Đây là nơi cung cấp các kiến thức chăm sóc cho sự phát triển của trẻ từ giai đoạn sơ sinh đến tuổi dậy thì, từ sức khỏe thế chất đến tinh thần, đảm bảo con lớn lên khỏe mạnh, toàn diện.
Bé 2 tuổi rưỡi mọc những chiếc răng hàm cuối cùng Những chiếc răng sữa cuối cùng, cụ thể là bốn chiếc răng hàm dưới, còn gọi là răng cối sữa, thường mọc lên khi bé được 20 đến 33 tháng tuổi. Tuy vậy, một số trẻ vẫn còn mọc răng cho đến lúc 3 tuổi.
Mọc răng hàm thường rất đau vì chúng có kích thước lớn, đôi khi còn kèm theo sốt nhẹ và có thể làm bé thức giấc vào ban đêm. Tuy nhiên, thật may là cơn đau chỉ kéo dài một hoặc hai ngày cho mỗi chiếc răng.
Bạn có thể cho bé ngậm một món đồ chơi, nút tay hoặc ngậm một chiếc khăn lạnh, đã bỏ trong tủ đá, hoặc khăn ấm cho đến khi cơn đau qua đi. Nhiều bác sĩ phản đối việc cho bé 2 tuổi rưỡi dùng kem bôi nướu vì chúng làm cho trẻ mút hoặc ngậm nướu răng quá lâu dẫn đến đau nướu răng, vì thế nếu bạn muốn dùng kem cho bé 2 tuổi rưỡi, nên hỏi ý kiến của bác sĩ nha khoa hoặc bác sĩ nhi.
Ba mẹ nên tập cho bé thói quen đánh răng từ nhỏ
Làm gì khi bé 2 tuổi rưỡi tè dầm?
Việc bé tè dầm ban đêm sẽ làm gián đoạn giấc ngủ của bé và của cả bạn nữa. Thật khó để xác định lý do khiến bé tè dầm nhưng hiện tượng này khá phổ biến và thường xuất hiện, nhất là ở các bé trai hoặc những bé vừa mới học ngồi bô. Nguyên nhân có thể là do bé ngủ quá sâu và không thức dậy kịp hoặc bàng quang và hệ thần kinh trung ương của bé 2 tuổi rưỡi còn chưa phát triển hoàn thiện. Có thể bạn chưa biết điều này: tè dầm còn mang tính di truyền nữa đấy.
Ba mẹ không nên la mắng hay chọc quê khi bé tè dầm. Bạn có thể cho bé uống ít nước sau khi ăn tối để xem tình trạng có cải thiện hơn không. Tuy nhiên, cách tốt nhất là cho bé mang tã đến khi bé hết hẳn tè dầm và nhớ lót một miếng chống thấm ở chỗ ngủ của bé. Bạn nên để sẵn một bộ đồ ngủ và một tấm trải nệm khác ngay gần chỗ bé để có thể nhanh chóng dọn dẹp chỗ ngủ cho bé mà không làm mất giấc ngủ của bé và của bạn.
Nhưng bạn đừng quá lo lắng, tình trạng tè dầm ban đêm thường tự hết khi bé được 5 hoặc 6 tuổi.
Trẻ nhẹ cân là những trẻ khi sinh có cân nặng dưới 2.5kg bất kể tuổi thai là bao nhiêu. Như vậy, trẻ nhẹ cân sẽ gồm trẻ sinh non và trẻ suy dinh dưỡng trong tử cung.
Việc chăm sóc và nuôi dưỡng những trẻ này trong những ngày đầu sau khi sinh không hề đơn giản. Với trẻ sinh non, do chức năng tiêu hóa và điều hòa thân nhiệt kém, phổi chưa trưởng thành, trẻ dễ bị suy hô hấp, xẹp phổi, xuất huyết phổi, bệnh màng trong… Còn đối với trẻ suy dinh dưỡng trong tử cung thì thường có nguy cơ hạ đường huyết do thiếu glucogen dự trữ.
Cách chăm sóc trẻ nhẹ cân
Do vậy việc chăm sóc hàng ngày nên tuân thủ theo nguyên tắc cơ bản là: Giữ ấm – Vệ sinh – Dinh dưỡng tốt, cụ thể:
1. Giữ ấm
Bé sinh nhẹ cân cần được ủ ấm thường xuyên và liên tục
Khi mới chào đời, việc đầu tiên phải làm là giữ ấm cho bé, vì để lạnh sẽ dễ bị phù cứng bì làm trầm trọng thêm bệnh lý của trẻ. Có 2 phương pháp giúp duy trì thân nhiệt là ủ ấm trong lồng ấp và phương pháp bà mẹ Kangaroo.
Phương pháp lồng ấp. Thường được thực hiện tại bệnh viện
Phương pháp bà mẹ Kangaroo. Đặt trẻ nằm da áp da trên lồng ngực mẹ, phủ áo hoặc chăn bên ngoài, ủ ấm trẻ bằng nhiệt độ của cơ thể mẹ.
Phương pháp này dễ thực hiện, đơn giản, tiện lợi và có nhiều ưu điểm như: giảm được tỷ lệ bệnh lây lan trong bệnh viện; giữ được thân nhiệt cho bé; giúp bé thở đều hơn; gắn bó tình cảm giữa mẹ và con… Nếu mẹ mệt, bố hay người thân trong gia đình có thể thay thế để chăm sóc bé theo phương pháp này.
2. Vệ sinh – Theo dõi
Vệ sinh chăm sóc. Phải đảm bảo vô khuẩn bằng cách:
Tắm bé hàng ngày bằng nước sạch, ấm và khăn mềm. Với bé non tháng cần tắm nửa người trên của bé, lau khô, ủ ấm rồi mới tiếp tục tắm phần còn lại. Với trẻ quá non cần có kỹ thuật tắm bé trong lồng ấp.
Thay băng rốn và sát khuẩn bằng cồn 70 độ hàng ngày sau khi tắm bé cho tới khi rốn rụng và khô thành sẹo.
Theo dõi. Vì trẻ non tháng và nhẹ cân sẽ gặp phải nhiều nguy cơ bệnh lý trong thời kỳ sơ sinh, vì vậy phải theo dõi sát một số các dấu hiệu rối loạn, phát hiện sớm bệnh lý xảy ra như viêm phổi sơ sinh, viêm ruột, xuất huyết não màng não… để điều trị hoặc chuyển viện kịp thời.
