Đây là nơi cung cấp các kiến thức chăm sóc cho sự phát triển của trẻ từ giai đoạn sơ sinh đến tuổi dậy thì, từ sức khỏe thế chất đến tinh thần, đảm bảo con lớn lên khỏe mạnh, toàn diện.
MarryBaby xin tổng hợp và gửi đến các gia đình một số lưu ý để giúp các bà mẹ có thêm kinh nghiệm trong việc chọn đồ cho trẻ sơ sinh
Nhóm đồ mặc, mang
Quần áo trẻ sơ sinh cần đảm bảo tiêu chí đầu tiên là chất liệu cotton thấm hút tốt và thoải mái cho mọi cử động của bé. Tránh tối đa những loại vải bị xù, đổ lông, chất lượng giảm đi sau khi giặt giũ vì những sợi vải có thể rơi ra khiến bé hít vào cơ thể khiến bé bị bện đường phổi, phế quản. Tránh chọn đồ có đính nút, hạt hay bất kỳ hoa văn nào có thể rơi ra khi cọ xát.
Bao tay, bao chân của bé dây thun không quá chặt vì có thể khiến máu huyết bé không lưu thông tốt. Lưu ý các loại bao tay, bao chân không dễ rơi, tuột ra ngoài vì bé có thể nuốt phải gây tắc đường thở.
Nếu bạn dùng tã giấy thì cẩn trọng chọn những loại có bề mặt mềm mịn nhất và càng ít hương liệu càng tốt vì tuy khử được mùi nước tiểu của bé nhưng hóa chất có thể khiến da bé bị dị ứng, càng dễ làm bé bị hăm khi mặc tã.
Nhóm đồ ăn uống
Khi mua bình sữa cho bé, hãy bảo đảm đó là loại có thể khử trùn g. Nếu là bình sữa bằng nhựa, hãy đọc kỹ thành phần, loại nhựa, khả năng chịu nhiệt trước khi mua. Bên cạnh đó, tránh mua bình bằng chất liệu thủy tinh pha tạp chất vì khi khử trùng bình sửa có thể xảy ra tình trạng nổ, nứt bình nguy hiểm cho mẹ.
Tương tự như khi chọn chén bát cho bé lúc ăn dặm, nên cho bé ăn trong chén sứ, thủy tinh tốt. Tránh những loại chén nhựa nhiều hoa văn màu sắc có thể bị ra màu khi để thức ăn nóng và ngấm vào đồ ăn của bé.
Nếu không thực sự cần thiết nên tránh cho bé ngậm núm vú giả.
Nhóm đồ chăm sóc
Giường cũi bé phải được đóng chắc chắn, bề mặt trơn láng vừa phải, không có các chi tiết thừa như đinh, ốc vít,… và phải có chiều cao vừa phải, phù hợp với bé.
Tương tự như chọn quần áo, khăn tắm của bé phải là loại vải mềm, thấm hút tốt.
Sử dụng hóa mỹ phẩm để tắm gội hay thoa lên da bé cần phải được sự tư vấn của bác sĩ nhi khoa và luôn luôn đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng.
Chọn gối cho bé cũng hết sức lưu ý. Dưới 2 tuổi, không nên cho bé nằm gối vì có thể làm biến đổi hình dáng hộp sọ còn non yếu của trẻ. Nếu chọn gối thì chọn những loại có độ mềm, lún vừa phải và kích thước phù hợp với đầu để tránh bé ngạt thở.
Nhóm đồ chơi
Đồ chơi cho bé tránh chọn loại có nhiều góc cạnh, góc nhọn hay có nhiều chi tiết có thể tháo rời vì bé có thể nuốt phải.
Tránh cho trẻ sơ sinh chơi thú nhồi bông vì có những sợi vải, hạt bụi li ti sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh hen suyễn cho bé. Tránh cho bé chơi đồ chơi bằng kim loại và giữ bé tránh xa thú cưng trong nhà.
Tại khu vực phòng ở, sinh hoạt của bé, mẹ nên gác tất cả các đồ điện lên cao tránh khỏi tầm với cũng như kiểm soát tất cả các vật nhọn, vật nhỏ li ti, bình đựng nước sôi, khu vực cầu thang, cửa sổ… vì đây là nơi xảy ra tai nạn nhiều nhất cho trẻ sơ sinh.
Đặt tên con theo mùa vô cùng đơn giản. Hoặc, sẽ trực tiếp dùng Xuân, Hạ, Thu, Đông vào tên hoặc dùng các thứ liên quan. Ví dụ, nói đến mùa xuân người ta thường liên tưởng đến hoa mai, hoa đào, lan, những thứ vui vẻ, hạnh phúc. Qua mùa Hạ là nắng vàng, biển xanh, mặt trời, hoa sen… Tới mùa Thu là hoa cúc, trời xanh, mây trắng, gió nhẹ… Kết bằng mùa đông lạnh lẽo, băng giá, mưa gió dập vùi khiến ta cần một hơi ấm, một ánh lửa và chỉ có những loài cây cứng cáp như thông, tùng mới có thể đứng vững. Tên hoa đặt cho con gái còn tên cây đặt cho con trai.
Mùa xuân đặt tên gì cho con?
Có thể nói là mùa dễ đặt tên nhất trong 4 mùa. Đơn giản, bản thân từ Xuân đã đầy đủ ý nghĩa, bạn có thể tùy ý ghép nhiều từ với nó sẽ ra một cái tên hay. Trong giới nghệ sỹ của Việt Nam có Ái Xuân, Chiều Xuân. Hay tác giả bài viết này có một người bạn tên là Mỹ Xuân. Theo cô bạn giải thích, ba mẹ nhận lời yêu nhau vào mùa xuân và theo họ đó là mùa xuân đẹp nhất trên đời. Còn những tên hay liên quan đến 2 loài hoa tiêu biểu của mùa xuân là đào và mai thì nhiều vô cùng. Chúng ta có thể kể ra: Mai Lan, Thanh Mai, Ngọc Mai, Yên Mai, Xuân Đào, Ngọc Đào….
Mùa xuân là mùa của cây cối đâm chồi, nở hoa nên có thể viện đến chữ Thảo (cỏ) và Diệp (cây xanh): Phương Thảo, Yên Chi, Nguyên Thảo, Ngọc Diệp, Mai Diệp… Nếu là con trai sẽ là Thanh Minh, Đông Quân (con của thần mùa xuân), Hữu Phước, Mạnh Phúc… Chưa hết mùa xuân là mùa chim én về nên mới có tên Hải Yến, Ngọc Yến, Kim Yến, Hoàng Yến, Phi Yến…
Đây là mùa xuất hiện trong tên của nhiều người Việt Nam, đơn giản là khi mùa hè đến người ta thường đi… nghỉ hè. Mà nghỉ hè sẽ liên quan đến những hoạt động ngoài trời nơi mọi người tận tâm vui chơi và dễ dàng kết bạn. Hồi đi học, tôi ấn tượng nhất với một cậu bạn tên là Khởi Hạ, nghe hơi lạ. Nghe kể là ba mẹ bạn ấy hồi xưa gặp nhau đầu mùa hạ, bèn lấy tên ấy cho bạn. Bên cạnh đó là An Hạ, Nhật Hạ, Mỹ Hạ, Hải Miên, Hồng Đăng, Khải Ca….
Thuộc lĩnh vực mặt trời, biển: Hải Dương, Thái Dương, Minh Nhật, Hải Thụy, Minh Hải, Hồng Hải… Các loài hoa thường nở vào mùa hè như sen, hướng dương: Hướng Dương, Mỹ Liên, Mỹ Sen, Bạch Liên, Băng Liên, Ngọc Phượng, Mộc Miên, Diên Vỹ, Đỗ Quyên… Trúc cũng là một loài cây tượng trưng cho mùa hè thường đặt tên cho cả bé trai và gái: Trúc Nhân, Trúc Lâm, Bảo Trúc, Thanh Trúc, Trúc Quân…
Cảm hứng Mùa thu với nhiều tên lãng mạn
Cũng như mùa hạ, đây là mùa thường được bố mẹ nghĩ tới nhiều khi muốn đặt tên cho đứa con. Bởi, mỗi khi liên tưởng đến mùa thu người ta thường nghĩ ngay đến sự dịu dàng, nhẹ nhàng, lãng mạng… và bỗng thấy lòng mình vô cùng thư thái. Lệ Thu, Thu Hồng, Thu Hoa, Thu Cúc, Ngọc Thu… là những cái tên phổ biến. Nghĩ về trời xanh, mây trắng, lá vàng: Vân Phi, Thiên Thanh, Thanh Phong, Vân Du, Diệp Lạc… hay đặt hẳn cái tên thuần Việt là Mây Trắng như trong phim Hoa Dã Quỳ. Hoa mùa thu thường để đặt cho con gái: Thạch Thảo, Trúc Đào, Bạch Cúc, Hồng Cúc, Hoàng Cúc….
