Category: Sự phát triển của trẻ

Không phải tất cả trường hợp trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi bị táo bón đều đáng lo. Tốt nhất, mẹ nên tìm hiểu nguyên nhân làm bé cưng khó chịu, sau đó mới tìm cách xử lý phù hợp nhất.

Trẻ sơ sinh bị táo bón có nguy hiểm không?

Trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi bị tao bón là hiện tượng thường gặp. Việc 3-4 ngày mới đi đại tiện, có thể vì bé cần thời gian để chuyển hóa tất cả những gì bú vào cơ thể. Nếu bé chỉ có vấn đề này mẹ cũng đừng nên quá lo lắng.

Trẻ sơ sinh bị táo bón, đặc biệt là trẻ dưới 1 tháng tuổi thường xuất hiện những dấu hiệu như: Khó chịu, đầy bụng, chán ăn, xì hơi nặng mùi. Khi đi đại tiện, trẻ phải rặn, phân rắn có khi thành viên như phân dê. Trẻ thường khóc ré lên vì đau do nứt rách hậu môn. Đây là những dấu hiệu mẹ có thể quan sát thấy ở trẻ.

Táo bón có thể kéo dài vài ngày đến vài tuần nhưng cũng có những trường hợp trẻ bị táo bón kéo dài đến vài tháng. Táo bón nếu không được điều trị sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe trẻ như biếng ăn, ăn khó tiêu, chướng bụng, đầy hơi, chậm lớn, suy dinh dưỡng. Những chất độc hại trong phân nếu không được thải ra ngoài hàng ngày, nếu tích tụ lại trong ruột lâu ngày có thể bị hấp thụ trở lại vào máu gây hại cho sức khỏe của trẻ.

[inline_article id=102518]

Trẻ bị táo bón mẹ nên ăn gì?

Trong 6 tháng đầu đời trẻ hoàn toàn bú sữa mẹ. Nếu trẻ bị táo bón mẹ cần tìm hiểu nguyên nhân để có hướng xử lý kịp thời.

Việc đầu tiên mẹ cần làm khi trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi bị táo bón là cho bé uống nhiều nước. Lẽ ra bé chỉ được bú sữa mẹ trong khoảng thời gian này nhưng vì bé bị táo bón, mẹ nên cho bé uống một ít nước, khoảng 100-200ml nước/ngày.

Song song đó, mẹ cần cải thiện chế độ dinh dưỡng của mình. Mẹ phải uống nhiều nước, khoảng 2,5-3 lít nước lọc mỗi ngày. Thực đơn mỗi bữa ăn cần có nhiều rau xanh, hoa quả chín có tính chất nhuận tràng. Một số loại rau tốt cho hệ tiêu hóa của mẹ và bé như: Rau khoai lang, rau dền, mồng tơi, chuối, đu đủ,… Ngoài ra, hàng ngày mẹ có thể ăn thêm sữa chua. Trong thời gian cho con bú, mẹ không được dùng thực phẩm nóng, có chất kích thích. Trẻ có thể hấp thụ những chất này thông qua nguồn sữa mẹ. Và điều này hoàn toàn không tốt cho hệ tiêu hóa cũng như sự phát triển của bé.

[inline_article id=171802]

Massage trị táo bón cho bé cưng

Massage là cách trực tiếp mà mẹ có thể giúp việc đi tiêu của bé trở nên dễ dàng. Mẹ có thể áp dụng một vài cách massage sau đây cho bé:

• Massage theo khung đại tràng: Khi bé sơ sinh bị táo bón, mẹ dùng 2 ngón tay trỏ và ngón giữa đặt lên bụng, chỗ gần với rốn của bé, ấn nhẹ và xoay theo chiều kim đồng hồ từ phải sang trái. Mỗi lần thực hiện khoảng 200 cái, mỗi ngày thực hiện 3-4 lần cách nhau giữa 2 bữa ăn để kích thích làm tăng nhu động ruột.
• Massage động tác đạp xe đạp: Mẹ lắm lấy hai cổ chân của bé, di chuyển hai chân theo động tác đẹp xe đạp. Động tác này giúp chuyển động kích thích nhu động ruột, giúp việc đi đại tiện trở nên dễ dàng.
• Co duỗi gối: Đây cũng là một động tác dễ dàng và vui với bé. Mẹ nắm hai cổ chân của bé, đẩy về phía bụng để hai gối gập lại, giữ lại trong vài giây. Sau đó, nhẹ nhàng kéo chân é duỗi thẳng trở lại. Lặp lại động tác trong khoảng 10 phút bé sẽ thoát khỏi tình trạng đầy hơi.