Rối loạn hô hấp: thở nhanh > 60 lần/1 phút.
Nôn, sặc (phải xử trí hút thông đường hô hấp tại chỗ trước khi chuyển).
Sắc mặt, môi và các đầu chi.
Rối loạn tiêu hóa: số lần đại tiện, số lượng, tính chất và màu sắc phân.
Phát hiện sớm các bất thường về cơ, xương, khớp, thị giác, thính giác và vận động của trẻ để điều trị hoặc chuyển viện kịp thời.
Chuyển trẻ sơ sinh non tháng và nhẹ cân lên tuyến trên phải ủ ấm bằng phương pháp da áp da.
Cần lưu ý những dấu hiệu bất thường ở trẻ.
3. Dinh dưỡng
Sữa mẹ luôn là nguồn thức ăn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nhất là đối với trẻ sinh nhẹ cân.
Đối với trẻ sinh quá non (< 1.500g), chưa có phản xạ bú hoặc những trẻ sinh non chưa bú được, phải kết hợp truyền dung dịch Glucoza 10% theo đường tĩnh mạch (tại bệnh viện). Trẻ bú được thì mẹ cho bú nhiều bữa trong ngày (có thể 12-15 bữa/ngày).
Trẻ bú yếu nhưng đổ thìa sữa nuốt được, mẹ nên vắt sữa ra ly, dùng thìa bón cho trẻ.
Trường hợp mẹ không có sữa, nên dùng loại sữa dành riêng cho trẻ sinh non. Đối với trẻ nhẹ cân do suy dinh dưỡng, vẫn có thể dùng các loại sữa cho trẻ dưới 6 tháng như trẻ đủ cân.
Lượng sữa dùng cho trẻ hằng ngày:
Ngày thứ nhất sau sinh: 50 ml/kg trọng lượng trẻ, chia ra 10-12 bữa/ngày.
Từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 6: Mỗi ngày tăng thêm 20 ml/kg trọng lượng của trẻ, cũng chia ra 10-12 bữa/ngày.
Từ ngày thứ 7 trở đi: 170 ml/kg trọng lượng, chia ra 10-12 bữa/ngày.
Từ tháng thứ 5 trở đi, hãy cho trẻ ăn bổ sung và bú mẹ như trẻ đủ cân.
Bí quyết chăm sóc trẻ trong mùa lạnh
1. Bảo vệ mũi cho bé
Chất nhầy trong mũi chính là chiến tuyến đầu tiên giúp trẻ chống lại vi trùng. Tuy nhiên, trong không khí khô và lạnh, các chất nhầy trong mũi bé dày lên, khó di chuyển. Để chăm sóc trẻ tốt trong mùa lạnh, bạn nên nhỏ vài giọt dung dịch nước muối sinh lý cho trẻ và nhẹ nhàng hút ra. Mũi sạch sẽ, thông thoáng sẽ làm giảm nguy cơ bệnh tật ở trẻ.
2. Giữ ấm vừa đủ
Hãy mặc cho bé những bộ quần áo vừa đủ ấm. Không nên vì sợ lạnh mà mặc quá nhiều quần áo sẽ gây ngột ngạt, khó chịu cho bé. Bởi da bé cần được thông thoáng. Nhưng cũng đừng mặc quá phong phanh. Nóng quá hay lạnh quá đều dễ khiến bé bị cảm.
Vào mùa lạnh cần ủ ấm cho bé để không bị nhiễm lạnh
3. Nên cho trẻ ăn thức ăn lỏng
Khi bị sốt, trẻ thường bị mất cảm giác ngon miệng, vì thế bạn nên chú ý bổ sung thêm các chất lỏng bổ dưỡng cho con như nước trái cây, nước canh và rau quả. Điều này vừa giúp giữ năng lượng và giúp trẻ tích cực uống thêm nhiều nước.
4. Điều chỉnh ánh sáng phù hợp
Khi ốm, trẻ thường có xu hướng ngủ nhiều hơn. Ánh sáng quá gay gắt sẽ khiến trẻ khó chịu, nhưng nếu phòng trẻ tối tăm cả ngày thì cũng dễ khiến cơ thể cảm thấy mệt mỏi hơn. Một chút ánh sáng và không khí trong lành sẽ có lợi cho sức khỏe của trẻ.
Chăm sóc trẻ: Dùng thuốc đúng nơi đúng chỗ
1. Khi trẻ bị sốt
Hầu hết các cơn sốt đều nhẹ và không cần đến thuốc. Đó là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus. Khi bé bị sốt, cơ thể thường nóng từ 38oC trở lên. Riêng đối với trẻ sơ sinh thì ngưỡng 37,7ºC đã được xem là sốt. Tuy nhiên, một con số cụ thể cũng không thể nói lên tình trạng bệnh của bé.
Khi chăm sóc trẻ, mẹ cần quan tâm đến cách trẻ ăn uống, hoạt động và cơn sốt đã kéo dài bao nhiêu ngày. Cơn sốt kéo dài trên 3 ngày thường liên quan đến bệnh nhiễm trùng, thường là hô hấp. Nếu cơn sốt đã hoành hành quá 3 ngày, bạn nên đưa con đến bệnh viện để kiểm tra.
Nếu nhiệt độ vẫn thấp hơn 38ºC và bé hoạt động bình thường, bạn không cần cho con uống thuốc.
2. Khi bé bị đau tai
Nhiễm trùng tai thường là hậu quả của một đợt cảm lạnh. Khi trong tai có chất lỏng như mủ, chất nhầy, các loại vi sinh vật có thể khiến cho tình trạng tồi tệ hơn. Nếu tai không bị sưng và chảy mủ hay chất nhầy ít, bác sĩ sẽ giúp con bạn vệ sinh tai. Đừng vội dùng kháng sinh vì chúng chỉ có tác dụng khi bé bị nhiễm trùng tai do vi khuẩn.
