Trong bài viết, mẹ sẽ hiểu rõ hơn về hiện tượng trẻ sơ sinh ngủ hay giật mình khóc thét là do đâu? Và cách giúp bé ngủ ngon giấc là gì.
1. Nguyên nhân trẻ sơ sinh giật mình và khóc thét khi ngủ
1.1 Nguyên nhân sinh lý – Phản xạ Moro
Trẻ sơ sinh được sinh ra với nhiều phản xạ giúp bảo vệ bé trong những tháng đầu đời khi chưa có khả năng tự vệ. Một trong số đó là phản xạ trẻ sơ sinh giật mình và khóc thét khi ngủ.
Trên thực tế, phản xạ này không phải bất thường; đó là dấu hiệu của hệ thần kinh khỏe mạnh.
Phản xạ giật mình (hay gọi là phản xạ Moro) là những phản xạ giật mình, quấy khóc ở trẻ sơ sinh khi ngủ; là do trẻ cảm giác như mình sắp bị ngã xuống; hoặc do âm thanh lớn, phòng ngủ nhiều ánh sáng, v.v.
Biểu hiện phản xạ Moro: Trẻ sơ sinh giật mình, khóc thét, hoặc có thể ngửa đầu ra sau, vung tay vung chân, quấy khóc rồi thu tay chân lại. Phản xạ này là cách bé thu hút sự chú ý của người chăm sóc khi cần giúp đỡ.
Khi nào trẻ sơ sinh hết giật mình khóc thét do phản xạ Moro? Phản xạ này sẽ hết khi bé được 2 tháng tuổi; nhưng thường sẽ kéo dài đến 3 hoặc 4 tháng tuổi. Do đó, mẹ có thể an tâm vì tình trạng trẻ sơ sinh giật mình chỉ tạm thời.
Tuy nhiên, nếu trẻ sơ sinh giật mình khóc thét kéo dài hơn 6 tháng, mẹ hãy báo cho bác sĩ nhi khoa để chắc chắn bé không bị bệnh gì.
1.2 Nguyên nhân bệnh lý
Ngoài những tác động trên đây, nguyên nhân trẻ sơ sinh giật mình, khóc thét khi ngủ có thể đến từ vấn đề bệnh lý.
- Bé bị ốm: Viêm họng, ngạt mũi, viêm tai giữa là những bệnh khiến bé khó chịu; trẻ sơ sinh bị bệnh sẽ giật mình, quấy khóc, khóc thét, ngủ không ngon.
- Thiếu canxi: Biểu hiện là bé ngủ hay rướn người và kèm theo các triệu chứng khác như chậm mọc răng; rụng tóc vành khăn khi bé trên 3 tháng tuổi; ra mồ hôi trộm.
- Trào ngược dạ dày: Khi bú bé dễ nuốt không khí vào bụng gây đầy hơi, trào ngược dạ dày. Tình trạng này cũng khiến trẻ sơ sinh ngủ hay giật mình.
- Các bệnh lý khác: Những vấn đề sức khỏe khác như suy nhược cơ thể; thiếu máu; bệnh tim; v.v. cũng khiến trẻ sơ sinh ngủ hay giật mình và khóc thét.
[inline_article id=4279]
1.3 Nguyên nhân đến từ môi trường
Trẻ sơ sinh ngủ hay giật mình, vặn mình và khóc thét là phản xạ tự nhiên trước những âm thanh, ánh sáng và sự thay đổi như sau:
- Âm thanh ồn ào: Giống như người lớn, trẻ sơ sinh rất dễ bị giật mình bởi những tiếng động lớn và bất ngờ. Tuy nhiên, âm lượng không phải lúc nào cũng là yếu tố quyết định liệu phản xạ Moro có xảy ra hay không. Tiếng ồn lớn và đột ngột có nhiều khả năng làm bé kích hoạt phản xạ giật mình.
- Thay đổi ánh sáng đột ngột: Những thay đổi đột ngột về cường độ ánh sáng có thể kích hoạt phản xạ Moro. Chẳng hạn như bật đèn sáng hoặc mở cửa sổ trong căn phòng đang tối.
- Chuyển động đột ngột: Những chuyển động đột ngột khi cho bé bú; hoặc các động tác tương tự có thể kích hoạt phản xạ Moro. Hoặc bé cũng có thể tự kích hoạt phản xạ khi chuyển động tay, chân.
- Thay đổi độ cao: Phản xạ Moro thường xảy ra khi trẻ sơ sinh được chuyển từ vị trí này sang vị trí khác. Chẳng hạn như khi đặt bé vào trong nôi hoặc cũi. Sự thay đổi độ cao khiến trẻ có cảm giác như rơi ngã; từ đó kích thích phản xạ Moro và có thể đánh thức bé.
- Tâm lý sợ hãi: Cảm giác lo lắng, bất an có thể khiến bé gặp ác mộng, nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh giật mình, khóc thét khi ngủ.
Trên đây là những lý do phổ biến giải thích vì sao trẻ sơ sinh giật mình, khóc thét khi ngủ.
2. Hậu quả khi trẻ sơ sinh ngủ giật mình khóc thét thường xuyên
Theo các chuyên gia, nhiều ảnh hưởng tiêu cực có thể xảy ra nếu bé thường xuyên giật mình, khóc thét khi ngủ.
