Đây là nơi cung cấp các kiến thức chăm sóc cho sự phát triển của trẻ từ giai đoạn sơ sinh đến tuổi dậy thì, từ sức khỏe thế chất đến tinh thần, đảm bảo con lớn lên khỏe mạnh, toàn diện.
-Bé có thể nằm sấp hoặc nằm nghiêng, miễn là tư thế làm bé thoải mái nhất.
-Mẹ cũng có thể cho bé nằm ngửa, nhưng phần vai, hông, gối, bàn chân của bé cần được nâng đỡ.
-Chuẩn bị tinh dầu thảo mộc, dịu nhẹ với làn da mỏng manh của bé để dùng kèm khi massage. Tuyệt đối không dùng dầu gió hay dầu nóng để thoa lên người trẻ sinh non.
-Vuốt nhẹ tay lên trán bé, bắt đầu từ giữa, vuốt nhẹ sang hai bên thái dương bằng 2 ngón cái.
-Tiếp tục vuốt và xoa nhẹ hai má bé, sau đó xoa từ má xuống cằm. Dùng ngón tay cái vuốt nhẹ qua lông mày, từ lông mày xuống dưới mắt.
-Massage nhẹ nhàng theo vòng tròn phần ngực của bé, rồi vuốt xuôi theo hai bên cánh tay.
-Tiếp tục đến phần bụng, dùng hai tay xoa bóp vòng tròn theo chiều kim đồng hồ quanh rốn bé. Nhẹ nhàng xoa ngược lên phần ngực trên của bé.
-Massage lần lượt từng cánh tay bé sơ sinh theo chiều dài từ vai xuống bàn tay. Bóp nhẹ cánh tay bé từ bả vai xuống cổ tay.
-Nắn nhẹ từng bàn tay, sau đó xoay lần lượt từng ngón một.
-Lặp lại động tác massage trên tương tự cho hai chân của bé, cách này giúp máu lưu thông dễ dàng hơn.
Phần sau cơ thể
-Đặt trẻ nằm sấp, dùng tay nhẹ nhàng vuốt phần lưng bé. Xoa tròn từ bả vai dọc sang hai cánh tay.
-Mẹ dùng lòng bàn tay massage từ từ khắp vai, xuống mông, đùi, bắp chân.
-Hai tay lần lượt vuốt dọc sống lưng bé, bắt đầu từ đốt xương cổ xuống dưới. Tiếp tục lướt nhẹ xuống hai chân, gập nhẹ đầu gối bé rồi massage nhẹ nhàng 2 bàn chân.
-Xoa bóp gót chân của bé, dùng ngón cái xoa ngược lên lòng bàn chân.
-Thực hiện tương tự động tác này với các ngón tay của bé, sau đó xoay lần lượt từng ngón. GIữ nhẹ bàn chân bé trong hai tay trong vài giây, sau đó để bé nằm ngửa bình thường.
3/ Mẹ cần lưu ý gì khi massage cho trẻ sinh non?
-Hát khe khẽ hoặc bật nhạc êm dịu để bé cảm thấy dễ chịu hơn khi được mẹ massage.
-Tuyệt đối không xoa bóp mạnh, nhanh. Thay vào đó, ẹm cần sự từ tốn và nhẹ nhàng để nâng niu, vỗ về cơ thể mỏng manh của bé.
-Không massage đầu.
-Ngừng massage nếu trẻ nhíu máy, nhăn nhó, khóc, són tiểu và tỏ ra khó chịu, không muốn hợp tác.
Tật vẹo cổ hay còn gọi là tật cổ xoay là tình trạnh trẻ có đầu nghiêng sang một bên và cằm nghiêng theo hướng ngược lại. Khi một đứa trẻ được sinh ra trong tình trạng này có nghĩa bé đã bị tật vẹo cổ bẩm sinh. Theo nghiên cứu, cứ 250 trẻ sơ sinh sẽ có 1 bé bị tình trạng này.
Một số trường hợp khác thì tật vẹo cổ sẽ xuất hiện trễ hơn, khi này, đầu và cằm của bé sẽ quay cùng một hướng. Tật vẹo cổ ở trẻ nhỏ, nhìn thì cảm thấy đau đơn nhưng sự thật thì thường là không phải vậy.
2/ Triệu chứng của bệnh
Tật vẹo cổ ở trẻ sẽ có những triệu chứng liên quan đến việc quay đầu ở trẻ:
– Đầu nghiêng sang một bên
– Thường nhìn qua một bên vai thay vì xoay đấu để quan sát chuyển động
– Thích bú một bên vì bú bên còn lại có thể sẽ làm bé khó chịu
– Xoay đầu khó khăn và bé thất vọng khi không làm được việc này
Một số vấn đề phát sinh khi bé bị vẹo cổ:
– Đầu lép ở một bên hay hai bên do bé thường xuyên nắm nghiêng một hướng nhất định
– Xuất hiện một số vết sưng hay u nhỏ ở cổ, giống như một nút thắt nhỏ khi căng cơ.
3/ Nguyên nhân của bệnh
– Căng cơ ức đòn
Vẹo cổ bẩm sinh thường phát triển là do cơ nối giữa xương ức, xương đòn với hộp sọ bị kéo căng. Chính sức căng này đã làm ảnh hưởng đến tư thế của thai nhi trong bụng mẹ (đầu nghiêng về một bên) hay do cơ bị tổn thương trong quá trình bé chào đời.
[inline_article id=75052]
– Bất thường ở đốt sống cổ
Những bất thường xảy ra trong quá trình hình thành đốt sống cổ có thể là nguyên nhân dẫn đến tật vẹo cổ, hay còn gọi là hội chứng dính bẩm sinh các đốt sống cổ Klippel-Feil. Lúc này, các đốt sống cổ bị dính vào nhau làm cho vùng cổ của bé khó chuyển động và có khuynh hướng nghiêng qua một bên. Tuy nhiên nguyên nhân này thường không phổ biến.