Nếu tình trạng nhiễm trùng tai không nghiêm trọng, bạn không cần cho trẻ uống kháng sinh
Nếu bé đau, các loại thuốc giảm đau như acetaminophen hay ibuprofen là lựa chọn tốt nhất. Trong trường hợp bé cần dùng kháng sinh, mẹ cần báo cho bác sĩ biết loại kháng sinh bé đã uống những ngày gần đó nhất, như amoxicillin chẳng hạn, vì nếu tiếp tục sử dụng sẽ gây tình trạng lờn thuốc.
Đối với trẻ nhỏ hơn 6 tháng tuổi hoặc từ 6 đến 23 tháng, kháng sinh chỉ được dùng nếu trẻ có nguy cơ bị tăng gấp đôi khả năng nhiễm trùng và biến chứng, chẳng hạn viêm tai đi cùng hệ miễn dịch yếu, viêm tai khi đang mắc một bệnh lý mãn tính, viêm tai cùng lúc với đau mắt đỏ…
Khi trẻ trên 2 tuổi bị nhiễm trùng tai mà không sốt, không đau nhiều, bạn có thể theo dõi bé trong 48 giờ mà không dùng kháng sinh. Nếu tình trạng không thuyên giảm, hãy đưa bé đi bệnh viện.
3. Khi bé mọc răng
Loại thuốc tốt nhất khi con mọc răng là acetaminophen. Nếu sử dụng gel bôi nướu, bé có thể nuốt và khiến cổ họng bị tê, gây khó khăn khi nuốt.
4. Khi bé đau mắt đỏ
Đây là một căn bệnh truyền nhiễm nên bé sẽ phải nghỉ học để tránh lây lan. Trong trường hợp đau mắt đỏ do virus, bạn không cần dùng thuốc kháng sinh. Nếu con bạn bị đau mắt mà không có dử (ghèn) thì chỉ cần vệ sinh mắt với nước muối sinh lý (dạng chai nhỏ có bán ở các nhà thuốc) là đủ. Ngược lại, nếu bé thức giấc với đôi mắt bị dán kín bởi ghèn, đây là lúc nên đưa con đến bác sĩ để kiểm tra.
Có nên sơn móng tay cho bé?
Theo các chuyên gia da liễu, trong sản phẩm sơn móng sẽ có hóa chất độc hại. Chỉ một vết xước nhỏ, tạo đường trung gian truyền hóa chất này vào máu, sẽ dẫn đến nhiễm trùng, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của trẻ. Khi cho bé làm móng, không nên dùng chất làm mềm da. Da trẻ đã đủ mềm sau khi ngâm nước và không cần đến loại kem làm mềm này.
Sơn móng tay cho bé từ quá sớm là mẹ đã gián tiếp đưa đẩy con “học đòi” làm người lớn từ khi còn quá bé, đồng thời tình cờ “tước đoạt” mất điều lẽ ra bé nên học được ở mai sau.
Chăm sóc trẻ tốt nhất không có nghĩa mẹ nên đưa bé đi spa làm đẹp. Có con gái không đồng nghĩa phải làm điệu mọi lúc mọi nơi, hoặc thiếu việc làm đẹp sẽ không có được sự hoàn hảo. Mẹ không nên dẫn bé đi làm những việc này thường xuyên, nếu không trẻ sẽ nghĩ rằng mình sinh ra vốn dĩ tự nhiên không đủ đẹp hay đủ tốt.
Mẹ cần lưu tâm vấn đề sức khỏe nào của bé giai đoạn 1 tháng tuổi?
Trong lần khám sức khỏe định kỳ cho bé 1 tháng tuổi, bác sĩ có thể quan tâm đến những vấn đề sau:
Cân nặng và số đo của bé để chắc chắn rằng bé đang phát triển bình thường, khỏe mạnh
Kiểm tra nhịp tim và nhịp thở của bé
Kiểm tra mắt và tai của bé
Số đo kích cỡ đầu của bé để đánh dấu sự phát triển của não bé
Kiểm tra xem dây rốn đã teo rụng và cuống rốn có đang lành dần? Nếu là bé trai và bé đã được cắt bao quy đầu, bác sĩ cũng sẽ khám bộ phận sinh dục của bé
Chích ngừa viêm gan B mũi 2 cho bé
Cho trẻ đang bú mẹ uống vitamin D. Trẻ uống từ 17 đến 32 giọt mỗi ngày là đủ lượng vitamin D cần thiết cho trẻ.
Đề cập đến bất kỳ vấn đề gì liên quan đến sức khỏe mà mẹ bé đã ghi chú
Mang lại nhận thức về sự phát triển của bé, việc cho ăn và việc ngủ
Khi bé 1 tháng tuổi sẽ là lần khám sức khỏe định kỳ đầu tiên của bé
Chuẩn bị cho những câu hỏi của bác sĩ trước khi khám sức khỏe định kỳ:
Giấc ngủ của bé? Giấc ngủ thất thường là biểu hiện phổ biến của các bé 1 tháng tuổi. Hầu hết trẻ sẽ ngủ các giấc ngắt quãng từ 2 đến 3 tiếng trong ngày với tổng số giờ khoảng 15 tiếng. Cho đến giờ, thời kỳ trẻ có thể ngủ dài hơn những thời kỳ khác. Đó là bước đầu để đến với một đêm trọn cho bé và bạn.
Bé ngủ với tư thế nào? Để hạn chế nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS), đặt bé nằm ngửa khi ngủ.
Bé ăn khi nào? Ăn thế nào? Thường ăn gì? Hầu hết bé 1 tháng tuổi cứ cách 2 đến 3 tiếng lại ăn 1 lần. Bác sĩ hỏi những câu hỏi này để xác định xem bé có bú đủ để phát triển khỏe mạnh không và để hiểu nếu bạn có bất cứ vấn đề gì liên quan đến việc cho bé ăn.
Vấn đề tiêu hóa của bé như thế nào? Phân mềm là tốt nhất, nhưng màu phân có thể biến đổi. Phân nhão hay phân vón cục là dấu hiệu của thiếu nước hoặc dấu hiệu của táo bón. Nói với bác sĩ nếu bạn lưu ý điều này.
Bé có thức lâu? Không có kết luận chính xác nào về thời gian thức, nhưng quan sát từ các bé cho thấy thời kỳ thức lâu hơn là dấu hiệu cho thấy con bạn đang phát triển bình thường.
