Những đối tượng dễ mắc bệnh trong thời kỳ giao mùa bao gồm trẻ nhỏ, người cao tuổi và phụ nữ mang thai. Vì những lý do như sau:
Trẻ nhỏ: Hệ miễn dịch của các bé vẫn đang phát triển; do đó, nhiều trẻ dễ mắc bệnh khi thay đổi thời tiết; đặc biệt là trong giai đoạn từ mùa khô sang mùa mưa tại Sài Gòn.
Người cao tuổi: Hệ miễn dịch suy giảm kèm với việc mắc bệnh mạn tính khiến người cao tuổi nhạy cảm trong giai đoạn giao mùa. Một số bệnh lý xương khớp, tim mạch, hô hấp sẽ có triệu chứng nặng hơn.
Phụ nữ mang thai: Thông thường, hệ thống miễn dịch sẽ bị suy yếu khi mang thai, điều này khiến các mẹ bầu dễ bị bệnh hơn khi giao mùa.
2. Một số bệnh giao mùa thường gặp ở trẻ em
2.1 Cảm cúm
Cảm cúm là bệnh truyền nhiễm về đường hô hấp do vi-rút cúm gây ra; thường gặp ở trẻ dưới 05 tuổi. Bệnh có thể khiến trẻ bị nhiễm trùng mũi, cổ họng và đôi khi là phổi.
Triệu chứng bao gồm: Sốt cao (từ 39°C); Bé than đau nhức cơ thể, đau đầu, đau họng; Ho hoặc nhìn bé không có năng lượng; Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi
Mẹ Mỹ Thuận tâm sự: “Thời tiết chuyển mùa, bé bị ho, sổ mũi, lười ăn. Theo thói quen, tôi lại tự ý đi mua thuốc cho con uống, sau đó tự ý ngưng thuốc khi bé chưa khỏi hoàn toàn. Vì không phải là bác sĩ, tôi không phân biệt được con đang nhiễm vi khuẩn hay nhiễm virus cũng phân vân không biết có nên cho bé dùng thuốc kháng sinh hay không? Chính việc sử dụng tùy tiện thuốc kháng sinh dẫn đến tình trạng kháng thuốc và khiến bệnh của trẻ càng trở nặng, khó điều trị hơn.”
Hiểu được những nỗi niềm của mẹ, chúng tôi kết nối với bác sĩ Tiến Dũng – nguyên Trưởng khoa Nhi, bệnh viện Bạch Mai, được biết: “Một trong những khó khăn của bác sĩ là phụ huynh hiện nay có thói quen rất hay tự tìm kiếm trên Internet, sau đó tự “điều trị” cho trẻ tại nhà bằng thuốc kháng sinh. Khi không thấy trẻ khỏi bệnh, 4-5 ngày sau mới đưa con đi bệnh viện thì lúc này trẻ đã chuyển sang thể nặng phải vào nhập viện, có tình trạng phải cấp cứu. Nếu cha mẹ đưa trẻ đi khám từ đầu, không tự ý dùng kháng sinh, luôn dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ thì nhiều bệnh nhi đã không nặng thế này”.
Với liệu trình kháng sinh ngắn ngày, mẹ sẽ dễ tuân thủ chỉ định của bác sĩ hơn. Các bà mẹ lưu ý:
Không tự ý kê toa, tự mua kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Không dùng lại đơn kháng sinh của các đợt kê toa trước.
Không dùng theo đơn kháng sinh của người khác khi thấy triệu chứng bệnh giống mình.
Không tự ý ngưng dùng kháng sinh khi thấy bệnh có dấu hiệu thuyên giảm.
Liệu trình kháng sinh ngắn ngày cũng được xem là bí quyết được các mẹ chia sẻ nhau do: Nếu liệu trình kháng sinh kéo dài từ 7-10 ngày, mẹ luôn mắc sai lầm thường chỉ tuân thủ được vài ngày, lượng thuốc đã uống chỉ có thể tiêu diệt một số vi khuẩn chứ không đủ để diệt hết. Kết quả là bệnh dễ tái phát và những vi khuẩn còn sống sót trở nên đề kháng và dẫn đến tình trạng kháng thuốc. Liệu trình kháng sinh ngắn ngày vẫn có đủ khả năng điều trị hiệu quả các chứng bệnh nhiễm khuẩn so với liệu trình dài ngày. Tuy nhiên, cha mẹ cũng cần lưu ý là ngay cả các loại kháng sinh ngắn ngày này cũng cần được sử dụng theo đúng chỉ định của bác sĩ, chứ không dùng tùy tiện.