Khi việc điều trị vẹo cổ cho bé không tiến triển hay xuất hiện thêm một số triệu chứng mới, phụ huynh nên đưa bé đến gặp bác sĩ ngay. Bé bị vẹo cổ rồi dẫn đến đau ốm và chấn thương thì phần lớn các trường hợp thường khá nghiêm trọng. Khi đó bé sẽ cần đến sự can thiệp của y tế càng sớm càng tốt.
5/ Tật vẹo cổ chữa như thế nào?
Những bài tập kéo căng và định vị thực hiện hàng ngày cho bé sẽ là hướng điều trị gần như là tốt nhất cho tật vẹo cổ. Cha mẹ nên tìm hiểu, học hỏi phương pháp này để mình có thể làm cho bé tại nhà.
Ngoài ra, phụ huynh cũng nên tập cho bé di chuyển đầu cổ sang hướng bé ít nghiêng qua. Ví dụ, nếu bé khó nghiêng đầu qua trái, khi đặt bé lên giường hay vào nôi, cha mẹ sẽ đứng ở bên trái để bé “phải” nghiêng qua trái khi bé muốn nhìn thấy cha mẹ. Một điều đáng lưu ý là cơ cổ sẽ thường phát triển nhanh hơn khi bé nằm sấp nhiều.
[inline_article id=833]
Điều trị không cần đến phẫu thuật:
Có khá nhiều cách đơn giản có thể giúp kéo dài và phát triển các vùng cơ bị yếu ở trẻ bị vẹo cổ. Các bác sĩ nhi khoa hay vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn cho bạn cách thực hiện kỹ càng hơn. Chẳng hạn, cách ôm con cho ăn đúng hay nên đặt con vào nôi như thế nào để khuyến khích bé di chuyển sang hướng yếu hơn của mình. Nếu phụ huynh thực hiện đúng chỉ dẫn của bác sỹ, tật vẹo cổ sẽ được cải thiện trong 2 tháng và khoảng 6 đến 12 tháng cho những trường hợp bệnh nặng.
– Vật lý trị liệu
Phương pháp này thường dùng cho trường hợp vẹo cổ bẩm sinh cơ nên nó sẽ tập trung cải thiện các kỹ năng vận động kết hợp với việc đánh giá cử động cổ, cánh tay và cẳng chân của bé. Các chuyên gia hay kỹ thuật viên vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn phụ huynh các bài tập uốn nắn và kéo dài để giúp cải thiện các cơ ở cổ bé. Ngoài ra, trong quá trình chơi đùa hay khi bé ngủ, cha mẹ sẽ tiếp tục thực hiện một số bài tập uốn nắn và kéo dài một cách chủ động và thụ động để thúc đẩy quá trình cân bằng trong cơ thể trẻ.
Thành công của phương pháp này sẽ phụ thuộc vào việc thực hiện sớm hay muộn, cam kết của gia đình và mức độ nghiêm trọng của các tổn thương cơ hay sự xuất hiện của nút thắt cơ. Tỉ lệ thành công của phương pháp này rất cao, khoảng 90 – 99% .
– Cho bé nằm sấp
Cho bé nằm sấp trên một tấm mền hay một bề mặt mềm và để đồ chơi trước mặt bé rồi bạn có thể chơi cùng bé, thu hút sự tập trung của bé… Bằng cách này, bạn sẽ tập cho đầu của bé ngẩng lên và quan sát đồ vật nhằm giúp cho cơ cổ của bé cứng cáp hơn.
Phương pháp phẫu thuật
Nếu đến 18 tháng, cơ cổ của bé vẫn yếu và các bài tập vật lý trị liệu chưa đủ sức để giúp tật vẹo cổ ở trẻ hồi phụ hoàn toàn, các bác sỹ sẽ thường chỉ định phẫu thuật chỉnh hình cho bé. Vì phẫu thuật có thể giúp kéo dài các cơ và nhờ đó sẽ giúp bé có thêm cơ hội phụ hồi cao hơn.
Vắc- xin sởi được tiêm chủng miễn phí cho trẻ trong buổi tiêm phòng hàng tháng tại các trạm y tế. Ở Việt Nam, bé được tiêm phòng mũi đầu tiên lúc 9 tháng tuổi, mũi 2 lúc trẻ 18 tháng tuổi. Tuy nhiên, nếu có lỡ quên lịch tiêm phòng sởi cho trẻ, mẹ đừng quá lo lắng. Bạn có thể cho con tiêm phòng bổ sung tại các phòng khám trong bệnh viện. Việc tiêm phòng trễ sẽ không làm ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch của trẻ. Nhiều chuyên gia cho rằng, hiệu quả của vắc-xin sẽ cao hơn tùy theo độ tuổi tiêm phòng. Vắc-xin sởi chỉ có 95% hiệu quả khi trẻ được 12 tháng tuổi, và 98% hiệu quả khi trẻ 15 tháng tuổi.
[inline_article id=68025]
Theo chuyên gia, lý do vắc xin kém hiệu quả là bởi vì khi trẻ còn nằm trong bụng mẹ chúng đã nhận được kháng thể từ mẹ để bảo vệ chúng khỏi vi rút. Khi ra đời, trẻ nhận thêm kháng thể từ dây rốn. Kết quả, khi trẻ được tiêm chủng quá sớm, các kháng thể kể trên có thể thực sự giết chết các vi rút được tiêm vào cơ thể trong vắc xin trước khi trẻ có được sự miễn dịch, hoặc khả năng tự bảo vệ khỏi vi rút. Tuy nhiên, khi được 1 tuổi, các kháng thể không còn đủ mạnh để giết vi rút trong vắc xin tiêm chủng, làm cho vắc xin hiệu quả hơn.
Điều này cũng khiến cho trẻ dưới 1 tuổi dễ bị mắc sởi, một bệnh dễ lây lan, gây sốt, sổ mũi, ho và phát ban khắp cơ thể. Sởi có thể phát triển thành viêm phổi, nhiễm trùng não (viêm não), động kinh, tổn thương não và thậm chí là tử vong. Khoảng 28% trẻ nhỏ mắc sởi phải nhập viện do các biến chứng.