Bé có hay “ọ ẹ” khi thoải mái và tỉnh táo? Vẫn còn vài tháng trước khi bé cất tiếng nói đầu đời, những âm thanh hạnh phúc và đáng yêu của bé sẽ là bước khởi đầu.
Bạn có lưu ý bất kỳ điểm bất thường nào về mắt hay cách nhìn của bé không? Bác sĩ có thể sẽ kiểm tra cấu trúc, sự liên kết của mắt và khả năng dịch chuyển đúng của mắt trẻ.
Bé có hay gắt hơn vào cuối ngày? Đây là biểu hiện thường thấy ở bé 1 tháng tuổi, đặc biệt vào khoảng từ 6h tối đến đêm. Khi bắt đầu thức lâu hơn trong ngày, bé sẽ mệt và dễ cáu kỉnh, gắt ngủ vào buổi tối.
Cho bé tập nằm sấp mỗi sáng? Bắt đầu ngay từ ngày đầu sau sinh khi bé thức giấc vào buổi sáng, tất nhiên với sự canh chừng của mẹ. Thời gian nằm sấp sẽ trợ giúp bé yêu trong quá trình học lẫy, lật và thậm chí biết bò nhanh hơn. Điều này cũng giúp tránh cho đầu và gáy của bé bị bè ra.
Bé có nhỏm đầu dậy khi nằm sấp? Kiểm soát cử động đầu là một trong những mốc phát triển quan trọng của bé 1 tháng tuổi. Nếu con bạn không thể giữ vững đầu của bé trong thời gian ngắn, lưu ý với bác sĩ.
Bé bú bình và nguy cơ sâu răng
Với những bé đã mọc răng, bạn không nên để bé ngậm bình sữa trong lúc ngủ. Lí do là các mảng bám sẽ làm cho bé sâu răng. Nếu bị sâu trầm trọng, răng bé có thể bị nhiễm trùng nặng cần phải nhổ bỏ. Bạn nên vệ sinh sạch sẽ răng miệng cho bé trước khi đi ngủ, nếu không vi khuẩn sẽ tấn công và phá hủy răng của bé.
Bé bú bình và nguy cơ sặc
Bé bị sặc sữa rất nguy hiểm, thậm chí có thể tử vong, đặc biệt với trẻ sơ sinh. Vì khi bé ngủ, sữa có thể vẫn chảy vào họng bé cho dù bé không mút nữa.
Cho bé bú bình xong hẵng đi ngủ, mẹ nhé
Bé bú bình và nguy cơ nhiễm trùng tai
Khi bạn để bé vừa nằm ngủ vừa bú bình, sữa có thể chảy vào tai của bé. Nếu bạn không phát hiện kịp thời để vệ sinh, tai bé có thể bị nhiễm trùng nặng, ảnh hưởng đến sức khỏe của bé nhất là việc phát triển thính giác sau này.
Bé bú bình và nguy cơ viêm phổi
Hệ hô hấp của con người có hai đường dẫn khí khác nhau, một đường cho không khí ra vào phổi, một đường khác cho thức ăn và dung dịch đi trực tiếp vào dạ dày. Vì vậy, nếu bé vừa nằm vừa bú bình, đường dẫn đến phổi hoàn toàn mở cho không khí đi vào. Lúc này, chỉ một lượng sữa nhỏ cũng có thể vào qua đường thở đến phổi, dẫn đến viêm phổi và các vấn đề về hô hấp khác cho bé.
Bé bú bình và nguy cơ ngứa da
Khi bé ngủ quên với bình sữa ngậm trong miệng, sữa có thể chảy xuống má của bé làm da bé ẩm ướt, gây kích ứng da khiến bé ngứa ngáy, khó chịu, cáu gắt, ảnh hưởng sức khỏe của bé.
Tốt nhất, các bậc phụ huynh nên cho bé uống sữa xong trước khi ngủ.
Dạy bé 3 tuổi biết gắn kết với gia đình Những hoạt động truyền thống như ngày sinh nhật, ngày kỷ niệm hay mỗi dịp lễ, Tết sẽ là mối dây gắn kết và thắt chặt tình cảm gia đình. Nghĩ về những kỷ niệm ngọt ngào thời ấu thơ vẫn còn khắc ghi trong tâm trí của bạn. Bạn còn nhớ vị ngon của chiếc bánh sinh nhật mẹ chuẩn bị, mùi thơm lừng của bánh nướng, bánh dẻo Tết Trung thu hay những lần được ba mẹ cho đi rước đèn phá cỗ…
Bé 3 tuổi đã phát triển trí nhớ và dần hình thành những ký ức. Đây chính là thời gian tuyệt vời để bạn bắt đầu tạo ra những ký ức tuổi thơ cho con. Hoạt động truyền thống mang đến cơ hội xiết chặt mối liên hệ giữa những thành viên trong gia đình.
Trong khi cùng nướng món bánh đặc biệt, bạn có thể chia sẻ những câu chuyện về cuộc sống của mình hay những bậc tiền bối đã từng trải qua.
“Ngày xưa khi mẹ bằng tuổi con, ngoại và mẹ thường cùng nhau làm những chiếc bánh quy này. Mẹ vẫn nhớ ngoại đã để mẹ giúp khuấy bột và trang trí bánh bằng nho khô và những hạt kẹo nhỏ như thế nào…”. Hoạt động truyền thống là một cách kết nối quan trọng trong một đại gia đình mà mọi người ở cách xa về địa lý.
Tăng cường những hoạt động truyền thống trong gia đình cũng giúp bé 3 tuổi cảm thấy gắn bó và an toàn. Dù bé có khi không nhớ được điều gì đã xảy ra lúc 2 tuổi, nhưng qua mỗi năm, bé sẽ nhớ nhiều hơn. Về lâu dài sẽ giúp trẻ dễ dàng tiếp thu các giá trị mà bạn coi là quan trọng.
Yêu thương cũng phải học nữa đấy mẹ ạ!
Cuộc sống của mẹ hiện tại: Mẹ đã sẵn sàng đón thêm thành viên mới?
Bạn có muốn có một “đại gia đình” không?
Một số gia đình để phát triển tự nhiên, trong khi nhiều gia đình khác kế hoạch và tính toán cẩn thận trước khi nghĩ đến chuyện có thêm thành viên mới.
