêu thoải mái hơn không. Nếu tình trạng rò rỉ dừng lại và tã trông vừa vặn hơn, cục cưng nhiều khả năng đã sẵn sàng để được nâng size tã. Nếu bạn nhận thấy khe hở hơi nhiều ở chân và eo của bé, chiếc tã này có thể quá lớn đối với con. Nên đợi cho bé tăng thêm 0,5 hoặc 1kg rồi sau đó thử lại.
Bước 1
Kiểm tra độ co giãn quanh chân bé. Đặt ngón tay của bạn giữa chân của bé và tã lót. Nâng lên một chút để xem có khoảng co giãn nào không. Nếu không, nghĩa là tã lót quá nhỏ. Một cách thứ hai để kiểm tra là mở tã của bé ra. Nhìn vào khu vực quanh chân bé ở chỗ tã bó vào. Nếu khu vực này có màu đỏ, đúng là tã quá chật.
Bước 2
Khi thay tã cho bé, đóng các miếng dính trên mặt trước của tã và để ý xem chúng có đóng lại dễ dàng không hay bạn phải kéo căng các miếng dính mới đóng được. Nếu bạn phải kéo ra, vậy là tã quá chật với bé cưng rồi đấy!
Bước 3
Nhìn vào chỗ thắt eo của tã, nơi bạn dán các miếng dính với nhau. Lưng tã, hoặc phần trên cùng của tã, nên nằm ở vị trí khoảng 2,5 cm dưới rốn của bé. Nếu vòng eo cách hơn 5 cm dưới rốn của bé, chiếc tã này quá nhỏ.
Bước 4
Xem xét độ vừa vặn của chiếc tã với bé. Một chiếc tã thích hợp sẽ không bó chặt hết phần cơ thể chính mà chỉ ôm vừa gọn quanh eo và chân. Nếu tã ôm chặt và khít mông của bé, nó được xem là chiếc tã quá nhỏ.
Bước 5
Quan sát độ rò rỉ và căng phồng. Nếu tã quá nhỏ, bạn sẽ để ý thấy sự rò rỉ xuất hiện thường xuyên hơn và tã có thể bị căng phồng hay rách toạc vì nó không vừa vặn và không còn chứa nổi những gì em bé thải ra.
Một khi da bị kích thích sẽ chuyển thành màu đỏ, nóng lên, khô ráp và có thể dẫn tới các dạng nhiễm trùng. Những chất kích ứng phổ biến nhất là phân, nước tiểu, vi khuẩn từ nước tiểu và phân, chất tẩy, hương thơm và thuốc nhuộm từ tã giấy, khăn ướt cho trẻ em… Thuật ngữ “hăm tã” dùng để mô tả các tình trạng da khác nhau ở vùng mặc tã.
Viêm da phồng rộp (phồng rộp do tã): Đây là dạng phổ biến nhất của hăm tã. Nó có thể khiến cho vùng sinh dục và các nếp gấp ở đùi, mông đỏ lên và sưng phồng. Phồng rộp da do chính tã gây ra hoặc vì trẻ mặc tã ướt và bẩn quá lâu. Dạng hăm này thường xuất hiện rồi tự biến mất, có thể thoa thuốc mỡ loại nhẹ; nó chỉ khiến bé hơi khó chịu, miễn là không trở nên phức tạp vì một chứng nhiễm trùng phụ.
Viêm da dị ứng (Eczema: chàm bội nhiễm): Kiểu hăm này thể hiện dưới dạng các mảng đỏ đóng vảy trên chân và vùng háng. Nó có thể kéo sang các vùng khác của cơ thể trong lúc lan ra khu vực mặc tã ở những bé thuộc phạm vi 6 – 12 tháng tuổi. Có nhiều nguyên nhân gây ra viêm da dị ứng như chất gây dị ứng, chất kích ứng, các yếu tố môi trường và di truyền. Điều trị bằng thuốc mỡ chuyên dụng hoặc thuốc theo toa.