Ngoài ra, trong thời điểm giao mùa, để phòng bệnh từ đầu cho trẻ, bác sĩ cũng khuyến cáo mẹ nên giữ vệ sinh môi trường sống và vệ sinh cho con sạch sẽ; nhà ở, phòng ngủ thoáng khí; thay đổi quần áo phù hợp nhiệt độ ngoài trời và nhiệt độ về đêm cho trẻ; không nên bật quạt hoặc máy điều hòa chĩa trực tiếp vào giường của trẻ; chăm sóc chế độ dinh dưỡng tốt để trẻ nâng cao sức đề kháng phòng bệnh.
Trẻ hay cáu kỉnh, khó chịu là dấu hiệu tiêu cực về sức khỏe của bé
1/ Tâm trạng trẻ thất thường
Trẻ nhà bạn lúc vui, lúc buồn, dễ khóc, dễ cười? Có thể cơ thể bé đang bị thiếu chất đấy mẹ nhé. Não bộ cần a-xít amin để giữ cho tinh thần luôn vui vẻ, lạc quan. Nếu thiếu protein, lượng a-xít amin không được sản xuất đủ cho tâm trạng ổn định. Vì vậy, mẹ không được quên bổ sung đủ nhu cầu protein hằng ngày cho bé. Thực phẩm giàu protein: Thịt bò, lợn, gà…
[inline_article id = 63344]
2/ Bé dễ nổi nóng, cáu kỉnh
Sự ổn định cảm xúc cũng phụ thuộc rất nhiều vào lượng chất béo lành mạnh trong cơ thể. Nếu bé con nhà bạn có tính khí nóng nảy, dễ tức giận, có lẽ bé đang thiếu chất béo, đặc biệt là Omega-3. Mẹ nên cho bé ăn ít nhất 3 khẩu phần cá béo mỗi tuần, bao gồm cá hồi, cá trích, cá thu.
Trẻ hay cáu kỉnh, khó chịu cũng là dấu hiệu tiêu cực về sức khỏe
Nguyên nhân trẻ chậm nói có thể do việc thiếu vitamin B12, khoáng chất có nhiều trong các loại thực phẩm như thịt bò, thịt gà, thịt lợn, tôm, cá, sữa, trứng. Mẹ nên tăng cường cho bé nạp các thực phẩm này để tạo đà phát triển cho khả năng ngôn ngữ của con nhé.
4/ Bé hiếu động quá mức bình thường
Trẻ con hiếu động, nghịch ngợm là chuyện hoàn toàn bình thường. Tuy nhiên, nếu bé quậy phá, nghịch ngợm quá mức, nguyên nhân thường liên quan đến khả năng kết nối và xử lý thông tin của não bộ trẻ. Trẻ hiếu động thường tiêu hóa kém, do ít lợi khuẩn trong đường ruột, ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ dưỡng chất từ thức ăn.
Để tăng cường sức khỏe cho hệ tiêu hóa trẻ, khi chăm sóc bé, mẹ nên hạn chế dùng nhiều thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp, quá nhiều hương liệu và phẩm màu. Đồng thời, cho bé ăn nhiều sữa chua để tăng lợi khuẩn.
Không chỉ do ăn nhiều đồ ngọt, sâu răng còn là hệ quả của việc thiếu chất khoáng, vitamin cần thiết để đồng hóa chất khoáng. Do đó, mẹ nên bổ sung vào thực đơn ăn uống hằng ngày của con thực phẩm giàu phốt pho, các vitamin hòa tan tỏng chất béo để ngăn ngừa tình trạng sâu răng.
6/ Trẻ thường xuyên bị cảm
Hệ miễn dịch yếu dẫn đến tình trạng cảm cúm thường xuyên ở trẻ nhỏ. Trong đó, nguyên nhân chính nhất vẫn là do thiếu dinh dưỡng, vận động hợp lý. Chỉ khi được ăn uống lành mạnh, rèn luyện thể chất, hệ miễn dịch của trẻ mới khỏe mạnh, đủ sức ngăn ngừa và chống lại bệnh tật.
