Category: Sức khỏe trẻ em

1. Bệnh viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em là bệnh gì?

Viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em là tình trạng viêm lành tính. Biểu hiện của bệnh là bề mặt lưỡi có các vết, mảng đỏ phân bố rải rác giữa lớp gai vị giác vón có màu hồng nhạt. Những mảng đỏ này dễ làm các mẹ liên tưởng đến một tấm bản đồ các châu lục. Phía trong lưỡi, các vệt này có màu đỏ hơn, các vết loang ngày càng rộng ra nhiều vị trí nhưng đa phần sẽ tự khỏi.

Viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em có biểu hiện từ nhẹ (ít vết đốm đỏ, đốm có tiết diện nhỏ) đến nặng (vết đốm đỏ nhiều, loang rộng trên bề mặt lưỡi, vết đỏ sưng tấy khiến bé đau, khó chịu) . Đa phần khó phát hiện vì bé không có biểu hiện đau, vẫn bú hoặc ăn uống bình thường. Chỉ khoảng 2-5% số trẻ bị viêm lưỡi bản đồ bỏ ăn hoặc quấy khóc, đôi khi có biểu hiện nóng rát vùng miệng lưỡi.

Viêm lưỡi bản đồ là bệnh khá phổ biến ở trẻ 4 tuổi trở xuống. Bệnh thường xuất hiện trong vòng 10 ngày rồi mất hẳn, rất ít trường hợp kéo dài lâu ngày.

2. Nguyên nhân gây viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em

Nhiều mẹ vẫn gọi bệnh là nấm lưỡi bản đồ ở trẻ em, nhưng nguyên nhân của bệnh lại không phải do nấm. Viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em thoạt nhìn có vẻ đáng sợ nhưng lại vô hại. Bệnh có thể gây khó chịu nhẹ cho bé vì những mảng lưỡi bị viêm thường khá mẫn cảm với các loại gia vị trong thức ăn. Bệnh này không liên quan đến các bệnh có sẵn về răng miệng nhưng theo ý kiến của các chuyên gia, bệnh viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em có liên kết chặt chẽ với bệnh vẩy nến, những bé bị dị ứng với thời tiết, bị hen suyễn hoặc bệnh eczema ở trẻ sơ sinh.

3. Làm thế nào để chẩn đoán bệnh viêm lưỡi bản đồ? 

Viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em sẽ được chẩn đoán lâm sàng kỹ lưỡng dựa trên tiền sử bệnh của trẻ kết hợp những xuất hiện đặc trưng của tổn thương bề mặt lưỡi. Mỗi đứa trẻ sẽ có những biểu hiện nặng nhẹ khác nhau chính vì thế việc sinh thiết các mô của lưỡi là không cần thiết. Bác sĩ chuyên khoa chỉ cầ,n nhìn vào bề mặt lưỡi của một em bé, kiểm tra các vết nứt trên lưỡi cũng như việc biến mất của các gai vị giác trên lưỡi bé là có thể nhận biết được bệnh.

4. Cách chữa lưỡi bản đồ ở trẻ em

Viêm lưỡi bản đồ ở trẻ em là một dạng viêm lưỡi lành tính vì vậy không cần điều trị nội khoa. Chỉ cần tránh cho bé ăn thức ăn cay nóng và thức ăn có chứa chất kích thích, bệnh sẽ mau khỏi hơn.

Khi bé bị bệnh, mẹ nên cho con ăn thức ăn lỏng như cháo, mỳ, bún… nên ăn nhạt là tốt nhất. Đặc biệt, mẹ nên chú ý giữ gìn răng miệng cho bé để tránh viêm nhiễm. Tránh đánh răng cho bé với kem đánh răng có vị cay sẽ gây khó chịu, đau rát cho lưỡi của bé.

Tuy hiếm xảy ra, những trường hợp bé bị đau, quấy khóc hoặc bỏ bú, bỏ ăn sẽ được bác sĩ cho sử dụng thuốc giảm đau tại chỗ kết hợp sử dụng một đợt thuốc kháng sinh kháng viêm để tránh tình trạng nhiễm trùng bội nhiễm. Trong trường hợp này, mẹ nên cho trẻ ăn thức ăn bổ sung vitamin nhóm B từ thiên nhiên và bổ sung vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng cho bé.

Một lưu ý mẹ cần nhớ, đó là không nên tự ý lấy các loại thuốc lá giã nát để đắp vì nếu không biết sử dụng đúng cách và hợp vệ sinh có thể làm cho tình trạng bệnh trở nên nặng hơn. Thay vào đó, mẹ nên cho bé bú nhiều, uống nhiều nước, bao gồm cả nước trắng và nước ép trái cây để cơ thể thoải mái, không bị mất nước. Sữa mẹ cũng cung cấp các kháng thể cần thiết giúp bé chống lại các vi khuẩn xâm nhập. Nếu bệnh kéo dài không hết, mẹ nên nghĩ đến trường hợp con đã bị bội nhiễm và nên có sự hỗ trợ của bác sĩ để đẩy lùi bệnh.