Những động tác massage trên đều kích thích nhu động ruột của bé, giúp bé thoát khỏi tình trạng đầy hơi, ngăn ngừa táo bón vô cùng hiệu quả.

Để cải thiện tình trạng trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi bị táo bón, hàng ngày mẹ nên dành thời gian massage cho bé. Bên cạnh việc chống táo bón, nhuận tràng việc massage còn giúp bé phát triển tốt hơn. Chiều cao của bé khi lớn lên cũng được cải thiện.

Mẹ cũng nên đảm bảo cho bé bú đủ sữa. Nguồn sữa mẹ mát lành luôn là thực phẩm tốt nhất cho sự phát triển của bé, không gì thay thế được. Vì thế, để cải thiện tình trạng táo bón của bé, mẹ nên ăn những thực phẩm “mát”, tốt cho sức khỏe mẹ nhé!

Hiện tượng bé bị ọc sữa và thở khò khè là điều khiến cho mẹ cảm thấy lo lắng và thường gặp khó khăn trong cách xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh và tìm ra cách xử trí đúng nhất. Đó có thể là do bệnh đường hô hấp, tiêu hóa hay một chứng bệnh nào khác?

Nguyên nhân làm bé nôn trớ, khò khè

Bé sơ sinh từ 1-2 tháng tuổi có hệ tiêu hóa còn non yếu, các van trong dạ dày hoạt động chưa đồng bộ nên khi bú, bé dễ nuốt hơi vào dạ dày. Lượng hơi “dư thừa” này không chỉ làm bé dễ no hơn mà còn làm trẻ hay ọc sữa khi được mẹ đặt nằm nghiêng. Hiện tượng này khá phổ biến. Nếu chỉ đơn thuần là trẻ bị ọc sữa trong vài tháng đầu sau khi sinh, mẹ không cần quá lo lắng.

Nếu trẻ bị hiện tượng hay ọc sữa kèm theo thở khò khè như nghẹt mũi thì có khả năng trẻ bị một trong hai bệnh sau:

Trào ngược dịch vị từ dạ dày vào vòm mũi họng

Bệnh này sẽ làm tăng tiết đờm nhớt ở vùng này, gây triệu chứng hay bị ọc sữa và khò khè ở trẻ. Nguyên nhân bệnh là do dạ dày của trẻ vừa nhỏ vừa nằm ngang. Trẻ thường ham bú mà không biết dạ dày mình chứa không nổi.

Nếu như mẹ không chú ý lượng sữa bú trong cữ của bé sẽ tăng sức ép lên hệ tiêu hóa của trẻ. Vì khi đó dạ dày sẽ co bóp để đẩy xuống ruột nhưng khi đã quá tải thì sữa phải trào ngược lên trên. Nếu sữa thoát ra ngoài miệng đó là hiện tượng ói ọc còn nếu sữa lạc qua đường hô hấp sẽ kích thích tăng tiết đàm thì mẹ sẽ nghe thấy khò khè.

Trẻ có cơ địa dị ứng

Điều này gây tăng tiết và ứ đọng đờm nhớt ở vùng vòm mũi họng gây triệu chứng khò khè, làm bé bị ngạt mũi ít nhiều, thở bằng miệng làm khô niêm mạc vùng họng nên dễ bị kích thích phản xạ nôn khiến bé bị ọc sữa.

[inline_article id=75591]

Cách xử lý khi trẻ bị trớ sữa và khò khè

Theo các bác sỹ chuyên khoa tai mũi họng, điều mẹ cần làm trong trường hợp này là rửa vòm mũi họng cho bé thật tốt bằng nước muối sinh lý ngày 3-5 lần. Cách thực hiện: Cho bé nằm nghiêng nhỏ nước muối vào lỗ phía trên cho đến khi thấy nước muối chảy ra ở lỗ bên dưới, và đổi bên làm tương tự cho bên kia.

Trong suốt khoảng thời gian trẻ có triệu chứng bệnh mẹ cần lặp lại cách thức này càng nhiều lần càng tốt. Nếu bệnh không có dấu hiệu thuyên giảm, bạn nên cho bé đi khám tại khoa nhi tai mũi họng để được thăm khám kỹ và bác sĩ có thể chỉ định cho bé sử dụng thêm một số thuốc kháng dị ứng, tan đờm hoặc thuốc chống trào ngược phù hợp với bệnh của trẻ.