Việc sinh em bé thứ 2 cũng cần mẹ cân nhắc. Ngoài việc đảm bảo kế hoạch tài chính của gia đình, mẹ cũng phải xét xem mình đã sẵn sàng về sức khỏe và tâm lý. Bạn có thể vừa có bầu vừa chăm sóc tốt bé lớn hay không. Bạn sẽ có những ai trợ giúp lần này. Điều gì không còn là vấn đề lo lắng nữa.
Tất nhiên, giờ bạn đã là một người mẹ nhiều kinh nghiệm, nhưng rõ ràng bạn vừa mới chỉ thoát khỏi cái vòng luẩn quẩn “thay tã, cho ăn rồi lại thay tã…” không lâu. Lắng nghe ý kiến của chồng. Cả hai bạn có thể sẽ muốn dành thời gian cho nhau và hâm nóng tình cảm lứa đôi một thời gian trước khi quyết định có thêm em bé.
Bé 3 tuổi bắt đầu kết bạn?
Đừng ngạc nhiên nếu hỏi bé 3 tuổi về bạn bè của trẻ. Trẻ sẽ đọc thuộc lòng tên của tất cả các bạn trong lớp mẫu giáo. Trẻ chưa hiểu được khái niệm “bạn bè” là như thế nào. Trẻ có thể có một vài người bạn yêu thích. Tuy nhiên đối với trẻ lúc này, bạn bè tức là những người đã từng chơi cùng với trẻ.
Bé 3 tuổi đã có thể chơi cùng với bạn khác nhưng thường không được lâu. Một buổi chơi chung với bạn bình thường không kéo dài quá 1 giờ. Rất nhiều bé 3 tuổi vẫn chơi một mình dù ngồi gần những bạn khác hoặc khá hơn là có thể chơi chung chỉ chút ít, sau đó quay lại những hoạt động cá nhân.
Những buổi chơi tương tác với bạn lâu hơn có thể sẽ xảy ra vào năm tới. Một số trẻ hay xấu hổ cần nhiều ngày chơi chung để cảm thấy thoải mái khi chơi cùng một bạn khác.
Mặc dù bé 3 tuổi ít khi xem mình là trung tâm của vũ trụ hơn vài năm trước nhưng vẫn gặp khó khăn với việc chia sẻ với ai đó. Không ngạc nhiên khi cách bé 3 tuổi nói rằng: “Mình muốn chơi với bạn”, có nghĩa là giành lấy món đồ chơi của bạn hoặc thậm chí xô đẩy bạn.
Một số trẻ có thể tự giải quyết xung đột của mình, nhưng hầu hết đều chạy đến những người lớn hơn nhờ giúp đỡ. Đây chính là cơ hội cho bạn để dạy cho trẻ cách biết chia sẻ, nói với trẻ rằng: “Tại sao con không chờ bạn Bi chơi với cái xô trước rồi mới tới con?”. Với hầu hết trẻ em tuổi này, chỉ cần học được nghệ thuật đàm phán, trẻ sẽ sẵn lòng chấp nhận thỏa hiệp.
Chuyện bé 3 tuổi thích chơi một mình hơn chơi với bạn là hoàn toàn bình thường
Cuộc sống của mẹ: Khi bé thích và ghét
“Ghét” và “Thích” là 2 từ mà hiện tại con bạn thích dùng nhất. Trẻ thường nói “Con ghét mấy hạt đậu”, “Con thích đá bóng” và chuyện “thích” hay “ghét” này của trẻ chỉ mang tính tạm thời và có thể thay đổi rất nhanh. Con của bạn thích tự trải nghiệm những từ này vì chúng giúp trẻ tự khám phá ra mình là ai.
Bé sinh nhẹ cân cần được ủ ấm thường xuyên và liên tục
Chăm sóc con theo kiểu kangaroo được áp dụng ở một vài thời điểm nhất định và khi cơ thể hoặc tâm tính bé đã ổn thì sẽ kết thúc. Tuy nhiên, hiện này nó còn được các bà mẹ áp dụng linh động cho các em bé sức đề kháng yếu hoặc chưa ngoan.
Chăm sóc trẻ sinh non
Là một người mẹ, ai cũng muốn cục cưng của mình chào đời khi đã đủ ngày đủ tháng để có đủ sức khỏe thích ứng với cuộc sống mới. Nhưng, chẳng phải khi nào trời cũng chiều lòng người bởi có rất nhiều lý do khiến các bà mẹ buộc phải sinh con sớm hơn dự kiến. Trong những trường hợp như thế, sức khỏe của em bé thực sự yếu ớt và thiếu cân trầm trọng. Trước đây, các bác sĩ thường cách ly với mẹ đồng thời cho bé vào lồng kính để tiếp tục nuôi dưỡng. Bây giờ, có một phương pháp khác tốt hơn cho cả mẹ và bé: mẹ và gia đình sẽ nuôi bé theo kiểu kangaroo, thường được áp dụng cho bé nặng dưới 2kg.
Phương pháp này có thể áp dụng cho cả trẻ sinh non và sinh thường
Chăm sóc con theo kiểu kangaroo phải bám sát theo 3 nguyên tắc. Đầu tiên, da phải kề da 24/24 và càng kéo dài càng tốt. Thứ hai, em bé phải hoàn toàn được nuôi bằng sữa mẹ. Thứ ba, thường xuyên massage cho trẻ trong quá trình chăm sóc. Tư thế chuẩn: em bé nằm sấp trên ngực mẹ, giữa hai bầu vú giống kiểu con ếch. Ngoài mẹ, thì bố hoặc người thân trong nhà như ông bà có thể thay nhau chăm sóc bé. Bên cạnh đó, để cố định bé và giúp người mẹ có thể làm vài việc nhẹ nhàng, người ta đã sáng tạo ra chiếc áo kangaroo.