Phòng bệnh sởi khi con đi học
– Hỏi về chính sách tiêm chủng của nhà trẻ: Tiêm chủng là điều không bắt buộc tại cơ sở giữ trẻ. Vì vậy, để bảo vệ con, bạn nên hỏi xem nhà trẻ có yêu cầu tất cả trẻ và nhân viên ở đó phải tiêm chủng hay không.
[inline_article id=71074]
– Đảm bảo rằng bạn cũng được tiêm chủng: Chắc chắn rằng bạn và bất kỳ người lớn nào tiếp xúc gần gũi với con cũng đã được tiêm chủng đầy đủ.
– Nói chuyện với bác sĩ: Nguy cơ lây nhiễm sởi vẫn còn rất thấp, nhưng có thể là tăng cao nếu bạn sống gần nơi bùng phát dịch. Vì vậy, nếu nghe nói về một đợt bùng phát dịch trong khu vực sinh sống của mình, bạn nên kiểm tra trang web của sở y tế địa phương để tìm thêm thông tin hoặc nói chuyện với của bác sĩ nhi để được hướng dẫn. Nếu bạn sống gần một nơi bùng phát dịch lớn khiến cho trẻ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn thì sở y tế địa phương có thể khuyến cáo bạn nên tiêm chủng sớm hay cho các trẻ có nguy cơ ở nhà thay vì đi nhà trẻ.
Cho bé bú đủ cữ sữa vào ban ngày sẽ giúp bé ngủ ngon hơn vào ban đêm. Nucleotide có trong thành phần sữa mẹ ảnh hưởng đến cảm giác buồn ngủ của bé. Theo đó, nếu bú mẹ nhiều, bé sẽ thích thức và chơi nhiều hơn là ngủ.
2. Thay đổi theo độ tuổi bé
Theo thời gian trẻ lớn lên, sữa mẹ cũng thay đổi dưỡng chất ít nhiều để phù hợp hơn với từng độ tuổi của trẻ. Chất béo, tinh bột và protein trong thành phần sữa mẹ theo đó tăng, giảm để đảm bảo nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ vào giai đoạn đó.
3. Bảo vệ bé gái khỏi ung thư vú
Theo các chuyên gia, cho con bú giúp giảm nguy cơ ung thư vú ở mẹ, đồng thời sữa mẹ cũng tạo hiệu quả tương tự với con gái. Bé gái bú mẹ đầy đủ sẽ giảm bớt nguy cơ mắc ung thư vú đến 25%.
Nuôi con bằng sữa mẹ ít nhất 6 tháng sẽ giúp chỉ số IQ của bé tăng 3,8 điểm so với trẻ không bú mẹ. Trong sữa mẹ chứa nhiều a-xít béo, dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển não bộ của trẻ sơ sinh.
5. Liều thuốc giảm đau hoàn hảo
Khi bé quấy khóc, khó chịu hay bị đau do tiêm phòng, mẹ chỉ cần cho bé ngậm ti, mọi cảm giác đau đớn ở bé sẽ dần tan biến. Rất nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng trẻ sơ sinh được bú mẹ trong và sau khi bị đau sẽ phục hồi nhanh hơn. Lý giải cho vấn đề này: Sữa mẹ sản sinh ra endorphins, thuốc giảm đau tự nhiên cho cơ thể.
7.Tăng cường hệ miễn dịch trẻ
So với trẻ bú bình, trẻ bú sữa mẹ sở hữu hệ miễn dịch ổn định và khỏe mạnh hơn. Hoàn toàn cân bằng với số lượng các dưỡng chất cần thiết cùng năng lượng, trẻ không dễ bị béo phì hoặc mắc các dịch bệnh khác nhờ sức đề kháng sữa mẹ cung cấp cho.
[inline_article id = 67895]
8. Giúp mẹ giảm cân hiệu quả
Mẹ có biết việc sản xuất sữa cho con bú hằng ngày tương đương với việc đi bộ 12 km. Đó là lý do vì sao vừa cho con bú, mẹ có thể giảm cân nhanh và hiệu quả hơn.
9. Sữa mẹ là vô giá!
Trên thế giới, nếu mua sữa mẹ từ ngân hàng sữa, chi phí sữa mẹ vào khoảng 80.000 đồng cho mỗi 30ml, giá tương đương gấp 200 lần so với giá dầu thô. Quả là vô giá đúng không mẹ ơi?
Thực đơn ăn uống hằng ngày cho bé thông minh bao gồm những món gì? Mẹ có thể tham khảo ngay những loại thực phẩm bổ não cho trẻ dưới đây để giúp con phát triển trí tuệ một cách toàn diện nhất nhé.
Lưu ý về sự phát triển não bộ của trẻ trong những năm tháng đầu đời
Nếu để ý, chúng ta sẽ thấy một đứa trẻ thông minh, hoạt bát thường có tốc độ xử lý thông tin nhanh hơn những đứa trẻ khác. Tốc độ xử lý thông tin chính là một trong những yếu tố quan trọng, thúc đẩy hiệu suất ghi nhớ và sự linh hoạt ở não bộ, mà tất cả những điều này thường có mối liên hệ chặt chẽ đến quá quá trình myelin hóa [1], [2].
Myelin hóa là quá trình hình thành các bao myelin xung quanh các sợi trục thần kinh nhằm cải thiện tốc độ dẫn truyền tín hiệu được tốt hơn [3]. Các bao myelin này là một lớp vỏ chất béo và protein, hoạt động giống như một lớp “cách điện”, vừa giúp bảo vệ tế bào thần kinh vừa đảm bảo không gây nhiễu cho các tín hiệu được truyền trong mạng lưới thông tin não bộ, từ đó giúp thúc đẩy hình thành khả năng nhận thức và hành vi xã hội khi trẻ lớn lên [4], [5].