Đối với trẻ hay bị ọc sữa mẹ nên chú ý đến tư thế bú của trẻ. Khi cho bé bú mẹ nên ngồi trên giường hoặc ghế vừa đủ cao để 2 chân chạm đến đất vững chắc. Không nên để bé ngửa hẳn hoặc úp hẳn vào lòng mẹ mà nên để người trẻ nghiêng hơn trẻ bình thường khoảng 30 -45 độ, cho bú vú phải trước và thôi bú ở vú bên trái và giữ nguyên ở tư thế này từ 10 -15 phút mới thay đổi tư thế khác.

Nếu trẻ bú sữa bình thì các mẹ phải giữ bình sữa nghiêng hợp lý không quá đứng làm trẻ bú nhanh hoặc nằm ngang làm trẻ bú cả hơi khí vào trong bụng. Bên cạnh đó, mẹ cũng lưu ý chọn núm vú cao su có lỗ nhỏ làm trẻ bú chậm hơn, khi bú mẹ cũng cần lưu ý nương nhẹ không ấn mạnh vào miệng làm sữa xuống nhanh hơn.

Khi ngủ, mẹ nên cho bé nằm nghiêng đầu gối hơi cao hơn độ rộng của vai, thay đổi bên nằm thường xuyên, không nên cứ để nằm nghiêng về mãi một bên.

[inline_article id=161668]

Nếu hiện tượng bé bị ọc sữa và thở khò khè xảy ra trong thời gian ngắn nhưng thường xuyên thì cha mẹ nên đưa bé đi khám chuyên khoa tai khoa nhi tai mũi họng để được bác sĩ thăm khám kỹ và có phương pháp điều trị kịp thời, hiệu quả. Đừng lơ là để tình trạng bệnh của trẻ trở nên nguyên trọng hơn sẽ khiến bé chậm tăng cân, dẫn đến suy dinh dưỡng, thấp còi.

Mẹ có thể kiểm tra nhịp thở của trẻ sơ sinh bất cứ khi nào cảm thấy cần. Thông thường, nhịp thở của trẻ khá đều đặn, nhưng trong lúc bé ngủ vẫn có những khi mẹ có cảm giác như con đang ngưng thở trong một vài giây. Bé sơ sinh thường thở nhanh hơn so với người lớn và các bé lớn.

Nhịp thở bình thường của trẻ sơ sinh

Bé sơ sinh thở theo một chu kỳ nhất định, đi từ những lần hít và thở sâu và nhanh dần đến hít thở chậm và hơi thở nông dần. Chu kỳ này được gọi là hơi thở tuần hoàn. Việc bé thỉnh thoảng ngưng thở trong 1 vài giây là hoàn toàn bình thường. Ngay sau giai đoạn ngừng này, bé sẽ bắt đầu một chu kỳ thở mới với những hơi thở sâu dần.

Kiểu hít thở này sẽ kéo dài trong vài tháng đầu đời của bé. Nếu mẹ muốn chắc chắn nhịp thở bé sơ sinh đang bình thường, có thể thực hiện các bước sau:

• Lắng nghe: Mẹ kề tai lại gần mũi và miệng của bé, lắng nghe tiếng thở. Hơi thở của bé có êm và đều không? Có khụt khịt hay có tiếng khò khè, rít hay không?
• Quan sát: Nhìn ngực bé để nhận thấy rõ những chuyển động lên-xuống nhịp nhàng khi hít thở. Thỉnh thoảng, mẹ sẽ thấy bé hít ngực phồng lên và thụp xuống hơi mạnh, nhưng đừng lo lắng vì đây là hiện tượng bình thường ở trẻ mới sinh.
• Cảm nhận: Mẹ có thể áp nhẹ má vào mũi bé để cảm nhận hơi thở của con.

Nhịp thở của trẻ sơ sinh hoàn toàn bình thường khi:

• Bé từ 0 đến 6 tháng: Thở từ 30 đến 60 lần/ phút.
• Bé từ 6 đến 12 tháng: Thở từ 24 đến 30 lần/phút.
• Bé từ 1 đến 5 tuổi: 20 đến 30 lần/phút.
• Bé từ 5 đến 12 tuổi: 12 đến 20 lần/phút.

Nhận biết bất thường trong nhịp thở của bé

Với những trường hợp dưới đây, mẹ nên theo dõi kỹ nhịp thở của bé và đưa con đến bệnh viện ngay khi cần thiết:

Bé thở trên 60 lần/phút

Trẻ sơ sinh thở mạnh, gấp có thể là do bé bị nóng, căng thẳng hoặc đang quấy khóc. Hiên tượng thở gấp sẽ ngừng lại sau khi mẹ bỏ bớt quần áo và điều chỉnh nhiệt độ phòng để làm mát cho bé, hoặc sau khi bé không còn khóc.