Khi người mẹ để cơ thể mình tiếp xúc hoàn toàn với cơ thể bé cũng giống như tiếp tục mang thai, giúp con hoàn thành nốt những chức năng của các bộ phận trong cơ thể mà vì ra đời sớm vẫn còn dang dở. Hay nói cách khác, người mẹ đã trở thành lồng ấp tự nhiên cho con 24/24. Chăm sóc theo kiểu kangaroo giúp kiểm soát, ổn định thân nhiệt, nhịp tim của trẻ; tiêu hóa và hấp thu thức ăn tốt hơn và tăng cân nhanh hơn so với nuôi trong lồng kính; bé không bị trật khớp háng; giảm tỉ lệ tử vong và bệnh tật; giảm chi phí và thời gian nằm viện; giúp sữa mẹ về tốt hơn. Chưa hết, việc người mẹ được trực tiếp giành sự sống cho con giúp các bà mẹ giảm cảm giác sợ hãi, trầm cảm và day dứt vì đã sinh non. Ngoài ra, nó còn khiến gia đình có chung mối đồng cảm.
Chăm sóc trẻ sinh thường
Không chỉ các bà mẹ có con sinh thiếu tháng mới dùng kiểu chăm sóc này, các bà mẹ sinh con đủ tháng cũng có thể. Cũng giống như các bé thiếu tháng, kiểu chăm sóc này cũng giúp các bé đủ tháng ngủ ngoan hơn, tăng cân nhanh hơn và hệ miễn dịch mạnh khỏe hơn. Đặc biệt, sữa mẹ cũng được tiết ra nhiều hơn. Nhưng, các mẹ không nhất thiết phải ôm con 24/24 hoặc da kề da. Chúng ta có thể địu con trước ngực vài giờ trong một ngày và có mặc áo mỏng để dễ bề sinh hoạt hoặc làm việc. Các mẹ cũng không cần phải thường xuyên massage hoặc quá chăm chú vào em bé.
Khi bé càng lớn thì khoảng thời gian ấp con càng ít hơn. Khi bé khóc quá nhiều mà các mẹ không có thời gian để dỗ dành, ấp con theo kiểu kangaroo có thể khiến bé ngừng khóc ngay. Ngoài ra, bạn không nhất thiết phải mua áo kangaroo mà có thể dùng các loại địu bình thường có bán trên thị trường hoặc dùng một tấm khăn chắc chắn và dài để làm địu.
Khi nào bé bắt đầu ăn dặm?
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, trong 6 tháng đầu đời nên cho bé bú mẹ hoàn toàn. Từ tháng thứ 6 trở đi có thể cho bé ăn dặm vì lúc này bé cần nhu cầu dinh dưỡng nhiều hơn mà sữa mẹ không thể đáp ứng đủ. Ngoài ra, lúc này hệ tiêu hóa của bé đã phát triển hoàn thiện có thể tiêu hóa được một số thức ăn đặc. Do đó nên bổ sung các loại thức ăn cho bé để đa dạng thực đơn
Ngoại trừ những lý do đặc biệt, bạn không nên cho bé ăn dặm quá sớm có thể dẫn đến nguy cơ bé bỏ bú mẹ, tăng nguy cơ mắc bệnh, giảm sức đề kháng, khó tiêu hóa thức ăn. Ngược lại, nếu cho bé ăn dặm muộn, bé không nhận đủ chất dinh dưỡng cần thiết, chậm lớn, dễ suy dinh dưỡng, khó tập ăn.
Cácmón ăn dặm cần được nấu chín xay nhuyễn
Cho bé ăn dặm như thế nào?
Ở giai đoạn đầu, bé có thể ăn bột gạo pha với sữa mẹ hoặc sữa công thức thật lỏng. Lúc này, chỉ nên tập cho bé ăn bột ngọt sau đó mới chuyển dần sang bột mặn. Vì bột có vị ngọt gần với mùi vị sữa mẹ nên bé dễ làm quen hơn.
Khi mới bắt đầu, chỉ nên cho bé thử một loại thức ăn mới trong ngày với một lượng nhỏ khoảng vài muỗng để theo dõi khả năng hấp thu của bé như thế nào, sau đó điều chỉnh kịp thời, tránh việc bé bị dị ứng với thức ăn đó. Sau 2 đến 3 ngày bạn có thể chuyển sang một loại thức ăn mới để đổi vị cho bé. Bạn cũng nên chú ý cân bằng giữa các loại thực phẩm mới và cũ để bé làm quen và không kén chọn thức ăn.
[inline_article id=67099]
Trong giai đoạn này, cần đảm bảo đủ 4 nhóm chất cho bé gồm: tinh bột (bột, cơm, cháo, mì), đạm (thịt, cá, gà, tôm, cua, hải sản), chất xơ (rau củ, đậu phụ, các loại hạt đậu hoặc sữa có đậu nành), vitamin và khoáng chất (trái cây, rau củ hoặc uống nước ép). Ngoài ra, cần cho bé ăn thêm dầu ăn để giúp bé tăng năng lượng. Các loại thực phẩm ăn kèm bột này cần được nấu chín, xay mịn để bé dễ nuốt hơn.
Khi bé được 8 tháng tuổi trở đi, bạn có thể cho bé ăn bột đặc vì lúc này bé có thể nhai, nuốt một cách dễ dàng. Đồng thời tăng khẩu phần lên so với trước đó, vì lúc này bé cần nhiều dinh dưỡng hơn. Ngũ cốc là loại thực phẩm có thể giúp bé tăng cường chất sắt nên có thể cho bé ăn thêm bằng cách trộn các loại ngũ cốc hạt nhỏ với sữa mẹ hoặc sữa công thức.
Ngoài ra, lúc này bạn cũng có thể cho bé ăn các loại thức ăn có kết cấu lớn hơn và có thể thay thế cơm, cháo bằng mỳ ống,…
Lời khuyên dành cho bạn:
Khi mới bắt đầu ăn dặm không nên nêm muối vào thức ăn của bé. Các thực phẩm ban đầu cần được xay mịn.
Cho bé ăn từng ít một để làm quen. Sau đó từ từ tăng khẩu phần lên.
Thực đơn cho bé nên đa dạng, cần kết hợp giữa rau xanh và các loại thịt, cá, trái cây trong bữa ăn.
Khi thay đổi một loại thức ăn mới, hãy từ từ quan sát, nếu thấy bé khó ăn thì cần đổi món cho bé ngay.
Khi bắt đầu ăn dặm hãy tập cho bé uống nước trong ly.
Hiện nay trên thị trường có bán rất nhiều bộ dụng cụ ăn dặm. MarryBaby sẽ giúp các mẹ có thêm kinh nghiệm lựa chọn những món hàng này để làm sao vừa đảm bảo sức khỏe cho bé cưng, vừa tiện dụng, vừa đáng yêu nhé.