Giai đoạn từ 0-2 tuổi là thời điểm quá trình myelin hóa diễn ra mạnh mẽ nhất và cũng là thời điểm bé cần được bổ sung dinh dưỡng một cách đầy đủ nhất để tăng tốc việc sản sinh myelin. Vậy nên bố mẹ cần lưu ý cung cấp cho bé các dưỡng chất giúp tăng tốc độ kết nối não bộ như Sphingomyelin, DHA, ARA, Alpha lactabumin, Sắt, Axit folic, Vitamin B12 để tạo nền tảng xây dựng khả năng học tập và ghi nhớ của trẻ sau này [6].
Cho bé ăn gì để thông minh?
Sữa và các chế phẩm từ sữa
Với trẻ nhỏ, sữa vẫn là nguồn dinh dưỡng quan trọng giúp trẻ tăng trưởng, phát triển. Do đó, ở giai đoạn 2 – 3 tuổi, mẹ sẽ cần đặc biệt lưu tâm đến việc chọn sữa cho bé. Ưu tiên hàng đầu mà mẹ nên cân nhắc là những sản phẩm được chứng minh lâm sàng có chứa các dưỡng chất giúp tăng tốc độ sản sinh myelin, giúp tăng kết nối não bộ kể trên. Ngoài ra, mẹ cũng nên bổ sung các dưỡng chất như:
Choline và Lutein: Giúp phát triển não bộ, hỗ trợ thị giác và tăng cường khả năng ghi nhớ, xử lý hình ảnh
HMO và MOS: Được chứng minh lâm sàng giúp tăng cường đề kháng, tăng vi khuẩn có lợi và giảm sự phát triển vi khuẩn gây bệnh trong ruột, giảm nguy cơ nhiễm trùng hệ tiêu hóa
Alpha lactabumin: Được tìm thấy trong sữa mẹ, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường hấp thụ.
Canxi và Vitamin D: Hỗ trợ phát triển hệ xương và tăng trưởng khỏe mạnh.
Thực phẩm giàu chất béo
Mẹ có biết chất béo cấu thành nên 60% não bộ của bé? Vì vậy, trong chế độ dinh dưỡng hằng ngày của con, mẹ nhất định không thể bỏ qua nhóm thực phẩm có chứa dưỡng chất quan trọng này như các loại cá béo, dầu oliu, quả bơ… [7].
Cà chua
Chứa đường (glucose, fructose), protein, chất béo, axit malic, axit citric, carotene, vitamin B1, B2, C, niacin, canxi, phốt pho, kẽm, sắt, bo, mangan, đồng, iốt, cà chua là loại quả đa năng, giúp nuôi dưỡng máu rất tốt, kích thích sự thèm ăn và hỗ trợ não bộ trẻ phát triển [8], [9].
Ớt chuông
Ớt chuông có khả năng tăng cường sức khỏe trẻ, giảm mệt mỏi cho cơ thể và não bộ nhờ chứa chất chống oxy hóa, vitamin và rất nhiều nguyên tố vi lượng. Đây là loại quả có lượng vitamin C kỷ lục. Các nhà khoa học ước tính cứ 100g ớt chuông thì có chứa 184mg vitamin C, gần như gấp 3 lần so với lượng vitamin có trong quả cam [10], [11], [12], [13].
Cải bó xôi
Cải bó xôi chứa một lượng lớn các carotene và chất sắt, đồng thời là nguồn vitamin B6, axit folic và kali rất dồi dào. Do đó, cải bó xôi là lựa chọn hoàn hảo trong thực đơn dinh dưỡng giúp bé thông minh [14].
Khi chế biến cải bó xôi, để giữ được lượng dưỡng chất trong rau, mẹ nên hấp cách thủy thay vì luộc để giữ nguyên nguồn dinh dưỡng dồi dào từ rau [15].
Giờ thì mẹ đã nắm được cho bé ăn gì để thông minh rồi đúng không? Mẹ hãy chăm chỉ nấu những thực phẩm mà Marry Baby đã chia sẻ trong bài viết này để bồi bổ cho con mỗi ngày, giúp bé tăng cường hấp thu và phát triển não bộ nhé.
Năm 1973, theo một nghiên cứu của chuyên gia dinh dưỡng, một chế độ dinh dưỡng không có đường tinh luyện sẽ tác động tích cực trong việc điều chỉnh hành vi của trẻ em. Theo công bố năm 1978 của tạp chí Toxicology, chuyên về thực phẩm và mỹ phẩm, lượng đường trong máu thấp hoặc hạ đường huyết là nguyên nhân gây phản ứng hiếu động thái quá ở trẻ em.
Sau nhiều năm nghiên cứu, các nhà khoa học vẫn chưa tìm được bằng chứng đáng tin cậy về sự ảnh hưởng của đường đối với hành vi hiếu động thái quá của trẻ. Theo nghiên cứu của tiến sĩ Hoover, thuộc trường đại học Kentucky – Mỹ cho thấy, không có mối liên quan nào giữa hành vi hiếu động của trẻ và một chế độ ăn có đường và chất phụ gia thực phẩm.
Mặc dù vậy, một số chuyên gia vẫn đang tiến hành nghiên cứu tìm hiểu mối liên quan giữa việc tiêu thụ đường và hội chứng tăng động giảm chú ý (ADHD). Các chuyên gia chỉ ra mối liên quan giữa việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm có đường trong những năm gần đây ở Anh, Mỹ và những trường hợp chẩn đoán ADHD ngày càng nhiều. Tuy nhiên, dù nỗ lực như thế nào, nguyên nhân gây nên chứng tăng động giảm chú ý vẫn đang là một ẩn số đối với các nhà khoa học.