Mùa đông và những cái tên ấm áp
Mùa đông là mùa lạnh lẽo nhưng cũng là mùa khiến chúng ta cảm thấy ấm áp dù chỉ là một cái nắm tay hay cái ôm. Nếu biết kết hợp với những thứ liên quan đến từ đông, cái tên không hề lạnh lẽo mà còn nghe rất thanh tao: Đông Vỹ, Đông Vy, Đông Trà, Đông Tuyền…
Ngoài ra, còn có mưa, tuyết: Băng Di, Bạch Tuyết, Dạ Vũ, Dy Vũ, Lâm Vũ… Nếu muốn con trai mạnh mẽ, ba mẹ nên nhớ đến cây tùng, bách, thông: Đức Tùng, Mạnh Tùng, Hoàng Bách, Tùng Lâm, Sơn Bách, Lâm Thông… Có thể là những thứ trái ngược với mùa đông: Nhật Đăng, Bảo Ngọc, Thái Dương…
Hi vọng với bài viết nhỏ này, bạn sẽ tìm thấy những cái tên ưng ý cho thiên thần nhỏ của mình.
Bảo vệ sức khỏe cho con yêu là việc mẹ không nên lơ là. Không chỉ có mùa lạnh, mà ngay cả những mùa ấm áp khác bé cũng cần được bảo vệ sức khỏe. Mẹ có thể tham khảo các bí quyết bảo vệ trẻ trong bài viết này để áp dụng cho việc chăm sóc con yêu nhé.
Bảo vệ sức khỏe cho trẻ ngày hè
Khi vui chơi, bé chạm vào nhiều thứ và đây là cơ hội thuận lợi cho những loại vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể bé qua đường hô hấp, tiêu hóa, da bị trầy xước… để gây bệnh. Nếu sức khỏe không tốt, bé sẽ lâu bình phục hơn và điều này có thể để lại di chứng về sau. MarryBaby chia sẻ với các mẹ một số bệnh thường gặp vào mùa hè và cách phòng tránh để bảo vệ sức khỏe cho bé.
1. Cảm cúm
♦ Nguyên nhân
Cảm cúm do virus gây ra, lây truyền qua đường hô hấp khi trẻ tiếp xúc với người bị cúm. Khi mắc bệnh, bé bị nhức mỏi cơ thể, sốt, mệt kéo dài nếu con không được điều trị đúng cách.
♦ Phòng tránh
Khi ra đường, mẹ nên nhắc bé luôn đeo khẩu trang để bảo vệ mũi, họng. Nếu trời mưa, mẹ cần phải che ô hoặc mặc áo mưa cho trẻ để tránh việc bé bị ướt, lạnh rồi nhiễm bệnh.
Ngoài ra, trong khẩu phần của bé, mẹ nên bổ sung thêm những thức ăn, đồ uống giàu vitamin A, kẽm, đạm để tăng sức đề kháng cho con.
2. Viêm phổi
♦ Nguyên nhân
Bệnh có thể do virus cúm, phế cầu khuẩn, virus hợp bào gây ra. Trẻ có thể mắc bệnh do những thói quen dùng các loại đồ ăn lạnh, tắm nước lạnh quá lâu, dùng điều hòa liên tục khiến cơ thể bị nhiễm lạnh, viêm họng và chuyển sang viêm phổi.
♦ Phòng tránh
Mẹ nên cho bé hạn chế việc uống nước đá, ăn kem, tắm quá lâu, ngồi quạt hoặc ở trong phòng lạnh nhiều giờ. Mẹ nên mở cửa để bé được hít thở không khí tự nhiên, luôn vệ sinh sạch sẽ cho trẻ, cho con mặc quần áo thoáng mát và thấm hút mồ hôi để bé được dễ chịu.
3. Ngộ độc thức ăn
♦ Nguyên nhân
Bé bị ngộ độc do ăn phải vi khuẩn, virus, ký sinh trùng, vi nấm trong thức ăn. Khi nhiễm bệnh, bé thường bị tiêu chảy, nôn mửa, mất nước rồi yếu dần. Không những thế, bé còn có thể bị theo nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn. Nếu ngộ độc nặng trẻ còn có thể rơi vào hôn mê, bất tỉnh.
♦ Phòng tránh
Mẹ nên hạn chế việc cho con ăn hàng quán, nhất là thức ăn bán ở vỉa hè không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Luôn nhắc bé rửa tay bằng xà phòng sát khuẩn trước và sau khi ăn, sau khi đi từ ngoài về, sau khi chơi đồ chơi xong.
Bên cạnh đó, mẹ cần thực hiện cho bé ăn chín, uống sôi, vệ sinh nhà cửa, phòng ốc, dụng cụ ăn uống sạch sẽ, khô ráo để tránh vi khuẩn và nấm mốc gây bệnh.
4. Tai nạn lúc vui chơi
♦ Nguyên nhân
Mùa hè, trẻ dễ bị chấn thương trong lúc vui chơi như bị bong gân, trật khớp, trầy da, gãy chân, tay, u đầu, đặc biệt là tai nạn đuối nước do hiếu động, bất cẩn của bản thân và sự lơ là của người lớn trong việc giám sát con nhỏ.
♦ Phòng tránh
Cha mẹ nên đi chung với bé để quan sát và xử lý kịp thời những tình huống có thể xảy ra. Cha mẹ phân tích cho bé hiểu sự nguy hiểm của việc leo trèo, chạy nhảy ở những nơi nguy hiểm như chơi ở ngoài đường, gần cột điện, công trường đang thi công… Nếu bé muốn chơi thì có thể đến công viên hoặc địa điểm dành riêng cho mình vì ở đó được trang bị an toàn hơn.
Ngoài ra, mẹ nên cho trẻ đi học bơi từ sớm và hướng dẫn bé chơi an toàn với nước như thế nào. Đồng thời, khi cho trẻ tắm, ba mẹ nên giám sát liên tục để bảo vệ bé khỏi các sự cố bất ngờ có thể xảy ra.
Các biện pháp bảo vệ sức khỏe cho trẻ mùa lạnh
Trẻ sơ sinh do cơ thể còn yếu nên dễ có nguy cơ mắc bệnh rất cao trong thời tiết lạnh. Các bậc cha mẹ cần đặc biệt lưu ý trong chăm sóc, phòng bệnh để bảo vệ sức khỏe cho bé cho trẻ sơ sinh trong mùa lạnh.
1. Những bệnh trẻ sơ sinh thường gặp khi trời lạnh
Do trẻ sơ sinh còn yếu và cơ thể chưa có khả năng ổn định, điều chỉnh thân nhiệt nên khi thời tiết trở lạnh trẻ rất dễ nhiễm lạnh và mắc các bệnh như:
♦ Các bệnh về đường hô hấp
Thời tiết lạnh là môi trường thuận lợi cho các loại virus gây bệnh, đặc biệt là virus gây viêm nhiễm ở tai mũi họng. Vì thế, trẻ sơ sinh có nguy cơ cao mắc các bệnh về đường hô hấp trong mùa đông như cảm lạnh, viêm phế quản, viêm phổi, viêm mũi.
♦ Các bệnh về da như hăm da, khô da, viêm da, viêm da dị ứng
Thời tiết lạnh làm da của trẻ bị mất nước dẫn đến khô, nẻ da. Ngoài ra, do sợ con bị lạnh nên các mẹ quấn tã, mặc đồ quá kín khiến con bị toát mồ hôi và thấm ngược vào trong ngực, từ đó trẻ bị nhiễm lạnh dẫn đến ho, viêm phế quản, viêm phổi, hăm hoặc ngứa da.
2. Phòng bệnh mùa lạnh cho bé
Với trẻ sơ sinh thì cách bảo vệ sức khỏe cho bé trong mùa lạnh là ba mẹ nên thực hiện giữ ấm cho bé, đảm đảo vệ sinh cho trẻ và cho trẻ bú sữa mẹ nếu có thể.
♦ Giữ ấm cho bé
Trẻ sơ sinh cần được giữ ấm do bé không thể điều chỉnh được thân nhiệt và cũng không thể tự mặc thêm quần áo như người lớn hay bé đủ nhận biết để nói với bạn rằng bé bị lạnh do đó bố mẹ cần:
Đội mũ cho bé sơ sinh, đeo bao tay, chân, mặc quần áo ấm đầy đủ cho bé, đặc biệt lưu ý giữ ấm vùng đầu vì dễ mất nhiệt. Tuy nhiên, cần đảm bảo quần áo của bé được làm từ chất liệu quần áo thoáng khí, thấm hút tốt.
Không để bé nằm nơi có gió lùa, phòng phải thoáng khí.