1. Yếm ăn
Bé trong giai đoạn ăn dặm thì việc đồ ăn thức uống rơi vãi, lem luốc là điều khó tránh. Vì vậy mẹ cần trang bị cho bé những chiếc yếm ăn. Hiện nay đã có thêm yếm chất liệu bằng nhựa bên cạnh chiếc yếm vải truyền thống.
Yếm bằng nhựa plastic dễ lau chùi sẽ rất hữu dụng. Chỉ cần rửa yếm với xà bông và nước sạch là yếm lại sẵn sàng cho bữa ăn tiếp theo của bé. Với chiếc quai đeo nhiều nấc chỉnh, bạn hoàn toàn có thể dùng từ lúc bé 6 tháng cho đến năm con 3 tuổi.
Với các bé nhỏ hơn, yếm mềm bằng vải cotton sẽ khiến bé dễ chịu hơn. Mẹ vừa có thể tận dụng để giữ ấm cho bé. Nên chọn loại dán cũng sẽ tiện lợi hơn là cột dây.
2. Bát (chén) ăn
Có nhiều lựa chọn dành cho các mẹ khi muốn sắm cho bé cưng nhà mình bát ăn với đủ kích thước, hình dáng và màu sắc phong phú, ngộ nghĩnh.
Ban đầu nên chọn những bát đựng thức ăn nhỏ để có thể cầm gọn trong bàn tay. Mẹ cần “kỹ tính” một chút trong việc lựa chọn chất liệu của bát để đảm bảo sức khỏe cho bé. Tốt nhất là loại chịu được nhiệt cao, có thể dùng cho lò vi sóng. Loại bát chống đổ cũng là lựa chọn hữu ích giúp các mẹ yên tâm khi cho bé ăn mà không sợ đổ.
3. Thìa (muỗng)
Hãy chọn loại thìa làm bằng plastic mềm để tránh làm đau nướu của bé. Thìa ăn bột cũng nên nhỏ vừa với cỡ miệng của bé và có cán dài vừa phải để dễ điều khiển.
4. Bình nước
Để bé cưng làm quen và yêu thích uống nước, mẹ nên “đầu tư” cho bé một chiếc bình nước xinh xắn. Hãy chọn loại có van chống sặc, quai cầm chắc chắn và xoay được giúp bé cầm thoải mái hơn, ống hút mềm, nắp đậy kín để nước không bị đổ ra ngoài khi bé làm rớt.
5. Ghế ăn
Ghế ăn bằng gỗ. Ưu điểm là rất vững chắc, chống đổ ngã, có dây an toàn cho bé. Ghế này có thể điều chỉnh được 3-4 mức độ cao thấp cho bé ngồi ăn chung với cả nhà. Ghế có thể gấp gọn và dễ dàng lau sạch.
Nhược điểm của loại ghế này là nặng nên khó di chuyển nếu bố mẹ muốn mang theo khi đưa con về quê hay đi du lịch. Phần thắt lưng lại chỉ buộc quanh bụng, nên các bé lớn một chút chỉ chực đứng lên và trèo ra khỏi ghế.
Ghế gỗ là một trong những lựa chọn để bé ngồi ăn ngon miệng
Ghế ăn bằng nhựa. Ghế này khá nhẹ, phần khay ăn có thể tháo rời để cọ rửa. Loại ghế nhựa thấp thường được thiết kế để có thể kết hợp với các loại ghế cao hơn khi gia đình dùng bàn ăn và muốn con ăn cùng bữa. Vì nhẹ nên loại ghế này tiện dụng khi bố mẹ muốn mang theo con khi đi xa. Loại ghế nhựa cao có chiều cao tương đương với ghế ăn người lớn, phù hợp khi bé ngồi cùng bàn ăn với gia đình. Loại ghế này không điều chỉnh được mức độ cao thấp.
Ghế rung đa năng. Một loại ghế hay được sử dụng cho các bé mới tập ăn. Loại này thích hợp hơn với các bé mới tập ăn, ăn ở tư thế nằm. Ghế có độ rung nhẹ và gắn nhạc, có thể treo thêm hình các con vật bắt mắt để bé chơi.
6. Cốc nấu cháo
Do các bé ăn lượng rất ít nên nấu bằng dụng cụ này rất nhanh, ngon và không bị dính nồi như khi các mẹ nấu bằng nồi to. Loại cốc này có thể nấu bột, cháo và cơm nát cho bé nữa. Mẹ chỉ cần đặt nó trong nồi cơm điện khi nấu cơm cho cả nhà. Đây là một sản phẩm tiện ích cho những bà mẹ bận rộn với công việc.
7. Máy xay thực phẩm đa năng
Dụng cụ lý tưởng cho phép chế biến một lượng thức ăn dạng bột nghiền nhuyễn lớn hơn để trữ đông, một số mẫu máy có tô nhỏ kèm theo để mẹ chế biến lượng thức ăn nhỏ hơn khi có nhu cầu. Mẹ cũng nên chọn mẫu máy có nhiều loại lưỡi dao để chế biến thức ăn có nhiều kết cấu khác nhau (nhuyễn, mịn và thô hơn).
Tiếng khóc do bé bị đau bụng khiến những người lớn nghe thấy không cách gì lơ đi được, như đặt họ vào tình trạng báo động đỏ. Bé bị đau bụng có thể cuộn chặt lại như một quả banh hoặc uốn cong lưng, đưa đầu về phía sau. Bụng của bé có thể như căng ra hoặc sưng phồng, nhiệt cơ thể có thể lộn xộn. Bạn hãy thử hình dung giống như cảm giác của bạn khi ăn không tiêu thì khó chịu đến thế nào. Nếu nghi ngờ bé khóc vì đau bụng, mẹ có thể thực hiện những điều sau đây để giúp bé dễ chịu hơn.
Xác định có phải là đau bụng? Nếu bé bắt đầu biểu lộ các dấu hiệu đau bụng, trước tiên bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ khoa nhi. Những vấn đề y khoa khác cũng có thể gây đau và khiến bé khóc khá giống với khi bị đau bụng, do vậy bạn cần có bác sĩ chuyên khoa khám cho bé để loại trừ những vấn đề khác.