Nếu hiện tượng bé thở nhanh vẫn tiếp tục diễn ra, mẹ nên kiểm tra thân nhiệt xem bé có bị sốt hay không, Nếu bé vẫn tiếp tục thở trên 60 lần/phút, mẹ nên cho con đến gặp bác sĩ.

Bé ngưng thở trên 20 giây

Những khoảng ngừng trong nhịp thở trẻ sơ sinh trong vài giây sẽ là giới hạn an toàn. Việc bé ngưng thở trên 20 giây là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng. Mẹ nên làm theo các bước sau:

• Nhờ người gọi cấp cứu
• Mẹ để bé nằm ngửa, hơi ngửa đâu bé ra sau, để miệng bé hé ra một chút.
• Dùng miệng mẹ đặt vào miệng bé và thổi hơi vào, sau đó rời khỏi miệng bé trong khoảng 1 giây. Lặp lại thao tác thổi hơi 4 lần nữa.
• Ấn ngực bé 30 lần: Mẹ đặt 2 ngón tay vào giữa ngực bé, nhấn xuống 30 lần.
• Thổi hơi cho bé 2 lần.
• Tiếp tục lặp lại 30 lần ấn ngực và thổi hơi 2 lần.
• Tiếp tục cho đến khi có nhân viên y tế đến trợ giúp hoặc bé đã thở trở lại. [inline_article id=4634]

Lỗ mũi bé phình ra mỗi lần hít vào

Chỉ khi bé gặp khó khăn trong việc hít thở như bị nghẹt mũi, cơ thể không lấy đủ oxy thì hai lỗ mũi mới phình ra mỗi lần bé thở.

Ngực lõm và co rút

Một dấu hiệu bất thường khác khi trẻ sơ sinh thở là khi giữa các xương sườn và phần giữa xương ức của bé bị lõm vào thấy rõ trong mỗi nhịp hít-thở.

Bé thở khò khè

Khi trẻ sơ sinh thở khò khè, rít hoặc khụt khịt chứng tỏ bé đang có trở ngại trong đường thở.

Ho và nôn ói

Đi kèm với những vấn đề như thở nhanh, gấp hoặc hơi thở nông, biểu hiện ho nhiều và nôn cũng là điều mẹ cần chú ý. Bé có thể đang bị nhiễm trùng đường hô hấp hoặc bị trào ngược dẫn đến viêm phổi.

[inline_article id=157430]

Với những bí quyết “đọc vị” nhịp thở của trẻ sơ sinh kể trên, mẹ sẽ chủ động hơn trong việc theo dõi sức khỏe của con. Khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, mẹ có thể đưa bé đến các phòng khám, bệnh viện nhi đồng gần nhất để được tư vấn. Các vấn đề liên quan đến hô hấp có thể trở nặng rất nhanh và dễ xảy ra biến chứng, do đó, mẹ vừa cần giữ bình tĩnh để xử lý đúng cách, vừa nên cảnh giác khi nhận thấy những biểu hiện hiện không bình thường.

Bé bú nhiều, đi ngoài nhiều trong ngày và đều đặn mỗi ngày là dấu hiệu bé tiêu hóa tốt. Số lần đại tiện tùy theo mức độ hấp thụ và loại sữa bé dùng. Nếu bé uống sữa công thức, số lần đi tiêu sẽ ít hơn so với bé bú mẹ. Sau 2-3 ngày, trẻ sơ sinh ít đi ngoài, hoặc không đi ngoài chắc chắn bé rất khó chịu và có vấn đề ở đường ruột.

Trẻ sơ sinh không đi ngoài bao nhiêu ngày là bình thường?

Trong 3 tháng đầu, ở trẻ sơ sinh bú mẹ hoàn toàn, không ăn thêm bất cứ thứ gì khác thì trẻ thường đi ngoài 3 – 5 lần/ngày, phân màu vàng, sệt không thành khuôn và mùi chua. Nếu trẻ ăn thêm sữa công thức thì số lần trẻ đi ngoài sẽ giảm đi, phân sẽ thành khuôn, màu vàng và mùi thối.