Nếu trời quá lạnh, mẹ có thể giúp bé giữ nhiệt bằng phương pháp truyền thân nhiệt, tiếp xúc da trực tiếp giữa mẹ và bé để thân nhiệt của mẹ truyền sang cho bé.
Tắm cho bé bằng nước ấm, chuẩn bị khăn lau, vật dụng đầy đủ để không làm tốn nhiều thời gian khi tắm. Chú ý không tắm lâu cho bé, khi tắm cần lưu ý các vùng như cổ, nách, háng, cơ quan sinh dục. Sau khi tắm xong nhanh chóng lau khô, ủ ấm cho bé.
♦ Vệ sinh sạch sẽ
Khi trời lạnh, mẹ không nhất thiết phải tắm cho bé mỗi ngày, tuy nhiên mẹ cần phải vệ sinh sạch sẽ cho bé bằng cách lau người bằng nước ấm và thay quần áo cho bé.
Vì trẻ sơ sinh tiểu nhiều nên phụ huynh cần chú ý kiểm tra thay tã thường xuyên cho bé để giữ vệ sinh và giúp bé không bị nhiễm lạnh vì nước tiểu.
♦ Cho bé bú sữa mẹ
Sữa mẹ có đầy đủ dinh dưỡng và chứa kháng sinh tự nhiên nên giúp bé tăng cường sức đề kháng lại chống bệnh tật. Ngoài ra, trong quá trình cho con bú, việc ôm trẻ vào lòng còn giúp sưởi ấm cho con trong mùa lạnh, từ đó giúp bé tránh bị nhiễm lạnh rất tốt.
Các biện pháp bảo vệ sức khỏe bé yêu ngày Tết
Dù tất bật với việc chuẩn bị đón Tết, các gia đình cũng đừng quên ghi vào sổ tay những gợi ý sau để bảo vệ sức khỏe tốt cho bé yêu của mình trong những ngày này nhé.
1. Giữ nhịp sinh học cho trẻ sơ sinh
Với trẻ sơ sinh, việc bảo đảm cho bé “ăn” đúng giờ, giữ nhịp sinh học như ngày thường rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe bé yêu trong dịp Tết. Hệ tiêu hóa của bé còn non nớt và có sự thích nghi kém nên những xáo trộn trong việc ăn uống dễ khiến trẻ bị rối loạn tiêu hóa.
Vì thế, mẹ nên đảm bảo rằng dù ngày Tết bận rộn đến đâu cũng phải cho con ăn, ngủ đúng giờ để không làm sức khỏe của bé bị sa sút nhé.
Với người nuôi con bằng sữa mẹ, bạn cần lưu ý đến việc ăn uống của bản thân trong dịp Tết. Bởi vì những gì bạn ăn vào sẽ được cơ thể chuyển hóa thành sữa cho con bú, điều này có nghĩa là mẹ ăn gì thì con ăn nấy. Vì thế, nếu mẹ ăn uống các thực phẩm không lành mạnh sẽ dễ khiến trẻ bị tiêu chảy, táo bón hoặc mắc bệnh đường ruột khác.
Do đó, mẹ cần tuân thủ chế độ dinh dưỡng lành mạnh như ngày thường bao gồm:
Ăn đầy đủ thức ăn bảo vệ sức khỏe giàu dinh dưỡng
Không uống bia, rượu, cà phê, nước ngọt
Tránh ăn nhiều đồ ăn dầu mỡ, chất bảo quản, khó tiêu như lạp xưởng, thực phẩm đóng hộp
Không nên ăn quá nhiều bánh chưng gây nóng trong dễ làm bé bị táo bón
Không ăn đồ ăn tái, sống như rau sống, salad, các loại gỏi sống, sushi
Bên cạnh chế độ dinh dưỡng thì mẹ và bé cần giờ ngủ, nghỉ ngơi đúng giờ, tránh việc thức khuya, ở trong môi trường nhiều tiếng ồn. Vì điều này dễ khiến mẹ và bé bị căng thẳng dẫn đến bé bị rối loạn giấc ngủ, ngủ kém, ảnh hưởng đến sức khỏe còn mẹ bị căng thẳng sẽ ảnh hưởng đến việc tiết sữa.
2. Cho trẻ nhỏ vui chơi lành mạnh
Với trẻ nhỏ, bạn có thể cho trẻ vui chơi, cảm nhận không khí Tết cùng gia đình nhưng cũng không nên để “người lớn sao, trẻ nhỏ vậy”. Ví dụ như việc cho bé ngồi xem tivi cả ngày, đưa con đi hái lộc lúc giao thừa trong khi trời đêm rất lạnh và mưa phùn, đưa con đi chụp hình ở các vườn hoa…
Tất cả những việc này đều dễ khiến trẻ bị nhiễm lạnh, nhiễm bệnh hoặc dị ứng phấn hoa. Vì vậy ba mẹ cần chú ý tránh, nếu đưa con đi chụp hình ở vườn hoa thì nhớ cho bé đeo khẩu trang để tránh hít phải phấn hoa mẹ nhé.
3. Mách nhỏ cho gia đình trong việc bảo vệ sức khỏe trẻ ngày Tết
Trong tủ lạnh nên có hộp nhựa bảo quản thức ăn dành riêng cho bé trong độ tuổi ăn dặm vừa để bảo đảm vệ sinh, vừa có nhiệm vụ… “nhắc nhở” tích cực với mẹ.
Sức khỏe trẻ con là rất quan trọng, vì thế mẹ nên tuân thủ chặt chẽ nguyên tắc ăn uống, nghỉ ngơi cho trẻ, đừng có nhiều “ngoại lệ” mẹ nhé!
Luôn để mắt đến khẩu phần ăn của trẻ. Cả gia đình nên nghĩ ra nhiều trò chơi vận động vui nhộn và rủ bé chơi chung để giúp bé vận động, tiêu hao năng lượng.
Dự trữ sẵn một số thuốc, dụng cụ y tế quan trọng như: thuốc hạ sốt, viên bù nước để kịp thời xử lý những trường hợp bé bị cảm sốt, tiêu chảy.
Cẩn trọng với các loại hạt ngày Tết như hạt dưa, hướng dương, hạt dẻ, hạt mắc ca vì trẻ có thể nuốt phải và bị hóc, tắc đường thở rất nguy hiểm
[inline_article id=63446]
Bảo vệ sức khỏe của trẻ lúc nào cũng cần thiết, ngày Tết, ngày thường, ngày nóng hay ngày lạnh mẹ cũng không nên lơ là. Bởi trẻ nhỏ sức đề kháng còn non yếu, nếu không được bảo vệ tốt con rất dễ bị nhiễm bệnh, từ đó ảnh hưởng đến sức ăn, sức lớn và việc học tập của con.
Trẻ sơ sinh đến 3-5 tuổi, chức năng thị giác vẫn đang trong quá trình hoàn thiện. Đây là tuổi rất nhạy với tình trạng giảm hoặc mất thị lực vĩnh viễn. Khả năng nhìn sẽ tăng từ từ bắt đầu khoảng 20cm khi mới sinh ra và thị lực phát triển tăng dần đến 10/10, tương đương thị lực người trưởng thành khi bé 5 tuổi.
Trong giai đoạn này, não phải nhận rõ hình ảnh từ hai mắt để từ đó đường thị giác trong não phát triển đúng hướng. Bất cứ điều gì gây cản trở sự thu nhận hình ảnh xảy ra trong giai đoạn này nếu không được phát hiện sớm và điều chỉnh kịp thời đều có thể dẫn đến tình trạng nhược thị hay còn gọi là tình trạng mất thị lực.
Trẻ mắc các bệnh về mắt, nguyên nhân vì đâu?
50% thị lực của trẻ trước tuổi đi học liên quan nhiều đến yếu tố di truyền. Nếu cả bố và mẹ mắc chứng cận thị nặng, từ 8.0 đi-ốp trở lên, khả năng con mắc bệnh về mắt tương tự là rất lớn. Vì vậy, trong năm đầu đời, bố mẹ nên quan sát kỹ tình hình phát triển thị lực của con, thường xuyên đưa bé đi thăm khám để cải thiện bệnh nếu có.
Đau mắt, nhức mỏi mắt, chảy nước mắt, mờ mắt là những dấu hiệu cho thấy nguy cơ mắc các bệnh cận thị, viễn thị, loạn thị. Nếu ba mẹ, người thân không ai gặp vấn đề về thị lực, nhưng trẻ vẫn mắc phải, vậy đâu là “thủ phạm”?
1. Công nghệ hiện đại, “hại điện”
Các tia bức xạ của máy tính, tivi, điện thoại khi tiếp xúc trực tiếp với mắt sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các tế bào thần kinh thị giác. Khảo sát cho thấy 82,4% số người thường xuyên tiếp xúc hoặc làm việc với máy tính đều mắc các bệnh về mắt. Vì thế, ba mẹ hạn chế để con tiếp xúc với những “người bạn” không thân thiện này. Thỉnh thoảng vẫn có thể phá lệ cho con xem, nhưng tuyệt đối không để xem quá lâu bố mẹ nhé!