Nếu bé khóc hơn 3 tiếng một ngày, 3 ngày một tuần, trong vòng 3 tuần hãy nghĩ đến trường hợp bé bị đau bụng
Bác sĩ của bạn có thể chẩn đoán đau bụng dựa trên “quy luật số 3”. Nếu một đứa trẻ khóc hơn 3 tiếng một ngày, 3 ngày một tuần, trong vòng 3 tuần, bác sĩ có thể nghĩ đến trường hợp do đau bụng. Các bác sĩ và bậc cha mẹ dường như đều đồng tình rằng chứng đau bụng có liên quan đến quá trình tiêu hóa, khiến bé khóc dữ dội.
Cách chữa trị khi bé bị đau bụng Thuốc nước thảo dược chữa đau bụng là phương thức trị đau bụng thông dụng tại châu Âu hơn một trăm năm qua. Một số bé có phản ứng với việc đổi sữa bò công thức sang sữa đậu nành, hoặc những loại công thức đặc biệt được sản xuất với những phân tử nhỏ hơn giúp tiêu hóa dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, việc cơ thể không dung nạp lactose (đường sữa) cũng gây đau bụng, hoặc trẻ đang còn bú sữa mẹ có thể phản ứng với thức ăn mà người mẹ ăn trước đó. Hệ tiêu hóa phát triển chưa đầy đủ hoặc dị ứng với thực phẩm cũng gây đau bụng.
Tuy vậy, tin tốt lành cho bạn là hầu hết trẻ đều hết bị đau bụng từ 4 tháng tuổi, nhưng tin xấu là các triệu chứng đau bụng thường bắt đầu khi bé được 2 tuần tuổi, biến sinh linh vô giá đáng yêu của bạn thành một chiếc máy khóc liên tu bất tận, trong khi cha mẹ của sinh linh đó vô tình trở thành những nạn nhân tuyệt vọng của “thảm họa”. Dù vậy nhưng cách chữa trị được cho là rất hiếm và mang tính độc lập cao, do việc chữa trị dường như phụ thuộc độc lập vào mỗi cháu bé.
Các phương thức chữa trị cho bé đau bụng / khóc quấy
Thay đổi khẩu phần ăn (thay đổi công thức, lịch trình cho bé bú, các lượng thức ăn khác nhau).
Dùng các loại trà làm bằng hoa cúc và hương chanh, an toàn và giúp làm dịu bé.
Thay bình sữa: thử đổi kiểu bình sữa khác có núm vú nghiêng để ngăn không khí hút vào quá mức khi cho bé bú.
Mát-xa bụng và lưng nhẹ nhàng có thể làm đỡ các cơn đau do đầy hơi và giúp bé ợ giữa các lần bú.
Thay đổi khẩu phần ăn của người mẹ đang cho con bú: tránh các loại thuộc họ cải bắp và hành.
Việc cho bé bú phải thực hiện từ tốn, không được vội vã. Bạn cần sắp xếp để dành thời gian thật nhiều khi cho bé bú và giúp bé ợ.
Giảm kích thích. Những tiếng ồn lớn, ánh sáng quá sáng và việc thay đổi thường xuyên có thể tăng stress cho trẻ sơ sinh (và cả cha mẹ bé!). Bạn cần giảm ánh sáng cho dịu nhẹ và giữ nhà cửa được yên ắng trong lúc ngủ, tắm và cho bé bú. Một em bé yếu ớt thường gặp nhiều vấn đề hơn khi ngủ, thế nên bạn hãy thử trình tự công việc buổi chiều cho bé là: tắm nước ấm, mát-xa và một căn phòng tối yên tĩnh.
Cho bé ợ thường xuyên. Đừng bỏ qua phần quan trọng này khi cho bé bú! Hãy chum lòng bàn tay lại như hình chiếc tách rồi vỗ nhẹ vào lưng bé, từ lưng dưới lên trên để giúp không khí thoát ra khỏi dạ dày bé.
Các giải pháp vi lượng đồng cân. Một vài bậc cha mẹ hoàn toàn thành công với phép chữa vi lượng đồng cân trong khi những người khác cho biết không thấy sự khác biệt. Dù sao cũng đáng để bạn thử.
Người mẹ luôn cần sắp xếp để dành thời gian thật nhiều khi cho bé bú và đừng quên giúp bé ợ sau đó.
Làm gì khi bé khóc?
Bạn không cần phải luôn bồng ẵm khi bé đang khóc. Nghiên cứu cho thấy các bé thường khóc nhiều hơn khi cha mẹ bé lo lắng, và các bé nằm trong giường cũi một mình biết học cách tự dỗ bản thân dễ dàng hơn những bé thường được ẵm. Nếu bạn thấy bị quá áp lực, hãy đặt bé vào giường cũi và nghỉ ngơi trong một căn phòng yên tĩnh hơn. Hãy thư giãn bằng cách nghe nhạc nhẹ nhàng hoặc đọc những sách hay tạp chí nào giúp bạn thấy thanh thản.
Bậc cha mẹ khi đang bị áp lực bởi tiếng khóc thét của bé thường dễ có xu hướng làm đau bé bằng việc lắc hoặc đánh để bé nín khóc. Nếu bạn thấy căng thẳng quá mức, hãy đặt bé vào giường và gọi ai đó chẳng hạn như mẹ bạn, cha bé, một người bạn hoặc người hàng xóm, để được giúp đỡ. Khi có người giúp giữ bé khẩn cấp dù chỉ là nửa tiếng, sẽ giúp bạn tự chủ lại bản thân.
Nhận ra rằng bé đau bụng không phải là lỗi của bạn. Việc bạn cảm thấy tội lỗi khi bé yêu của bạn không nguôi được là điều hết sức bình thường, nhưng bạn cần nhận thức rằng bị đau bụng là một “điều bình thường” trong giai đoạn phát triển của các bé.
Nếu em bé khóc thét khiến bạn cảm thấy stress như bị điên lên, hãy thuê một người trông bé có bản tính điềm tĩnh giàu kiến thức và kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Tốt nhất là tìm một người mà bạn có thể tin tưởng, trả lương cao cho họ, rồi đi ăn tối và xem phim hoặc đi dạo phố để thư giãn đầu óc.