Viêm da candidal (nhiễm trùng nấm men): Dạng hăm này nhẹ và làm bé đau, xuất hiện ở những nếp gấp tại bộ phận sinh dục, chân và nếp gấp giữa bụng với đùi của bé. Nó sẽ bắt đầu bằng những nốt đỏ nhỏ dần dần hiện ra nhiều hơn và hình thành một mảng đỏ rực lan rộng dễ thấy. Nguyên nhân phổ biến nhất của dạng hăm tã này là do bạn cho trẻ dùng thuốc kháng sinh. Có thể điều trị với kem đặc trị do bác sĩ kê toa.
Viêm da quanh hậu môn: Vệt đỏ đổi màu từ đỏ tươi sang đỏ sẫm quanh hậu môn là dấu hiệu nhận biết điển hình. Tình trạng này thường gặp ở các bé bú sữa bình vì phân của các bé chứa nhiều kiềm hơn mức bình thường. Dạng viêm này thường không xuất hiện ở trẻ bú sữa mẹ cho đến sau khi bé tập ăn dặm. Đa số trẻ sơ sinh đều sẽ gặp phải tình trạng này ở một giai đoạn nào đó trong những năm đầu đời.
Bệnh chốc lở: Đây là dạng hăm tã được nhận biết bằng những mảng cứng nâu vàng, mụn nhọt hay vết phồng giộp đầy mủ kèm theo nhiều nốt đỏ xung quanh. Nó có thể bao phủ phần mông, bụng dưới, hậu môn, rốn và đùi sau đó lan ra các phần khác trên cơ thể. Bệnh chốc lở do vi khuẩn gây ra (streptococci hoặc staphylococci). Nếu cho rằng chứng hăm tã ở bé là nhiễm trùng vi khuẩn, mẹ nên báo với bác sĩ ngay lập tức để được kê thuốc thoa hoặc thuốc kháng sinh dạng uống.
Viêm da ngấn tã: Một dạng kích ứng da xảy ra do rìa hoặc mép tã cọ xát vào da. Dấu hiệu nhận biết là da tấy đỏ và bị kích thích. Chứng hăm tã này xuất hiện ở nếp gấp của chân hoặc bụng trên và sẽ nặng hơn do chất ẩm và hơi nóng. Có thể điều trị bằng phấn chuyên dụng hoặc thuốc mỡ không cần kê toa.
Viêm da cọ xát: Các nếp gấp da cọ xát lẫn nhau và gây ra một dạng hăm tã trên làn da nhạy cảm của bé. Cách nhận biết là trên da xuất hiện những vùng bị ửng đỏ ở các nếp gấp giữa đùi với bụng và thỉnh thoảng ở nách. Thông thường nó được điều trị bằng thuốc mỡ hoặc phấn không kê toa.
Bú bình và bú mẹ có tác động tới hệ tiêu hóa và miễn dịch của em bé không? Mẹ nên cho trẻ bú bình như thế nào cho đúng cách. Hãy cùng Marry Baby tìm hiểu ngay sau đây nhé.
Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh bú mẹ và bú bình
Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh bú mẹ và bú bình hoàn toàn khác biệt, theo nghiên cứu gần đây của trường đại học California, Mỹ. Mẹ nên tiếp nhận thông tin này thế nào?
Theo nghiên cứu gần đây của các chuyên gia khoa học đến từ trường đại học California, Mỹ, khỉ con bú sữa mẹ phát triển hệ thống miễn dịch hoàn toàn khác biệt so với khỉ bú bình. Các nhà nghiên cứu mong đợi sự hình thành các lợi khuẩn tốt cho hệ miễn dịch của khỉ bú bình qua những chế độ dinh dưỡng khác nhau. Tuy nhiên, kết quả hoàn toàn ngược lại với mong đợi, khỉ bú bình chứa quá ít tế bào T và TH17, hai “chiến binh” giúp chiến lại bệnh nhiễm khuẩn salmonella và các mầm bệnh khác.