[inline_article id=61000]
Đường không gây ra những triệu chứng “quá khích” ở trẻ em, nhưng việc sử dụng những thực phẩm quá nhiều đường sẽ gây ra những ảnh hưởng xấu đối với sức khỏe của trẻ. Khi tiêu thụ quá nhiều đường, cơ thể sẽ sản sinh một lượng insulin lớn để chuyển hóa bớt lượng đường trong máu thành năng lượng. Điều này có thể gây hạ đường trong máu, dẫn đến sản sinh cảm giác thèm ngọt và hành vi hiếu động bất thường. Cách tốt nhất để đối phó với trường hợp này là hạn chế bớt những thực phẩm có nhiều đường trong thực đơn của bé, thay vào đó là những món bổ dưỡng hơn.
Một số ảnh hưởng của đồ ngọt đến sức khỏe bé cưng:
– Sâu răng: Tuy không phải là nguyên nhân duy nhất khiến trẻ sâu răng, nhưng việc ăn quá nhiều đồ ngọt là một trong những tác nhân chính khiến vi khuẩn dễ dàng tấn công răng của bé. Chính vì vậy, các nha sĩ khuyên mẹ không nên cho con “nhấm nháp” sữa hay nước trái cây suốt cả ngày, nhất là buổi tối trước khi đi ngủ. Đường trong sữa và nước trái cây có thể làm tăng nguy cơ sâu răng của bé. Nếu uống sữa vào buổi tối, bạn nên nhắc bé đánh răng và súc miệng sau đó.
[inline_article id=58897]
– Béo phì: Khi cho trẻ ăn đồ ngọt hoặc những thực phẩm nhiều đường, lượng calo do những thực phẩm này mang lại nhiều hơn so với mức calo cần tiêu thụ, và nó ảnh hưởng đến cân nặng của bé trong một thời gian dài. Thậm chí, các bác sĩ còn khuyến cáo không nên cho trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi sử dụng nước ép trái cây vì có thể làm tăng nguy cơ béo phì ở trẻ em.
– Tiểu đường: Khi một đứa trẻ ăn quá nhiều đường, tuyến tụy – cơ quan chịu trách nhiệm chính sản xuất insulin phải làm việc hết năng suất, dẫn đến việc quá tải. Hệ quả là cơ thể không sản xuất đủ lượng insulin cần thiết, và làm tăng nguy cơ bị bệnh tiểu đường loại 2 sau này.
Một phần vì xương sọ của trẻ chưa nối liền nhau và tạo ra điểm trũng, một phần để phù hợp với “đường ra” chật hẹp từ tử cung ra ngoài, đầu bé sơ sinh nào cũng có thóp. Được chia thành thóp trước và thóp sau, khi bé được 3 tháng tuổi, khớp nối xương sọ liền kín lại làm thóp sau biến mất. Thóp trước mất thời gian lâu hơn, phải đợi đến khi bé hơn một tuổi mới chính thức cứng cáp, liền lặn.
Thông thường, các mẹ rất hạn chế tác động vào bộ phận này của bé. Nhìn thấy thóp cử động theo từng nhịp thở, có mẹ nào lại không thấy lo lắng, hoang mang. Tuy nhiên, thực tế, mẹ chẳng cần phải quá sợ hãi như vậy. Phía trên thóp vốn có một lớp màng rất dày, giúp bảo vệ thóp cực kỳ tốt. Chỉ cần khi chăm sóc bé, mẹ không tác động mạnh, lớp màng này tuyệt đối không bị tổn hại.
2/ Da chết trên đầu, hay còn gọi là “cứt trâu”
Không ít bé sơ sinh sau vài ngày chào đời thường xuất hiện lớp da chết màu nâu trên đầu, theo dân gian hay gọi là “cứt trâu”. Chẳng vội tính đến chuyện thẩm mỹ, lớp da chết này nếu không được chăm sóc kỹ càng rất dễ bị bong tróc làm chảy máu da đầu khi tắm gội hay chải đầu.
Để loại bỏ lớp “cứt trâu” khó ưa này, mẹ nên tìm mua sản phẩm chuyên dụng dành cho trẻ sơ sinh, tại các hiệu thuốc hoặc cửa hàng bán đồ trẻ em. Loại dung dịch này giúp làm mềm da chết, làm chúng từ từ bong ra dần nhẹ nhàng và không để lại dấu vết. Tuyệt đối không nên dùng lược chải hoặc bóc da chết, bé có thể đau và bị tổn thương da.
3.Cuống rốn của trẻ
Rốn của bé sơ sinh là bộ phận nên đặc biệt chú ý và cần được giữ khô thoáng thường xuyên. Khi thay tã cho bé, mẹ cần cẩn thận tránh không để nước tiểu và phân dây vào rốn bé. Khi tắm cho bé, mẹ cũng không nên để nước ngập vào rốn quá lâu, đồng thời sau khi tắm nên dùng gạc mềm thấm dung dịch cồn chuyên dụng để làm sạch rốn bé.
Bất cứ khi nào quan sát thấy phần cuống rốn có những dấu hiệu bất thường như tấy đỏ, rỉ nước…, mẹ nên ngay lập tức đưa bé đến bác sỹ thăm khám để tránh nhiễm trùng.
[inline_article id = 9183]
4.Hậu môn và bộ phận sinh dục
Trong quá trình chăm sóc bé, đây chính là phần nhiều rắc rối nhất. Hầu hết các mẹ đều sử dụng bỉm giấy để thuận tiện trong việc thay, mặc, vệ sinh. Tuy nhiên, trong mùa nóng, nếu không để ý, cho trẻ mặc tã giấy chứa phân hay nước tiểu quá lâu có thể gây viêm nhiễm, hăm tã. Tốt nhất, nên kết hợp dùng cả tã giấy lẫn tả vải trong mùa nóng để hạn chế tình trạng này.
Sau khi bé đại tiện, mẹ nên dùng khăn mềm và nước ấm để làm vệ sinh cho bé. Tiếp đó, lau khô cho bé xong nên chừa lại một chút thời gian để bé được “làm khô” tự nhiên, không nên quấn tã hoặc mặc quần cho bé ngay lập tức.