[inline_article id=137758]
2. Đọc sách sai cách
Tư thế ngồi sai hoặc giữ khoảng cách bất hợp lý từ mắt tới sách sẽ dẫn đến các vấn đề về mắt, đặc biệt là bệnh cận thị.
Căn bệnh về mắt này vô cùng phổ biến ở trẻ nhỏ sắp đến trường và trong độ tuổi đi học. Khi nhìn chữ hoặc đồ vật gần liên tục trong một thời gian dài, mắt sẽ phải điều tiết nhiều hơn để nhìn rõ mọi vật. Các tế bào thần kinh thị giác sẽ trở nên “mệt mỏi”. Do đó, bố mẹ nên hướng dẫn trẻ giữ khoảng cách thích hợp với việc quan sát mọi vật là từ 30-50cm.
3. Vệ sinh, môi trường
Không khí ô nhiễm, không gian không đủ ánh sáng hoặc quá sáng cũng là nguyên nhân làm thị lực yếu dần. Ngoài ra, vệ sinh mắt không đúng cách cũng là “thủ phạm” gây ra các bệnh về mắt.
Để sở hữu một đôi mắt khỏe mạnh, trẻ cần được vệ sinh mắt đúng cách, từ rửa mắt, tra thuốc nhỏ mắt, tập thể dục cho mắt thường xuyên…
4. Chế độ ăn uống nghèo nàn
Dinh dưỡng hợp lý cũng là một trong những yếu tố đảm bảo đôi mắt khỏe mạnh. Các tế bào thần kinh thị giác cần được cung cấp đầy đủ vitamin A. Khi cơ thể thiếu loại vitamin này, trẻ rất dễ mắc các bệnh về mắt như: khô mắt, mỏi mắt, hoa mắt… Ngoài ra, việc cung cấp đầy đủ các vitamin C và E cũng rất có ích cho sự phát triển thị lực ở trẻ nhỏ.
Bảo vệ con yêu khỏi các bệnh về mắt
1. Chăm sóc mắt càng sớm càng tốt
Bạn nên bắt đầu chế độ chăm sóc thị lực cho bé càng sớm càng tốt. Trẻ em cần được khám mắt trong vài tuần kể từ sau khi sinh, tiếp đến trong đợt khám sức khỏe khi trẻ được 2 tuổi, thêm nữa là buổi kiểm tra khi trẻ lên lớp một ở trường tiểu học.
Nếu cảm thấy lo lắng về thị lực của trẻ ở bất cứ thời điểm nào, bố mẹ hãy cho con đi kiểm tra mắt ngay.
2. Hạn chế áp lực
Giúp con hạn chế áp lực lên cơ quan thị giác bằng cách giảm thời gian xem tivi, máy tính và đọc sách xuống mức tối thiểu có thể.
Theo đó, nguyên tắc như sau: 30 phút/ngày đối với trẻ dưới 6 tuổi; dưới 60 phút/ngày với trẻ 7-14 tuổi; dưới 90 phút/ngày với trẻ trên 14 tuổi.
Giảm mọi căng thẳng có thể gây ra cho mắt trẻ: Không để trẻ thức quá khuya đọc truyện, đặc biệt là sách/truyện hình ảnh tèm nhem, chữ nhỏ; đồng thời nhắc nhở con ngủ sớm và ngủ đủ giấc.
3. Dinh dưỡng cho bé hợp lý
Về dinh dưỡng, nên cho trẻ ăn nhiều rau xanh, củ quả vàng đậm, đỏ, cam, trái cây tươi; tối thiểu hai bữa cá mỗi tuần; kèm cả thịt, trứng, sữa, gan, dầu nành, dầu mè… để nhận đủ các vitamin A, C, E, axit béo omega-3, omega-6…
Hàng ngày cơ thể cần khoảng 55-70mg selen có từ các loại hải sản, phủ tạng động vật, thịt, các loại ngũ cốc… Chất lutein có trong bắp, trứng được gọi là carotenoid võng mạc, có vai trò quan trọng đối với võng mạc, đặc biệt ở điểm vàng.
[inline_article id=59169]
Ngoài ra, bố mẹ cần bổ sung vào thực đơn hàng ngày của trẻ các chất khoáng như kẽm, magiê, nhu cầu khoảng 12-15mg/ngày qua hải sản, thịt đỏ, gan, cá, trứng, sữa, đậu đỗ, đặc biệt là hàu. Đặc biệt vitamin A không thể thiếu khi nhắc đến thực phẩm siêu tốt cho mắt, hiện diện trong gan, lòng đỏ trứng, dầu gan cá, sữa mẹ, nhất là trong sữa non.
4. Loại trừ nguy cơ
Khi đưa bé ra ngoài, đeo kính râm chưa đủ để bảo vệ bé khỏi tia tử ngoại, bé còn cần phải trang bị cả mũ rộng vành, mặc trang phục chống nắng nếu trẻ trên 6 tháng tuổi.
Ngoài ra, mẹ cần để các hóa chất độc hại, các loại nước tẩy rửa và các loại hóa chất khác ngoài tầm nhìn của trẻ, bởi chúng có thể gây bỏng mắt khi trẻ tiếp xúc. Khi dẫn trẻ đi bơi, mẹ nên đeo kính bơi cho bé để nước không gây kích ứng mắt.
Phòng đau mắt cho trẻ
Bên cạnh các tật khúc xạ, bệnh đau mắt và biến chứng của nó cũng rất nguy hại. Một số bệnh như: đau mắt đỏ, đau mắt hột, viêm kết mạc… gây ra do bị nhiễm khuẩn, virus. Tiếp xúc với người bị đau mắt, vệ sinh kém cũng dễ dẫn tới các bệnh đau mắt.
Có thể phòng đau mắt bằng cách thường xuyên rửa tay sạch sẽ, không dụi mắt và để mắt quá gần những vật có lông, sợi, bụi bặm.
Nên rửa mắt bằng nước muối sinh lý 0,9% dạng nhỏ mắt nhiều lần trong ngày. Rửa mắt làm trôi đi mầm bệnh, đẩy gỉ mắt ra ngoài, làm ẩm và dịu bề mặt nhãn cầu. Có thể rửa mắt mỗi khi thấy kèm nhèm hoặc trung bình 10 lần/ngày.
Nước mắt nhân tạo, chất làm ẩm hay bôi trơn nhãn cầu có độ nhớt thấp cũng có thể dùng cho đau mắt đỏ với tác dụng như trên và đem lại cảm giác dễ chịu cho mắt.
Cẩn thận các dị vật
Không chỉ ở trẻ em, để phòng dị vật rơi vào mắt luôn cần thiết cho cả người lớn. Cẩn trọng với các vật nhọn, những mạt kim loại, thủy tinh nhỏ li ti vì khi rơi vào nhãn cầu, chúng rất khó xử lý và nếu điều trị không kịp sẽ dẫn đến thương tật vĩnh viễn, thậm chí mù lòa.
Khi bị dị vật rơi vào mắt, mẹ kiểm tra mí mắt nhẹ nhàng để tìm dị vật. Cần sơ cứu bằng cách rửa qua nước sạch, nước muối sinh lý. Nếu lấy được dị vật, nên rửa lại bằng nước muối sinh lý hoặc nước ấm lần nữa. Lưu ý không cố lấy những dị vật đã đâm vào nhãn cầu hay ở những vị trí khó để tránh làm tổn thương mắt nặng hơn. Nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện gần nhất để gắp dị vật.
Khi ra ngoài, nên tập cho bé thói quen đeo kính mát bảo vệ mắt. Mẹ nên chọn loại kính tốt, không làm méo hình ảnh khi đeo và thường xuyên đi trẻ khám mắt định kỳ để bảo vệ tốt cho cửa sổ tâm hồn.
Táo bón ở trẻ sơ sinh và những thay đổi trong chế độ ăn uống
Khi bé bắt đầu ăn dặm trong giai đoạn 4 đến 6 tháng tuổi cũng là lúc những cơn đau bụng đầu tiên liên quan đến thức ăn xuất hiện. Chẳng hạn, đậu có thể làm bé đầy hơi trong những ngày đầu tiên bé bắt đầu thử ăn thức ăn đặc, nhưng đây chỉ là tình trạng tạm thời.