7/ Bé lười suy nghĩ
Trong 9 tháng mang thai, mẹ bầu nếu không ăn đúng rất dễ ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ của con về sau. Nếu đã thiếu sót về dinh dưỡng trong giai đoạn này, mẹ nên tăng cường bổ sung trong khi cho con bú, và chăm sóc bé những năm đầu đời.
Thiếu chất béo lành mạnh, đặc biệt là omega-3, quá trình phát triển của trí não trẻ sẽ chậm phát triển, trẻ trở nên lười suy nghĩ, lúc nào cũng lừ đừ và ít khi muốn tìm tòi, khám phá. Mẹ nên để ý cẩn thận đến vấn đề này nhé!
8/Da và tóc bé bị khô
Khi cơ thể không có đủ vitamin tan trong chất béo như A, D, E và K2 sẽ khiến cho da khô và tóc xơ, chẻ ngọn. Nếu bổ sung đầy đủ các vi chất này trong bữa ăn, mẹ sẽ thấy sự thay đổi đáng kể từ mái tóc tới làn da của bé, sáng bóng và mềm mịn hơn.
Trước khi kết luận loại bột giặt và nước xả bạn thường dùng hàng ngày có phải là nguyên nhân khiến bé ngứa ngáy, khó chịu hay không, bạn có thể kiểm tra phản ứng trên da bé bằng những cách sau:
1. Đem giặt một chiếc áo hoặc một chiếc quần của bé.
2. Khi giặt đồ, đừng bỏ quá nhiều bột giặt và bảo đảm quần áo được xả sạch hết xà bông. Ngâm quần áo với nước xả vải vừa có công dụng làm sạch hết bọt xà phòng vừa làm quần áo mềm mại, không khô ráp và gây khó chịu cho làn da của bé.
3. Đợi một vài ngày sau khi bé mặc chiếc áo đó để xem da bé có phản ứng với bột giặt và nước xả không vì đôi khi sẽ mất vài ngày thì da bé mới phản ứng. Nếu da bé không bị nổi đỏ, tiếp tục giặt số quần áo còn lại của bé.
4. Nếu bạn thấy da bé có phản ứng như nổi mẫn đỏ hoặc da bị khô bong từng lớp, bạn nên thử chuyển sang một loại bột giặt và nước xả khác. Bạn có thể chọn mua loại bột giặt và nước xả dành riêng cho trẻ nhỏ.
Nếu bạn chọn loại bột giặt dành riêng cho bé nhưng không may quần áo bé bị những vết bẩn khó tẩy, bạn nên xử lý vết bẩn đó bằng bột giặt ngay khi bé vừa làm bẩn.
Ngâm áo quần bé với nước xả để tránh việc bé tiếp xúc với áo quần khô cứng có thể làm hại da bé.
Bên cạnh việc chọn loại bột giặt và nước xả riêng cho bé, một cách khác để giữ cho da bé sơ sinh luôn mềm mại là không nên tắm bé hàng ngày. Bé sơ sinh không cần tắm rửa nhiều vì bé vẫn chưa ra bên ngoài nên sẽ không tiếp xúc với bụi bẩn. Việc tắm bé quá nhiều có thể làm mất độ ẩm trên da của bé. Thay vào đó, nên giữ vệ sinh vùng kín của bé luôn sạch sẽ và nên tắm bé hai hoặc ba lần một tuần.
Sau đây là một số cách chăm sóc da khác cho bé: để giữ độ ẩm cho da của bé sau mỗi lần tắm, xoa lên da bé một ít nước dưỡng ẩm dành riêng cho trẻ sơ sinh. Đừng quên mát xa để những chất này thấm vào lỗ chân lông của bé. Thay vì tắm, bạn có thể lau người cho bé bằng một cái khăn mềm và nước sạch.
Làm như thế đảm bảo bé nhà bạn sẽ có được một làn da mềm mại và quần áo luôn thơm tho, sạch sẽ.