- Chậm tăng cân: Trẻ sơ sinh giật mình, khóc thét thường xuyên gây suy giảm chất lượng giấc ngủ. Từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất lẫn tinh thần. Đặc biệt về lâu dài có thể khiến bé chậm lớn.
- Giảm phản xạ bú: Trẻ hay giật mình khiến giấc ngủ không ngon gây suy giảm sản xuất hormone tăng trưởng có liên quan đến việc điều hòa cảm giác thèm ăn của trẻ. Về lâu dài có thể gây giảm phản xạ bú ở bé.
- Suy giảm khả năng nhận thức: Sự phát triển não bộ của bé trong những năm đầu đời dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố kích thích. Do đó, khả năng học hỏi và xử lý tình huống ở trẻ ngủ hay giật mình và thường xuyên khóc thét giữa đêm kém hơn so với những bé ngủ ngon giấc.
- Tăng nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh: Trong trường hợp nặng, trẻ sơ sinh giật mình quấy khóc liên tục dễ bị ức chế hô hấp, dẫn đến ngừng thở, tăng nguy cơ đột tử.
3. Cách khắc phục tình trạng trẻ sơ sinh ngủ giật mình khóc thét
Mẹ có thể lo lắng khi nhìn thấy trẻ sơ sinh giật mình, khóc thét. Đặc biệt những ai lần đầu làm mẹ có thể lúng túng không biết xử trí ra sao.
Mặc dù phản xạ này có thể khiến bé khó chịu nhưng việc bé giật mình khi nghe tiếng động lớn hay trước những chuyển động đột ngột là điều bình thường. Một số trẻ thậm chí có thể tự ngừng khóc. Do đó, mẹ không cần làm gì khi trẻ sơ sinh giật mình.
Nếu giật mình gây ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé, mẹ thử áp dụng một số mẹo chữa giật mình, khóc thét cho trẻ sơ sinh để bé ngủ ngon và sâu giấc hơn.
3.1 Xoa dịu, vỗ về bé
Xoa dịu bé bằng một cái chạm, ôm, hát hoặc trò chuyện sẽ giúp bé cảm thấy dễ chịu. Nhiều bé rất cần mẹ xoa dịu và âu yếm để ngủ ngon giấc hơn.
>> Trẻ sơ sinh giật mình, khóc thét phải làm sao? Đọc ngay 6 câu thần chú giúp trẻ ngủ ngon thẳng giấc xuyên đêm
3.2 Hạ thấp theo chiều ngang khi đặt bé vào cũi
Kể cả đang ngủ ngon, trẻ có thể giật mình và bị đánh thức khi mẹ rướn người đặt bé vào cũi, nôi hoặc giường. Bởi vì khi đó trẻ có cảm giác như bị ngã. Do đó, khi đặt bé vào cũi, nôi hoặc giường, mẹ cố gắng hạ thấp bé theo chiều ngang để đầu bé không bị nghiêng về phía sau.
3.3 Giữ bé sát người mẹ
Trong quá trình đặt bé xuống thấp, mẹ giữ bé càng gần cơ thể càng tốt. Chỉ thả bé xuống khi người bé đã chạm vào nệm. Đây là mẹo hay chữa trẻ sơ sinh giật mình mẹ nên áp dụng.
3.4 Quấn khăn
Việc quấn khăn cho bé cũng giúp giảm tình trạng giật mình. Khi được quấn trong một chiếc khăn, bé sẽ có cảm giác an toàn, như thể được quay về “ngôi nhà” tử cung của mẹ, nơi bé đã thân thuộc trong suốt hơn 9 tháng.
>> Mẹ xem thêm: Có nên quấn trẻ sơ sinh giật mình, khóc thét khi ngủ không?
3.5 Môi trường ngủ thoải mái
Đảm bảo phòng ngủ tối, thông thoáng, yên tĩnh, nhiệt độ không quá nóng hoặc quá lạnh, tránh tiếng ồn.
[inline_article id=313907]
3.6 Khuyến khích bé vận động
Trẻ sơ sinh cần được vận động nhiều để tăng sức mạnh các cơ bắp và giúp bé mau biết kiểm soát cử động của mình. Mẹ có thể thử cho bé nằm sấp để bé tự ngóc đầu lên, giữ bé ngồi trong lòng để bé tập kiểm soát đầu và cổ… Khi bé lớn hơn và kiểm soát được cử động cơ thể, phản xạ giật mình chỉ còn là “dĩ vãng”.
3.7 Bổ sung canxi
Thiếu hụt canxi sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ thần kinh. Theo đó, trẻ dễ bị kích động, quấy khóc, lo lắng và sợ hãi. Mẹ nên bổ sung canxi cho bé thông qua nguồn sữa mẹ bằng cách ăn những thực phẩm giàu canxi lành mạnh như sữa, các sản phẩm từ sữa, lòng đó trứng, cá hồi…
>> Mẹ xem thêm: Bổ sung canxi cho trẻ đúng cách theo độ tuổi
Như vậy trẻ sơ sinh giật mình là phản xạ bình thường, mẹ không phải lo lắng nhiều. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, trẻ thường xuyên giật mình có thể là dấu hiệu đáng lo ngại. Vậy nên, mẹ hãy quan tâm đến cảm xúc, biểu hiện của con nhiều hơn để hiểu trẻ cần gì và có những can thiệp kịp thời mẹ nhé!