Dấu hiệu cho thấy trẻ bị hóc xương cá

Không phải bé nào cũng biết diễn đạt tình trạng hóc xương, nên mẹ cần tinh ý để biết con có bị tai nạn này hay không. Khi bé bị hóc xương cá, mẹ có thể bắt gặp những biểu hiện như:

• Khi đang ăn bỗng nhiên thấy trẻ đột ngột la khóc.
• Bé dùng tay gạt thức ăn khi mẹ đút.
• Bé thường chảy dãi nhiều do không nuốt được nước bọt.
• Bé đau họng, khó nuốt, nuốt đau, khiến trẻ khó chịu, quấy khóc.
• Ngoài ra, có trường hợp bé tắt tiếng hoặc khàn tiếng do xương hóc vào thanh quản, tuy nhiên, đây chỉ là trường hi hữu.

  

Phải làm gì khi trẻ bị hóc xương cá?

Khi thấy dấu hiệu trẻ hóc xương cá, mẹ nên xử lý bằng các bước sau:

• Trấn an trẻ: Khi con bình tĩnh, mẹ mới có thể tiến hành các bước tiếp theo.
• Tìm nơi hóc xương: Mẹ yêu cầu trẻ há miệng to ra, dùng đến pin rọi vào cổ họng của trẻ và quan sát vị trí của xương mắc trong cổ họng của trẻ.
• Gắp xương cá ra: Nếu trường hợp trẻ há miệng ra thấy được xương cá thì mẹ có thể dùng kẹp để gắp ra. Trong trường hợp không thấy xương cá và bé quá đau thì nên đưa con đến bệnh viện để các bác sĩ xử lý.

Với trường hợp trẻ hóc xương cá nhỏ, bạn có thể dùng ngón tay sạch sẽ của mình cho vào miệng của bé chặn lưỡi lại, lúc này trẻ sẽ nôn ói và xương cũng trôi ra ngoài.

Trong trường hợp bạn không thể biết bé bị hóc xương cá to hay nhỏ hoặc biết chắc là xương cá to thì bạn không nên làm gì vì sẽ làm nguy hiểm trẻ mà nên nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện để các bác sĩ xử lý.

Mẹo chữa hóc xương cá ở trẻ em

Dưới đây là một số mẹo chữa hóc xương cá dân gian mà bạn có thể áp dụng. Tuy nhiên, không thể chắc chắn chúng sẽ hiệu quả trong trường hợp cụ thể của bé nhà bạn.

Cho trẻ ngậm viên vitamin C: Khi trẻ bị hóc xương cá, mẹ có thể cho trẻ ngậm 1 viên vitamin C. Sau một lúc, xương cá sẽ mềm ra và trôi xuống cổ.

Ngậm vỏ cam: Trẻ bị hóc xương cá, mẹ có thể cho trẻ ngậm vỏ cam trong miệng. Sau một lúc, hoạt chất trong vỏ cam sẽ làm mềm xương cá và xương sẽ tự trôi xuống cổ.

Dùng hạt tiêu xay để gần mũi bé: Mùi tiêu cay sẽ làm bé nhảy mũi, hắt hơi mạnh, xương cá sẽ văng ra ngoài. Tuy nhiên, cách này chỉ áp dụng khi bé bị hóc xương nhỏ và ở vị trí không sâu.

Ngậm nước lá hẹ: Đối với trẻ bị hóc xương làm cổ họng bị sưng, khó nuốt, bạn có thể dùng lá hẹ rửa sạch, giã nhuyễn, lấy nước cốt nhỏ vào cổ họng của trẻ vài giọt cho bé ngậm vài phút.

Mẹ không nên chỉ cho bé cách nuốt một miếng cơm lớn để đẩy xương cá chui xuống cổ. Cách này có thể khiến bé mắc nghẹn, làm xương càng đâm sâu vào họng và có thể gây tổn thương nặng cho bé. Những cách chữa hóc xương cá theo mẹo dân gian không có hiệu quả trong trường hợp bé bị hóc xương ở sâu trong cổ họng và kích thước xương cá lớn hoặc trong trường hợp mẹ không xác định được vị trí bị hóc xương. Để đảm bảo an toàn, mẹ nên nhờ các bác sĩ kiểm tra và giúp bé lấy xương ra ngoài.

Cách phòng ngừa trẻ bị hóc xương cá

Cá là thực phẩm rất giàu dinh dưỡng, cung cấp cho trẻ những dưỡng chất cần thiết cho quá trình phát triển như protein, các axit béo omega-3, 6 và nhiều dưỡng chất khác, vì thế đây là món ăn không thể thiếu trong thực đơn của trẻ. Tuy nhiên, cá thường có nhiều xương, vì vậy khi cho trẻ ăn, mẹ cần lưu ý một số điểm sau để tránh những tai nạn tiếc:

• Mẹ nên cho trẻ ăn những loại cá lớn, ít xương, và cá có xương lớn để dễ gỡ.
• Nên lọc xương cá trước khi nấu. Sau khi nấu chín, mẹ cần kiểm tra lại một lần nữa để chắc chắn không còn xương dăm nhỏ trong cá.
• Một cách khác để giảm tình trạng trẻ bị hóc xương là mẹ hầm cá thật nhừ và làm rục xương cá trước khi cho con ăn.
• Mẹ nên dặn dò đối với trẻ lớn mỗi khi trẻ ăn cá và với trẻ nhỏ mẹ phải gỡ xương kỹ càng rồi mới cho trẻ ăn.
• Với các bé lớn, mẹ cũng nên dạy trẻ cách nhằn xương khi ăn cá.