Trẻ bắt đầu cuộc sống như tờ giấy trắng tinh. Chúng không có nhiều năm kinh nghiệm cưỡng lại những cơn thèm ăn những miếng sô cô la ngọt lịm và những buổi sáng ngủ nướng để khỏi phải tập thể dục hàng ngày. Nhưng “thói quen là hoàn toàn cần thiết”, theo bác sĩ nhi khoa Wendy Sue Swanson. Những gì các bậc phụ huynh làm bây giờ có thể giúp con mình biến thói quen thành thực tiễn sống mà trẻ sẽ làm mà không cần phải nghĩ ngợi. Những thói quen này sẽ theo trẻ suốt cả đời người. Dưới đây là những thói quen mà mẹ nên tập cho con, tất nhiên với các mẹ giữ vai trò là “người dẫn đường”.
1. Ăn sáng
Các chuyên gia nói đi nói lại rất nhiều về điều này vì 1 lý do: bữa sáng là bữa ăn quan trọng nhất, đem đến năng lượng cho con bạn suốt buổi sáng. Do vậy bạn nên đánh thức trẻ dậy đủ sớm để trẻ có đủ thời gian nhâm nhi bữa sáng trước khi đến trường. Theo bác sĩ Melina Jampolis – chuyên gia về dinh dưỡng thì “trẻ khỏe mạnh dùng bữa sáng thường xuyên hấp thu nhiều canxi trong sữa hơn”. Chọn bột yến mạch với một ly sữa hoặc ngũ cốc nguyên hạt cho một khởi đầu hoàn hảo mỗi buổi sáng.
2. Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh
Tập cho con ăn rau xanh, hoa quả và chế độ ăn ít béo ngay từ nhỏ
Trẻ mạnh khỏe nhờ chọn đúng thực phẩm khi ăn, có nghĩa là những thực phẩm ít đường tinh luyện và tươi ngon, nhiều màu sắc hơn. “Cũng như người lớn, trẻ cũng nên ăn nhiều trái cây và rau quả cũng như bơ sữa ít béo”, Jampolis lưu ý. Trẻ nên hạn chế dùng đồ ăn nhanh, các loại đồ ăn khô nhẹ, mặn, cũng như các loại thực phẩm đóng gói và các loại thực phẩm có bổ sung thêm đường.
3. Lắng nghe dạ dày
Khi ăn, mẹ nên dạy trẻ lắng nghe cơn đau khi bụng đói. Nếu trẻ có thể học theo nhịp cùng với dạ dày, trẻ sẽ không bị “cám dỗ” dẫn đến ăn quá nhiều hoặc vô tội vạ. “Công việc của trẻ là ăn khi bụng đói và ngưng khi thấy no”, Swanson nhắc nhở. Cha mẹ sẽ quyết định cho trẻ ăn gì. Nếu các lựa chọn tốt được đưa ra, và trẻ ăn cùng với gia đình, đồng thời cha mẹ làm gương tốt trong việc ăn uống, trẻ sẽ bắt chước ăn theo.
4. Chải răng
Muốn có hàm răng chắc khỏe, phải ngừa sâu răng từ nhỏ thôi các bé ơi!
Theo Swanson, hầu hết các thói quen vệ sinh không tới mức gây nên các vấn đề sức khỏe nếu trẻ không tuân theo. Nhưng vệ sinh răng miệng thì đặc biệt cần thiết. Bắt đầu từ 12 tháng tuổi, trẻ cần được chải răng với kem đánh răng có chứa fluoride. Trẻ phải chải răng hai lần mỗi ngày, và bạn cần giúp trẻ cho đến khi trẻ học lớp 2. Bạn cũng cần bảo đảm trẻ chải răng đều đặn và đúng cách cho đến khi được 7 hoặc 8 tuổi và trẻ sẽ giữ thói quen này suốt đời.
Trẻ em cần phải đi bác sĩ thường xuyên để đảm bảo trẻ phát triển cơ thể mạnh khỏe cũng như tiêm phòng bệnh phù hợp. Theo Swanson, trẻ cần phải khám sức khỏe thường xuyên hàng năm ngay từ khi đi nhà trẻ cũng như bắt đầu đi học. Các loại vắc xin chủng ngừa được cập nhật hàng năm, vì thế bạn cũng cần kiểm tra các thông tin này. Đôi lúc các liều tiêm nhắc lại hoặc tăng cường có thể được điều chỉnh, nên nhiều gia đình vẫn tin rằng con mình đã tiêm ngừa đầy đủ nhưng thực tế thì không phải. Hơn nữa, hiện nay các liều tiêm ngừa cúm mùa cũng đã được khuyến cáo tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi hàng năm. Cách dễ nhớ nhất là bạn nên lên lịch cho trẻ đi kiểm tra sức khỏe vào đầu mỗi năm học.