Sự khác biệt bắt đầu xuất hiện ồ ạt khoảng vài tháng sau khi khỉ con cai sữa. Mặc dù ăn một chế độ như nhau nhưng khỉ bú mẹ lại sở hữu hệ miễn dịch vượt trội hơn hẳn. Chức năng miễn dịch của trẻ sơ sinh được hình thành nhờ nhiều vi khuẩn có lợi.
1. Khác biệt lớn khi ở mốc sáu tháng tuổi
Đường trong sữa mẹ giúp phát triển vi khuẩn có lợi, hơn nữa có hỗ trợ xây dựng nên hệ thống tế bào miễn dịch cần thiết cho sức khỏe bé.
Quay trở lại với nghiên cứu trên, khỉ con khi sinh ra hầu như không có tế bào TH17, và phải nhân lên số lượng trong suốt 18 tháng đầu tiên trong 2 năm đầu đời. Tế bào quan trọng này giúp chống lại rất nhiều sự xâm nhập của cá vi khuẩn gây hại, trong đó có SIV, tương tự với HIV ở loài người.Với kế hoạch nghiên cứu cho hai nhóm khỉ con bú mẹ và bú bình trong 12 tháng, nhưng chỉ đến 6 tháng, các nhà khoa học đã xác định được những khác biệt rõ ràng ở hệ miễn dịch của hai nhóm.
Cụ thể, khỉ bú mẹ chứa lượng lớn vi khuẩn prevotella và ruminococcus, giúp ngăn ngừa các bệnh răng miệng và tiêu hóa. Trong khi đó, khỉ bú bình lại chứa nhiều vi khuẩn clostridium, giúp hạn chế chứng ngộ độc thực phẩm. Nhìn chung, lượng vi khuẩn có lợi ở khỉ bú mẹ nhiều hơn, đa dạng hơn hẳn khỉ bú bình. Điều này đồng nghĩa, khỉ bú mẹ sẽ ít có nguy cơ mắc bệnh hơn.
2. Sự phát triển của vi khuẩn đường ruột khi 12 tháng tuổi
Đến 12 tháng tuổi, 2 nhóm khỉ cho thấy sự tương phản đáng kể, sự khác biệt tập trung tuy vẫn nằm ở các tế bào T. Nhóm khỉ bú mẹ sở hữu lượng lớn tế bào T, đã được “trang bị” tốt hơn để tiết ra các hóa chất bảo vệ tên là cytokines.
Đây là lần đầu tiên có nghiên cứu chỉ ra rằng đặc điểm hệ miễn dịch của con người được hình thành từ những tháng đầu đời. Nghiên cứu chỉ ra rằng hệ vi sinh vật đường ruột có trong những năm đầu đời ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng sức khỏe sau này.
Axit arachidonic, kích thích việc sản xuất tế bào TH17, được tìm thấy rất nhiều trong sữa mẹ. Tóm lại, khi cho trẻ bú sữa công thức, hệ miễn dịch của trẻ hoàn toàn được phát triển theo hướng khác biệt so với trẻ bú mẹ. Nghiên cứu không chứng minh được vấn đề cho con bú mẹ sẽ giúp con khỏe mạnh hơn so với cho con bú bình. Đây chỉ là bước đầu tiên, chỉ ra được sự khác biệt giữa hệ miễn dịch của trẻ bú mẹ và bú bình mà thôi. Vì vậy, mẹ cũng đừng nên quá lo lắng nếu bé con nhà mình không có điều kiện bú mẹ như các bé khác nhé!
Cho bé bú bình đúng cách
1. Khoảng cách giữa các cữ bú
Tương tự như khi bú sữa mẹ, các mẹ không nên áp dụng cho bé một chế độ chăm sóc quá cứng nhắc khi bé chỉ mới được vài tuần tuổi. Tốt nhất, cứ mỗi 2-3 giờ mẹ hãy cho bé bú một bình sữa hoặc cho bé bú khi đói.
Khi được một tháng tuổi, bé đã sẵn sàng cho việc ăn uống theo đúng thời khóa biểu. Vì lẽ, trẻ sơ sinh bú sữa công thức có xu hướng nặng hơn so với những bé chỉ bú sữa mẹ. Do đó, việc lập thời gian biểu cố định giúp mẹ có thể kiểm soát được lượng sữa bé đã tiêu thụ, ngăn ngừa việc dung nạp quá nhiều.