Vấn đề dạ dày phổ biến nhất với những bé bắt đầu ăn dặm là chứng táo bón. Táo bón ở trẻ sơ sinh được định nghĩa là bé không đi tiêu trong vòng 2-3 ngày. Sau đó chỉ đi dưới dạng phân cứng nhỏ. Nếu bé gặp phải tình trạng trên ở giai đoạn đầu ăn dặm, đây không phải là triệu chứng đáng lo ngại. Sau một vài tuần, hệ thống tiêu hóa của bé sẽ tự điều chỉnh theo những thay đổi trong chế độ ăn uống. Bé sẽ bắt đầu đi tiêu thường xuyên hơn.
Nếu bé ăn thức ăn đặc hay các thức ăn rắn, bạn có thể giúp bé bằng cách cho bé ăn những thức ăn giúp nhuận tràng như mơ, lê, mận và cắt giảm những loại có khả năng gây táo bón ở trẻ sơ sinh như chuối, táo, cà rốt, gạo và bí. Ngoài ra, uống nhiều nước cũng có thể giúp bé tiêu hóa tốt hơn.
Tập thể dục cũng là một biện pháp kích thích ruột hoạt động và góp phần trị bệnh táo bón ở trẻ sơ sinh. Thử đặt bé nằm thẳng và cho bé làm động tác đạp chân như đang đi xe đạp.
Viêm ruột và dạ dày
Nôn ói hay tiêu chảy đi kèm đau bụng là những dấu hiệu điển hình của viêm ruột và dạ dày. Viêm ruột – dạ dày mô tả tình trạng dạ dày và ruột bị viêm do virus hoặc vi khuẩn. Virus là thủ phạm phổ biến nhất, bao gồm rotavirus, adenovirus, calicivirus, và astrovirus.
Viêm ruột – dạ dày cũng có thể xảy ra do nhiễm trùng bởi vi khuẩn có khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng hơn như: Salmonella, Shigella, Staphylococcus, Campylobacter, hoặc E. coli. Cũng có trường hợp viêm ruột – dạ dày là do ký sinh trùng như Giardia gây nên.
Các triệu chứng cúm dạ dày của bé sẽ tùy theo mức độ, có thể kéo dài trong vài giờ hoặc vài ngày, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh cụ thể. Nếu bé bị nôn mửa hay tiêu chảy, sốt cùng với cảm giác mất ngon miệng có thể nhanh chóng dẫn đến tình trạng mất nước.
Điều quan trọng nhất là ba mẹ cần cho bé uống nhiều chất lỏng như sữa bột hoặc sữa mẹ trong khi chiến đấu với bệnh. Bạn cũng có thể cho bé uống từng ngụm nhỏ dung dịch điện giải để thay thế chất lỏng, khoáng chất và muối bé đã bị mất. Nếu bé có dấu hiệu nghiêm trọng của tình trạng mất nước, cần đưa bé đến phòng cấp cứu ngay để các bác sĩ can thiệp y tế.
Sau khi tình trạng đã khá hơn, bạn có thể cho bé trở lại chế độ ăn uống bình thường kể cả thức ăn đặc nếu bé đã bắt đầu ăn dặm. Nên tránh thức ăn nhiều chất béo.
Biết đi là bước phát triển lớn trong cuộc đời bé. Đây cũng là điều mà các bậc cha mẹ thường thắc mắc lẫn lo lắng không biết khi nào thì bé sẽ biết đi. Thực tế, mỗi bé đều học cách đi theo tiến triển riêng, do vậy bạn đừng vội lo lắng khi cục cưng của bạn vẫn chưa biết chập chững trong khi thiên thần tí hon của một người bạn đã biết đi. Những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện dấu hiệu khi bé nhà bạn đã sẵn sàng để tập đi, và những gì bạn có thể làm gì để giúp bé.
Khi nào bé biết đi?
Hầu hết các bé đều chập chững những bước đi đầu tiên vào ngày thôi nôi bé, nhưng thông thường từ khoảng 9 đến 18 tháng tuổi. Bạn đừng vội lo lắng nếu bé không phát triển theo đúng quy trình thông thường. Một số bé không bao giờ bò mà từ biết đứng chuyển sang biết đi luôn, điều này hoàn toàn bình thường. Điều quan trọng ở giai đoạn này là bé sử dụng tay và chân cùng lúc để di chuyển. Nếu con bạn có những hành động như bên dưới, thì đó là dấu hiệu bé sắp biết đi:
Hãy theo dõi sự tiến bộ của bé. Bạn có thấy bé vận động nhiều hơn tháng trước không? Bé có nhấc người lên khỏi mặt đất một chút không? Nếu có, bạn không phải lo lắng gì cả. Tuy nhiên, nếu hơn 1 năm tuổi mà bé không có bất kỳ biểu hiện nào muốn tập đi, bạn sẽ cần phải nói chuyện với bác sĩ.
Khuyến khích bé tập đi như thế nào?
Hầu hết các bé đều tốn khoảng 1000 giờ tập luyện từ thời điểm bé biết đứng cho đến khi có thể tự đi một mình. Bạn có thể giúp bé chuẩn bị cho những bước chập chững đầu tiên như sau:
Khi bé chào đời: Yêu cầu quan trọng nhất cho việc tập đi là có cơ lưng khỏe, và bé phát triển cơ lưng khỏe bằng cách nâng đầu khi nằm bằng bụng. Vì thế cần bạn dành nhiều thời gian cho bé nằm bụng khi bé thức giấc. Bạn cũng có thể đặt các món đồ chơi hoặc đồ vật thú vị ngoài tầm với của bé để kích thích bé.
Khi bé biết ngồi: Giúp bé tập thăng bằng và di chuyển bằng cách lăn một trái bánh tới, lui với bé. Hoặc bạn cũng có thể giữ một món đồ chơi trước mặt bé và di chuyển đồ chơi sang hai bên. Điều này sẽ giúp bé nghiêng người qua bên này và bên kia. Khi bé chồm tới hoặc bò, bé sẽ phát triển thêm sức mạnh cho cổ, lưng, chân và tay, cũng như điều chỉnh hông nhiều hơn. Điều này sẽ giúp bé kéo người để đứng thắng và thụp xuống an toàn.
Khi bé biết đứng: Bạn có thể giữ tay bé để bé đi trước mặt, đồng thời thỉnh thoảng bạn hãy buông một tay để bé có thể trải nghiệm sự thăng bằng. Hoặc bạn có thể đứng cách xa bé một chút và động viên khi bé có thể tự mình đứng vững. Đừng quên khuyến khích và khen ngợi bé thật nhiều.
Khi bé biết “đi dạo”:
Sau khi bé đã biết tự đứng vững, bé có thể bắt đầu đặt dấu tay khắp nhà khi bé chồm từ tường đến ghế rồi đến cả bàn. Bạn hãy giúp bé bằng cách sắp xếp các đồ đạc vững chắc để bé có thể bám lấy và bước đi khắp phòng. Có thể bé chưa biết ngồi xuống khi đang đứng, nhưng bé sẽ muốn học trước khi tự bước đi. Hãy đứng gần cạnh bé, dùng tay giúp bé nhẹ nhàng đặt mông xuống. Sau đó, bé sẽ có thể ngồi xuống mà không làm đau mông mình.
Các nguyên tắc an toàn
Bé mới biết đi có thể đi vòng quanh nhanh hơn bạn nghĩ! Những bước chuẩn bị sau đây sẽ giúp bảo vệ bé khỏi nguy hiểm:
Loại bỏ các loại bàn thấp có cạnh sắc khó che chắn để ngăn thương tích cho bé khi va vào. (Những vết rách ở trên hay ở lông mày rất thường gặp giữa các trẻ tập đi trong phòng cấp cứu của bệnh viện.)
Cất các đồ đạc dễ ngã.
Rà soát dây nhợ trong nhà hoặc các đồ vật mà bé có thể vướng ngã. Cất thảm chùi chân, kéo lại các tấm thảm lỏng lẻo bị xê dịch và nhắc nhở, giám sát các anh chị em của bé cất hết đồ chơi của chúng đi.
Lắp đặt các cửa an toàn ở trên và dưới cầu thang, và đừng quên giám sát khi bé ở trên cầu thang.
Cất và khóa lại tất cả các món đồ có khả năng gây nguy hiểm cho bé.
Có nên mua xe tập đi?
Câu trả lời ngắn gọn là không! Bạn nên biết, chính quyền Canada đã có động thái cấm bán tất cả các loại xe tập đi, và Viện Hàn lâm Nhi khoa nước Mỹ cũng khuyến cáo một lệnh cấm tương tự tại quốc gia này. Theo thống kê, mỗi năm có hàng ngàn trẻ phải nhập việc do thương tích từ việc sử dụng xe tập đi, như ngã nhào xuống cầu thang hay đến gần lò bếp đang nóng. Hơn nữa, những chiếc xe tập đi còn ngăn cản sự phát triển bình thường các cơ trên của đôi chân bé.