6. Giới hạn thời gian trẻ ngồi với màn hình
Với mọi thứ trong cuộc sống công nghệ ngày nay, từ TV cho đến máy tính bảng, trẻ gần như dùng đến màn hình 24/7. Trẻ mạnh khỏe không ngồi trước màn hình thường xuyên. “Hãy tạo cơ hội cho trẻ có thể tương tác và không xao lãng sự chú ý ngay từ khởi đầu cuộc sống của trẻ”, Swanson gợi ý. Bạn nên giới hạn thời gian trẻ ngồi trước các loại màn hình dưới 2 giờ một ngày.
7. Vận động thường xuyên
Hãy vứt bỏ các món đồ chơi công nghệ đi. Trẻ khỏe mạnh tránh ngồi màn hình bằng việc vận động thường xuyên với các hoạt động ngoại khóa, đặc biệt là các môn thể thao. “Trẻ sẽ có mức độ vận động thể chất cao hơn”, Jampolis cho biết. Trẻ mạnh khỏe cũng năng động hơn và sẽ tham gia vào các đội thể thao trong và ngoài trường, như thế “lịch” sẽ kín hơn, các hoạt động thể chất vui nhộn thấm sâu vào cuộc sống của trẻ hơn. Hãy đăng ký cho trẻ tham gia vào các đội thể thao. Giữ trẻ năng vận động càng nhiều càng tốt.
8. Sống yêu thiên nhiên
Khuyến khích trẻ tham gia hoạt động ngoài trường bằng cách “thể hiện sự tôn trọng sự yên tĩnh và thời gian chết”, Swanson cho biết. Tìm khoảng thời gian để tập thể dục và thưởng thức cảm giác đắm mình trong thiên nhiên mỗi ngày. Dắt trẻ đi bộ trong công viên cùng bạn hoặc chỉ đơn giản là khám phá những chiếc lá rơi rụng ở sân nhà bạn.
9. Ngủ thật nhiều
Ngủ, ngủ và ngủ. Trẻ đang phát triển cần ngủ nhiều hơn bạn nếu không muốn nói là rất nhiều. Hãy kiến thiết giờ ngủ và buộc con bạn tuân theo. Bình thường, trẻ độ tuổi đi học cần ngủ khoảng 10 tiếng, trẻ thiếu niên cần ngủ từ 8 tiếng rưỡi hoặc 9 tiếng rưỡi mặc dù điều này có thể hơi khó khăn. Khuyến khích trẻ ngủ nhiều lúc còn nhỏ, để khi lớn lên trẻ sẽ hiểu được cảm giác ngủ đủ giấc mỗi ngày tốt hơn như thế nào.
10. Tâm trạng vui vẻ
Cần bảo đảm con bạn làm chủ được cảm xúc của cuộc sống. Trẻ phải tham gia vào các hoạt động giúp giải tỏa tâm lý, đây chính là những liều thuốc tốt nhất giúp trẻ đối đầu với những vấn đề trong cuộc sống. Quan trọng là trẻ cảm thấy vui vẻ. Các vấn đề phiền muộn thường bị xem nhẹ ở trẻ nhưng đây là vấn đề cần có sự đặc biệt chú ý từ các bậc phụ huynh. Tuy thường không đến mức cần phải điều trị bằng thuốc, nhưng nguyên nhân dẫn đến sự buồn phiền cần phải được xem xét. Nó giống như một vòng lẩn quẩn, trẻ buồn phiền, ăn nhiều, ít vận động và cảm thấy thiếu tự tin về cân nặng của bản thân. Từ đó trẻ có thể không chơi thể thao và các hoạt động ngoại khóa mà trẻ vẫn rất thích trước đó.
Trẻ cần ngủ đủ giấc để phát triển tốt
Nếu trẻ xuống tinh thần, việc xác định lý do tại sao là rất cần thiết. Hãy lên kế hoạch các hoạt động để “phủ kín” thời gian biểu của trẻ, và bạn hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu trẻ xuống tinh thần các ngày quá gần nhau.