1/ Tuyệt đối không tắm cho bé sơ sinh khi bé nôn mửa, tiêu chảy
Bị dịch chuyển liên tục, dốc đầu xuống để gội đầu, sau đó lại được nâng đầu lên để tắm người, hành động này làm tình trạng buồn nôn của trẻ trở nên nghiêm trọng hơn. Tốt nhất mẹ chỉ nên lau sơ người bé qua nước ấm, thay quần áo sạch và để bé nghỉ ngơi cho đến khi hết bệnh.
2.Sau khi tiêm chủng
Vị trí kim tiêm tiếp xúc với da bé rất dễ bị viêm nhiễm nếu gặp phải nguồn nước không sạch. Chỉ một chút lơ là, mẹ đã vô tình tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể bé, gây phản ứng sưng tấy, mẩn đỏ. Vì vậy, hạn chế tắm cho bé sơ sinh sau khi bé vừa tiêm chủng xong mẹ nhé!
3. Sau khi trẻ ăn no
Thông thường, tắm táp trước giờ ăn sẽ giúp bé ăn nhiều hơn và ngon hơn, tăng cảm giác ngon miệng. Nếu bé vừa ăn no, mẹ nên đợi ít nhất 1-2 tiếng đồng hồ để thức ăn tiêu hóa bớt. Tắm ngay sau khi ăn no có thể làm mạch máu của trẻ bị giãn nở, tác động tiêu cực đến việc hấp thu dinh dưỡng. Hơn nữa, tình trạng nôn mửa cũng rất dễ xảy ra do dạ dày bị tác động khi tắm.
4. Khi da bé bị tổn thương
Cũng tương tự như trường hợp sau tiêm chủng, tắm cho bé bằng nguồn nước không sạch khi da bé đang bị tổn thương là tạo điều kiện cho viêm nhiễm phát tán. Vết thương như chốc lở, mụn, nhọt, xước hay bỏng trên người bé cần được hạn chế tiếp xúc với nước.
5. Khi trẻ bị sốt cao
Nhiều mẹ nghĩ rằng tắm sẽ giúp bé đang bị sốt cao giải nhiệt, hạ sốt. Tuy nhiên, cũng còn tùy trường hợp. Trường hợp bé sốt quá cao, việc tắm táp có thể làm bé ớn lạnh, co giật, thân nhiệt càng tăng cao.
[inline_article id = 40835]
Sau khi hết sốt, tắm quá sớm cũng gây ra hậu quả nghiêm trọng. Lúc này, sức đề kháng của trẻ kém, dễ mắc phải phong hàn, tái sốt và bệnh trở nặng hơn. Tốt nhất trong và sau khi sốt, mẹ chỉ nên lau người cho bé bằng khăn sấp nước ấm.
Bé sinh non, nhẹ cân (dưới 2,5kg) đều có cơ thể mong manh, chất béo dưới da mỏng, chức năng điều chỉnh nhiệt độ cơ thể kém, rất nhạy cảm với sự biến động nhiệt độ môi trường…
Với những bé này mẹ cần cẩn thật trong việc tắm. Nhiệt độ môi trường xung quanh thích hợp là 26 – 28 độ C, nước tắm của bé vào khoảng 40 – 42 độ C.
Bé bị tiêu chảy nên ăn gì? Mẹ cần nắm rõ những thông tin cơ bản và cần thiết để bệnh không ảnh hưởng đến sự phát triển cũng như tính mạng của bé con nhà mình nhé!
Đặc biệt trong mùa nóng, trẻ từ 6 tháng đến 2 tuổi thường xuyên bị virus Rota tấn công, gây nên tiêu chảy cấp. Mẹ đã biết cách chăm sóc bé chưa? Bé bị tiêu chảy nên ăn gì, kiêng ăn gì?
[inline_article id = 69232]
Tiêu chảy bắt đầu với dấu hiệu trẻ đi tiêu phân lỏng hoặc nhiều nước 3 lần/ngày. Tình trạng này cứ thế diễn ra vài ngày, kéo dài lên đến cả tuần, vài tuần. Tiêu chảy cấp xảy ra đột ngột kéo dài không quá 14 ngày (thường dưới 7 ngày). Nguyên nhân chính thường là do trẻ ăn phải thức ăn nhiễm khuẩn, vệ sinh ăn uống chưa sạch sẽ, chẳng hạn không rửa tay trước khi ăn.
Khi trẻ bị tiêu chảy, nếu không được bù nước và điện giải kịp thời, nguy cơ tử vong sẽ rất cao. Một con số đáng buồn là 70% trẻ em tử vong do không được bù nước kịp thời vì bị tiêu chảy. Nhẹ hơn, trẻ sẽ mắc phải chứng suy dinh dưỡng do chán ăn trong lúc bệnh, hơn nữa, mẹ cũng ngại cho con ăn nhiều, ăn đủ vì sợ bệnh nặng hơn.
Để hạn chế hai rủi ro nghiêm trọng trên, mẹ nên tham khảo thông tin bé bị tiêu chảy nên ăn gì, kiêng gì dưới đây để an tâm hơn khi chăm sóc con nhé!
Chế độ dinh dưỡng cho bé bị tiêu chảy
Nguyên tắc ăn uống khi bị tiêu chảy: Thức ăn có thể bổ sung dinh dưỡng bị mất và giảm bớt sự kích thích cơ học và hóa học đối với đường ruột. Trẻ bệnh nên uống nhiều nước để bù chất điện giải đã mất.
1. Trẻ bị tiêu chảy nên uống gì?
Khi bé tiêu chảy, để ngăn ngừa tình trạng mất nước, mẹ nên cho bé luân phiên uống những loại nước sau: nước đun sôi để nguội, nước dừa, sữa mẹ… Sữa mẹ được xem là thức ăn tốt nhất cho bé lúc này vì sữa mẹ đầy đủ chất dinh dưỡng, lại có bifidus – chất cần thiết để cân bằng môi trường đường ruột.