Chuột rút là “nỗi đau bàng hoàng” mà các cơ của bé phải trải qua sau những ngày vận động mạnh. Đặc biệt khi vận động dưới thời tiết quá nóng hoặc quá lạnh thì tình trạng chuột rút xảy ra thường xuyên hơn.

Biểu hiện của các chuột rút là: đau nhói ở cơ, co thắt hoặc cứng cơ đột ngột; một khối cơ cứng nhô lên có thể nhìn thấy được bên dưới da. Có thể xảy ra ở tất cả các cơ nhưng thường xuyên nhất là bắp chân hoặc ngón chân.

Các cơn chuột rút kéo dài trong vòng vài giây cho đến vài phút. Và sau khi nó qua đi thì có thể khiến bé bị đau cơ trong nhiều tiếng đồng hồ.

Nguyên nhân bé bị chuột rút

Những nguyên nhân nhân chính khiến bé bị chuột rút là:

• Hoạt động mạnh như chạy nhảy, chơi thể thao,… nhưng không cung cấp đủ nước cho cơ thể. Nếu vận động nhiều ngoài trời, bé cần bổ sung nước mỗi 15 phút.
• Cơ thể mệt mỏi, ra nhiều mồ hôi, gây mất muối natri clorua dẫn đến rút cơ.
• Cơ bắp phải hoạt động nhiều, gây ứ đọng axit lactic trong cơ.
• Không đủ máu lưu thông đến các cơ do ngồi lâu một tư thế
• Biểu hiện của việc các dây thần kinh bị chèn ép hoặc sự thiếu hụt một số khoáng chất.
• Triệu chứng của rối loạn chức năng thần kinh thực vật. Nếu bé bị chuột rút thường xuyên và kéo dài mà không phải do vận động mạnh thì rất có thể là triệu chứng bệnh. Cần gặp bác sĩ để có được chuẩn đoán tốt nhất.

Cách xử trí khi bé bị chuột rút

Đầu tiên mẹ hãy lập tức yêu cầu bé thả lỏng cơ thể và dừng vận động ngay. Việc thả lỏng cơ thể sẽ giúp các bắp cơ được thư giãn. Sau đó mẹ nhẹ nhàng xoa bóp phần cơ đang bị rút. Nếu phần cơ bị rút nằm ở chân thì mẹ nên kéo thẳng chân bé, một tay nâng cao gót chân, đồng thời tay còn lại ấn đầu gối xuống. Còn nếu con bị rút cơ ở xương sườn, mẹ hãy hướng dẫn co hít thở sâu để thư giãn cơ hoành. Sau đó mẹ giúp con xoa bóp nhẹ các bắp cơ xung quanh lồng ngực.

Sau khi cơn rút cơ qua đi, mẹ nên bổ sung nước cho con bằng nước trà nóng, nước oresol, nước cam hoặc nước chanh… Bên cạnh đó việc cho bé tắm nước nóng cũng sẽ giúp thư giãn các cơ bắp.

Phòng ngừa chuột rút có khó không? 

Bình thường chuột rút không kéo dài và gây nguy hiểm. Nhưng nếu bé bị chuột rút khi đang bơi, chạy xe đạp thì rất dễ xảy ra tai nạn nghiêm trọng. Bởi vậy để ngăn cản tối đa những cơn chuột rút bất ngờ tấn công con, mẹ hãy ghi nhớ những điều như sau:

• Đảm bảo bé luôn bổ sung đủ nước cho cơ thể khi vận động. Cứ sau mỗi 15 phút thì bổ sung nước một lần.
• Không nên để bé vận động thái quá, khiến cơ thể mệt mỏi và các cơ thì hoạt động “quá tải”. Bé cũng cần hạn chế vận động ngoài trời khi thời tiết tiêu cực như quá nóng hoặc quá lạnh.
• Dạy con cách khởi động trước khi vận động và cả giãn cơ sau đó. Mỗi tối trước khi đi ngủ bé cũng nên giãn cơ lần nữa. Đơn giản nhất là mẹ hãy cho bé ngồi trên sàn, dùng tay kéo dãn chân vài lần.

  

• Về chế độ dinh dưỡng, bé nên ăn nhiều rau trong các bữa ăn chính, sau mỗi bữa ăn nên bổ sung các loại quả có nhiều khoáng chất tốt cho cơ.  Điển hình là chuối, mơ, chà là, nho, đậu, bắp cải, cam, cà chua, đu đủ, xoài, sầu riêng, lựu, lê.

Với những thông tin trên, hy vọng mẹ sẽ ngăn chặn tối đa những cơn chuột rút đến đột ngột với bé.