Trẻ nhẹ cân là những trẻ khi sinh có cân nặng dưới 2.5kg bất kể tuổi thai là bao nhiêu. Như vậy, trẻ nhẹ cân sẽ gồm trẻ sinh non và trẻ suy dinh dưỡng trong tử cung.
Việc chăm sóc và nuôi dưỡng những trẻ này trong những ngày đầu sau khi sinh không hề đơn giản. Với trẻ sinh non, do chức năng tiêu hóa và điều hòa thân nhiệt kém, phổi chưa trưởng thành, trẻ dễ bị suy hô hấp, xẹp phổi, xuất huyết phổi, bệnh màng trong… Còn đối với trẻ suy dinh dưỡng trong tử cung thì thường có nguy cơ hạ đường huyết do thiếu glucogen dự trữ.
Cách chăm sóc trẻ nhẹ cân
Do vậy việc chăm sóc hàng ngày nên tuân thủ theo nguyên tắc cơ bản là: Giữ ấm – Vệ sinh – Dinh dưỡng tốt, cụ thể:
1. Giữ ấm
Bé sinh nhẹ cân cần được ủ ấm thường xuyên và liên tục
Khi mới chào đời, việc đầu tiên phải làm là giữ ấm cho bé, vì để lạnh sẽ dễ bị phù cứng bì làm trầm trọng thêm bệnh lý của trẻ. Có 2 phương pháp giúp duy trì thân nhiệt là ủ ấm trong lồng ấp và phương pháp bà mẹ Kangaroo.
Phương pháp lồng ấp. Thường được thực hiện tại bệnh viện
Phương pháp bà mẹ Kangaroo. Đặt trẻ nằm da áp da trên lồng ngực mẹ, phủ áo hoặc chăn bên ngoài, ủ ấm trẻ bằng nhiệt độ của cơ thể mẹ.
Phương pháp này dễ thực hiện, đơn giản, tiện lợi và có nhiều ưu điểm như: giảm được tỷ lệ bệnh lây lan trong bệnh viện; giữ được thân nhiệt cho bé; giúp bé thở đều hơn; gắn bó tình cảm giữa mẹ và con… Nếu mẹ mệt, bố hay người thân trong gia đình có thể thay thế để chăm sóc bé theo phương pháp này.
2. Vệ sinh – Theo dõi
Vệ sinh chăm sóc. Phải đảm bảo vô khuẩn bằng cách:
Tắm bé hàng ngày bằng nước sạch, ấm và khăn mềm. Với bé non tháng cần tắm nửa người trên của bé, lau khô, ủ ấm rồi mới tiếp tục tắm phần còn lại. Với trẻ quá non cần có kỹ thuật tắm bé trong lồng ấp.
Thay băng rốn và sát khuẩn bằng cồn 70 độ hàng ngày sau khi tắm bé cho tới khi rốn rụng và khô thành sẹo.
Theo dõi. Vì trẻ non tháng và nhẹ cân sẽ gặp phải nhiều nguy cơ bệnh lý trong thời kỳ sơ sinh, vì vậy phải theo dõi sát một số các dấu hiệu rối loạn, phát hiện sớm bệnh lý xảy ra như viêm phổi sơ sinh, viêm ruột, xuất huyết não màng não… để điều trị hoặc chuyển viện kịp thời.
Rối loạn hô hấp: thở nhanh > 60 lần/1 phút.
Nôn, sặc (phải xử trí hút thông đường hô hấp tại chỗ trước khi chuyển).
Sắc mặt, môi và các đầu chi.
Rối loạn tiêu hóa: số lần đại tiện, số lượng, tính chất và màu sắc phân.
Phát hiện sớm các bất thường về cơ, xương, khớp, thị giác, thính giác và vận động của trẻ để điều trị hoặc chuyển viện kịp thời.
Chuyển trẻ sơ sinh non tháng và nhẹ cân lên tuyến trên phải ủ ấm bằng phương pháp da áp da.
Cần lưu ý những dấu hiệu bất thường ở trẻ.
3. Dinh dưỡng
Sữa mẹ luôn là nguồn thức ăn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nhất là đối với trẻ sinh nhẹ cân.