Mẹ hết thời gian ở cữ cũng là lúc số lần đại tiện của bé sẽ thay đổi khá nhiều, mỗi lần đi có thể sẽ cách khoảng 2-3 ngày, nhất là với những bé uống sữa công thức. Thời điểm này bé đã bắt đầu chuyển hóa tối ưu hơn các dưỡng chất trong sữa nên phần phân thải ra có thể được tích lại từ 2-3 ngày mới đủ để tống ra ngoài. Tuy nhiên, có một số bé vẫn tiếp tục đi ngoài đều đặn ngày 1-2 lần cho đến 6 tháng.

Nguyên nhân trẻ sơ sinh ít đi ngoài

Trẻ sơ sinh ít đi ngoài trong bao lâu? Căn cứ vào thời gian đi tiêu tương ứng số tháng của trẻ để mẹ xác định được trẻ đang bị bệnh lý nguy hiểm nào hay đơn giản chỉ là trẻ bị táo bón.

Do các bệnh lý nguy hiểm

Sau khi sinh, ở giai đoạn từ 0-6 tháng tuổi, bệnh lý thường gặp là tắc ruột hoặc lồng ruột. Ngoài việc không đi ngoài thường kèm theo các triệu chứng khóc thét do đau bụng vì tăng nhu động ruột, bụng chướng căng, nôn nhiều, không đánh rắm, không đi ngoài được. Nếu bé vẫn đánh rắm được và chơi ngoan, ăn uống bình thường, không quấy khóc không nôn trớ thì có thể bé bị táo bón.

[inline_article id=92274]

Do táo bón

Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị táo bón phổ biến nhất là do sai lầm trong chế độ ăn uống của mẹ, mẹ bị táo bón cho con bú sữa mẹ cũng dễ bị táo bón, trẻ uống ít nước dẫn đến thiếu nước, ăn quá nhiều chất đạm, ít chất xơ do ăn ít rau xanh… Ngoài ra còn có các nguyên nhân khác như nứt hậu môn, bị trĩ, do tổn thương thực thể ở đường tiêu hoá…

Hiện tượng trẻ sơ sinh ít đi ngoài

Nếu số lần trẻ sơ sinh đi ngoài cách nhau từ 3-5 ngày, kèm theo máu, chất nhầy được gọi là hiện tượng chậm đi ngoài. Gần giống như triệu trứng trẻ không đi ngoài nhưng nguyên nhân trẻ ít đi ngoài là do cơ năng và thực thể.

• Do cơ năng: Sữa mẹ nóng, do bé bú ít.
• Do thực thể: Trẻ bị suy giáp trạng bẩm sinh, phình đại tràng bẩm sinh, hẹp hậu môn.

Nếu là nguyên nhân cơ năng thì trẻ sơ sinh đi ngoài ít không cần điều trị, chỉ cần được cho bú nhiều hơn và massage bụng hằng ngày theo vòng tròn thuận chiều kim đồng hồ. Nhưng nếu trẻ sơ sinh đi ngoài ít là do nguyên nhân thực thể, các bé cần được thăm khám cụ thể tại bệnh viện chuyên khoa nhi để được điều trị sớm.

[inline_article id=174001]

Trẻ sơ sinh không đi ngoài được phải làm sao?

Trẻ không đi ngoài do bệnh lý cần được điều trị theo phác đồ của bác sĩ chuyên khoa, nếu trẻ bị táo bón mẹ có thể áp dụng một số biện pháp sau:

• Massage bụng: Mẹ có thể áp dụng cách massage cho trẻ sơ sinh theo chiều kim đồng hồ bằng cách đặt 3 ngòn tay (hoặc cả bàn tay) lên bụng của bé. Xoa theo chiều kim đồng hồ quanh rốn, xoa chậm và hơi ấn xuống, ấn vừa phải không quá mạnh. Tập trung xoa nhiều hơn vào phần cách rốn khoảng 5 cm đặc biệt là ở phía sườn bên trái của bé. Thời gian thực hiện khoảng 5-10 phút. Mục đích của việc xoa bụng này là để kích thích phần đại tràng( ruột già) co bóp để đẩy phân xuống phía dưới gần hậu môn.
• Thụt hậu môn: Nếu đã áp dụng bài massage bài bản mà bé vẫn không đi ngoài được nghĩa là phân ở ruột bé đã khá đặc quánh. Khi đó mẹ nên áp dụng cách bằng cách thụt hậu môn cho bé sẽ giúp phân mềm và bé sẽ đi ngoài được. Mẹo dân gian là sử dụng mật ong trộn với nước theo tỷ lệ 1-1 để thụt cho bé.

Nếu mẹ đã áp dụng cách xử lý trên mà trẻ sơ sinh không đi ngoài được mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín có chuyên khoa nhi để điều trị.