Ngoài ra, sau từng khoảng thời gian ngắn, đặc biệt khi bé bị nôn trớ, mẹ cần cho bé uống một vài thìa chất lỏng.
Nước cháo muối: Cho 50g gạo, 30g muối và 6 bát (chén) nước sạch vào nồi ninh nhừ, lọc qua rây, lấy nước cho trẻ uống dần.
Nước gạo rang muối: 50g gạo rang vàng sau đó cho vào nồi cùng 6 bát nước lọc ninh nhừ, lọc lấy nước. Cho thêm 1 thìa cà phê muối vào khuấy đều rồi cho trẻ uống dần.
Nước chuối, nước hồng xiêm (sapoche): Công thức bao gồm 2 quả chuối, 3 quả hồng xiêm nghiền nát với 1 lít nước sôi để nguội và 1 thìa cà phê muối ăn. Bảo quản hỗn hợp trong bình, cho trẻ uống dần trong ngày.
Súp cà rốt muối: Nguyên liệu gồm 500g cà rốt, 1 thìa cà phê muối ăn, 8 thìa cà phê đường. Cà rốt nấu mềm, xay nguyễn. Cho 30g muối đun sôi lại, cho trẻ uống dần.
Thêm vào đó, bạn cũng nên cho trẻ uống dung dịch Oresol pha đúng cách.
2. Bé bị tiêu chảy nên ăn gì?
Sau khi sinh khoảng vài tuần, trẻ cũng có thể bị tiêu chảy. Nguyên nhân thường đến từ sữa công thức không thích hợp. Thời kỳ ăn dặm lại có thêm nhiều lý do khác, mẹ nên tìm hiểu và điều chỉnh trong chế độ ăn hằng ngày để biết chính xác bé bị tiêu chảy nên ăn gì.
Trẻ dưới 6 tháng tuổi
Đang bú mẹ: Tiếp tục cho bú bình thường và tăng số lần bú. Sữa mẹ có chứa đường lactoza nên trẻ vẫn được hấp thu khi bị tiêu chảy. Nuôi con bằng sữa mẹ giúp bé phòng tránh bệnh tiêu chảy rất tốt.
Trẻ bú sữa công thức: Cho trẻ ăn từng ít một và ăn nhiều bữa trong ngày. Sữa cần pha loãng hơn bình thường (giảm nửa lượng sữa, giữ nguyên lượng nước). Cho ăn ít nhất 3 giờ một lần.
Trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên
Trong thời gian bé bị tiêu chảy, bạn nên cho con dùng thức ăn nhẹ và mềm để bé dễ tiêu hóa, chẳng hạn:
Trong 3 bữa ăn chính nên có 2 bữa bổ sung chất béo để tăng thêm năng lượng. Nên thay mỡ heo bằng dầu ăn.
Bạn chỉ nên cho bé ăn một lượng thịt ít hơn thường ngày (nếu cho bé ăn nhiều chất đạm, bé sẽ khó tiêu hóa).
Bạn nên chọn loại sữa dành cho bé bị tiêu chảy vì lượng đường trong sữa tuy thấp nhưng sữa vẫn chứa đủ các chất dinh dưỡng khác.
Cần cho trẻ ăn thêm hoa quả chín hoặc nước ép trái cây như chuối, cam, xoài, để tăng lượng kali. Đặc biệt, táo là loại quả thích hợp cho bé bị tiêu chảy vì chúng chứa nhiều kali, giúp cơ thể nhanh hồi phục. Bạn có thể hấp hoặc hầm nhừ táo để bé dễ tiêu hóa.
[inline_article id=1125]
3. Trẻ bị tiêu chảy không nên ăn gì?
Những thực phẩm sau đây có thể khiến tình trạng tiêu chảy của trẻ nghiêm trọng hơn:
Các loại nước giải khát công nghiệp có ga và nhiều đường
Các loại thực phẩm có nhiều xơ, ít chất dinh dưỡng như: tinh bột nguyên hạt (đỗ, ngô) và các loại rau có nhiều chất xơ
Các loại thức ăn có nhiều đường: bánh, kẹo…
Các thức ăn chế biến sẵn: giò, chả, xúc xích, thịt hun khói, patê…
4. Lời khuyên khi mẹ thiết lập chế độ dinh dưỡng cho bé bị tiêu chảy
Mẹ cần lưu ý các vấn đề sau trong nguyên tắc chế biến cũng như khuyến khích trẻ ăn càng nhiều càng tốt.
Ăn chín uống sôi: Thức ăn cần nấu kỹ, cho ăn ngay sau khi nấu để đảm bảo vệ sinh, tránh nguy cơ bội nhiễm. Nếu mẹ nấu sẵn cháo cho cả ngày thì cần phải đun lại trước khi cho ăn.
Khử trùng trước khi chế biến món ăn: Mẹ cần rửa tay sạch bằng xà phòng. Đảm bảo đũa, cốc, thìa… được khử trùng bằng nước sôi trước khi cho bé ăn.
Khi không còn dấu hiệu đi ngoài, để giúp cho trẻ phục hồi nhanh và tránh suy dinh dưỡng, mẹ cần cho trẻ ăn thêm một bữa/ngày trong hai tuần liền. Với trẻ bị tiêu chảy kéo dài thì phải cho trẻ ăn thêm mỗi ngày một bữa và kéo dài tối thiểu một tháng.
Nếu trẻ ăn ít hoặc ăn vào bị nôn thì cho ăn ít hơn và tăng số bữa lên so với thực đơn.
Nếu trẻ uống sữa bột tiêu chảy tăng thêm thì thay bằng sữa đậu nành 10% hoặc cho ăn sữa chua làm từ sữa pha giống như các bữa sữa nước của trẻ. Từ ngày thứ 5, nếu trẻ bớt tiêu chảy, mẹ nên quay dần về chế độ cho trẻ ăn như bình thường.