Ghế nhún và hình ê-líp cho bé cũng không phải là ý hay. Dù các loại ghế này giúp giữ bé đứng thẳng, nhưng chúng không giúp bé tập đi nhanh hơn. Trên thực tế, những thiết bị này thậm chí còn làm chậm bước đi của bé nếu sử dụng quá thường xuyên. Chưa kể, cơ thể của bé không được chỉnh thẳng đúng cách thức khi bé ngồi trên các loại ghế này. Tốt hơn hết, bạn hãy để bé chơi trên sàn nhà hoặc trong khu vực chơi riêng dành cho bé.
Đôi giày đầu tiên cho bé
Khi ở trong nhà, tốt nhất bạn nên để bé đi bằng chân trần. Bàn chân trần giúp bé bám vào các mặt phẳng trơn như gỗ hay gạch men tốt hơn. Ra khỏi nhà thì bé sẽ cần một đôi giày. Những khuyến cáo sau sẽ giúp bạn tìm mua giày vừa vặn chân bé:
Đừng mua giày vào đầu giờ sáng, vì chân thường phát triển khoảng 5% vào cuối ngày.
Con bạn nên đứng khi bạn thử giày cho bé. Hãy bảo đảm bạn có thể ấn toàn bộ chiều rộng ngón cái của mình vào giữa chóp giày và cuối ngón chân bé, và gót chân chỉ nên vừa đủ khoảng trống để ôm gọn ngón út của bạn.
Để bé chập chững đi giày quanh tiệm trong khoảng năm phút, sau đó cởi giày ra và quan sát chân bé. Nếu có các vết kích ứng nào thì đôi giày đó không phù hợp với bé.
Kiểm tra độ vừa vặn của giày hàng tháng. Vì ở giai đoạn này chân bé phát triển rất nhanh. Và bạn hãy chuẩn bị tinh thần để viếng thăm tiệm giày mỗi 2-3 tháng.
Cuối cùng, dù vui mừng thế nào khi cục cưng chập chững những bước đi đầu tiên thì cũng bạn phải kiên trì. Mỗi bé đều có khung thời gian riêng để đạt cột mốc quan trọng này. Thế nên, sự giúp đỡ tốt nhất mà bạn có thể mang lại cho bé là: động viên, thiết lập các quy chuẩn an toàn, và chờ. Vì sẽ sớm thôi, những bước chân chập chững của bé cũng sẽ in dấu khắp nhà bạn!
Dấu hiệu bé bị trào ngược dạ dày
Hầu hết bé sơ sinh đều có hiện tượng khó chịu, nôn trớ trong hoặc sau khi ăn. Tuy nhiên, nếu tình trạng trên diễn ra thường xuyên, có thể bé đã bị trào ngược dạ dày. Hầu hết các bé đều gặp phải hiện tượng này trong năm đầu đời.
Tuy nhiên, nếu hiện tượng nôn trớ nói trên đi kèm với các dấu hiệu đau bụng khác biểu hiện ở việc bé cong lưng, giơ chân lên cao, ho hoặc nôn sữa trong lúc ăn, bé có thể bị bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD).
Làm gì khi bé bị trào ngược dạ dày?
Khi một em bé mắc bệnh trào ngược dạ dày – thực quản, thực phẩm và dịch tiêu hóa sẽ trào ngược trở lại thành cổ họng, gây kích thích niêm mạc thực quản. Cảm giác khó chịu này cũng giống như chứng ợ nóng ở người lớn. Bệnh trào ngược dạ dày – thực quản có thể gây ra suy dinh dưỡng cũng như các vấn đề khác như mất nước. Lúc này, ba mẹ cần đưa bé đến bác sĩ nếu bé có dấu hiệu mắc bệnh. Hầu hết các bác sĩ đều có thể dễ dàng chẩn đoán trào ngược dạ dày – thực quản hơn các nguyên nhân gây đau bụng khác nhờ vào các triệu chứng sau: bé có vẻ đói ngấu nghiến, bé bám vào núm vú hoặc bình và bú trong khoảng 15 hoặc 20 giây, sau đó cong lưng, quay mặt đi và bắt đầu khóc. Các biểu hiện này kèm theo việc la hét, đó là khi hiện tượng trào ngược xuất hiện.
Nếu nghi ngờ bé mắc bệnh trào ngược dạ dày – thực quản, bác sĩ sẽ cho bé làm các xét nghiệm cần thiết, đồng thời kê toa thuốc và hướng dẫn ba mẹ cách thức cho bé ăn nhằm giúp bé bớt khó chịu và đau ở vùng bụng.
Núm vú chính là phần quan trọng nhất mà ba mẹ phải mất thời gian chọn lựa vì nó ảnh hưởng trực tiếp nhất tới việc bé bú như thế nào.
♥ Về chất liệu núm ti cho trẻ sơ sinh
Bạn có thể chọn núm vú cao su hoặc silicone, hay latex (tuy nhiên cần xem con có dị ứng với chất này không). Núm vú cao su mềm hơn và dẻo hơn, có cảm giác giống với ti mẹ nhất nên thích hợp với các bé còn nhỏ, nhưng thời gian sử dụng không bền và một số em bé có thể bị dị ứng với chúng. Bên cạnh đó, núm vú cao su có thể có mùi cao su khiến bé không chịu bú.
Còn núm vú silicone không có mùi và bền hơn, giữ dáng lâu hơn, thích hợp với những bé đã mọc răng vì lúc này bé rất thích nhai, cắn.
♥ Về kiểu dáng và kích cỡ núm vú mềm cho trẻ sơ sinh
Bạn có thể chọn loại núm vú cho trẻ sơ sinh với hình dạng truyền thống, núm vú có tính năng chỉnh hình răng hay dạng đầu bằng. Giống như tên gọi của mình, núm vú có tính năng chỉnh hình răng được thiết kế phù hợp với vòm miệng và lợi của bé.
Trên thị trường có nhiều loại núm vú với kích cỡ và tốc độ chảy khác nhau. Bạn nên cho bé thử một vài loại để tìm ra kích cỡ phù hợp nhất. Khi cho bú, quan sát xem bé có gặp khó khăn để nút được sữa hoặc sữa chảy quá nhiều khiến bé bị nghẹn. Ba mẹ cũng không nên cố gắng chỉnh sửa lỗ chảy của núm vú nhỏ để tăng tốc độ chảy của sữa.
Bạn không thể biết trước hình dáng hoặc kích cỡ núm vú nào bé sẽ thích. Tốt nhất bạn nên mua nhiều loại khác nhau và quan sát phản ứng của bé. Nên lựa chọn loại núm vú có đáy rộng để bé dễ bú, cho con cảm giác như đang bú mẹ. Lại này giúp mẹ dễ dàng vệ sinh để đảm bảo việc khử trùng, làm sạch dễ và an toàn.
Khi nào nên thay núm vú cho trẻ sơ sinh?
Khi bạn dốc ngược bình sữa xuống, nếu sữa nhỏ giọt liên tục, đó là núm vú phù hợp cho bé bú. Nếu sữa chảy thành dòng, điều này có nghĩa là lỗ trên núm vú quá lớn và bạn phải thay núm vú khác.
Kiểm tra núm vú định kỳ xem có các dấu hiệu bị mòn hay không, chẳng hạn như núm vú bị đổi màu hoặc bị mỏng đi. Đây là lúc bạn nên thay núm vú cũ vì nó có thể bị nứt và làm bé bị nghẹn.
Ngoài ra, mẹ cần thay nếu núm ty cho trẻ sơ sinh bị:
Sữa chảy ồ ạt, không đều khiến trẻ bú dễ bị sặc. Kiểu núm này quá to so với trẻ và dễ gây nguy hiểm cho con.
Núm ty bị dính lại và không chảy sữa: Mẹ rất dễ xác định bằng cách thử trước: Nếu mẹ mút mạnh mà núm bẹp lại, dùng hết sức mút nhưng sữa không chảy ra thì nên thay. Trẻ sẽ vô cùng cáu gắt nếu mỗi lần bú lại vất vả như thế.
Khi cần thay size núm ty theo độ tuổi: Ở mỗi độ tuổi, kích cỡ núm ty cho trẻ sẽ khác nhau. Trẻ sơ sinh bú ít thì mẹ chọn size nhỏ, qua 2-3 tháng mức bú khác nhau mẹ phải thay bình. Tương tự, trẻ 6-7 hay 9-10 tháng kích cỡ bình sữa, núm ty cũng phải lớn hơn.
Chọn núm bình sữa cho trẻ sơ sinh theo độ tuổi
Nếu bé đang bú bình, nên mua cho bé loại núm vú có kích thước nhỏ nhất trong các loại đang bán trên thị trường. Bạn cũng nên cho bé chọn loại núm vú nào phù hợp nhất với bé. Nếu bạn mới cho bé cai sữa mẹ và chuyển sang bú bình, cần tìm loại núm vú phù hợp với độ tuổi của con bạn.