Đối với trẻ sinh quá non (< 1.500g), chưa có phản xạ bú hoặc những trẻ sinh non chưa bú được, phải kết hợp truyền dung dịch Glucoza 10% theo đường tĩnh mạch (tại bệnh viện). Trẻ bú được thì mẹ cho bú nhiều bữa trong ngày (có thể 12-15 bữa/ngày).
Trẻ bú yếu nhưng đổ thìa sữa nuốt được, mẹ nên vắt sữa ra ly, dùng thìa bón cho trẻ.
Trường hợp mẹ không có sữa, nên dùng loại sữa dành riêng cho trẻ sinh non. Đối với trẻ nhẹ cân do suy dinh dưỡng, vẫn có thể dùng các loại sữa cho trẻ dưới 6 tháng như trẻ đủ cân.
Lượng sữa dùng cho trẻ hằng ngày:
Ngày thứ nhất sau sinh: 50 ml/kg trọng lượng trẻ, chia ra 10-12 bữa/ngày.
Từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 6: Mỗi ngày tăng thêm 20 ml/kg trọng lượng của trẻ, cũng chia ra 10-12 bữa/ngày.
Từ ngày thứ 7 trở đi: 170 ml/kg trọng lượng, chia ra 10-12 bữa/ngày.
Từ tháng thứ 5 trở đi, hãy cho trẻ ăn bổ sung và bú mẹ như trẻ đủ cân.
Bí quyết chăm sóc trẻ trong mùa lạnh
1. Bảo vệ mũi cho bé
Chất nhầy trong mũi chính là chiến tuyến đầu tiên giúp trẻ chống lại vi trùng. Tuy nhiên, trong không khí khô và lạnh, các chất nhầy trong mũi bé dày lên, khó di chuyển. Để chăm sóc trẻ tốt trong mùa lạnh, bạn nên nhỏ vài giọt dung dịch nước muối sinh lý cho trẻ và nhẹ nhàng hút ra. Mũi sạch sẽ, thông thoáng sẽ làm giảm nguy cơ bệnh tật ở trẻ.
2. Giữ ấm vừa đủ
Hãy mặc cho bé những bộ quần áo vừa đủ ấm. Không nên vì sợ lạnh mà mặc quá nhiều quần áo sẽ gây ngột ngạt, khó chịu cho bé. Bởi da bé cần được thông thoáng. Nhưng cũng đừng mặc quá phong phanh. Nóng quá hay lạnh quá đều dễ khiến bé bị cảm.
Vào mùa lạnh cần ủ ấm cho bé để không bị nhiễm lạnh
3. Nên cho trẻ ăn thức ăn lỏng
Khi bị sốt, trẻ thường bị mất cảm giác ngon miệng, vì thế bạn nên chú ý bổ sung thêm các chất lỏng bổ dưỡng cho con như nước trái cây, nước canh và rau quả. Điều này vừa giúp giữ năng lượng và giúp trẻ tích cực uống thêm nhiều nước.
4. Điều chỉnh ánh sáng phù hợp
Khi ốm, trẻ thường có xu hướng ngủ nhiều hơn. Ánh sáng quá gay gắt sẽ khiến trẻ khó chịu, nhưng nếu phòng trẻ tối tăm cả ngày thì cũng dễ khiến cơ thể cảm thấy mệt mỏi hơn. Một chút ánh sáng và không khí trong lành sẽ có lợi cho sức khỏe của trẻ.
Chăm sóc trẻ: Dùng thuốc đúng nơi đúng chỗ
1. Khi trẻ bị sốt
Hầu hết các cơn sốt đều nhẹ và không cần đến thuốc. Đó là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus. Khi bé bị sốt, cơ thể thường nóng từ 38oC trở lên. Riêng đối với trẻ sơ sinh thì ngưỡng 37,7ºC đã được xem là sốt. Tuy nhiên, một con số cụ thể cũng không thể nói lên tình trạng bệnh của bé.
Khi chăm sóc trẻ, mẹ cần quan tâm đến cách trẻ ăn uống, hoạt động và cơn sốt đã kéo dài bao nhiêu ngày. Cơn sốt kéo dài trên 3 ngày thường liên quan đến bệnh nhiễm trùng, thường là hô hấp. Nếu cơn sốt đã hoành hành quá 3 ngày, bạn nên đưa con đến bệnh viện để kiểm tra.