Mẹ nên cho bé bú mỗi 3-4 giờ một lần. Khi bé đạt 4,5kg, bé sẽ cần khoảng 45-90ml sữa trong mỗi lần bú. Lưu ý, đừng ép bé uống thêm một khi bé đã no.
2. Khử trùng
Để đảm bảo an toàn cho bé, tất cả các dụng cụ như bình sữa, núm vú phải được khử trùng trong lần đầu tiên sử dụng. Bạn có thể khử trùng bằng cách luộc trong nước sôi ít nhất 5 phút rồi dùng khăn sạch làm khô chúng. Sau đó, bạn chỉ cần rửa trong nước nóng với xà bông và một bàn chải chuyên dụng là đủ.
Tuy nhiên, nếu bạn pha sữa bằng nước giếng thì nên khử trùng bình sữa thường xuyên. Còn nếu mẹ sử dụng bình nhựa không bị biến dạng khi ở nhiệt độ cao thì có thể khử trùng bằng lò vi sóng, hoặc rửa sạch trong máy rửa chén.
Bên cạnh đó, hầu như tất cả các bố mẹ đều khử trùng nước trước khi pha sữa, đặc biệt khoảng thời gian bé mới chào đời. Tuy nhiên việc này là không cần thiết, trừ trường hợp mẹ dùng nước giếng.
Để tiết kiệm thời gian khử trùng nước, mỗi sáng mẹ nên đun sôi lượng nước đủ dùng cho cả ngày trong khoảng 1 phút. Sau đó, mẹ giữ nước trong bình giữ nhiệt, đợi thêm một chút nhưng không quá 30 phút cho nước nguội dần cho đến khi đạt nhiệt độ không quá nóng.
3. Cách tốt nhất để làm ấm sữa
Sữa ấm hay nguội không phải là vấn đề quan trọng hay ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Nhưng nếu là sữa ấm thì bé sẽ thích thú hơn. Có nhiều cách để mẹ làm ấm bình sữa như: để bình sữa trong 1 tô nước nóng, đặt dưới vòi nước ấm, hoặc sử dụng bình giữ nhiệt.
Nếu bé quen uống sữa nguội thì mọi việc đơn giản hơn nhiều. Mẹ không cần tốn thời gian làm ấm sữa và bé cũng không cần chờ đợi sữa được làm ấm mỗi khi đói bất chợt.
Các mẹ lưu ý đừng bao giờ dùng lò vi sóng để làm ấm sữa. Bình sữa nhựa đặt trong lò sẽ rất dễ biến dạng khi nhiệt độ quá cao. Mặt khác, sức nóng của lò vi sóng cũng có thể làm phân hủy một số chất dinh dưỡng trong sữa.
4. Quan sát sự hài lòng của bé
Trẻ sơ sinh không thể nói, do đó lắng nghe và quan sát là cách duy nhất để bố mẹ hiểu bé. Nếu mẹ nghe tiếng mút ồn ào khi bé uống, thì có thể bé uống quá nhiều không khí. Để hạn chế, hãy giữ bình sữa nghiêng một góc 45º.
Cho bé bú trong tư thế nằm thẳng không chỉ làm tăng nguy cơ nghẹt thở, mà còn có thể khiến sữa chảy vào tai giữa và gây ra nhiễm trùng.
Mẹ cần quan sát để núm vú và cổ bình luôn chứa đầy sữa.
Cuối cùng, mẹ đừng bao giờ dựng đứng bình sữa vì nó có thể làm cho bé bị nghẹt thở.
[inline_article id=4802]
Cho bé uống sữa là khoảng thời gian tuyệt vời, khi bạn có thể nhẹ nhàng ôm con vào lòng và quan sát khuôn miệng nhỏ xíu háu ăn đang thích thú với bữa ăn của mình. Vì vậy, đừng quên tận dụng cơ hội này để được gần bé cũng như thể hiện tình yêu với bé nhiều hơn.