Ban đầu, bạn có thể sử dụng núm vú cho trẻ sơ sinh được bán kèm với bình sữa trong bộ bình sữa dành cho trẻ sơ sinh, nhưng tốt nhất tìm cho bé loại núm vú mà bé thật sự thích. Khi bạn đã biết sở thích của bé, bạn có thể mua loại núm vú đó với số lượng lớn.
Khi lựa chọn núm vú cho trẻ sơ sinh, mẹ nên chú ý đến độ tuổi của con. Trung bình cứ từ 2-3 tháng, mẹ cần thay đổi núm vú cao su cho trẻ sơ sinh. Bên cạnh đó, mẹ cũng cần chú ý đến các yếu tố như: chất lượng sản phẩm, mức độ sử dụng nhiều hay ít, việc vệ sinh và bảo quản…
Quan niệm tắm rượu cho trẻ sơ sinh là hoàn toàn sai lầm bởi da bé sơ sinh còn rất nhạy cảm. Mẹ tắm rượu cho trẻ sơ sinh sẽ khiến con bị ngộ độc da. Bé hít phải hơi cồn cũng sẽ bị ngủ lì bì, ngộ độc, ảnh hưởng đến não bộ và sức khoẻ của trẻ.
2. Ngoài tắm rượu cho trẻ sơ sinh, thoa rượu cũng nguy hiểm
Nhiều người thường thoa xát rượu trên người bé khi bé bị sốt. Tuy nhiên, sự thật là xoa rượu sẽ chẳng giúp giảm sốt chút nào cho bé. Trái lại, điều này thực tế lại không an toàn vì rượu có thể thẩm thấu qua da của bé gây ngộ độc da.
3. Trẻ sơ sinh cần được tắm mỗi ngày
Sự thật là các bé không “bốc mùi” từ mồ hôi như người lớn, vì thế các bé chỉ cần tắm cách 2 hay 3 ngày (tất nhiên trừ trường hợp dính “bom tã”). Tuy nhiên, nếu bạn có thói quen tắm cho bé hàng ngày cũng không sao, chỉ cần bạn nhớ dưỡng ẩm cho bé sau đó là được.
4. Để bé ngủ trong phòng yên tĩnh và tối là tốt nhất
Sự thật là chỉ một vài bé mới thật sự cần ngủ như vậy. Hầu hết các bé đều có thể ngủ được trong môi trường ồn ào và có chút ánh sáng. Hơn nữa, nếu bé đã quen với các hoạt động xung quanh khi đang ngủ thì bé sẽ vẫn “khò khò” như thường.
5. Để bé đứng hoặc nhún trên lòng bạn có thể khiến bé bị chân vòng kiềng
Sự thật là bé sẽ chẳng bị chân vòng kiềng như bạn lo ngại. Đây chỉ là câu chuyện truyền miệng vô căn cứ. Hơn nữa, trẻ nhỏ đang ở tuổi học cách chịu lực trên đôi chân và tìm tâm lực hấp dẫn, vì thế để bé đứng hoặc nhún như vậy không chỉ giúp bé vui mà còn kích thích phát triển cho bé.
6. Nghe nhạc cổ điển sẽ giúp bé tăng IQ.
Sự thật là âm nhạc có thể làm phong phú thêm cho cuộc sống của bé. Thế nhưng, không có nghiên cứu nào minh chứng việc cho bé nghe nhạc cổ điển đặc biệt nào đó có thể tăng khả năng trí tuệ cho não của bé cả.
7. Cứ mặc kệ khi bé khóc. Bạn sẽ làm hư bé nếu cứ chấp nhận “yêu sách” mà ẵm bé lên khi bé khóc.
Sự thật là trẻ dưới 4 tháng tuổi có một vài chiến thuật tự dỗ. Trẻ biết cách làm thế nào “để hư” nhằm mục đích được dỗ dành và thích được bao bọc, nhưng đó là về phía trẻ. Thực tế, việc ẵm bé lên khi bé khóc giúp bé học được rằng cha mẹ sẽ luôn có mặt để chăm sóc bé.
8. Trẻ có thể thức suốt đêm nếu không được thay tã ướt
Sự thật thì nước tiểu là nước vô trùng, và các loại tã ngày nay có khả năng thấm hút rất nhanh. Vì thế, bạn có để bé qua đêm với tã ướt cũng không có vấn đề gì. Tuy vậy, để bé trong tã đầy phân quá lâu có thể gây UTI (nhiễm trùng đường tiểu) hoặc nhiễm trùng bàng quang, đặc biệt là các bé gái. Vì thế nếu “nghe” tã bốc mùi, bạn hãy nhanh chóng thay tã mới cho bé ngay.
9. Tiêm ngừa khi bé bị cảm lạnh hay sốt nhẹ là rất nguy hiểm
Sự thật là các bệnh nhẹ không làm giảm khả năng đáp ứng hệ miễn dịch của bé hay tăng rủi ro các phản ứng khó chịu nào khi tiêm ngừa.
10. Không bao giờ được thoa kem chống nắng lên bé dưới 6 tháng tuổi
Sự thật là rủi ro bị ung thư da do phơi mình dưới ánh mặt trời cao hơn rủi ro bé bị phản ứng với kem chống nắng. Tốt nhất là bạn hãy giữ bé tránh xa khỏi các tia cực tím nguy hiểm càng nhiều càng tốt, từ khoảng thời gian 10g sáng đến 4g chiều. Nhưng nếu phải đưa bé ra đường nắng thì bạn cần thoa kem chống nắng ít nhất là 15 SPF cho bé. Theo hiệp hội thai kỳ Hoa Kỳ, chỉ thoa một lượng nhỏ kem chống nắng trên các khu vực nhỏ như mặt hay lưng bàn tay bé thì không sao cả.
11. Trong tháng tuổi đầu tiên, phải luôn khử trùng tất cả các bình sữa hoặc núm vú giả
Sự thật là bạn chỉ cần phải khử trùng bình sữa và núm vú giả khi vừa mua về sử dụng. Sau lần đầu đó, bạn có thể rửa bằng xà phòng và nước là đủ. Trên thực tế, bé tiếp xúc với nhiều vi khuẩn hơn số lượng vi khuẩn trong bình sữa hay núm vú giả được chùi rửa kỹ lưỡng này.
12. Cho bé ngủ bằng bụng là an toàn nhất
Sự thật thì tư thế ngủ an toàn nhất cho bé là nằm ngửa, tức là ngủ bằng lưng. Trước đây, các bác sĩ thường lo ngại trẻ có thể sặc nước dãi nếu không để bé nằm bằng bụng hay hông. Nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy tư thế ngủ này có liên quan đến SIDS (hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh) với tỷ lệ cao.
13. Cho thêm gạo ngũ cốc vào bình sữa của trẻ sơ sinh sẽ giúp bé ngủ ngon
Sự thật là bạn cần hoãn cho bé ăn thức ăn đặc từ 4 đến 6 tháng tuổi. Nghiên cứu cho thấy các bé ăn thức ăn đặc trước 4 tháng tuổi khó ngủ hơn so với các bé được nuôi bằng sữa bột công thức. Nghiên cứu này cũng cho thấy có mối liên quan giữa việc được ăn thức ăn đặc sớm và bị béo phì sau này.
14. Cần cho bé bú nghiêm ngặt theo thời gian biểu
Sự thật là tốt hơn hết bạn nên cho bé bú theo nhu cầu, vì bản thân cơ thể bé sẽ báo cho bé biết khi nào đói và khi nào thì no. Việc đặt cục cưng của bạn vào một lịch bú quy củ sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến các thói quen ăn uống khỏe mạnh bẩm sinh của bé.
15. Trẻ sơ sinh cần đi giày đế cứng để bảo vệ các ngón chân mỏng manh và giữ chân thẳng.
Sự thật là trẻ sơ sinh sử dụng các ngón chân để bám vào các bề mặt mà trẻ bước tới, vì thế bạn nên cho trẻ đi chân không trong nhà. Để giữ đôi chân tí tẹo của bé được an toàn khi ra ngoài, bạn hãy cho bé mang giầy có đế bám tốt. Một đôi giày đế cứng rất dễ bị tuột khi bé di chuyển.
Bình sữa cho bé loại nào tốt? Cách chọn mua bình sữa
Có hai lựa chọn về bình sữa cho bé là bình sữa bằng nhựa và bình sữa bằng thủy tinh. Mỗi loại đều có ưu và khuyết điểm của nó, cụ thể như sau:
Bình sữa bằng nhựa
Có giá thành rẻ hơn bình sữa bằng thủy tinh. Do trọng lượng nhẹ nên bé dễ cầm khi bú. Tuy nhiên, khi mua bạn nên lưu ý về nguyên liệu phải tuyệt đối không có chứa chất BPA bởi đây là hóa chất nhân tạo, có thể ngấm vào sữa gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và sự phát triển của bé như: có khả năng làm cho não và hệ sinh dục của bé phát triển bất thường.