Nếu nhiệt độ vẫn thấp hơn 38ºC và bé hoạt động bình thường, bạn không cần cho con uống thuốc.
2. Khi bé bị đau tai
Nhiễm trùng tai thường là hậu quả của một đợt cảm lạnh. Khi trong tai có chất lỏng như mủ, chất nhầy, các loại vi sinh vật có thể khiến cho tình trạng tồi tệ hơn. Nếu tai không bị sưng và chảy mủ hay chất nhầy ít, bác sĩ sẽ giúp con bạn vệ sinh tai. Đừng vội dùng kháng sinh vì chúng chỉ có tác dụng khi bé bị nhiễm trùng tai do vi khuẩn.
Nếu tình trạng nhiễm trùng tai không nghiêm trọng, bạn không cần cho trẻ uống kháng sinh
Nếu bé đau, các loại thuốc giảm đau như acetaminophen hay ibuprofen là lựa chọn tốt nhất. Trong trường hợp bé cần dùng kháng sinh, mẹ cần báo cho bác sĩ biết loại kháng sinh bé đã uống những ngày gần đó nhất, như amoxicillin chẳng hạn, vì nếu tiếp tục sử dụng sẽ gây tình trạng lờn thuốc.
Đối với trẻ nhỏ hơn 6 tháng tuổi hoặc từ 6 đến 23 tháng, kháng sinh chỉ được dùng nếu trẻ có nguy cơ bị tăng gấp đôi khả năng nhiễm trùng và biến chứng, chẳng hạn viêm tai đi cùng hệ miễn dịch yếu, viêm tai khi đang mắc một bệnh lý mãn tính, viêm tai cùng lúc với đau mắt đỏ…
Khi trẻ trên 2 tuổi bị nhiễm trùng tai mà không sốt, không đau nhiều, bạn có thể theo dõi bé trong 48 giờ mà không dùng kháng sinh. Nếu tình trạng không thuyên giảm, hãy đưa bé đi bệnh viện.
3. Khi bé mọc răng
Loại thuốc tốt nhất khi con mọc răng là acetaminophen. Nếu sử dụng gel bôi nướu, bé có thể nuốt và khiến cổ họng bị tê, gây khó khăn khi nuốt.
4. Khi bé đau mắt đỏ
Đây là một căn bệnh truyền nhiễm nên bé sẽ phải nghỉ học để tránh lây lan. Trong trường hợp đau mắt đỏ do virus, bạn không cần dùng thuốc kháng sinh. Nếu con bạn bị đau mắt mà không có dử (ghèn) thì chỉ cần vệ sinh mắt với nước muối sinh lý (dạng chai nhỏ có bán ở các nhà thuốc) là đủ. Ngược lại, nếu bé thức giấc với đôi mắt bị dán kín bởi ghèn, đây là lúc nên đưa con đến bác sĩ để kiểm tra.
Có nên sơn móng tay cho bé?
Theo các chuyên gia da liễu, trong sản phẩm sơn móng sẽ có hóa chất độc hại. Chỉ một vết xước nhỏ, tạo đường trung gian truyền hóa chất này vào máu, sẽ dẫn đến nhiễm trùng, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của trẻ. Khi cho bé làm móng, không nên dùng chất làm mềm da. Da trẻ đã đủ mềm sau khi ngâm nước và không cần đến loại kem làm mềm này.
Sơn móng tay cho bé từ quá sớm là mẹ đã gián tiếp đưa đẩy con “học đòi” làm người lớn từ khi còn quá bé, đồng thời tình cờ “tước đoạt” mất điều lẽ ra bé nên học được ở mai sau.
Chăm sóc trẻ tốt nhất không có nghĩa mẹ nên đưa bé đi spa làm đẹp. Có con gái không đồng nghĩa phải làm điệu mọi lúc mọi nơi, hoặc thiếu việc làm đẹp sẽ không có được sự hoàn hảo. Mẹ không nên dẫn bé đi làm những việc này thường xuyên, nếu không trẻ sẽ nghĩ rằng mình sinh ra vốn dĩ tự nhiên không đủ đẹp hay đủ tốt.