Ngay khi trẻ bắt đầu có dấu hiệu đi ngoài nhiều lần trong ngày, bạn nên tìm hiểu bé bị đi ngoài nên ăn gì càng sớm để nhanh chóng hạn chế tình trạng mất nước của trẻ, bạn nhé!
Phòng tránh bệnh tiêu chảy như thế nào?
Nuôi con bằng sữa mẹ giúp bé phòng tránh bệnh tiêu chảy rất tốt. Sữa mẹ đảm bảo vệ sinh, nhiều kháng thể giúp bé giảm nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy. Với những trẻ lớn hơn, mẹ nên đảm bảo cho bé ăn sạch, uống sạch. Sử dụng nguồn nước sạch cho việc vệ sinh và ăn uống: Nước uống cho trẻ cần đun sôi, để nguội.
Vệ sinh tay chân, cơ thể kỹ càng là một việc làm mà ai cũng biết nhưng nhiều người lại xem nhẹ. Cha mẹ cần thường xuyên lau dọn nhà cửa, vệ sinh đồ chơi cho bé, vệ sinh đồ dùng xung quanh bé.
Tuy nhiên, cách phòng bệnh tốt cho trẻ đó là cha mẹ cần đưa bé tới trung tâm y tế để uống vắc xin phòng bệnh. Việc uống vắc xin phòng virus Rota cho trẻ trước 6 tháng là điều vô cùng cần thiết và có hiệu quả cao.
– Do lỗ ở núm vú bình quá to, sữa chảy nhanh, mạnh làm trẻ nuốt không kịp.
– Một số trẻ sơ sinh có thói quen vừa ăn vừa ngủ, miệng ngậm núm vú nhưng không nuốt. Khi thở mạnh, trẻ có thể hít sữa đưa lên mũi vào khí quản, phế quản gây sặc.
– Trẻ 3–4 tháng tuổi đã bắt đầu biết hóng chuyện. Nếu mẹ vừa cho bú vừa nói chuyện, trẻ có thể cười, sữa tràn vào khí quản gây sặc.
2. Cách xử lý khi trẻ bị sặc sữa khi bú mẹ
Bé sặc sữa khi bú mẹ phải làm sao? Khi thấy dấu hiệu trẻ bị sặc sữa khi bú mẹ, mẹ cần thực hiện sơ cấp cứu cơ bản ngay lập tức. Khẩn trương lấy sữa ra khỏi đường hô hấp, nhanh nhất là dùng miệng hút mạnh vào miệng và mũi bé. Hút càng nhanh, càng mạnh càng tốt, nếu để chậm sữa sẽ vào sâu trong khí quản khó rút ra, trẻ bị tắc thở lâu, khó cứu. Sau đó, hút kỹ những sữa còn đọng ở họng và mũi, nhổ đi.
Nếu trẻ bị tắc thở lâu, khả năng cứu chữa càng khó khăn, khi hút xong nên kích thích mạnh để trẻ khóc và thở được, sau đó phải đưa ngay đến bệnh viện gần nhất để cấp cứu kịp thời.
Ngoài ra, nếu phát hiện trẻ sặc, khó thở, tím tái, mẹ nên nhanh chóng đặt trẻ nằm sấp đầu thấp trên cánh tay. Dùng lòng bàn tay vỗ mạnh 5 cái liên tiếp vào lưng trẻ, ở vị trí giữa hai xương bả vai. Sau đó lật trẻ lại quan sát. Nếu trẻ khóc được, hết tím tái, mẹ đưa con đến bệnh việc hoặc cơ sở y tế gần nhất để bác sĩ tiếp tục theo dõi.
Nếu trẻ vẫn còn tím tái, mẹ ấn ngực trẻ bằng cách dùng ngón trỏ và ngón giữa ấn vào nửa dưới xương ức, cụ thể là trên xương ức và dưới đường nối hai bên ngực. Ấn mạnh xuống 5 cái liên tiếp, sau đó quan sát, nếu còn khó thở thì làm lại động tác 2. Làm 6 lần liên tiếp.
3. Trẻ bú hay bị sặc: Cách cho con bú không bị sặc
– Mẹ không nên để bé vừa bú vừa ngủ.
– Mẹ không đùa với bé khi đang bú, làm bé cười dễ gây sặc.
– Khi cho bú, mẹ nên bế bé cao đầu, ở tư thế thoải mái, không nên để gập cổ hoặc ngửa cổ quá.
[inline_article id = 4625]
– Mẹ nên cho bé bú từ từ, không nên vội vàng, nhất là đối với những bé còn yếu, sinh non.
– Khi bé đang bú mà bị ho hoặc khóc thì mẹ phải ngừng cho bú ngay.
– Khi bé bú mẹ, nếu sữa mẹ xuống quá nhiều mà bé chưa nuốt kịp, mẹ có thể dùng hai ngón tay kẹp bớt đầu vú lại ngăn bớt sữa xuống.
– Với bé bú bình, mẹ cần chú ý chọn núm vú thích hợp với độ tuổi của bé, tránh trường hợp lỗ to sữa xuống nhiều dễ khiến bé bị sặc. Đừng cho trẻ tự cầm bình sữa nằm bú vì rất nguy hiểm. Nếu trẻ đã 8, 9 tháng tuổi, và mẹ bận việc gì đó không thể cho con bú nhưng con quá đói, hãy để bé ngồi bú. Mẹ cố định bé bằng ghế có dây đai bảo vệ. Nếu không yên tâm vì mình không thể để mắt đến con thì tốt nhất đừng cho bú, hãy đợi đến khi bạn có thể quan sát con bú hãy cho bú. Nhiều trường hợp đáng tiếc đã xảy ra khi mẹ tự cho con cầm bình bú mà không quan sát, vì thế mẹ cẩn thận nhé.
Khi cho bé bú bình, mẹ nên nghiêng bình sữa khoảng 45 độ để sữa ngập lỗ thông, bé không phải mút nhiều không khí, dẫn đến nôn sau bữa ăn.