Khi chọn mua bình sữa bằng nhựa, bạn nên chú ý chọn loại làm bằng chất liệu an toàn với các dấu hiệu nhận biết sau:
Một điều cần thận trọng là khi bình sữa bằng nhựa có ký hiệu sau thì chúng ta không nên mua vì đây là nhựa không an toàn:
Bình sữa bằng thủy tinh
Nguyên liệu thủy tinh nhìn chung an toàn hơn bằng nhựa. Bình sữa thủy tinh còn dẫn truyền nhiệt tốt, dễ cọ rửa. Tuy nhiên, do trọng lượng sẽ nặng hơn bình nhựa nên có thể gây khó khăn cho bé khi cầm bú.
Ngoài ra, nên chọn loại núm vú bằng silicon, mặc dù giá thành đắt hơn núm vú cao su thông thường nhưng nó có ưu điểm là bền và không có mùi. Việc chọn mua cổ bình sữa rộng hay hẹp là tùy vào sở thích của cha mẹ, cổ rộng thì sẽ dễ vệ sinh, dễ pha sữa; cổ hẹp thì gọn gàng và dễ cầm.
Chọn kích cỡ phù hợp
Kích cỡ của bình sữa phụ thuộc vào độ tuổi của bé, bình nhỏ từ 50ml đến 120ml cho bé dưới 3 tháng tuổi, bình trung từ 120ml đến 180ml cho bé dưới 1 tuổi, bình lớn từ 180ml đến 250ml cho bé từ 1 tuổi trở lên.
Khi mua bình sữa cho bé nên chú ý tới van thông hơi, điều này cũng quan trọng vì nó giúp bé không bị nuốt không khí vào bụng và tiêu hóa dễ dàng hơn.
5 điều cần biết về BPA khi mua bình sữa cho bé
Nhựa có chưa BPA là nguy hiểm, vì vậy, để đảm bảo sức khỏe cho bé ngay sau khi sinh, mẹ cần chú ý 5 điều sau:
BPA là gì?
Bisphenol A là chất dùng trong chế tạo nhựa polycarbonate. Đây là một chất hóa học dùng trong công nghiệp sản xuất các loại đồ nhựa như bình sữa, núm vú cho trẻ sơ sinh và đồ chứa thực phẩm. BPA là hợp chất hóa học được một nhà hóa học người Nga phát hiện từ năm 1891.
Nhựa BPA có mặt khắp mọi nơi
Các sản phẩm nhựa dành cho em bé mới sinh xuất hiện tràn lan trên thị trường. Khi lựa chọn bình sữa, núm vú hay các loại đĩa, bát, thìa ăn dặm cho bé, mẹ cần đặc biệt để ý tới chất liệu sản phẩm.
Đồ chơi bằng nhựa cũng “giăng bẫy” rất nhiều bà mẹ, hộp nhựa đựng đồ ăn cho bé, tất cả đều có nguy cơ chứa BPA không an toàn. Đừng vì mong muốn các sản phẩm nhựa trong, dẻo và bền hơn mà lựa chọn đồ không rõ nguồn gốc xuất xứ cho trẻ sơ sinh.
Phần lớn BPA đi vào cơ thể người qua đường ăn uống
BPA ở các sản phẩm nhựa làm ảnh hưởng đến sức khỏe thông qua đường ăn uống. Mẹ cần biết BPA rất dễ hòa tan trong các loại thực phẩm, và một khi đã vào được cơ thể thì sẽ rất khó để đẩy chúng ra ngoài.
BPA thường xuất hiện ở mặt bên trong các hộp đựng thực phẩm để tránh không cho thực phẩm tiếp xúc trực tiếp với kim loại, tuy nhiên điều này lại khiến thực phẩm bị nhiễm BPA. Đường đi cơ bản: BPA ngấm từ đồ nhựa – Hòa tan trong chất béo của thực phẩm – Phát tán vào đồ ăn uống, đặc biệt là các sản phẩm nhựa chứa BPA được rửa, hay dùng để đựng chất lỏng ở nhiệt độ cao hoặc có tính axit.
BPA gây hại sức khỏe
Theo Newsweek, một nhà nghiên cứu lâu năm của Đại học Missouri, Columbia, có khoảng 1.000 nghiên cứu về BPA thực hiện trên động vật. Hầu hết các kết quả đều cho thấy nó gây nên hoặc có liên quan đến nhiều vấn đề về sức khỏe, từ những thay đổi trong khả năng sinh sản, tăng nguy cơ ung thư và các bệnh tim mạch, cho đến làm suy yếu quá trình phát triển của não bộ.
Cách tốt nhất để tránh BPA là hạn chế tiếp xúc
Để bảo vệ bé khỏi các chất độc hại, bạn có thể xem xét các lựa chọn sau:
Sử dụng bình thủy tinh.
Nếu bạn vẫn quyết định sử dụng bình nhựa, hãy tìm loại bình được dán nhãn “BPA free” (không chứa BPA), loại sản phẩm này đang ngày càng phổ biến.
Lưu ý: Các loại bình nhựa nhìn trong suốt và có mã số tái chế “7” hoặc chữ “PC” cho thấy bình được làm bằng nhựa polycarbonate và có thể có chứa BPA. Còn các bình nhựa có màu đục hơn và làm từ nhựa polyethylene hoặc polypropylene sẽ có mã số tái chế 2 hoặc 5.
Tuy nhiên, vẫn có rất nhiều các hóa chất khác nhau trong nhựa mà ta chưa biết hết tác hại của chúng, vì thế tốt nhất là nên cẩn thận với tất cả các bình nhựa, cho dù chúng có dán nhãn “BPA free”. Do đó, bạn chỉ nên đổ sữa vào bình ngay trước khi cho bé bú và đổ bỏ phần sữa thừa.
Không nên sử dụng thực phẩm đóng hộp.
Không hâm nóng bình sữa nhựa có chứa sữa bên trong.
Không để bình sữa nhựa vào lò vi sóng hoặc máy rửa chén vì BPA và các chất hóa học khác sẽ được phát tán khi bị hâm nóng.
Nếu bình sữa nhựa bị trầy hoặc sờn, mòn, nên bỏ chúng ngay vì bình nhựa ở tình trạng không nguyên vẹn là nguồn phát tán hóa chất.
Phụ nữ mang thai nên hạn chế tiếp xúc với đồ nhựa, cho con bú trực tiếp, ít nhất là trong năm đầu tiên, hạn chế tối đa dùng các loại bình sữa.
Một mách nhỏ cho mẹ là đối với trẻ sơ sinh, bạn nên mua khoảng 6 bình loại 110ml để bắt đầu cho bé bú. Sau đó chuyển sang bình 225ml hoặc 255ml khi bé được khoảng 4 tháng và nên giữ lại những bình có kích cỡ nhỏ để dự phòng khi cần. Các bà mẹ hiện đại sẽ dễ dàng hơn trong việc lưu trữ, giữ ấm, khử trùng bình sữa với các phụ kiện như bàn chải rửa bình sữa và núm vú, túi ủ sữa, nắp đậy bình sữa…
Cách sử dụng và bảo quản bình sữa
Bạn nhớ chú ý pha sữa theo hướng dẫn ghi trên hộp sữa vì có loại sữa pha với nước nóng nhưng cũng có loại sữa pha với nước nguội. Nếu bé thích sữa nóng, bạn có thể ngâm bình sữa trong nước nóng từ 4 đến 6 giờ sau đó cho bé bú.
Nên ước lượng, điều chỉnh lượng pha vừa đủ cho bé mỗi lần bú, không nên pha sữa quá nhiều để bé bù dần vì như vậy sẽ khiến sữa bị vi khuẩn tấn công, gây bệnh cho bé. Nếu sữa còn dư, bạn nên hâm lại trước khi cho bé bú.
Vệ sinh bình sữa sau mỗi lần bé bú xong cũng là điều quan trọng vì giúp cho lần pha sữa tiếp theo không bị nhiễm khuẩn, an toàn cho bé. Rửa bình sạch sẽ bằng nước lạnh, không dùng nước nóng vì môi trường này thuận lợi cho vi khuẩn của sữa phát triển. Khâu quan trọng nhất chính là cọ rửa núm vú, vì đây là bộ phận bé ngậm trực tiếp bằng miệng, nếu vệ sinh không sạch, bé có thể bị nhiễm bệnh.
Sau khi sử dụng, khoảng 3 tháng thay núm vú và 6 tháng thay bình sữa một lần để đảm bảo an toàn vệ sinh cho bé. Khi bé muốn uống sữa nhiều thì bạn có thể chọn loại bình sữa lớn hơn, đáp ứng nhu cầu của bé.